ا ث ا و
ا م
ا ةرازو
م
س د ن ا د
ص ! ا نو ا " ر
ا ةد
ل ةر$ذ
& ' ا ر
ـ
"
ـ
ر ا
ـ
)
ت
فار إ
رو $د ا
:
.
ر
ذ
ر
ارر "ر
ذ
/
أ ةر1
ةذ
/
2017
ا ث ا و
ا م
ا ةرازو
ا د &
م
س د ن ا د
ا مو ا و قو ا $
ص ! ا نو ا " ر
ا ةد
ل ةر$ذ
أ د نو / ص'!
ــ
& ت
ـ
ــ
ناو
ـ
ز
و ا
ـ
3 4 5
ـ
& ' ا ر
از ا
ـــ
ير
ط ا
:
ت
د
.
ء ــ1&أ
ــ
ـ
ا
ـ
/
:
ر ' ن
أ
ذ
ر
أ
أ ر1
ذ
ن ا د
ن ز د
أ
ذ
ر3و$ رود
أ
أ ةر1
ةذ
ـ ا
ا
ـ
:
2016
-2017
&
ـ
ـ
8ا د
ـ
ن
داد&إ
ط ا
رو
9
-ا.
د
زوز& ن
ر ' ن
-د
.
ر
ا
.
ن ا د
ن ز د
-د
.
ھز
ر3و$ رود
م ر ا ن ر ا م
"
َنﺎَﻛ َﺪْﻬَﻌْﻟا نِإ ِﺪْﻬَﻌْﻟﺎِﺑ اﻮُﻓْوَأَو
ًﻻوُﺆْﺴَﻣ
"
)
ا ءار
ا ةرو
34
(
م ظ ا قد
ءاﺪــــــــــــــــــﻫا
ن ر ا و ء
ا م
م
ا و ة
ا و ن
ا بر د ا
أ
يدھ
اذھ !
! أ إ
! أ و
ن # ا
ذ ا
ن
ط
أ
ر أ و !
ا
ء د ا و تاو
! رد
و،
نأ !
!'
ء ط ا ن د ( م ا ل
ل طأ ،
* ' ا و *
ا +
و ھر !' ,
ةر - ا و ر
ا
!
و ! د يذ ا ! رد ق 'ر و !/وز إ
ح / ا إ لو و
* # ا ! ا ! ةر2 إ
ج ر
،
! / او42و ن إ
! او أ و ! و إ 5اد
! ارد ا يراو6 * ط ! / ف2وو !
د ن ل8 إ
* ط ا
* رو * 9
ﺮــــﻳﺪﻘﺗ و ﺮﻜــﺷ
يذ ا د ا
ر أ
*'ر ا و م ا برد
او مز ا
و
اذھ ز / ( ةدار:
ل ا
;'وو
<
:
ل= 4 ا يذ أ إ ن (ا ص و ر86 ا ل ز/ مد; أ
رو 8د ا
ر *
ل م يذ ا ?=او ا ث ا اذھ
فر6 ا
< 5
و < + /و
ث ا اذھ م إ !' و ت 8 ! ا * ; ا
! ار , هاز/
*62 ا * / ء = أ مار8 ا ! ذ أ ر86أ
أ
ر86
و راوط ا ف
ر ! ذ أ ل8
ل8
ن
مھ و ةد
ا د ! مد2
! ھ ن تداز * 8 و و ل ا اذھ ز / ا !' د وأ ب ر2 ن
* رو * 9 * ط ا
1
و د ا ا ق ھأ ر ا ةد ا هر ، ! ا و ا د ا تارو ط ا و تار ا د $ % ، يد ا رو ط ' (ا كر ا * ر ةر %(ا و+ا م $ ا لود مظ$ ! ك ذ و ن ل $! يذ ا ر (ا ، قو ا د ا م ظ * ا ق رور 1 !أ وأ ' ن ءاو ص % ا ر ا 4 ' د ا و ل %اد يد ا لود ا . م ظ *! * ا و ل5 ا ةاد6 7 يذ ا ار 8 ا م ظ ا ن * '% د$ ر9از! ا ود ا و د ا رو د ب !و قو ا 1989 ت$ ، 4 إ يد ا و ا ق = 8 ك ذ * = 8 ن لود ا ، د ! ا ير ا خ ا ر و 4' ةدھ ! ت' $ ءاو ص % ا ع ط ا @ !8 فد* ك ذ و ، ل5% ن ك ذ د ! و ، ر ا 4' !أ وأ طو ن و و ا ا ر و ادBا ر ز5 ا ، ا و و ا ت5 * ا و ز او ا ف' % م د ، ن ر ' ء و ا ر و 4 ' ت ر ر ا @ ر 8 ا ف' % ء 8 B ب ا ير $ ا . % ا ك5 ( $ ا 1ر(ا $ط ا ير $ ا ء و $ و ود' ة= * نو او ، % B ر %(ا اذ ھ ر $ ث ، ا ر $ ا ح5ط ا * ' ق 'ط و ا ة 8 ا ف ' يذ ا ب (ا ء و ا و ، !أ وأ ن طو ا ر ا ز E رھو! ا ' ا دو *! ء ر ا و ود ا ل %اد ا تار ا ر و ط و ر 7 ' نھار ا د ا . ن طو او ءاو ن ر ا 7 F! ن لوأ و وأ ب !أ ر $ ا ةر وو دو!و مد وھ ، ر ا @ ر 8 ا ز ! 7 !و ا ك ذ و إ مد $ ! 4 ' 7 9او ا مد وأ ،7 956 وأ 7 9 * ل %اد ر ا ن فوز $ ا 4 إ ن ر ا @ د ن يذ ا ر (ا ، * هد $ وأ و(ا داو ا ر 9از! ا و ھ 7 ةر ا *! ا و 7 5 ا E ن و ةر و دو !و ا ر $ ا نأ ا و ، F! ا 4 إ ر ىدأ يذ ا ل $ ا ر ا @ ر 8 ا ز ! ا و$ . ر $ ا وھ ا ر $ ا ن و ب '! فد * و ، ر ا (ا ن رد ر ا ا تار ر $ ا @ او ا ر و 4 إ ر ا ر و ط و ر * ر طإ ر9از! ا ت$ ، ف' % ل ة= * ا و ، ا ت ط 8 ا $ ر 8 ا صو ا ن ' ! @ 1و ل5 % ن ك ذ د ا ر $ ا ل5 ا و م ظ قر ط ا ن أ و ل 1 أ د ! إ * 5% ن ت و ظ او
2 ر ا . عو!ر و 4 إ ف ' % هذ ھ د ! و ا صو ا * = ب $ ! ار ارو ط ت ر ا ن او ، ا ن او و ر ب! اد ةر 8Bا 4 إ ل 7 ا 1993 7!و ا ر $ ا ل5 ا ن لز د ب!و م ا ر 5 $ ا ' ن لز ا م ن ث ةد 9 E ا تار ا ن ر ، إ نأ اذھ بو' (ا أ ا ر $ ا ل5 ا ق ارار 1أ طو ا د ةر د$ نأ ن نأ يذ ا ضر ' ' 5 ا ل م * لز ا م ا تار $ ا ن ار ادد ت 7'!( ر ا ر 6 @ ر 8 *' و م ل ، ، ! ن لز ا ن عور 8 ا ز ! ا ل م ير9از! ا عر8 @ د يذ ا ر (ا ، ير ا 4 إ ن ء ا ر %أ د $ 7 اد ا و لز ا د و ھ لز ' ل ا ز ا د و . ر *ظ لز ' ل ا ز ا د لوأ ةر ر طإ م ر نو ا 93 -18 خرؤ ا 29 ر د 1993 ا نو ن 1 ا 1994 1 ، ةد ا ل5 % ن ص ا م ث 17 4 ' 7 % ا ك5 J $ ا 1ار(ا ن لز ا د لاد ا ود' @ ز ا د $ إ 7 ' و 4 إ ، لز K = ا ر $ ا ل5 ا ر ا ز ! ا د $ و ،ز ا د ق رط ن م 7 د9 E ا ر $ ا ' ن لز ود ا مو * ' قE ا ةد ا ير ا عور8 ' ، و م د = ا ل5 % ن ك ذ 4 ' ر (ا م ر 06 -11 خرؤ ا 30 توأ 2006 طور 8 دد يذ ا و ن لز ا و ز ا K ت E 1ار(ا $ ا ك5 J @ ر 8 ا ز ! 7!و ا و ود' % ا ر ا 2 . ا ر $ ا ل5 ا * !و م ا و ا +ا لز ' ل ا ز ا د و 4 إ رود 6 ر (ا 08 -04 خرؤ ا 01 ر 2008 ز ا K ت E و طور 8 دد يذ ا 4' 1ار(ا $ ا ك5 ( ر ا @ ر 8 ا ز ! 7!و ا و % ا ود ا 3 ، ث 4 أ اذ ھ ر (ا م (ا * ء ! ا ر (ا 06 -11 رو ذ ا ه5 أ ز ا د ل و إ ك ذ 6 ، 4 إ 7 و ، لز د K أ ن لز ا نود ز ا د ق رط ن م ا ر $ ا ل5 ا $ ا تار $ ا ' ك5 J فد * ل د$ ا اذ* ير9از! ا عر8 ا ء ! د و ، ود' % ا $ ا و ا ر $ ا 4' ظ ا و 4 إ 7 5 ا 4' ل أ 7!و . 1 م ر نو ا 93 -18 خرؤ ا 29 ر د 1993 ا نو ن 1 ا 1994 دد$ ا ر ا ةد ر! ا ، 88 %رؤ ا 30 ر د 1993 ص ، 07 . 2 م ر ر (ا 06 -11 خرؤ ا 30 توأ 2006 % ا ك5 J $ ا 1ار(ا ن لز ا و ز ا K ت E و طور8 دد يذ ا ر ا @ ر 8 ا ز ! 7!و ا و ود' دد$ ا ر ا ةد ر! ا ، 53 %رؤ ا 30 توا 2006 ص ، 05 . 3 ر (ا 08 -04 خرؤ ا 01 ر 2008 4' ز ا K ت E و طور8 دد يذ ا 1ار(ا $ ا ك5 ( 7!و ا و % ا ود ا ر ا @ ر 8 ا ز ! ر ا ةد ر! ا ، دد$ ا 49 %رؤ ا 03 ر 2008 ص ، 03 .
