الاتصال الداخلي في المؤسسة

(1)

(2)

د ـ م ـ س د ن د ا ا مو ا ا مو ا م : ا مو م و ل ا ص " : ل ا ت و م ا مو $% ر ا ةد ( ل جر" ةر ذ و ل ا ناو : ل ا $ "اد ا ؤ ا $% اد ارد ؤ طار و - . ا و ا " ذو " ا ا : 2018 / 2019

ط ا داد إ ن : ھو ن زو ةذ ا فار إ ت : زار

(3)

ن 0 إ ر مد2 أ ، % او ا ماودو 5 6%و 5 0 هد و 0 8 ر ل ل أ 0 ل ا اذھ م نو ا د $ مد و $ د . ف و يذ ا 0 إ ل ز ا ر او " . %ر ا ةذ >ا 0 إو م ر ا جوز ا 0 إ $ ا ل 0 $ 5 دو ?- او ت ( و . طار و - . ا و ا ؤ ا ن .ظو وأ ل ل 0 إ ر ا ل ز مد2 أ .

(4)

$% 8 ل طأ ن ر ا ن د او ا 0 إ دو و ا $% يد 0 Aأ 0 إ يد( ةر B يدھأ $"أو $ و"إ 0 إو ھر مAر اذھ $ $% اد ن يذ ا م ر ا جوز ا 0 إو 8 (ظ. " $( و و ير طC 0 فر أ ن 0 إو م ا اذھ $% ( ترر $ ا فورظ ا م إ مو م طو ةذ أ ل 0 إو زار ةذ >ا ل او %د 2018 / 2019

(5)

د ل ا ا ةز ر ا د ذإ، (ط ن ( ت ؤ ل $% >او ةد و ق 2 $% مھ ھدار%أ K ن ا ت ا ط ر دو و 5 % بوAر وھ ق 2 0 إ ك ذو ل ا . K او ن ارد تء ق ط ا اذھ ن و ل ا و ا ؤ $ "اد ا ا ترو ث ، - . ا ؤ ا ن .ظو ا ن ذ"أ ارد و ، - . $ >ا و ا 0 B إ : % ىد ل ا ؟ - . ا و ا ؤ $ "اد ا ر% ت ؤ حرط ا هذھ ارد و : 1 -ا ةد و ق 2 $ "-اد -ا ل ن لھ ؟ ؤ ا ء 6 أ ن ط ار او ل . 2 ? 6و ن لھ ل ا ؟در. ا ر ل " ن $ "اد ا .. 3 -ار إ وأ 2 رط $ھ ل ا ا ن ل أ ن ا $ "اد ا ؟ ؤ . ت و ا K ق رط ن $. و ا U( ا 0 د ا ق ا اذھ ل " ن و او د 2 ا ا 0 د او 2 ا $% B ا ا ةاد>ا ل " ن ك ذو ت B مد" ك ذو .

(6)

ناﻮﻨﻌﻟا ﺔﺤﻔﺼﻟا ر و ءادھ ا ارد ا ص" ت و ا سر(% ل >او لواد ا سر(% د2 ا & $ ا ب ا إ 9 ارد ا ت ؤ 9 عو6و ا ر "ا ب أ 11 ارد ا فادھأ 11 2 ا ت ارد ا 11 و م ھ . ا د د ت ط ا 14 ارد ا عو ت ا K تاودأ 15 ارد ا U( 15 ارد ا 16 و ز ا دود ا ارد ا 16 لو>ا ل . ا : ل ا ؤ $ "اد ا 17 د ( 18 لو>ا ث ا : ھ ل ا $ "اد ا 18 مو(. ل ا 5 او أ و $ "اد ا 18 ت و جذ ل ا $ "اد ا 25 $ B ا ث ا : ف- ظو و ل- و ل ا $ "اد ا 28 د ( 28 ل- و ل ا $ "اد ا 28 ف- ظو ل ا $ "اد ا 30 ل . ا " 32 $ B ا ل . ا :إ ار ل ا ؤ $ "اد ا 33 د ( 34 لو>ا ث ا : ار إ ل ا ھر Bأ و $ "اد ا 34

(7)

ار إ ل ا $ "اد ا 35 ص- " ل ا $ "اد ا 36 $ B ا ث ا : فادھأو ھأ ل ا $ "اد ا 38 ھأ ل ا $ "اد ا 38 فادھأ ل ا $ "اد ا 39 ل . ا " 42 ب ا &( ط ا ث B ا ل . ا : - . ا و ا ؤ اد ارد " 0. 60 طار و ر ر " 43 د ( 44 لو>ا ث ا : - . ا و ا ؤ ا ھ 44 - . ا و ا ؤ ا ةC 44 ب ا و ? ا م ( ف " 47 ا $ B ا ث : ار إ ل ا و ا ؤ $ "اد ا - . ا EPH 52 عاو أ ل ا ؤ $ "اد ا 52 ل- و ل ا ؤ $ "اد ا 54 ت و ل ا $ "اد ا 55 ل . ا " K ار ا ل . ا : ت 6ر. او ارد ا U- ل و ضر 56 U- ا ل ت 6ر. ا ءو6 0 58 2 ا رو 60 2 ا ل 65 2 ا U- ص " إ 71 " 77 " 78 رد او K ار ا 79 ق ا

(8)

لواد ا * + : لود ا م+ر ناو ا %- ا لود ا ) 01 ( ا ؤ ا $% ةدو و ا ر ا دراو ا داد ن و طار و - . ا 75 لود ا ) 02 ( ظ ا ةر >او - . ا ? ا ن 76 ل . ا * + : ل. ا م+ر ناو ا %- ا ل ا 01 ت ھ ا ن ل ا 21 ل ا 02 ل و د ور ھ جذو ن 22 ل ا 03 رذ وو نو جذو ن 23 ل ا 04 جذو ن مار ر و 24 ل ا 05 س اد جذو ن 24 ل ا 06 ن 25 ل ا 07 ن 26 ل ا 08 ةر-اد ن 26 ل ا 09 ك ن 27 ل ا 10 ياو فر ل 0 ل ا ن 27 ل ا 11 ر-اد ل ا ن 37 ل ا 12 دھأ ن فا ل ا 41

(9)

أ د( ا : د ل ا ،مد2 ا ذ ر ا ة ا ت د إ ةرھ ظ يرور6 5 و وأ م $% أ ار ? أ هر ن ا ط ر $ ا ت . ا ف " ةد ف " وأ ؤ ا و ت ؤ ا ذ (%ادھأ ق 2 ك ، إ ر ">ا اذ( ن ت و ، ا ط اور ا نو ا رو ن ، ةر ا $% رور6 فدھ يأ ق 2 ن ، $ ا كو ا رھ ظ ن ر(ظ وھو ل ا نود ل يأ ر ا ة $ >ا كر ا و(% ل ا نود و وأ ت ء ط إ ن 5 " ن يذ ا ،ر أ تاء 2 و ت ط" 0 .... a إ ھb ك ذو ت ؤ ا ف " $% م( ا هرود اذھو ا ةز ر ا 5 ا ( 0ظ $ ا ل ا ،ت ؤ ا ط $% "و 5 ل- ( ا م ھ او د هز ، ا ة ا $% 5 0ظ يذ ا عو6و % ل ا ت ؤ ا ل"اد ،? أ ل % ر ،م ل ت ظ ا وأ ت ؤ ا $% م ھو نأ ا ةرادإ $% ازر ارود ب ت و ا ت ؤ ا ناو ت عو6و ارد ا هذھ $% لو اذ ل ا و ا ؤ ا $% $ "اد ا ، - . ا ب او B B 0 ث ا ط" تو او : ،$ ( ب و يرظ ب ب ،$ اد ،ن % 0 إ يرظ ا ب ا ث $ ( ا ب ا ص" % : قرط ا م يذ ا ، ( ار او ارد ا لو $ ا ث ا طور K 5 إ ارد ا إ ن 6 ،عو6و ا ر "ا $ اودو ب أ ن ؤ ، ارد ا ( إ 0 $ ا فادھ>ا ا U( ف " ضر و ارد ا تار 2 ا >ا م ھ . ا 6 أو ارد ا و مد" ا ، ارد ا دود و ارد ا عو6و ت و $ ا 2 ا ت ارد ا ب ا ص" % أ ن % 0 إ ه يرظ ا : ناو ن لو>ا ل . ا ل ا 0 إ ه و ؤ $ "اد ا B ن : لو>ا ث ا : ھ ل ا ،$ "اد ا $ B ا ث ا : ف- ظوو ل- و ل ا $ "اد ا : ــ نو ،$ B ا ل . ا أ : ار إ ل ا 0 إ 6 أ م ، ؤ $ "اد ا >ا ث ا ،ن B 0 رو لو : ار إ ل ا $ B ا ث ا ، ھر Bأو $ "اد ا : دھأو ھأ فا ل ا لو>ا ل . ا ،ن % 0 إ ه $ اد ا ب ا ص" % ،$ "اد ا :

(10)

ب 0 إ % 6 - . ا و ا ؤ ا ن يرظ ا ب ا $% ء ق ط و ، 2 ا ل U- 0 إ 5 % رط $ B ا ل . ا ،5 لو ا $ ظ ا ل ( ا " .

