HAL Id: tel-01842330
https://tel.archives-ouvertes.fr/tel-01842330 Submitted on 18 Jul 2018
HAL is a multi-disciplinary open access
archive for the deposit and dissemination of sci-entific research documents, whether they are pub-lished or not. The documents may come from teaching and research institutions in France or abroad, or from public or private research centers.
L’archive ouverte pluridisciplinaire HAL, est destinée au dépôt et à la diffusion de documents scientifiques de niveau recherche, publiés ou non, émanant des établissements d’enseignement et de recherche français ou étrangers, des laboratoires publics ou privés.
Ultrafast laser-induced nanostructuring of metals in
regular patterns
Chen Li
To cite this version:
Chen Li. Ultrafast laser-induced nanostructuring of metals in regular patterns. Optics / Photonic. Université de Lyon; University of Chinese academy of sciences, 2016. English. �NNT : 2016LYSES019�. �tel-01842330�
Jn MonnUniriy–Sin-Éinn
U
rfr-
inucnnorucur
inof
in
ru
rrn
y CnLI
Tirninrifufinofruirnfor rofDocorofPiooy
inujcofOic,oonicnyrfrunci.
Dfnon22My2016forcoi:
Prof.Yon-fnLU (UniriyofNrk-Lincon,USA) Prin Prof.YCHENG (ECinNorUniriy) Rorur Prof.Tin-inJIA (ECinNorUniriy) Rorur Dr.Jn-Pii
COLOMBIER (Jn MonnUniriy,Sin-Éinn) Exinor Prof.JinjunYANG (NnkinUniriy) Exinor Prof.GunuCHENG (UnScincir,XIOPM)iyofCinAcyof Co-ircor Dr.RznSTOIAN (Jn MonnUniriy,Sin-Éinn) Dircor Dr. Wn-uiFAN (UnScincir,XIOPM)iyofCinAcyof Ini Prof.QinPn (NCin)ionNurScincFounionof Ini
UniriJn Monn–Sin-Éinn Lcoocor Scinc,Inniri,Sn
Nnorucur
ionuxro
if
ru
irinu
irru
rrf
r
CnLI
TrnouronirrDocurnScincn ciiOiu,ooniuyrfrunc.
Sounu22Mi2016njurycoo:
Prof.Yon-fnLU (UniriNrk-Lincon,USA) Prin Prof.YCHENG (UnirinorCin'E) Rorur Prof.Tin-inJIA (UnirinorCin'E) Rorur Dr.Jn-PiiCOLOMBIER (UniriJn Monn,Sin-Éinn) Exinur Prof.JinjunYANG (UniriNnkin) Exinur Prof.GunuCHENG (Uncinc,XIOPM)iri'Acicinoi Co-ircur Dr.RznSTOIAN (UniriJn Monn,Sin-Éinn) Dircur Dr. Wn-uiFAN c(Unincir,XIOPM)i'Acicinoi Ini Prof.QinPn (FonnurCionnionin)cinc Ini
Arc
Foconr-inucrioicurfcrucur(f-LIPSS) rccinificncnicnionuoiiyo roucnnorucurooic n. Tr niforurfcninrinnrn,noyinriooy, iiy, cnic, rkinncounrfiin. Dninon riofrinrcion,ricuryonrfunc, unurn riy,urorucninuc o-ni-i-fruncy-LIPPS(LSFLnHSFL),i orinion rnicur(┴E) or r(║E)or orizion.Conirinironiinnno-nufcurin, i orkfocuononi cniforLIPSSforion, ciyHSFLforiononicoy.
Inorroinirninoicinicofxci riinf-LIPSSforion, firoi-ro ioryourynicoicinicofxciri. Tu ininiinynicoficricfuncion riiinrinicyrocronicconfiurionn icrucur.Firrinciiuionrnuor ocronicconfiurioncnurinxciion, roniforrninoicinic.Tffcofrnin oicinicrconirinLIPSSforioncni.
