ﺔﻌﻣﺎﺟ
ﺲﻳدﺎﺑ ﻦﺑ ﺪﻴﻤﺤﻟا ﺪﺒﻋ
–
ﻢﻧﺎﻐﺘﺴﻣ
-ﻟا ﺔﻴﻠﻛ
مﻮﻠﻌ
ﺔﻴﻋﺎﻤﺘﺟﻻا
ﺲﻔﻨﻟا ﻢﻠﻋ ﺔﺒﻌﺷ
جﺮﺨﺗ ةﺮﻛﺬﻣ
ةدﺎﻬﺷ ﻰﻠﻋ لﻮﺼﺤﻠﻟ ﺲﻔﻨﻟا ﻢﻠﻋ ﻲﻓ ﺮﺘﺳﺎﻤﻟا ﺼﺨﺗ ﺔﻴﻠﻘﻌﻟا ﺔﺤﺼﻟاو يدﺎﻴﻌﻟا ﺲﻔﻨﻟا ﻢﻠﻋ ﺺ
ىد ق ا
أ
ــ ــط ا م
ل
ب
ا
نواد ز ــ
و اد ا ز ر اد !ارد ھذ ن $ – م % ! &و ﺔﻣﺪﻘﻣ ﺔﺸﻗﺎﻨﻣو ﺎﻨﻠﻋ ﻦﻣ فﺮﻃ ﺐﻟﺎﻄﻟا : ﻰﺴﻴﻋ ﻲﻣﺎﺧﺰﺑ ﺐﻟﺎﻄﻟا : لﺎﻤﻛ ﻰﻔﻄﺼﻣ ﻲﻤﺷﺎﻬﻠﺑ
مﺎﻣأ
ﺔـــــــــــــــــــــــــــﺸﻗﺎﻨﻤﻟا ﺔــــــــــــــــــــــــــﻨﺠﻟ
ـ ر م ـ أر ذ أ ف ز ر .أ و ر ارر م ـ بةر ةذ أ ىدھ يد زو".د $ م ـ أ ةر ةذ أ % رو" .أ&ا
&ا
2016 -2017م ا !" ا # ج%&' ة%)* !" ا +,-./ 0ا ةد 1# 23 ل 5 6 7 ا 8 او يد ا !" ا ;5&'
ا
ــ
ق
ــ
نواد ز ــ ب
ا لــ ــط ا مأ ىد
ھذ ن $ و اد ا ز ر اد !ارد – م % ! &و ف%= " >? " و 7 @ A ا : C DE FGHI @ A ا : ل ) J!A5 C # KL
ﺔﺸﻗﺎﻨﻤﻟا ﺔﻨﺠﻟ مﺎﻣأ
د . ' ب ةر) * ةذ !أ ىدھ يد زو م % ! ارر و أ . م % ! ' أ ر) * ذ !أ ف / ز ر ! 0ر أ . م % ! ' أ ر) * ذ !أ - رو -1 ' ا ! ا 2016 -2017ه سر ا ر ... أ ءادھإ ... ب ءادھإ ... ج ث ا ص ... ... د ت و ا ... ... ه لواد ا ... .. خ د ا ... 09 ارد ا ! إ ل د "ا ... ... ... ... 14 # ا $ر ا ... ... ... .... . . ... .. 16 ا ز ا ت $ر ... 16 لو&ا ل' ا : ق ا 1 -د ... ... .. .. 22 2 -ق ا ف ر# ... 22 3 -ق ةر ا ت رظ, ا ... 24 29... ق ا عاو,أ-4 31...ق ا بارط$" ل أ 1ھ 1 ا ت ارط$2ا-5 31...ق ا ب أ-6 32...ق , 2ا ضار4&ا-7 33...1 ر ا ص او ص ا -8 33...ق ا ج64-9 '6 ... .. . ... 38 1, 7 ا ل' ا : ز6 نواد
3 -مو ز6 نواد ... .. ... 42 4 , ر ,2ا ... ... ... 43 5
-ل او4 ةروط ا ... ... ... 44 6 -نواد ز6 ب ' ل ط ب ,إ ت2 ا ... . .. . .. .. ... 44 7 -عاو,أ ز6 نواد ... ... ... 45 8 -ص ' ب ' ا ز6 نواد ... .. ... 46 9 -مو ف ا 1,ھذ ا ... . .. .. ... 47 10 -ضر4 ض# ص ' ا # ا ب ' ز6 نواد ... . . .. ... 48 1 1 -ل; ا ... . .... . ... . ... 52 12 -ناود ز6 1 # ا مو ا ... . ... . .. . .... 53 '6 ا ... .. .. .. ... .... 54 ث 7 ا ل' ا : و &ا 1 -د ... .. ... 57 2 -و 2ا م-و ... .. ... 57 3 و &ا ل ار ... .. ... 58 4 مأ 6# ا – ل ط ... ... ... ... 58 5 -و' ر تا م&ا رظ , ا ل ط ا لو ... 60 6 -نواد ز6 ب ' ل ط ل إو ةد2و ... ... 61 7 -ثد !,# ء ط4إ ... ... .... ... 62 8 -نواد ز6 ب ' ا , " م&ا كاردإ ... .... ... 62 9 -ب ' ا ل ط او م&ا ن ق # ا ... .... ... 63 10 -نواد ز6 ن "ا '" د او ا "ا ... .... ... 63 11 -نواد ز6 ن ' ا ل ط&ا يد او > او 1 ا ت6 ا ... .... ... 65
ز '6 ا ... ... . ... . . ... 68 ? ار ا ل' ا : , ارد ا ر 1 – ث ا @ , ... .. .. .... 70 2 – ارد ا ن ... .... . .. ... 71 3 – ارد ا ر ... ... ... .. . ... 74 4 – ث ا تاودأ ... ... .. . . ... 75 س ا ل' ا : ضر4 , و @ , ا 1 -ت2 ا ضر4 ... . ... ... ... 82 2 -ت6 ا ل ... .. ... .... 101 3 -@ , ا ضر4 ... . ... ... . .. 107 -ا '6 ... ... .. . ... 117
ءادھإ
ن ر او ء
ا م
م
او ة
او ن
ا بر د ا
إ ل ا اذھ يدھأ
دو#و ا اذھ $% ن إ &أ إ ،تاو د او تاو
$
أو $ رد تر أو $ ر ن
أ
)
ا
ن إ
* أ إ $
وأو ح ,- ا
$
و $
$% د- ل
أ
م ر- ا
$ . * ادأ
$ و إ إ
:
ن د ا رو
ل ، م ھار إ،ج ا،ف ،
،
$ او أ إ
:
د ، ! ،
،
، ر
،
ةذ
ا إ
ةرطؤ ا
ىدھ يد زو
1 2 و
.
ص ور 1
او بر 4 ا 5 # إ
ر-ذ
ر
ة ، و ،
$ ط إ
&
1 2 و
اذھ م إ ) 6 د- $ ل ن إ
ل ا
$ رد ق %رو $8 د إ
:
'
ط&
ل
ء 4د
ا إ
د
ق ا د ،
د ،
،
م
ا
،
*+ ،د
،ن أ
,
ز
ج
ءادھإ
إ ح ا ن ر ا و ب ا او هد ا ن إ ن يو رأ م و .. أ إو حور اذ نو % ن ةر جر' ت % ا ق * ن + أ إ ل - ب ا ت و ن .آ ن ف1'+ ر 2 *أ مو ا و*% د و .. أ د *و ل -ا و ة + ا ھو ن إ و ك أ ورظ وز ةز ز ا + + * +و + رو اإو ا ا و إ ةرطؤ ا ةذ *-ا ىدھ يد زو إو ن+ذ ا او % م 7و ن نو ز +و ود *+ ء ھ ش+ او : ;ر< ... و إ ن+د ا رد = ا 'أ ر%ذ ص'أو ب -ا ر -ا و بر 7.ا ?+ إو و د و د ل ا اذھ ز إ ار يذ او رد ق+ رو +د إو ز إو ء 7د -ا ق ا د . رو ا د . ر . او . ل إ !" #ط% ل &أو ر او م ا برد ر أ يذ ا د ا ب او ا اذھ ءادأ وو إ ل ا اذھ ز ا . "او ر ا ل ز # $ و ل إ ن ن ز ا د # ن وأ ب ر& ن د ' ذ '(ا ر ذ # ص* و ،ت #و - ن ه / او ل ذ 0 و ل ا اذھ ة ر ا ا ىدھ يد زو 0 م ل*# / / و # / 2 - و و ت 0 ا ا 0 ث # ا اذھ م إ . ذ '(ا 0 4 ا & ا إو ر ف ز ةذ '(او رو . و5 6و نأ ل ر ل ل و ن راد"ا 7 و س5 ا م م'& 0 ةذ '(ا # ا . ل ا رو ؤ ل/' يذ ا 0 و:اد # ا ز ر ا ر د إ ر # $ و .