(11)

9 . إ د ل ا ن ةرور6 ر و $ و ا $%و $% >ا ةز ر ا " ا ت و ا لد و ل2 5 ا 0 إ % 6c ظ ي> >ا ا ت رور6 ت ل . (2 رط ن 6 أ ا 5 c% رادإ 5 و ل او ظ ض ا (6 K ل ا وأ ظ ا فادھأ ط ط" $% ھ ار إو ، وھو ؤ ا ( ل ( ا ر ا وھو ض ا م(6 دار%>ا ( ط او ط ر $ ا و ا د و ، $% ل و 2 6 أ د ذإ ، او ر BC ا 0 مو2 ذإ $ ا ل . ا $% $ و او م او ط اور ا ةرور ة ا نأ ىر ذإ، ظ ا ء 6 أ ن ط اورو ت و م ا ل- و رB أ تط را ر ا ل ا دار%>ا ة $% ةر ھأ تط أ نأ د اذھ ن ،ت و ا لد و ل- ر ا ل2 $% 2- . او - ( ا ةرد2 ا ل " ن ك ذو ،ت او ر ق ط ا ل ا A و $% ل % رود 5 ن> ، ط >ا ف " $% ( 0 ف " ل ل أ ن ن ا دو( د و و يو2 ( > ت ظ ا ل"اد ا ط اور ا هذھو ھ و (%ادھأ ق 2 $% ظ ا 5 او و ل ر $ ا ر " او "اد ا ل ا 0 يأ ل ا دو و إ ق2 ةر ">ا ت و ا لد و ر %>ا و ھ ن و ،ت ا ھأ ?6 ل ا م ھ ر - . ا و ا ؤ ا ر ،ت ؤ ا ل"اد نc% 5 و K ا $% ل %و ل ا ( أ ار ر ؤ يأ $% $ "اد ا >ا هذھ ن ط او ةراد ا ء 6 أ ن ت ا رار ط 0 ز ر ا و ةر " ل ا ار ا وأ 2 رط ا %ر و 5 م2 يذ ا $ "اد ا ا فرط ن ةد ا $ ا و ا 0 ن إ ت 5 و ، ؤ ا : % ىد ل ا ؤ $ "اد ا - . ا و ا . دد ب لاؤ ا 0 ا و dا ث ا ط 2 ر زر أ : 1 ( ؤ ا ةرادإ ء 6 أ ن ط ار ل . ا ةد و ق 2 $ "اد ا ل ن لھ 2 ( ? 6و ن لھ ل ا ؟در. ا ر ل " ن ؤ $ "اد ا 3 ( ار إ وأ 2 رط $ھ ل ا در. ا ا ن ل أ ن ا ؤ ؟ ت 6ر%

(12)

10 1 ( ل ا ن ل . او ك ا و ق " ت و ا ل2 $% مھ و ل $ "اد ا (%ادھأ ق 2 ؤ ا ء 6 أ . 2 ( ر(ظ ل ا ؤ $ "اد ا و در. ا ل " ن ?6 . 3 ( ار إ ل ا ، ؤ ا دار%أ ن ءاد>ا ق 2 ل أ ن رور6 $ "اد ا او ل ؤ .

(13)

11 • عو1و ا ر !ا ب أ : 1 -اذ ب أ : -ؤ ا ل"اد م(-ادأو ل ا ن $% 5 يذ ا رودو ھأ . -% ىد -%ر ل ا ؤ ا ل"اد 52 2 و . 5 يذ ا $ -ر ا رود ا %ر ل ا و ا ؤ $ "اد ا . -رطو ب أ %ر ق ا ؤ ا ل"اد . 2 -و1و ب أ : -د أ ار-د $ ا ث ا ءارBإ . 2 اوأ 2 رط ا %ر ا ( % ىد و ؤ ا فرط ن 2 ط ا . ت 2 مد" ؤ ا ت ذإ %ر $% Aر ا ل ا . -% ? 6و ل ا "اد ا د ا 0 ؤ $ . • ارد ا فادھأ : %ر ل ا ؤ ا ر $% $ "اد ا . -% -%ر ل ا ن وؤ او ن .ظو ا ن $ "اد ا . -ؤ ا دار%أوأ ل ن ت ا ن . • ارد ا ھأ : نأ ل ا ن 6 ك ذو 2 و ؤ ء يرور6 ر $% $ ارد ا ھأ 5 و ل . او ل او ا ل " ن ؤ ا ر و : ھ زار إ ل ا ؤ ا 5 " ن 0 يذ ا $ أ ر هر $ "اد ا ر او . ا ق 2 $% ھ>او ( ر و (%ادھأ ق 2 . • ( ا ت ارد ا : 2 ت ارد ارد ا هذھ ت و ( : -5 و ا ارد ا : ل ا ارد ،ق ط او رظ ا ن ر-از ا ؤ ا $% $ "اد ا جر" ةر ذ ،ن ،د 2 ر $ أ ، % $ ز ا فز" ا ؤ

(14)

12 د يرد ب ط ل أ ةرادإ ص " ،ر ا مو $% ر ا ةد ( ل 2010 و ا 0 ا ت $ >ا : ر ا ن لھ ل ا ، ( ط ر ن ر و ؤ ا ر $% ير2% دو $ "اد ا م ىد يأ 0 إو ل ا رود ك ذ $% ار ؟ ھر ن و $% $ "اد ا ل ا $ ز ا فز" ا ؤ ر $% $ "اد ا – % -ھ ن 6ر% حرطو : -5 و ا 1ر% ا : ن مز ا ن ل ا صو " ا 5 و 0 5 $ "اد او ، ؤ ا $% ءاو ؤ ن ا ر ا $% ر ر BC 5 ، رور6و ھأ 5 5 أ ف " و وأ ن ھ او 5. ظو قرط ن ن او ،ةر ھأ 5 0ط نأ ب اذ ، إ م ر ">ا اذھ ن م حو6وو د رB C ل . ا هرود رر ثو ل " ن 5 او ف " $ و ، ( %و ؤ ا دودر 0 ر BC ا ( 0 ر ، ا ار إ K6و ل6%أ ( $2 ر ن أ م ظ ( ن 6 . -6 ا 1ر% ا : ت 2 ل ا نإ ل ا $% و و ن ةروط ا ( "و ؤ ا و ت و ا ل ا ت و ا ل c اذھو ؤ ا %و ط 0 ر ر BC ( . او دودر 0 رBؤ ،? ا ف " 0 إ % نو 0 ت و عر أو بر أ $% ھC ر ا ن ذ">ا ن د ( و ، ( ل " ن و و ن B د ا ت 2 ا و ت و ا ل ا ل . $% ل ا م ا م ظ ا 0 ھر BC ك ذ و ، ؤ ( دودر ل " ن ل (ط و . $ إ ل-و ا 7* ا : ل ا ار ا 5 ا ء$ دو و ،ل % ر A ؤ ا هذ( $ "اد ا ا ؤ و م( ھا $% ( و 6 و ،ك ذ ن ر A ن وؤ ا نأو ، " ء إ $% نور . ل ا مد" و د د 0 إ 6ر ر A ت U- % ، ب ن ؤ ا ل ا ؤ ا 0 و ل ا دودر 0 $ ر BC ن 5 وھو ، $% ىو ھأ ن ل ل ( واد ن و ( ت و ل 2 ا ل . و ھر .

(15)

13 مد! ا 7$ ا : ف ر ق % " - رB أ هر $ ا $. و ا U( ا مد" أ ك ذو $2 ط ا ب ا $% 5 اد" ارد U( 6 أو ، ارد ا $% د" ا U- ل . -6 ا ارد ا : ود و ت و ا و و ر ل ا ن $% ل ا ؤ ا $% $ "اد ا ف 6و د 0. ارد ، ر-از ا و ا - . ا – ل ةر ذ ، رو ر ةد ( -رو ح ر يد و ر ب ط 2012 / 2013 . ارد ا ت 1ر8 : 1 -ل ا $ "اد ا ؤ ا ءاز أ ل"اد ق ا ةد ز ى ل ل . 2 -ل ا ن .ظو او ةراد او ؤ ا ل"اد ةر % $ "اد ا . 3 -ل ا - . ا ؤ ا ل"اد ت و " $ "اد ا . $ إ ل-و ا 7* ا : ت و " ن ل ا $% ھ او ؤ ا ةرو ن وھ $ "اد ا ل ا ؤ ا دار%أ % ةد ز $ "اد ا $2 و ا . ن د ل ا ؤ ا ءاز أ ل"اد ق ا ةد ز 0 $ "اد ا . مھ و ، ر ا $% ت و ا عو ل " ن د2 ا ت د" ا عو و ةدو ن د ا ع ط ن $% . -% ت ط ن ل ا $ "اد ا ت و ا و و ل- و ماد" ا ، و ل ا هذھ K ل ن .ظو ن " ن رد ر %و 0 إ % 6 و ،ةروط ا ةروط ا ل- و ا . ن ب ط ل ا اذھ ھC رار2 ا ب أو ةد 2 ا و ت . $ "اد ا ر ا .

(16)

14 مد! ا 7$ ا : ارد U( ا مد" ا ب ا $% 5 اد" او U- ا ل ل أ ن ك ذو $2 ط ا . • ت "ط- ا د د : 1 " ل - :ا : ،ةدو دو 5%ر ل ا : ر %>ا ( ل2 $ ا 2 رط اوأ 5 C ت ا ىو ث ن ،م ا ث ن ف " ن $ ا ق ل"اد س ا ن 5 % 6 ا " 1 . $-ار ا ف ر ا : 5 " ن ل2 يذ ا $ ا ق ا نأ ر(ظ ف ر ا ن K 0 وأ وأ ص" ن ط - B در نو د ت و او ر %>ا ل . 2 -ا ؤ ا ) و ا :( " اذھو ر فادھأوأ فدھ ز نو دار%>ا ن و $ھ نأ $ در. ن ت ط و ل أ ءادأ 0 ن ا دار%> K $ ا ن $ھ ؤ ا (- C م 2 ا د او " 2 . $-ار ا ف ر ا : ( ن وؤ ق % ود ( دو $ ا ت ؤ ا $ھ ا ت2%او اذإ إ ( Aإوأ ( م( ق و اوء . ( فر ا ك ذ 0 ود . - . إ ؤ : ةز( أ $% لB ا يد ن ( إو يرادإ K ط تاذ ا ؤ ،ر د ،ء طأ 5 % ير ب و ط ا تاد ا $% لB ا يو و ط ا ن .ظو ،ن وؤ ... فر $ ا نو نأ ل $ ا K ط ا ( ب ،a إ ( $-ار إ ف ر $ و ا و ت K6و ت . ا ح إو ا ر زو . ل - :ا &"!اد ا : " بو ر و أ م ھار إ 5%ر : ل ا ن ةر 5 أ $ "اد ا ل ا $ ا $% م ( و $ اوأ يدر. ا ىو ا 0 ؤ ا ل"اد م يذ ا بو اوأ قوط ا 1 ةدو دو ، ب أ ل ا و ر ا $ ا ، ط 3 ، ر ا 6( ا راد 1998 ص 5 2 ،طو م ھار إ ن ئد ا و ،ت ؤ ا ةرادإ $% B د ا ت ھ ا ط 1 ر ا 6( ا راد – تور ، 2005 ، ص 18

(17)

