reussir@proximus.be – 479 281 222 - Page 1 sur 11
Chapitre 7 Rédox
Solution
( )
2 2
4 2 2 4
) , ,
a MnO
−+ HCOOH → Mn
++ CO Acide SO
−K
+2
4 2
2 2
4 2 2
2 2
4 4
4 2 4 4 2 2 2 4
[ 8 5 4 ] 2
[ 2 2 ] 5
2 6 5 2 8 5
2 3 2 3
2 3 5 2 8 5
MnO H e Mn H O
HCOOH CO H e
MnO H HCOOH Mn H O CO
K SO K SO
KMnO H SO HCOOH MnSO H O CO K SO
− + − +
+ −
− + +
+ − + −
+ + → +
→ + +
+ + → + +
+ → +
+ + → + + +
reussir@proximus.be – 479 281 222 - Page 2 sur 11
( )
2(
2)
4 2 2 4
) , ,
b MnO
−+ COOH → Mn
++ CO Acide SO
−K
+( )
( )
( )
2
4 2
2 2
2
4 2 2 2
2 2
4 4
4 2 2 4 4 2 4 2 2
[ 8 5 4 0 ] 2
[ 2 2 2 ] 5
2 5 6 2 8 10
2 3 2 3
2 5 3 2 8 10
MnO H e Mn H
COOH CO H e
MnO COOH H Mn H O CO
K SO K SO
KMnO COOH H SO MnSO K SO H O CO
− + − +
+ −
− + +
+ − + −
+ + → +
→ + +
+ + → + +
+ → +
+ + → + + +
( )
3 2
) ,
c BrO
−+ NH → Br
−+ N Basique Na
+2
3 2 2
3 2 2
3 2 2
[ 2 2 ] 3
2 6 6 6
3 2 3 3
3 3
3 2 3 3
BrO H O e Br OH
NH OH N H O e
BrO NH Br N H O
Na Na
NaBrO NH NaBr N H O
− − − −
− −
− −
+ +
+ + → +
+ → + +
+ → + +
→
+ → + +
( )
4 2 2 4
) ,
d MnO
−+ ClO
−→ MnO + ClO
−Basique K
+4 2 2
2 4 2
4 2 2 2 4
4 2 2 2 4
2 3 4 4
4 2 4 3
4 3 2 4 3 4
4 3 3 4
4 3 2 4 3 4
MnO H O e MnO OH
ClO OH ClO H O e
MnO ClO H O MnO ClO OH
K K K K
KMnO KClO H O MnO KClO KOH
− − −
− − − −
− − − −
+ + + +
+ + → +
+ → + +
+ + → + +
+ → +
+ + → + +
( )
2 2
2 2 2 4
) , ,
e H O + Mn
+→ MnO Basique Na SO
+ −-
2 2 2
2 2
2
2 2 2 2
2
4 2 4
2 2 4 2 2 4 2
2 2
4 2 2
2 2
2
2 2
H O e OH
Mn OH MnO H O e
H O Mn OH MnO H O
SO Na Na SO
H O MnSO NaOH MnO Na SO H O
− −
+ − −
+ −
− +
+ →
+ → + +
+ + → +
+ →
+ + → + +
( )
2 3 2
2 7 2 2 4
) Milieu acide, ,
f Cr O
−+ H O → Cr
+SO
−K
+
( )
2 3
2 7 2
2 2 2
2 3
2 7 2 2 2
2 2
4 4
2 2 7 2 2 2 4 2 4 3 2 4 2
14 6 2 7
2 2 3
3 8 2 7
2 4 2 4
3 4 7
Cr O H e Cr H O
H O O H e
Cr O H O H Cr H O
K SO K SO
K Cr O H O H SO Cr SO K SO H O
− + − +
+ −
− + +
+ − + −
+ + → +
→ + +
+ + → +
+ → +
+ + → + +
reussir@proximus.be – 479 281 222 - Page 3 sur 11
( )
2 2 2