B onxrin of f-LIPSSforion onix iffrnri,inoinunn,iconucoriicon, icricfuiic,in-cryuroyCMSX-4,orou oy Zr-BMGnicorronincryoy Zr-CA, iniLIPSSforion cniincronic oin y fini-iffrnci-oin (FDTD) iuion, rocronicnryiriuionfooy ynic of oicxciion,oinoooi i u nurnri.
WfocuoncronicoriinofLIPSSforionn r oni riryfcorfor LIPSSforion. LIPSS forioncnxinyoinry ouionon urfcicronicffc.Tnry ouion iny cofroinrfrncnincinrncr urfc (for LSFL(┴E)), in con y inrfrnc ncrurfc (for HSFL(┴E)). Sciy,forHSFL(║E)onZr-CA,rooforion cnrioryoniniiunioroicfi-nncnroc. Toinurfcoooy irunuro fck-rinnryouionoionurfc.
Ru
L rucur rioiu urfcinui rr focon(f-LIPSS)irn'nioncinifiucniu nrionoiiirouirnnorucurnou onuur'onoiu. Cnonniour 'inniriurfcroc,nonnriooi, ouiii, cniu, ruuconr conrfon.Sonri'inrcionr,nricuir funcur,nor'iuionyriux, iuionurcouruninuiru frunci-LIPSS(LSFL HSFL), c'orinion rnicuir(┴E)our(║E)àoriionur. Conuuroniournno-fricion,cri concnrurcnioniforionLIPSS,n ricuirforionHSFLuriiu.
Afin'uirinicoiurnioir riux xcinforionf-LIPSS,nouon'oro iorirounfinurrinicoiu yniu riuxxci. Aini,nouononuun ruyniufoncionicriuinrinun iàconfiurioncroniuurucriin. D iuionrirrincionnuiuiiourrr fononconfiurioncroniucnucour 'xciion,roninicoiurnioir.Lff inic oiurnioiron rinco n cniforionLIPSS.
Surxrincforionf-LIPSSurix riuxiffrn,incunuunn iu,uiiciu iconucur, iicfonu icriu,unuri onocriin CMSX-4,unior Zr-BMGon icriincorronnZr-CA,nouuioncni forionLIPSSnoincroniur iuioniffrncfininoinor(FDTD), iàiriuion'nricroniuuii r yniu'xciionoiur'ouionoooi cnoriuionriux.
Nounouconcnronur'oriincroniu forionLIPSSronunfcurrincioni urforion. E urxiu r ouion 'nrioururfcrffcroniu.L ouion'nriroinrincin'inrfrnc
nrrincinonurfciffu(ourLSFL (┴ E)),cor'inrfrncnronurfc iffu(ourHSFL(┴E)).Scin,ourHSFL(║E)ur Zr-CA,nouonrooucnrioforionron urrocuiniiuxionniorouc.L oooi urfc, oun c nor 'iuion r,inuiunouion'nrioururfcfini ifirrrocion.