15 و2 و ل ا ب أ ر وط ل ا إوھو ؤ ا $% ن ا ن ا ت ا وأ $ ر $ ر ر A " 1 . $-ار ا ف ر ا : ل ا وھ $ "اد ا ت و ا ل2 ( " ن م ل2 ن ةر وأ ر"أ 0 إ ص" ن وأ م(. ا لد ا صر. ك ذو رB أ ؤ ا ل"اد ت و ا . ارد ا ةادأ : 2 : لو ( او ا ف و $% در. ا ن $ظ. ل . ( إ 0 2 ا فر تاذ او و و م(-ارأو 5 ار " 5 و رود ر">ا ىد ت و ا ض فر نأ ھد ا ارد ا د ةرھ ظ 2 . ارد ا 7$ : و ت ا K 0 مو2 يذ ا $. و ا U( ا 0 ارد ا هذھ $% د ا ھر . 0 ترو ارد ا نو ، ارد ا هذ( - رB أ هر ك ذو ( و ل ا $. و ا U( ا 0 د ا اذ( % - . ا و ا ؤ $ "اد ا . ا عو : د 2 ا ا 0 ارد تد ا ا عاو أ : د 2 ا ا ارد تد ا . ا : اذھ ق2 $ و 5 ارد يأ U- 0 م نأ ن دار%أ و ل $ھ ب م ا نأ دار%>ا ء ؤ( B ا نو 3 . ر ت ا ل نإو ، د 2 ا ا $ھ ث ا اذھ $% ھر " $ ا ا نإ ث ا $ " ا ر د2 ا 0 مو2 $ ا ا 0 إ ن ط ا ث ا تادر. ر "ا $% ن 5 6 ث ن و 5 ط و K ا اذھ 5 و . او ا ارد ا ث ا ( مو2 يذ ا ث ( $ ا ك ر "ا م 5 c% $ و ت و ت و 2 رط ( ادر. ر " . 1 ير ا ر B ، 2 و ا ت ا و ? ور ا ، ط 2 ، ر د ا راد و K زو ا ، ندر>ا ، 2009 ، ص 45 2 $ رA $ ، ا ل- ر ا $% ( ا ت د أ ، $ و ر ط 2006 ، ص 119 3 م ر ا د ب رA د ، $ ا ث ا Uھ و ،ثو ا داد إ قرط ا ت و ط ا ناو د ، ط 2 ، ر-از ا 1999 ، ص 19

(18)

16 .ظو 0 ث ا ت B و طار و ةر-اد - . ا و ا ؤ ا $ – 0. 60 ر ر – 0 ت B $ او 08 ؤ ا ل نو B ث إو رو ذ ن .ظو . • ارد ا : نو ث ( ث ا ( ل فو $ ا تادر. ا ن دد ن ةر $ھ ث ا K B تادر. ا هذھ . • ارد ا دود : 1 ( ناو ت ( ا ارد ا ت ر أ،ير ا ل ا ل ا ؤ $ "اد ا ةراد ن .ظو 0 يو $ او،طار و - . ا و ا . 2 ( $ ز ا ل ا : 0 إ ل ر%أ ر( ن ةد ا ةر . ا $% ارد ا هذھ ت ر أ د2 $ ا م و ا ن ي ر( A 2019 -2020 3 ( $ ا ل ا : - . ا و ا ؤ ا $% ارد ا دود ا ل طار و .

(19)

17 لو ا ل-% ا : ل - :ا ؤ &"!اد ا لو ا ث ا : ھ ل - :ا &"!اد ا -د ( مو(. ل ا 5 او أو $ "اد ا ت و جذ ل ا $ "اد ا & 6 ا ث ا : و ل* و ف* ظو ل - :ا &"!اد ا -د ( ل- و ل ا $ "اد ا ف- ظو ل ا $ "اد ا

(20)

18 د $ : ر ل ا $ او ؤ ا ( ز ر $ ا ت و2 ا وأ ر ا زر أو مھأ ن و $% د ث (%ادھأ ح ل أ ن ك ذو 5 و ل ا ةرور $% ( د 0 د ت ؤ ا نأ نھار ا ل ا ت و ا ل2 5 " ن م يذ او $ "اد ا ھ ل . ا اذھ $% لو ث ، ؤ ا دار%أ ف " ن ت او ل ا $ "اد ا ن ) ،5 او أ ،5 5 ذ ... a إ .( لو ا ث ا : ھ ل - :ا ؤ ا &8 &"!اد ا مو$% :ا ل @A او أو &"!اد ا نأ $( د ا ن ل ا هد( يذ ا ل- ( ا $ و و ا روط ا K روط $ "اد ا رظ ا ت ( و $% ف "ا 0 إ K ار اذھو . " ف ر ةد 5 د %،ل ا ر . " ز ز ا د م ھار إ 5%ر " : ل ا ضر ت ا لد $ $ "اد ا دھأ ق 2 يراد ا ل ا فا " 1 . 5 C 5%ر دو ت ط ل " : ل ا ن و ق ط و ارد $ "اد ا (ط K ( ا ؤ ا مظ ( ط او $ ا ل- و او تار ؤ ا 2 ". فر و د ل 6و% ل ا $ "اد ا " : ت م(. ا K م او ل2 ا 5 أ ت و او 3 ". د أ يود " : فد( و ن . ا ن ةذ" ا ل >او ت ط ا ل 5 C نو نأ ؤ ا ل"اد ل % ل ? ر فادھأ غو و د و عور ز إ ( % ( %و ھر ھدزA 0 ل و ( % 5 ( و 5 " %ور 4 ". نأ ىر ل ا و ةز ھ ن ةر $ "اد ا ن وأ ىر"أو ؤ ن ل د و تار " او ت و ا لد و ل2 و . " ت ؤ ت ھ إ ل 0 نو دو اءاو ، نc% ھر Aو 2%أ ل ا $ھ عاو أ $ "اد ا : 1 ، ا ةراد ا لو أ، " ز ز ا د م ھر إ ، %ر ا راد ط 2 ، ةرھ 2 ا 1993 ، ص 383 2 ،دو ت ط ل ،ل ا م 0 إ ل"د ،ث د ا $ ا ب ط 1 ،ةرھ 2 ا 2002 ، ص 22 3 ،و د ل 6و% ،ير ھ ا ل ا ل- و $% د2 ت و ط ا راد ، ا ط 1 ، ،ر-از ا 1998 ، ص 18 . 4 ،م ا و و ل ا ل- و نور"آو ن 0.ط $ ر ،K زو او ر ء . ا راد ط 2 ،ن ص 82

(21)

19 ل - :ا & ر ا : وھو ل ا ؤ ا م $ ا ن او2 او س >ا ر طإ $% م يذ ا هذھ نو $ و ا ت 6او ( - وو ( او K نو نأ ب %و ر م و ؤ ا ل"اد يأ ظ ا تاد و ا ر طإ ل"اد ن دو و ا ء 6 >ا K %ور و هذھ ا وؤ ا ط ا ط ط" ب ت . " ك وھ 6 أ ا ل ( ا K 2%او او ر ا تاو 2 ا ر ب $ ا ت ا ا دود و %ور و ةدد ر د او و ب أ ق%و ر و ؤ $ ظ ر نأ ن و ؤ ا ل"اد $. ظو ا ل ا ق%و 6و. ا ط او ل ا $ ر ا $2%أ ل وأ،0 أ 0 إ ل. أ ن و ل. أ 0 إ 0 أ ن ه ؤ ا فادھأ ق 2 " 1 . -ل - :ا لز ا ) 5" أ ن ل% ا 5 إ ( " اذھ ن 6 ل ا ن ا 0 إ راد ا ت و ا 0 أ ن ت و ا ل 2 ا 0 د>ا راد ا ت و " 2 0 إ فد( و م( وؤر 0 إ ء ؤر ا ن 5 يأ 3 : " ءاد>او ل ا ت لو ن ةد ت ( و م د2 . 2 ط او تاءار ا ن ت و م د2 ظ ا ت . ( و ر $ ا . ظو ا ن ن ت و ا ر %و . فادھC ء ا ل $% و دإ ط تاذ ت و م د2 . ،ت ا ( و و و ةر B د ا ت و ن ( رإ م $ ا ت و ا نأو ،تاد ر او ت او U ار او طط" ا ر او>ا ،تارار2 او ل أ رB أو ل ا ر(ظ م( و ف "ا 0 ن ا K 0ط $ ا ل ا ت $% " . -: - -:ا رط( ا ت " ط ( ا " : " ق 2 0 إ نو دار%> % م( اد وو مھز ار ن رظ ا ض دار%>ا ن م و %و ةء . ل ا ز إ $% م( نأ 5 C ن م م( ا ن ر >ا ءز نc% اذ و م( و و م( اد و ن . " ظ ت و و تاد و $% ص " أ K و ل ا ىو ل 0 >ا 0 إ ر او>ا ر ر ر ا ل ن $ م( ر ا 1 ،ير ا ر B ،5 . K ر ا ص 46 2

Thrérry libart :la communication déntreprise,editurr economica,paris 1998,p 71

3 ط،ت و و ت أ ر د ا رودو ةراد ا، يرھز>ا ن د ا $ 1 ،$ ر ا ر . ا راد، ،ةرھ 2 ا 1993 ، ص 92

(22)

20 إ ل 0 ل. >ا 0 إ ھد و 2%أ ر مB ن و رB أو 0 أ $ راد يأ ،0 ا ىو 0 ر ا ر و ل2 مز أ ت و ا ل 2 " 1 . -: - -:ا ةد - ا ت : وھ ل ا س م يذ ا ل ا ىو ا ن ،0 أ 0 إ ل. أ ن يأ لز ا هذھ ب Aأ ،0 >ا 0 إ 0 د>ا ا و مھر %أ ? 6و نو ا ( 2 ت و ت ا هذ( ? ل م( $ C نأ ن ذإ ا ت ( و او رار2 ا ذ " ا تاد 2 ، راد ا ت و ا ف " $% ن ا رظ ت ( و 0 فر ا نود ا ت ( و ا ن عو ا اذھ 0 ت 2 ط ا ن ا ك ذ و ةراد ا ن ا ( %ر $ ا ر ر 2 ا ت و ةراد ا ن ر ا ت ا م( ار ا م 2 م( ? ن ا 2 . -: - -:ا (8 ا ت : " ر"آ ف ر $% 6 أ 5 د 2 : ء 6 أ ن ن Bا ن ىر يذ ا ل >ا وھ عو ا اذھو م( % م >ا ء ؤر ل $ ظ ا ل ا ىو ا س. 0 ؤ ا 2 ء ؤھ 0 ر%و ل ا ( ا ل ا ر $ھو تاو 2 ا ل " ن $ ر : ،ت ا ،ل- ر ،ت ا ر ر 2 ا تار ذ ، و ز. ا ت ... a إ " 3 . : - :ا ر ا ت : " وھ ا لد ن ا ن ، ر ر A 2 رط 5 % ل ا م يذ ا ت ت و ا و ل و، م( ( $ ا، ت و6و ا $% رظ ا ت ( و وأ ر %>ا وأ، م( أ $% ر ر A تاء 2 ا م ظ جرد ا $ ر( ا م ا جر " ن ت و ا لد ت . ص " >ا ن ت و ا ل2 ? و ت ا " 4 . " ثد ا ل ةدد ا ر ا تار ا جر " ر ا ر A ت " 5 أ ن و ر وأ ةرو ن عو ا اذھ روط 0 إ او د $ ا ب ل ا ةرد مد 1 ، تارار2 ا ذ " او ل ا ط 1 ، ، K زو او ر %ر ا زو ا راد 2010 ، ص 94 2 ، 6ر يد م ھ ، راد ا ةد 2 او ل ا تار ( ،ط 1 ، راد ،ر ار ا 2010 ، ص 105 3 ،د ا $ د فط ،م ا يأرو ل ا 0 إ ل"د ،ةرھ 2 ا ،$ ر ا ر . ا راد ط 3 ، 1999 ، ص 41 4 د ا $ د فط ، ،5 . K ر ا ص 40 5 د د ،ير A ط د ا د د ا ، ،ق ط او رظ ا ن 5 - وو ل ا $ ا ب ا ث د ا ، 1991 ، ص 70

