ﻌﻤﺎﺠ ـــ ﻴﺨ دﻤﺤﻤ ﺔ ــــ
ﺴﺒ رﻀ ــــ
ةرﻜ
بادﻵا ﺔﻴﻠﻜ تﺎـــــﻐﻠﻝاو
ﻲﺒرﻌﻝا بدﻷا مﺴﻗ
رﻴﺘﺴﺠﺎﻤﻝا ةدﺎﻬﺸ لﻴﻨﻝ ﺔﻤدﻘﻤ ةرـــﻜذﻤ
ﻲﻓ ﻌﻝا بدﻷا ـــ
ﻲﺒر
:صــﺼﺨﺘ
رﻋ تﺎﻴدرﺴ ﺔﻴﺒ
ﺒﻝﺎطﻝا دادﻋإ ــ
: ﺔ
: روﺘﻜدﻝا فارﺸإ
لﻴﻠﺨ ﺔﻤﻴﻠﺴ
ﺔﺴﻴﻨﻏ نﺒ نﻴدﻝا رﺼﻨ
ب ا و
م ا
ـــــــ ر ا ا
ا
د.أ ةدو
ــــ ذ أ
ـ
ةر ر
ــــ
.د نﻴدﻝا رﺼﻨ ﺔﺴﻴﻨﻏ نﺒ
ذﺎﺘﺴأ رﻀﺎﺤﻤ (أ)مﺴﻗ
ﻜﺴﺒ ـ ةر اررﻘﻤو ﺎﻓرﺸﻤ
د.أ ﺒردوﺒ ــ ﻴطﻝا ﺔﻝﺎ ـ
ب ذﺎﺘﺴأ
ﺔــﻨﺘﺎﺒ
ﻨﺤﺘﻤﻤ
ــــ ﺎ
.د ﻴرﻴروﺎﺘ ــ
ﺸﺒ ت ـ رﻴ ذﺎﺘﺴأ
(أ)مﺴﻗ رﻀﺎﺤﻤ
ﻜﺴﺒ ـ ةر ﻨﺤﺘﻤﻤ
ــــ ﺎ
ﺔﻴﻌﻤﺎﺠﻝا ﺔﻨﺴﻝا
: 1429 / 1430 ـھ
2008 / 2009 م
"خزﺮﺒﻟا مﻮﺨﺗ ﻰﻠﻋ" ﺔﻳاور ﻲﻓ ﻲﻋﻮﻟا رﺎﻴﺗ
"ﺔﻴﻨﻫ ﻦﺑ ﻦﺴﺤﻤﻟا" ﺐﺗﺎﻜﻠﻟ
ﺔﺸﻗﺎﻨﻤﻝا ﺔﻨﺠﻝ
ّبر ﴿
ِ زوأ َأ نأ
ْ ُ َر ِ َ َ
َك
ِ ا
ْ َ ْأ
َ َت َ و
َ ِاو َد
َو ، ي ْنأ
َل ْ َأ
ِ ! َ
َ ! ً#
َ$ر ُ ه!
َأو
ِ & ْد ْ#ر ِ'
َ ِ
َك
ِ ِ ( ِد!'
َك
ِ# ! ا َن)
﴾
ل ا :
19
ِنآ ْرُ+ ا اَذَھ ِ( !َ ْ(رَ ْدَ+َ َو ﴿
ْنِ ِس! ْ ِ
ُ ٍء ْ َ َرَ1ْ َأ ُن!َ2ِ 3ا َن!َ َو ٍلَ1َ 4ل ً5َد َ6
﴾
ف8 ا 54
فار 5او ،!'6او ر ا ماد!
: )$( ل) 6 !'
! ر ل)ز6' مد+
إ ن ل
م82أ (
جار&إ ل ا اذھ
إ دو6و ا
.
تد د
تاروط و تارو ن ر ا نر او ر ا نر ا ن ةد ا ةر ا
أ ت إو
ا ا ! " # # ت د $أ ! ا % ا ةرو ا !"
ر & ن ' إ ت("أ
! "
ا ط ا رو ظو د ار ا طر # ا و زاو رو
ن $ % تار &
ذإ ، -ا ت ./ ا ! " س 1ا $ ا در ا ن ت ، ىر#أ
. دو و ا ر وھ 5$(أ
يذ ا ! و و 7 او ! ا د % ا 5 ن 7 ر #آ رو ط ةرو ا هذ ھ ب$ % د .و ! ا ;ا ر% زور ' ض#
د ةادأ ت 7 ، ء ةادأ ت 7 رد ر د او م
؛
ھأ ن 7 بور $ ن ' زر"أ ا :
ر$
و7 ا ن او 5 و1ا ن
ر 7 7 ن ا ،
.م ا م
نأ ! " ' /$أ تر ا يذ ا در ا 5 @ ا ر 1ا تار & ا هذ ن 7 د .و بار A او ق ا ' أد " ، ر ةد ا ! -ا ل ا ق $ ،
ط تارو ط ا هذ ھو
ل ا ن ةد ق م
! د1ا ةد $ ن " ار نو 7 ةد ! ا اور ا و
ت ز1ا ' او ! ا ر % ا
ن -ا
؛ ك ل ظ ! "و ذإ د ا تاذ ا ت تار & ا
سّ$
ةدّد -ا تاذ ا نأ ر 7 ، .او ا 7ر$ ير (و A او ن وذ
.! /
ب ث د $ ! اد إ ل " ق # 5 إ $ ةرور ( ا ت$ (أ ' 7 اذ ھ ل ظ ! "و ت ط ا ك اور G ب 7 د1ا $ ا !" ر ظ" ةد د ا ة $ ا ت ط
، از" $ ت 7"
نأ اور ا 5 م $ ةو ط# نأ م اد ذإ ، "و G ا Hاور ا ت ا 5 در ا !ھو ؛ ھوط#
5 إ يرھ ظ ا !7و ا ف %و 5 ! ا ا اور ا ن ل
.در %# ا ر م ! ا ا اور ا
! ا 7 /7 ا ' 7 أ ر ّ 7" دH ا ! Hاور ا ب ط# ا موزG ا ب 7 ا قر #ا اذ7ھو د ّ ت و م او ن ث $ ؛ ا أ او ط او ' ار Aا
ء ه ار #أو ' اذ 5
' J ط %ا ثد$ يدر ط 5 إ ىد ھا ـ
"! و ا ر "
stream of
conxiouness " ةرو ه ا اذھ لّ ث $ ،در ھذ او ا ب او ' ھ
5 ء و ، !7 /7 ا ص ا د 5 ( أ
5 إ ل& & ا G ن د$ 7 ت "
ا تاذ 5 ! Hاور ا ص ا ح ا د % # ، ھراوAأ ر و صو#
! و ا م او
.! و/ او
ار ظ و يدر ا ط ا اذ ھ ل ا د " نو او باد;ا م و يذ ا ! د1ا J./
.! ر او ! ر& ا ؛ن د1ا ن ل% $ ا ر G او ر G ا ! ر ا بد1ا 5 إ ثد$ ا
1ا ن ط%ا د.و H (" م د ط ! و ا ر تّ و ! ا ر ا ل
" ھ ن ن $ " ! و ا ب 7 "خزر ا مو # 5 " اور؛!H 7$ ا ،
م اذ ھ ر #او
ود او ب 1ا ن ' " ت 7$ إو ط ا ن7 ن 7 "ا
ر اور ' ز #
ا 7 ا ! " ء ا صH %# ن ! و ا در
در ا ت ا ل/ # ن ك ذو
5 ود و ادر ت ! ا و 1او يدر ا د ا
د و د .و ، صH %# ا هذ ھ
" اور ! "
خزر ا مو ا "
" $ % ذ #أ ! 7 ا س او ب ر !
