قلق الموت عند مريض القلب المقبل على عملية جراحية

(1)

ا طار د ا ر از ا رو

ا

ا ث او

ا م

ا ةرازو

م

ـ س د ن د

ا د !

!

"ا مو ا #

س$ ا م ! م %

ت" ث'( د ! ارد

)$

م

ط ا داد!إ

:

*

د

! ن

ةد

+ا فار إ

:

لاو ل ر ) ! ن

ا

:

2012

/

2013

(2)

1

* د : ل او ب اذھو ، د و و ف ضار ضر ! "!و و" # ا ن %ا " ط نإ ز ىر أو ت ,او م .ز . ةر ا #"#ط ا ضار 0ا د! " # او "و1 ا او ن . ةر"2 و ةر"3. و"4 ھر3.أو ، " ظ ر آ 7 ن %ا ش" " ضار 0او ير. ا ءادو ن طر ا ،اد" ا ضر نو. ،س# ا 7 ر"3 ا 7 إ زو ! ل ب د ! ا ر3ؤ , . ،ن""ار4 ا ضار أ 1 = د ا " > ا د ! او س# ا » ةد او ةد و « حور او د ! ا ن" @A دو!و نوطA أ ن" " . ، ) س# ا ( و> ك ذو " ضار أ ل. د ! ا حور او س# ا ن رد " " ! ا ا 7 ر3ؤ ا ھ " # ا ا نأ يأ س. ا نو." د@ أ . ، . ر " ،ب > ا ضر ر"3 ا 7 ر" . رود # تو ا ق @و # " # ا ت ارط1, "و1 راودأ ن و1 مھأو م ! ا س ا و1 ا ب > ا ر ب > ا ضر %او م ! ا م @ ا و و ش ا D@او ا ض ر ن" د # عار لو د ا 7 إ يدؤ" ض"ر ا 7 رط ض"ر ا ش" " نأ ن. " ھ ن ،D1و ا اذھ وھو 4" " نأ ن. " ا ةد ا ھ م.و > ر".# او هؤ " ق @ د2 ا . ض"ر ا ةرظ لA ن ر ظ" اذھو تو او ة " ا 7 نر > روط و ب > ا ضار أ نأ ن" د> و ر 4 د و ر 4 ا ن . ا هذھو ج ز ,او ق > او فو او ر و ا ت, ن ضر ا ه ! ا .و و اذ "1ر ا " ه ! " . و1و د و ھ ن و !رد ف لھو ب > ا 71ر د تو ا ق @ دو!و ىد ل3 " يذ او ارد ع " ھأ ىد و ب > ا 71ر د تو ا ق @ رو ظ رود " ار! ا " لھو ر H ص 4 ن تو ا ق @ ت, ا هذھ ل3 # ا ل د ا . رظ ا ب ! ا ،ن" ! 7 إ ارد عو1و @رط و 7 إ ت1ر ث" ، >" ط ا ب ! او ي تو ا ق @ م3 تو او !A و ق > ا ن ل. 3 ا ل # ا ، ارد ا ل د " ت و لو0ا ،لو ك ذ د !A و ب > ا ضر ث 3 ا ل # ا م3 ن و . " ار! ا " ا 7 إ " ت@رط يذ ا D ار ا ل # او ! ا أ " # ا و و ل # ا أ ،ث ا "! 7 إ قرط ا " م س ا ل # ا " ن .و >" ط ا ب ت ار @,او ت "1ر# ا 4@ و ت, ا ارد ن . سد ا . " ار! ا " ا 7 ل > ا ب > ض"ر ا د تو ا ق @ و1و ن . يذ ا 3 د@ ار" أو .

(3)

2 لو ا ل

ا

:

ارد ا ل د

*

-ا

.

*

-ت

ر ا

.

*

-عو و ا ر

ا اود

.

*

-ث ا فادھأ

.

*

ار ا م ھ

ا

.

(4)

3

لو ا ل! ا "ارد ا ل د . * ا : ل ار ا هذھ ر %و و ا م& د ر او 'ھار او و ط ا ن ر! * ن "* ا ة , ر - ا ل ار ا نإ د /* * ز ا !و! و ةد د% ضار 2 !3 4- د تاد '- او ل ا ض- ر- 4" * ن "* ا د " * ت ارط ا ق6 , او ل' * ن ل , 4*ھذ , ص ر تو ا ن2 و س او/ رو- ا اود , 46 ىر أ ضار أو ق - ا د د ا نز ا : إ 4 يدؤ و تو ا ةر 4'6' يذ ا ب6' ا ض ر ثد اذھ ،4 إ عو* او ةد ا , ف6 و % . , رد لاز ?و ت* رھو إ تر &أ رو ا هذھ ل ,6 ت6& ** ھذأ : -ار 6 % :6% ل ' ا ب6' ا ض ر ," * ش - نو نأ تو ا ق6' ن لھ ؟ . لو' ا ** *ھ ن و : ؟ ب6' ا ض ر ! ا ا روھد , BC% تو ا ق6' لھ . -؟ ر D ض ر ن تو ا ق6B رد ف6 لھ . -, رود ار ا 6 -6 لھ ؟ ب6' ا : ر د*% تو ا ق6B رو/ظ . * ت ر ا : ا ت ر ا م د' * B ت?ؤ " ا هذھ :6% 3 : - ا ر ا : ار ا 6 - ا :6% ل ' ا ب6' ا ض ر ," * ش - نو نأ تو ا ق6' ن . ز ا ت ر ا : 1 -ا روھد و تو -ا ق6B ن BC% ك *ھ ب6' ا : ر ! ا . 2 -ن" او ،س* ا ، ! ا ب" اذھو ر D ض ر ن تو ا ق6B رد ف6 . 3 -ار ا 6 - ا ب6' ا : ر د*% تو ا ق6B رو/ظ , رود / .

(5)

4

لو ا ل! ا "ارد ا ل د . * عو و ا ر ا اود : و ا م/ * - و ب6' ا ن نو* - ن ذ ا : ر *ر&2 وھ عو و ا اذھ ر ? , تدأ , ا اود ا نإ ، ،ر G! او ر ا , ا * Bو , س * ا ن ر & ا 4* ,* - ث و ر!- ا ضار أ ن ر - ب6' ا ضر نو ن * " * ن ! أ **و و ،ت و ا ب " , % ف*! ا لو ا ضر ا 4*و و ء "* او ل ر ا * و ن د ،: ر ا ن %و تC ' ا لC ن *6 % د " ل ا اذھ , مھرود ھ ن ! ا ه *ا ت 6 و ) عو و ا ( و ا - و م/- م6B2 ا و ،4 " " و . * عو و ا ر ا ھأ : 1 ة ا , رار "C م/ د% " و ا فرط ن ر ا هذ/ ه *?ا ت . 2 -ر ا : -ر / مو' , ا ت و6" ا ض- ن% ف ا ب6' ا : ر ! و * ز ا ضا . 3 ن 4'6Bو - رو- ا 4* و هر ! م و 4 لاوط Dا ,6 - " ! و در ا ل- ب6' ا ضر هر I ن " " ر& أ 46- تو ا . * فادھ ا : 1 ء *&أ /* ,* - , ا " * ا ت ارط ?ا ,ھ و ب6' ا ض ر - ' رط :6% فر- ا 6 % :6% 4 Bإ ار . 2 -ب6' ا ض ر /* ,* - , ا م?Dاو " * ا ت %ار! ا ن ف ا , ," * ا , ! ا رود ن% ف ا . 3 -ا , ج د*?-ا :6% : ر -ا . 4 -ن" او س* ا ب" اذھو ،ر D ض ر ن 6 ا ت ارط ?ا ةروط ىد :6% فر- ا .

(6)

5

لو ا ل! ا "ارد ا ل د . * ث ا ةدراو ا ت "ط " $ار% ا ف ر& ا : 1 -ق6' ا : ر و وھو ر D در ن / رد , ف6 & ر I " * ك ذ نو و رط ا Bو ثد فو و إ , اذ وأ ,-Bاو . 2 -تو ا : ة ا ةر ء / *ا وھو ةر Dا : إ *د ا ن ة ا قر و تو ا 4 ل ن تو ا 6 ,*- و . 3 -تو ا ق6B : ة ا /* ن فو او د د ق6' رو- ا وھ مو تو ا ن2 و وادو" ر أو س او/ س " او 4 و ظ يأ , ثد "و . 4 -و"و " ا ضار ا : اذھ ت جرد* " ضار%أ ر ل :6% ر/ظ و ," * ا 2 * ا تاذ ت ارط ?ا ن %و ,ھ , " ا 2 * ا تاذ " * ا ت ارط ?ا م"?ا . 5 -ب6' ا ضر : س 4 ب ! ا ض ر او ةر ط ا " ا ضار ا د أ وھ ت "ا ھر %ا ن و ب6' ا ت Bد م ت? - *او و"و " . 6 -ار ا 6 - ا : ض ر ا م" - , ار ا ل د ا ,ھ .

(7)

7 ا ل

ا

:

-توـ ا ق و ق ـ ا

• د

-

ق ا

-1

-ق ا ف ر

.

2 -ا سر-اد -ا ب ق -ا مو

.

3 -ق ا عاو أ

.

4 -ق ا ضار أ

.

5 -ق

و و ز ا س !ا

.

6 -ق ا ج#

.

-

تو ا

1 -تو ا ف ر

.

2 -تو ا عاو أ

.

3 قرط ا

تو ا % إ دؤ ا

.

-

تو ا ق

1 -ر

تو ا ق ف

.

2 -تو ا ن فو) او -تو ا ق ن * قر ا

.

3 -تو ا ق ب+* أ

.

4 -تو ا ق عاو أ

.

5 -تو ا ق ضار أ

.

6 -تو ا ق س+

.

• ,#)

.

(8)

8

- +. ا ل, ا ق و ق ا تو ا . د : ضر او او ا ضار !ا م -0 يز2ر ا مو ا و 0 ث د ا س ا م -0 ةزر+* +2 ق ا ل -ھو ب ا ضر + * ن و 6 ا -0 ر7 ل2 س و 0 ، او ا ت+*ارط9:ا -0 كر 7 ا يرھو ا ص)7 يأ + * ب+, د 9ر + دد ك ذ ب* ن+2 ءاو يذ ا ر . ا عو ب ق ا رد ف ) و ،ض +? وأ فو) ا ن + و 0 ق ا رو ظ -0 ةد و + :او د+, :ا فورظ نأ + 2 ،ض ر ل2 ,)7 ب و A او م !او ق 9 ا ن ر .2 ا A ب* و د د7 ا ض +B ا . ا لو نأ وھ ك ذ ن ب ,!ا ن2 ، او ا , ا % س2 + يذ ا -9ر ا ق ا % إ يد+ ا ق ةر20 ل A و ض ر ا % ر.ؤ يذ ا تو ا ق ن ثد + ھو يأ -0 ة+ ا -0 رار :ا ن ن+ ر او قار ا ظ . + ,* ق ا ن ثد ث * ل, ا اذھ ل#) ن A إ قرط + اذھ م. ن و A او أو ت+ ر ا ف ) ن + ارد عو9و وھ يذ ا تو ا ق *ط و رظ ارد % إ قرط فو .