(23)

21 ل ا ل"اد دار%>ا K ( د وأ ت و ا ل و م 2 ا $% هرو و $ ر ا ؤ ا . " نأ 0 إ ت ارد ا ر و 75 ر ر ؤ 2 ا ت و ا ن ا ت نأ ر ا ر A ا ر ا ر A ت ر ا تاو 2 ا ن عر أ " 1 . م+ر ل. ا ) 1 ( ت ھ ا B1و ل - :ا : رد- ا : ،ل >ا ةرادإ ،ير ا د د ن ا د ر% د ، ا راد ر ،? او ، رد ا 1997 ، ص 272 . 1 ،م ر ن ،ل >ا ظ $% ت او دار%>ا كو $ ظ ا كو ا ،K زو او ر د راد ن ،ندر>ا 2004 ، ص 273

ةد و ا ر د

)

ب

(

ةد و ا ر د

)أ

(

عر% ا ر د

)

س

(

عر% ا ر د

)

ع

(

$2%>ا ل ا د ل ا ل إ لز يرط2 ا ل ا $2%>ا ل ا

(24)

22 • جذ ل - :ا &"!اد ا : " جذ م 2 ل ا د 2 ا رد جذ و ط وأ ه ا د أ جذ 0 إ ر . 1 -ط جذ : $ % لو و ل 2 ا 0 إ ل ر ا ن د او ه ا $% ر ( و هذھ ز ( ھأ : " ل و د ور ھ مد 1948 $% جذو ل ا ا - >ا $% ص " : ة C ؟لو2 اذ ؟ن ) و ( C و؟ن ؟ ؟ر BC ي " 1 . " ت نأ ىر ل ا 0 إ ل ر ا ن د او ط" $% وأ د او ه ا $% ر ةر " ضر م 5 أ ،ل 2 ا ن ىد ا K ر 0 إ ر 5 أ ل 2 ا ش و ا ن - ر ذ م 5 أ 0 إ % 6إ ل 2 او ل ر ا ن ر ا " 2 . ل. ا ) 2 ( د ور ھ جذو B1و ل و : : رد- ا : ا د أ،يود ظ% ء ھ $2 د ا ن B ىو ا رظ ؤر ، اوو و ،ر ، رد ا،ث د ا $ ا ب ا 1999 ص، 80 ر% وو نو جذو : " $% و>ا جذ ا لوأ ن ل ا نأ 0 إر و ، ل ا م ط" % $2 ا 0 إ رد ا ن ر ا ل2 ھر طإ $ : ر. وو نو 2%و ل ا ن نو : 1 رد 2 ل ر 3 ة 4 ل 2 5 فدھ 6 ء 6و6 ا رد 1

SYBIL JEHIN :METHODE DE COMMUNICATION INTERPERSONNELLE,EDITION ESRA,PARIS ,1999 ,P19 2 ،$ و ط ا ر د ،ل ا ت رظ ط 1 ، ، . ا ع ا ، ن ندر>ا 2001 ، ص ص 83 ، 84 ن ) ل ر ا ( اذ ) ر ا ( ن ) رو( ا نو ا وأ ( رB>ا ة 2 ا ) و ا (

(25)

23 " ل (8و ر- ا هذھ ر و : و2 0 إ ر ا ل2 ث ھذ" $ ا تارار2 ا ل " ن ر ا د د رد ا م 0 إ ل2 ا ر $% ضر و تار إ 0 إ ( " ن لو ة 2 ا ل " ت ل 2 ا $2 ا د ( (% 0 وأ ھزو ر ك% ك ذ ء 6و6 ا وأ ش و ا ض " 1 . ل. ا ) 3 ( ر% وو نو جذو B1و : Source: patrik gébert ,Francis guérin frédérique pigeyre orga

2 -.ر ا جذ ا : ( أ وز ىر"أو ر-اد جذ ك (% ( أ ف "او ھد 2 هذھ ز جذ ا هذھ مھأو ا هذھ $% أ ا ًر د يذ ا $ ر ا رB>ا 0 ز ر : -و جذ-و مار ر : " ةر " ا ةر % ،ر ا ك 0 إ ر. وو نو و ل و ر % ن مار ر و ف 6أ ھد 2 رط فد( ا 0 إ ل ر ا ت اذإ رر2 ً رور6 هر ا يذ ا ر ا ( تر % $ ا . ر ">ا $% ر " ( > ا ذ ا ھأ حر ا ،رد ا ، - ر % ، ر ? ار ا ذ ا 02 د ل 2 ا نأ ىر ل هد 1 ص ص، ق ا K ر ا، ف ط ا د ر ھز د و أ د ا د أ 60 -61 ةر Fا " ( ا ةر Fا ل ر ا ة ( ا ل ( ا فد$ ا رد- ء 1و1 ا رد-

(26)

24 جذو -ر ا ر ا ص" و د او ه ا س و ير-اد ل ا % هد $ : رد ا " ز ر " ل 2 ا، " $ ر ا ر ط ا وأ ةر " ا ل ، فد( ا،ز ر ا ل ". 1 ل. ا ) 4 ( و جذو B1و ر مار

رد ا : ص ق K ر ا،يود ظ% ء ھ، $2 د ا ن B ىو 55 س اد جذو : " ل " ن س اد لو د و 2 ا جذ ا ن أ % "ا س اد جذو ف " 6 أ ف 6أ د و ر-اد ا جذ ا K م 2 ا ط" ا ت اذ جذ ا U د $ وز ا 5 ذو ا جذ ا 0 إ نأ 6و $ ز ا د ا وھو اد د اد ار ا ذ ل ا ف ا فارط>ا ل ةد د تار " ل ا ". 2

رد- ا : ،ر س د ا ط ( $ و ا ل"د او راد ا ت 2 ،ةرھ 2 ا ، 2000 ص ، 76 . 1 ،ن 0.ط $ ر وط ا ن د دو ط، ا ت او ل 1 ،ندر>ا، ن ،K زو او ر ء . راد، 2005 ، ص 75 2 ط Aو م ( إ، ل رو د ر% ،ق K ر ا، ص 63 . لو ر و ز ر . ر ا زو ر ا ر . ر . ر ا

(27)

25 • ت . • ل - :ا &"!اد ا $% نو ا ل ر ت ا ن ةد او أ ت ؤ ا ل ا او و نأ نود عاو أ $ 0 إ $ ظ ا ل ( ا K6و $% تاراد ا د د و ، ( ود 2 وأ ( $ و 0 ت ن ل ا ن ت ا هذھ ص " ا م د و ،ق ط ط" 0 مو2 2 ط ا بر ا ف " ن و ً وأ اد ا ت ظ ا نوB او نور ا ( مو2 $ ا ت عاو أ ر ن و ، د او نآ $% ل ا $ % : ر اوأ راد إ ق رط ن ن وؤر ا 0 إ ء ؤر ا ن ز و د ً دو اذھو ذ . ق رط ن ن وؤر ا ن و،تارار و ل ا $% $ط و •% ا ر A .ظو ا ءار> ھأ ب ا م( ( م(-ادأ ء Bأ ةد 2 ا $% ء ز ا ن 2%أ م(%ار إو ن ر ا . 1 :وأ : ل - :ا " " ل. 5" " اذھ نو ل ا إ ل ز ر يأ $% ص" يأ نأ ث آ 2 رط ل ( ا $% ةدد ا ا ب ك ذ نو ةد و ةر . 5 $ او ا ص" $ ظ ا 5 إ بر >ا 5 د س -ر ا ل ا إ B ". 2 ل ا ) 6 ( ?6و ل ا ل 0 رد- ا : ص ،ق ا K ر ا ،$ ر 22 1 ر ،$ ، ؤ ا $% ل ا ، رظ و 2 ط ارد ، ا ت و ط ا ناو د ط 4 ، ص 22 2 ص،ق K ر ا، $ ر 18 . د ج ب أ

(28)

26 6 : ل - :ا " ا ل. 5" " ن ر"dا و ا ء 6 C ل نأ %ر وأ -ر د او و6 K ط ا اذھو أ K ط و ط ا اذھ $% و ا ء 6 ل ا نأو ط2% س -ر ا K إ ر ا ل ا ط2% س -ر ا د $% ز ر تارار2 ا ذ " إ ط نو ھو 52 رط ن م( م ". 1 ل. ا ) 7 ( " ا . ل. 5" ل - ا B1و رد- ا : ،ق K ر ا ،ق ا ر ص 18 6 6 : ل - :ا ل. 5" ةر*اد . " اذھ م ل ا اذھ م نأ يأ ،ن ر"dا دار%>ا K س و ط2% 5 ن و در. ا ن ل ا ر-اد ةرو ؤ ا ت و 6 دار%>ا ش ث ةر-اد ا ةرو رو ا و ا ( ق ط أو ". 2 ل. ا ) 8 ( B1و ل - ا ةر*اد ا . ل. 5" رد- ا : ص ،ق K ر ا ،ن ر ا د د 8 د 169 1 ق ا ر ، ا $% ل ا ، ر او رظ ا ن ا ت ظ ا راد K زو او ر ا راد يروز ط ، 1 ،ندر>ا، ن 2009 ص، ص 17 -18 2 ط، ا %ر ا راد، ا ت ؤ ا ةرادإ، ن ر ا د د 8 د 1 ، رد ا، 2009 ص، 169 . ج ب أ ه د أ ب ج ه د