ر ا
، و 1او در ا ا ق ط ا 5 إ ث$ ا اذھ 5 د " ' و . اور
"ر يذ ا ض ا ط& و $ ! " ل ا اذ ھ Aر ن / (" اذ ھ '
ثو $ ا
.' ةد د ا اور ا ج ا مAر يدر ا عو ا اذھ لو !" ا د 71ا
ط ا ك زو ! " اذ ا Aر اذھ 5 إ ف ( ! "
و صو % ا ل $
Hاور ا
، 5 إ ا ب A ب
اور ا ن د ا ر –
"
"خزر ا مو# 5 %و –
7 اد د$ % و ت/ ا ض ت $ % 5 ر و ب
دHار ا
، ! و ا د. ا ل 7
ي ل/ "
و ن ز ا"ب نو ا "
ن 7 ا وأ
ك ر ! ا H ا ن ھذ1ا
"
، ا ' ءار.و
و ن ز ا ء $ا"ـ و و ا . ن 7 ا
اد$ ا تار ..
."
ر لو1ا ظ $/ ا ةد ر ! "
م ت و7 ا !" ! ا ر ن $ !". 2001
دد ا – - 239
$ % و 66
. 67
ر7ذ ( أ " د. ا #اد
ف ض ر ! ا "
ھ أ ىد !"
ب ا راد " $% ا
! " و ا :
/ 08 / 02
، 2002 خزر ا مو # 5 اور ! " ھذ ا" ناو
"
، ن 5
ن ف 7 ا ةءار ا هذھ ل/#
مھأ . ھذ اور ت ! ا ت و ا
" (إ 5 إ
و تاءار ا ض ود ! ا ت/#اد ا
نأ ر تاءار. نو7
ر و
ة
، ث$ 7 ص%# م و7
! د 7أ .ق
ل 1 ك ذ آ 5
نأ ض 7 ط ارد هذھ ارد نو7 ءار إ
تا ر
اور ا !" ظو ا ! و ا
،
( ا ض ن " ھ ن ن $ ا " ب 7 ا ف .و ن و
يدر ا عو ا اذ ز7ر ارو $ ت ! ا ،
ر " ب و و ث $ ا اذ ھ ء ' و
. ھ ن ن $ "خزر ا مو# 5 " اور !" "! و ا
ن ن 7 د.و G
ا ن ث$
-ا ن 5
ا ت 7 - و
ن 7 ت ؤ ا :
تاءار ا !ھ - ت ;او
!" ظو ا 7 ا اور ا
، اور ت ! او
ر
؟! و ا
ب 7 ا د ! و ا ر %و%# - و ،
ىد بر & ا د ه ا اذ ھ '
-
ط.و /%او و م ا وظ و ت ا ل/# ن -
$ورط ا ( ا
؟ اور ا !"
ن /(" اذھ ت 7 إ
ير ظ ا ب ق ىر#أ
، اذ ھ ! " ث د $ ا ! G
ث$ ا
، يذ ا أ ّط ر ' لو %" / ط و #و د 5 توط ا ط#
، ن 7
د رظ لو1ا ر #ا
! و ا ر "ـ ' و
؛ و ھ ا
،"ةG ا
"د ث $
قر ط ا ل .و ءز ا اذھ !" ا ةرور( ا 5 إ
! ط ا ب ا 5 إ –
ل 7 ن
يدر ا ط ا اذ ق ' ھ د د$ اءد ،
ل/ # ن ' ! " J ط % ا ط (
! %1ا
؛ – يأ س ا م
' 7 د و – لو1ا
س م و " م ا William James
"
،
ا ھد 5 إ
! " د $ در ' ر بد1ا
5 ك ذ ! " ن د ءارآ
د
،
بر و بر A
؛ 1و ر ن
! و ا ا د .
"ر ل ھ ن در ا ' Hد و ' و ر
ةد د
، از ن 7 نأ
ن ف 7 س 1ا
و ا
اور ا تد ا ! ا ا
ر ا
، ا ن ز ا مو ل
!
، و ر $ ا ! اد ا
، و م/ $1ا ،
و
،رو / او رو ا م
"درأ
! و ا ر ن ث د$ اذھ %و ر& ا اور ا !"
'" 7ا !" . ا 7 او
' "
ل/ # ن ' د أ
ّ 7 ا ب
ل أ
س و س James Joyce
، ر"و
Virginia Woolf ف وو ر 7و " م و ،
William Faukknor ت اور ن
، هور 7 ا و
ل ت ن
! #اد ا جو و و ا :
،
! ز ا !ظ ا
،ر$ ا ! اد ا،
،ن ط ا و
ر7ذ ا
،
5 ز 7ر ا زار أ
م ھأ و ر ($ او ر7 ا ت # ا
ر ق ا ! ا ا
! و ا
، ذإ مد ا ن ق # ل ك ھ س
، ّ بر & ا د ر ا اور "
لو $ ن م
ل . ير ($و ير 7"
نأ رو ط ا (ر" نو 7
! اد -ا
، يدر ط ن ل
ن
5 إ
ط
. ر#آ
ھذ م 5 إ
! " ! و ا ر ن ث د $ ا بد1ا
' ا 7و ! ر ا 5 إ
اور ا
ر ا
، و أ ُ7 ا زر
ّ ن ذ ا ب .' " او د أ
ھد ا 5 إ
! ا ل % ا
، ا يذ
' /# ن ط ن 7
5 إ جو و ا 5 إ
ب 7 ا ىد در ا 7 ا
، ارد ك ذو مھأ
ت "
اءد اور ا ! " در ا ! و ا ر
ص ا 5 ا در ا ؤر
، ل/# ن و رH ( ا ير%
رو$ ا %# ا
، م
.رط ا 5 إ
! ا ن ز
، ه . يذ ا ( أ
5 إ ز و ر7ذ ا ن ق ط ا ن ز ا
وأ ن ز
م $ ا
، اذ ھ د
! G ّ اور ا ف %و ! #اد ا جو و و ا ن ث د $ ا د $ ت
/ وط
،
! و ا ر اور !" ةو ةر( $ !ھو
، و
# ل% ا U
ن ذ او م $ ا
،
7و تاءار إ . اور ا ت .
أ ث ا ل % ا ه درG"
أ ن اد %ار نو 7 م ھ1
و ت ا
تار ؤ ا و 1ا
،
ير ا بو 1او رار 7 ا بو أو ص ا ل اور ا ! " ظو ا و
إ ن ! ھ ت 7
تاءار إ ! " ةر ( $
ط 1ا در ا
ىر #1ا اذ -
5 إ نأ ! " %و%# ن
! و ا ر اور ود ا ل/# ن –
، ار #أو
# ث $ ا ذ " أ
م ھأ VH ا
ل%و ا . إ
د . ل 7 إ حر ط 'ّ 7 ل ا # د " ، ر لؤ ! ا ث$ ا ن1و
. ء % او ارد ىر#أ . "أ J
أ ا يد ا V ا W" –
" لو نأ جوازو جز ل ن V د م $
5 Vھ ن
، ءار -ا
ا
! $ ا ! %و !# ر ا V او
و ل % ا ! " % #
ير ظ ا
، ط ا ارد ا أ ن تد ا د "
-ا اءار ت و 1ا رظ ا ن ك ذو،
و 1ا رھاوظ ا مھأ د%رو ، (خزر ا مو# 5 ) اور در ا ا ق ط ا ل/#
" ظو ا .
و م نأ ث $ ا اذ ن 7 و ن ' د ذ & م و م
' 7أ ار و رد %
و .اد% ا ا
، : ھأ ن 7
ير ھ تر ور د$ ا اور ا !" ! و ا ر ب 7 - ! ر ا دو $ : ر ،
.
د$ ا ر ا اور ا !" ! و ا ر - و أ ارد –
.م A دو $ -
ةر % ا % ا !" & ا ت - ةءار. –
دو ا % ا ! " ! و ا ر م/ $1 –
.يد $
. ! او ا 5 ط% ھذ ا ظو $ ب ت اور !" ارد - و ت ا ض 5 إ " (إ ةرو7ذ ا تاءار ا اور ت(ر ت ارد ا
،
ةءار.و ن ذ 1ا
ن ر ن $ر ا د ! و
" ناو ! $ر خزر ا مو
ار ا دد ن و ةء
" ا دد
، نود نأ " و و ! و ا د . ا م د 5
اور ا ' ص# يذ ا
، ھر Aو ار ا هذھ أ
تر ث$ ا برد ت Aأو
.' د
ت و % ث$ ا اذھ ل ت(ر ا د.و : ر7ذ
و % - ' د ب و ' اذ د$ !" عو(و ا
؛ ا) ىر #أ "ر لو $ %
.(س ا م و د ا ءارآ ن -
!"