3 ر (ا نأ إ 08 -04 م ق و 7 4 ' إ ا نو ب !و ةد د! ت5 د $ 7 ' 8 ' ا 2011 K * 5% ن م ا ةد و ا ا 1ار ز ا تد ا ث ، ر $ ت يذ ا '$ ا داز ا ك ذ 6 ، ا ر 5 7!و ا ز ا ل (ا K ز ا +ا 1ار ز ا د K أ و ، ء ر $ ن يذ ا 1ار ا س 4' ر9از! ا ا ر 5 7!و ا ر $ ا ل5 ةد و ا و ا . يذ ا د $ ا و ھ ارد عو 1و و ھ يذ ا ا ر 5 7!و ا ز ا د ن 7 و 7 5% ن م ود' د ا ا ق فد* ا ر $ ا ل5 ا . عو1و ا اذھ ھأ زر و د نو 7 !و ا ز ا ا ر 5 ر ن م ن ن رط 4 إ و ن ظ ' % ن E K 7 !و م ، ن و ز او ت 1 1إ 4 إ ت5 * ا رادBا ت $ ر 8 ا و ن او ا ف' % ھر * ا ىر %(ا 4 ' ر ' د $ ا اذ ھ م ظ ط ر ا رط د ا 7 ا ر ا ا د $ 4$ ا % ا 7 ق ن 7 ا و ، 4 إ لو و ا * إ ل ا و ، ا ط 8 ا اذ * 7 ر 8 ءارو ن ل5 % ن ود ا $ 4 إ ا ق ،ز ا د ةد ا ب فرط ا ھر ر ا ر وط و د ا ب !و * K د $ ا اذھ * 5% ن فد* 9 ا از 4 إ ار و 4' ر* ا ا ر $ ا ظ E ا و 7 ' . ا ر 5 7!و ا ز ا د فد* و إ 4 ر ا ر $ ا ل5 ا ل * 1إ ، ود' ا دراو ا ن أ ادرو 4 إ ماد $ ا ' 8 ل وأ ر $ ا ر و و$ ، ن ر ا * $ ن ا ا و ، ن ھو ا ن ر ا ءو و ب 5 د @ 1و و و ا ر $' د ! ا ر ا ر ا ل $E نو 9ر ا فد * ا * و ھ ق ود' د ا ا . 7 !و ا ز ا K عو 1و ث ا 6ر و ھ عو 1و ا اذ* ر %ا @ اود ن و E ار ظ ك ذ ، ير 9از! ا @ ر 8 ا ا ر 5 7 *$ ! 8 و ر ا 4 ' ود ا ح !أ ن ءاو وأ ، طو ب 8 ا % ن ر ا 8 ل5 % ن ت ؤ ء 8 إ 4 ' م*$ ! و ، * ارد @ و نأ K أ ا ر 5 7!و ا ز ا د عو1و م ھا ل ر ةر %(ا و+ا . ھ ث ا ل5% *!او ا ت و$ ا ن ن و نأ ا ر 5 7!و ا ز ا د و ، % ا ت ارد ظ م إ 7 ارد ت ر طإ نو ا و 7 E ا يرادBا 7 ا ر ا 4' ، '$ ا و ا صو ا 4' د ا ث ، يرادإ د صو ا و ر ت ظ ا و ا
4 ت E ؤ ا ن ك ذ ر9از! ا د د! د $ ا اذھ نو ، ل ! ا اذ ھ ' ' ر9از! ا 7 ا ن م م (ا 4 ' لو ا ن وأ ر 5 7 !و ا ز ا د ت ز '$ ا 9 1 ا تارار ا ا ل ! ا اذھ 9 1 ا تاد * ! ا ' ارظ . 5ط ا و ق ' و 7 4 إ حرط 8Bا +ا : ا ر 5 7 !و ا ز ا د $ ىد ل5 ا ق ر $' ل (ا ود' د ا ا ق و ا ؟ . ضار$ ا ن يذ ا ' ' ا و E و ا F* ا 4' د ا 8Bا هذھ ن !N ، ن ھار * د و *' ' ل5 % ن عو 1و '$ ا و ا م ھ E ا ذإ نأ ھ ارد ا هذ ھ ةر ير9از! ا @ ر8 ا ا ر 5 7!و ا ز ا K E حر8 ن . 7 ' و 5 7!و ا ز ا د عو1و ا ! ن و 4 إ قرط ا ل5% ن ، ا ر ث ا 79 8 إ و لو(ا ث ا 7 ھ د د ق رط ن ك ذ و لو(ا ل E ا ز ا د ا ن ل5% ن ك ذ و ، ا ل E ا 7 ز و 7 * ، ز ا د ر أ ارد م ، ا ث ا 7 ز و و 7 * ارد م ، لو(ا ث ا هر أ .
لو ا ل
ا
ا ز
ا د ن و
5
ا
ــــــ
ل
ا
و
ل
:
ن و
ـ
ـ
ا د
ــ
ا ز
ــ
ــ
ةراد ا ط ر إ مار إ ةد دو ا ص أ و ! ءاو ا ن$ $ $ ط وأ ج & لو(& ن$$و )$ إ و ق$ & ، , ا , - ا .إ نأ دو ةراد ا دو ! ت $ &و و 0 م ظ 2 د وھ ز $ .ا د و ، مھأ و مد0أ و أ ةرو( ا ر $ ! دو ا هذھ زر ر7!8ا ر9از ا م ا ق ر ا ض$و- و$ ( ا ر ا ل;< ا عو2و م ھ.ا د$از ارظ و ، ) $ظ طور و ) ;< ا , $رط , ,$ و 0 د او0 ) ت 2و ث$& ، ر9از ا , ود ا ت ,$ آ هر ز $ .ا د ل7 ) ;< . ,$ و 0 بو 8ا . د$&و ا ك ذ و ( ا ر ا ل;< ن أ -& ا ل ل;< .ا ) ;< ا و )$ ظ ل7 8ا , $ ار ا , ود , ا ,& ( ا ق $ & م7 ن و إ ,$د ( 0.ا ,$ ا ق$ & و ر 7 .ا ر$وط د ا اذ ھ , ارد ن د . ن ! اذ ، ل; ن قر ط ا إ ز $ .ا د ,$ھ ن ق$رط - ث& ا ا ث& ا ك ذ و ) $ ط و ) و 8 ث& ا م7 ، لو ,$-$! )9 إ 7 ث& ك ذ و .
ا
ــ
ا ث
لو
:
ا ز ـــــ
ا دــــ "ـــ ھ
, $ و ا ز $ .ا د د $ ل 7 8ا ، ( ا ل ا ,$ر 7 .ا $ر ا ق , ود ، , ود ا لاو . ن & ا ل;< . B , $ و 0 ةادأ ر $ ) 8 ك ذو ث $& نأ , 7 , ود ا ةراد د ا رط نو! تاز $ ظ- & ل ا و ن$ر 7 ا ب فد ت;$ ا ن , مد و ز $ .ا د مو - ن $ مو ك ذ ن 0;ط ا ، م ا نو ا ث & ا م 7 ، لو.ا ب ط ا ,$ و ا ) $ ط 7 ا ب ط ا ك ذ و .
ـط ا
%ـ
ــ
ا ب
لو
:
ا ز ـــ
ا دـــ موــ(
, ارد فو 0و ا ب ط$ ز $ .ا د مو - ث & ا , - ا ت -$ر ا ا ةر$ .ا , و8ا ,( ) ر$ ! ا م ھ.ا ور$ 8ا اذھ ,$ ھ8 ارظ ك ذو ) و ) $ مو وھو م7 ، لو.ا عر- ا قرط ا إ و ) مھأ ص9 ( ن د ا اذھ ) ز$ $ ن هر $D ن هز$ دو ا و 7 ا عر- ا ك ذ .
6
ا
ــ
ا عر
لو
:
دـــ ف ر+
ا ز
ا
لو(و إ د ق$0د و B2او ف$ر د$د& د . ز $ .ا ل ! , ارد ن ) - ا ت -$ر ن اذ عر ا ف$ر ن $ م7 ، د ا اذ ر $ 8ا اذ ھ , $ و ا صو ( ا ف , ارد ل; ن دد( ا ) ء 2 ا ف$ر ن $ م7 عر- ا اذھ ) $ مو وھو . وأ : ا ز ـــ ا دــ + (ــ ا ف ر+ ا ق $ & ) ر!$ يذ ا ل - ا رود ارظ ز $ .ا د ف$ر ) - ا م ھا د و , $ ا 0ر ا ل! ل اد ر 7 . ،, ود ت -$ر ةد تد و ل; ن $ مو F$ : 1 ز ا د + ( ا ف ر+ ا ر-از ا . : ) ر ر9از ا ن$7& ا ن ب ل 7 أ د ر ( رو !د ا أ ) " : د وأ ف ! ق - ا ةراد ا , ود ا ت ! ءاو ,& ا وأ ,$.و ا وأ و ,$د ا ) $ $ ط ص ) ادر ( وأ $و ( و ا نو ا ن ) $د ا , ( وأ ص ا نو ا ن ) ;7 ,!ر ( ر$$ ، ز $ .ا ب& ( $ ، و ز $ .ا ب& ( مو $ و ، ةدد & ةد و ق ر ل;< ا ةرادG ) د ، ق ر ا اذ ھ و ) او أ م $ ا ل و ، ك ذ ن , ا ,$ وؤ ا ; & و ، , د ا هذ يأ ق ر ا ر$$ ق ر ا ت د نو - ا ) د$ ، د ا دد&$ I ل ز $ .ا ب& ( 2 $ و ا ." 1 ظ &;$ و نأ ; (- ء ف $ر ا اذ ھ ) 8 د ھر و ن$ $ ا ر ( ا $ ضر ز $ .ا . أ ز $ .ا د فر يد او ر رو !د ا ) F " : د يرادإ &ا د $ د دار أ وأ , ود ا ن ف $ ! , $ ا ) $ وؤ ت & و ) - م $ ه 2 ت !ر ا وأ ىد &إ اد &و , $راد ا ، ) 2و ا طور طو ، ءاد8 ) B$ر ( ا ل ك ذو ، رو , , د )9;$ ا و ن ز ا ن ةدد& ةد عور ا ل;< . ح ر ا " . 2 ن ,7$د& د ء;$ .ا B ط( مد ا ) ا ف$ر ا اذھ ظ&;$ ح ر8ا B ط( وھ و ب $. 2 نو ز $ .ا د ف$ر . ، ر9از ا ، د تارو ، و.ا , ط ا ، يراد.ا نو ا ز$ و ا ، د ر( 2006 ص ، 212 . 1 ، ر9از ا ، , ار ا , ط ا ، ,$ ا ت و ط ا ناو$د ، 7 ا ءز ا ، يراد.ا نو ا، يد او ر 2007 ص ، 198 . 2