(9)

9

- +. ا ل, ا ا ق و ق ا تو . 1 . ق ا ف ر : 1 -1 . يوB ا ف ر ا : ل+ و ،ج+ ز :ا وھ ق ا : A2ر يأ A +2 ن ء-7 ا ق أو هر ? A أو + ت+* . 1 -2 . - #ط,:ا ف ر ا : حو : فو) او ةد7 او ر و +* رو 7 ا 6 مو ر ? د د وأ عو و ا 2 7و * , ك+ ھ نأ وأ 7) +* رو 7 ا وھو + 0 +B +* طر *+ ا ن 9 + 2 لو او ل* ا ن فو) ا اذھ ق + +* +?و و9و ا + ا ن A + ارط) ل. : ف او (1) . + ارط) ن+2 و + 2 +* +? + ب ق ا ن - + يذ ا در ا ن2 ، د+ ا ة+ ا ر+طإ ن 6 او ا -0 جر) : د و وأ + او ب , ف او . ض +? فو) + * , و ثد د يز ر وأ - 0 رط) د د 6 و ،ر و ل +7 ر و + A E* ق ا فر و ضار أو (2) . * ا ضار F 6*ار ا -, )7 ا ل د ا ب ق ا ف ر : » ب , يذ او د د7 ا % !+* ز ن ز بارط9ا A أ A0ر ز+ ر ا ةر+7 :ا % إ ر 7 ك ذ2و A 0 م2 ا ةدGاز ا ظ ا ل. 0ر ا ضار !ا ض * دو و* ز + 2 - اذ ا -*, ا « . (1) : و ا ت ا ا . ط نو او ! راد 2000 ص 64 . (2) % & ا '( )* + , : -ھا & او ( ا %/ ( ا ت ا ا . ص ة ھ - ا 1 ز 34 ا * .

(10)

10

- +. ا ل, ا ا تو ا ق و ق . 2 -سراد ا ب ق ا مو : 2 -1 . - ا ل ا رد : س ا م + م ھا ) د ور0 ( Frued ك ذ وھو اد و + A E* در ا د A E7 ب* فر نأ لو+ و ق ا ةرھ+ظ ارد* د و ا ةز رB ا ه+ ا قG+ ر+. وھو ةر.ؤ ا + +* رو 7 ا د ور0 %ط أ A رظ ل#) ن ق + و +. ا : رط) + أ % ةذو)E تاوز ل* ن دد A ! راذ إ ةر+7إ ق ا نأ ر* ا ذإ . ق ا نأ + 2 ىر + 2 ،ع+*7Iا مد + -0 ود* و ا +ط ا ل و " د ور0 " ىو % راذ إ ةر+7إ ق ا نأ ر+ط)أ دو و* رو 7 ا وأ ت:+ ا ل27 % ر ظ ةد د تارو+ * م+ ا % إ يدؤ راذ Iا اذھو * + - ا نزاو او ,)7 ا ل +2 % ظ+ ا فد * ك ذو 2ر ضار أ (1) . * ك ارو أ . ATORANK : ل+, +0 ،هدو و % ر * -ھ د# ا )ر,و د# ا ن أد* A أ % ق ا ر ر . - ا د, ا وھ م!ا ن د و ا ر* رد ا % إ ب+ھذ او A د ق ا ر . د م+ط +* فر + يأ م!ا يد. ن د و ا ل+, ا ىر + 2 ،لو!ا ق ا A د A د ق ا د و ل+, ا . ن رو, ذ) A أر -0و ت:+, :ا ف ) A 9 يذ ا فو) ا وھ ك ارو أ د ق +0 : فو) تو ا فو)و ة+ ا (2) . (1) (2) ن &5 ا قور / : ط / & ا * ، ( ا ط 89 ا ةرادإو 1 - ا 1 2002 ص 24 .

(11)

11

- +. ا ل, ا تو ا ق و ق ا . 2 -2 . 2و ا رد ا : ل+. أ نو 2و ا فر " نط او فو 0+* ) Pavlov Waston "( ا نأ ن و ز0+ ل. + ن و 0 جودز رود* مو ق A 0 بو?ر ر B ا كو ا ف2 % إ يدؤ ب+ ا نJ0 - + +*و ق ا ض ) ق رط ن ك ذو ز ز رد, د ىر)أ + يدؤ * A ز ز , د يذ ا ق ا د و - + +*و أ 2و ا رظ ا A د2أ + مھأ ل و كو ا ل د % إ ق ا ن در ا د ق ا رد, دد طر7 *+ ا (1) . 2 -3 . دو و ا رد ا : رو 7 او ق ا دو و ا رظ ا تر 0 د 6ط م نإو A اذ ق نأ لو+ + د ق +* در ا ر و A دو و : ب ذ +* إ % إ ك ذ ي+ 6 رأ د و ب ذ +* رو 7 ا % إ ق ن لو ك ذ ق نأ + ا ل او ا ىد : -م % ة+ ا -0 ن ر)K + 2اردإ مد . -6 ا ن او و ت+* ط 6 ق : كو ر+ )ا د . ن+ Iا دو و مد % إ 6 ار يدو و ا ق ا ) - ور ا ب + ا ( % + رد مد و *ط ا ن + +, : وأ در ا ىد ار ا ن *ط ا نE* كاردIا بار ا % إ ب (2) . 3 -ق ا ت : ن و % إ ف , ق ا نE* + * او + ةد د بر+ و ةر .2 ت+ ارد د * س ا ء+ A إ ل,و + نإ : 3 -1 . يد+ ا ق ا ) - و9و ا :( 0 ،A *+ * + و د+ إ ن در ا ز و س ا -0 فو) ا ث * ب + A* د و ن ثد و رار ا A رذ + ر .2 ثد + 2 قزE ا ن جور) او ر . ا نو2 + ا هذھ -0و ار ط) +9ر + ز ز ص)7 ضر ن A 7 L ر د و : A ! ب اذھ ن2 و + 0و+) -0 ق + نو2 د و ،+ و9و (3) . (1) (2) ا قور / ن &5 : ص ه ذ 1 = * 25.26 . (3) ي ? ا &@* دأ : BCاو راد ، ( ا @) ا . ط قا ا 3 ص 128 .

(12)

12

- +. ا ل, ا تو ا ق و ق ا . 3 -2 . -9ر ا ق ا : ر ?و ر7 ض +? فو)* ر 7 A أ ثد يذ ا ل2و A2رد : A* ب+, او فور ر ? هرد, ق ا ن عو ا اذھو دد (1) . 4 -ق ا عاو أ : و و ةدد عاو أ ق نإ + * ن : 4 -1 . + !ا ق : د9 + + + * - ا ت+ +0د ا ةز ق +* + !ا ن و هرار او A أ دد رط)* س أ + 2 در ا % ر ظ وھو + % + نأ در ق* تار*) -0 لو)د ا ك ذ* رذ 0 +ھدد + . 4 -2 . % !ا + !ا ق : % % !ا + !ا و+ وھو رو 7# ا ىو ق ط 0 - ) ا نو 9 ا تاذ ق0او ا % !ا + !ا A* ق* و + !ا ر ذ - ) ا ق +* + + أ A . 4 -3 . -G+ ا ق ا : ةرط ا 6 ط #0 س + !او ر +7 ا A* + د وأ +0ر, د : + د + G+ A* د و ءر ا A* مو يذ ا وھو اد و + + 0 . 4 -4 . ب+G 2:ا ق : ب+G 2:ا %9ر د هدھ+7 و+ :إ -ھ + بG 2 ا د ق ا *+ او ،ر+ د ا A نأ + !ا ن فو) ا وھ م و )اد او ر+) ا *و* ا ت+ و9و ا ل2و + !ا ذ+ I A G+ . (1) أ ي ? ا &@* د : ص ه ذ 1 = * 128 ، 129 .

(13)

13

- +. ا ل, ا تو ا ق و ق ا . 4 -5 . تو ا ق : م+ ا ق ا ن عو تو ا ق ق +) ا د* د أ ىر 0 ق ا س+ أ -ھ - ا ق ا ظ أ د أ تو ا ق ر* وأ مG+ ا ر ? , ت+ و9و لو ز2ر يذ ا ق ط ا ن عو وھ تو ا ق نأ + 2 ،A وذ وأ ص)7 ا ىد ر+9 :او تو +* - او ل 0و د+ A ! دد ا فو) ا . 5 -ق ا ضار أ : أ ( -د ا ضار !ا : و و ز 0 ضار أ + ةر .2 د* ضار أ ق : -قر ا ب*, و فارط!ا ةدور* . -ب ا ت+*ر9 -بارط9ا . -ا ب-ارط9-ا س . -ء+ !او ةد ا بارط9ا . -)ود او سأر ا -0 غار +* س+ Iا . -س+ Iا ةر ا د ةر2* . ب ( -9ھ ت+*ارط9ا : ؤ ا -0 *?ر +2 -ل+ Iا -شط او عو ا وأ ب+ ا -0 ةد+ ز ا . ج ( -مو ا ت+*ارط9ا : قر!+2 -ز ا م# !او س *او2 ا . د ( -و* ضار أ : لو* ا رار2 ةد+ ز . ـھ ( -ا ض-ار !-ا : ط+ ث#. د و ل+ ا اذھ -0و رط) ا 6 و + 0 - + !ا ر, ا : -ك7 ا ،ر 9 ا ب E ،فو) ا ،ت+ و ا ض+ ) ا ،ب ر ا ،ل+ :+* ز + اذھو رط) ا ر+ظ ا .