ار ا إ
-ا : ر د ل ط ةر ا د ،اد ذإ رظ ر ا ن ء ا ل ط ! " أ داد ا تاذ وأ س ا يذ ا و) مھدوز س -ن هر ! / و ق 1 /2رد ن ،ةد ا نأ هد د ز ن ةو3 ةدو2و ا / 4 ا ل ق و و /3 ا ن جوز ا /2وز او . م ر و ن د او ا ) أ و ) 6ر " 7 ن ن ط1 ) /8 7 /7 رظ ا ل ط ث ن 3و 4اد ل ا ءاو او د ، ) ط د ل ط : / 8 ،/ 2 ا / 1 ا / او / ةر / ن و ; 11 د 2 و ) ارو8 و ) 3و . !او مد8 د3 ) ط ن! م ا ) 8 ا / 2 ا تارو8 س ا ثد د3 ن و ب 8 ل ط ھذ ف 7 و نواد / ز ب 8 وأ , عو ت ) ق ل ط ةد?و نإ ? ق ا ل ط ا اذ) /8 7 م او ةر ا ىد او نز ا ن ر ا ب " 3 !إ " د?و ل 3 ء ا هرو8 يذ ا 7 ا ل ط ا ب ) و م8 2005 , ص 84 ( . ب 8 د3 رو ء ا ھزو 2 ب 8 د3 / د8 و م لوھذ , ب 8 ل ط د ? / مو ) / اد وھ ةر ا نواد / ز ت !ار8 و ل ت 7او ءار ا لد و ) أو / 8-ا لو ت ) ?ا , ب ذ رو B ا , ر C ا ب D , نأ ن و ) 8 د دB ر إ م ا / ! ر ؤ ق 3و نز و , ? طأ ن 2 أ او ا ت ) ن 8 بارطC ن) /2) ا ن ارد3 ند2 ? د3 نواد / ز ط ن 2أ د3و د !و م ھإو ن و / !ر ن "2 ل " ر و ? , / 8F ت ) ا ىد 1 3و أ ب د3 /3 !إ يD ل ط ا , / 1! /3 !F / 8-ا ت اذإ ? ضار! ا ةرھ ظ , ن ا HCو ) كر و ن و 1961 ( نوD2 ت ) او ء ا نD مھد ل 3 م) طأ ن! / ةرو8 ن و ةد ! , ل ط ا نD ةرو8 ا هذھ ر ةد 2 / : و م .
ﺔﺳراﺪﻟا ﻰﻟإ ﻞــــــــﺧﺪــــﻣ
15 ط د و د !و نF 3 ل ط ا نأ إر B ! يوط / ا هذھ ف3و ا ةD2 د1 " بو6ر ا م ا ةر ا ن ةد1 / ) 3و ن د او / ) م ر ا د ! د ا 1980 ص 185 ( ب 8 ا ل ط ا اذھ د ر D نF و ؤ ِ ك ذر ؤ و ) أ دودرو ھر! B ن و برطظ ا م ا /8 7 ن د او ا ! ر ) و ! ) يو B ا سور د 1997 , ص 345 ( . )4 ! ت ! ا /3 ا ن م ا ب د1 ط إو ل أ / 7 م ا ب 8 نأ ن و ر 6 ل ط : /3 ! م ) أ ث ل ا / ر ) ط ن و ) ھد!او3 ت أو ط ر 6 ل ط ) د و نأ :3و م و يد ! , م ا ! ر ا ر ا " نو , تد أو ) ا : 2 ت? ا ض ض ر ا : اًد2 ةر ل أ / 7 ن 8أ ن) أ ف ت ) L ر8 2008 ص 109 -110 ( . / ! 2-او / ا طوMC ا ن / / اد ر ) إ / 8F م ا م ! در2 و ل يذ ا ل1 ا ن فو7 او ق 1 او ب 4 -او ل27 او ب ذ رو B ) 8 و و) ا ر أ ) / / و)2 ا س2ا , / ارد ) و ت ارد ةد! " اذھو ) د و ر M 2و ( / 1997 ىو ن) د 1! ن 3 ا ل ط ا ت ) أ نأ إ 8و ث ف 7 ن ر 7 ا اذھ نو ل ط ا ل 1 ! ق 1 او / ا طوMC ا ن : ر ر7 ا / وؤ ت 4اد " 2 ھذ / ر ا " ارد3 رو83 اذ و ةو7-او ء ن ل ط / ر 1 اد2 دود يزو ر ا ل ط ا ىد ء ذ ا ىو ض 7 إو / ھذ او يد ا , " ن C ا ت ط B ا ض ب F " H ب 8 ا ل ط 1 ا ىو ن / ر / ت ) ظ اذأ /8 7 و / و 1 ة ةد! ك ذو ةر ! 2-ا ط / -ا ل او ا ) و .( 1985 ب 8 ا م) ط /3 !إ : ش ا ! ةرد1 ا مد! ت ) او ء ا ض د ! " أ ر 6 .ن و م 3 1965 ! / ارد 69 ةد دB ا /3 !-ا يوذ ل ط ا ت ) أو ء آ ن ھ نأ ت ث نواد ضر! و8 7و ر أ / و 8 نو)2او ء او ت ) ا ء?ؤ نو 8 ا م) طأ : ش ا ) ص M ا د ! د د 7 2008 ( . ت ) ا ض لو7د ط1 س ن ا ض ق ا ل ط ا ض ر د نأ ن و لو 3 ض ر ن! ر م 8 ا د إ ل8 ن) ض نأ ل ب 4 -او نز ا ت و و ا اذھ " فار !-ا وأ :3ا ) د ا قازر ا د ! د 7 2002 , ص 22 ( . نواد / ز ن 8 ا ل ط ا ت ) ا د ! ق 1 ا عوCو لو ت ارد ا 1 و اذھ ىر ن : او ا ب ا H ،/ د إ / 3 ا عوCو وذ / ھأ . م / ا / ا ن!و و ! ق ا ل ط ا مأ )B ا / ا / ا ن! لء " و 8و87 نواد بارطCF ب 8 ا ل ط ا . م ! لاؤ ?ؤ ل : 2 ق ل ل 7 ن و ؟نواد / ز ب 8 ا ل ط ا م ا ش ا وھ ف -ا ر ا : ب 8 ا ل ط ا مأ ق 1 نواد / ز ز ا ت ر ا : 1 -ا ل ط -ا مأ ر B ) ط ل 1 ! ق 1 نواد / ز ب 8 . 2 -ا ل ط -ا مأ ر B ) F م ھ-ا ! ةرد1 ا مد نواد / ز ب 8 . 3 -نواد / ز ب 8 ا ) ط ه 2 ب ذ س - . 4 -ر B ط ا مأ ا ل ب 4 - نواد / ز ب 8 .
د ث ا ص : ز ن ل طأ ن او ا ت ا د ق ا فر ا إ ث# ا فدھ م & ' (و )و*اد ا ز+ر نواد . ن مھر أ ت#وار ت أ , رأ , ل - 'ارد .و 40 إ 56 ر و ' ن حوار ل ط ا 9 إ 14 )و ا ف ا د ا ا 'ارد . ط ث # ، ' ق ا 'و # ر)ر ' س و + 2 ن 34 ا ت + او ، : ' ا ق ا ن # ن5 ن .، ق ارو 5 ن نواد ز ل طأ ت أ يذ او فو2 او ل)2 ا ن #و ل ' ا ق -و، و8و ا ق ا ن 8 9 ) ت -و ء ;ا ت او ت ھ ) ( ن ر2;ا ر<+أ ب ط ب ا ل ط ا اذھ نأ . 8إ، 9 -و ا 9 ارد- ض 2 ? ا ًرظ ر2آ ط ل ط يأ ن .
ﺔﻤدﻘﻤ : نﻴﺜﺤﺎﺒﻝا مﺎﻤﺘﻫا تﺒﻠﺠ ﻲﺘﻝا ﺔﺼﺎﺨﻝا تﺎﺌﻔﻝا ىدﺤا نﻤ نواد ﺔﻤزﻼﺘﻤﺒ بﺎﺼﻤﻝا لﻔطﻝا دﻌﻴ لﻼﻐﺘﺴا ﻲﻓ و ةﺎﻴﺤﻝا ﻲﻓ قﺤﻝا مﻬﻝ ﺔﺼﺎﺨﻝا ﺔﺌﻔﻝا ﻩذﻫ نأ مﻬﻨﺎﻤﻴﻹ كﻝذو نﻴﺼﺘﺨﻤﻝا و مﻬﺘﻴﻨﺎﻜﻤا و مﻬﺘاردﻗ . تﺎﺠﺎﻴﺘﺤﻻا يوذ لﺎﻔطﻸﻝ ﺎﻬﻤدﻘﺘ ﻲﺘﻝا تﺎﻤدﺨﻝاو ﺔﺼﺎﺨﻝا ﺔﻴﺒرﺘﻝا ﺞﻤارﺒ روطﺘ مﻏرو تاوﻨﺴﻝا ﻲﻓ ﺔﺼﺎﺨﻝا ءﻻؤﻫ ءﺎﻴﻝوﻷ تﺎﻤدﺨﻝا مﻴدﻘﺘ لﻤﺸﻴ مﻝ روطﺘﻝا اذﻫ نأ ﻻإ ، ةرﻴﺨﻷا بﺒﺴﺘ ﻲﺘﻝا ﺔﻴوﻀﻌﻝاو ﺔﻴﺴﻔﻨﻝا تﻼﻜﺸﻤﻝا نﻤ رﻴﺜﻜﻠﻝ نﻬﻀرﻋ ﺎﻤﻤ فﺎﻜ لﻜﺸﺒ لﺎﻔطﻷا ﺴﻔﻨﻝا طﻐﻀﻝا ىوﺘﺴﻤ عﺎﻔﺘرا مﻬﻴدﻝ ﻲ يدﺎﻋ رﻴﻏ ﻼﻔط اذﻫ نﺎﻜ اذﺈﻓ دﻝوﻝا بﺠﻨﺘ ﻲﺘﻝا ﻲﻫ مﻷﺎﻓ ، قﺎﻌﻤﻝا لﻔطﻝا مأ ادﻴدﺤﺘ و ضﻌﺒﺒ ﺎﻤﻬطﺒرﺘ ﻲﺘﻝا ﺔﻴﺠوﻝوﻴﺒﻝا و ﺔﻴرطﻔﻝا ﺔﻗﻼﻌﻝا مﺘﺤﺒ مﻷا قﺘﺎﻋ ﻰﻠﻋ ﻊﻘﻴ رﻴﺒﻜﻝا ءبﻌﻝﺎﻓ اذﻬﺒ بﺎﺼﻤﻝا لﻔطﻝا مﺄﻓ ، نواد ﺔﻤزﻼﺘﻤﺒ بﺎﺼﻤﻝا لﻔطﻝا ﻩذﻫ ﺎﻨﺘﺴارد ﻲﻓ ﺎﻨﻝوﺎﻨﺘ نﺤﻨ و عوﻨﻝا فوﺴ يذﻝا تﻗوﻝا ﻰﻝإ قﻠﻘﻝا و كﺸﻝا نﻤ ﺔﻓرطﺘﻤ ﺔﺠردﺒ رظﻨﺘ ﺎﻤ ارﻴﺜﻜ بارطﻀﻻا نﻤ جﺎﺘﺤﻴ وﻬﻓ ، ﺎﻬﻴﻝإ جﺎﺘﺤﻴ ﻲﺘﻝا ﺔﻴﺎﻨﻌﻝا ﺎﻴﻨﻫذ فﻠﺨﺘﻤﻝا ﺎﻬﻠﻔط ءﺎطﻋإ نﻋ ﻪﻴﻓ زﺠﻌﺘ ﺔﻴﺎﻋر ﻲﺴﻔﻨ لﻔﻜﺘ و ﺔﺼﺎﺨ .