Con
n
1 Inroucion 1
2 GnrcofLIPSS 6 2.1InroucionofLIPSS∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙6 2.2 McniofLIPSS∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙8 2.2.1TSiiffrcionory∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙10 2.2.2Surfconorion(SPP) i LIPSSforion∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙12 2.2.3FDTD-cronic(EM)roc∙∙∙∙∙∙∙∙∙13 2.2.4 Sf-ornizion o on riiniiy∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙15 2.2.5Sconronicnrion(SHG)∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙16 2.2.6TrninoiccouinforLIPSS∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙16 2.3 MrirnforionunrLIPSS∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙18 2.4AicionofLIPSSinriurfcrocin∙∙∙19 2.4.1Surfcin∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙19 2.4.2Triooynicrofuiic∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙20 2.4.3 Moificionofoicrori∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙20 2.4.4 Mrkinncoin∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙21 2.4.5Lirinniin∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙22 2.4.6Bio-icicion∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙22 2.5Cnnoorunii∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙23 2.6Concuion∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙23 3 Dynicofxci ri:funnrocin oiccouinnrion 25 3.1Oicroriofoi∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙25 3.2Ur-orurinrcionioi∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙28 3.3Trninronofourfr∙∙∙∙∙∙∙∙34 3.3.1Ecronicffc∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙34 3.3.2Licrucurffc∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙38 3.3.3Ponicffc∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙38 3.4Trninronoficonucorourfr∙∙39 3.5Concuion∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙40 4 Dynicofxciri:Exrinofi-ro rfcoryniory 42 4.1Ti-roiory∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙43 4.2Trninronofiiconourfr∙∙∙∙∙∙∙∙∙45 4.2.1Tcronicnoicroriofincry
iicon∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙45 4.2.2 Murnof ui-u oificion rooniicon∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙45 4.2.3 Murnofrninoicinic
ofxciiiconinrufuncrn∙∙∙∙∙46 4.3Trninronofunnourfr∙∙∙∙∙∙∙52 4.4TrninronofBMGourfr∙∙∙∙∙∙∙∙∙56 4.5Concuion∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙60 5 LIPSSxrinoncri 62 5.1LIPSSxrinu∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙63 5.1.1LIPSSxrinonunn∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙64 5.1.2LIPSSxrinoniconucor(Si)∙∙∙∙67 5.1.3LIPSSxrinonicricfuiic∙∙69 5.1.4LIPSSxrinonin-cry uroyCMSX-4∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙73 5.1.5LIPSSxrinonorouoyZr-BMG nicorronincryoyZr-CA∙∙∙∙∙∙∙∙77 5.2CryizionffcurinfionofZr-BMG∙∙∙∙82 5.3Concuion∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙83 6 LIPSSforion cninroof icro/ nno-rucur 85 6.1FDTDo∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙86 6.2FDTDiuiononSiory∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙88 6.2.1SioryouLIPSSforonGnA∙∙∙88 6.2.23D-FDTDiuionouLIPSSonGnA∙91 6.2.3FDTDiuiononnryiriuioninuc ynnocironurfc∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙95 6.3Locizurfcon(LSP)ncrin cronic(SEW)∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙98 6.4Trooficro/nno-rucurinLIPSSforion∙102 6.4.1 Micro/nno-rucururinLIPSSforion onZr-BMG∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙102 6.4.2Enry ouioninucyinurfc nnorucur∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙102 6.4.3LSFLforionfrouicrincnr∙107 6.5Roofon-inionnno/icrorucurn ooryfcinLIPSSforion∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙111
6.5.1Lruxour ifixorizion ircion∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙111 6.5.2Effcofryinorizionircionon
roo∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙114 6.5.3FDTDiuiononffcofinr
roo∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙115 6.6FDTDiuionforHSFLforion∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙118 6.6.1HSFL(┴E)onCMSX-4∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙118 6.6.2HSFL(║E)onCA∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙122 6.7FDTDiuionfor LIPSSforionon
fuiic∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙130 6.8Concuion∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙132 7 Concuionnrci 135 7.1Concuion∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙135 7.2Prci∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙137 Biiory 139
Cr1
In
rouc
ion
Nnonufcurin i inuri-c nufcur of nnocnooy- ojc, ii onocon riiiy. Tiinoc-u,ri, n co-ffci nufcurin of nnoc ri, rucur, ic, n y.Nnonufcurincnirororiofri, kinronr,ir,orur,infuncionn ccii. In c of urfc rn x incu r-rn, ni-rfci, f-cnin, urio- or infrr-rin, nifo, niicroi, crc-rin, cricyconucifuncionizurfcnoon[NNI16]. Aonnnonufcurincnooi,urfroffrn xcncciyfori-ffcifricion,roi nnoccnriyci.