7 ) ر ! ذ 8ا و$& د &ا ) F : " بو أ ،ر$$ ا ص ) ; ن و $ ) ص و ھو , ةرو( ص ( ب& ( $ ،ز $ .ا ء أ ن ةر ل; ق ر ،ن ز ا & $ ل ،ت - ا و ن$ - ا ن دراو ا ل د ا م ." 3 ) - ا ن ب م 0 و ء ط G ( ا ر ا ز $ .ا د ص ف$ر ) ا " : د ا ز $ .ا د د $ ( ا ر يرادإ B ( هد ك; أ ,( ا , ود ا $ $ 0إ نو !$ و ، ر د ر ء 8ا ص ن ! ءاو د$- ط $ و ، ز $ .ا طور و ر 7 .ا L ر دد&$ $ ط وأ , ط0 ن ع - .ا ق & ا ص ا نو 2 يو ,$ 2رأ , ك; M , ( ا ,$ر 7 .ا $ر ,(( ا و , ود ". 4 ن عو ن ةر ( ا ز $ .ا د ر ا ) ا ف $ر ا اذھ ظ&;$ عاو أ دو ا ،,$راد ا قرط ) ا ! ر( د ھر او ب او ا ا ز $ . د نو!$ نأ ةرور2 ر!ذ و ، ك; أ ةرادإ نأ إ ر ا ) ا ! ، ر 7 .ا L ر ) ; ن دد&$ يذ ا ء 8ا ر د ر ز $ .ا هر$ر& ,( ا ھ , ود ا . 2 ز ا د + ( ا ف ر+ ا ر . : ) ر ر( و يو ط ا د & ن $ رو !د ا ) F " : د يرادإ مز ا و $ ن ! در وأ ,!ر ) $ وؤ و ه 2 ةرادإ ن ھ 2 $ مو ر ل ) ;< ا و يد ( 0ا م ق ر د او ) و2 ن$ - ا ,$ 8ا 2 ا طور ا ن ;2 , ا ق ار ا ر$ ,ط 2 ا اد ا ةر د ز $ .ا " 5 . ظ &;$ ) ا ف $ر ا اذ ھ ر ا ز $ .ا د ) F د يرادإ ، و $ - ! ا , ود ا ضو ةر ر $D , $رط م ق ر ر$$ ,$ وؤ ز $ .ا ب& ( ه 2 مو ر ا ل$(& . أ ز $ .ا د فر يو ط رط رو !د ا ) F " : قر ط ن , $رط ن ةر وھ ةرادإ د ل7 , ا ق ار ا يرادإ د &ا ه 2 د $ ,ط , $ ط وذ ص أ م ا نو ا إ ن ص ص أ ص ا نو ا ) $ ط در وأ ,!ر ( , ع إ ن , $ ت & ق $رط ء إ و , ( ا ) - م ق ر ر$$ و ن , $د I 2 ء ) $ وؤ ن$ - ا ت& ن! و فار إ , 0ر و ةراد ا ةد0 ا ) ز $ .ا ,& ( " . 6
، ر9از ا ، , ا , ط ا ، ,$ ا ت و ط ا ناو$د ، ,$راد.ا ت ؤ ا تار2 & ، و$& د &ا 1990 ص ، 440 . 3 دد ا ، ن ر ا ر!- ا , ، ر9از ا يد ( 0.ا ر و ا م ظ ا ، , ب; ص-&و 22 سر ، 2009 ص ، 88 . 4 , ا , ط ا ،س ن$ , ط ، , ر , ارد ، ,$راد.ا دو , ا س .ا ، يو ط ا د & ن $ ، ، ر( 1991 ص ، 108 . 5 ر ط ، ندر.ا، ن ، $زو ا و ر ل9او راد ، يراد.ا نو ا ز$ و ا ، يو ط 2003 ص ، 271 . 6
8 ف$ر ا اذھ ل; ن L نأ , $ ط وذ ز $ .ا د ،, ودز ز!ر ) &9. ل; ن نو ا د او0 ) ا ،م ا نو ا د او0 ل; ن يد0 ز!ر ) و ص ا . ط ا د داؤ د & رو !د ا ) ر ! ) F " : د يرادإ د &ا د $ دار 8ا وأ ت !ر ا , ود ا ن ف$ ! ) و ,$ ا ) $ وؤ ت& و ) - م $ ه 2 وأ ىد&إ , $ & ا اد&و ط و طور ) 2و ا ءادF ق $رط ن رو , , د ةرادإ ةد يد ( 0ا م ق ر (&$ مو ر ل ن ز ا ن ةدود& ق ر ن$ - ا ن ". 7 3 ز ا د + ( ا ف ر+ ا ر. . : أ ر ) ر ذ 8ا Philippe Parini ) ر ب $ $ ( ) F " : ر$$ , $رط و ھ
, $ & ا , ا ل & ) ط او ث $& ق ر ا
" ز $ ; , & ا , 9$ ا " ق $رط ن ( ( , $0 - .ا ) $&أو ,!ر " ( ز $ .ا ب& ( " ا ق ر ا ل$< هرط ل & و ) - و م و 2 $ تاو إ ن$ - ا ن " 8 . ن ر!ذ ) ا ف$ر ا اذھ ن ظ&;$ ,$0 - ا ن ةر ز $ .ا د . ن$& نأ ذ 8ا Francis Paul Benoit
) او $ لو س$ ر ( ز $ .ا د فر $ ) F : " و در - ا ز $ .ا ب& ( وھ لو.ا فرط ا ن$ رط ن$ ز $ .ا د مر $ $&أ يذ ا، ,!ر مز $ م أ ةراد ا , ن و ، مو ا ط ا ر$ و مظ ا ىر أ ز $ ; B ا وأ ,& ا ,ط ا ت ا و , ود ! م ص ز $ ; , $ $ 0 ا ر9اود ا و , $راد ا رر ا ء إ ق ر م " 9 . فر ! 2$ا ز $ .ا د ) F " : م ص ل 0 ن م ق ر ر$$ ط ) , 9$ ا ز $ ; ,& ا ( ن , ا رط ا ) & و ق ر ا ل;< ، ماز .ا ب& ( ص د0 ق ر ع - . ماز .ا ب& ( B و،ك ذ ". 10 جر ,$ - ا ت -$ر ا هذھ , ! , ارد , $ ! و ف$ر ا ز $ .ا د " : و ھ عو ق ر ر$$ ا ن ا م .ا در - ا ل 0 ن , ا ,& ( ا ق$ & يد ( 0 وأ B ) و ، ,!ر ا .ا ق& , ود ا .ا د ز $ .ا ب& ( ع ن$ ق ن$ ر ط ا ل ، طور ا ر د ق ر ا ح ر8ا ,$ ا ق$ & ك ذ ن فد ا و ، ل;< .ا ةر ل; $ ل(& $ ا " 11 . ، ر( ، ,$رد ! .ا ، ةد$د ا , ا راد، م ا ق ر ا ز $ ا د و ا م ظ ا، ةد & قازر ا د ةد & 2012 ص، 96 ، 97 . 7 8
Philippe Parini , Institutions et Droit Administratifs,Armand Colin, Paris, France, 1984, p 95.
9
Francis Paul Benoit, Le Droit Administratif Français, Libirairie Dalloz, Paris, 1986, p 821.
10
Mémentos Dalloz, Droit Administratif Général, 20ème édition, Dalloz, paris, France, p 174.
11
,$ $ ا مو ا و قو & ا ,$ ! ، قو & ا هارو !د ,&ورطا ، ير9از ا $ر ا ( ا ر 7 ; ز $ .ا B ، دار ت $ ! ، ، ةر! ر2$ د & , 2011 / 20012 ص ، 48 .
9 ــ ــ : ا ز ا دــ + وــ ا فــ ر+ ا ص نو 0 ب و مظ $ م ( ا ل ا ز $ .ا د ن دو ا 0 ف; إو تء ) !&أ ن$ او 0 ةد ء ط G عر ا م 0 د و ،, هذ ھ ن د $د ا ) ف $ر وھو ن$ او ا $ $ )&$2و و ) ارد مو : ت ر ةر - ا 01 ةد ا ن 05 م 0ر يذ $- ا مو ر ا ن 94 -322 ز $ .ا ) F " : د ا , ط ع - .ا ق& , $ ةد , ود ا ) و لو يذ ا ,$2رأ و , ةر !; 8 ( , ( ا $ $ ط وأ م$ ص ا نو 2 $ $و وأ م$ ر $D وأ ك ل ,$د ( 0ا , $ و , ؤ ضر8ا س أ , 0إ ,( , ط ر 7 ا عور ". 12 $ ن$ ف $ر ا اذ ھ د ل ! أ $ ط ن$ر 7 ا وأ ،يو م$ وأ ر $D ،م$ ص وأ م . م0ر يذ$- ا مو ر ا ) ر ! 07 -121 لز ا و ز $ .ا B ت $-$! و طور دد& ا ,$ر 7 ا $ر ز . , و ا , ود ,( ا ك; M , ا 2ار8ا ن ) F : " ق & ز $ .ا وھ ن ع - .ا , $ ةد , ود ا ) ; ن لو يذ ا ق - .ا ,$ 2رأ , ةر و !; 8 , ( ا $ ط ص ةد 9 -وأ ير 7 ا عور ز . يو " 13 ، ) ء يذ ا ف $ر ا س - و ھ و م 0ر يذ $- ا مو ر ا 09 -152 14 ز $ .ا B ت $-$! و طور دد &$ يذ ا 2ار8ا , ا ك; M ,$ر 7 ا $ر ز . , و ا و , ود ,( ا . ز $ .ا د ر (0 ) ا ف $ر ا اذ ھ ظ&;$ ص 8ا ص ا نو ن$ 2 ا و طر ا نأ ير 7 ا عور ز . ز $ .ا ) و$ . م0ر نو ا فر ك ذ! 08 -14 م0ر نو م ا و لد ا 90 -30 نو 0 ن 2 ا ، ك; 8ا ةد ا ص ل; ن ز $ .ا د ، ,$ طو ا 64 ةر رر! 01 $ ! " : ل ا ز $ ا B ل! $ ك; 8ا و نو ا اذ ھ )$ صو( ا ، ,$ و ا ,$ طو ا م !&8ا ا ,$ $ر ا د ا ، لو
ص B ، ز $ .ا ق& , & ( ,ط ا ة ا ، ك ا , & ( ,$ و ا , ا ) و مو يذ ا
يو وأ $ ط ا و ا ك ا ق& ل;< ا ق&،ز $ .ا ب& ( $ $ ط وأ ل $و وأ ء 12 م0ر يذ$- ا مو ر ا 94 -322 خرؤ ا ، 17 -1994 2ارا ز $ ا B ق $ ، ,( ا قط ا , 0او ا ,$ طو ا ك; .ا دد ا ,$ ر ا ةد$ر ا ، ر 7 .ا ,$0ر ر طا 67 , رؤ ا 19 -1991 ص ، 25 ص، 26 . 13 م0ر يذ$- ا مو ر ا 07 -121 خرؤ ا ، 23 ل$ر ا 2007 ر .ا م !&ا ق$ ط ن 2 ا 06 -11 خرؤ ا 30 توا 2006 دد& ا و طور طور ا ر د ب و ، ,$ر 7 ا $ر ز . , و ا , ود ,( ا ك; ; , ا 2ار.ا ن لز ا و ز $ .ا B ت $-$! دد ا ,$ ر ا ةد$ر ا ، ز $ .ا B , ط ا 27 , رؤ ا ، 25 ل$ر ا 2007 ص لو.ا ق& ا ، 12 . 14 م0ر يذ$- ا مو ر ا 09 -152 ز . , و ا و , ود ,( ا ك; ; , ا 2ار.ا ز $ .ا B ت $-$! و طور دد&$ يذ ا خرؤ ا ، ,$ر 7 ا $ر 02 ي 2009 دد ا ,$ ر ا ةد$ر ا ، ز $ .ا B , ط ا طور ا ر د ب و ، 27 , رؤ ا ، 06 ي 2009 ص، 07 .