ﻣﺪﻘﻣ
ــــــــــــــــــــــــــــ
ﺔ
10 وﻤﻨﻝا لﻤﺘﻜﻤ لﻔط بﺎﺠﻨإ ﻲﻓ قﺎﻔﺨﺈﺒ مﻷا روﻌﺸ ﻰﻝإ يدؤﻴ دﻗ يدﺎﻋ رﻴﻏ لﻔط بﺎﺠﻨﺈﻓ ذﻝا و تﺴﻴﻝ ﺎﻬﻨأ ﺔﻴروﻌﺸ ﻻ ﻰﺘﺤ وأ ﺔﻴروﻌﺸ ةروﺼﺒ ﺎﻬﻝ ﻲﻨﻌﻴ ي نﻴرﺨﻵﺎﻜ ﺎﻬﻨﺄﺒ ﺎﻫروﻌﺸ وأ نﻴﻴدﺎﻋ ﻻﺎﻔطأ بﺠﻨﺘ ﻲﺘﻝا تﺎﻬﻤﻷا لﺜﻤ ﺎﻴدﺎﻋ و ﻼﻤﺎﻜ ﻼﻔط بﺠﻨﺘ نأ ﻊطﺘﺴﺘ مﻝ ) رﻤﻋ ، ﷲا رﺼﻨ مﻴﺤرﻝا دﺒﻋ 2008 ص ، 110 ( . و ﺔﻤﺎﻋ ﺔﻗﺎﻋﻻا ﺔﺒﺴﻨ نﻤ لﻴﻠﻘﺘﻝﺎﺒ ﺔﻤدﻘﺘﻤﻝا لودﻝا تﻤﺘﻫا ﺎﻤﻜ ﺎﻬﻨﻷ ﺔﺼﺎﺨ ﺔﻴﻨﻫذﻝا ﺔﻗﺎﻋﻻا ﻌﻝا تﻼﻜﺸﻤﻝا رﺒﻜأ نﻤ و ﻴ ﺼ تذﺨﺘاو ، ﻲﻤﻠﻌﻝا ﺎﻬﻤدﻘﺘ ﺎﻫروطﺘ ﻰﻠﻋ رطﺨ لﻜﺸﺘ ﻲﺘﻝا ﺔ و تﺎﺼوﺤﻔﻝا تﻨﺎﻜ ﺎﻤﻠﻜﻓ ﻪﺌﺎﻨﺜأ و لﻤﺤﻝا لﺒﻗ ﺔﻴﺌﺎﻗو ﺞﻤارﺒ دادﻋإ و بﻴﻝﺎﺴأ و تﺎطﺎﻴﺘﺤا ﻊﻤﺘﺠﻤﻝا ﻲﻓ ﺔﻗﺎﻋﻻا ﺔﺒﺴﻨ تﻠﻗ ةرﻜﺒﻤ تﺎﺼﻴﺨﺸﺘﻝا . ا كﺎﻨﻬﻓ ﺔﻔﻠﺘﺨﻤ تﺎﺠرد ﺔﻗﺎﻋﻺﻝ و ﺎﻤﻠﻜﻓ ةرﻴطﺨﻝاو ﺔﻘﻴﻤﻌﻝا ، ﺔطﺴوﺘﻤﻝا ، ﺔﻔﻴﻔﺨﻝا ﺔﻗﺎﻋﻹ ةﺎﻴﺤﻝا ﻲﻓ ﺔﻜرﺎﺸﻤﻝا و قﺎﻌﻤﻝا صﺨﺸﻝا ﻰﻠﻋ ارﺒﻜ ﺎﻫرﻴﺜﺄﺘ نﺎﻜ ﺔﻗﺎﻋﻻا ﺔﺠرد تدﺘﺸا اذﺈﻓ دﻝوﻝا بﺠﻨﺘ ﻲﺘﻝا ﻲﻫ مﻷﺎﻓ ، قﺎﻌﻤﻝا لﻔطﻝا مأ ادﻴدﺤﺘ و نﻴدﻝاوﻝا ﺔﺼﺎﺨو ﻪﻝ ﺔﻴﻋﺎﻤﺘﺠﻻا ﻋ ﻰﻠﻋ ﻊﻘﻴ رﻴﺒﻜﻝا ءبﻌﻝﺎﻓ يدﺎﻋ رﻴﻏ ﻼﻔط اذﻫ نﺎﻜ و ﺔﻴرطﻔﻝا ﺔﻗﻼﻌﻝا مﺘﺤﺒ مﻷا قﺘﺎ ﺔﻤزﻼﺘﻤﺒ بﺎﺼﻤﻝا لﻔطﻝا ﻩذﻫ ﺎﻨﺘﺴارد ﻲﻓ ﺎﻨﻝوﺎﻨﺘ نﺤﻨ و ضﻌﺒﺒ ﺎﻤﻬطﺒرﺘ ﻲﺘﻝا ﺔﻴﺠوﻝوﻴﺒﻝا نﻤ ﺔﻓرطﺘﻤ ﺔﺠردﺒ رظﻨﺘ ﺎﻤ ارﻴﺜﻜ بارطﻀﻻا نﻤ عوﻨﻝا اذﻬﺒ بﺎﺼﻤﻝا لﻔطﻝا مﺄﻓ ، نواد ﻨﻫذ فﻠﺨﺘﻤﻝا ﺎﻬﻠﻔط ءﺎطﻋإ نﻋ ﻪﻴﻓ زﺠﻌﺘ فوﺴ يذﻝا تﻗوﻝا ﻰﻝإ قﻠﻘﻝا و كﺸﻝا ﺔﻴﺎﻨﻌﻝا ﺎﻴ ﻲﺴﻔﻨ لﻔﻜﺘ و ﺔﺼﺎﺨ ﺔﻴﻠﻋر جﺎﺘﺤﻴ وﻬﻓ ، ﺎﻬﻴﻝإ جﺎﺘﺤﻴ ﻲﺘﻝا .وﻤﻨﻝا لﻤﺘﻜﻤ لﻔط بﺎﺠﻨإ ﻲﻓ قﺎﻔﺨﺈﺒ مﻷا روﻌﺸ ﻰﻝإ يدؤﻴ دﻗ يدﺎﻋ رﻴﻏ لﻔط بﺎﺠﻨﺈﻓ ﺎﻬﻨﺄﺒ ﺎﻫروﻌﺸ وأ نﻴرﺨﻷﺎﻜ تﺴﻴﻝ ﺎﻬﻨأ ﺔﻴروﻌﺸ ﻻ ﻰﺘﺤ وأ ﺔﻴروﻌﺸ ةروﺼﺒ ﺎﻬﻝ ﻲﻨﻌﻴ يذﻝا و ﺎﻴدﺎﻋ و ﻼﻤﺎﻜ ﻼﻔط بﺠﻨﺘ نأ ﻊطﺘﺴﺘ مﻝ نﻴﻴدﺎﻋ ﻻﺎﻔطأ بﺠﻨﺘ ﻲﺘﻝا تﺎﻬﻤﻷا لﺜﻤ ) رﻤﻋ ، ﷲا رﺼﻨ مﻴﺤرﻝا دﺒﻋ 2008 ص ، 110 . ( لﻔطﻝا مأ ﻪﺸﻴﻌﺘ يذﻝا ﻲﺴﻔﻨﻝا ﻊﻗاوﻝا ﻰﻠﻋ فرﻌﺘﻝا ﺎﻨﺘﺴارد لﻼﺨ نﻤ لوﺎﺤﻨ ﺎﻨﻫ نﻤ و ﺔﻴﻨادﻴﻤﻝا ﺔﺴاردﻝا ءارﺠﺈﺒ ﺎﻨﻤﻗ اذﻫ لﺠﻷ و ، ﺎﻬﻴدﻝ قﻠﻘﻝا ىدﻤ و ، نواد ﺔﻤزﻼﺘﻤﺒ بﺎﺼﻤﻝا ا ﻲﺒطﻝا زﻜرﻤﻝﺎﺒ ﺎﻴﻨﻫذ نﻴﻔﻠﺘﺨﻤﻠﻝ ﻲﺠوﻏادﻴﺒﻝ مﻨﺎﻐﺘﺴﻤﺒ . ، ﻲﻘﻴﺒطﺘ بﻨﺎﺠ و يرظﻨ بﻨﺎﺠ نﻴﻤﺴﻗ ﻰﻝإ ثﺤﺒﻝا مﻴﺴﻘﺘﺒ ﺎﻨﻤﻗ كﻝذ غوﻠﺒﻝ و ﺔﺒﺴﻨﻝﺎﺒﻓ يذﻝاو ﺔﺴاردﻠﻝ مﺎﻌﻝا رﺎطﻺﻝ ﻩﺎﻨﻴﻤﺴأ يدﻴﻬﻤﺘﻝا لﺼﻔﻝﺎﺒ و ﺔﺴاردﻝا ﺔﻴﻝﺎﻜﺸإ حرطﻝ صﺼﺨ دﻘﻓ ﻫأ و ﺎﻬﻓادﻫأ ﻤ ﻝ ﺔﻴﺴﺎﺴﻷا تﺎﺤﻠطﺼﻤﻝا دﻴدﺤﺘ و ﺔﻴﻀرﻔﻝا ﺔﻏﺎﻴﺼ و ﺎﻬﺘﻴ بﺎﺒﺴأ و ﺔﺴاردﻠ عوﻀوﻤﻝا رﺎﻴﺘﺨا تﺎﺒوﻌﺼﻝاو ا ﺎﻫﺎﻨﻴﻘﻠﺘ ﻲﺘﻝ . مﺎﻌﻝا رﺎطﻺﻝ ﻩﺎﻨﺼﺼﺨ يدﻴﻬﻤﺘﻝا لﺼﻔﻝا ، لوﺼﻓ ﺔﻌﺒرأ نﻤ نوﻜﺘﻴﻓ يرظﻨﻝا بﻨﺎﺠﻝا ﺎﻤأ ، نواد ﺔﻤزﻼﺘﻤﻝ ﻩﺎﻨﺼﺼﺨ ﻲﻨﺎﺜﻝا لﺼﻔﻝا ، قﻠﻘﻠﻝ ﻩﺎﻨﺼﺼﺨ لوﻻا لﺼﻔﻝا ، ﺔﻴﻝﺎﻜﺸﻺﻝ ﺔﻤوﻤﻸﻝ ثﻝﺎﺜﻝا لﺼﻔﻝا .
ﻣﺪﻘﻣ
ــــــــــــــــــــــــــــ
ﺔ