2 2 3 4 6 4
) Milieu acide, ,
g I + S O
−→ I
−+ S O
−SO
−K
+2 2
2 3 4 6
2
2 2
2 3 2 4 6
2 2 3 2 2 4 6
2 2
2 2
2 2
4 4
2 2
S O S O e
I e I
S O I S O I
Na Na
Na S O I Na S O NaI
− − −
− −
− − −
+ +
→ +
+ →
+ → +
→
+ → +
Solution
2 2 2
2 2 2
2 2 2 2
Milieu acide
2 2 2
2 2
2 2
H O H e H O
H O O H e
H O H O O
+ −
+ −
+ + →
→ + +
→ +
2 2
2 2 2 2
2 2 2 2
Milieu basique
2 2
2 2 2
2 2
H O e OH
H O OH O H O e
H O H O O
− −
− −
+ →
+ → + +
→ +
A connaître : les réactions de H O
2 22 2
2 2
2 2 2
2 2
2 2 2 2
2 2 2
Réduction ( O est un oxydant)
Milieu basique : 2 2
Milieu acide : 2 2 2
Oxydation ( O est un réducteur)
Milieu basique : 2 2 2
Milieu acide : 2 2
H
H O e OH
H O H e H O
H
H O OH O H O e
H O O H e
− −
+ −
− −
+ −
+ →
+ + →
+ → + +
→ + +
reussir@proximus.be – 479 281 222 - Page 4 sur 11 Solution
( )
2 4 2 2 4 3
)
a H SO + Al → H + Al SO
( )
3
2 3
2
2 2
4 4
2 4 2 2 4 3
3 2
2 2 3
2 6 2 3
3 3
3 2 3
Al Al e
H e H
Al H Al H
SO SO
H SO Al H Al SO
+ −
+ −
+ +
− −
→ +
+ →
+ → +
→
+ → +
( )
4 4
) Milieu acide
b Zn CuSO + → ZnSO + Cu
2 2
2 2
2 2
4 4
4 4
2 2
Zn Zn e
Cu e Cu
Zn Cu Zn Cu
SO SO
Zn CuSO ZnSO Cu
+ −
+ −
+ +
− −
→ +
+ →
+ → +
→
+ → +
reussir@proximus.be – 479 281 222 - Page 5 sur 11 )
3c AgCl + Al → AlCl + Ag
3 3
3
3 3
3 3
3 3
3 3
Ag Ag e
Al Al e
Ag Al Ag Al
Cl Cl
AgCl Al Ag AlCl
+ −
+ −
+ +
− −
→ +
→ +
+ → +
→
+ → +
)
2d HCl + HClO → Cl
2
2 2
2 2
2 2
2 2
4 2 2 2
2 2 4 2 2
Cl Cl e
H ClO e Cl H O
Cl ClO H Cl H O
HCl HClO Cl H O
− −
+ − −
− − +
→ +
+ + → +
+ + → +
+ → +
3 2
)
e HCl + HClO → Cl
2
3 2 2
3 2 2
3 2 2
2 2 5
12 2 10 6
10 2 4 6 6
5 3 3
Cl Cl e
H ClO e Cl H O
Cl ClO H Cl H O
HCl HClO Cl H O
− −
+ − −
− − +
→ +
+ + → +
+ + → +
+ → +
2 3
)
f HNO → NO + NO
−
2 2
2 2 3
2 3 2
2 3 2
2 2
2 2
2 3 2
3 2
H NO e NO H O
H O NO NO H e
H NO NO NO H O
H H
HNO NO HNO H O
+ − −
− − + −
+ − −
+ +
+ + → +
+ → + +
+ → + +
→
→ + +
( ) ( )
2 4 4 2 4 3
) Milieu acide
g MnO + FeSO → MnSO + F SO
( )
2 3
2
2 2
2 2 3
2 2
2 2
4 4
2 4 2 4 4 2 4 3 2