در و (! و ا ر ) J ط % ا ص# ! ا ت 7 -ا ض
.بد1ا اذھ د " ' J ط% ا ن و ، ن بد1ا !"
و رد % ا . -
%%# ا ار ا و ثو $ ا % #
! ا د 71ا ت ارد ا ن 7
ھذ # ا أ
و ل $ ذو ارد ا
ك ذو
؛ ن1 .رو ظ ا ر#G بد1ا ن عو ا اذھ
أ نأ إ ! ق م ر #1ا !"
و ن ا قH "و ر7 ا ل ز مد
فر فار ا
رو 7د ا
ن د ا ر ن
ذ ل ا اذ ھ يذ ا و ا نأ 5 إ ةر 7" ن 7
ى 5
'.و
، ن 1ا د ر ا ن 7"
، م ر 7 ا !# او
، ن ( يذ ا ت و % ! ا ' و و '
' و ا ت و.و هء ط#أ
،
ّ "
.ر د او مار $ ا قH " يذ أ ! ل
5 أ نأ نود أ
لو1ا !"ر و يذ مو $ر ا رو 7د ا ،
"
ز ر #ا يذ ا "
ث$ ا اذھ ود
،
$ر ' اد
، و أ ّ [ ' #د ن .سودر ا
ا ـــ
لو ا ل :
ّ و ا ر
ھ ا
ة او
- 1 و ا ر مو
- 1 . 1 س ا م ط ا د د
- 1 ) "د ا د# ا ط ا د د . 2 در% ا
(
- 2 و ا ر % او &و و' % ا س% ا
- 2 . 1
&و و' % ا س% ا
- 2 . 2
% ا س% ا
- 3 ( ا اور ا و ا ر "ر
- 4
"ر) ا اور ا و ا ر .
ل"*
ءد" ا م د,# , ى , را , اور ا ,"ر #
ر,.' ير,ظ ل, لو, , & ةرو
و ا ر ط , هر, أ ن, , " 4, ئر ,# ا نو,' 4, ، 7, # و 7, 8 أو 7,%%أ ،
. 9ار&:ا ب & ا
- 1 مو و ا ر )
Stream of consciousness (
:
- 1 . 1 :س ا م ط ا د د
ّ ' ر ا س ا م و فو% ا ر ' "ا ن ط و ا ر
"
م و س
"
ames
∗J William
) 1
،
(و ,, ةر,, لو ر,, ظ د,,*
,,% % ) 7,, = #
لو,, ض,,)"
ت ط #,,%إ ,,%=ا س ,, ا م,,
ط"
تر,, ,, ا ( د,, ,, & ,,
Mind م ,,
1884
أو د د)" )"ط س , ا م ئد " " 7" ' ك ذ
"
psychologie rincipales
)
P
2
د,# و
(ر ) %ا ر ( ا ن " 7" ا ك ذ ف 'ا نأ د)" ط ا اذھ س &
, , ثد, , ا تا
,, ا و
ر,,, ا ر ,,% ,, ه ,,, ا د,, د&
، 7,," ار,,") ل,, او ا ب ,,% =ا ن,,,
ر ,,,' E
و ر او
نھذ ا لFاد ت ر'ذ ا
"
) 3
.
(ر, ا ر ,% , ه , ا , ن ," G & يذ ا ء
ر % ا ر ( او 9 8 ا ن ر& او ق د ا وھ نھذ ا ر ' او ر ا و .
نI,, ا ,,%8 ا ط
,, 4,, ن ,,) و "س ,,& م ,, و" ل ,,J أ ن,, س ,, ا م
"س ,,& ير,, ھ"
% :ا و ا نأ نور "نو%&ر""و ف,*و = ل', و رو,ط , و,ھ 7,%
، م,J ن, و
" J F ك = ن % إ ل' = اد,"أ , 9 * , وھ وأ ) "ط =و
ك, , إو ر, ( =د," -
ك ذ ن ت ر'ذ, ا ن, ر ر" ل او ق د او ب # او ر ( ا بور." ض ارو) -
تار و او رو او % ا ت "ط =او
) 4
ق ط
(, , و ا ر), ا ةر ) ,%=ا هذ,ھ
رJؤ,, ( و,, ا ر ,, ) ا
4,, ,,ھ إ ت ط,, و ت ,,%
,,% % ل,,J ىر,,Fأ Chain
وأ
رط # train رار %=ا ن بر. 4 لد ا
) 5
ر ," د, ار Fأ ر# %
(ة و, ا ر ,
) 1
،G,, زو او ر, ا و , "ط ب,, رN راد ، ,) "ر ا دو, :ر, ، ,,J د ا , اور ا , و, ا ر ,, ، ير, ھ تر,"ور
(، ط.د ،ةرھ # ا ص ، 2000
21
∗
و ' ر أ فو% :س & م و ا ء ن م
) س
-1846 عاو, أ" ، "س , ا م, س,%أ" :7, ؤ م,ھأ ن ( 1910
م 7 و د)" س & ير ھ 7 "ا ھر ل9 %ر 7 ، " ) ا % ا" ،" د ا "ر& ا
.1920
) 2
، " دو),% ا ةر , # ا , # ا , و, ا ر , ةءار,*" ةر , # ا , # ا , ,( ا ت , & ، يد , م8 أ
(، 1970
ط ، بر( ا ، "ر) ا #J ا ز'ر ا ، 1995 ، 1
ص ، 2004
.32
) 3
: ,,)&ار ، و,, م ھار,,"ا ,, :ر,, ، ن ,, # او ,, رظ ا ن ,," ةر ,, # ا ,, # ا ، تر,,"أ ن,,%رد أ ,,' ر أ
(ل,,. ح8,,
ص ، ت.د ، &ر و# ا عور ا
.290
) 4
,, "ط ب,, ر( ا راد ،قزر ح8,, :ر,, ،ر ,,% ا ت ,, # 4,, إ لFد,, " ,, اور ا ,, ةءار,,*، ل,,' ھ .ب ر,,&ور :ر,,ظ
(، ط.د ةرھ # ا ،ر او ص ، 2005
.
96
) 5
ص ، ةر # ا # ا ( ا ت & ، يد م8 أ
(.
32
ا - ر' وأ اءز,& ر ظ = 7 أر ب% و ا ن ، Fاد ا ة ا -
، ,)ط#
ل,J ت , ' ن
7 ر& G مء8 ، "% و و ا ف = رط # وأ % % 7 . و
) 1 .(
"
ل , س ,& د و ا مو و , م,ظ و, ، رو), او ,% ا بر ,& ا ب و ,% ،
7,, أر ,, 8# ر,, Nو ,, 8# و,,ھ ,, ل,,'
، و,,ھ ,,
، ,,) ا ل,,#) ا ل ,, " ط" ر,, و,,ھ ,, و
ةر'اذ او ن % او
"
) 2 . (
ن اذھ
ط ا
س ا م و "د ا د# ا أ ،
, اور ا 4 إ ط ا ل# ا ف '
او ا لFاد او *8 ا ج و ، و س ا م ن " لد " او .
.بد ا
- 1 . 2 و ا ر مو (در ا) د ا د ا
:
د,# ا , و, ا ر , ط, ر ظ ,"د ا
، 4, و ا ةر,
"
ل! ر أ , م ,
, ، 1918
ةد* # ي
ر $ Sinclair
#) ىد May
"
ت اور 4
%ورود ن! در ' ر
) 1
G&ر ا
(7%
ص ،
.32
) 2
ص ، 7% G&ر ا
(.