12 نﺎﻜﻤ ، ثﺤﺒﻝا ﺞﻬﻨﻤ ﻰﻝإ قرطﺘﻝا مﺘ نﻴأ ، ثﺤﺒﻝا ﺔﻴﺠﻬﻨﻤ ﻲﻨادﻴﻤﻝا لﺼﻔﻝا لﻤﺸ و لﻜ لﻴﻠﺤﺘو تﻼﺒﺎﻘﻤﻝا ضرﻋ و ، ثﺤﺒﻝا تاودأ ، ثﺤﺒﻝا ﺔﻋوﻤﺠﻤ رﺎﻴﺘﺨا ﺔﻴﻔﻴﻜ ، ﺔﺴاردﻝا ءوﻀ لﻋ ﺞﺌﺎﺘﻨﻝا لﻴﻠﺤﺘ مﺜ نﻤو مﺎﻋ لﻜﺸﺒ ﺞﺌﺎﺘﻨﻝا لﻴﻠﺤﺘﺒ ﺎﻨﻤﻗ مﺜ، ىدﺤ ﻰﻠﻋ ﺔﻠﺒﺎﻤ ﻀرﻋ مﺜ ﺔﻴﺌزﺠﻝاو ﺔﻤﺎﻌﻝا تﺎﻴﻀرﻔﻝا ﻪﺠﺌﺎﺘﻨ ﻰﻠﻋ قﻴﻠﻌﺘﻝاو رﺠرﺒﻠﻴﺒﺴ سﺎﻴﻘﻤ رﺎﺒﺘﺨإ ﺞﺌﺎﺘﻨ ﺎﻨ .
لوﻷا ﻞﺼﻔﻟا
ا
ﺼﻔﻟا
ــــــــــ
لوﻷا ﻞ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـــــ
ــــــــــــــــــــــــ
ﻠـﻘﻟا
ـــــ
ﻖ
18 1 -د : س ا وھو ا س ا ن و ا ر ا د أ ق ا ر ت ارط"#ا مظ & ر' د ( #ا وھو ن ) ط#ا مد و رط* ا او . و ر ب , يذ ا ،ض 1 ا فو* او ب3ر ا ن ، ا ا ن ق ا د ق ا ن قر د(و و ،م او ق " ا ن ار ' 4 ب و ،هر د و ،ن ا فو* ا ل' ،هد د ن 3اوو فور رط* ط ل در ر * ا ر و ،فو* او ن ر ا ن فو* ا وأ ، ر ا ت او ا , ر 7 ض 7 ء ل در و& ق ا أ "او 4 فر نأ ق ا ن يذ ا ن ا 9 ط #و ،دد ر 7 ،فور . ل أد و& ،4 و : و هد و ذ ن ا 9 دو(و ق او ا ر ن : و ا ل ار ا و ط ا ر , *و ،ن – ن 3; ا ت اذإ ةر ر 7 4 د اوو ل ط ا و ،: و ا 4 او ط او ب ر # يذ ا ل ط رر ا 93و و ،ن ر*>ا و ءاد ر و ،4 د او ھار او ق ا روذ 4 *اد ن إ ل ن رر" او . ) ر ا ط ص 112 ( 2-ق ا ف ر
: 2 -1 -: ن رار ا مد " أو ر ا " أ و ج ز #ا د او ) ،يد , ا م , 2001 ص، 85 ( 2 -2 ً ط ا : ; ا ا ن تء ( ق ا ) ( Anxietes او ، يذؤ ا فو* او م& ا ت# " ا ت ر وھو ، ل ا ً ارط"ا ً (و ً ن #ا , ب ك ذو ، ةر ' ت# فو* او ق ا ن ز ا ب , و ط1" ا : يوط ا ن ةر & ل ، & دو(و ا 4 ا 4(وأ و او ز د3و ،ص* ا دد& رو ر ' & ل و ، *اد ا ر ) ر و در#ود ( ن لو&( ن ر فو* وأ ض 7 م& رو ق ، فو* او ق ا .تار ' ل در ود ث ، ر" ا : ب, رو ن ةر و& فو* ا أ در ا & رد 3اوو ةرھ ظ ةدد ) ،يرو : ط, 07 20 ص، 255 ( .
2
-3
ق ن
او ء
ا ض ف ر
:
د ور د و ر ) 1894 ) ( ( ن ; 1989 ( 4 أ : فو* ا ن وھ ا 4 ب و در ا ك يذ ا د د ا ض 1 ا م او ق " او ض ا ن ر ' ) د و ( ،د ور 1980 ( . غ د ا ير# ر و 4 F " رو و* م& م ف كاردإ نود ر و او س(و او فو* ا رد, " ) ،ز ز ا د د ر 2001 ص، 37 ( . ر و ةز& '(ار 4 أ : " (ر * وأ *اد رط* دو(و : إ ر ل ا ن بر& ا ن ز( او 93و او ر ظ ا 4 هرھو(و تاذ ا دد& يرو # وأ يرو , ر ل ا ق او ن ب ر ا 93و و م او فو* ا " ) د د ،د ( ا 2007 ص، 227 ( . ر و ) روھ : 4 أ ا ت و ا : إ &(و نو رط* ا ( ا ,* ) د م ( ، 2008 ص، 37 (. ر و نارھز د : ق ا : رط* د د& 93و ( ،ر و ل ر و وھ ،ثد د3 ،يز ر وأ و" و ضار أو ض 7 فو* & , و ) ر ،ل ( 2002 ص، 266 (. ر و ق # ا د & د أ : عو3و ا و , ك ھ نأ وأ ، * م رو وھ ، و"و ا ا ن غو # فو*و ،ر و رو 9 ،مو ر 7 هرد, د د& و لو&( او ل ق 7و .) د ،9(ار 1968 ص، 578 ( .