10 و / وأ دو , $ ةد ,$ و , د ضر< ,$ و ة ل;< ا ة ا $ د وأ ل& ز$ ا ز $ .ا B إ ز $ .ا ق& , & ( ,ط ا ." ةد ا س - ن , ار ا ةر - ا ف$2 ! : ..." , د ضر < , $ و ة ل;< ا , & ط< ل ا ن ز $ .ا ب& ( ل(&$ ، ,$ و و ر$$ ا و ر 7 .ا ف$ ! ,$ ب ! ) ر أ ىو أ ت -$ر ق و ة ا و د $ وأ ر أ ب $ ىو (0 نأ & ن$ B طور ر د ق ز $ .ا ." 15 و ! $ ) نأ ا ف$ر ا L ز $ .ا د : ن$ مر $ د ,ط ا ص ن$ و , ا $ ط وأ يو ص ا نو 2 وأ $ر9از ن ! ءاو ، م ا نو ا وأ أ , $ ةد ، , ضرا , ط0 ن ةد - ; ضر< ك; M , ود ,( ا نأ $ صو( ا دو ا ار$ د د$- ا مز $ ! ، ك ذ ص ا طور ا ر د ةو ا ك ذ ةدد& ا ةر $.ا . ـــ ــ ــــ : ا ز ــ ا دــ + - ــ/ ا ف رــ+ ا م Dر نأ صو ( ا ن د $د ا ) $ ق ! ز $ .ا د فر ير 9از ا عر ا ، ,$ و ا .إ نأ اد , $ 0 ل ا اذھ ,$9 2 ا تاد .ا . ن رد( د P$ر , 7 7 ا , ر< ا , ود ا س 09 / 03 / 2004 ل ,!ر ن$ ,$ 20 ن$ر ا " بو $ر " م 0ر ت & رار 0 نار ھو , $د و 11950 م 0ر سر 11952 ) $ ء $ " : نأ ا ز $ .ا د ك; 8 د و ھ , ود ا يرادإ ، ل< ز $ .ا ,ط ب و B ؤ ا ل;< . ر ت0 ك; M د ل ل(او و دد& فد و 9 7 ا ل! ,$ طو ا ةو إ )$ عو ر ل 0 و ت0ؤ ) ! .. " 16 B 2 $ ف $ر ا اذھ نأ ط ,&ار ( فر ا , ود ا س يراد ا ز $ .ا د , ,$9 7 ا ت ط ن ) و $ ةراد ا ر ه ا فارط8ا د0 ا . 17 ء 2 ا تاد ا ط ر & و , ر ا ب ن و يراد ا لو نر ا ء 2 ير9از ا م 0 ) ر ث $& ، ز $ .ا د ير ( ا ء 2 ا ف $ر يأر ا , ود ا س ) F " : د $ د ) $ وؤ ت& و ) & مو $ ن ص ه 2 ةرادG ) ط و هرط ; & م ق ر 15 م0ر نو ا 08 -14 خرؤ ا ، 20 ,$ $و 2008 م0ر نو م ا و لد ا ، 90 -30 خرؤ ا 01 ر $د 1990 نو 0 ن 2 $ ، دد ا ,$ ر ا ةد$ر ا ، ,$ طو ا ك; .ا 44 , رؤ ا ، 03 توا 2008 ص ، 13 . م0ر ، , ود ا س رار0 11950 خرؤ ا ، ,7 7 ا , ر< ا ، 09 / 03 / 2004 ، دد ا ، , ود ا س , 05 ، 2004 ص، 2013 . 16 ، ر9از ا ، ,7 7 ا , ط ا ، $زو ا و ر رو ، ,$ و ا ت -( ا م$ظ حر ، ف $2و ر 2011 ص، 98 . 17
11 ةرادإ ر ا اذھ ن ق ل < أ ,$ و اذإ مز ر 8ا ل$ B $ و ، , ا ,ط ا ض 0ؤ ك ذ و )$دؤ$ ل ل ك ذ إ , ةراد ا ق ر ا م ا ر$ظ رو ا ن ) (&$ " 18 . ء 2 ا , !& ) ر ! يراد ا ر ( $ ! ...": نإ س$ , ا ق ار ا ماز ا .إ اد $رادإ د&ا د $ دار 8ا وأ ن ف$ ! ,$ ا ) $ وؤ ت& و ) - م $ ه 2 ت !ر ا , ود ا وأ ىد&إ اد&و ,$راد ا 2و ا طور ط و ءادF ل ك ذ و رو , , د < ) B$ر( ا )9;$ ا و ن ز ا ن ةدد& ةد عور ا ل; ح ر8ا د ماز . ، يرادإ وذ ) و2و و ، ,( , $ ط ةرادإ نو !$ . و ، م ق ر .إ و ةدود & ةد ت - مز ا ل & $ عور ا ,$ ا ن$ - ا ن (&$ مو ر ل! 2و 2 $ و ، "... 19 . ! ض ا , !& ) ر ك ذ ,$ر( ا و ": نأ مز ا ةرادG ص د$-$ م ا ق ر ا ةد ا 688 ) ضر < ا نو !$ ماز ا د , و!& )ط ر$ ن وھ د ا نو ا ن ةرادإ م ق ر ن ز ا ن ) $ ةر - ,$د ( 0ا ,-( يذ ". 20 , $ ! و ف$ر ا هذ $ .ا د ا ف$ر جر ,$9 2 ا و , $ و ا و , $ - ا ز ( ا ر 7 ; ) و ا : و ھ طو ن ! ءاو ر 7 او ز $ ; , & ا , ود ا ن$ مر $ د أوأ فد $ ، ز $ .ا ب& ( $ إ ل;< ا 2ار8ا , ا ك; M ةد , ( ا , $ طو ا دد& , $ هد طور ا ر د ب و $$ م $ عر ا ھ ةراد ا ذ و 0 , ھؤ ا فد ، ك ير 7 ا عور ز ا .
ا
ـــ
ا عر
ـــ
ـــ
:
ا ز ـــ
ا دـــ صـ- ــ 1
L ,$9 2 ا و ,$ و ا و ,$ - ا ف$ر ا ف ل; ن نإ ز $ .ا د ص9 ( ةد دو ا ن هر$D ن هز$ ز $ $ ) ا ! ، ! د ، ز $ .ا ب& ( ع - .ا ق& ب ر$ د و ، ) F ةد ا ل$وط ز د , 2إ إ ص ل! ( ا ز $ .ا د ز $ ت و ھو مو $ $ ل$(- ) ارد : ص ، ق ا ر ا ، ةد & قازر ا د ةد & 98 . 18 19
نود،ر( ، ,$رد ! .ا، ,$ ا ت و ط ا راد، ار ا م !&ا و ,$راد.ا دو ا ، ا د & د & د & ، د$ & ا د ,$ ح ص،, 39 . ، ر( ، ةرھ ا ، ,$ ر ا ,2 ا راد ، تو ا د و ,$راد.ا دو ا ، رد , ; د &ا 2003 ص ، 124 . 20
12 وأ : ع ــــ ــ ا ق بـــ ر دـــــ ةد ا ص 20 م0ر نو ا ن 08 -14 ) ا " : و ا ق ر ا ر$ د$- $ وأ ب& ( ز $ .ا ة ار م !&أ ةد ا 64 رر ! ه; أ ةد ا و 69 رر ! ه دأ ك ا ل ا ق & ن ، ا ك; M ، , $ و ا ,& ( ا ةد 9 - و ) ($( ضر D ق و ,& ( ا هذ ص( ا ,$ طو ا ، هاو نود ) ع - .ا ) ق&$و ... ل$(& و ، ىو 8ا ن$ ا ن ". 21 ةد ا ص ل; ن B2 $ نأ .ا ب& ( ع - .ا ق& ب ر$ ز $ .ا د ز $ ك; 8ا , ود , ا ,$ طو ا وأ د9او- ا لو(& ا و ، ير 7 .ا ) ور ز ا ل ا ن ,$ & ا ا ر 7 .ا ل;< ا ل; ن $ $ . ع - .ا ق& ير9از ا عر ا B د0 و إ د0 $ يذ ا ر 7 ا ةرادإ ك; أ اذ ھ و , ود ا ةد ا )$ ت( 844 و ير9از ا د ا نو ا ن " : , - و د0 ع - .ا ق& ب !$ مد و وأ نو ا 2 " . 22 ظ&; ةد ا هذھ ص ل; ن نأ د ا ير9از ا ر 7 .ا نو 0 إ م !&أ ةد ا 844 ن ر $ يذ ا د ا نو ا نأ د0 ا يأ ك س$ و - ز $ .ا ب& ( . رد ! ةر ا دد( ا اذھ إ ارو ز $ .ا ب& ( ل 0 ن ع - .ا عور ا م $ ) ا ةد ا ص ; ز $ .ا د ) در و 20 ا ذو ا طور ا ر د ن B ق ط $ ت ( ا 2ار ز $ .ا " : , ط ا ةز $& , $ د ,$ 2ر8ا ءد و , &و ا 9.و ا ر$د ا هد $ ر2& ق$رط ن ز $ .ا B ن د$- ا ن ع - .ا ك; 8 , ود ا ". 23 ق& ا اذھ ن و يأ
فر ( ا ق & ا ) س$ ) & ( ق& ر $ و ع - .ا ق&
ك ا ك ا $ $ط $ . ) ا وأ ر$ F ا وأ ) عر ا ) 8 ك ھ و ، , 0ر ا ق & , $! ) س$ ك; .ا نود ( ا ق& ع - . ,( ر ا ل$ 0 ن هر ا ن . 24 ، ع - .ا ق & ء ا د ء ا در مز $ -اذG ) $ ن ! ;$& در ا ن ! نأ در $ در ا اذھ ن - $ . و ت0و ا اذھ ةرد ) $0 .إ اذإ ةرھ 0 ةو ء ا ك ھ ء 7أ ع - .ا ةد أ اذإ م0ر نو ا 08 -14 ص ، ق ا ر ا ، 15 . 21 22 م0ر ر .ا 75 -58 خرؤ ا ، 19 ر 1975 دد ,$ ر ا ةد$ر ا ، م ا و لد ا د ا نو ا ن 2 ا ، 78 , رؤ ا ، 26 ر 1975 . م0ر يذ$- ا مو ر ا 09 -152 .ا B ذو ا طور ا ر د ب و ، ص ، ق ا ر ا، 2ار ز $ 15 . 23 24
ةر( ا ) $ ط و ع - .ا ق& ، ير ا د & د & ةر
-; .ا ) - ا , ر , ارد ، ) و(ا و ) - ا هارو !د ,&ورطا ، 7 ا نو ! ، ,$ در.ا , ا 2010 ص ، 42 .
13 ء ا ن ! و ع - .ا ء ا د ك ھ د0 ر F و در ا - ا ن ! و و ك; ا اذ ھ ن لوؤ ب أ . 25 أ ء ا ك; $ ع - .ا ق& ن ير9از ا د ا نو ا .إ ء ا ن ل $ ) ا ك ا إ ) $0 ل $ د0 و ، اذإ ار ك; ا ن !$ م إ ك ا ر $ ; ك ا ط ةد إ ء ا إ ) (أ ن! و اذإ هد أ ر ع - .ا ق& إ - ا اذإ , & ا هذھ و ) ك; ا ن!$ م ا ق ط ةد ا ن ,$ 7 ا ةر 848 د ا نو ا ن . ةد ا ) تء اذھو 853 ن نو ا س-26 . نذإ ء و ع - .ا ق& وھ و ,$! ا ق& س$ و $ ق& ز $ .ا ب& ( ل(& $
ير ا يأ ضر8ا $ ير 7 .ا عور ا ز ا دار ا . ن ! $ . و يF ن ل & لاو &8ا فر( ا ضر8ا 8 ك , ود . أ اذإ ء م 0 ضر8ا ك ) ن ! $ ) ور ز . )! نود ,$ ا ضرM ق7و د . ةد ا ص ; 18 م0ر يذ$- ا مو ر ا ن 09 -152 ث$& $ ت( " : د م إ ةد ء و 0 , $ ا ير 7 .ا عور ا ةرر ا ت $ ا سر ! , ط ا $ر إ ر 7 ا فر ط ن ةز ا ت $ ا , $! 8ا ضر ھز $ ا حو ا اذھ ن ةرد ر$ 8ا ق7و د ". 27 ن د دد( ا اذھ و ةرو!ذ ا ةد ا ه; أ ةد ا ن , 7 7 ا ةر - ا )$ ت( سر! 675 ير9از ا د ا نو ا ن $ $ ء ا " : نو ا 2 زو $ و وأ ق - .ا نأ نو! Bط ,$! ضر8ا , 0و ,$! ن وأ & " 28 . ــ ــ ــ : ـــ%ــ دـــ ـــ ار ن!ر! ,$ ! ا ن!ر ر و ! ا د ا ب ط $ إ ، ب ا و لـ ــ& ا و 2ار ا ب و اذإ ت ! و و & ، هد ا م $ . و B$&( ر$D د ا ن ت د ا ن !ر8ا , ! و ,&$& ( , 7;7 ا طور ا . $ ب ط $ يذ ا د ا وھ ! ا د ) نو ا نأ ب 0 2ر ا نو!$ ! . 29 يو ط ا رط رو !د ا ىر $ دد ( ا اذ ھ و نأ " &$ ! د و ھ ز $ .ا د ج إ ! ، )$ رط ق ب ر ت از ا و قو & ك ھ ن. ،ق$7و نأ , و ! , $7و وھ طور ا ر د B - ا راد ، ,$! ا م ظ ، ل ا -ط( ، د نود ، ,$ 7 ا , ط ا ،ر ا و , ط 2000 ص ، 74 . 25 م0ر ر .ا 75 -58 ق ا ر ا ، . 26 يذ$- ا مو ر ا 09 -152 ص ، ق ا ر ا ، 6 . 27 ر .ا 75 -58 ق ا ر ا س- ، ، . 28 29
François Terrè, Philippe Simler,Yves Liquette, Droit Civil , Les Obligations, 8ème èdition, Dalloz, Paris, France , 2002 , p 20.