(29)

27 ار : ل - :ا ك ل. 5" " م ظ ا دار%أ ل ط ا اذھ $% ل ا نأ ر"آ 0 ، ( % در% يC ر ا ل ا ةد ز إ 0 إ يدؤ ط ا اذھ ماد" ا نأ ر A ،ت ھ ا ل $% 5 و ( % ف ر ا %و تارار 0 إ لو و ا ن ل 2 $ ". 1 ل. ا ) 9 ( ك ل. 5" ل - ا B1و : رد- ا : ص ،ق K ر ا ،شو ا ن نز 41 . ! : ل - :ا ياو فر ا ل. 5" : " ن عو ا اذھ لB ل ا ر د ا إ ل ا ط و ا $% ا ة ر K ط ث ل " ن ل ا إ ك ر"آ فرطو ن د ن %رط ل ا هر 2 . ل. ا ) 10 ( ياو فر . ل. 5" ل - ا B1و : رد- ا : ق ا K ر ا ،دو مظ ر6 " . 1 ،ر-از ا، ،ر ةر ذ ، ا ؤ ا م ظ 0 هر BC و ل ا،شو ا ن نز 2005 ص، 41 2 ا، دو مظ ر " ط، K زو او ر د ا راد، ل >ا ةرادإ $% ل . ا ل 1 ،ندر>ا، ن ، 2010 ص، 45 ا ب _ج د ه أ ج ب د ه

(30)

28 • & 6 ا ث ا : ل* و ل - :ا ؤ ا &8 &"!اد ا . ل* و ل - :ا ؤ ا &8 &"!اد ا : " و ا $ھو و. ا ل-و يأ ھر Aو . " ا تار او ر ا او ا $ > $ھو عاو أ B B 0 إ م 2 0 : ىر"أ ل- و 0 إ % 6 %ور ا : وأ : ل- و ل ا (. ا : ن عو ا اذھ ر ا $ ا تاود>ا مد أ ن ت م 2 ء ؤر ا وأ ءارد ا ( د" اد ا و ف " ،ت و ا ر%و اذھو ل C ةد و 2 رط وأ ةادأ 0 يأ ط و ماد" ا نود اذھ م ، ؤ يأ ل"اد نو او 0 5 وأ 5 .ظو K ر ا ثد لوؤ ا وأ ر د ا مو2 ث ن ھ ا وذ نو 0 إ لو و اذھ يدؤ و ( راو و ك ھ نو ثد نأ ن ، تارار اذھ ل ا 5 ل ا ن ظ رود ف ( ا ر " 1 . اذھ د ل ا ،ف ( ا تاود او تار ؤ ا ،ت ا ، " ا ت 2 ا $% ظ ا ن ا " ت نإو ا ت و ا س. $% ( c% 5 0 A ار أ و. ا ت او ن 6ر م ( ا ل ط ل او مھأ ن ر اذھو ،ن 2 ا وأ % 6 5 و دو و مد ءارو م(- ا ل " ن ت وؤ ا ن ص ن ا ض ر% $ھو و. ا ر ا ت B ت " 2 . نO8 A " و ل - :ا لP! ن ىر &$% ا : تP ( ا : " ا وأ ت 2 ا هذھ نو ،ن ر طإ ن وأ د و ر د ا ن A ت Bد ر و فرط ن ل رظ ( و 0 فر ن عو6و و ث د ? تاودأ ن ھ ةادأ 2 ا ل ا ن عو ا اذھ ر و ؤ ا $% $ "اد ا ل ا (% كارد ر. ا ثد $ط 5 > ،ر ر BC 5 يو. ا م( ا ىد و ن ر"dا م مھدو و 0 ر(ظ يذ ا ل % در ق رط ن ك ذو " 3 . تاود ا وأ ت :ا : " 52 رط ن و ةد- % ھرB أو عاو >ا ?6وأ ن عو ا اذھ ر ر %>ا لد ك ذ و ت ر 2 او لو او ةراد ا 5 او $ ا ل ا %ر و نو 1 ط،ر ل-او راد، $ ا و يو ر ا ل ا ئد ،8 ر م ر ا د ر 1 ، ن ، 2001 ص، 223 2 ص ق ا K ر ا ، $ ر 20 . 3 $% ل ا ل- و رھو $ د ط،د-ار ا ، ا ت ا 1 ،ن ، 2001 ص، 93

(31)

29 و د و ث ءارdاو ت او ،تار " ا لد ت ا $ھو ت ا ن إ " 1 . 6 " : ل* و ل - :ا ( ا : ت ار >او ،ت ر >او س . او ف ( . 6 6 : ل* و ل - :ا ر و- ا : ن ھر Aو ن ا ت و ،ت راد او ،ت 2 ا لB ر و ا ل- و ا . ار : ل* و ا - :ا ل ظ%" ا ر R : ن ت و ا لد ( ط او م $ ا ل- و ا $ھو لB تاء او تار ا ق رط ن 5 إ ل ر او ل ر ا : وأ ن د ا ر و 5 و ا ر م ا 6 أ ( ق ط ،سو او م ا 2 رطو ،ن >ا " 2 . ! : ل* و ل - :ا . ا : " ا ا ت د $ C ا و ل- ر ل 0 نو و ، و. ا ت ،ءارد ا ن رد $ ا ت او ، ؤ ر ا ر ر 2 او "اد ا تار ذ هذھ د و ا ءاو (% "ا 0 راد ا ل >ا $% ھ>ا ن ر ب 0 ت نأ ب و ،يو وأ ر اوأ وأ ر ر 2 ن c ( ارد ن ل 2 ا ن $ و نو ا د ( إ عو ر ا 0 ت . ن 6 (ظ. مB ،ر . و " 3 . " ( رط مھأ ن و : ،تار6 ،ت ا ،ط- ا ت 2 ،ر ر 2 ،تار ذ ت ا . ( بو ( نأ : -و - أ حرط -وأ ت ءار صر% ر %و مد 0 وأ ، ر ا نو 6 ل ت ا . يأر ا ءاد إ $% ار او س. ا ن $- 2 ا ر ا ن د . -ت و ( ا رB أ " 4 . 1 ،ير " ناو6ر ،ير ةر ، ا ت او ل ‚ ل"د ،K زو او ر رو ط 1 ، ،ر-از ا 2013 ص، 101 2 ص،ق K ر ا،$ ر 18 3 ط،ل >ا ت ظ $% $ او يدر. ا $ ا كو ا 5 ،ر ل-او راد، ،ندر>ا 2009 ص، 234 م د ارد،$ ظ ا كو ا،$ و ر2 ا 4 ط،ل >ا ت ار و م ھ . و س أ راد ا ت ا، نو ز و أ ن ر% يز A،$ يد ح 1 د راد، ن در>ا،ر 2007 ص، 52

(32)

30 ف* ظو ل - :ا &"!اد ا : " 0 ؤ ا د ل ا يدؤ $ ا م ( ا ق ط ن ةراد ا $% -ر د واز ل " ن ل ا % ، -ر ف- ظو رأ ( : إ ، ط ظ إ ، إ و " 1 . ل - P P Fا % ظو ا : " ر د % ذ . او راد ا ت و ا % 0 ت و ا ل " ن هذھ ر(ظ $% ا ت و ا ن - ھ 0 د $ او تارار ذ" يذ ا وھ ? ا ا ت و ا % ىد 0 اذھ ل د ،ب ل ا نأ د يذ . ا ىو 0 و ، ؤ ا ت وأ $. ظو ا ءاد> ط ر ا ت و ا ن ر B 0 إ ن ا ةر تار و . ت: - P ط ظ Fا % ظو ا : ا ت ا ن ر B ا واز 0 ؤ ل ا ر د رو ط 6 ن راد ت ن و و ت ار إو ت دو و مز $ و . " ا ط >ا ن وأ 5 إ ب ؤ ا ء 6 > ?6و $ ا رود ا تار ذ او تاد ر او تارار2 او ن 2ط 0 إ هذھ د و 5 : :وأ : ت و ا ل2 $% ةراد ا م ط ر ط ا ز ر ( و م . 6 : 5%ورظو ل ق 0 ةراد ا ن ل- ر او ت و ا ر ا نو ن . +Fا % ظو ا : ن ةراد ا ل. نأ ب ل ل ا ر ن 6 ط ا ةو2 ةراد ا K $. وأ 2%او ا ر و ،رظ ا ( و ن ر ا ر ؤ ،ء ؤر ا K 2%او ا مد تار . ا ن د ز ا ءار ل 2 ر% ء ط إ $% ا م ( ا د أ ر(ظ و $. ظو ا ءاد>ا $% ع ا ھأ 0 يراد ا ر . ا نأ ،ن ء$ ع ا د 2 . 1 ص ص،ق ا K ر ا،ر س د 48 -50

(33)

31 " . ا % ظو ا : ؤ ةد و ا ةد $% . ظو ا هذھ د K ط و ر %و مز ، ق 2 ن % ، ؤ و 0 إ ء ا ل " ن 5 . 0 فر ا ( ل ا واز إ . ظو ا هذھ ل ا 0 ةراد ا د ث ل ا ن ط ر ك ذو 2 ء ا ل ا و ق "و دار%>ا فادھأو ؤ ا فادھأ ت از ا ت ا ل . " ا " 1 . 1 ر ا، ط Aو م ( إ،ل رو د ر% ص ص ق K 57 -58

(34)

32 -P! نأ لو2 هر ذ ق ل ا ن ، أ ر(ظ ؤ ا $% ل " ر إو ن و ن ز $% ف و ةر ( و ( ء ا ن> ، (ط ن ( ت ؤ يأ ة ةرود ن 0 إ نو ؤ ل % وأ ح ا ق رط ا ا $% ل " يأو ا ل روھد يدؤ د ( "او ؤ ا .