Sincinnionofrin1960[Mi60],rourc orinconinuouon.Norourccn ci irnof nfrouriooinfrr, ouu ofroconinuououroru,nn ur-ikorof1022W/c2,uofiofriiic oic.Duo uicoicinroinofnry, i n c, r cn ify ruirn of nufcurininrnof cro-c. Aonrr ourcofcoic,urfr,ciyfoconr (f),crncinificfioourfnon. Tiinioic oion,rniionorforion nrkinofciconinioinofcronic xciion,yonornruiiriucofyic, ciryniooy. Duourfcrcriic,fr uircyxcicronicyicoccurucfr nrxionin oic y. T cifici couinnxciionnrxionoorciy conroinrcionnoroucoificiononicroc. Aoninoninrc,iiuy rruiiof yiniffrcioniinciinnnocfricion.
Aconuncofiuroruurion,froo concnrrnryofonyf Joinniyuofnof TW/c2, yon rucion ro of ny ri. Furror,iinniioffronyoxin riouyunknonnon.
Infiof nufcurin,frrn: Aooi ricnrucur ifocon r,uc ,iconucor,icric,oyr,or iooiciu,no rifoi riirnrnor ou,rorfri;Bcuurrouninrinfr cininrnoffc,o-rocininon; A riyoficro-cnnno-crucurcnfricin on-rocur,forx,o,roonrinuc rioicurfcrucur(LIPSS). Morrcny,iincr ofnouuorincorcifr,frcon iorn inrun for nnonufcurin in inury [Wn11].
A jor xi in rrc fi of urf r nnonufcurini riurfcrocin.Ariyof rciicro-cnnno-crucurcnfricyf riononurfc,iniiyoociznryon ciiroriionn.Aroinnxi ccur rnc ofrinuc rioic urfc rucur(LIPSS)nrin-ikon ri urfcirri iiynorycornourc. Oro50yro [Bir65],yroyujcof incrnionuonurofcinificncnooic ron,oniruniriyniiyoociznry ooicn.LIPSSrnrycini r n,ou r c of rioicii r or[BMJ+14,SYP+83,BRK11],noyronnin ccorinoircionofxciincricfi. LIPSS roi f, rci n o-co oo for urfc icro/nno-rucurin.Frorcici,nrionof rurnnocrninLIPSScnicioninurfc ninrin n rn, noy in riooy, iiy, cnic, rkinncounrfiin [VG13, HVG12, DSS+10, BKH+15]. Ginironiinfuncionizin ri,i orkifocuononicniforLIPSSforion.
Tforion cniofLIPSSniriiiu i nnornnryorforofirriion(..ion [VRV+15])orinurucnonriunr, uin forr cn of rinin or corn irriion-rfurnnon-cornro cni n ri on.Sr cni ruo xinforion of LIPSS,incuin roy o corniroc-nrizcrinninrfrnc (Si) o[SYP+83],oicrnin ocouo crinroc[BRK11],urfc on orion(SPP) iLIPSSforion [MM08, DTS+12, OTN+11, MM12],or
crocoicf-ornizionofun r [VRV+15].Ty inooiccouinirninoicinic,onof crinourcnnryoiion ifufinof yncroninconrion,innuyonorr ri on.Ayoiirccnci on inrfrnc of incin r riion i urfc-crcronic , ic,inc of ykforofurfconorion [BRK11, OTN+11],uorforofcrrnoxcu(no xinc of cronicfi rucur riion rnn inSi o[SYP+83]).SPPinucforion oryioninrfrncofincinrfi i rinucSPPfor,or,SPPrxciunr coniionof-cin,ifficuofufiforfurfcor forrnofriroiciniconouorSPP. Frorrnciyofkininoconirionro of riu roun [SRO+12, AKO+14] n, uy, i nrionnouion irirriion,noyiroin iinfufiinonuconrionforrrnof coruuyroofiniiucrincnr.
Trn orkironinouionro cronicnryiriuionnifocuonynic ofoicxciion,oinoooiiirriiono,n croniciuion. Sr ri in ic, iconucinnicriciorru;izin uin rinricuryoyinorou ncryin.