14 رظ و ,$ ھ8 $ ا د دو و رو( ن! $ . ) ا , رد )$ يرھو طر , ! د ا اذھ ز بو ! ر$D ) 8 ج &$ إ $ ! ت ) ار ,$&;( ا , & ( ,ط ا , او مار ا ". 30 أ ر ير9از ا عر ا نأ ھ ز $ .ا د ! د و س أ ةد ا 17 مو ر ا ن م0ر يذ$- ا 09 -152 $ تء ث $& " : حو ا ز $ .ا سر !$ .... د ، يرادإ هد ةرادإ ك; أ ر 7 .ا L ر ,0د دد&$ و مو ر ا اذ , & ا جذ ط ، د طور ر د ر , ود ا ز $ .ا B طور و دو اذ! و ".... 31 . و 2$أ ةد ا 19 ت ( ث $& 2ار ا ق $رط ن ز $ .ا B ذو ا طور ا ر د ن $ " : م $ داد إ د ا يراد ا ا , ط ا ز $ .ا B ن 2 ,$2ر8ا ن د$- ا ةد9 ر$د فرط ك; أ ,$.و , ود ا "... 32 . ةد ا ت ر د و 324 ) ا ر ا د ا ير9از ا د ا نو ا ن " : )$ ت 7$ د فظو وأ و ط 2 وأ )$د م ، , , د ف ! ص وأ يوذ ن ه نF ا ط ك ذ و ل ! M )( ( ا و ) ط دود& و ,$ و ا ". 33 د ا إ داو ا هذھ صو( ,$ر$د ن ك; أ و 0 , ھؤ ا ھ , ود ا ز $ .ا د ر$ر& و ! هذھ ن فور وھ ةر$ 8ا ر ، , ود ا ق7و , $ جور ا ! $ ) و ,$ أ ھ و نأ ، د ا ن; ط و ھ اد ا م !& و د ; ن !ر ھ ز $ .ا د ,$ ! ا و ن فور و ھ ! ء 7 ! ر ,$ ! ا أد ن$د 0 ا ب و $ ث$& ،دو ا ,$9 2ر ا غار إ 2ر ا اذ ھ طر ر $ و ر ب 0 أ ذ B ( ، د ا د . س$ و د ; ن!ر ,$ ر ا ك ت 7S ط . ل$(- ,$ ! ا لو فو و ر7!أ ل; ن &. ن !رأ د ا . ـــ ــــــ : ةدــــ ا لـــ وط ز دـــــ ت از ا ) س ث $& ، $رھو ار ( ن ز ا ر ( ) $ نو !$ يذ ا و ھ ز ا د ا , ر ن$د0 ا ن ز 9اد 34 د ن ن ز ا ر( ف $ و، إ ر آ $ ز $ .ا د ، لو ط ز$ ةدد & ا , $ ز ا ةد ا ، د ا ذ ب ط $ ث $& ,$ر 7 .ا $ر ا ز ا ت $ ! إ , $ و ,$ر ! ل او , 2 و م $ . & ن ،,$ $ و .إ $ L $ & ، , $وط , $ ز ةر ل; ن ، ,$ در.ا , ا , ط ، 7 ا ب ! ا ، در.ا يراد.ا نو ا ئد ، يو ط ا رط 1996 ص ، 207 . 30 م0ر يذ$- ا مو ر ا 09 -152 ص ، ق ا ر ا ، 6 . 31 م0ر يذ$- ا مو ر ا 09 -152 ص ، ق ا ر ا س- ، 2ار ا ق$رط ن ز $ .ا B ذو ا طور ا ر د ب و ، 15 . 32 ر .ا 75 -58 ق ا ر ا ، . 33 ، ر9از ا ، , ط نود ، $زو ا و ر م و ، د , ا ,$رظ ا ، ت از .ا ، ;$ 2001 ص ، 57 . 34
15 ير 7 .ا عور ا هر 7أ ! نأ فاد ھأ ل & $ يذ ا ر 7 ا ء أ ق & . ) ور ل$< .إ ر 7 B ا ,$ ز ا ةد ا ن اذ ،د ا ةد لوط ن ر 7 .ا ) ور ل$< ل ا ر ي $9ر ا ل ا , 7 دادر ا $ $ط $ ا سأر د 0و ، ا B ر ا ق$ & و ، ) و$د ,$ط< و ) عور ن ةد ا هذ ھ ف إ ر آ ف$ ! تداز ! ء ا ل 0 و هدار $إ ط ، ةد ا هذ ھ ت و B$&( س! ا 35 . اذ اذإ تدارأ ن$ر 7 ا ب ط ا $ , ود ا $ د . نأ , $وط ,$ ز ةد م B ء 7أ ةد ر(0 ن. ، ير 7 .ا عور ا ةد & مھر 7 ا $ , ا تار م ;< ا ل ! ,$ر 7 .ا م $ر ز ا مھد . د 0 تار ا هذ ھ ل;< ا , $ F ط ق $ ل;< ا ةر بو مد لو& , $ر ا و ك ا م و-2ار8ا ةد ا ,$ ( ا م $ م ا ير 7 .ا م ور $ L $ ا ,$ ز ا هر 7أ 36 . اذ ھ ر 8ا ىدأ ير 9از ا عر إ ةد إ ل;< ا $ م $ ا , $ ز ا ةد ا ر ظ ا 2ار8ا د & ا ,$ نو ! & ,$ر 7 .ا $ر ) و ا (08ا ) $ $ط $ يذ ا يأ ر 7 ح إ رظ ا B ر ا ق$ & م7 ن و ير 7 .ا ) ور . ك ذو ) 8 ل ظ ق ا ر 8ا م 0ر 06 -11 خرؤ 30 توأ 2006 يذ ا دد &$ ن لز ا و ز $ .ا B ت $-$! و طور 2ار8ا , ا ك; M ز . , و ا و , ود ,( ا ,$ر 7 .ا $ر ا 37 ، ھرد0 ,$ ز ةد ( ا ر ع - .ا ن$ر 7 ق&$ ن ! 20 , ةد&او ةر د$د , 0 يأ د& ا (08ا وھ ر ا ل;< . 40 ، , ر- أ ةد ا هذ ھ ر (0 ن ن$ر 7 ا ض فوز ب 8ا ب & (أ م ار 7 , ز ا مد ن ىر ! ا ت !ر ا ر9از ا 8 ىر ! ا م $ر ز . د ا ,$ ز ا ةد ا بو . . و تار 7 .ا ب ط ا , $< , $ 8ا ير 9از ا عر ا عر إ ةد إ ةد ا ر ظ ا ) $د ك ذ و ، ( ا ر ع - .ا ن$ر 7 B ا ,$ ز ا ر M م 0ر 06 -11 رو!ذ ا ه; أ ، ت& (F د&! ع - .ا ةد دأ 33 ن$ ر د$د , 0 , يأ 99 و ھو , ةد ا ت ( 24 ا ق$رط ن ز $ .ا B ذو ا طور ا ر د ن ) ا 2ار " : ةد ز $ .ا B $ ھ دأ نو7;7 و ,7;7 ) 33 ( , و ن$ ر د$د , 0 ھ (0أ نو و ) 99 ( , ". 38 35 نو ا نو 0 عر ، ر$ ةد ل$ ةر!ذ ، ,$ & ا ,$ ا $ر ا ص ا ع ط ا ل ا ر طا تو ا دو ، ةر$ م$ & ،وزو يز$ ير دو , ، قو & ا ,$ ! ، ود ا 2011 ص ، 17 . 36 !ذ ، ( ا ر ا ز $ .ا د ، -ط( U ط , ، ,$ $ ا مو ا و قو & ا ,$ ! ، م ا نو ا ر$ ةد ل$ ةر نارھو 2 ، د & ن د &ا 2014 -2015 ص ، 76 . 37 $ ةد ا ص ار 04 ةر 01 ر .ا ن 06 -11 خرؤ ا 30 توا 2006 , ا 2ار.ا ز $ .ا B ت $-$! و طور دد& ا دد ا ,$ ر ا ةد$ر ا ، ,$ر 7 .ا $ر ا ز . , و ا , ود ,( ا ك; ; 53 , رؤ ا ، 30 توا 2006 ص ، 05 . يذ$- ا مو ر ا 09 -152 ص ، ق ا ر ا ، 2ار ا ق$رط ن ز $ .ا B طور ا ر د جذو ب و ، 12 . 38
16 د ن ق ط ا اذھ ن و ز $ .ا $ ( ا ر ا إ دو ا , -9 ط ،, $ ز ا ا ( ن ز ا ر $ $رھو ار $ . ب و ةر ا 2$أ إ نأ و اد ؤ س$ ) ا ل $ د و ھ ز $ ; , ةد ا د $د& نأ ( ا ر ا فر ط ن ) ;< ا ةد لو ط م Dر و ) $ اذ ھ و ، , $ و ا , ك و ھ صاو ا .إ نأ ) $! , ظ- & 9اد , ود ا ن لز ا س$ ز $ .ا فد ھ ن. ، ر ا , $رط در و ( ا و ر$$ ل;< ا اذ ھ ر $ 8ا اذ ھ و ، تدارأ هذ ھ , $ و ا , 9$ ا ر$$ ا ن , $رط ا 39 . .إ ) ا ز $ .ا ةد د$د& ار$ ةد نأ ! نو! $ ح ا و عور ا ت - ,$ط< , B ر ا ن لو رد مز 40 ، و ك ذ مز ا ن. .ا د هر $ ا ل; ن ر 7 ; ) و ا ز $ ( ا نو!$ ) دھ 8ا وھ ك ذ ءارو ن B ر ا ق$ & ، ن د ضر< ا اذ و طور ا , 9 0 و ا د ا ن اءز ر يو & ك ذ , ظ ا طور ا و ت $ ا , ! . + ار : تار + ا 5% در د " ود% " 1 ا ك 7 "+ ا ل; ن B2 $ ف$ر ا ن ) ا ( ا ز $ .ا د , ا مھأ ز $ $ ا ص9 ( ا اذ ھ ر $ 8ا $ ) ا 2ار8ا , ا ك; 8 ب $ مو - ا اذ ھ د $د& و ، , ( ا , ود ا .وأ قرط ا إ مو -ك; 8ا , ود ,$ر ا مو - د$د& م7 ، , ,-( ك; 8ا و ,( ا ,$ر ا ك ذ $ ل; ن : 1 مو( ك ا " ود% "+ ا " ر + ا : ر ك; 8ا ا تار ا ن , و , ا ,$ر ا ,$ و ا $ ط ل! ا ، , $ر ا , ظ & ا ،, $ طو ا ر ا , ود ا فر ( و ر$$ ت & نو ! و وأ 9$ھ ق $رط ن ،,( ا 8 فد إ , - ا ق$ & , ا . هذھ ) - ا فر ك; 8ا د$د ف$ر , ا ا ت- ا ناو ة ر ف$ .إ أ مو - ب ( د&او . ، ر9از ا ، س$ راد ، ةد$د ا ت.و& ا و م ا ق ر ا ر$$ ، -$ر2 ,$د 2010 ص ، 161 . 39 ، , ط نود ،,$ ا ت و ط ا راد ، يراد.ا نو ا ، و & ا بDار د ، ر( ، ,$رد ! .ا 1987 ص ، 527 . 40