ﺼﻔﻟا
ــــــــــ
لوﻷا ﻞ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـــــ
ــــــــــــــــــــــــ
ﻠـﻘﻟا
ـــــ
ﻖ
20 )& ر ا م ف ر : ا ق وھ إ ب ( إ ق " او ر و او فو* ا ن ر ,* ا ت و &(و نو 4 و3و ن : * رط* ) د د د ا ،د ( ا 2007 ص، 221 (. - د & م . د ف ر : ق ا ر و او فو* ا ن ر ا ( ا وھ & ,* ا و 4(و 4 و3و : * وأ 93او د د& وأ رط* ق " او ) ن ترد ،تز 1986 ص، 145 (. و نأ 9 ط 4 F 4 ر : * وھ وةد م ف, ل ا ر و ل او ن عو"و ،فور وأ لو&( ص* ا ر 4 لط . * ا عار, ا ن ىد رد, ن ن ا وأ فور فور ر 7 #و ، ن J ك ذ ب ر ن ب 7 ن ا . 3-رظ ا
ق ةر 0 ا ت
:
: إ ف; *#ا وأ دد ا اذھ 9(ر د3و ،ق ا بارط"# ةر ا ت رظ ا تدد ك ء ض ىر ،بارط"#ا اذھ ر م & ا و ا رظ ا ت & (و ا بارط"ا نأ ر* ا ض ا ىر و ، 'ارو ل او : إ 9(ر ق ا بارط"ا نأ ت رظ ا ; ا ت 7ر ا ث 9(ر ق ا رو . ق ا بارط"ا نأ : إ ث ' ق ر بھذ نأ ض ا ر ً رط" ً و هر 4(; ب( و ء ط * م 4 أ : إ 9(ر ھو تاد و ر ب او( : إ 9(ر ق ا بارط"ا . اذھ ىر ن ك ھ ا ًر *أو ت اردإ : إ 9(ر بارط"#ا 4 ط ا م 4 اذ ص* ا ب ( ن . 3 -1 رد ا ا : ر " د ور Freud" م ق ا ن او'د ن ل)اوأ ن ا ل ا رد د)ار ت ع د #إ 4 اد* ا 9 م مو& ا اذھ نأ ض ا ىر و ل ،س ا
" د ور " 4 إ ل" ا دو ث ، ق ا 4 يذ ا م & ا رود ا : إ س ا ء 4 (و ن ا ة . ر ر د و " د ور " ن ر ا ق : 2 و3ا ر ا ) 1916 -1917 :( 7ر ا 9 4 أ س أ : ق ا ر ث ( ا 9 اد ا ا 3 ط ا نK ع ا ن ( ا " ا ود " لو در ا ىد . ا ر ا أ ) 1936 :( لد د " د ور " فو * ا 9 ( نأ د أو لو ا 4 أر ن ن ةر وھو ،ب ا ن فو*و و ر 7 ( 7ر ھ & أ "ر ا لد أ د3و ،ء ,* ا ن فو* ا " د ور " نأ ىأرو ، "ر ا فو* ا 4 ل و فو* ا اذھ ق 3 " ا " ود ا ن ًاد أ ق ا #و ت ا ب يذ ا وھو ً#وأ ثد وھ . , ا ت# ا مظ ھدھ ن ا ق ا ةرھ ظ ارد 4 ھا ل;* ن و ز د ، &( ن ا " د ور " ھ ق ا ن ن و ن : ق او و"و ا ق ا , ا .) ن د ا ء; ، 2008 ، ص 170 ( 3 -2 ر ا رد ا : ( ھ إ ،س ا & د ا ت# #ا نأ ةر : ر ا رظ ا مو
93او ا ش و و ر ا ; مد : تز ر & اذ& و ،ر ا م& رط ن ل ا رد 4 يد ض ر ر ا رظ ، ا ضر أ ب F د, رو ; ا نأ ن ا ، و ا رد ا 4 يد ك ذ و ، ا بارط"#ا ر ىر ث " ك " "Beck " ) #و ةر ت ( ا ت #ا ل ا دودر نأ M د3و ر ا ،م ظ ا ل;* ن ھر و تار ' ا ل ىر( إو (ر * ا ر ' *اد ا م ظ ا ن ق #ا مد ك ذ ن ت ارط"#ا ب (ر * ا تار ' او ق ا بارط"ا & و ، ا .) ، د م ( 2008 ص، 39 ( إ 4 لو 4 و و در ا 4 ر نأ ھادؤ ةر : مو ر ا جذو ا ن & ھ ًارو أ ً ( د ،4َ ُ'ُ و هؤارآو 4 ھ ( ا ك ذ و Q , ا 4 و 'و , وأ ،ل R ,و م ھ و ت و ن 4 ل;* در ا 4 نأو ، "ر ا 4 و ل و ،4 ضر د3 ا * ا ا ت; ا 9 ل ا ً ( & د*
ﺼﻔﻟا
ــــــــــ
لوﻷا ﻞ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـــــ
ــــــــــــــــــــــــ
ﻠـﻘﻟا
ـــــ
ﻖ
22 ا ت; ا ل ب أو قرط ماد* ا : :"ر ا ث : (; ا جذو ا اذھ ل;* & و د* م& ن د ا تار ا . ض ر ا ةد M ا مو 4 Q ،4 ار * 7 , 3او ر' أ قرط م و ، ,* ا هر : فر ا ن 4 م 3 و ، )ط * ت و و )ط * م ھ ن 4 ا : فر صر ا تار ' او ف3او ا ن د د )ط * تار & , صر ا 4 ط & د و . ) ، ء; 2008 ص، 210 ( ىر و " ك " ر ا م ظ ا ن ق #ا مد ( F ا ت ارط"#ا نأ ن ھر و & و ،در ا ك ذ & ضر ا (ر * ا تار ' ا ن و ،در *اد ا يذ ا *اد ا ر ا م ظ ا ك ذ ق رط ثاد او ف3او ( #ا أد و ،هز & & ط ا ا ك ن ً 3;ط ا * ا . ا ل دودر ك ھ نو د3و * ت 3وأ ً " أ 4 در ا ب ( ن ل ؛دار ا ف; * د او ا ف3و . ك ذ دد ،ً , * ً: ب ثد وأ ف3و ل نK ف3و و ،4ھ ( #ا در ا ( ا وأ ف3و ا ك ذ 4 اردإ : در ا ىد #ا بارط"#ا وأ #ا ( #ا ط ،نز ر ةد 4 K ،4 3 4 ، ً ) د 4 F ً;' در ا ر ،ثد ا ر 4 K ب ق 93و و د د& ر أ ،ةد او رور ق ا : إ 4 يدؤ ك ذ نK . ،Tط * كو : إ هدو ض ر ا ىد Tط * ا كارد او )ط * ا ر ا نأ د( اذ& و : إ هدو د3 ة ا ن 4 ارو, و 4 3; و 4 ق 4 د )ط * ر أ دو(و و&ظ ك ذ : ب ر ، )ط * ت و 4 د د(و يذ ا ق ا ر . 3 -3 4و ا رد ا : در ا & ش ا ) ا ن م كو 4 أ : ق ا : إ و ا رد ا رظ 9 اود نو ؤ # و ا رد ا ء ، ا م د او ( ا م د ا طور ت ت ; *ا ن د(و م7رو ، رو ; ا ل ا رد و و ا رد ا ن رھو( 4&(او و ،ن ا " ط ر ق ا نF ل) ا يأر ا ن ر & أ #إ ، ا ( ا ھ; ق او فو* ا نأ ً " أ ن ھو ،تار * ن " ا اذھ ء 'أ#ا ن ف; *#ا نأو ،د او عو ن ا ـــ ' ن ـــ * ا نأ ن ــــ رد, وذ فو ،در ا كاردإ ل ( ن جر* 4 وأ ق ا رد, نأ ن ،در ا 4 رد و"و ق ا هر ' ً او س در ا نأ يأ . ر ' نأ & F ن س تار ' ر ' فو* ( ا ' ق ا نور نو و ا & أ ر 7 ، ( #ا هذھ ـــــــ ( #ا هذھ ةر 'إ : ةرد ا ت ـــ م ( #ا هذھ تر 'أ اذK ،ةد او ا ( ا ،ق او فو* ــــــ ق رط ن ( ( #ا هذھ ر 'أ اذإ أ ،ً و* ( #ا هذھ تر ا ( #ا ر ' نأ 4 F ن ر ' نأ 4 ط ن س ر ' د ا ر ' ا نأ ثد يذ او ،ق 3 ( #ا هذ& ،فو* ا ر ' در او طار ا فو* ( ا نذإ ق ا نأ يأ ، ( #ا هذھ ةر 'إ 4 F ن س ر ' & ط ا ر ' ٍعاو ر 7 . 9"* ; طار ا ( ا نذإ ق ا ( #ا & ثد ا م ا ن او ،ً ط ًار أ ( #ا هذھ ثود ر و ،نو طار ةد ن قر ا R اذإ وأ ،ق ا ( نور*>ا & ب ( # ف3او ت'د اذإ #إ ر ث ،ًار ًارد3 ،ن ر*>ا د & د و ن ف3و ن در د ق ا ( ا و ، "ر ( ا ن ا ن ھ ( او ، ط ا ق ا ( ا ن قر ك ھ س ( ا ھ; ، "ر ا ق ا . ) ،يرو : ط, 2007 ص، 266 ( ىر " ر و در#ود " : ك ذو ،: و ا 4 اد عار, ا عاو أ م ل ط ا نأ ا ن و & ھأ رو ; ا ت ل ( اذھو ،رو ; ا ىو ق او فو* . ) ، ء; 2008 ص، 210 ( 3 -4 )(و و ز 0 ا ر 0 ا : يو ' ا 4 و يدارإ; ا , ا ز &( ا ط ةد ز ن ا ق ا ضار أ F يو ' ار او . مد ا ن ردارو او ن رد#ا د ز م' ن و . 4 ت ; ن و يو ' ا ز &( ا ،ن ا ظو (و ،ب ا ت ر" د از و ،در ا ىد مد ا ط1" ع را رھاوظ أ س ا و ,و ،فارط ا (ر ً أو ،ق ا ف (و ،قر ا ةد زو ت ر ا ةد زو ،ر ا فو3وو ،ل & او لو ا ةر' & ھF يو ' ر ا ز &( ا ط
& او م"& ا بارط"ا 9 و ا مو او
.