Inorroinirninoicinicofxci riin LIPSSforion, firoi-ro cniuofooynicofxci ri.Tu in iniinynicoficricfuncion rii inrinicyro cronic confiurion nic rucur.Firrinciiuionrnuoro cronicconfiurioncnurinxciion,roni forrninoicinic.
Orin LIPSSforion cni,xrinof riforionon ,iconucornicric r crriou.TnorooyofLIPSSiornnyz oiniroofurfcicro/nno-rucurinLIPSS forion.).
Tfiruionroiriuionofcronic nry on urfc. In orr o ini ro of icro/nno-rucur in LIPSS forion, fini-iffrnc i-oin(FDTD) o[Y66]i uoccu inoonoucronicnryiriuiononurfc. A coriiiinircoriionSio. Incronicoin,LIPSSforionoriinfro inrfrncnkinofcroniconurfc, incuinurfccr ,incinr,urfcon orion(SPP)ncooiiffrcincn[GA06, LM7]. Wriouci incrinnon inoLIPSS.Scrcronic(SEW)oriin
fro nno-rournc on urfc, u r nnoric on urfc. T crin crcriic of nnoriciniffrn riuoocicrino urfcrouoooinoinicroofocizurfc on(LSP)onnnoric[Mi07].Srori o uo ui corn crin cnriofor or ou nry fi. Pricur o o- n i-i-fruncy-LIPPS(LSFL n HSFL)forion r ouin.
Tiirucurfoo:
Cr2ri nrcofr-inucrioic urfcrucur(LIPSS). Afir riLIPSSroron iffrn oi uon nr-infrr f-r u irriion. Hor,LIPSSforioncnirnoyfuyunroo niunruninonrniononon uioninfi.SrLIPSSforionoriiri n fc rinrouc,incuin Siory, FDTD-EM roc,f-ornizion oofun rn LIPSS forionrciy i iurfc onorion (SPP),conronic nrion(SHG) rnin oicroriurinirriion. Wuyinrouc ri rnforionunrLIPSS,rornncnof riinciry,cooiion,cryrucurn urfc orooy.A,oicionofLIPSSin riurfcrocin,incuinurfc in,riooy, oificion of oic rori, rkin n coin,i rinniin,io-icicion.
In Cr3, ri inyicnoninr ionrocronicxciionnrxion. Wifocu onoiccouin,fir inroucoicroriof oirify. Nx, icurioucoxrocin urfr-rinrcion. Tnrninronof niconucorourfrrrioo coxrocrocronicconfiurionn icrucur,ucoo-xciionof/-n-cron, cron-cronrizion,inrnninrnrniion, cnofcronicconfiurion,cron-icrizion, iciorrnoon.
In Cr 4, xrin y ofi-ro ioryiuinxrinirinrouc.Finy, urruonicricfuncionnoicynic ofin-cryiicon,unnn Zr-uk (Zr-BMG)rinroucnicurciy.
Cr 5 cri xrin off-LIPSS onix iffrnri,inoinunn,iconucoriicon, icricfuiic,in-cryuroyCMSX-4,orou oyZr-BMGnicorronincryoyZr-CA.Tn orooyof LIPSSiornnyz icnnin cronicrocoy(SEM)noicforcicroco(AFM).In iion,for Zr-BMG,rucurcn iin LIPSSr ur y cron ck-cr iffrcion(EBSD). Finy, LIPSScrcriicforixrirrciynyzn uriz,roiinxrinruforiniin LIPSSforioncni.
InCr6,fir,FDTD oirifyinroucn niiuoiucof Siory. Scony, ociz urfc onin nnorucur,ir ffc on crincronic,rooficro /nno-rucurinLIPSSforionrinroucnnyzyFDTD iuion.Nx,forioncniofLSFLnHSFLon ruroyrrciynyznicu.Finy, LIPSSforiononfuiicinyzyFDTDiuion.