17 م 2 ر د F ": ك; 8ا ھ , ا ,$ر ا ك; 8ا ص ( و , ود ا ! ا 9 7 ا م ظ 2 و و ف; ا , ا ا ق$ & " 41 ر ! ، ر آ F : " لاو 8ا دو ا إ د $د& ق $رط ن ءاو ) ط ر ھ و م ا نو ا يو ا ص ا نو ا وأ م ا ر ا ماد ; $$ " 42 . هذ ,$ - ا ف$ر ا ل; ن ك; 8ا م -$ ، , ا ,$ر ا F ك ر ن ك; أ , ود ا $ و 0 م ظ 2 ، , ا ) 2 يذ ا ك ن ف ك; 8ا , ا , ( ا , $ر ا $ و 0 ,$ & ز ، , ود لز ا ن ! $ . ث $& ، , ا , - ($( ارظ ك ذ و , وأ ، $ فر( ا وأ $ ز & ا $0و وأ مد !ا 43 . ب $ و ةر ا )$ إ ، أ ن أد أ ن ر $ فر ( ا , $ 0 مد , $ & , ( ا د او ا م ھ ك ذ و ، م ا ل ا 8 , ا , - ص( ) 44 ا و ، , ر ا , $ فر( ا زاو مد ةد 0 8ا ا ك; أ ، , ود , ا , ا ,$ر ، $ ! د ا نو , 2 ا ,$ و ا ت ر( ا ل! ن نھر ا ، ,$(و ا ، , ا إ هذھ $ ط ن! $ . ,$ د ا ت ر( ا ن ك ذ ر$D ك; 8ا , $ر ا ط , ا أ ,(( ت ناو م ا -ةراد ا ذ ن;ط ا , 9 ط ت& ر( 0و ك 45 . ! نأ $ر ا ,$ و ا ت ر( ا ةراد ا تار ا هذ ھ ةرو ظ& ت ر ( ا ت ر( ا نود ,$ د ا ,$راد ا ، ) 8 ن! ا ن نأ $ر ا ت ر ( ;& تار ا هذھ نو! ةراد ا دار M 46 ، فر ( ا ذ $ د0 يراد ا ن$ ! إ ق $رط ن بو أ ) & يذ ا ز $ .ا د ةراد ا د &8 دار 8ا ق $ & ك ذ و اد ھأ ، وأ ع - . ص$ ر ا ل! لاو 8 ، , ا 0 و ن$ 0ؤ ن$ ر( ھر ب ن )$ عو ر ن$ ةراد ا يأ ت0و 47 . ع - .ا ن اذ و ك; 8 م $ , ود , ا , ا ,$ر ا إ ص$ ر ا ق $رط ن يراد ا وأ ق& ا , ا ,ط و ،ز $ .ا د ق$رط ن )9 < إ ) ا لو & ل 0 ) $ عو ر ا و يأ نأ هذ ھ ت ر( ا ,$راد ا م ا نو ا د او0 !& ن$أ ا يو 0 ر ظ , ود ا ) $ ر ظ ه دار 8ا ، يأ . , ا تار ا هذھ 2 م !&8 ن$ او0 )$ فر وھ 7 ص ا نو ا ر $ ا د ا 48 ، اذھ و تد!أ م0ر ھرار0 $ ا , !& ا )$ 280 -60 خرؤ ا 07 ل$ر ا 1990 ذ ا ص ي ، ,$رد ! .ا ،ةد$د ا , ا راد ، , ا لاو .ا ، ,&$ ز$ز ا د م$ھار ا 2005 ص ، 563 . 41 ، ر9از ا ، $زو ا و ر ا و , ط , وھ راد ، ير ا )$ و ير9از ا و ا م ظ ا ، , ن$ ا 2003 ص ، 17 . 42 43
Nadine Poulet et Gibrot Leclerc , Droit Administratif des Biens , édition Bréal , 2004, p 93.
44
Jean - Marir Auby et Pierre Bon , Droit Amintartif des Biens , édition Dalloz , 1995 , p 24. ،ر9از ا ، $زو ا ور , وھ راد ، ,$ر ا ,$! ا ل ، ر يد & 2007 ص ، 10 . 45 ص ، ق ا ر ا س- ، ر ىد & 10 . 46 ص ، ق ا ر ا ، &$ ز$ز ا د م$ھار ا 567 . 47 ص ، ه; ا ر ا س- ، ,&$ ز$ز ا د م$ھار ا 567 . 48
18 ) ا " : ء 2 ا $ ر ا ئد ا ن يراد ا نأ ط وذ م ا ن$ ود ا ل< ص$ ر ا ) ا و ت0ؤ ن ! G ةراد ا نأ ) اد& 2 يأ نود ت0و نأ ب ط يF ض$و " 49 . 2 مو( ك ا " ود% "+ ا " 1 ا " ر + ا : ك; 8ا ا , ود , ا ,( ا ,$ر ن , و ھ , $ و8ا لز ا ن ! $ ا , $ر ا ، ةدد& ,$ و 0 طور 8 ! لو وأ ، ل;< .ا ، ل .ا ت $&;( $ ل( & ا فر( ا 50 . ك; 8 ) ا , $ رطؤ $و ، لز ا ن ! $ , ( ا , $ر ا إ دار 8ا ق $رط ن ,$ر ا ,ظ & ا $ و $7و .إ نأ د او و م $ ) ا و ا فر ( ا اذ ھ ن ز$ $ ص ا نو ا يأ $ ا ,$ , ظ ا , ا د او و وأ ر $ ا د ا 51 . ) و , ود ا $ط نأ !; . , $ و 0 و , $د ت ط , ( ا تار ا هذھ سر
, & $ ز & ا زو $ ! )! در- ا فر( $ ! $ فر( ا ق& ا ، ,$ د ,$! ، و$د , ود ا ء و مد أ مد !; ا , $ 0 G ث $& ن 2 أد ا تاذ م !&8ا ا 2 ك; أ دار 8ا اذ كو ا ل ا و ، ر$ 8ا مد )! زو $ 52 . مو - د$د& ل; ن ك; 8ا B 2 ا , ود , ا , $ر ا نأ هذ ھ ك; 8ا م إ ك; أ و , ا ,$ر ك; أ ر$D ، ,( ,$ر نأ $ ز$ $ يذ ا ء ا أ س- ن 2 $ . ، و ا م ظ ا ذإ 2 ك; 8ا , ا ,$ر ا م !&8 ارظ ,$ و 0 ,$ & ز و م ا نو ا $ فر ( ا زو $ . اذ , ا , - ا ق$ & ن ) مو وأ $ ز & ا وأ ، مد ) !ا أ ك; 8ا ,( ا ,$ر ا G 2 &8 م ! ق $ & , 7 , $ , -$ظو ، ص ا نو ا مد !ا و $ ز & ا و $ فر( ا زو $ و ، , ا , $ز ل د ا 53 . $ ( ا ز $ .ا د ن ر ا ! و ك; 8ا ا , ود , ا , ( ا , $ر و ,$ر 7 .ا $ر , و ا . & ا رار0 م0ر $ ا , ! 280 -60 خرؤ ا ، 07 ل$ر ا 1990 دد ,$9 2 ا , ا ، 03 ، 199 ص ، 10 . 49 ص ، ق ا ر ا ، ظو-& وھو 23 . 50 ص ، ه; ا ر ا س- ، ظو-& وھو 23 . 51 52
Andre De Laubadere, Droit Administratif Spècial, Thèmis, 3ème édition, Paris, 1967, p94. 53 ص ، ق ا ر ا ، -ط( U ط 67 .
19 1 : ا ز ـ ا دـ ىوـ ا ن ص9 ( ن ( ا ز $ .ا د ) ا ) - د ا ھ و ، ق9 7و ا ن ن$ و ىو &$ ن$ ق - .ا ت 7$ يذ ا ةراد ا
, $ $ظ ا طور ا دد&$ يذ ا طور ا ر دو ، ز $ .ا ب& ( و ,& ا
ز $ .ا د 54 . 1 -+ ا ــ د : ن$ مر ,$0 - ا ن ةر وھ د ا ةراد ا ر ( ، ز $ .ا ب& ( و ز $ ; ,& ا د$د& أ , 7 د $ ك ذ و ، ) و 2 ط 2 و د ا فارط ر ط ا مز ا و ز $ .ا B ن$ يد ا ) 55 . 2 -.د ـ طور ا ر : , 2إ إ ن$ مر ا يد0 ا ق - .ا دو و ةراد ا د و$ ،ز $ .ا ب& ( و ز $ ; ,& ا ق9 7و ك ھ ىر أ ت از ا و قو & ن 2 , و ! فارط8ا ءز ا ل & ، ةد0 ا ر !8ا ق9 7و ن د ا , & ا طور ا ر د , ور ا و ز $ .ا ، ةز$!ر ا ل! 8ا B م$ ظ طور (- ص ن ةر ھ و ، ز $ .ا ل مو هداد G , ا , $راد ا اذ , ھؤ ا ز $ .ا , & ضر< ا م$ ار ق$رط ن $ ,0د ( ا م $ ,$ ذو ا طور ا ر د ا هذھ نو! ةد و ، 56 . ، &9. ط تاذ , $7و ن ةر ھ و ، , ا طور ا ر د ن$ طور ا ر د ن$ و ا $ ق$ ط ا ل و در ا م ا ط م $ ( ا ر ا دو ,( ا ,& . إ , 2إ ا دو ا ن د&او عو ,( طور يو & ا ,!ر ا طور ا ر د دو ! ,& ( ا ك ر ل < ا وأ ;7 د$رو ا . فر $ ةرو!ذ ا ر د ا ب إ 2$أ ك ھ و ت - (و ا و طور ا ر د , $راد ا ھو ، ,( ا أ ، ($( ر د ا د و! ز$ أ ث$& د ل ! , ( ا طور ا يو & دار$ ) ار إ و ل7 ر د ا هذھ , و! ر د ا ن ن$ ا ن$ و ا ص ن نو!$ ل ! ل& د , مار ا 57 . ص ، ق ا ر ا ، د ر( 12 . 54 55 ا مو ا و قو & ا ,$ ! ، دو ا نو 0 عر ، ر$ ا ةد ل$ ةر!ذ ، يراد.ا ز $ .ا د و ا م ظ ا ، , $ !ا ، ,$ $ , ، وزو يز$ ير دو و , 2013 ص ، 66 . ص ، ق ا ر ا س- ، , $ !ا 67 . 56 ص ، ق ا ر ا ، يو ط ا د & ن $ 377 . 57
20
ط ا
ـ%
ـ
ا ب
ـ
ـ
:
هز
و
ا ز
ا د + " و ا "+ ط ا
دو + ا ن هر : ن
نإ , ر وھ ز $ .ا د ,$ و ا , $ ط ا , ارد فدھ , $ ط ا ت ر( ا $ ا ,$ و $ إ د ا اذھ ، أ ي م ا ق ر ا , ( , ا ق ار ا ر$$ , $ و ا ت ط ا ا و ,( ، ( ا نإ .ا ت ر ( ا د $ !$ ;! ا ر$$ ا ر$$ , ا ,ط , $دار-و و وھ ز $ .ا ل م ا ق ر ا اذھ ل;< ا 2 $ م ا ص ا د$ ,$ $ظ , $ ) دار ا ةدر-مأ نإ د ا اذ ھ و ضو - ا , $ر& ) , ا ,ط ا د 0 ا .إ ق - ا , $ ن$ دارإ ن$ ! 58 ، و , ( نإ , د ا ) 2ر- ل , ت & , $ م ق ر ر$$ مو $ مز ا $ و ا ، , $ ت از ا و ت $(و( ن , . و اذإ $ ت ! م !&8ا و س 8ا ، ةد&او ,$ و 0 , $ ط تاذ $ مو $ ا و د$ اذھ و إ ,$ و ا ) $ ط ث& ا ةرور2 ) لو.ا عر - ا ( ا يد - و ، دو ا ن هر $D ن$ و ) $ س و ب$ أ ر$$ ا ىر 8ا هز$$ ن$ $ ) 7 ا عر- ا .(لو ا عر ا
:
د + " و ا "+ــ ط ا
ا ز
ا
د , $ ط لو& لؤ ر 7 د ( ا ز $ .ا دد و ، ءارVا ب و ، ھد$د& ,$ - ا ف; ا اذھ نإ ق $ ب و ,$ ا مز ا قو & ق $ ب ، د او ا ن ن$ ن 2 $ د ا اذھ م ا ق ر ا م$ظ و ر$$ 59 ، اذG ر إ د ز $ .ا د ت ر ا ف$ر ا ف F ) ا ةرور2 ل $ س 8ا ,$ Vا : -نإ نو! ةراد ا د ا رط , ا . -نإ !$ م ا ق ر , ( ) د ا نو . د ا فد $ إ م ا - ا , د . و اذإ أ هذھ رظ ا س 8ا د أ س -س 8ا د ا $ مو $ ا ل يراد ا اذھ نإ د وھ ( ا ز $ .ا د يرادإ ؟ $ ل; ن ) ارد مو اذھ : ص ، ق ا ر ا ، -$ر2 ,$د 173 . 58 ص ، ق ا ر ا ، ةد & قازر ا د ةد & 102 . 59