2
4 2 2
4 2 2 2
4 4
2 2 2
Fe Fe e
H MnO e Mn H O
H MnO Fe Mn Fe H O
SO SO
H SO MnO FeSO MnSO Fe SO H O
+ + −
+ − +
+ + + +
− −
→ +
+ + → +
+ + → + +
→
+ + → + +
reussir@proximus.be – 479 281 222 - Page 6 sur 11 Solution
a)
( )
( )( )
2
2
2 0.059
1.342 log 1.2 10 1.285 V 2
aq s
Cu e Cu
E
+ −
−
+ →
= + =
b)
( ) ( )
2 2
4 6 2 3
2 1
4 6
2 1
2 3
2
2 2
0.018
0.036 mol.l 0.5
0.05 0.1 mol.l 0.5
0.059 0.036
0.08 log 0.096 V
0.1
aq aq
S O e S O
S O S O E
− − −
− −
− −
+ →
= =
= =
= + =
c)
( ) ( )
2 3
2 7 2
2 14
2 7 3
0 3 2
28 2
14 6 2 7
0.059 6 log
0.059 0.02 10
1.332 log 1.07 V
6 0.05
aq aq
H e Cr O Cr H O
Cr O H O E E
Cr
+ − − −
− +
+
−
+ + +
= +
= + =
Solution
reussir@proximus.be – 479 281 222 - Page 7 sur 11
( )
4
4
2 4 2 4 2 4 2 2 4
3
La réaction a déjà été établie à l'exercice 1.
5 2 3 10 2 8
0.1 79.32 mmole 126.06544
Selon l'équation, on a : 2 317.3 mmole 5
317.3 10
V 0.01589 l
0.02
AO
KMnO AO
KMnO
COOH KMnO H SO CO MnSO H O K SO n
n n
−
+ + → + + +
= =
= =
= = = 15.9 ml
Solution
2 3
2 7 2
2
2 3
2 7 2 2
2
2 2
2 3 4 6
2 2
2 3 2 4 6
Réaction 1
14 6 2 7
2 2 3
14 2 2 7
Réaction 2
2 2
2 2
2 2
H e Cr O Cr H O
I I e
H Cr O I Cr H O I
I e I
S O S O e
S O I S O I
+ − − +
− −
+ − − +
− −
− − −
− − −
+ + → +
→ +
+ + → + +
+ →
→ +
+ → +
2 2
2 3 2 7
2 2
2 3 2 7
2 2 2 7
2 7
2 2 7
On en déduit que : 6
1.933
Or 0.0986 19.6 1.933 mmol mmole pour 10 ml
6
1.933 1.933
Pour 250 ml : 25 mmole ou 25 294 2367.4 mg
6 6
Pourcentage
K Cr O
S O I Cr O
S O Cr O
K Cr O Cr O
M
n n n
n n
n m
− − −
− −
−
=
= =
= = =
= = =
4.2 2.3674
d'impuretés : % 43.6%
I = − 4.2 =
reussir@proximus.be – 479 281 222 - Page 8 sur 11 Solution
O
O
-O
O
-O
O
-O
O
-+ 2 H
++ 2 e
-Le succinate possède un total de 44 électrons (électrons de la dernière couche) et le fumarate en possède 42. Donc 2 électrons sont partis et c’est une oxydation.
Solution
C H
3O O
-OH
CO
2OH
-C H
3CH
23O
22CO
2+ 2H
2O
Note : le mécanisme proposé est en réalité nettement plus complexe.