(35)

33 & 6 ا ل-% ا : ار إ ل - :ا ؤ " &"!اد ا • لو ا ث ا : ار إ ل - :ا ؤ " &"!اد ا -ار إ ا ل ھر Bأو $ "اد ا ص- " ل ا $ "اد ا • & 6 ا ث ا : فادھأو ھأ ل - :ا &"!اد ا ھأ ل ا $ "اد ا فادھأ ل ا $ "اد ا

(36)

34 د $ : ن فو" او ( ر ار إ 0 د ( ر $% ت ؤ ا ب Aأ نإ زأ وأ تار B $% عو و ل . ا اذھ $.% ، ار إ وأ طط" داد c ( ل ا ذ"C ار إ لو ل ا فادھأ ،ةر ">ا هذھ ر Bآو $ "اد ا ل ا 5 ھأو ،$ "اد ا ؤ ا $% . لو ا ث ا : ار إ ل - :ا ؤ " &"!اد ا • ار إ ل - :ا &"!اد ا " نأ ب ط2 مھأ هذھ ر ت ءاو ر ا م ھ ا يأ . " ا ت ؤ ا ( ? عور إ لو ؤ وأ ظ يأ نأ ذإ م ا ةر وأ ةر ">ا هذھ 0 و>ا رد د يذ ا ھرھو $ نأ د %،$ ر " ا ط ا وأ ( . 5 ضر . خ ا 0 ا c% ضر ا اذ( و، ك ذ د- ا $ اذھ 6و م 2 يرور6 ا ن 5 و ل ا رو( اد أ ار إ ةد نو نأ ن % إو س ا ب ا د ا فادھ>ا ق 2 ةد( ا تاوط" " 1 . ت ار ا ةرو و ارد تاوط" ا مھأ د د ن ، ا ط" داد و $ : 1 -قPط :ا " ر : كاذو ل ن ةدد ا فادھ>ا مظ طور ر %د داد إ ل " ن ؤ ا ةراد ا . 2 -ت ط ا T : حار ك ذو . " ا ت "اد ا 6و ا د ر $ھو 0 ، ( 2 م ر طإ يأ $% و ا ل2 ن وأ م ن لو رود - >ا ن و ا 2 رط ن ل ا تار ظ إ وأ،اد ؤ ا نو د" ا فر لھ، 2 ط ا م ط ب ر% - أ هذھ ن 6 ،$ ر " ا م ا 0 إ ( و 2 $ ا ةرو ا $ھ ھرو( و ؤ ا .

(37)

35 3 -ص ! او ل " ا : تاود>ا ن ط ا ( م $ ا ت ط ا ن ك ذ م و ؤ ا ل"اد ا . " ا ط" ء $ھو ا ةوط" 0 إ ل2 ر ا هذھ ن و ا ار إ . 4 -ار إ ةرو" ل - :ا &"!اد ا : 1 -ت وؤ ا وأ م $ ا T زو : لوؤ م ( ( د 2 $ او ل ا تارار ،$ "اد ا لوؤ تاء . و ل ا ،لوؤ ا - ھ ، ل ا ، ل ا "اد ا ( $ $ ظ ا مر( ا وؤ ،K ا . 2 " و ا ر !ا - :ا : ر وأ ، (. $ھو . 3 ل* ر ا م -- :ا : م- 2 ا ( دو 2 ا ل 3 -1 م إ ق رط ن ا ةرادإ ن -اد ط اور ق " "اد ا و ا و وأ ا ل ن د" ا ن ا ب تاد . • ار إ ر 6آ ل - :ا &"!اد ا : :وأ : ار W "!اد ا ر 6Xا ل - :ا &"!اد ا . 1 -ل ا ز % : و تارد او ل %>ا ن م ا د إ ن ل ز . نود س% 2 -ل 8 ا س : ن ( تارد او ل >ا س ن وھ ؤ ا عو 3 -ت "( او كو" ا ر Y : K $% U تار ا نو ت و او كو ا ر وھ ت ؤ او ل ا ت ط . 3 -Fا ن : ن> ؤ % او ا ن وھ ل ا نأ K ط ط" ا %ر و ث ا 0 ر . ل ن اذإ % ( ل ،د او ،تاو $2 ط م ،تاءار إ . 6 : ار F ر ! ا ر 6Xا ل - :ا &"!اد ا ار ا هذ( ت و ث B ك ھ :

(38)

36 1 -& ر ! او -&"!اد ا ط ا ن ل!اد ا : ط ط ر ؤ ا إ ن $% 52 2 إو ل ا ز . ر $ھو $ ر " او $ "اد ا ل او ؤ ا ر طإ ن- ز ،نودرو ا ،نور ا ن ر " ا ط ا K . 2

-ط و & ا ،& و يد - +ا روط &8 ؤ ا رود د

: K ط مو ا $ او $ و يد ا روط ا $% 5 يذ ا رود ا لھ نأ ؤ ل (ط و . 3 -ر ! ا فادھ ا ق ( : ا ? ر مظ أ ق 2 ( ھ ت " وأ ؤ . -ا ار إ ر طإ $% ل"د ل C م 2 ا . -ؤ ا إ ن 0 ر( ا . -هد2 و هر وأ ط ا K ف ا 0 ةرد2 ا . ن و ل >ا م ر، ر " ا فادھ>ا ق 2 $% نو ر ؤ ا ل % اذھ ن و ا ( $ % ا ط ا $% $ ار ا K و 1 . • ص* -! ل - :ا &"!اد ا 1 -ل - :ا . د " : " ل ا ن % س ا ن ر %>او ت و ا لد ( % م $ ا ل . ل- ر رBC ا ل 2 ا $% ك ذ و ، و و و ر % س ا ن إ او ا ل- ر ا لد و م( س ا $% رBؤ C% ا $% ر BC ا فد( م( م( و و مھر %أو م( و " 2 . " ـ ل ا $% ت ھ او ر %>او $ ا ر ( " ن م د 0 إ 5 K يذ ا رد ا ن ةد أد ا ًر ب ا $% ذ" زو ر ل $ ا ( ا ( 2 " 3 . 1 ،د يرد ، % $ ز ا فز" ا ؤ ارد،ق ط و رظ ن ر-از ا ؤ ا $% $ "اد ا ل ا ا مو $% ر ةد ( ل ةر ذ ، ،ل أ ةرادإ ص " ،ر 2010 ص ص، 74 -81 2 ،ب و أ ل ط،K او م او ل ا 1 ،ةرھ 2 ا، ا %ر ا راد 2005 ص، 192 3 ، رد ا، ا ا،ل . ا ل ا،رو ھ 2000 ص ص، 12 -14

(39)

37 2 -ل - :ا ةر " : " ل ا $% ن % ( وأ اد ( س % ،د >ا 0 إ ةر ا نو ا ق- 2 ن 2 2 % ، ط ا نو او و . أ K م-اد ل ا ل د ا ة تر ا ر ةر"dا ة و " 1 . 3 -ل - :ا : " د : ر ا ر ا ھ ك ذ و ل 2 او رو( او ت و>او ن ز ا ر ل- ر U نأ ل ا ر A ن % ،د ا وأ مو ا ل- ر ت س >ا ل ا ل- ر ( . ل - :ا ر*اد " : " ر ل ا اد ل $% ر ل ،ط2% ر"d ص" ن د او ط" $% $% س ا كر ث ل ا ر BC و ء ط و ذ"أو ل رإ 5 % ير-اد ق $% ل 2 او ل ر ا ت ا " 2 . ل. ا ) 11 ( B1و ل - :ا ر*اد " : ل ا ر-اد

Communication is circular process

1 د أ ا تار ( ،د ف ط ا د ر ھز ،د ا و أ د ا ط ،ن ر"dا K ل ا ن%و ل 2 ر يروز ا راد ، ،ندر>ا ،ن ،K زو او 2014 ص ، 54 . 2 ط،$ ا ل ا،بو ر و أ م ھار إ 1 ،K زو او ر يو د راد، 1993 ص، 50 رد ا Source ل ر ا ر ا message ل 2 ا receiver و ا Channel medum

(40)

38 ل - :ا ةد( " : " ل ا ل . ةد2 $(% . " ت و و ن أو ت وأ $% ثد د د ھر "ا ب و طور و عاو أو ر و ل أ ن 5 و ل ا إو ل . ل ا م 2 ا ل ن ھذ"أ ب رو >ا ن تار ا ك (% ، ل " 1 . • & 6 ا ث ا : فادھأو ھأ ل - :ا &"!اد ا • ھأ ل - :ا &"!اد ا : " ّنإ ل ا K ط ن % ، ھء 2 ف و 5 و ؤ ا ح ح . وھ ل . ا راد إ ن ء ؤر ا ن و ، ( $ ا ت "اد ا ن ت و ا م نأ ةراد ا % ىر"أ ن و ، زb تاد ر او ت او ت ( و ا ل 0 إ يدؤ ل . ا ل ا $% ر 6ر 0 5 و و ل ا ءادأ ن " 2 . " $% ل ا ل ر ل " ن م ؤ $2 2 ا ر ا ىو ع . را نإو K زو و ذ . ا رط>او ا ةراد ا ن ق ا ق رط ن إ م ن اذھو ،5Bاد إ ا ت و ا $% م( ( إو م ل م( ت و ا اذھو ب او ل ا ? . م أ ل ا ت ھ ا K $%و راد ا ت و ا K ن " 3 . " نأ 0 إ تر أ ث >او ت ارد ا نأو ل ا بر 2 لB 75 ط ن ؤ ا " 4 . " ؤ. ط 2 نود م ظ يأ دو و رو نأ ن % ا $ أ ءز و(% ت ط" ا % ن ط ط" ا ن % رو 5 و و م ظ و ط ط" ن >ا راد ا تاو يراد ا م ظ ا فورظ %ر 5 " ن ن ت و م ظ ل " ن إ ق2 نأ ق ط ل د تاوط" ا هذھ % نأ ك و ل6%>ا ل د ا ر "ا مB ن و 5 و د و ت و ا ن ر%و 0 ق. ر د ا نأ B د ا ت ارد ا ىد إ ت و 78 % $% 5 و ن ل ا و(% ت او ت و ا K رار و و ل ? ا ر د % ، 1

Jean-marc legall :la gestion des ressources humaines ,1éredution collection encyclopédique,1992,p119

2 ر %ر ا زو راد، تارار2 ا ذ " ا و ل ا، ط Aو م ( إ، ل رو د ر% ط K زو ا و 1 ،ندر>ا، ن ، 2010 ، ص 47 3 ص ص،5 . K ر ا، بو ر و أ م ھار إ 49 -51 4 ط،K زو او ر ء . راد،$ ظ ا كو ا،دو مظ ر6 " 1 ،ندر>ا،ن ، 2004 ص، 117

(41)