21 او ا ن رد ( رار 0 ل! ز $ .ا B رد($ رار ا اذ ھ B $ ث $& ، ةراد ك; أ ةد ا ت ( ث $& ، ز $ .ا د ر $ر& , ود ا 10 ن ر 8ا م 0ر 08 -04 ) ا " : سر !$ ةد ا رو!ذ ا ز $ .ا 4 ه; أ د يرادإ هد ةرادإ ك; أ ر د ر , ود ا ء أ دد &$ , 0د ز $ .ا B طور و دو اذ! و ر 7 .ا L ر " 60 . ةد ا ) تء وھ و ! د عر ا هر ا ز $ .ا د 19 B ذو ا ر د ا ن $ ! ( ء ث $& 2ار ا ق $رط ن ز $ .ا " : م $ داد إ د ا يراد ا B ن 2 ا , ط ا ز $ .ا ,$2ر8ا ر$د فر ط ن د$- ا ةد9 -ك; أ , $.و , ود ا ... ض$و - رار 0 P$ر ,$ ا ر$زو "... 61 . ھ ص ل; ن ظ &; ن$ د ا ن$ نإ ط فر ا د 0 ير 9از ا عر ا يراد ا د ةرور 2 ضر د0 و ل ، ,&ار( ز $ .ا غار إ ص و ن$ ل! و ا فر ( ا اذ ھ 0رو ب و هر$ر& بو و ,$ ر , . .إ عو ر ) ا إ ن$ $ ) ا د ز $ .ا د نو 2 ق$ ط ب$ أ و م ا نو ا ب$ أ ا نو ا $ $ ك ذ B$2و مو و ص : وأ : ا ز ا د . م + ا نو ا دو رھ ظ نإ ز $ .ا د عو 0و ك; 8ا ن ) ار 0ا - $ . , $ طو ا , و , ا , ( ا م ا نو ا ) 8 ,$وط ا ,- ( ا ) $ زر $ ةرادS , ا بو 8 طور ا و ، م ا نو ا ل 0 ن , و2و ا ,$ $ظ ا ةراد ا . 62 ، د فر ط! م يو ص دو و م ا نو ا رھ ظ ن ر ظ لوF نأ , ود ا ك ذ د ءاو م ا نو ا ص أ ن ص د ا فارطأ د&ا نو!$ وأ د &ا ص أ , ا ,$و ا ,$ $ 0 ا ةرور2 و نأ د&ا نو!$ فارطأ ا د يراد ا $د ر ( $و ( ، ك ذ 8 زو $ . ) أ د ا ف(و$ نأ ) يرادإ .إ 8ا ) ارطأ د&أ ن ! اذإ , ل0 ,$رادإ . 63 وھ و ا و ھو يو 2 ا ر $ فر $ و ير 9از ا عر ا ) ذ ر7F و ھو ار $7! ) د د ) 8 ( ا ز $ .ا فر ط ا نو !$ D ر Vا , ود ا ( ا ز $ .ا د وأ ,$ $ 0 ا . 60 ر .ا 08 -04 خرؤ ا 01 ر 2008 ,( ا ك; ; , ا 2ار.ا ز $ .ا B ت $-$! و طور دد& ا , و ا , ود , رؤ ا ,$ ر ةد$ر ، م ا و لد ا ,$ر 7 ا $ر ز . 03 ر 2008 دد ا ، 49 ص ، 05 . م0ر يذ$- ا مو ر ا 09 -152 ص ، ق ا ر ا ، 2ار ا ق$رط ن ز $ .ا B ذو ا طور ا ر د ب و ، 15 . 61 62 ظ ا ، ,&$ ن & ,$ داو م 0 ، ص ا نو ا , ، نو ا هارو !د ا ةد ل$ , ر ، ر9از ا ( ا ر و ا م , ، , $ط 0 , ، قو & ا ,$ ! ير ا نو ا 2015 ص ، 282 . 63 ص ، ق ا ر ا ، , $ !ا 49 .
22 ةد ا ) $ وھ و 19 ةرو!ذ ا 2ار ا ق $رط ن ز $ .ا B ذو ا ر د ا ن ه; أ 9.و ا ر$د ، ك; 8 و & و , ود ا م د0 $ , ود ا ار G 64 . م $0 و ھ ، م ا نو ا رھ ظ ن ر ظ 7 ةراد ا ن , و ز $ .ا د ن$ 2 ر ا ,$ ه ا ن$ $ وھ و ، ,$ $ظ ا طو ةراد ا إ ذ 8ا ب$ F ، م ا نو ا اذG د ا ىو &ا ر $D ,$9 7 ا طور , و F تاز $ ا طور ا ك ترر 0 ءاو ص ا نو ا ةرادS . $ فرط ا ر Vا ، وأ د0 ,$9 7 ا قو & . 65 ك ذ ت $ ط ن و م 0ر يذ $- ا مو ر ا 2 ا تاز $ .ا و ,$ $ظ ا طور ا ض 09 -152 B ق ط ا طور ا دد &$ يذ ا ) ق & ا ذو ا طور ا ر د ل; ن ةد ا ت( ث$& 2ار ز $ .ا 01 $ ) " : , ط ا ,$2ر8ا ذھ ز $ .ا عو2و ، ، ا و ر $$< ل ! ، ير 7 ا عور ب $ . ) و وأ $ ! ا وأ $9ز ضار D8 ىر أ ر$D ضارD8ا ز $ .ا B P ) ر $ اذھ طور ا ر د ةدد& ا " . 66 ظ &; ةد ا هذ ھ ص ء أ طر ت 2و $ظ B ( ةراد ا ر , ! ا , & و ( ا اذإ ) < ا ر 7 ا ز $ .ا د P -$ ، ) ص ( ا ضر < ا ر $D ل! ( ا ا فرط ن ر ةراد ا . ةد ا ص ! 21 ةر - ا و8ا مو ر ا ن 09 -152 " : اذإ ب& ( ن! $ م ن ز $ .ا م إ ير 7 .ا ) ور ل 8ا .ا د دد& ا عور ا , $ ط مار &ا ز $ و ز $ .ا ب& ( B ن ! $ ، ء ا ,( ر و طور ا ر د دد& ا L ر ا ; أ $ 2إ حوار $ , ن إ و , $ ط ب & تاو ث;7 ,$ ھأ عور ا ". 67 ل ! ا ) $ ك ذ و ر 7 ا د 0 ا B ( $ظ طر تء ةد ا هذ ھ د $د ت ط ر ت 0و ا س - ! و ، ير 7 .ا ) ور ل 8ا ار &ا ةرور 2 ) از . ) و ) ر . ب ةر ا ھ إ نأ ذو ا طور ا ر د ء ا ,$ $ظ ا طور ا ل B B ( طور ھ 2ار ا ق $رط ن ز $ .ا ةراد ا ب ( ا و د$د ا , $ , ود ا ج ، ,$ مو $ ، ز $ .ا د ,$ $ظ طور 2و ر 8ا ر ظ , و ن و د ا , $ 0او ا م0ر يذ$- ا مو ر ا 09 -152 ا ر د ب و ، ص ، ق ا ر ا ، 2ار ا ق$رط ن ز $ .ا B ذو ا طور 15 . 64 ص ، ق ا ر ا ، , $ !ا 50 . 65 م0ر يذ$- ا مو ر ا 09 -152 ص ، ق ا ر ا س- ، 2ار ا ق$رط ن ز $ .ا B ذو ا طور ا ر د ب و ، 13 . 66 م0ر يذ$- ا مو ر ا 09 -152 ص ، ق ا ر ا ، 07 . 67
23 , ود ا إ ) $ ط ت ! )$ ظ -& ا و طو ا ير ا د$(ر ا ,$ & ن ل 7 $ وھ و ,$ و ا , ,& ( روظ ا اذھ . 68 : ا ز ا د . ص 1 ا نو ا دو رھ ظ نا ةر ، ز $ .ا د ف(و ) F ق - .ا 69 ع - .ا , $ ةد , ود ا ) ; ن لو يذ ا ن ,$2رأ ةر و وأ ل (أ ير !; 8 ةد 9 - ير 7 ا عور ب $ ا د (0 ، , ( ا ص أ , $ $ ط وأ ةر و ، ص ا نو , 2 , $و ىر أ ز $ .ا B ر ا ) F د 70 ع - .ا , $ ةد , ود ا ) ; ن لو يذ ا ضرF وأ ل(أ س- ير فادھ8ا ةرو!ذ ا . و ا ن . د ا و ق - .ا ن$ ز$$ ا ن ! ,$ ھأ ) ع G ب Dا ماد ء - ا فد $ إ ق $ & ھ ,$ D ثاد&إ و 0 ر7ا 71 ، ق ط$ ا س- و د ( ا ز $ .ا . و اذھ 2 $ ر$ 8ا تاذ س أ و ن !رأ ) 2 $ 2ار ا ر او ةرور2 ن دو ا ق ط ن ن$ دار ا بو$ ن ھو و ةدار ا ل& ا و ، ب ا و ، . ( ا ز $ .ا د ز$ $ ! ) F ن ز ، $رھو ار ( )$ ن ز ا ل7 $ ، ز د د دد&$ را , - ا ,$ 2ر8 وأ ل (8ا ز $ .ا ل & ير ا ، ن ز ا ء 2 نو ھر هؤ 2 ا و ةد ز $ .ا B $ ھ دأ نو7;7 و ث;7 ) 33 ( ن$ ر د $د , 0 , نأ , ةد زو . و نو ) 99 ( ةد ا ص ء وھ و , 12 يذ$- ا مو ر ا ن 09 -152 72 . ص ا نو ا دو ن هرھ ظ ض ( ا ز $ .ا د بار 0ا $ و ) 8
, ط ا ةدد & ةد ل;< .ا و ل .ا ير ( ن 2 $ ، $ر $ $ & ) & ( لو $
,$2ر8ا ةر و ا وأ ل(8ا ا , 0ر ا ق& , ود ا ، ير ز $ .ا ب& ( ن$! نود ، ن ، ,$! ا ر( ت .إ نأ ، و 0 , $ ا ير 7 .ا عور ا ةرر ا ت ا و ا $! سر ! , ط ا ةد ء $ر إ ر 7 ا فر ط ن ضر8ا ھز $ ا حو ا اذھ ن ةرد ر$ 8ا ق7و د 73 . ص ، ق ا ر ا ، ,&$ ن & ,$ داو 282 . 68 م0ر يذ$- ا مو ر ا 09 -152 ص ، ق ا ر ا ، 2ار ا ق$رط ن ز $ .ا B ذو ا طور ا ر د ب و ، 12 . 69 70 م0ر يذ$- ا مو ر ا 09 -153 , ط ا طور ا ر د ب و ، ت ؤ , ا ,$ ا ,$ر ا لو(; 2ار ز $ .ا B ، ق ا ر ا س- ، ,$د ( 0.ا ,$ و ا ت ؤ , ا ,29 - ا ,$ر ا لو(.ا و , & ا , ا ر$D و , ا ,$ و ا ص 20 . 71 نو ا حر ط$ و ا ، يرو ا د &ا قازر ا د ،تور$ ، ,$0و & ا & ا تارو ، لو.ا د ا ، ماز .ا رد ( ، د$د ا د ا ، ن 1998 ص ، 16 . م0ر يذ$- ا مو ر ا 09 -152 ص ، ق ا ر ا ، 06 . 72 ص ، ق ا ر ا ، ,&$ ن & ,$ داو 284 . 73
24 ( ا ز $ .ا د ماد و $ ق& ل $ ،ير نذإ , $ر ا , ظ & هر مز $ L $ & هر 7آ , او ،ن$ رط ا , ود ا وأ د&ا ( أ ر$< ا ) او و ر 7 ا و ن$$ ا 74 . B2 $ هر!ذ ق ل; ن نأ د ز $ .ا ن$ جز ز $ ( ا ب$ أ نو ا و م ا ب$ أ ص ا نو ا . ر 8ا ) - ا ن ب د يذ ا ل و ھ ز $ .ا د ن لو و ط فر( ھد - و ، $د )$ - ا ىد ةر!- ا هذھ و نأ ز $ .ا د إ , $ ط وذ د وھ ، ,$&9. و ,$د0 ,ط نأ ض ا و , $&9. , $ ط تاذ د ا طور ض ر Vا تاذ ,$د0 , $ ط 75 .