33
orothy richardson
″
D
) 1
"
(4 إ ةر "و %أ
د د& ا رو), ا ر و,
م د,# ,
, 9اور ا ت F % ا ت= ا
"
) 2
ا د ,# ل ) ,%ا م,J ،
(ط, ف, و ر, ") ا اذ,ھ بد
.نھذ " % =ا ل' ا ك ذ 4 د ) ث د ا در% ا ن
, ا بھذ, ن, ,"د ا ر, ") ا" 7, أ ر , ا اذ,ھ ن, ل # G,*او يأ دو,&و , يذ, ا ،
&ر F ) و ،
و ةدو&و ا ھ ھد و ا نأ ر"
"7 ارو ىو% كر = ر' ا نأ
)
.
3
(
اذ "و م , ھا ر (
, ظ ا ب, او& ا 4, إ , F , &ر F ا ب, او& ا ن, ب , ' ا او
, F
. ر ") ا ن' = ا
"
و ، ) "ط " وأ ن % :ا 7 F " ن % :ا *8 لز ا ذ 7 و.و ص#
م, *8) ا ك
ت 'و % در& ن' ص,# ا نأ =إ ن ,% :ا ل,Fاد ت"%ر ةدد) عزاو و G اود #"% ل" ،
ف,,*و ن ,,' و يرھ ,,ظ ا 'و ,,% ا ف,, و ا د,,
,, &=ا د,,)" ا 4,, ز,, 'ر ا ,,
% ا ،7 ق ) ا نود
# ا ق % ا ن اد )" ل# % ن '' ن % :ا #" ك ذ"
"
) 4
،
(& ا ن,, ل# ,,% يدر,, ن , '' ,,% :ا س ,," م ,, ,9اور ط,, رو,, ظ ضر,, , ,,
،
ا ت "
ور و ، # ( ا باو" ا ك 9ا
. F ا و T F د ر
"
ىر ' طF ا ن ت "
"
ف وو &ر
" "
Virginia Woolf
"
, F ا ف, و -
جر F ا ن و ر % ا ىر& ا =إ س نھذ -
و ر ت ر'ذ ا
"
) 5
.
(( و,, ا ر ,, ) ط,, ا اذ,,ھ مدF ,,%ا اذ,,
"
4,, ,, =د ب,, او& ا م د,,# ,, T ,,
ص, # ا , F ھذ ا
"
) 6
،
(ن, , F ا م,%ر" 4, و ا ,&رد " م , = و,
. Fاد ا )*او ةرو مد# ط " ا و ' ر"% فد " ل( ( ن' و جر F ا
ّص,,F د,,#
د,,* ا
"
تر!! ور ھ
ير!!
"
« Robert Humphry » مو,,%و ا 7,," ' ,,
"
"
ر , , و, ا ,J د ا , اور ا
"
و ط, ا اذ,ھ ، ، ,, ,%ارد" يدر,% ا T , ا
ذ, ا داور, ا زر,"أو ، بو ,% ا اذ,ھ ت,& ا , ا ت اور ا مھأ . ن
ل ,J أ 7, او د,"أ
"
س س و
"
،
"
ر ف! وو
"
،
"
م ! و و!
ر $
"
مھر, Nو ، ىر, ث, ،
نأ" ير, ھ
) 1
ق" % ا G&ر ا
(ص ،
.33
) 2
ص ، "ر) ا اور ا و ا ر ، م N دو
(.
9
) 3
، ط.د ، ن " ، G زو ا و ر ر ا راد ، اور ا د# ت ط م&) ، و ز ف ط
(ص ، 2002
.66
) 4
' ز ,,% ,, ؤر" و,, ا ر ,, ، ,,) & ,, ط 4 ط,,
(د,, ل ,,%: س,, أ ثد,, ,, اور ,, # "ط ,,%ارد G,, ,,
G*و "ل %إ
www.azaheer.comر ا U ر
/18
/
03 ةر ز ا U ر ، 2008
/
12
/03
% ا 4 2008 15:00
) 5
، J د ا اور ا ن ز ا ظ ،د ر أ
() ا ر ا 9 ا ، ط.د ، ةرھ # ا ، ب '
ص ، 1998
115
) 6
ص ، J د ا اور ا و ا ر ، ير ھ تر"ور
(.
22
7,," م ,, يذ,, ا ة ,, ا ل ,,&
، ,, ور او ,, #) ا ,,"ر& ا و,,ھ و,, ا ر ,, بدأ ,, " & ن,,
,, ' او ,, ھ " ن ,, ا 4,, ,, ھ ا ل ,, و
ا بر ,,& ا عاو,, أ
#) س ,,% أ ن,, ,, -
ت ر'ذ و -
و زو ر ا ناو أ 4 ' ا ل
اد ا ت و ر ا
"
) 1
.
(و 7% د* ا هد&
نو . ا رJؤ رFآ G.و ن,
', ا ط , ا اذ, " ف, ر) ا , ل
يدر% ا ،
, ' ' ن, ر,J'أ و,.و " ز, و, ا ر اور نأ م ز ث اد,ھأو
و . ز (
ر%
ع وھ و ا ر اور 4 7" فر) و .
وھ ك ذ ، ناو, أ = ,ھز
ك ' ا , ا ت , اور ا نأ ل, " ت,"J ك ذ"و ،
,#
و, ا ر , مدF ,% , أ , ل ،
, F ا , و يرھو,& ا و . يو ا ت اور ا ھ ةر "' &رد"
؛ أ يأ ن و, ا
اور ا هذھ ضر) هر " " دF
) 2
(
و ) اذإ يدر,% T ' و ا ر ن " ط F 7 ط ل هد& اد & ف ر) ا اذھ
ط ا ن "و ، .نھذ ا ن ر ") "و %أ هر " " 7%
ىر ' ف ر) ا اذھ نأ ك ذ 4 إ ف.أ
"
م + دو
"
مو,%و ا 7" '
" ـ,"
ر ,
ف ,' ر, N " ,J د ا , "ر) ا اور ا و ا و ؛
ف , نأ ن ,' : " , أ ك, ذ , 7, &
, Fاد ا ة , ضر,) ةد, د ت اور 4, إ , F
و ، و, ا ر , ل,#
ت,% ,ھ
م د# ن ك ذ'
و # رط ضر و ل )
"و %أ ك ذ
) 3
.
(اذھو ا ض)" و و ا ر ن " ط F ا ّ%& ا ت
، هد بو ,% ' د ,# " ىدأ يدر,%
4 إ عو*و ا 4.و
%= ، ط ا
7 ادF %ا ت ( ا
, "رو ا , ز & : '
و او
8J ز & :ا ، % ر ا او
و ا ر ت ط ا ن % % &
ر, ' ا ر , ,ـ Stream of though
، جو, و و او Fاد, ا
direct Interion
monolog و
ّد ا ؤر ا Fا
) 4
ّ ا ن, ,ھر Nو ،
(, اذ ا ة , ا ل,# , ب, , ا تار, ")
ّ . F
) 1
ص ، 7% G&ر ا
(.
33
) 2
ص ، 7% G&ر ا :رظ
(.
22
) 3
ص ، "ر) ا اور ا و ا ر ، م N دو :رظ
(.
10
2)
:رظ
(# ا # ا ( ا ت & ، يد م8 أ ص ، " دو)% ا # ا و ا ر ةءار*" ةر
.
34
ّنأ =إ ) و,, ا ر ,, يز,, & :ا ط,, ا Stream of conciuosness
=واد,, د ,, (
و د # ا ن " ن ار ا
) 1
ت , # ھرود," تد, أ ا،ر'ذ, ا #" ,% ت ط, " , ر #
(. اور ا و ا ر ن ر ") ت آو
ّر,,) و ,," ' ا ف
"
!! ر ف!! وو
"
ا ,, " ' ,, و,, ا ر ,, ر ,,
"يد ,,) ا ئر # ا"
ث,,
,, ب ,, ' ا ,, &ر 7 N ,, ، ط,,%" ل',, " ط,, اد,, د س و
,, ا بو ,,%أ 7,, "" 7
"يو ) ا ل% % ا 7 دد و ،
"
ء " ء ا بو % " رJ'أ ذ
ر'
"
) 2
.