Finy,concuionrof Cr7ru in xrinrunicuioncion,uinforr yni of roo LIPSS forion cnrio. T rci cion offr n i on funn uionouxrinnFDTDiuionrrin LIPSSforion,onociicion.
Cr2
Gnr
c
ofLIPSS
Inicr,nrcofr-inucrioicurfc rucur(LIPSS)rinrouc. Afir icu riou cox rocin urfr-rinrcion. W unrinroofoicnrucurrninnirroin riforion.Scyof LIPSSroroniffrn oiuonnr-infrrf-ruirriionruriz. TnrLIPSSforionoriiirrinfc ricu. Nx, inrouc rirnforionunr LIPSS,rornncnof riin ciry,cooiion,cryrucurnurfc orooy. Finy,riooniicionofLIPSSinri urfcrocinnconuncinoicncnic.
2
.1Inrouc
ionofLIPSS
Trinucrioicurfcrucur(LIPSS)rrn ruruccionofrucurrinrinrrnn, onnouynrycornrriionon ri urfc;oxofLIPSSroninFi.2.1.In1965, Birnufiryornononofriinucy ruyroniconucorurfc,iciconiofrur rnofcrcknyofrroo(cinofou 1 )[Bir65].Ti inninofroificrrcfi ircoforioncninicionfi.In fooinyrLIPSSrcrnoronnykinof oiriforrnofruurion.Tiu rinrncofunirnononinucyi,
forinuyojcofuyofi ork. Morrcny, uroruriionrcicificnionfori oniinrininriurfc,fooini noninrxciionncronicnon-uiiriucninucno inrcionfur.Inricur,focon(f)r-inuc riornoforinionnrioiciioonc, ucrnr n [BNJ14]. Unrurf rioninrnfrofoconoicoconr, or r y of rur ri rn: o-i-fruncyLIPSS(LSFL),i-i-fruncyLIPSS (HSFL),iiffrnorinionr(║E)orrnicur (┴E)ororizion. Tyron irnof rininonirriionconiionnoinici xroino.ForxinFi2.1,LSFL(┴E) xiiyonunn,iconucorincryiicon, uk (BMG),cryoy(CA)fro BMGn uroy CMSX-4. Ty crcriz oy ic n o-nri.LSFL(║E)xionrnoficricn or onfuiic(Fi. 2.1(c)). Hii fruncyrucurruyroronriou rii rioicii(ono100n), HSFL(║E)xionCA(Fi. 2.1()).Fi.2.1(f)onx r HSFL(┴E)co iionuroyCMSX-4.Iniion,corcro-ri (ocroo)roriirioofr icron ucirnr-n,forx,roo roroniiconinFi2.1().
In nr, LIPSS forion i ffc y irriion coniion,incn ri.Tirriionconiion incurfunc,nurofru,orizion, incinn,cnnin,c. Tyicinconiion incuir,oxyn,cuu,r,irfrciinxiuin orfcorcn oifyrorirouninrfc. Tfcorxrcicoxinfuncyffci couinncrin,yniccofncnoooi nfckiu.Iniork,iniLIPPSforion inirnironn. Mriconiionincucoxoic crcriici..rfrciinx,urfcrounnr rori,ucrcofficinnrniionoin(in oin,orizinrur,c).
Ayicroucofrionorrucurin,LIPSS forioninocoxcinofyicrocro r-ri inrcion; fro r xciion, nry oiionono ri onnonof
urfcoooi.Iuyino uicynicfix yoicnr riron.Brifrnionof xciion nrnforion roc rinroucin fooincrnifocuroncrcriicfur inoorrrucurrn.
Fiur 2.1: SEMi of LIPSS on iffrn riirri y inry-orizfru:() unn;()iconucorin cryiicon;(c)Fuiic;()Buk (BMG);()Cryoy (CA)froBMG;(f)CMSX-4.Trorizion(E)ircioniinic in()iou-rro.Noiffrncinci.