reussir@proximus.be – 479 281 222 - Page 9 sur 11 Solution
( ) ( )
( ) ( )
( )
3 0
2 2 5
0
3 1
3 2
0 2 2
2 2
0 2 8 4
0.059
) log 0.8 0.059 log 5 10 0.664 V
1
0.059 0.059
) log 1.156 log 1.3 10 1.012 V
2 2
0.059 4.7 10
) log 0.771 0.059 log 0.815 V
1 8.5 10
)
a E E Ag Ag Ag
b E E Pt Pt Pt
c E E Fe Fe Fe
Fe d E E S O SO
+ + −
+ + −
+ −
+
− +
−
= + = + =
= + = + =
= + = + =
= ( )
( )
( )
( )
2 3
2 8
2 2
2 3
4 2
4 2
8
2 3 4
0 4 2
4
0 2
0.059 0.059 5 10
log 2.010 log 2.008 V
2 2 7.5 10
) 8 5 4
0.059 5 log
0.059 8 0.059 0.059 8 3 0.059
log 1.507
5 5 5
S O SO
e H e MnO Mn H O
H O MnO E E MnO Mn
Mn
E Ph MnO
Mn
− −
−
− −
+ − − +
+ −
− +
− +
+ = + =
+ + → +
= +
= + − + = − +
( )
4 2
8
3 4
0 4
0
0.065
log 1.226 V
5 0.042
) 8 8 4
0.059
/ log
8 0.059 8
f H ClO e Cl H O
H O ClO E E ClO Cl
Cl E
+ − − −
+ −
− −
−
=
+ + → +
= +
= +
8 ( )
4
0.059
40.059 9.1 10
log 1.389 0.059 5 log 1.072 V
8 8 0.82
Ph ClO
Cl
− −
−
− + = − + =
reussir@proximus.be – 479 281 222 - Page 10 sur 11 Solution
HISTIDINE
N
N
H H
2N
OH O
2-amino-3-(1H-imidazol-4-yl)propanoic acid Histidine : C
6H
9N
3O
2( )
6 9 3 2 2 2 4
2
4 2 2
2
6 9 3 2 4 2 4 2 2
2 2
4 4
6 9 3 2 2 4 2 4 2 4 2 2
[ 10 6 3 17 20 ] 2
[ 4 2 2 ] 20
2 20 46 12 6 20 20
3 3
2 23 12 3 20 20
C H N O H O CO NH H e
SO H e SO H O
C H N O SO H CO NH SO H O
SO SO
C H N O H SO CO NH SO SO H O
+ + −
− + −
− + +
− −
+ → + + +
+ + → +
+ + → + + +
→
+ → + + +
ARGININE (Petit supplément)
N
H
2NH NH
NH
2OH O
2-amino-5-carbamimidamidopentanoic acid Arginine : C
6H
14N
4O
2( )
6 14 4 2 2 2 4
2
4 2 2
2
6 14 4 2 4 2 4 2 2
2 2
4 4
6 14 4 2 2 4 2 4 2 4 2 2
10 6 4 18 22
[ 4 2 2 ] 11
11 26 6 4 11 12
2 2
13 6 2 11 12
C H N O H O CO NH H e
SO H e SO H O
C H N O SO H CO NH SO H O
SO SO
C H N O H SO CO NH SO SO H O
+ + −
− + −
− + +
− −
+ → + + +
+ + → +
+ + → + + +
→
+ → + + +
reussir@proximus.be – 479 281 222 - Page 11 sur 11 Solution
2 2 7
2 2 5 2 2 7 2 5
2 7
2 5
2 3
2 7 2
2 2 5 3
2 3
2 7 2 5 3 2
14 6 2 7 2
4 4 3
2 3 16 4 3 11
On a alors :
2 1 2 294.1846
10 42.57 mg
3 3 3 46.06844
K Cr O
C H OH K Cr O C H OH
Cr O
C H OH
Cr O H e Cr H O
H O C H CH COOH H e
Cr O C H OH H Cr CH COOH H O
n n m m M
−
M
− + − +
+ −
− + +
+ + → +
+ → + +
+ + → + +
= = = =
Solution
3
4
4 4
3 2
2
4 2
3 2 2
4 2
5
8 5 4
5 8 5 4
On a alors : 5
5 5 160.2 0.0186 55.845 832.01 mg
832.01
% 64.3 %
1293
Fe MnO
Fe KMnO KMnO Fe
Fe Fe e
MnO H e Mn H O
Fe MnO H Fe Mn H O
n n
m V C M
Fe
+ −
+ + −
− + − +
+ − + + +