(14)

14

- +. ا ل, ا تو ا ق و ق ا . + ارد ا ن *+ در اود* -ھو در ا ل. - ا مؤ+7 ا ر +7 ن و ق ق +0 ،6 او - ھو م)9 يرو 7# ا عار, ا ن و )اد ا . -*رط9 : ت+*ارط9ا ،كاردIا ت+*ارط9ا م ظ ا . ت ( -+ و و2 ا ضار !ا : -ضار !ا هذھ مھأ ن و ،- ا ق ا ت:+ ا % إ ضر ا د + 9ار أ د ز - ا ، و9 ا ضار !ا + * : ع+ را د ا ضار !او ،ير2 ا ،لو* ا ، ا ،- , ا عاد, ا ، د ا ر ا ،مد ا طB9 (1) . 6 -! "و و ز ا س $ا : 6* و فطاو او ت:+ # + !ا ط ا ر* - ا د+ ا ت وأ س # ا ط نأ % ا ثو * ا ت *.أ د لو و - اذ ا -*, ا ز+ ا لو ق*+ط د+ ا ق ر ر ا ةرو, ا ا -0و +) ا ةدB ا و ىر)أ تازار0J* B9 ع+ ر+2 ن + رد!ا ةد+ ،ل+ Iا ،لو* ا ةر.2 ،ء+ !ا 2ر عر ،ن ا ظو ،قر ا ،ن+ ) ا ،مد ا ط ت#9 ا ف+ را . -+) ا ةدB ا ط+7 ةد+ ز +9 أو - اذ ا -*, ا ز+ ا ر 9 % إ 6 ر ق ا ب +, - ا ا تار B ا هذھ نإ رد!ا ت+ و رھ تازار0إ 2 ةد+ ز ك ذو رظ2 او + ز#* ا -0 د ؤ و2 رو2و س2ورد ھو ،ن + ردأ رو او ن + لو* او مد او . ن ز+ -0 - اذ ا -*, ا ز+ او +) ا ةدB ا -0 ر.ؤ - ا -ھو فطاو ا ط ر* د+ ا ت ط 0 اذإ * , + غ+ د ا ن ىر)أ ءاز E* د+ ا ت ط* ر و يو+ * ار* او يو+ * ا ط* ر وھو + ا ب+, !او ب + ن+ط* ر + ھرود*و ىر)أ + ن نو أ نر و زو ا ةاو +* ط* ر و + ن غ+ د * ا ط +* *+ ا ةر7 +* - اذ ا ز+ +* (2) . (1)

%D EF ن &5 &@* & D ، و / F &8

-ص 1 - او ض ا ، H ا 34 . (2) ط تو ا راد ،% ( ا ا ل Jأ غ L ا ي ?/ 3 1982 ص 96 .

(15)

15

- +. ا ل, ا تو ا ق و ق ا . 7 -ق ا ج& : ق ا ت:+ و و ب ) # قرط ك+ ھ . 7 -1 . - ا ج# ا : * - ا ج# ا : د ا د ور0 د و B - ا م + ا # ا ا هذھ Frued ا مو ذإ ،- ا ل ا رد م ز وھو O + ف72 ا ط او* ث * +* ازIاو ار ت +2 و + 2 د و ا عار, رو9 د + - ا ج# او ك ذ -0 ل أ #* س+ Iا ن ر B ا فد * ء+ Iا % اد هروذ و A + أ -0 ث * ا لو+ A J0 ضار F ت+ ار, ا . نو2 نأ د*: ج# ا ن عو ا اذھو +9 أ ، )اد ا و+ ا ع+ را او +7 ادو ب *ط و ض ر *+ :ا *ر ا ن عو وھ - ا ج# ا نأ لو ا ن2 . 7 -2 . -2و ا -0ر ا ج# ا : اذ ا * ار ا ل,أ 6 ق ا ،بارط9:ا ل,أ ل د * -2و ا -0ر ا ج# ا ز ضر . 7 -3 . - ا ج# ا ةد + +* : % + 0 ج# ا % A 7 * ا A + زو+ ص)7 ا ةد + * ك ذو 9ر ا ثاد !ا م )9 مد ل#) ن P ز - او 9 9 +* % 70 A 2+7 ن . 7 -4 . - + :ا ج# ا : +2 ءاو +ھر B و A +9وأ P , ،ص)7 ا د - + :ا ل ) ا ب او P , ل#) ن ك ذو وأ ل +* ,+) ت 6 ا وأ ةر !+* .

(16)

16

- +. ا ل, ا تو ا ق و ق ا . 7 -5 . ء+)ر :+* ج# ا : + ھأ ا ت+*ارط9:ا ن ر .2 ا ج# -0 + 0 A ةد+ ص)7 ا ف+7 2ا % A ر20 مو - ا ق او ر و ا - ا ءود ا 6 - 9 ا ء+)ر :ا (1) . 7 -6 . -G+ 2 ا ج# ا : + تار .E + نأ لو نأ ن2 و د د7 او د+ ا ق ا + -0 ت+Gد ر* - او ق ةد+9 ا ود!ا ل+ ا د : ء+)ر :ا ض * ثد د ود!ا هذھ مظ و يد ا ء+)ر :او ار ا % ةرد +* ب+, ا ر 7 ك ذ*و - 9 ا ةر ط) او ةر *2 ا ت:Qا بر ل ا وأ ةر+ ا ةد+ -0 + و+ * P, : ك ذ س+ او ءود ا ثد . * ا ـ تو . 1 -تو ا ف ر : 1 -1 . B : تاو !ا رد, ن + و ،تو ،ت+ . 1 -2 . ا + #ط, : ء+ ا A E7 + 2 ة+ ا مد وھ ذإ A 0 ت +2 ن ة+ ا لاوز ،هد حور ا ت ر+0و تو ا A* ل يأ ل !ا ء+9 او ة+ ا ل + ا ر, ا ل+, ا وھ وأ ،+ * ف, ا + ة+ ا مد وأ + نو2 نأ ر, ر ر وأ +* ا س ا وھ يذ ا - + Iا يد ا A* + ن ة+ ا (2) . 1 -3 . يرو, ا مو ا : حور ا جور)* تو ا ؤر -ھو تو ا ن ة+ + ،ل !ا ناد 0 ،در ا + 7 ر+) وأ د ة+ + وھ . (1) ا ة ھ - او 8 ا راد ، و ا ت ا ا 2000 ص 82 . (2) M & ا %F L ا س ) : O @& ا O @* ا 8 س * 3 ( ،تو ،P & ا ض ر , ،ن LH* 1987 ص 868 .

(17)

17

- +. ا ل, ا ق ا تو ا ق و . 1 -4 . - و و * ا مو ا : هذھ دد - ا ب+* أ و م2ار -ھو ) ا تو A* د, و ة+ ا + تو ا ، و ا فG+ظو ر )أ س+ إ وھ ة+ ا . 1 -5 . يروط !ا مو ا : + و و + + أ 6 تو -ھ د*!ا + او لاوز ا A* د, و حور ا تو د تو ا ص )7 تو ا P ط, ل ر+20!ا تو يأ يو ا تو ا A* د, + و9و -0 تو او - ظ ا ل2 ا ،ل27 ا -0 ل. وھو (1) . 2 -3 . - و و * ا تو ا : - ر+) ب* ن O + تو ، و ا فG+ظو ا ل2 * وھ 9 + ا رو, ا مد) و ر+ ا وأ ل+ ?ا ثد+ 2 :د ةرط رو 7 : و+ 2 ا او ا م ! ء+*ط!ا وھ عو ا اذ * تو ا ن +0و) ر.2أ - *ط ا تو ا % تو ا ه+ ا م % (2) . 3 -تو ا عاو أ : 3 -1 . - *ط ا تو ا : ز# ا ب+* !+* ز رB ا واز ا ء+9 ا # ا د وھو -Gار 0ا A ل+ و . 3 -2 . ا -9ار 0:ا تو : A و +ھر ? وأ ق ) وأ ل 2 ضر+ ل* رور9 ب+* ! ز رB ا *وطر ا ء+9 ا وھو -ط+* ا A ل+ و : تو ا م : * ض *!ا تو ا : ةE 0 تو ا وأ - *ط ا تو ا وھ . * دو !ا تو ا : + ) تو ا وھو . (1) Q س * D ن F / -R ناو * & D -ت & ا -ط تو ،= ز L او E* 1 2012 ص 18 . (2) %F L ا س M & ا ) ا 8 ل * س * 3 O @& ا O @* ( P & ا ض ر , ن LH* .

(18)

18

- +. ا ل, ا تو ا ق و ق ا . .#. تو ا ل و : -- + ز ا تو ا وھو د ا س ا ر+ . -- Iا تو ا وھو فور ا , س ا ر+ . -يدارIا تو ا وھو د ا تاو 7 س ا ر+ . 1 -6 . رظ و س ا ء+ : ن و م او ل ا ن * # ا 27 -ھو :أ ر , ا A) ر+ ءو9 -0 ن . +* ا ن ض * ىد تو ا E ت. * د رو 7 او - و ا مGادو م+ و ف+2 -2و ا ىو ا % تو ا نJ0 ىر)أ + * +* دG+ ا رود ءادأ ن R ا ف و و او او 2ر ا ت+ + ا ا فG+ظو . دد, ا اذھ -0و لو " Childer " تو ا % إ يدؤ او و ا زGارB او لو ا ل2 ن! ة+ آ تو ا نأ رد 7 - او ل 0و د+ A 2 و + در مو تو +0 A* - و . و " د ور " Frued A لو و 0 تو ا -0 رو.E لو " ا فد ا A ! و 0 A* نورد ن و ة+ ل2 A ر يذ 0 ل وھو و و و * ظ ر ? A ل2 نأو ةد:و ا ذ + ز + و رھ+ مد ا اذ 0 ىر)أ ر % إ ر ن تو ا وھو ت+*. ا % إ + T ة+ ا + * - ا 2ر او نو2 ا -0 ظ # ا ر د او *ط ا -0 ر ا " (1) . 2 -ا تو ا ( إ ! دؤ ا قرط : 2 -1 . - *ط ا تو ا : +ھ+, أ ةد د تو ا ب+* أ ن2 ر+ :ا وأ ل ا وأ G + ا ثداو ا % إ 0+9إ ر ا -0 مد ا وأ ضر ا ثد L * +ھود و0 ء+ ا 137 د او تو +0 ب+* !ا تدد + و +** . (1) -1 ? ا &,أ &@* S H / & ا راد ،ت & ا 1 3 1987 ص 117 .