(م ,) ا G Gط # لو# ا اذ " ھو
"
م ! و س !
"
,ّ " "7, ر يذ, ا ط, ا ف, ' ، 7
ذ ا ن ر&
يذ ا نھ و ء =ا مد ضر
"ءاو %=ا
) 3
.
('ر ك ذ' ھو ز
ا ر'ذ ا آ 4 ةر'اذ, ا ل , أ ن, نو,' ةد
ا ، ھرود," ,
و ا ن اءز& د) و ،
ص9 F ن F
, ر'ذ, ا ل', ذإ ر ا اور ن ز ا
ازر ,," ,, ،
ّنإ ل,,"
# ا د,, أ د,,) ر'ذ,, ا ',, ,, ,,% 9ر ا * ,,% ا ت ,, ّو
ل ,, اور
"
ر ,,
و ا
"
) 4
ّذ ا * اذإو ،
(' و ع &ر %ا ةرور. " ) I ر 4,. , ل' ر . %ا
؛
"
ن
ن,, 7,,&و ,,% ,, # # ا ةر'اذ,, ا و,, ا وز,,( نأ ,,. ا G,,*او ا هو,,&و
) 5
,,ظ ا ,,
(,,, ھار ا ت ,,,ط"ار ا ل,,,)& ,,,
نھذ,,, ا ,,, ل,,, F ,,, ز ا
، ,,," ر ,,," ر ر,,, N ود,,,"
#ط
، ,% ا ن ز, ا و,ھ و, ا ر , , اور , د, ) ا ن ز, ا نأ ,. أ , ر اذإ %=
"
و ا ت , ط) ن ار " 4ط) لJ يذ ا ,% ا ت= , " نر, # و ناد,&
و , رو), ا
" "د ا ص ا
) 6
يذ ا نو%&ر" ر ") د 4 ،
(4, ) , ا , و د ا , و# 4, ز,'ر 7
ر ,,,% ا ن8 ,,,% ا ,,, "
ن ز,,,
"
) 7
.
(,,, 'و و رار ,,,%=او ن8 ,,,% ا نأ م,,, )
ن,,, ن ,,,. ا
. و ا ر اور ص ا ص9 F
و ن' بو %أ از ض)" . أ ف % نأ د* ا ف ر) ل8F ن و ا ر
"
د!
ب ط- ا .
"
, اذ ا ةر , " ا د, ) ن, او بد ا , ر, ") بو ,%أ " 7, " 7 , و يذ ا ,
) 1
. % ا ، 7% G&ر ا :رظ
(
) 2
% ؤر" و ا ر ، ) & ط 4 ط
(' ز
-، "س أ ثد " اور ةءار*
.ق" % ا G*و
) 3
ص ، "ر) ا اور ا و ا ر ، م N دو
(.
9
) 4
ر ا د" دار
(،" ,&ذو و, ا ر , اور" ، ةر ) ا اور ا ن ز ا ء " ، كور" ن
-1967
,9 ا ، 1994
، ط.د، ةرھ # ا ، ب ' ) ا ر ا ص ، 1998
.
16
5)
ص ، " و ا ر ةءار*" ةر # ا # ا ( ا ت & ، يد م8 أ
(.
37
6)
ن ز ا ء " ، كور" ن ر ا د" دار
(ص ، ةر ) ا اور ا
.7
7)
ص ، 7% G&ر ا
(.
7
&ر %ا ت,. و تJد, , ا G9 *و ا ع
ت ,*8) ا ن, اد, )" ، و , ' د ا
ّو زو, ر 4, إ ت,
و ت==د و ,,% :ا تاذ,, ا ق ,, أ ,, ت",,%ر
,, ,, رو,, 4,, إ ,, أ ر ,,& =ا
,,% ا
ف ) ا " ",. ن' , أ ن . و "
م8 ,' و , ,%د ھ دود, = ،
= , ،ت," J U ر ,
ا لو بو % ا اذھ ب د
حوط,%و رو, ا 4, إ )9 ,. ا , ' ن J)" نأ ر ا وأ
ء ا
"
) 1
.
(و , اور 7, مو,# , ض,)" ن ,. ث ، آ ل * ار J' د) " = 7 ف ر) وھ
:ر ا
:/ ؤر ا. 1 ن ط" %=ا 4 مو#
Fاد ا ،
4, ر # اذ ؤر نو' ھ ؤر ر",%
ا تاذ,, ا ز ,,ھد ,,% :
و ، ب ,,%ا ,, ,,. ,, و
Fاد,,"
و ، 4 ,, = اذإ =إ اذ,,ھ
ت,, '
,,% " ,,% ن,, ,, F ا ا ت ,, # ض)",, ,, ,, ھو ،
و ن ط" ,,%=
,, ةر,, J' ,,ھ
.س ا ة & ، ر ' E ر ا اد ا ،7 و " Fاد ا جو و و ا
:ن ز!!! ا. 2 ,,,
ن ز,,, ا ر ,,, ا ,,, اور ,,,
",,,% ,,, ' - و ق
ر,,, أ لFاد,,, ا ,,, ' -
و ا ذ ر اذھ،رو,. ا ن, ز , ,. ا 4, إ داد, ر=ا 4, ,ھد ا ن, T , اذھ ل'و ،
4 إ صو' ا ن, بر,. ق, # 7 ,%و " ,. أ د,) , ا ةر'اذ, ا ل, ن, نو,' ءارو, ا
" ز= و ا
) 2
7 و* د* ا 7 إ هو ك ذو
(دود = : و %د ھ
= .ت" J U ر
ا ر ,, أ و ن ذ,, ا و م8,, ا 4,, إ ,,. أ د,,*
,, ,, F ا ,, ل( ,, ن ,, F ,, ھ
اور ا , د ر, N نو,' , ةد , , ا ،
&ر ,F ا , )*او G, ف, ' ا 4, ةرد,# ا تد,# ،
ل ,& ن, ث "
, , ,"Nر ع ", X م
," م8 , ، &ر ,F ا , , ق,#
ن, ةر
' Fر ا و ةد ر و
ّد 4 إ لFا و ة & ا وأ ت ر'ذ ا
م8 ا
) 3
.
(و 8 ,, اذ,,ھ ن ,,' ور ا ,, ير ,, ا بو ,,% ا ص9 ,, F ض)",, ار ,,%
ل8,,F ن,, ، ,, ا
ك ھو ،ق" % ا ف ر) ا فو% ىرFأ ت #
. # "ط ا ب & ا ث د ا
ب $ر :
) 1
:G,,,,*و ا ، بد ا ,,,, بار,,,, N=ا و و,,,, ا ر ,,,, ، ب,,,, طF ا Y د,,,,"
(www.almada paper.com
U ر ,,,, .
:ةر ز ا
/13
/03
.2008
2)
.ق" % G*و ، بد ا بار N=او و ا ر ، ب طF ا Y د"
(
3)
ا ب ,,طF ، ط ,,% ةدرو :ر,,ظ
(بد ا ,, ر ,,%& ا ةد ,, ل,, مد,,# ث,, " ، ,,% وأ رو,,ھز د,, ةر ,, # ا ,, #
"ر) ا
، ) &
"
، ، 2001 ص ، 2002
.