39 فادھأ ق2 و ل ا ءادأ ن 5 ن 6 $ ا 2 رط ھر و ( و ( و و ( ؤ ا " 1 . " ر ل ا ط ر ( ةادأ ض ا (6 K ؤ "اد ا ت و ا % و ( ط ا - ؤ ا م د $% . ن أ 5 او $ ا ت و ا وأ ت - ا ( او % ةادأ ل ا أ و ءاد>ا $% و دار%>ا ن بر 2 او ك ا صر% ق " 0 ل دار%>ا ن ير . ا لد ا م(- ا ةد ز ك ذ و ا ت ور $% دار%>ا ر ةد ز 5 " ن ن بر >او ا ن ( نو $ ا ت و ا ن ك ذو م( ا ،قد م حو6و ا ار و لو ا " 2 . • فادھأ ل - :ا &"!اد ا : $% ر ا فد( : ت و Knowledge ت ھ ا Altitudes ل 2 ا كو Behavior 1 ( & ا و ا 5" م ت و" ا &8 ر Y ا : أ ت و ل 2 ا د وز و تارار2 ا ذ " ا ن م( وأ 5 د - ا و ةو2 ا $ھ %ر % يو ا كو ا ) Knowledge is power ( ب -% 6إو ةد د ت و ل 2 ا د وز ن ل ن (%ر وأ ( K ط م ھد د و ل 2 ا ت و ءارBإ $% اذھو ث ا راد ص" ا وأ عو6و ا وأ ةر . ا ج ل 2 ا نھذ $% ت2 -ط " ر %أ وأ م ھ . وأ ت و ? . ل 0 ذ وأ -ط " وأ ق- 2 ل 0 ت و ل 2 ا ء ط إ ب ذ أ 2 رط $ إ م ضر% وأ ر ا ق رط ن ت و ا 0 ضر% وأ ك ذ س وأ ةدو 2 . 1 ط، ةراد ا و >ا ت ط ا $% ل . ا ل ا، يز 0.ط 3 K زو ا و ر ا و ت ارد ا ؤ ا ن ، تور ، 2000 ص، 48 2 ط، % 2B و و ارد، و ا و ل ا، شو" د أ 1 K زو ا و ر ر . ا راد

(42)

40 2 -1 ن نو. ت ھ Fا : -تاد 2 ا $%ر ا ب ا و ق- 2 و ت و -ب ا ر $.ط ا ب ا و ھار ا $ و ا ب ا " ل ا " ( ىر"أ فادھأ ل 6 أ : -ر ا فد( ا م( و ر 0 ل او دار%>ا ن ت و ا لد وھ ل $ ط او % ن ( و ةد ا ءاد>ا يأ ل ا $ او ؤ . " ا فادھ>ا ق 2 ن $ % ص" ..: 1 1 -ت و ا ل2 و ت ا و ر"C وأ ل م( . " ا تاو 2 ا ر م ھ . ا ا $% راد ا تارار2 ا ذ " 2 -ءاد>ا م 2 و ل ا إ و ر د د و ءاد>ا تار ؤ 3 -يدر. ا كو ا ر و 5 و و و م(-ارأو م( ھ ا ر و ؤ ا $% $ ا ل ا 4 ل >ا ز إو ؤ . " ا ط b كر ا لد او ل . ا ق 2 م ( او . 5 -ر فادھ>ا ح و ن ؤ ا طط" . 6 2B ا ق "و ا ةراد ا ء 6 أ ن و ن او ةراد ا ن مھ . ا ق 2 م( مار او . 7 ز . $ و و ا حور ا K%رو ل ا $% 6ر ا ق 2 د ا خ ا - ( ن ر"> در% ن فر او ت و ا ل2 و، ن ا نو ا ق 2 ل أ 1 ن ا ء ط إو ( ل و ت ا ف ر يأ ،ل ا و ةر ا ل " ا ت ر او تاءار ا ن ت و ا " 2 . 2 -ــ م( ? ؤ ن ا دار%b ت و م د2 : 1 ا، ف ط ا د ر ھز،د و أ د ا د ا ص ق ا K ر 46 ، 47،48،49 2 ص،ق ا K ر ا، ط و م ( إ، ل رو د ر% 51 ، 52

(43)

41 -ؤ يد ا ط ا م(. و ( "اد ل ا ر . -م( ةد ا ( ا وأ . ظو ير د2 ا K ط ا %ر و ت ر 2 ( . ظو د د ف- ظو ا $% . -ا ت 2 داد م( ا . ظو 2 او ا ت ط ا د د " 1 . م+ر ل. ا 12 فادھأ B1و ل - :ا :

$% ر : ت و ت ھ ا كو لو : ض%ر وأ $ رد-: ،د ا و أ د ا د أ ،ق ا K ر ا، ف ط ا د ر ھز ص 48

1_{Loi cadin francis gérim,frédérique pigeyre :gestion des ressources humaines pratique et élément de}

théorie ,edition dunod ,paris ,1977 pp 99-100 فادھأ ل ا Objectives of Communication ل ر ر ل 2 و ا ار ذ 789:;

(44)

42 ل-% ا -P! : ھأ كاردإ نإ ل ا ( ت ؤ ا $% $ "اد ا ق ك ذو 5 $ ار ( اد" او ؤ د ا ر ا ن 6 ك ذو ةراد ا ء 6 أ ن و "اد ( ث 5 و ن أ 0 ( ر طط" و ل ( ل ا ت ق " 0 إ $ "اد ا ل ؤ ا ل"ادو م( 2B ا ق 2 يدؤ ر ">ا اذو ةراد ا ن و ن .ظو ا ن ةد ( ن ا ر ا $% ل او .

(45)

43 ث 6 ا ل-% ا : % Fا و ا ؤ ( ط ا ارد ا * " طار +و 5% " • لو ا ث ا : * % Fا و ا ؤ ا ھ - . ا و ا ؤ ا ةC ـ ? او ب ا ف " م ( ـ • & 6 ا ث ا : ار إ ل - :ا * % Fا و ا ؤ &"!اد ا عاو أ ل ا ا و ا ؤ $ "اد ا - . ل- و ل ا - . ا و ا ؤ $ "اد ا ت و ل ا - . ا و ا ؤ $ "اد ا

(46)

44 د $ : (" ا A او ف" ! و يرظ ا ب ا 5 إ قرط ا د ل - : A او أ ،&"!اد ا ا ل + ن ا A - ا ت . و جذ ب ا 5 إ قرط اذھ لP! ن 8 ، ؤ T1و 8ر ن و &( ط ا ل - :ا طار +و * % Fا و ا ؤ &"!اد ا ار F د ك ھ ن . اذإ 8ر و ل - :ا تارY6 ا مھأ B 1و و ؤ &"!اد ا - :ا ر 8ر لP! ن ك ذو ل - :ا ت +P او ن %ظو ا ن A ا $ نو ا 5" أ ت$ و & ا "* ا ن و ت 1 & ا " ( ا 5" د : &"!اد ا رو$ ا ل + ن $ حر- ا ت ر- لP! ن $" " و و ؤ " ) ن %ظو ( ت . إ &ھ و ل - :ا ؤ " د او ن ا ر &8 &"!اد ا * % Fا . لو ا ث ا : * % Fا و ا ؤ ا ھ ' طار +و ' • ؤ ا ة] * % Fا و ا ' طار +و ' EPH م ر يذ . ا مو ر 2 ط 104 -7 $% خرؤ ا 19 ي 2007 ر و ء c ق ا داو ا ءو6 0 و - . ا و ا ت ؤ ا م ظ و 02 ، 03 ، 04 ، 05 نأ ن -ر ا " K يرادإ K ط تاذ و ؤ $ھ ،5 ( و ؤ فر ،$ ا ل 2 او و ا و $ او ا و ت K6و . ر د ھر د و ةرادإ س - . إ و ؤ ل ر و ر ا - ( دوز و ا ؤ ا K6" $ ط ا س ا 0 د - . ا – طار و – مو ر ا 0 إ م ر يذ . ا 140 -07 $ ا ل 2 K ( - . إ و ؤ ھر م ر يرازو ا رار2 2 ط ةر راو ا و ا ؤ 2 ( > 35 $% خرؤ ا 07 ل ر%أ 2016 ل ص "ر ا ن 6 ا 0. د" $% K6و او 60 ن ء ا رار رود ن 0 إ راو ا و ا ؤ 5 إو ر ر $ او يراد ا ل 2 K ذ- ،ت . ا ح إو ن او ا ةرازو فرط $% ( % م ، 19 ناو 2016 .

(47)

45 ةرادFا س" : $ ةراد ا س م6 : --ر $ او ا ن لB . -ا ةر-اد -ا ن لB . -د ا ت C ا ن لB . -$ ا ن 6 ا ت - ھ ن لB . -ؤ ا ر2 يد ا $ ا س ا ن لB . -هؤارظ 5 " ن ط ا ن د" ا ن لB . ا $2. ر ت ن لB . -$ ط ا س ا س -ر . يأر ةراد ا س ت واد - . ا و ا ؤ ا ر د ن ل ر6 ير ا و 5 أ 0 و . ةرادFا س" م $ : $ % صو " ا 0 ةراد ا س لواد : -ر 2 ا ن د ا 0 ؤ ا طط" و د ا . -ؤ ا از عور . -ر د2 ا ت ا . ا يراد ا ب . -ر B ا K ر . -ؤ $ "اد ا م ظ ا K ر . -( و 2%ار ا تاز -( او ط ا تاز -( او ت ا ظ. و ا U ار ا . -ن و 2 ا ت . ا . -6 ا ت - ھ ؤ ا ء ر K ر ا ج ا م د2 2 ا دو2 ا ن ت - ( او ت ؤ او ا ت او ت د6 او ، د ا ت C او $ ا ىر">ا .