(19)

19

- +. ا ل, ا تو ا ق و ق ا . 2 -2 . ء+*ط!ا د يو9 ا تو ا : 6 ةزو+ *و* ?و ،و9 او O ا ل# او رو 9* 6* ا ء+9 !ا ، و ا فG+ظو -G+ وأ - 2 ف و وھ ا فG+ظو ف و ل+* :ا * ز+ و س او ب . -+ *-+* أ : دودر ف2 ،د ا ، *و* B ا ،م ا ،بر 2 ا ،ن 2!ا ص ل+ 0!ا . 3 -تو ا ق , : م و2 م2 * نوG ا دار0!ا نإو م+ ا ق ا عاو أ ن A إ - + :ا م+ ا ق +* + + إ دار0!ا د7أ وھ + ,* ق ا ق و تو . ب +, و ر7 ا 6 و و 6 ا ت+*و و - ا د7 او ر و او ق 9 +* رو 7 +2 ضار !ا ن و ل 7 د م+ ا ق +0 * ا ت+*ارط9:او س ا ت+*و ,و نزاو ا ل# )او راود ا ت+*و * رو 7 +2 و9 ا ضار !ا ن و ك ذ . او +* تو ا ق * ب+, ا در ا ب+ و ل ن+2 ل2 -0 A* د,ر تو ا نE* ساو و او ر ر+20أو وادو ا س ن * # ا نأ P9او ا ن P*, ك ذ ق ا نز ا A رط و ظ يأ -0 ل, و A* مو ط+7 يأ ل#)و A إ ا ل+B7 ا وھ تو ا ق 0 - + +*و ط) # وأ ز# # تو ا ق و م+ ا ق ا A* ط* ر ا ت+ و9و +* ص)7 ر+) ا تار7ؤ ا ن د د ا ل#) ن و ) اذ تار7ؤ وأ م اد 0و ن ر)آ تو ) ة+ ا 7 +ھو ر ا -0 مد ا ( A 7) #* تو ا ن ق ا % إ ص)7 ا دو + د ا ضار !او (1) . (1) -&5 قور / ن : ص ه ذ 1 = & ا 54 .

(20)

20

- +. ا ل, ا تو ا ق و ق ا . 1 -تو ا ق , ف ر : ق ا س+ أ -ھ - ا ق ا ظ أ د أ +ھر+* J* تو ا ق ف ر+ تدد د . L و لر+2 ىر 0 Karl Yong , ا -0 +,و,) -*+, ا سؤ* - + أ رد, تو ا ق نأ ة+ ن - +. ا ف ن+ Iا . ر2 * ت را د + * E. Biker " -0 + ف , نأ ن2 + او أ ف ) * ا ت+*ارط9:او ف 2 ا ت#27 نأ تو ا ن فو) ا وھو د او ر+طإ ." ر دآ در أ ىر و A. Adler " تو ا ن فو) ا زو+ -0 ل7 نو2 - ا ضر ا نأ ." + أ ت+ و9و لو ز2 ر ق ط ا وأ مG+ ا ر ? م+ ا ق ا ن عو A E* تو ا ق فر ق +) ا د* د أ رو 2د ا د+ A ! دد ا فو) ا ن عو وھ تو ا ق نأ ىر + 2 ،A وذ وأ ص)7 ا ىد ر+9 :او تو +* - او ل 0و . ن + 2 د ىر و Disktein 1972 تو ا ق ا هذ -* ا ر د او تو ا -0 يرو 7 ا ل E ا A أ . ساو د و Woss 1979 - 2 ا دو و ا مد و و ا ناد 0و تاذ ا ناد 0 ن فو) ا ن 9 + ا ةر*) A E* A0ر . ر وھ 6 ر و Holter ا س -0 1979 اذ ر +7 ن 9 + ا *+ ا تو ا ق نأ % رور ا مد 6 تو +* ط* ر ا ةد د ا رھ+ظ ا ن ر ظ يأ 6 و وأ ل E % د ا ل+B7 :او (1) . ل ا ب تو ا ق ز2 ر و شور ل ر - + ا M. Roche % : * س+ Iا : م)9 ا ف.2 ا رط) ا ھاد * رو 7 ا وھو . * ر+ظ :ا ف و : - ا ر ا ةر ا ك -ھو + - 0 ب ر ن A رط) ا ھاد * در ا س و 69و ا + 0 مزE + * , نأ ن2 ط+ + * + ھ ر !ا ق وأ رط) ا م+ أ ف 9 او يو+ +* س+ U ص)7 ا دو ئراوط *, ت+*ارط9ا 7+ إ ر عو9و وأ تو +* ر 2 ا لو رود ف ر+ ا هذھ ل2 نأ د اذ *و A* ط* (2) . (1) د ا ب LH * ا )& ا U ا + ر )D ، 9/ E* ،Q( ا M E* 54 F ،ي * ،B أ ، 2000 ص 84 . (2) -ر V ل ?F ) :

QF ا ةد W B ج ?D ة Y* ،ا + )& ا ت & ا B&

( /د MF 8L * * 2003 * 2004 ص 60 .

(21)

21

- +. ا ل, ا تو ا ق و ق ا . 2 -تو ا ن فو. او -تو ا ق , ن / قر ا : ،مد ا ذ ن+ Iا ير تو ا ن فو) ا نإ ) +2 ل+. ا ل * % ء+ ?Iا + و مد ا ؤرو + ن0د ا ن فو س ا -0 م ا ن ء-7* - و و زG+ ا % إ ب+ھذ او ف او ا هذ ضر ا %7+ A* ض ر او ث. او تاو !ا رظ و 7) تو ا ق او,,) ث صو,) او مو ا ن تو ا ق و فو) ا اذھ ن * س ا ء+ قر0 د و + Iا و ن - + 0 تو ا ق ص) نأ ن2 A و ،ر)Qا ن 9 + ل2و ن و ا ن * ل)اد ظ # اذ و ،وھ A : 2 -1 . + ھ دو, او تو ا ن ف+) + ا هذھ -0 وھو تو +* ط* ر ا ر . هر+2 كو * ب يذ ا ص)7 ا نأ -0ر ا ء+ * ا + + A تو A 0 وأ ص)7 ا اذ تو ا ن +0و) هر* + اذھو تو +* ط* ر ا ر . *+ # :و وأ + *, فو) ا اذھ ن+2 اذإ + رظ ا فر,* . 2 -2 . نأ د* : + ا هذھ م -2 ةز + ر ? ت+ و2 + * +, و و و 0 ةر*) +2 تو ا ن فو) ا % إ رظ ر.ؤ ا تار .E ن لز * + فر ت+ و9و ن فو) ا ن ف ) ةر*)2 تو ا ن فو) +0 ، ر+) ا تا ىر)أ ةدد . 2 -3 . د ور0 A ثد يذ ا - و!ا ق +* % + ك+ ھ Frued نور)آو ر+* +* + ا هذھ ن 9 :و د, ا ظ ا ق +* ب+, ا ص)7 ا ن! ك ذو تو ا ق وأ تو ا ن فو) ا ر ? ص)7 وھ - و!ا ر ? نو2 A ر*) نأ ل* فG+) +G0+2 ر* ق ا + ھ ن و ق ط مG+ھ ق ا نJ0 ق د او عو9و رو, د و :و شو7 - ا هؤ+ * ، 9او تو ا ن فو) . 3 -تو ا ق , ب / أ : - او ة+ ا ف و و لو ء-7 هر+* +* ن+ Iا A او ر ر*2أو ضو ? ر*2أ تو ا د و Aھ+ ا ق +* ب+, ن+ Iا نأ - د* ا ن 0 ك ذ ،فادھ!ا .

(22)

22

- +. ا ل, ا تو ا ق و ق ا . ب+* أ ةد تو ا ق اذ و : فو ا دد " نورو7 ك+ " Jak Choron تو ا ن فو) .#. ب+* أ : -ر+9 :ا ن فو) ا . -تو ا د * ثد + فو) ا . -ة+ ا ف و ن فو) ا . ر2ذ + 2 " و +0+2 " Kafano A*+ 2 -0 " تو ا او " ,)7 ا A0و+) ب+* أ P9او ل27*و + 2 -ھو تو * +* -: -ر+9 :ا . --,)7 ا تو ا . -ا ةر20 ىر)!ا ة+ . -ر9 ا لو تر0و - ا ا ا . + أ " نو " Liftoun % + + أ ز2ر فو+) لو ز2 ر تو ا ق نأ ىر 0 : -R او ل ا . -ف و ا وأ دو2ر ا . -ل+, :ا . -و) ا A أ تو ا ن ق ا ب* او رأ م أ د و و2 ا رظ ا و ن + أ ناد 0و م+ ا دو و ا وأ ةد+*Iا ن ف اذ ا .

(23)

23

- +. ا ل, ا تو ا ق و ق ا . ر 7 و " ز و7 " Cholteze -ھ تو ا ق ب+* أ نأ : -* ا ة+ + ا ن فو) ا ر+9 :ا د م:Qاو د . -- ا م F ل:ذIا ن فو) ا . -+ 0 -+ھ-+9 يذ ا ر -+* س و ن-+ Iا A -+ * -+ Gاد ة-+ ا س-+ ذإ فادھ!ا و - ا ف و . -ل+ ط!ا ر+B, ,+)و A ر أ ن ص)7 ا A2ر ن % نو2 ا ر .E . -د ا ,+) - Iا ب+ ا ن فو) ا ن . -مد ا ن فو) ا . -+ و د ب-+* أ % إ تو ا ن ق ا ب* 6 ر د : -+ *ار?و ث. ا ھار2 . -نز + :ا ىود ا . -ير+9 ا زازG 7:ا . -د, او ىود ا ن ل + ا . -ن ا ،ل ا ،ل ) ا . * - ا رظ و ن + أ " A و2 " Maskwihe نأ ىر 0 + ضر تو ا ق % تو ا + يرد : ن :إ A أ وأ A 0 دو و * وھ س و دو و % * م + ا نأو A ت ا د 0 A* 2ر لط*و ل ا اذإ A د* نأ نظ A ! وأ ا تو ا د * ل *و د A !و + ظ + أ تو نأ نظ مد ء-7 يأ % يرد : ر A ! وأ تو ا د * هذھ و + + : ط+* نو ظ + 2 . * س تو ا نأ A ن * نJ0 ا % وھ + يرد م و تو ا ل ن + أ + :آ ل+ ا س ا كر ن ر.2أ ء-7* +9ر س و - + ا رھو ا س ا نإ وأ ند* + و % - ا ء+9 !ا -ھو *+ ر ? + إو د+ .

(24)

24

- +. ا ل, ا تو ا ق و ق ا . م و ن ز ضر وأ ت ضر * %9ر ا ,+)و تو ا ق ةر 0 نو7 ن ن+ھذأ دوار ةر .2 G أ ك+ ھ نأ + 2 % إ : G أ تو ا د * + لو رود . -تو ا تار 0 ر)آ لو رود G أ (1) . 3 -1 . ةد:و ا د * + لو ق : ، نود P*,أ يذ ا د ا اذھ ھأ مد و ا ن +G 7 + 0 س ل وھو د ا ك ذ ةرو, ؟يد * ل اذ+ . 6 س+ ا ل + رطو د او A و ا هو7 و ر2 ا PGاور ا ةد + . -ب+ او -ب+ ا ن فو) ا : دG+ ا ب+ ,أ د ةر.2* هد فو) ا اذھو ) ن+ د!ا ( د د ةد+ ر* و و+ ا ب+ او تو ا ن * ط*ر نأ + دو . -لو ا ن فو) ا : و +ھ+ ة+ و م + يأو ر , يأ ن ن+ Iا لء+ 0 تو ا ق ب+* أ مھأ ن ر* +ھد د * + 0 ... ؟ 3 -2 . ضر ا ةر 0 ء+ .أ تو ا ن ق : * 6 ا % P*, نأ ن فو) ا : ز ةر ط) ضار E* %9ر مھ تو ا ق ن نو + ن ب ?أ نأ ,+) ضر ا روط 6 ر ر.2!ا ت+ + ا ء+9 ن ر)Qا % د+ :او ز ا % إ م * يدؤ د و + و روھد وھو يدو و ا فو) ا % + P*, نأ ن فو) نJ0 اذھ % تو ا ن ق ا ةد ن د ز اذھ ل2 د ا , ا . (1) * 1 ? ا &,أ &@ : ص ه ذ 1 = * 20 .