2
.2 Mcn
iofLIPSS
WnininroucoryrLIPSSiunir nonononooi,incuin [DTS+12, GIK+11],iconucor[BH03, BBK+02],icric[CKR04, HCT+07], cric[DRW+03] n oyr [BBK99]. T coninuou r[KIA+11]nur ionu urioncnnrcicriirioofou r n, iciofnro-i-fruncy LIPSS(LSFL) [BNJ14]. Unrurfrionin rnfrofoconoicoconr,xc LSFL,fin nno-rirnr iirio ucr nfofirn,iciofnr i-i-fruncyLIPSS(HSFL)[BNJ14].Furror,cor cro-riiirioinricronrn, rryofconicfurrnrinurfr
ion[BBK+02]. Gnry, LIPSS coyfor fr crinnurofufuncnrin-uion ro.Tfckrocnincinrnurfc nnorucur yniornroinriforion [LCC+16].TLIPSSorinioniconroyorizionof rcricfi. Hor,urfc fco yn iornroinLIPSSorinion[LCC+16].
SrLIPSSxrinonirnofriunr iffrnrnncrriounnyzi innioricui,or,LIPSSforioncni rnoyfuyunrooniunrunino.Sr cni ruoxinforionof LIPSS, incuin roy o o corni roc– nrizcrin ninrfrnc(Si) o [YPD+83, SYP+83], i LIPSSforion[BNJ14, SHT+09, OHM+10], urfc on orion (SPP) i LIPSS forion[HG10,VMG07,VG08,CGB+12],nf-ornizion ofun r[VRV+15].ProfLIPSSroroniffrn oiuonnr-infrrf-ruirriionnroo forion cnirurizin 2-1. T in LIPSSforioncniricuinfooin.
T2-1:LirururyofLIPSSroroniffrnoi(, iconucornicric)uonnr-infrrf-ruirriion (=740-800n, =25-160f, <5kHz)nnrynorincinciniror cuu, n roo forion cni. Lic rucur: c–in-cryin, –orou; LIPSS orinion: ┴:ri in rnicuroorizion,║:riinroorizion;LIPSS forion cni: Si: Siory[SYP+83], SPP:urfcon
orion,rounffc,ffc,urfc,inrfrnccni, Dru:Dru oforrninoicrori,CE:Couoxoion. Mric: –rcoor,iconucor–rncoor,icric–u coor.
2
.2
.1TS
i
iffrc
ionory
ForcicLSFLri,Sioryn iy cco criforion, oninrfrnc nincinrnurfc-crcronic [YPD+83,SYP+83].J.E.Siooryof LIPSSforionyociinFourircoonnofLIPSS i corronin Fourir coonn ofinoonou nry oiion n urfc [SYP+83]. Siory cricricfiinniyiriuioncryn incinonin,rouurfcrion,oi iucnn.Trounofurfc rionicrcrizyfcornfiinfcorF.S
Mri
ᴧ
LSFL(n)ᴧ
HSFL(n) Rfrncncni A 500–530 ┴ 20–220 [YPD+83]Sio,[GIKDTS+12] +11,Au 580┴ [HG10,VMG07] SPP+roun+[WG05,WG07] Cu 500–700┴ 270-370┴ [SHT+09]Surfc,[WG05, WG07] Ni 750-760┴ 200║ [GCP+11,CGB+12]SPP+Dru
P 550–700┴ [HG10,VMG07]SPP+roun+[OHM+10]urfc
Ti 500–700┴ 200–400┴70–90║ [OHM+10] urfc . [TAN+06] [BKH+12,GEI+09,VG07]. Inrfrnc+SPP W 400–600┴ [OHM+10],urfc[ZMW07]
Mo 470-720┴ [VG08]SPP+roun+[OHM+10],urfc CuZn 600-680┴ [HZC+09]Inrfrnc+SPP S316L 660┴ [DSS+10] SX40Cr14 550-580┴ [BVA+10] c-InA 700 ┴ [BH03] c-Si 560-730┴ [BKH+12,BRK09, DIT+13]SPP, [YPD+83]Sio, [BK10,BRK11]Sio+Dru+SPP [BBK+02,WG07] [SRO+12,SRO+13] Si+Dru c-InP 590–750┴ 330–360┴ [CKR04,BMS05] c-GP 520–680┴ 150–175┴ [HCT+07] c-ZnO 630–730┴ 200–280┴ [DRD+09] ion 750┴ 210║ [HZC[WMF+09]SPP+CE+03] -SiO2 500–800 ║ 170–400 ┴ [HRK+12]Si+Dru [BKH+12,RDH+11, SLV+08,RR12], [BNJ14]Surfc c-SiO2 460-900 ║ 170-450┴ [HRK+12]Sio+Dru ri 70-170┴ [HZC+09]SPP+CE c-SiC 500┴ 250┴ [YUK10]
fcoririoofcorrioninconurfco ickn of , corronin o of nnoric ic kurouurfc.FiinfcorF rrnfrcionofurfcfiuinnoric.