ﺼﻔﻟا
ــــــــــ
لوﻷا ﻞ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـــــ
ــــــــــــــــــــــــ
ﻠـﻘﻟا
ـــــ
ﻖ
24 9 ل # ضار ا نأ يأ ،بر ف ا ءط 9 ، ار ا ت3و "ر ا ه #ا ق ا :"ر ىد ف ا و , ًارظ ،د &(J ضر ا رار ا . ىر و " "" Sely" ،د & ا ط نو نأ ن & ا ح نأ ت و د & ا ھأ & ا ك , * و ا ف) ظو او ت;" ا ن ق و 4 F فور او ا ط ا مو و ،رط* ا ف3او د" ع د ا ط ا ن ل ا م& رود يو او #ا . ق د ا رھ ظ ا ن ن و) ن ط ا ن ھ نو د3و . د و نو' : إ 9(ار ق ا نأ نور*آ " طر " وأ يدارإ; ا , ا ز &( ا ا ز &( ظو ا ةرط ا 9 ز &( ا ك ذ ظو ل * Lymbic System . أ " و " "Malmow " ن ل ةر ' ; ا ةذ ةد ز 4 , ق ا نأ ر ذ , او يدارإ; ا ن ز &( ا يز ر ا . ً ر ً "ر 4 ,و ق ا نإ لو و و ا ة ا ف3او ب ( ق ب , ا ض ر ، ( #ا ص) ,* 4 ،ب , ا ر و ،ةروط* نطاو وأ ئراوط ت و د ا " و " ةر * نأ ضار ك ذ ط ا ا ز &( ا ف ا ظو ف " ن M ق ا ل & Q ف " ا اذھو ، يد ا قو 4 ىو : إ يدؤ ،ء ا ت " ا ن د د R ر . ) ء; ، 2008 ص، 230 ( ب , ا ت & ق ق ا نأ ء ا ن ر*>ا ض ا ىر و (Nerve Endings) ت; او (Receptors ) 9" ا يز ر ا , ا ز &( ا ل) ر ا ل و Y ا ر ' و 4 ا و ا .د(و ت & M & أ & ن هذھ ب , ا ت & و
ن #و : و ط ,
(Catecholamine)
ب , ا ت & نأ د او
هذھ ج إ فر و ،R د( ل & إ يأ ، ) ر& ا &ط طر ق ا ضر ا ھر 7 ىر*أ داو رو ت &
.
ب , ا ت & 4 ت3و ا ك ھ نإ م'
: و ، ط 4 , د(و ت )د& 9 , & ،د " ر 'F & نو ا ت; او Y ) ر& ا ط ا ةد ن ض * و Zيد& و Q ا ا , ا ت;3 ا . ) ط ، ر ا 1988 ص، 49 (
-4
ق ا عاو أ
: 4 -1 -)&و6و ا ق ا : ھ و ن و 93او ا ن رد, ف3او 4 و ت3ؤ ق 3 ادود 7 نو 4 4 ر, و هرد, ر ن و و ا ة ا فورظ ن او ن ز ا ) . ،9(ار د 1968 ص، 578 ( 4 -2 )6ر ا ق ا : 4 (ردو وط ةد ص* ا مز; يذ ا وھ ر , لد و 4 بو أ وأ 4 , كو ن ةد 4 , نو كو او )او 4 ل ا در كو او ةر ا ن ر 4 , Q , و هر أ : و 1 4 أ 4 , ر و"و : ر 'أ كر و و& تارار ا ذ * ا : رد 3 ر 7و ضو 1 او ددر او ب , ا .) ا قور ،د 2001 ص، 21 ( . 4 -3 ) اذ ا ق ا : نا : ا ، رط* ر ذ 4 F و ق ا نو د م'# در ا ر 4 ً ار, س و س ا ل*اد عار, و& ، ,* ا ب ر ن اذ ا ق ا رد, (ر * ا م او ص* ا ن ) ،د اد ن 2000 ص، 113 ( 4 -4 ا ق . ل : در ا جر * ن ط1" و ( ا وھ ) F ا جر * ق ا ( وأ ) ر ' ا ق ا ( ف3او ا هذھ ر ' ث ، ن #ا ف3او ط ر ا ق ا ن عو وھو ن #ا بو ر ا ف * يذ ا ب ط ، ت #ا &(او ن فو* ًارو در ا 4 ر ا M) ق و ح ( او ل , ا ل(ا ن هد&( ف " . ) : ط, ،يرو 2007 ص، 256 ( 4 -5 ق ا و ق ا : 4 -5 -1 ا ق . : وھو در ا 4 ضر يذ ا رط* ا لاوز لوز ت3ؤ ق 3 وھو ف3و ا ب د او ا در ر 1 . 4 -5 -2 ق ا : د ر 7 ل ق ا ر ' و ، ,* ا ' , و& ف3و ي در ا ضر د . ) ،ر(ر 1985 ص، 25 (ﺼﻔﻟا
ــــــــــ
لوﻷا ﻞ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـــــ
ــــــــــــــــــــــــ
ﻠـﻘﻟا
ـــــ
ﻖ
26 4 -6 ) # ا ق ا : ق ا هرد, ق ا اذھو ،ر " ا ب F و م' او ب ذ س إ ل : نو * ا * : ب ر وأ و ا ن فو* ا وھو و"و فو* : إ 9(ر و ،ر " ا م ظ ا . ىر و " د ور " م ا ن مد 3 رط* ن فو* وھ 3او ا وأ و"و ا ق ا نأ او , ا ق ا أ (ر * ا ىو ا ناز تاد د& ا ق رط ن ر ' ھ; * ا ق : إ ر ن ' و ،در ا ل*اد ) ا ( ذ* م اذإ 4 أ ھد ) ا ( رور" تاوط* ر (رد رط* ا دادز فو ) ا ( 9 ط # و عار, ا جر * ) ا ( : إ F( ط ا قرط ق م ا ع د ا ل . ) ، م 3 Q , 2008 ‘ ص 165 ( 5-ق ا بارط6: ل 4;أ )ھ ) ا ت ارط6<ا
:
1 ( 9 & ا وأ ر ذ ا و 2 ( او ا ن ا ن فو* ا 3 ( عز ا وأ ر ذ ا بارط"ا 4 ( ةدود ا و ا ) ط ا فو * ا ( 5 ( ( ا ق ا بارط"ا وأ ( ا فو* ا 6 ( ير& ا ساو و ا بارط"ا 7 ( بارط"ا ت د, ا د 8 ( طو1" ا وأ بور د ا بارط"#ا 9 ( م ا ق ا بارط"ا 10 ( ,#ا ( ق ا بارط"ا 11 ( ةر'ؤ ا داو ا ط ن M ا ق ا بارط"ا 6-ق ا ب أ
:
د; ا د,م ط ا د, ء ,* ا ةد (#ا ةF ا م ا ا ط1" ا *اد ا د د& رو ا ط7 " ا ة ا ف3او * ا ت د, او ھار او و ط ا 4و ا رد ا ىر "3 وأ )ط * تاد و يد ا فو* ا وھ 4 4 أ رو ا م *" و ( ا ر 7 ) ، ء; 2008 ( ر ا رد ا أ Q , وھ ج; ا س أ نأو )ط * ةر وھ ق ا رد, نأ ىر ق ا رو&ظ ار 'F 'ارو نأ م ا ت 'أ د3و ,و ( ا ر أ نو ر ا ك ق ا ةF هر'أ ن و ) . ،م 3 Q , 2008 ( 7
-ق 4 4<ا ضار&3ا
:
7 -1 -ةد ا ق ا ت و : T( ل ر&ظ و , مد و ر و & ب , ا ر ح ر#ا ا ل نو و : • ةد ا ر & ا و ) د د ر و ( • ب ر ا ) ر ا ر و ا ةد ز ( • ) ا ق ا رذ ) ق ھرا ء إو ب , ا ( ) ور ن ،ر اد 2006،145 ( 7 -2 ق ا ن ز ا : ھو ( ضار أ 4 : ب ط ر ضار أ : ق ا م#أ , مد ا ط1" ع را . م"& ط ر ضار أ : & ا ناد , م"& ا ر . س ط ر ضار أ : س ا ر , د & ا ن (& . ت;" ط ر ضار أ : م ( ا ت;" م#آ .