(25)

25

- +. ا ل, ا تو ا ق و ق ا . 3 -3 . م !ا : ر , ا ارد % ص+)7أ 6 + 0 ثد ةر ل2 - 0 %9ر * +* تو ا ق ن + + أ اءز ل. م !ا نإ تو ا ق ب+* أ ن ر *2 ب* ر* م !ا ل27 نJ0 م 9ار أ A إ - يذ ا م ؤ ا . -م أ A ر.2أ ؟ ة+ + ا هذھ رد + و ؟ ار .2 - + E لھ فورظ او ض ر ا + و 69و ا + 9ر ة+ + و -A* ط ا . ة+ ا ناد 0 ن ق ا -0 ص) تو ا ن ق ا نJ0 س+ ا ن ر .2 * +* ار )أو . 4 -تو ا ق , عاو أ : A.2 ةد ت +ط يذ ا ضر +2 وھ لو!+0 ،د+ ا تو ا ق و ن ز ا ،تو ا ق ن ن و ز ةر 0 مادو ض ر ا ىد ن ز ل#) ر ظ - ا ا ا ضار !ا ن ،د د7 ضر و 0 - +. ا + أ ز ضار E* ن *+, +2 وط د د7 ضر وأ ب ر تو 2 او ا ة+ ا تار*)* ط* ر و ر , (1) . -7 ث ر+9 :ا ق و تو ا ق ن * ز ا % إ ةر+7Iا + * رد + 2 # 0 A ,و* تو +* ل, ق % إ لو!ا ر ر+9 :ا ق ر 7 + * A 0 ر : + % إ A و ا ق ا ن عو % إ " ر )!ا ضر ا " % ض ر ا A - + يذ ا ة+ + و م أ ن A * + و تو ا شار0 . 5 -تو ا ق , ضار أ : ن % إ تو ا ق ضار أ م : 5 -1 . ا ضار !ا : -ق 9 +* رو 7 ا . -- ا د او د د7 ا ر و ا . -6 ا ت+*و . (1) د ا ، * ا )& ا U ا + ر )D ،Q( ا M E* 54 ص 80 .

(26)

26

- +. ا ل, ا تو ا ق و ق ا . -ر7 ا 6 و . -ر ا -ر+20!او س او +* -رو 7 ا . -ن+2 ل2 -0 A* ص*ر تو ا نE* ساو و ا . -ق ا نز ا A رط . 5 -2 . ا ضار !ا : -راود ا ت+*و * رو 7 ا . -نزاو ا ل# )ا . -س ا ت+*و , . -* ت+-*ارط9ا (1) . 6 -تو ا ق , س , : لG+ و او ط+ Iا قرط او ,)7 ا ت#*+ ا -0 + اردإ ن2 - او تو ا ق س+ لG+ و دد ن م?ر ا % تو ا ق ,+)و ق ا ن ىر)!ا عاو !ا س+ ر+ * او + عو9و ا اذ * ن . +* ا نأ :إ تار+* ):او و و ز ا ) ا *+ :+* + ( قر ا ن ت+ 2 زار0إ ،-G+*ر 2 ر+ * د ا Pط ل ,و * س+ رط ا هذھ مد) و د د, ا ماد) ا G + ء+9و9 وأ ؤ ةر*) وأ 9+ ىر2ذ ةر+7إ وأ + ا B*, تاذ ت+ 2 ت+ * ر .E * + * G+*ر 2 ا . -ارد % إ ق +) ا د* د أ ر 7 و + * م+ " ر * " -ظ ر ? ل27* ر ظ + 2و + ظ A ر* + 2 ،تو ا ق ن % - و و ز 0 س+ أ ) د + ا *+ :ا ( ر و + و2 ا ز+ ط او* ث +* ا +ھدد - او (2) . (1) &@* 1 ? ا : ص ه ذ 1 = * 213 . (2) -ي ? ا &@* دأ : ص ه ذ 1 = * 132 ، 133 .

(27)

27

- +. ا ل, ا تو ا ق و ق ا . ل ا ! &. : ق * ز ا ضار !ا ط+* را ىد + و ، ,+) ,* تو ا ق و + ,* ق ا % ل, ا اذھ -0 + 0ر د ض ر ا % A روط) A 27 + و م+ ا ق ا ن عو ر* يذ ا تو ا ن ز ا ضر +* ط* ر وھو . - + +*و س2 + ت+*ارط9ا A د د و ن ز ضر * ب+, ا نJ0 ا , ا % در .

(28)

28 ل

ا

ث ا

:

-ب ا ضرـ

-

• د

:

1 -+ و و2 ا ضار !ا ف ر

.

2 -ب ا ف ر

-A* 2ر

-A

.

3 -ضار أ

ب ا

.

4 -ب ا ضر * +,Iا -ب+ أ

.

5 -او ا

*+,Iا وأ ءو7 % ةد +

ا ل

ب ا ضر *

.

6 -ب ا ضر * *+,Iا ضار أ

.

7 -ب ا ضر ج#

.

• ,#)

.

(29)

29

ث +. ا ل, ا ب ا ضر . د : + و و2 ا ضار !+* A + ر .E ا اذھ ن O 0 ،ر *2 ل27* د ا -0 ر.ؤ س ا نإ . ن * ن و ت+*ارط9ا د ا ضار !ا ن د و ث س ا % ر .E د نأ لھ+ نأ + 2 : + 2 و ر *2 ر.أ كر - ا و9 ا ضار !ا ،ب+, ا -0 لو!ا ز2ر ا ل ت+* A أ ك7 ا ن د م يذ ا ب ا ضر ةر *2و و ب ا ضر * *+,Iا عاو أو ت+ 0و ا ب+* أ G: -0 .

(30)

30

ث +. ا ل, ا ب ا ضر . 1 -$ا ! و و1 ا ضار : 1 -1 . + ر : " يد او - ا وھ +ھ+ + و 2 + و و2 ا " + 2 ، ا ب+* !ا تاذ د ا ت+*ارط9:ا سرد بط او + :ا ت+*ارط9:ا ب* * و9و ت+*ارط9ا + * د, ،ء+9 !او قط+ ا % ر.ؤ - ا ةد د7 ا ا ت+ ار, +* و # + د ا ت+*+,Iا نأ د2ؤ -*ط ا مو او (1) . -ر)آ ف ر : +9 أ م :ا ت جرد + 2 ضار أ ر *2 ل27 % ر ظ و - ا E7 ا تاذ ت+*ارط9:ا ن و -ھ د ا ت+*ارط9:ا . 2 -ء ا ض / د ! و و1 ا : * ن * " نوط#0أ " نأ A و ك ذو س او د ا ن * # دو و د# ا ل* 6*ار ا نر ا -0 » رد, د ا ضار أ ل2 حور او س ا ن « + أ " وط رأ :" ل+ د 0 » ةد او ةد و ن+ Iا نE* « م او س ا ن * +, :ا ةرظ ا نأ ن * اذھو + م او س ا ، 2 ا ةرظ ا - * ل9 ك ذ و ا رھاوظ ا م 0 -0 ت+*و , ا ن ر .2 % إ يدؤ . ىر و Von Vensekil - ا A اروط و A9ار أ -0 س ا سرد يذ ا بط ا ن عر0 وھ - + و و2 ا ضر ا نE* م ا ب , . (1) ي ا ن &, ا . ا ا ت ط تو ، & E ( ا 1 2000 ص 214 .

(31)

31

ث +. ا ل, ا ب ا ضر . 1 -1 . ب ا ف ر : - او A زو و د ا ط7 !ا ف ) ر ز+ و م ا -0 )اد ا ء+9 !ا ن و9 ب ا 300 9* م * مار? 9 ن ةر+* وھو ،+* ر د ا % رد, ا د -0 ن Gر ا ن * 6 ف و+ 6*رأ تاذ ةر ل27 ا طور) ن - ر+) ف#B* ط+ د او ةو +* 9 ا هذھ ز+ ،ز + ا ب+ ا % إ م ،A 2ر ل و + ا A ر0و ر !ا ب او ن !ا ب ا + ھ ن + أ ن أز (1) . 1 -2 . بط ا سو ا 3 4 ر / ا : ا ض ر ا ،ةر ط) ا د ا ضار !ا د أ وھ ب ا ت+ د ر 6 رد, ا ن ىر ا + ا ن م !+* س ب+, ز?و و طB9 ط تاذ ؤ ت+ + إ ن 9 + أ ت:+ او + و و2 ت+*+ ا وأ تارھ+ظ +ھر+* ا ن2 و ا ل + ن+2 نو2 د ت+9* +* س+ إو * 2 ثود ل+ ا ن ق + -0 ض ر (2) . 1 -3 . ب ا ب 1ر : ن ط* او يو ا م ا -0 ن !ا ،ن ذ!ا ن ب ا نو2 ،ن ز + + * ل, ر أو ن أ ب ن ب ا نو2 - ا A -0 ن !ا ر !ا ب او يدرو ا مد ا A 0 ير يذ ا وھ ن !ا ب او ، م ا -0 ر أ ن ذأ ن نو2 ناءز ا ل, ،- + ر7 ا مد ا A 0 ير و - ا مد ا A , ،- ا م ا -0 ر !ا ن ط* او يو ا ) ن ط* او ن ذ!ا ( دGاوز ن ط* - )اد ا Pط ا % د و + 2 ةزر+* +ط ا د و ن ذ!ا راد % و ، ط* او ذ!ا ا ط او* ا ء+7? ن !ا ن ط* ا راد ن ر .2* ظ ?أ ر !ا ن ط* ا راد و ا ت#9 ا -ھو 9 ا ب . ء+ وو يو او - ا فو !ا د رو ا -0 ل. ب ا % إ )اد ا و د ا و!ا -ھو ةدروأ ن ك ذ2 ب ا نو2 و *ر!ا وGر ا ودرو!او ب ا . (1) تو ،ب LH ا راد ،+ ا او - ا ضا *أ + &@* * ن * ط 1 1981 / ص 32 . (2) ر &@* ن ل ا راد ،% - ا ا س * 3 ،S / 1988 .