(48)

46 -ن د" ا داد لود عور . -ر ا دو2 و تار 2 او ت و2 ا ل و و ء ا . -ت - ( ا لو و (6%ر وأ و ا . ت 2. ا و ط ، ت . او ت . او دو2 ا 5 لو ا م ظ 2 & ط ا س" ا : ر إ - ھ $ ط ا س ا ر و ؤ ا م $ ا ل- ا ل ارد ف و $ ط ا 5 أر ءاد إ و ( % $ 2 ا و ؤ ا م ظ ( C ن $ ا ر اد ا ل حار ا و ھر و $ C % : -م ظ ا و ا ن . ظو ا ت ا ط ا ? . -ط ا تاز ( 2 ا U ار ا K ر و ط ا ? ا ء و ( - ( ةد إ . ا U ار و ن ا . -2 او ا تارھ ظ ا U ار . -ط ل ھ ء إ و (- إ . C ل نC $ ط ا س ا ر ط"إ - . ا و ا ؤ ا ر د ن $ و وأ $ وأ $ ط K ط تاذ . & ط ا س" ا " . : -ط ا ? ا لوؤ . -د ا ن لوؤ ا $ د ا . -ن أ حار . -$ ط ا 5 ك -$% ر 0 أ ن 5-ارظ 5 " -$ ط 5 . $ ط ا س ا ب" د ا ن ن ا ن - . ا ن د" ا ن لB ن د د تاو B B ةد س -ر ب- و -ر 5- 6 أ ن . ل ةد او ةر د ةرود $% 5 -ر ن ء د ا 0 اء $ ط ا س ا K ء 6 أ Aأ ن إ 5 -ر ن إ ب ط د ر A ةرود $% ع ا 5 و،ن ر(

(49)

47 ، - . ا و ا ؤ ا ر د ن Aو ل $% د 2 ر6 ع ا ل $% رر و ص " . • ب . ا ف" ! م $ و B - ا : * % Fا و ا ؤ ا ر د ب . – طار +و – EPH : 5 ( 0( و، ف ا ر زو ا ن رار2 - . ا ؤ ا ر د ن ( . ل ا ب : -ؤ ا ر ن ن لو-ؤ ا ر د ا . -د ا ة ا ل أ K $%و اد ا م أ ؤ ا لB . -ؤ ا $% فر ر >ا وھ . -ر د2 ا ت از ا K -ر ر6 و ؤ ا ت د و س 0 56ر واد ةراد ا و 5 2%او و ا ط ا 0 إ ذ-د 5 ر . -$ "اد ا م ظ ا عور د و ا ؤ $ "اد ا م ظ . -ةراد ا س ت واد ذ. . -ط ا ن يو ا ر ر2 ا د و ةراد ا س 2%او د و ا ط ا 0 إ 5 ر 5 . -دو2 ا ل مر و ت 2. ا و 5 لو ا م ظ ا ر طإ $% ت . ا . -5 ط ن 6 " ا ن د" ا 0 ا ط ا سر . ىر"أ 2 رط رر2 ن ذ ا ن د" ا ء B ؤ ا $ د" K ن م( . -ن ر >ا 5 د 5 وؤ ت هء 6 إ ض و. 5 . -ر " او "اد ا ل ا ل و ر. ا ت ر د ا ل 0 فر . -ر " ا ت - ( ا ف " ن ق ا " " او و ا " ت و يراد ا ب ا $% ؤ ا و $ ا . ، ف ا ر زو ا ن رار2 نو ن رد باو رأ ر د ا د $ $ او ا 0 نو. و ر% ت ر د رأ 0 ن زو :

(50)

48 ا و ل- و ا . -ر ا د-راو ا . ا ? ا . -ط ا تاز ( ا و 2%ار ا تاز ( ا . " & ر% ا ر د ا ب . و ل* و ا : ا م ( ف و ل- و او ر. ا ر د ا ر ف ا وھ : ر. ا ر د ا ب ا ف " ل ر 0 فار ا و 0 فار ا م 2 او U ار او ر ر 2 ا ف " K و ا . ل " ن از ا م 2 $ و>ا عور او و ا از ا داد إ 0 فار ا از ا ب K نو ا . اذ و د رو ا ت ف " " ا ب ط ا ت و و داد إ 0 فار ا نودرو ا ھد $ ا ر او. ا ار . ر ا . " ا ل ار ا $(%، و ا ت 2. " ا ءار ا تاءار c ط ن درو ا ل 2 او فرظ>ا ? % ت سأر ن . ك ذ 0 ن .ظو ا ر ن ار و ، ( ن ا ن د" ا 0 ت و2 ا K و دودر 2 ا ط2 ا ? $% . ر ا دراو " & ر% ا ر د ا ب . : ف ا وھ ؤ ا $% ر ا دراو ا نوؤ ر و ا م ( مو2 : ل ا ار ل " ن ر د ا ب ا K ل 0 فار ا ر د 5 رإ ل 5 ء 6 او . -ر د ا ن ة-رد ا ت او تارر2 ا K ذ . . -ا ل " ن 5 د" 0 ط سر ط2 ا ء ط إو ت و2 ا حار 5 ار ق ؤ ا ر د و ،لط ا لو 5 أرو دودر ا ةو و ر 2 ا ن ن د . ا ن .ظو ا اذ و يراد ا ك ن و ا K 6او د د ل. ن و ا اذھ .

(51)

49 لو>ا ناو " ا ر د2 ا از ا ار " أ ن د" ا رو " ( رإ ل از ا ب . B ن ر"dا ن ر. ا ءارد ا K 5 $% ط ر و : ل- ا ت ا د2 ا تاز ( ا ف " د رو و ىر">ا ت ر د ا $% ن ا نوؤ ر و ( ا ر. ا ر د ا K نو ك و 5 ر ن ن 6 ل- و او . ن ر ا دراو $ ر. ا ر د لو"د ا و رد او دراو ا د ر ا مظ 5 أ ل " . - ا B - " & ر% ا ر د ا ب . : $ ر د ا اذھ م ( زر أ ن و، ا ? ر. ا ر د ا ر 0 و : ب ا ف " ر 0 فار ا ف " 0 فار او ، ر. ا ر د ا " ت ( وأ ( K و ر د ا 0 إ ( رإ ل U ار او ر ر 2 ا . ر د ق $ او ر د ا ن ةرد ا تارر2 او ر او>او ت ا K ذ . ا ? ا . -د ا ر 2 ا تاءار ا ف " ذ " ا فرط ن 2%او لو و ر. ا ر 2 ا ط2 ا ? و 5 ن ا ن د" ا 0 ت و2 ا K و لB ؤ ا ر د ن .ظو ا ر ن ار و ك ذ لو 5 أر ءاد إو رد ا $% ر و دودر . -او $ ط ا ك -او يراد ا ك و ا لواد داد c مو2 5 ا ك $ ط ا . ا ت ط ا ن تاء ا ف " داد إ . ط ا تاز $ ا - ر% ا ر د " & ر% ا ر د ا ب . و (8ار ا تاز $ ا : ط ا تاز ( ا ر. ا ر د ا ر 0 لوؤ ا وھ و تاز ( ا $ 5 ( زر أ ن و، 2%ار ا : -ط ا تاز ( ا و 2%ار ا تاز ( ا . ا ار و ةز( >ا ف " ن 6 ا . -ىر">ا ت او -ر ط ا ل ط >ا ل $% ل ا .

(52)

50 -ت ط ا ف " $% ل ا . -ن 2 ا ف " K ق ا و بط ا ح إ 0 ن وؤ ا . • ر +و * % Fا و ا ؤ ا م $ طا EPH : ل. ا و ن ا ت . -$- . ا ج ا ن 6 . طو ا U ار ا ق ط . -م(%ر د د و ا ? ا $ د" ىو ن ن 6 . ر ا $% ن و او $ ط ا 5 او $ ط ا ن و ناد ؤ ا مد" ا ن و ا ت ؤ K مر ت . ا س أ 0 $- . . ؤ " &"!اد ا م ظ ا : ر د ا ط ت و6و ا - . ا و ا ؤ $ "اد ا م ظ ا ل ھو ن هد و ، ؤ $ ر او $ و 2 ا لB ا نو يذ ا : -م ا -م ظ ا ب . ب ل ا . . ل ( :ا ب و A و ا : -06ر ا ل 2 ا . -ةراد ا ن .ظو ل 2 ا . -ةراد ا K د او ن ذ ا ن طاو ا ل 2 ا . -"اد ا ت ا 0 در . ط ا A ا ت ط ا ق "-: $ ط ا 5 ا عور% ق " ? ا K ." -ةراد ا $% ير ل ار و K ? ا و ل ا K ل . -ؤ م ا م ظ ا ل .

(53)

51 • ةرادFا : ا : -ل 2 ا د او د د . -تارد ا ل $% -تارد ا ل . -تادراو ا ل $% ةدراو ا ل- ر ا ل . -ت ا د او ط 6 . ر د ا ب : تاء 6 ا K ؤ ا 0 فار ا . • ت: ا : جP ا + : و>ا ت % او $ و>ا ب ط ا يأ ،ج ،ن2 ،حور ا د 6 . ت د- ا + : ت ا ض $% ك ھ يأ ل- و ا ل ماد" ا ت ا زرط نو د2 ا و 5 و ا . +ار ا + : ،ل ء ط c ن 6ر ا فرط ن ض ر ا ار ار ا ت نو ط ا . ب+ار ا ب . " ار ا :" -ء ط>ا م( % ت ا رو أ ل ار و ن 6ر ا . -ط ا ت ( ل . ا هرود و رذ ا . • ث6 ا ظ% "-: -ه ب أ ،$- ر( ا ر ا ك أ ،ت ا ،ب ط >ا ? . ? ،ن >ا تارور ءل ف ا تار ب ط أ . -ءار6" ا ت ا عرز ،$- . ا ط ا % ظ . • ر ! ا : ت: :ا ر ! : dا ةز( >ا م6 و : Spectrophotométre ن ر رو : زو و + لور و Triglyceride .

(54)

52 $-و6 ر( : Microscope ء 6 ا ت ر ا ب و ءار ا . • و ء . : يرو س ( % م : مد ا $% ةدو و ةد . -ن ر : مد ا $% ةدو و ةد . Tonogramme مد ا $% ةدو و ا ت و >ا س . يز ر ا درط ا ز ( ) Cethufigeuse hématocrite ( س 2 HP . رو و ن ر ا س 2 ل ا ل و مد ا ت و ن ل ا ل . ل يأ لور و او TG . • مد ا م" : -ءار ا ت ر ا . -و د ا ?- . ا . :Rhisoscope - مد ا ةر ز %ر $% ل . & 6 ا ث ا : ار إ ل - :ا و ا ؤ &"!اد ا EPH : • عاو أ ل - :ا ؤ ا &8 ةد* ا ن و 0 إ م 2 و : • 5 إ م ( ر رد ث ن ل - ا : & ر ل - ا : ر ا قرط ؤ وأ - ھ $% . " ا راد ا ت و ا ن م يذ ا وھو ( ظ $% ( ق. ا و ر ر 2 ا وأ تار ذ ا وأ ت ط" ا 0 د و، ھد 2 ( ن او ؤ ا $% ن ا K 0 إ ر ا ت او ر او>ا ،ت او اذھ د-او% ن و ( ط ا - ا $% ت ؤ و دار%>ا ن ل ا : -ر. ا تاد و او . " ا ت ط ا ن ق ا . ط ا طوط" ظ . ا . -ظ ا وأ ا ل"اد ت ا لد ل ( . -ر " ا - او ى-ر ا ةد و ا ن ت 5 و ا ب ا ن 6 .