193
د, ن, وذ" ا تادو & ا مNر ,# ا ن
ط, ا ط",. , و ، د 4,#" ( و, ا ر , )
ر F ا اذھ
&ار&ر و ك % :ا 4"
ن, , أ , ا " ",. ا ن, عو, 7," ، د د ا
هر ," " Fاد, ا جو و و ا ن "و در% "دأ و و ا ر ن " د # ا ط F "و ,%أ
ر,")
.ير " ا و ا ن F قط ن 7"
= اذھ ن' ' ت ر) ا ك ت ) & اذإ أ ن G
ط ,%" ف, ر) " جورF ا
و ا ر ط هر " " ،
در%
م , و ,% ا ىو, ا م د,# 7 ط,%او"
, F ھذ, ا
و ت # ا ن & ق و ت, ' ت , Z' ر'ذ, او ، Fاد, ا جو, و و ا لJ ، F ا ب % ا
'ر ط #
. #" % ا ت ر) ا ن "
- 2 س ا : و ا ر / ا و / و و$ ا
- 2 . 1 س ا / و و$ ا
:
ُو نأ ذ, ن ,% : " تط" را ةرھ ظ بد ا ,ِ&
د
، ,ّ" و ,& ، 7, ل, ار , 7, تر بذ
ر,, G,,% ا نر,,# ا ن,, ءاد,, "ا ، مھ ,, ظ يور,, ,, 7,, اود,,& نأ او و ,, و ء ,, ) ا ر ,,ظ أ و ,"د ا د,* , ) ا , ر) ا تدN ن ا ك ذ ذ و ، 7 J ا ف ا %=
ةرور,.
و ن ار J' هرود" د %ا يذ ا ت .ر
وأ بد ا , " او, F , ا ك, ءاو,% ء , ) ا
هر N
) 1
.
(&=ا م ن "
ع ر, ( او G, & ا ,) "ط ن, ت د,# د ,# ا ر ) ,%ا 8J,
. ا عار او ءاو ا J د ا مو ) ا رJ'أ ن ' س ا م ل) و . ير
و بدE , ,%إ
هر %
"
) 2
.
(1)
ر,9از& ا ، نو ' ن" % ) & ا ت و"ط ا ناو د ، ث د ا "د ا د# ا % ا ه & =ا ، شود د أ :رظ
(، ط.د ، ص ، 1983
10
2)
% G&ر ا
(. % ا ، 7
,% = ةر, ) ا , د# ا ,'ر ا , % ا ل ا م %إ ر' ن J س
"
"
د,)
و8 ا راوNأ نو ا ر"%
ا م أ و ةر* ") ا كو % ن ار J' 7" اور% و ،
"
) 1
.
(و"
ا ج ,, بد ا ن كارد:او و,, ا ,, نو,,' نأ ل,,"* ,, و8
,,% ا ل,, ،
ءارو ,, ' ا ز او,, ,," ط ,, و8 ا ب دار,,% ,, ل,,Nو او ق ,, ا ,, ث,, " ا ,,%و عاد":ا
"
) 2
.
(ن و ت, " , ھ تار ) ,%ا ن, , " , ,# Jو س , ا م, )" بد ا ,*8
& ار J' ، د "
ص, # او ت , اور ا ن, ةد , :ا 4, إ ن ر, ا س ا ء ض)"
.م ورطأ و م رظ 4 ھر"
"
=د," , اذ ا تار,"F ا ل ةاور ا ل داز ' د دز=ا تار ) %=ا هذھ تذFأ مJ ّنإ 4 ، G9 *و ن ث د ا ن در,% ا ,%رد ا ن, نوJد, مو ا د # ا
ل,
% ا
"
) 3 (
.
"
ّل,,) و م ,,) ا ,,% ا ل,, ا ,,%رد ,,%%ؤ لوأ
"د!! ور د و !! "
نر,,# ا ر,,Fاوأ
ر G% ا ,% بد ا G,.Fأ ن, لوأ و,ھو ،
ر ر ,J^ا ةءار,#" و(, ن ,' ث, ,% ا
ءار) " ب & :ا د د ، "د ا و
ء "د ا
"
) 4 (
م8, ا هدوار, ل,&ر هد, ر , "
.,
ُو د# و ، 7 و هدوار ' ظ# ا ل ِھ
,Fآ ن ,% إ يأ ن, رJ'أ ب ف, و 4, ةرد,# ا ر
,, ط ) ا 7,, حو,,.وو ز,,9ار( ا ت ,, ظ ن ,," ل,, و ا ,, د,, ور ىأر ز ,, =ا اذ,, "و ،
ظ ا 8#) ا ر) ا
"
) 5
.
(7,, و د,,#
,,ظ 4,, ، ,, F ,, ز و ,, ' " هد,, ءار),, ا
"
,, ' ا م,, أ ىأر نو
ن ,% :ا د,, , و8 نو, # # ا
"
) 6
،
(د,, ور د8 , د, )" ل ,, ا , صF, ف,, ھ د, )
ن )"% ا ه إ اد
ف ' "
:89 * م ' و ب# ا اذھ ن ل رو) 8 ا
"
, ) ا T , ا و, أ 7 'ا أ ، رو) 8 ا "* %8 او ءار) ا ف 'ا د#
ط,%او" ن' يذ ا
"رو), 8 ا ,%ارد 7
) 1
،
(بد ا كرد, نأ ن, ر, ك , ھ ن,' م, اذ,'ھو
) 1
تور, " ، ل, & ا راد ، 9 ,% ا " ' ، ن او بد او ر' ا ل لو ، % ا ل ا و د# ا ، م& و % رF
(ط ، ، 1 ص ، 1991
.28
) 2
ص ، 7% G&ر ا
(.
29
) 3
ص ، 7% G&ر ا
(
289
4)
ص ، ث د ا د# ا % ا ل ا ، شود د أ
(.
14
5)
ا
(ص ، 7% G&ر
.14
6)
ص ، 7% G&ر ا
(.
14
د, ور تار J , ن "
يذ, ا ،ر, ا اد, ا ص,F , ,%=
, , اور ا 7, د, )
دراو و نھذ ا ن ر& ن ر ") ا ر ' ا
ء , " ء , و, نأ" س , ا م, , ) وھو
,,.* وأ 'ر ,, ,, ,, 7,,) ق,, ر,,Fآ ن ,,' و,, 4,, ,,9ز& وأ ,, ' و,, 4,,
ء :ا ض " م " كار =ا
) 2
،
(, ا ةر'اذ, ا =وأ : ,ھو 7, ظ ل او J8J ك ھو
7, اوط دد, يذ, ا ل , F ا ,J Jو ، هدو,# , ا ساو, ا Jو ، 7% %أ ھ
) 3
و
(نو,' اذ, "
ةر ,," ر,, ا اد,, ا ر'ذ,, ا هذ,,ھ يو,, ) ا ت ر'ذ,, ا ث ,,)" ا ن,,
,,ھر J و ,, 'ر ,, ا ت
، ,,. " ,,*8 ,, نو,,' G,,*او ا ,, ةدو,,&و ء ,, أ ,,%او فد ,, د,,# ، ساو,, ا .8) 9 ' ت ' و ' ر. ا رو ا ك 4 اد
د#
8,F ن, , "د ا ل او م8 ا ن " ط"ر نأ د ور ع ط %ا ر ,J^ا ض)", 7, ل
، ,, "د ا ل8,,F ن,, و ذإ
,, * " !! دار+"
"
م !! و و!! و
ن "
"
William Jensen
"
ّو م8,, أ 7, G,,.F يذ, ا 7, ر ,,% G,.F ب,, ' ا , ر F , ا م8,, ا نأ 4, إ ل,
و) 8 ا %و . أ F ا م8 # # ا ر
رو) ا د ) 4 7 اذ ق #
) 4 (
.
نو,,' = اذ ,, " :7,, و#" ,,ظ 8 ا هذ,,ھ د,, ور م,, د,,*و ,, و ,,"د ا ل ,, F
7,, ورظ
رو) 8 ا 7) اودو F ا ا ق, رط ن, ,"د ا ل, ) ا م&ر, = اذ , ؟
: , ور) ا ت , او
ف J' او ، # ' ز ر او ،
"
) 5
،
(ّ'و بد ا , و, ا ر م * ر ' أو ت ط
؛
ل, ، م, ا ن , 7 , ", أ د, ور د, "د ا ص ھد, أ ن , )
, Jو رھ ,ظ
ن ' م, و ر, ا اد, ا 4, م9 ,# ا ,% ا ل, ا مادF ,% " =إ 7, إ لو, و ا ن' = ،
م8 ا
) 6
.