(32)

32

ث +. ا ل, ا ب ا ضر . -+ ز ،ت-+ -+ , ب ا -0 د و -+ 2 يوGر ا عذ او ر *!ا ن-+ ر7 ا وھو -+ھر*2أ ب ا ن جر) - ا ن ار7 ا ن و : ا -.#. وأ - ط* ا - ذ!ا م+ , ا ت+0ر . وذ وأ ر !ا - ط* ا - ذ!ا م+ , ا - + ا م+ , ا وأ ن 0ر7 ا . -ر *!او يوG-ر ا عذ ا م+ , . س2+ ا ه+ :ا -0 ن+ ر +* مد ح+ ا مد +ھرودو (1) 1 -4 . ب ا ل : % اذھ م و A ط* ن ن ار7 ا ر* A)9 و ةدرو!ا ن A ذأ -0 مد ا ب ا ل* ن 9 يو د ا ز+ ا ىو ىرB, ىر)!او ىر*2 ن رود . * ىر*2 ا و د ا ةرود ا : La Circulation systémique + ا هذھ -0 م ا + #) 6 % إ ن 2F ل + ا مد ا R9* مو ث * ر !ا ب ا ن ط* ن اد* ا ط نو2 ا طB9 دادز و ةر و + -0 * ا 9 ا P*, ر * مد ا 60د و ،ر *!ا ن+ ر7 ا م+ د P م. ن ط* ا ل)اد مد داو و ن 2أ ن A + و ،مد ا لو,و ن ؤ - ا تار 7 ا 2*7 % ةر B, او ةر *2 ا A ور0 ر* و ،هر* ةر *2 غر ةر B, ةدروأ -0 ر 7 ا و!ا جر+) مد ا 6 و + 7?أ ل#) ن اذھو Gاذ? و ر*2!ا ةدرو!ا % إ + + نو*ر2 ا د 2أ - +.* # مد ا اذھ نو2 و ب ا % إ مد ا 6 ر م. CO2 . * ىرB, ا و د ا ةرود ا : La Circulation pulmonaire * مد ا 60د 0 ن !ا - ط* ا - ذ!ا م+ , ا P 0 A )اد يو د ا طB9 ا دادز و ،مد +* ب ن !ا ن ذ!ا X ه+ + ن مد ا ص ) 0 ، ر 7 ا 2*7 ا % A ور0و يوGر ا ن+ ر7 ا ر* ن Gر ا % إ مد ا 60د ر)Qا وھ ض* م. ن ط* ا ةدرو!ا ر* ن 2!+* + *7 ب ا % إ دو و نو*ر2 ا د 2أ - +. (2) . (1) -+ &@* : ص ه ذ 1 = * 32 . (2) -يرو ا M ھا إ Q 3 -ب LH ا راد ،P L ا M . @- * F Z ط / ص 487 .

(33)

33

ث +. ا ل, ا ب ا ضر . 2 -ب ا ضار أ : د:و * ضار أ % إ + ن2 و ) ضار أ رو ظ % إ يدؤ د + ل )* ب+, نأ ن2 و9 يE2 ب ا نإ * 2 * ضار أ ىر)أو . 2 -1 . د:و ا ضار !ا : اذ * ص+)7!ا ب+, ث ،ةد:و ا ذ عو ا + * ن ، د:و ) * ت+ھو7 و ت+0T* ن *+, نود و م أ : ا م+ ھ:او ه+* :ا ر . - ا ضار !ا ن و يوGر ا ن+ ر7 ا م+ , ق 9 ،ر *!ا ن+ ر7 ا خزر* ق 9 ،ن ذ!ا ن * + ل+ ط!ا ىد : ا ) او نزو ا ص ،س ا ق 9 ، رز ا + *+* أ ن * : ن .#. ا % و!ا رو 7 ا -0 م!ا *+,إ -0 7F م!ا ضر ،% و!ا ر 7!ا ل#) ود!ا ض * م!ا لو+ ، + !ا *, +2 د ا ضار !ا د E* ل ا % و!ا ر 7!ا . 2 -2 . * 2 ا * ا ضار !ا : * ب ا مز + ور : ط!ا ب , 9ر + رو!ا ب ا م+ , ق 9 % إ + إ يدؤ د+ ا ن زو ا ب+ ا رار2 ل+ ا ،A + ا وأ -ط A9ار أ ن و ،- ار ا م+ , * +* ء-7 ا س و : م ا ك ذ2و ن 7 ا رز ،ب ا طو*ھو ،ب ا م )9 . * - + ر7 ا طB9 ا ع+ را : ن ا % ن B +* ا د 6 ر 60 ر ا ن ضر -0 + !ا رط) ا ل او د -0 - + ر7 ا طB9 ا ع+ را - E و A9ار أ ن و ن ار7 ا ب , : ن ذ!ا -0 ن ط ، ر,* ا ت+*ارط9:ا ،راود ا ،عاد, ا ،ب ا ن+ ) ،س ا ق 9 . 9 ،ن :و2 +2 ا نو ر 2 ) ا ت+ و ر ا ض * ج+ إ -0 ةد+ ز +2 ةد ب+* ! ثد وھو ر *!ا ن+ ر7 ا خزر* ق .

(34)

34

ث +. ا ل, ا ب ا ضر . * - + ا ن+ ر7 ا داد ا : + ور0 وأ ن + ا ن + ر7 داد :ا ثد و د ط ط او* مد ا طB9 -0 طو*ھو د د7 م E* +*و , نو2 و *, د,0 . قر ، رز ،A و ا بو 7 A ظ # و ،ق+ ):+* رو 7 ا 6 ر * س +* أد* و ء- ا وأ ن+ .B +* ض ر ا س ب ا ت+*ر9 ف 9و ض* ا ر ،ةرار ا رد طو*ھ ،در+*و ر ز? (1) . 3 -ب ا ضر / !/ 5ا -ب / أ : * ن ب+* !ا اودد نأ او +ط ا ن2 و ب ا -0 ت+*ارط9ا % إ يدؤ - ا ب+* !ا ل2 د د % ء+*ط!ا فر م ل + * ن و *+,Iا هذ و او ا : 3 -1 . مد ا ر.) : يذ ا مد ا ن! ب , ن+ ر7 , ن7) ا Pط ا % ط ا وأ و د ا يأ ةر.+) ا نو2 نأ ن2 ل#) ير ل ر - 0 6*,Iا حر د اذھ ل. ثد و ر.) 0 بارط9ا % د ن7) ا ن+ ر7 ا ةر+7إ ةر.) ا ل27 0 رط) د ا ف ز ا ن - و . 3 -2 . ن ار7 ا ب , ت+* ر : ا اذھ ، , ا ت ف ز ا ب* و + يذ ا ن+ ر7 ا راد ف نأ ن2 ن ار7 ا ب , ت+* ر نإ *ط ا -0 ف ز ن+ ر7 ا نذإ د 0 + +2 ن , ا 6 ) نأ ن2 ن+ ر7 ط+* ا . (1) -S /ر &@* - ا ضا *أ -او / & ا راد -ن تو _ ط 5 1985 / ص 204 .

(35)

35

ث +. ا ل, ا ب ا ضر . 3 -3 . ن ار7 ا داد ا : ر 2 نأ ن2 و كر و , ا ن ط P9او ا ن رB,أ ن+ ر7 د . هذھ ر نأ ن2 : .#. ا ا ب+* !ا * ا *و ا ت:+ 6 + أ ن م?ر ا % % تE7 * ا ت+*و ا ض * نأ P ر7 ا ن * د 0 اذ ط تار ار7 6 ثد + أو + ا ن ار7 ا داد ا ،مد ن ةر *2 2 % إ ب ا ج+ د ت:+ ا هذھ -0 و + ن + ا نو2 ةدود ن ار7 ا نو2 : + د % و A + + ل2 * ر0و ا مد ا 6 ط :و ظ -0 ن 2!ا ن 2!ا ص ب* * ب ا O ن ءز ب ا % إ در + ر.2أ ن 2!ا % إ (1) . 3 -4 . ا .ارو ا ب+* ! : -0 A اذ ن ا -0 نو2 ب ا ضر * G+ ا دار0أ د أ *+,إ نو2 * ا *و +* ص)7 ا *+,إ نأ ت+ ارد ا ن * ن ن+ Iا ل نأ ن2 ط او ة+ ا بو E* ق ل* .ارو ا ب+* !+* ط 0 ق : E ا نأو ن+ !ا ب ?أ إ -.ارو ا رط) ا G * ا ل او ن ر B نأ ع+ط ا اذ يذ ا A ر أ -0 تر.أ د نو2 نأ ل (2) . 3 -5 . -.ارو ا ب ا ضر ب+* أ : ث . ن ر.2أ عو ا اذھ ل. و ىر)أ ت+ + J* ق0ر ر ? يأ لوزB ن و2 ،Eط) ا ن O + او ةد:و ا ذ ب ا هو7 وھ ) ا -0 ,+)و ب ا ضر * ن *+, ا ت+ 0و ا % و!ا تاو ا س . سور 0 ت+*+ ا + ر+) ب+* أ ك+ ھو ب ا ضر * *+,Iا -0 + !ا ب+* !ا هذھ ر* " Herpos " ك ذ2 + ضر نأ ن2 - ا .و داو ت+ ،- ا م+ظ ا روط ىو % ةر .2 ا ت+ + 7Iا ل. -G+ ز ا ل + ا ر+ ا ل ا ط -0 ص)7 ا ل او ا ر2ذ % إ قرط *+,Iا ثود -0 رط) ا ل او مھ+ ف 2 فر -2 و ي ب ا ضر رو ظ % ةد + ا (3) . (1) -+ &@* : ص ه ذ 1 = * 325 . (2) -+ &@* : ص ه ذ 1 = * 325 . (3) -% & ا '( )* + , -H ا ضا *[ا D * -ج ا ب [ا \ ? L ا -ق ا ءا ھز LH* . ط ة ھ - ا 1 2003 ص 96 .