, 7 ا و , ا ,& ( ا ھ و ن$ 20 ن$ & ( ق &$ ز $ .ا ن. ك ذ ر$ و
ب $ ا و رو ,$ و ا , د ا ر$ و و م ق ر ر$$ ةراد ا 2و ك ذ م $ و $ & ، مز ا ,& ( ھ و , ( ,& ( و ، م ا ق ر ا ر$ د او0 ذإ نأ اذ ھ ر $ 8ا $ ن إ ق - ز $ .ا ةراد ا .إ اذإ , ظو-& , $ ا ) & ( ت ! صاو ا ط رو & , $ & و و فد ا 8ا ) 76 . ;$ ا , رو !د ا ىر $ دد ( ا اذھ و نأ ل و ھ ( ا ر ا ز $ .ا د دو ا ن ل! م2$ ) و! ، ط و 0 ,$ $ظ ا ل;< ا م$ ظ ق ا طور ، , $د0 ا و ، ز $ .ا ب& ( , او ,$ $ظ ا , $ ط ز $ .ا عو2و ر ا أ ا ق ا طور ك ذ! و ,$د ا ا ، د ا ةد ، ن$د0 ا نزاو ا ظ -& ت ا , ا & ا ز $ ; ,& ا G ,$د0 ا , $ ط 77 . ن ) و ا ا ك ھ ,$ $ظ ا طور ر ! ، ) $< و ق ر ا م$ظ , ل;< ا ط ق ر ا و و ، ع - .ا مو ر م !&8ا ا و ، ق ر ا ن$ , F $ م ظ ا و دارط 2 ق ر ا ر$ ن و ق ر ا ت د ن$ - ا ن$ ةاو ا 78 . أ و ء < .ا ن! $ ا ,$د0 ا طور ا نأ ةراد ا ق ر ا ل;< ا - ت و د . و ن$د 0 ا ن$ , $ ا ت از .ا و ز $ .ا ةد د$د& ق $ طور ا ك ن ، م ا إ ,$-$! ءادأ ن$ - , د ا . 79 و ر$ 8ا رظ و إ ) و ا ز $ .ا د و ا م ظ ا إ ود $ ، ( ا ر 7 .ا ) $ , ( , $ ط وذ د ) ا $ إ ثاد &إ ض د $ ، ن$ و 0 ر 7ا ) !&أ دو ن ص ، ه; ا ر ا س- ، ,&$ ن & ,$ داو 284 . 74 ص ، ق ا ر ا ، ةد & قازر ا د ةد & 105 . 75 ص ، ق ا ر ا ، -$ر2 ,$د 178 . 76 ، ر9از ا ، ,$ ود ا راد ، ير9از ا ر 7 .ا نو 0 ل ! ا ، ;$ ا , 2006 ص ، 608 . 77 ص ، ر ا , نود ، ر( ، ,$رد ! .ا ، ,$ ا راد ا ، يراد.ا نو ا ، U د و$ < ا د 261 . 78 ، ندر.ا ، ن ، , 7 ا راد ، ,$راد.ا دو ا ، يرو ا ف دو & 2010 ص ، 26 . 79
25 نو ا م ا ,-( ا ,$ ! ا ,$& ا ن ب !$ و ، ,$راد ا ! نأ ص 8ا ، )$ رط نو! , ا $ظ طور ن 2 $ و در- ,$ ةراد ا ، 2و و ض ) !&أ ص ا نو ا دو ن بر $ ن 2 $ هر ء إ $ ق & ك; 8ا ةد , $ طو ا , و , ا , ( ا ھ دأ , 7;7 و نو 7;7 ) 33 ( و , ھ (0أ نو و , ) 99 ( د (0 ، , ، ير 7 .ا عور ا ب $ ا و ب& ( ت ا و ت $ ا ,$! ) و سر! , 0ر ا ق & , $! , & ( , ود ا ء ز $ .ا ل(8اوأ ( ا ر 7 ; ) و ا ير ا 80 . ا ز $ .ا ب& ( ( ا ز $ .ا د لو $ ! ،ء ا , ( ر لو (& ا ق & و ء إ ت $ ا و،د ا ن L ا ير ا $ ا ق& ا ضر ا ت 9$ھ B ( ر نھر رر ا ھؤ إ ك ذ ن ! ءاو ير ا $ ا ) & فر( ا ق& ز $ .ا ن د$- سر!$ ! ، لز وأ ر$ F ا د ك ذ و نط ا ن م; إ ةرادإ ك; أ , ود ا ا ز .ا د و و عور ءد ا ط ا . ) و ھد - , $ جور ا ! $ نأ تاذ , $ و 0 , $ ط وذ د و ( ا ز $ .ا د ل ا B - و ر 7 .ا د$ عو2و ب , ور م أ ص ا ع ط ا ,!ر 8ا إ ب & طو ا ص ا ع ط ا ,$ طو ا ,$د ( 0.ا ,$ ا ق$ . ا عر ا : دو + ا ن هر : ن ا ز ا د ز م ا نو ا و ص ا م ا نو ا د و$ , ظ أ , $ و 0 ( ا ز $ .ا د , و ىر أ هذھ ن ز $ .ا د ز$$ $ ب و $ اذ و ، ) ,-, ظ 8ا $ $ ضر فو و ، ن ز $ .ا د ز$$ , ظ 8ا ن هز $$ م 7 م ا نو ا ) , ا , ظ 8ا ) , ا ص ا نو ا . وأ : م + ا نو ا ( "( ا " ظ ا ن ا ز ا د ز ط نأ , ةراد ا ق& ا نأ ,- رو( ذ ,$د مظ و ط اور ھر$D ل د ق $ & و ، د دو ا هذھ مر ا , ا ق ار ا ر$ ت $2 و ق- ةدد طور ن 2 ن ك ذ ةراد ا ةد تد ا ب$ أ ء ط ، يد ( 0.ا ل ا د9ار ا رود ا ص ا ع ط ا ھأ ا د ل $و& ا و ل$< ا و ء ا د ، , ا ق ار ا ز $ ) BOT ( 81 ن دو ا هذ ھ بار 0. و ، ص ، ق ا ر ا ، ,&$ ن & ,$ داو 314 . 80 ,$ داو ص ، ق ا ر ا ، ,&$ ن & 314 . 81
26 ,$ ا ث$& وأ د ن$ و $ ز $$ ا يرور 2 ا ن ن ! ,$د0 و ,$ $ظ طور 9او &. ( ا ر ا ز $ ا $ ! : 1 -ا ر + -ا ز ا د ز ن " + ا ق.ار ا ز ا د : د ، م ا ق ر ا ز $ ا يرادإ د&ا ) و د $ ص أ ا م ا نو ) ز $ .ا B $ ( إ $ ط ص وأ يو ) ز $ .ا ب& ( $ ( ةرادإ ت & ) $ وؤ و ) - م ق ر فار إ ق ر ا ت د ن د$- ا ن ت.د ز $ .ا ب& ( 2 ل ، ز $ ; ,& ا ,ط ا م ا 82 . ج ا ! $ ف $ر ا اذھ ل; ن نأ ق ار ا ز $ ا د و ( ا ر ا ز $ ا د اذ عو 2و ا ث$& ن ، ن - ناد ھ , ا ر $ 8ا & ( نو !$ ,ط ) , $رادإ و ، !$ و ن ، طور ا ن , 2 م ق ر ل$< ھأ ةاو ا ن$ و ، م ا ق ر ا ,$رار ا ن$ . ( ا ر 7 ; ) و ا ر ا ز $ ا د ن$ & ، م ا ق ر ا ت د ن$د$- ا ن$ $ و ، , ا ,& ( ط ر ط , ر ص ( $ $ر $ $ & ز $ .ا ب& ( B ء و ا وأ ل(8ا ير ا ، لز ; 0 نو !$ و ر$ F ا نط ا ن وأ د ك ذ و ، ر ا نھر ا د& ا ,$ و ا طور ا )9 -$ ا ك ذ ةد 83 . ب و ةر ا دد( ا اذھ نأ ةرادإ ز $ ا د ز $ .ا ب& ( فرط ن م ا ق ر ا ق ر )!; ا . ، م ا ق ر ا وأ و )$ ةرط$ ا إ $< و ت $ ا ن$& ، ط ) تX ا ز $ .ا ب& ( ! د ( ا ر ا ز $ ا د ب و ر ا ةز ا . ناد ا ز$ $ و 2$أ , -$ر ا ض ا 2 ن وأ يذ ا ل ا ب& ( ، ) د$ ,$ط< ن$د$- ا ن ,-$ر ا ل(&$ , ا ق ار ا ز $ ا ء أ راد ) و(& و ق ر ا ل$< , & و ، لو B ر ا اذإ , $ط< ن ؤ$ . ل! ,-$ر ا ,& ا ,ط ا تدد& ء أ ، ر 7 .ا & و هذھ ، B ر ا ق$ ةر$ 8ا م $ ا , ھ وأ ز $ .ا ب& ( ن 2 84 . أ ) و ا ز $ .ا ، ( ا ر 7 ; ةو ا ز $ .ا ب& ( د$ ,$ر $.ا إ ةراد ا ) ;< ا ء ز $ ; ,& ا ( ا ر . 82
،ن ، تور$ ، و.ا , ط ا ،,$0و & ا & ا تاو ، , ر , ارد ، , ا ق ار ا ,( ( قرط ، بط ا ن$د ا & ناور 2009 ص ، 79 . . ص ، ق ا ر ا ,&$ ن & ,$ داو 295 . 83 ر ا ، بط ا ن$د ا & ناور ص ، ق ا 81 . 84