(ق, # ا 4, ت, ) %ا ,& وأ ,"Nر ن ر ") م8 ا نأ ' G,*او ا ,
،
% ا ء , ا م , , , , " د,& م, ,"Nر ن ر ") =إ وھ "د ا ل ) ا نI ,%و
ر اذ ق# ت ل F او مھو ا م
ضر,( ا لاد" ,%ا ن, ةر ," , ھ ن ا ن ' ،
F ضر(" ن ا 7 ز& يذ ا )*او ا
) 7
) ك ذ
(`د م8 ا
"
,"Nر رار ,%او %
) 1
ءز,,& ا ، م,, ھ ء ,, ھ :ر,, ، ث د,, ا ,,"د ا د,,# ا س,,%أ :د,,# ا ، يز ' ,, ندرو,,& ،ز ,, ن زو,,& ، درو,, كر ,,
(، 3
ط ، رو% ، #J ا ةرازو تارو ، 2
ص ، 2005
284
) 2
ص ، دو)% ا ةر # ا # ا و ا ر ، يد م8 أ :رظ
(.
59
) 3
. % ص ، 7% G&ر ا
(
) 4
ص ، % ا ل او "د ا د# ا ، م& و % رF :رظ
(.
30
5)
. % ا ، 7% G&ر ا
(
6)
ص ، ث د ا "د ا د# ا % ا ه & =ا ، شود د أ :رظ
(.
15
7)
ص ، 7% G&ر ا :رظ
(.
15
، د م ر ا 4 إ ةدو) ا و عوز ا =إ ت% "Nر ا ك
ع ط# =ا ث مو ا ن م ا
ا ل' و لN ن ك ذ 4 إ و در ا ط"F ا و عد," ل , F" د, ور ل" # و .
م ,, ر,, Nو لوؤ,,% ر,, N در,, ا نو,,' ,, ل,,' ,, و ,, ظ ,, ھ8' مو,, او م ر,, ا ن ,," ، نود , )*او ا ة , ا ،ر , ا 7# # 4 إ ط س ا ت ' س') م8 ا 7 إ دو)
ا ك كاردإ م8 ا و (
) 1 (
.
"
يز,'ر ا ", ) ا , ظ , ت , 9 ' =إ % ر " ا ر ) ن ن, ر), يذ, او
ء أ " 7 8F ،
, " ,ط ا ة , ا ث, او"" ر), و ر), ل,) در , رد, د, و ،
ط ,,, و ,,, "
4,,, إ ,,, &و و,,,.و طو(,,,. ن,,, ب,,,'ر ا رو),,, ا ن,,, عو,,, 7,,, إ ،
,,% % ا 4,, إ لFاد,, ا ن,, ء ,, ا و,, ,, اذ طو(,,. ن,, و ، (لFاد,, ا 4,, إ جر ,,F ا) ن,,
جر F ا
"
) 2 (
.
" م,,% نذإ رو),, ا وأ ل',, " ,,) ن ,, ، ة ,, ,, ' د ا ت ,, او
,,"
,, ل,,' رFZ
ا ' ير&
، ر ط:ا ت ل ) ل#) ا ن ءز& ك اذھ ، و مو%ر ا
ا 7 ق ط وھ ءز& ا ذ ا رو) 8
ي و,ھو , F نأ ن,' = ا # ) ا ضر ا لJ
4, إ ب,% , ا ,ھ #) ا ت ر ، ل#) ا 4 رJؤ 7 أ مNر 8#) ا ن ءز& . أ ص # ا عاد"إ 4 إ ھدو# ا ك ھو ، &و و " ا روط " F ا % ا ر ا
) 3 (
.
%ارد 4 إ د ور د د# اذ از, = ن ,' مو, ، ا ل ا ض)"
ت , و# a, ل
7,, رظ 4,, و ا ,, :ا ,, ت,, ' 7,, N نأ ك,, =و ،
،7 ,,.ر ,, " م د,, ةد,, د& ,, د " ن
= ةد#)" ق ) %
"
ب دوأ
"
ر,% ن ة و % ا
"
س 'و و,%
"
ل, * ث, ،
"
ب, دوأ
"
7 ل و &وز و 7 " ر ظ ' ه "أ
) 4 (
.
, ار '" ةوF ا * ل " م ) ا F ا ل ا ن " ن و ,%ور ا ب, ' "فوز
" ',,,% و %ود"
م ,,, و" ب,,, ' " ,,, دارN" ,,, *و ،"ر ",,,%' " "ت,,, ھ" ر,,,% و ،
) 1
ر) ا يدر,% ا ص , ا ، م, ) د
(، ء ,. " ا راد, ا ، سراد, ا ، G, زو او ر, ا 'ر, ،" ت , و# او b , ا" ,"
ط ، بر( ا ، 1
ص ، 2004
66
2)
ص ، ةر # ا # ا ، تر"أ نو%رد أ ' ر أ
(.
291
3)
G&ر ا
(ق" % ا ،
#" % ا ا
.
4)
ل %إ ن د از
(ا ، ر % بدE % ا
، ط ،تور "،ةدو) ا راد ، 4
ص ، 1981
6
.24
ك,, ن ,," كر ,, ا م,,% # ا ن ,,' د,,*و "نو,,% و&
ب ا ل,, *و ب,, دوأ ةد,,# و,,ھ ل ,, ا نأو ،
ا ك ب ' ر= د و ا G اد ا ةأر ا 4 % ا وھ ر&
) 1 (
.
ىرFأ د# ةد#) ا ك ب '
، تاذ, ا ق, : %&ر ا لJ باذ,)" م) , ا : د ,% ا ،
^ا تاذ ا ب ذ) : وز او ،ن رF ل ا ك ل ط"أ ب يذ ا ب ذ " رو) ا وأ ،
) 2 (
.
س ,, ا م,, و بد ا ن ,," ,, د " ا تار ) ,,%=ا ن ,," ن,, ا ر,,
ن ز,, ا ,,%=و ، ن ز,,
&و و' % ا ا ط ," ر8 ك, ذو ، , اور ا , و, ا ر , مو# د وھو ،
ن ," د د,
ش ,) ا , ا , )*او ن ,"و ،تاذ, رو) ا ت= ا عو,.و ن ," ط"ر, ةر,ظ ك , ،
ن ز,, ا 7,, ر,,ّ") ا بو ,,% او
ث د,, ا بد ا ,, ,, ا ,, ھأو ،
,, رظ ا ض,,)" ,, ن ز ت
&و و' % ا اذھ لJ F ا ءو& و .
بو % ا ر ")
تاذ ا ك ناد# ن ا , او
ل G,
,, & ن,, ,, & ا ,,) ل8 ,,Fا ىر,,Fأ ,, & ن,, و ،
ر نھار,, ا ن ز,, ا ل,, ل,, ,, J ن,, و ،
# # ا ( &ر ,F ا)
، ,% ا ن ز, ا يذ, ا و, ا ر , 7, مو,# , و,ھو
اروذ,& 7, د,&
,, 9اد ص,,F ,,. أ ,,%
.ن ز ا ر,, 7,," د,, # ,,# # ا ن ز,, ا ,,
&ر ,,F ا ن ز,, ا
(ر. ا) اور م ,%# , ) يذ, ا" &و, و ورو' ا ن ز, ا وأ م ,) ا ن ز ," 4 ,% وأ ،
, ز ا ,% % ,# و , " ر و ثاد, E ,# *د ا U راو, ا ) ' ، تار 4 إ ن ز ا
"
) 3 (
, مط , هد,& ب, ر او ب,* ) ا اذھ ,% ا ن ز, ل ,& ا كر, ، و, ا ر , , اور
ب, ر ا , ث, ، , &و و ورو' ا ,% ا س , و ب, # ا % 7 م' يذ ا" Fاد ا , = ) ا , " م' , ,% ت , ط) ,# و ل', ص ,F ن, ز 4, إ لو, دو ) ا ز ا ل ) ا F ا اذ ا بر & ا ءاد أو %&اوھو ,) "ط ا , ز ا ن , ر& ا ",' 4,
,% ا , ا ب,% نو ذإ ىرFأ ةر Fو ةر 8 #J ود"
"
) 4
،
(7, )& , اذ,ھو
"
, ز
رار ,,% " ةر,, ( م ,,#" رد,,# ",,%
،
"
يذ,, ا &ر ,,F ا ن ز,, ا س,,') ,, " J ر ,,) " س ,,#
"
) 5 (
) 1
ص ، ث د ا "ر) ا د# ا % ا ه & =ا ، شود د أ :رظ
(.