(36)

36

ث +. ا ل, ا ب ا ضر . * رد, ا *ذ ا : ھد ا ت+G ز ا ن عو ب وذ 6 ط : ص+)7!ا م+ أ نأ ب* او ب ذB ا و د ا ةرود ا ب , ئر+ط ز م ا + ق طأ ن ؤ/ / ا إ يدؤ ضار أ ك+ ھ نأ + 2 ن ار7 ا ,+) ,* ب , و -ھو رد, ا *ذ ا % : يرھز مد ا ر 0 ،A + ا وأ A 9 ءاو -طارو!ا م+ , +* ضر ،+ 9+* او + ا ب ا ن ار7 ب , + ا ن ار7 ا . * ب ا ز : ، ) ا !ا + -* :و 9 ) ن 2!+* - + ر7 ا مد ا ع+*7إ 2 نو2 ث * ب ا R9 ةو -0 ف 9 وھ A ب + ط* نأ يأ ب ا ن ر !ا ب + ا طو*ھ ضار أ ك+ ھ نو2 د+ ا + هذھ -0 ،+ ز وأ اد+ طو* ا نو2 ر)Qا نود . * يد , ا - + ر7 ا ب , ا : Athérose lérose 0 مد ا ق0د قو - + +*و ن ار7 ا داد ا % وأ ق 9 % إ يدؤ ھدو A ب اور ن ةر+* وھو ن عو ا اذھو + ق ب , ا * ت+*ارط9ا ثد - + +*و و د ا و!ا ل (1) . 4 -ب ا ضار 6/ !/ 5ا وأ ءو7 ( ةد ا ل او ا ض / : 4 -1 . لور و2 ا ىو ع+ را : » ت+ ھد ا ةد+ ز « د ا ت د * ا ت+*و او مد ا -0 نوھد ا ن هر ?و لور و2 ا ت+ و ن * # دو و % ت+ ار . ) ب * ب+, !او R ا ,+) او ا !ا 6 -0 د و 7و ءار , ةو)ر ھد ةد+ لور و2 +0 و+ و . (1) + &@* -+ ا او - ا ضا *أ -ص ه ذ 1 = * 204 .

(37)

37

ث +. ا ل, ا ب ا ضر . ر* 0 ،ب ا ضار أ ثود د زاو ر ? لور و2 ا ت+ و ت +2 اذإ وھو ،ل او ا هذھ رط)أ وھ لور و2 ا دو و ا لور و2 ا م2ار 0 د ا داو +* ? طأ لو+ د 6 ر *ط ا ,+) و د ا و!ا ل)اد مد ا -0 % ا يو د ا ء+ و )اد ا ) Intina ( + يو د ا ء+ و ظو ا صاو) ا ض * -0 ر B ثد ن ز ا رور * ةر+ و د ا + #) ا ن 2 رور د 0 G+ و ا ظو ا -0 ؤط* A* +, ور ل أو *#, ر.2أ + % إ لو + ر7* ن ن+ ر7 داد ا د و # +2 + ن+ ر7 ا -0 مد ا ق0د 6 ث * ر.2أ 2 ا هذھ نو2 0 لور و2 +* م دز ن * ا *و +* % *+,Iا نJ0 + ا ب ا ن ار7 . 4 -2 . مد ا طB9 ع+ را : 2و * ا *و او ب ا ضر * *+,Iا ن ار .2 د ز مد ا طB9 ع+ را نإ داز وط ةد طB9 ا ن ج# ا ل+ط + يد+ ا ب ا ل % ظ0+ : ض ) ا % إ ع+ ر:ا ن يو د ا طB9 ا ثداو رار2 و ،ب ا ضر * *+,Iا ل+ ا ل ر أ * ا *و +* *+,Iا ل + (1) . 4 -3 . ن )د ا : -0 باذ ا ن و2 ا نأ ء+ ا لو ،ن )د ا ر ? د +ھرط) ف 9 ن )د ا ىد ب ا ضر * *+,Iا ل+ ا نإ ث ، + Iا ب ا ت+*ر9 -0 ل)د نأ ن2 - ا ن :و2* +2 +2 G+ 2 ا داو ا ض * زار0إ % د + مد ا ر+ 6 ط ة ،ن+ ر7 ا ب , د9 -G+ و رود* مو يذ ا ن ور* ا ىو ن ض ) و ب ا ن+ ) ن د ز نأ ةد او ب ا ت+ د -0 م+ظ :ا مد ن )د ا د د 0 . 4 -4 . أ ا نزو ا -0 ةد+ ز ا و : م ا ن ةد د ن2+ أ -0 نوھد ا 6 و م2ار * ز 9ر + وھ نزو ا -0 ةد+ ز ا -0 +** ا نو2 + +* +?و ب+* !ا رط)أو مھأ ن ر* و ،ب ا ضر * # + + 2 ،لور و2 ا ع+ راو ير2 +2 ةد د ضار E* *+,Iا A* *+,U دؤ ا . (1) -ي ا ن &, ا -& E ( ا ت ا ا -ط ،تو 1 2000 ص ، 214 .

(38)

38

ث +. ا ل, ا ب ا ضر . 4 -5 . ير2 ا ءاد : * و!ا هذھ ب+, + د و د ا و!ا ,+)و و د ا و!ا % ةر.ؤ ا ل او ا مھأ ن ر2 ا ر* ر .E + ظوو + ط+7 ناد * أد* 0 و!ا هذ ء+7B ا ر B * أد* 0 ضر ا . و د ا و!ا % و ،يد , ا - + ا - + ر7 ا ب , ا روط -0 رود A ير2 ا ءاد نأ ن * ةر )!ا ت+ ارد او + و ر.2!ا . 4 -6 . ن ور !ا نو رھو سE ا ن : ا د ب ا ضر * *+,Iا نإ ن ا اذ 0 ،A , م ن ز+ - او ا ء+ ا د تار ةد قو ن *ر!ا ن د * ء+ يد , ا ب , ا ءار ن * ا ط +* ب , . 4 -7 . رار او ط ا تار B ا : ةد د7 ا ةرار او ط ا ت+* ا 6 و لو,0 -0 * ا ت+*و ا ثود نإ + ھ+* ا عد ا ر أ . يو د ا طB9 ا لد ع+ راو ب ا ت+ د -0 عر % إ ء+ ,!ا د يدؤ نأ ن2 يو ا طB9 او س ط ا تار B 0 ب +* ن *+, ا د ةر ط) ?+ د + ر7و * ت+ +9 % إو * ت+*و % إ ك ذ يدؤ + * - + ر7 ا . 4 -8 . G+ * ا *+ او داد :ا : !ا ن ر .2 ا -0 ضار E* *+,Iاو ن )د ا -0 طار0I+0 ب ا ضر * *+,U - ا ب* ا % فر ا ن2 ن+

A داد ا G+ * *+ *+. * P*, ا ت+*ارط9:ا هذھ نJ0 و و.+* ا ت+*+,Iا وأ ن ار7 ا وأ % 2 ا *+,U ضر * ب ا (1) . (1) ي ا ن &, ا : ص ه ذ 1 = * 214 .

(39)

39

ث +. ا ل, ا ب ا ضر . 4 -9 . ! ا ل او ا : * - ا طB9 ا : ر* و ، + ا ثاد !+* ط* ر ا - + :ا طB9 ا ل او * ب ا ,+)و + و و2 ا ت+*ارط9:ا ر+. + +* +? ، 2 ا در ا ةء+ 2 ل . ث * رار :ا وأ ةد ا وأ ةو ا ن نو2 ر+) ا وأ )اد ا G * ا -0 ر B وأ ر . طB9 ا ة+ ا ل+ -0 تار B ا وأ تار . ا ن طوB9 ا E7 و ،-9ر وأ - ظو ل# )ا % إ يدؤ + . * ت*2 ا : و2 ا ه+ :ا ر+, أ بھذ ب9B او ناود او ق او ت*2 +* ,+) ا +0د ا ل وھ ب ا ضر نأ % إ - + د ن + + ار * ر* : ك ذ 6 و - B يذ ا ن+2ر* +2 نو2 و ت:+ # # در ا لظ لاو !ا هذھ ل2 -0و موظ2 ا 0 تار B ثود او A )اد* 60د ا د ا غر وأ AG+ ا و و (1) . 5 -ب ا ضر / !/ 5ا ضار أ : 5 -1 . ب ا ت+ د -0 ن+ ) ا : نو %9ر ا ن نور .2 او O ز و ر . و يد+ ر ? ل27* * ت+*ر9* A + إو ض ر ا رو 7 وھ ن+ ) ا نإ . * و م و+ د * وأ ر !ا م * + % ,+)و شار ا % م G+ ا د م *و ت+ د* م 2# او ، ر ? 2 ت+ * ا ن د . 5 -2 . رد, ا م:Qا : ،+ھرو ظ رط ث ن ف ) -ھو رد, ا د -0و ر !ا يد. ا قو0 + ط -0 م:Qا هذھ % ثد + +* +? + د و م !ا ةد7 - + و ،+ +2 ،+ *+* أ . (1) -% & ا '( )* + , : ص ه ذ 1 = * 98 / ص 133 .

(40)

40

ث +. ا ل, ا ب ا ضر . 5 -3 . مظ ا ر ? س ا : ض ر ا ب , يذ ا س ا ر نإ ق+7 ا -0 س ا -0 *و ,* س نأ A9ار أ ،م أ نود* وأ + رد, + أ ءاو ضر ا اذھ د ز د و ءاو ا تار 0 -0 ,+)و فو) وأ عز0 + ض ر ا ب+ + د . 5 -4 . ل+ ا : ت+*, ا 6 و و + او ،ن )د ا 6 أد* وGر A*+* أو 67 ا A 0ار د و +0+ ل+ ا نو2 . G+ و * ب+* أ ، ا قرط ا ب+ ا ،يوGر ا نرد ا + ةر .2 A*+* E0 مد ا ث + أ (1) . 5 -5 . ب ا : ن + , ) مد و م ا ت#9 ع+*7إ ص 6 ر اذھو د يأ لذ* نود ب ا ضر ب ا ضر * *+,Iا ب +, + #90 ل2 . 5 -6 . قر!ا : س ا -0 ق 9 A ثد ،ب ا ت+ د -0 م+ظ :ا مد و ل+ ا ت+*و ب* * ثد . 5 -7 . - ا ف 9 ا : ا ت+*ارط9:ا يدؤ نأ ن2 د و و *+,Iا نو2 + د ثد اذھو - ا ف 9 +* *+,Iا % إ * . 5 -8 . +*ارط9:ا ت 9 ا : ض *و ،ن !ا ب ا رو, د*2 ا م د+ دزا ب* * % ا ا -0 نط* ا ىو % ت+*ارط9:ا هذھ ثد ا -0 ل . +* س+ Iا ، 7 ا ف 92 د ا ضار !ا ةد . (1) -+ &@* : ص ه ذ 1 = * 52 / 55 .