Fiur2.2:DrinofrincinconrouurfcinSiory.
Akcoforyofrincinconrou urfcinSioryioninFi.2.2.Trionz>0iirn rionz<0rrnukri.Turfcroun iconfininrionofickn.Tincinrior orizioncrryin corKLiincinonrou urfcnnofincinc ,iccoonnKiin orizonn.TLIPSS cori K=2/.Siory roinxrionforinoonounryoiionon urfc, icirooriono (K,Ki)×|(K)|, r fficcyfcor (K,Ki) crifficcy i ic rounoninoonounryorionK;|(K)| rrnurofiuofurfcrounK.Ii urirorornryir. Bcu|(K)|rioyforurfc ioonouy iriuroun,fficcyfcor (K,Ki)xiir kcrin K, icriniririoiciy [SYP+83].
Si oon ounryoiion in oorni nyxrinru,ucLIPPSon [YPD+83, SYP+83],iconucor[YPD+83, SYP+83, SRO+13]nicric[HRK+12].
Hor, on ii ron rici crcr on rocinfur,Si oifoiiion.Firy, Si oinroxiouion,in iconiuin coonnofcronicfiiryriion rincinrnrcoonnofcronicfi iryrurionri.TccurcyofSi oi ii.Scony,yicnurofcronicfi rucur riionrnn inSi oiiuion, ickcofurfc-crconcin
iconucor.Finy,for,xciionofurfcon ykcofriionrnnin Si o. T rioninriionrnnnurfconino cr[SYP+83].
ToorcoroinSiory,orcni r roo,uc con ronic nrion(SHG) on urfc[BH03],rnincnofoicroriin xci ri urinr u[WMF+03], f-ornizion oniniiy of xci ri [VRV+15].Hor,nonofonioncnicn xincrcriicofLIPSS.
2
.2
.2Surfc
ono
r
i
on(SPP)
i
LIPSS
for
ion
In Si ory, rniy or in iion o urfc-crcronic on urfc,urfc onorion(SPP) yyniornro.Si [SYP+83]inicforionofLSFLrioncn, inricurconiion,nriinfroinrfrnc nincinrnSPPrforrcny ofurfccr.
Wninry orizruiirri ir-inrfcincinnof ,rioɅofLIPSS foruoinrfrncnincinrn xciSPPiiny[FS82,ZFS82,SF86,VMG07] in (2-1) 1 R (2-2)
Hr iincinr n, irrof ffcirfrciinxofir-inrfcforurfc on, iicricconnof.Unrinn urfirriion,ffcirfrciinx ycnn ffccrorurfcon.
C. Guoinif-LIPSSon Pn Aun foun o ccu rio of P n Au r oriyou30%inSPPory,icxiny incrinrrofrfrciinxuooffc ofurfcnno-n icro-roun, inffc [VMG07].