15
) 2
ص ، 7% G&ر ا
(.
13
) 3
، ةر, ) ا , "ر) ا , اور ا , ن ز, ا ع ,# إ ، , ) ا د د أ
(تور, " ، ت ,%ارد , "ر) ا ,%%ؤ ا سر , ا راد
-ط، ندر ا ، G زو او ر ، 1
، 2004 ص
.21
4)
زNاز دازر
(" ر # "و ,%أ ,%ارد" G9 ,. ا ن ز, ا ن ث " او و ف أ ن " يدر% ا ء " ا ر ) ، ,%ر
م ) ا ، هارو 'د ا ةد ل د#
/
2007 ةر'%" ، ر. F د ) &، 2008
ص ،
.352
5)
ص ، ةر ) ا "ر) ا اور ا ن ز ا ع # إ ، ) ا د د أ
(.
25
وظ س Fاد ا ن ز وھ إو زأ
ود = ل او ن ز ٍض , و,ھ , ن " 7 د
.ل"# % وأ ر. وھ و
- 2 . 2 س ا
:/ ا
"
ُ ن % :ا ل(
, ر) ا عور 4 و و ن ز ا .#" مد# ا ذ ,% :ا
، , و
% او بد ا ن ز ا 4 و ز ن9 ' ن ) "ط ر أ وھو ،
"
) 1 (
.
إ ل' و ن ' ن ز ب, ' ,%=و ، د أ ب ' ا و 7 و ' نأ ر N ، ن %
ِ= و ا ر
% او "د ا ن ز ا 4 هد و# د % يذ ا ،
,% ا مو, ا ن 7
، ن ز,, و
"
د,, ,, F
"
نو!! ر
"
يذ,, ا ىر,,
"
4,,ط) ن ز,, ا نأ ت ,, ط) ن,, ر,, "
رو) او ناد&و ا
"
) 2
،
(ك, ذ 7 ,% ن ' ب"% ا اذ و , ق, ) ا ر,J ا
بد ا 7, ",% " .
يدو,,&و ن,, ز ك ,, ھ
&ر ,,F ا دو,,&و ا ن,, ز ،ك,, ا ن,, ز ق" ,,ط = ن ,,% : " ص ,,F ،
ن,, ز
7) ضر ) لFد ل" % ا ر, يذ, ا ,% ا وأ Fاد, ا ن ز, ا 4, د, ' اذ,ھو ،
ط"
ر ا اور 7 ت * يذ ا ناد&و "
) 3 (
.
ا مو ا ك ذ G&ر د*و
، ن ز %
=إ , و ن ,% :ا , و , ن ,' ر ) ا اذھ نأ
"و), ك, ذ , نود,& ,%8 ا د 7 مر ا د د ا و أ ، 7 اد&و و 7 ر"F
1)
يد م8 أ
(ص ، ةر # ا # ا ( ا ت & ،
.79
2)
ص ، ةر ) ا اور ا ن ز ا ء " ، كور" ن ر ا د" دار
(.
5
3)
:رظ
(ص ، J د ا اور ا ن ز ا ظ ، د ر أ
.8
7,, ر,," ,, اذ,,ھو ، هد,, د ن,, نوز& ,, م ,,' هدو,,&و نو'رد,, م,,
"
ل!! ار د!! ار ر
"
دو,,&و ل"# ,,% ا ل,,ھ ، 8,,' ؟ دو,,&و ,,. ا ل,,ھ :7,, و#"
هد,, و ر,,. ا نذإ ، 8,,' ؟
دو&و ا دو&و ر N ن ز نذإ ز تاو د&و = ر. ا ن . 7 ' ، م) ،
) 1 (
.
اذھو ب%
, ا ر , , اور صF ,"و ، ,J د ا , اور ا , ن ز, ا ) "ط G و
لFاد او ظ ا 7 ' يذ ا ز, ا اد,N ذإ ، ل"# ,% او ر,. او ,. ا ن "
و,.و ن
ل,J ن ر, ) ا نر,# ا ت , اور ض)" ز'ر
"
س و,
"
، "
س و,& س ,&
"
، و
"
ث, " ا
G9 ,,. ا ن ز,, ا ن,,
"
"
ت,,%ور" ل ,,%ر
"
,, أ ,,%8 ا ض,,)" ھّد,, ,, ا ل ,, ا هذ,,ھ ،
,9اور ا ّنأ ؛ ك, ذ , م ,& و ,% ا لو, ا 4, ن ز, ا ,.) ,*و =و, ط) 4 إ ل نأ 7 ' I"
فو% ا 7)ط % م يذ ا رد# " % :ا ن ز ا ق أ
) 2
.
(,,J د ا ,, اور ,, ت ,," ,, ز ا لFاد,, ا نإ يذ,, ا
,, ز ا ب,, ر ا م ,,ط 7,,)"
ذإ
"
,. ا , ل"# ,% او ر,. ا ن, ص ,# 8 و,.و ر,J' ا ,& ا ل,J
"
) 3
،
(اذإو
ا ةر'اذ, ا د, # ةرور. " I . ا * ,
ث, ، , ز ا , و د ا ر, ضر,
و ق ن ا ن اد ا ن8J ، ,"د او % او % ا ن ز ا
"
ةر'اذ, ىو,% ت,%
و ت8&% نازF وأ عدو %
" J ا ر J^ا . ا ثاد E
"
) 4
, نأ , ن' ا
(,
,, 9اد ا رار ,,%=ا ن ,. ,, اذ,,ھو ,, ھار ا ,ظ ا ,, ا ,, و د ا ر,," ، ن ز, ا ر,, )
ط ,,%"" ,, )
"
ن8 ,,% وأ ب ,,% ' ن ز,, ا ر,," F ,, أ ن ز,, ا ر ,, Fا ز,, 8,, ، ر ,,%
ظ "
ت ر ( او G" ا ر" مود ء " ل" ، ب% )" ا
"
) 5
, ز و# و د او
(, لو,,# , ا نو,%&ر" , " ء ,&
إ , 9اد ادد,,) =و ةد, و ت,% , = ل,, او ,ھ , إو
ن ز,, و 7 و ,,% ر,, ( و ,, 'ر ,,'ر د,,ِ)ُ ، G,,ط# = ق د,, و ر ,,% ق,, F وأ أز,,&
" ق ) و د 4 ) ا اذ "و 7 و د سد
صF ط " ا ة " وأ
) 6
.
(: ^ا ط # ا هذھ نو%&ر" ءارآ مھأ ص F ن' و
) 1
ص ، ةر ) ا اور ا ن ز ا ء " ، كور" ن ر ا د" دار
(.
06
) 2
:رظ
(، د ر أ ص ، J د ا اور ا ن ز ا ظ
.
8
) 3
، ط.د ، ق د ، بر) ا ب ' ا د ا ، يدر% ا ب طF ا ر) ، ماز د
(ص ، 2005
.18
) 4
ص ، ةر ) ا اور ا ن ز ا ء " ، كور" ن ر ا د" دار
(.
07
5)
. % ا ، 7% G&ر ا
(
6)
، او ا 4 ط :رظ
(ور ت %ارد راد, ا ،"ذ , ا" ،"ق, رط ا" ،"ب8,' او ص, ا" , ھذ ا ظو, ب & ت ا
،ط د ،ر9از& ا ،ب ' طو ا %%ؤ ا ،س و ، ر % و ا ص، 1986
.