(41)

41

ث +. ا ل, ا ب ا ضر . 6 -ج& او ! ,و ا : + # و + *ط + # ج# ا ج+ و + و ا ب ا ضر ,+)و + و و2 ا ضار !ا ج# ن 9 + ر أ نو2 + 9ر ا ضار !او *+,Iا ةد7 ن ف ) - ا ج# ا 6 مز# +* -*ط ا ج# ا ر نأ -B* و ،+ 2و و ض ر ا + + 0 روط نأ ن2 - ا تاد او . 6 -1 . + و ا : - + 0 . او ضر ا ت+** ن د+ *:ا -0 + و ا د : * ف و ا ن )د ا ن : *+,Iا ةد7 ن ن )د ا * د ز : % A ف و ا A ب 0 ن)د ب+, ا ن+2 اذإ ك ذ* - و . * ا ن ص+ Iا : ت+ ر2 ا ص+ إو ةر.2* ت+ ھد ا لو+ مد و + و -0و م+ظ +* GاذB ا ت+* و ا لو+ * ب+, ا % ب . * ر+ ا ر+ % إ 0+9I+* 9+ ر ا ن : مو نأ ب ا ضر * ب+, ا % 0 ،ضر ا ةد7 ن ف ) ا % ةد + او G+ و ا ل او ا ن ل + 9+ ر ا نإ - و ا ب او ل ا ن ف ) هد ب + 9+ ر* . 6 -2 . -*ط ا ج# ا : ا ف 2 - ا ود!او ت+Gد +* ب ا ضر -*ط ا ج# ا د س +* + +* ب+, ا ب *ط ا ث + ھو يرود ا ز+ ىر)أ ر + ل+ ا مد و ءاود ا ذ)أ ت+ م+ظ او . % ض ر ا 6 7 % 7 +* عاد Iا -9 - ا ت:+ ا -0و س+ B :ا ل2 -0 ء+)ر :او ءود +* A P + % 7 ا ل)اد ا *ط ا *+ او .

(42)

42

+. ا ل, ا ث ب ا ضر . 6 -3 . ا *+ ا : ب او ف+7 2او ت+ ار, ا ل % ض ر ا ةد + % مو يذ ا - ا ج# ا ب +* ض ر ا ج+ + ار .2 و ت*2 ا ض ر ا A و نأ O + د* :و ،ة+ ا ثاد أ طوB9و فو) او ق ا ةد7 ن ف ) ا % إ ة+ ا ر ةرور9 + قرط % - ا ج# ا د و ،+ رط -0 : * -2و ا ج# ا : ب ا ضار أ ثود ن د ح+ * 2و ا 0ر ا رظ ا % * A )د O ار* ت د) ا د ن ل او ز ا O + ر* ا ن 9 د و *ذ +* ن *+, ا ىد ت+*و ا دد : م د او ذ ا ،تاذ ا A و و ط*9 د او ،مظ ا ن , ا (1) . * ير !ا ج# ا : اذإ ت+ زE* ب+, + د - ا ةر !ا نJ0 م + ا 9او ر !ا ت+*و , او *+, ا ر !ا ت+ ار, ا ت +2 ت+*و نE7 ن ل او ،ضر +* ط* ر ا + :ا ل او ا % إ رظ +* # و د+7رإ ت+ و % إ ج+ - 0 ، * ج# او + :ا ت+ و2 ا . (1) -ا -ا ت -ا ا و ة ھ - ا ، او 8 ا راد 2000 ص 82 .

(43)

43

ث +. ا ل, ا ب ا ضر . ل ا ! &. : *+,إ ي! A9ر نإو ن+ Iا م -0 م و س+ و9 2 ب ا % ل, ا اذھ -0 + 0ر د A لط ظ يأ -0 + ا رظ A أ ذإ ، او ا A , % رط) -0 ب+, ا ل و - ظو ا . + +*و ل + وھو م ل + ل)د اذإ +,و,)و *T2و نز و ر و و ق ن ةد د ت+*ارط9ا A د د و ت+*ارط9ا رو ظو ر.E و + و 7ھ A ,)7 نو2 ب +* ض ر ا ن ا -0 ر *2 ا نأ ث * ن ا ھ ر ظ و *+,Iا ةد7 ن د ز و A 2 % ر.ؤ يذ ا تو ا ق ,+)و ت+ ا % ل+* Iا د ,+) ر )!ا اذ +ھدد وأ ار ا .

(44)

44

ار ا ل

ا

:

-ا

و

ار ا

ا

.

І

-ا

ا

:

1 *

.

2 *

ا

.

3 *

ا

.

4 *

ا

ا عا أ

.

5 *

ا

ا تا

.

ІІ

-ا

ا

!

:

1 -ا

"#$ ا ت%ط '( ا

.

2 -ا

ا

ا ) ا

.

3 -ا

ا

ا * ا + , ى

%. ا ت% /ا

.

4 -ا

ا

ا +

ا $ "#$ ا , 0 ا

.

(45)

45 ار ا ل ا ا و و ار ا ا . د : مو ا ار ا ت و د و ت ا ن ر ا تزر أو د !" ىد ا ةد طاو&أ م ' ل & ار ا تزو د تادو ا ن 'و ر" ( ) إ ل( ا اذھ دو و ! ط ا ل ا ير ت و اد د و ةروط ر ) إ ا ت ط & او ن ذ ا ء ط/ا ل(" ) إو ش 1او ،ر د3 ا ،ر ( ا ،ص 3& ا ل5 و ) ' نو"ر& ا 6 ا ط ار د ا 7ا ت ا ) إو ا ةأر ا م د .

(46)

46 ار ا ل ا ا و و ار ا ا . ا : ج : ت ' : لو ، ) ' لو ر د ل5 و ) ر ، ' ،ت ' (... ن ب ط ا : مو !ھو ض ر م ! ار ل ' . -ا < ط : وأ ا ن' ر وأ ةرد ن' ر ل " ،ث ؤ م ا و( ا ن' ر ... م ا ل / اذھو ط ا ب كر يذ ا @ ا ةر اذ ا ت ' ، ' ت ' ك ھ ،ل ... (1) . * و و إ : مو ! ا ر ( ا ،حور ا !" ب رB ا ل3د ا : د و حور ا ' ، 1ا ةدار1ا ل / بر ا : . * ر ' : 'و !ھ ثاد /ا ع "د ا م ظ و مو ا ح 1 ةرد ا ! ا ار 1ا . * ت ( ر ا : ن او و ةد د' وأ ةد او ت 'و !" " ( او ورط ا ا ھذ ا قرط او تاوط3 ا عو !ھ ت ' رأ دد و 3و ةدد : ا ،بر( ا ،حرط ا ، ا . * بط ا : ل ا ،ل ا ،ق B ا !ھ ا ،! ار ا ل3د ا ) ' لد و ار ا !" ا < ط مد3 . * ار ا ا ) ' ل ا : ! ار ا ل3د ! ا ص3& ا وھ (2) . (1) ا ا ،ي ا ا -تو ق ا راد -ج ك و م .

(47)

47 ار ا ل ا ا و و ار ا ا . ار ا : ج : ت ار و حار : حر ا : م /ا : حر ا ' . * حار ا : ) بط ا ( و ار ا ن" وأ ار ا ا سر يذ ا وھ حار ا ب ط ا ،حور ا G يذ ا . * ار ا : ث ؤ م ا !ھ : ا !'د ! ط ا ج6 & !ھو ار 6' ود ' !ھو ل5 و وأ يود ل3د ل . * ار ا ا : ض ر ب ط ا ر ! ا ا !ھ . * ط ار ا : ل3د مو ث ، 'و(و 6' ب ! ا تH ا !" ار ص 3 ا ب ط ا مو ! 6' ص 3ا !ھ 3 تاودأ 6 يود و ا قط ا < . -ار او ةد' عاو أ ص 3Hا ب و فد ا ب ،ةروط3 ا ب م (1) . 2 * ار ا عاو أ : 2 -1 . ةروط3 ا ب : ةد ار و ط ار ) إ م . * أ ( ط ا ار ا : ط ت و !'د H ! ا ت6 د ا ض م ! ار ل3د !ھو ك ذ ) ' أو ةر نو ر د3 ا ةد ك ذ و ل و ) دود ا ةد5از ا ،! ر 3 !5 س وأ ،ن زو ا ' ... @ ا .( (1) ا ا " ا ي ا – تو ق ا راد .

(48)

48 ار ا ل ا ا و و ار ا ا . * ب ( ر ا ةد ا ا : ط ا ب و و ت وو د ب ط و ض ر ا ة ) ' روط3و 1ا ھأ نو و د او ا ( أ ) و ل 6 ز6 ا تاءار 1او رذ او : غ د ا ار ،ب ا ار . 2 -2 . ا ب فد : * ةر ط ا ار ا : Antiseptique تار ط و تاد ( ط او ثو ا ر نو د و ، و(' !" ير ثو ثود د ' ق ط ! ر 3 ل3د !ھ . * ت Hاو ت ةد ( : Aseptique ت ا ر & ا ن م ا ! قرط ق ط ! ار ل3د !ھ . * ظ" ا ا : Conservatrice ثد ا د قز ا G ا وأ يذK ا و( ا ) ' ظ" ا دار ا ار ' !ھ . * ا ار ا : Esthétique : و ا و 3 م ا ن ءز ! ر 3 ا ر ظ ا ن ) إ فد ' !ھ . * 'و ط ا وأ ر ا ار ا : Plastique ا ن و < ار !ھو ن عرز و !ھ Lو ! ( ا ىو ةد ا قط ر L وأ M 3 ا رار(/ ط ا ن ر ظوو ل & د د ل أ . * تH Hا ار : D’urgence و ب د ' رط3 ا تH !" ض ر ا ة ذ إ ل !" رو ا ار ا قرط ا وأ ب /ا ن 'و ا : ظوو و( ) 1 ( . 1) ( ا " ا ،ي ا ا ) #$%& '( ا .(

(49)

49 ار ا ل ا ا و و ار ا ا . 2 -3 . ص ا ب : د " ص 3ا ل ب ار ا ت ا ن د د ا ك ھ : 1 -حو ا ب ا ار : !ھو ب ا ل ' ف و ك ذو ! ا ف و ا وأ ن ار& ا وأ ب ا ) ' ةر& ا ار ا ت ا ن 'و ب ا ط& م ا ةد لوط ة ا رار او س ا ' ض و ل أ ن ن ' ط ا ن 5رو ب :( و و 5 ر ا د . 2 -م ظ ا ار : B ! ار ص 3ا ت6( او ر و/ا ،ل او م ظ 3 ا حور او ت ھو& ا < ضر . 3 -نط ا ار : س ر ا وأ ر&' ! 1ا وأ نو و ا ن طر وأ ء /ا ر وأ ةد ا ت ر 3 . 4 -ار ن /ا : ا وأ ن /ا ) ' ةر& ل3د ق ط ن /ا بط !" ! ار ص 3ا . * ! 7 ھر ذ ىر3أ ت 3ا ) إ ار ا م : -و ا ك او ) ا ار . -ضار أ ار ء ا . -ب '/ا ار . ن ذ/ا ،ف /ا ،ةر ا ار O.R.L