ﺼﻔﻟا
ــــــــــ
لوﻷا ﻞ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـــــ
ــــــــــــــــــــــــ
ﻠـﻘﻟا
ـــــ
ﻖ
28 و ا ز &( ط ر ضار أ : لو ا ةر' , ( ت ارط"ا . د ( ضار أ : ب ا ب , ز ا . 7 -3 ضار&3أ 0 ا : ھأ : -4 رد, # يذ ا م& ا فو* ا ر , M & -ز ر ا و , -م ط ا & ناد قر ا , مو ا ت ارط"ا -نو ( ا ن فو* ا 7 -4 ضار 3ا و و4 ا : د ضار أ ھ & F & ھأ ا ق ا : -مد ا ط1" ع را -رد, ذ -ن ار ا ط ( -ل, ا مز ور -ير ا لو ا -, ا عاد-, ا -, ا & ا ناد8
-).ر 0 ا ص #; او ص #; ا
:
ب , : إ رظ ض ر ا : ىر( ق 3د و ( ص ق ا ص* و و و ا , ا ز &( ا د د بارط"ا ن ق ا ) يو ' ا ر و يو ' ا ( م"& او نارود او س ا ةز&(أو ء , ا دد1 ا تازار ا و , اذإ ر ك ذ ل و ضار أ ن ( ر 7 ا ت , نو نأ ب( ص * ا نو ك ذ وضر وأ "ر ت و و ق 3 ةرھ ظ ل ن د F ق ا ص ا ر*آ ) . ط, : ،يرو 2007 ، ص 247 ( 9
-ج &
ق ا
:
ل) و د ا 4 ء " ب ط د3 1 ةد & د "ر ا كو ا ج; نإ ار( ج; ا وأ ) ا ; او ) ر& ا ت د, ج; ةر ' , قرط ا هذھو م ( ا ثد ا ) ا وأ ( ا تار 1 ا نF د ا س أ : مد ةر * ا ؤ نأ ن ض ر ا كو تار 1 : إ د , : & ا ل) و ا ل ا أ ا ةد ا ل*اد ط م نأ ن # , * , ا ت; ا ث ك ذ ف;* (#او ر ا * م ھ#ا ن د # ل , ل;* ن (و و ا ت ارط"# ت (#ا ةرظ ا هد و 4 3 : در او 9 ( ض رو ب ا ىو , اذ فورظ ا ل * ا نطاو د د و "ر ا ل لو ا 9"و ر ا ب( (#ا ت 3; او , ل) وو 4 3 ةد و در ا ب ف * ق ا ج; اذ 4 ا ج; ا , (; ا قرط ا مھأو . 9 -1 ج ا ) 0 ا : رظ * تاذ قرط وھ , اد(و 1 , تاذ ت; ج; ر'ؤ 4 1 # يرور" ا ج; او 4 ,* ارط"ا ثد در ا كو : , ا ج; ا , * (; ا قرط ا ل , ةر : أ د ث ا ا ت ارط"#ا ھرھو( دو ةر ط* و" ضار ا : إ دو ةد ر ذ ق ةد د ا ا ت (; ا ن ن و م د3و ق بارط"ا : 9 -1 -1 ج ا ) ا ) 0 ا : ن ت * ا جارد ا : د و ءاود : ز ر # ا ت (; ا ن ن وھو ض ر ا ةد و ر ا ) ا ر ا ق رط ن رو ا : إ رو ; ا ء ل ر 1 ثاد ا وھ ا 4 دھ : 4 و 93او ا ءو" & : ا : أ د # ,* ا روذ( ن ث " ا : إ ةدو بارط"#ا اﺼﻔﻟا
ــــــــــ
لوﻷا ﻞ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـــــ
ــــــــــــــــــــــــ
ﻠـﻘﻟا
ـــــ
ﻖ
30 7ر ا ت 3و ازإو ةر ا و ط ا ذ ,* ا ت3و ا ن ر ' ا ب ط ج; ا اذھو ر)از( ا هر اذ ل ج; ا اذھ ق ط # و و ل او د&( او ) ن ط ا م ب ( يذ ا ةر " او ' ا ل ارظ ارد #إ (ردو ,* ا ن و & ارود ب ل 3 دد : ادود : عو ا اذ& ج; ا ا نK ك ذ 9 ( ا 9 & ا ت ارط"#ا :"ر دد ل ' ا ر ة , ك ھ 4 K اذ ) ج; ا اذھ ق ط و , ج; د ا & ا & 9 ( ا ن ة ط 5 أ ل, ةد و ا تار : إ 5 تاو , 9 ط : ط و ا قو ) ذ ةرد3 م' ا ر و ظ 4 اذ ن ج; ا ر ب و , ل Y ار ا ن ا م' ن ر#ا ن ل3أ ةد ن و ج; و ا , ا 4 مر د ت , ا هذ& ل # ن أ ر و ا ل ج; ا ن عو ا اذ& Q , ر 7 . ) ن ،د ا د 2000 ، ص 122 ( 9 -1 -2 ا ج ) ر ا )4و ا ) 0 ا : ارد ا ىو او م ا د او3و ت رظ ماد* ا س أ : ج; ا اذھ مو , : إ فد& ا (; ا ت ا ن ةر و ةد د و ( : ل ر 1 ثاد إ ن ث ا نود ةر ا ضار ا ازK م & وھو در ا كو و ر ا ( إ ط ا ت د, او ھروذ(و ا ت ار, ا , كو ا و و ا ج; ا م & و م ا كو هر 1 و "ر ا كو ا س أ Tط * ا , : إ رظ ر ا ج; ا نأ ر ا وظ ا ل د : إ 4( 4 K اذ ق ا س أ ھ & أ : )ط * ا تاد او ر 4 أ يأ ر ا ا ';' : 4 و ا ك ذ ر 1 و ض ر ر ا ك ذ ل' از& ا رط ل او " او ر" ا : م #6 ا : ل ا ن ل ( ض ر ا نأ ث ر م( تاذ * ا ط ا ل هرظ ) 3 ا ن ل ( ( د@از ا م ا : & ل # 4 أ : ك ذ م ءاذ1 ا & قر ا ة ا ل' Y ط ا . Aط # ا ج <ا : 4ھر Q , 4 أ ك ذ ن م& 4 م م و 4 د, 4 ر اذK .ا @ط # ا : ث ا ء & ا ر 1 4 F هذ ; : إ , ذ ا رد,أ اذK , 4&(و خر,و 4 ھأو 4 4 أ اذ& . دار ا مد ب( اذ ) ا م او ةر " او ' ا : د ن J ر ا مظ ا نإ د او 3;* ا م ص * ا ر ا ج; ا ن ب( ن و ر1 ا ر ا مظ ا اد و ر م); يذ او . 9 -2 )@ ا ج ا )& (<او : تد(و نإ ق ا رد , ص * ن * ا 4 ورظو ض ر ا ة ارد د ط ا وأ ) ا 9"و ا ر 1 و & ف ا و 9 د ا وأ ( ا , ل ا فورظ وأ ض ر ا F طو ء , : إ يدؤ نأ 4 F ن ل وأ ا ر 7 ) . ل ،ب 7 2003 ص، 122 ( 9 -3 -. ج ا ر : ك ھ ل 4(و تاذ ودأ ض ر ا ء ط ا ق ا ن ت# ا ض ن ءاود ا لو نو ت# 9 & ا ت و نأ د د ا ق ا ت# , * يرور" & ك ذو ةد ا (; M ر ي 4 "*ا ل 3 , ض ء " ا ق رط ن اذھ نو س #او , ا ر و ا ل : د اذھو )د& ا وأ و ا ر 3 ا ار ل نا لو ا ن و ق ا بارط"ا ج; ةد د )اود عاو أ ك ھو د ( ا ق اد " #و ك ط ' ا ود ا , ج; د* ا )اود ا ل) , ا مھأ ن و ر ذ ق ا : ن ز دور ا @ & : ةد ار ا 9 و ا لاز # عو ا اذھ ر 3 ث ق ا ن ) : إ & , م -د 6 تا ق ا . -و 4 ا ت ; ا : ت ور ا & ھأ ن و Méprobamate -ن ل 0 د : ن ورد & ا & ھأ ن و Hydroxizine -ن د 4وز د : & ھأ ن و و ر ا ن Benzoctamine
ﺼﻔﻟا
ــــــــــ
لوﻷا ﻞ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـــــ
ــــــــــــــــــــــــ
ﻠـﻘﻟا
ـــــ
ﻖ
32 رار ا مد ل" و ن ر' أ 6 , * ت# #إ د #ا د" 3و 9 أ , ا ز &( ا ط ةد)از ضار أ دو(و د و M ا ب ط ا فار ا ت و ل' يدارإ; ا ) ن د ا (ر , قر ا , ب ا ت ر" ةد ز ( لو ض ر ا ن ل' ن رد ا رو ا ت; ط ط ' ا ر 3 ا ب ا ت 3د مظ يذ او لارد ا ) . ص، ر ا ط 261 ( 9 -4 -)@ ر 4 ا ج ا : 4 و ء ر 'F اذ نو د3 ذإ ق ا ج; ) ر& ا ج; ا ل ل3 ب ) ا * ث ةد د ) ا ضار أ 4 , ت اذإ #إ , ج ق ا ج; ن ر ذ ا ا ت (; ا 9 4 ورظو 4 ار,و ض ر ا ارد , ) ر& ا 4 ا ا ( ضار F بو , ا ا ق ا ت# ا ض د ) . ط ص، ر ا 261 ( 9 -5 -) ار( ا ج ا : ر & د3 د د ر و و , ا د د ا ق ا ن ت# ا ض د(و , # ا (; ا قرط & ف * ا ن , ار( ا ا : ا F( ا هذھ و Y ا , سو ; او Y ا & ( ا ص ا ن ,و ا , ا ف ا 9ط ك ذو , ف ا 9ط3 وا ف3و ف ا هذھ 4ط و يو ا Y ا ةدو(و ا ل , * ا ؤ ا ةد د ا ت# J ل 3 ر 7 در ا Q , و ل , * ا ) ر& ا ةر)اد ا ) . ،يرو : ط, 2007 ص، 149 (# : ضار ا م يز ر ا مو& ا و& ةزر ث د ا س ا م ز ا , ر' ا * ا ت; ا ن و ا ب ا ن ف ا د يذ ا وھو ن ا ة , ضار ا )ر ا ت ارد ا ن ق ا ارد Q , اذ ھو ا س ا ط ن و , ا 4 ص * او ق ا : ةرط ا لو & أ ر , يأ در ا ف : 4(; ح ( او ار او ةد ا ق ل(أ ن .
ﻲﻧﺎﺜﻟا ﻞﺼﻔﻟا
نواد
ز
1
-د
:
دد ل ً ، د و ل ءر ا ب ارو ٌضر وھ نواد ز" ن م ّ% ا ن&% 'ا ن ّو( ث * ، & &%و ور(
46
،ً& و%و ور( ب& ا ن ّو( &
ن نواد ز"
47
ل * ن وؤ% ا ھ ت& و%و ور( ا ن- ً& ،ً& و%و ور(
ب.او ّم.ا ن راو ا ّ ا ت&/ّ ا
.
نواد ز" ب& ا ل/ّط ا اد او نو(
ء& أ ّ 2او3 ٍ 5 رط ثد* ل/ّط ا ت& و%و ور( 6 &ّ ا ل او ،ً&ّ ن % ، ّو(
وأ ، ّ روّد ا ت& و*/ ا ق رط ن ّ أ نط ن ا نو( & د ًارّ( ف3( ا ّم و ت& ا ص* وأ ةر3& ا ظ*" ا ق رط ن ةد و ا د< وأ ،ر& وّ% ا ت&%
.
(Clautier & al, 2005, p. 17)
2
-ر
ن
ز
نواد
:
ن&( ب ط ا % ر/ ا نو لور(%اJean Etiene Esquirol
لوأ ن م& ف و نو & ا ص& 3= هذ@ ز" ا 5 رط ، ن و هد< م& دراودا ن و( % Edouard Seguin ت& % ف و ABر نو & ز" & . & أ ل أ % ا دو< A ا % 1966 ب ط ا يز 'ا نو نواد Longdon Down 2& ضار .& ت&/ او 5 ا *& ا هذ@ ز" ا ، ث * م& ث* A و ن ن &< ا ل&/ط.ا نود او ا ز(ر ءاو إ ص& ظ* و ن ل" * دو و دد ن ت&/ ا (ر 3 ا هذ@ و ا نود ،&ھر E م@ .و نو@ 3 م@ &/ (3 ا ب<3 ا وF ا د5 ق طأ A هذھ ز" ا . A ظ * ا &< ا رر5 ر F م% ا A إ ز" نواد % A إ ، ب ط ا Longdon Down و م& 1959 ر&3أ ل( ن ن و ر و و ن رو Lejeune,Gautier et Tarpin A إ نأ 5 5* ا ب % ا ن &( ا ءارو ز" نواد وھ دو و 47 F د ن 46 A ىو % ا ،يو ا ك ذو ب % دو و F د2از ل جوز ن ت& F ا م ر 21 ث * J جوز ا & " اذ@ ق ط A هذھ ز" ا م%ا 21 Trisomie . ) د <% د ،ز ز< ا 2008 ، ص ( 167
ﺼﻔﻟا
ــــــــ
ﻧﺎﺜﻟا ﻞ
ـــــــــــ
ﻲ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ﻣزﻼﺘﻣ
ـــــــــــــــــ
نواد ﺔ
373
-مو
ز
نواد
:
ر < ز" نواد وأ ث F ا 21 trisomie 21) ن ب& %.ا % 2ر ا & K و ف ا ر < ، 5< ا لوأ هو3 F ف و د ،ن&% 'ا ھو ن ر (أ ت&ھو3 ا F ا & و 3 . ) د *أ & ر(ز ، 2008 ، ص ( 17 د< ن ن ل(&3 ةد و ا ر (.ا ،ارار( ھو & ن ةد& ز دد ت& F ا ، ث * نأ جوز ا 21 ل * 3 ت& F د ن 2 F . ) د <% د ،ز ز< ا 2008 ، ص 117 ( هو3 ا F ا س تارد5 ا 5< ا &B'& A ا ز ب& ا ر@ظ ر& ص& و J " ةدد* @ و ، زور ( ن و ا و @ *ط% و ن&% قو53 و سأر ر د % .(Clautier & al, 2005, p. 147)
ز syndrome : < و ن ضار .ا وأ ت& "< ا % ا ا ر@ظ < A ر (أ ن ،ص 3 و ز ل(3 رر( و &@ ب % دد* . نواد down : يذ ا ن&( لوأ ن ص 3 هذھ
Jhon Longdon DOWN
ر 3 ( نواد A ا م%ا ب ط ا يز ا . ز" ا % 1866 نذإ ز" نواد ةر& ن ذوذ3 F جوز ا 21 ، ثد* ل" ا م %5 ا نو( و & *& ف ھذ ا M J " و ص2& % (ر 3 .
3
-1
مو
ا
:
ت& F ا ةر& ن ت& ةر F ل اد ةاو ا ، ل * &@ اد ط ا ارو ا ،در/ ص 3 ا ل * م % ا ار(ذ ن&( وأ A أ 46 ، F نو( A ل(3 جاوزأ ( 23) هذھ ،جوز جاوز.ا & رد ر ن د*او A إ ن ا و نور3 ) 1 -22 ( ، & جوز ا جوز ا ر .ا ( 23 ) Aط< & ر ل A % جوز ا دد* ا س (X,Y) ثر ن&% 'ا ف دد ت& F ا ( 23) F ن أ ر Oا ف او، ( 23) F ن أ . (Rondal ; Lambert, 1997, p. 22)3
-2
مو
هو
ا
:
د نو( ارو وأ ر E ، ارو نإ هو3 ا F ا ن( نأ ر 5 A ءز ر F ن F ا يذ &( " م(* / ظو % 2ر ،& ب (ر ( ىد*إ ت& ور مد ا وأ، د س هو3 ا ل( F ا يذ ا نو( د & & وأ اد2از ن دد< ا < ط ا وأ نأ J وذ ر E < ط . (Y ves Morin , 2002 ,p113) و & @ ن( ت&ھو3 ا F ا 2ز وأ ، ( نP &@ ر& آ ةر ط @ يدؤ A إ ت&ھو3 ، % يدؤ & ( A إ ر -%/ وأ (ر* وأ ھذ . (Norbert Sillamy , 1980, p 28)4
-ر
ا
:
رد5 % & 'ا ز" نواد & & ن د او ا دد ا او* 1 ب& ل( 800 ،دو و رو(ذ لد< ل &5 2 ث& إ . 1 (Sylvain Fortin ,2008,p 3) د و تر&3أ ت& 2& *'ا % 2003 A إ ا R دد ن & ا ز" نواد او* 8 ن " ب& م &< ا ، م@ 11 000 ب& ،اد ( 50 000 ب& &% ر ، و & روأ & إ R دد ن & ا او* 400 000 ب& . (Marie Goffinet ,2008, p18)ﺼﻔﻟا
ــــــــ
ﻧﺎﺜﻟا ﻞ
ـــــــــــ
ﻲ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ﻣزﻼﺘﻣ
ـــــــــــــــــ
نواد ﺔ
39 & أ ر2از ا د5 ت *ا ةرازو ن &B ا % 2008 & بر&5 25000 & إ %80 ن ت &* ا & ا ز" نواد زو& ر& أ م@ &@ أ 35 % M و ك ذ دادز ب& إ صر ل/ط ب& ز" نواد ىد ء ؤھ ت&@ .ا ، & ( نأ ب& إ ل/ط يذ ز" نواد د ز ر ن ب& إ ل/ط ر آ . ) ت*د و أ ،ر ا 2005 ص، 155 (5
-ل او
ةروط ا
:
ل & ةروط ا د *و ا فور< ا وھ & ( مد5 ن% م.ا & ( M/ را ل& *ا & ا ل/ط ا ز" نواد ن( ، س ةرورB & نأ ل( دو و م. &ھر 35 % وأ ر (أ نو( % ب& ز" نواد . (Fortin Sylvain,2008, P15) نإ ر %/ ا ن( ا اذ@ ل &< ا نأ ك& ھ لد< ةء&/( ز&@ %& ا A = ، ث * ل5 ةء&/( اذھ د& دز& ز&@ ا ،ر < ا س و A < اذھ نأ & 'ا -م. رF أ ً& % ن( و، ك& ھ ل او ةدد< د ر ؤ ةء&/( A ز&@ ا %& ا يأ ر ن ر& .ا ب& %. 2ر&ط وأ ةرر( . ) & ر(ز د *أ ، ر3 ا 2004 ص، 241 (6
-نواد ز
ب
ل ط ب " إ ت
ا
:
ل او< ا ن ًادد اود و م@ّ ( و ،ضر & & K ّ % 2ّر ا ب& %.ا بّط ا ف3 ( م &@ و ،ب& ٍل/ط ب& إ ّ & *ا M ر ّ ا
: ل * ا د كر ن&( اذإ 35 ر (أ وأ ٍ % .
ضر & ب& ٌت أ وأ ٌخأ ك د ن&( اذإ
.
ق &ّ% ا نواد ز" ب& ٍل/ط تد و اذإ