النحو الكلي بين إكتساب اللغة و تفسيرها

ا نو

"

و ا مو ا

فار إ : أ / د . ش د) * + 1 س رور 1 ةر 1

1438

-1439

ـھ

ﺎﻫﲑﺴﻔﺗ و ﺔ

ﺔﻴﻠﻴ

-

ا طار د ا ر از ا رو ا ا ث ا و ا م ا ةرازو - 1 نو ا و ر ا بد ا و ا ! ا و ا م/0 د ر ا ب

رد ل د

هارو !د

مو ا

"

ط : رو+

0

ا

ا م ا ذ أ / ر ا م ا ذ أ ارر ا م ا ذ أ 0 او53 ا م ا ذ أ 0 او53 ذ أ ة م ا ا 0 او53

ا /

:

2017

–

2018

م

/

438

ﺴﻔﺗ و ﺔﻐﻠا بﺎﺴ ﻛا ﲔﺑ ﻲﳫﻟا ﻮﺤﻨ

ــ

د

را

ﺔﻴﻠﻴﻠﲢ ﺔ ﻔﺻو ﺔﺳ

د ورطأ

ط ا داد3إ رو+ ن ء /أ

3و د ش د) * + م ھار ن د / ا ياو ر 3 زوز د

ا / ا

ﳫﻟا ﻮﺤﻨﻟا

-د

رّ د " و " ط ن م د أ و ، رذ ار ت " # ا $ و ا % ب و كاذ"آ # ا م#) *#) ةرط ا و # ا م ھ -، .ر ةرو / / ن ل/ ّر/ " # ا رظ" ا ت ط $ ه 3 4 5 ا و # ا ت ارد / ط6 ت ةرو ، -7و ا ا إ ةد" و# ا س-" ا م#) ت رظ" * . ّل$ ا و رط # ا ُدُ َ ا و# ا رظ" ا ئد / %ط ض.ر/ اذھ مو آ و# / ?او ز. ا أد/ *#) " stimulus and response " ، ر ر د ةد د م ھ -إ )اد ، $/ ا - و # ا ارد/ ة ذ ا ف7و ا دود زو * ي إ يو # ا Cط / ?إ م $ ? ُ يذ ا ر - ا / ر * *" ن ھذأ . " ا و # ا .ر / ّ . ؛ اد ظ) ظ" .ر ا هذھ اّد ) ،ء و Fا ن # ا *#) مو و رظ" د ن أ م54 ھ - ز $ $ ھأ / .ر لو ) : ، # ا - #- ا تد و/ ھ و ل ور رو/ ت " ، .ر ا س-" ا م#) ( #) ق#طأ م ا $ : رظ ا و ا د و ا ن ، ن دود دد) K د *#) " "Lا ةرد ا ر - * Fا $.دھ و " ب او و د)او 4 5 ا ب ار ا ن M $" ? دد) د و ت # ا د ر . ن #7او .اد اذھ ا / ? " ن /رأ ث / ا O هأد/ ل رظ ا و ا ن د د # ةر ا ت . 4L ا و ت3 د يد و ا و " ا *#) ھار أ ا . و ّل ّ"/ وھ عو4و ا اذھ ر 5ا *#) " # ا ب / Fا ر أ ن ر 4 ا ن ر ا # ا و " ا وأ و # ا ت # ا مو$- # ا ت ورطFا ل ؛ # / # ا : ا ل ط ا ب ا م .

ن) ك ھ " ّ"/ -" ا # ا م#) # ا و " ا مو$-. -Lا ض / ر و # ا ت ) ا ل د ز ؛ ز .Fا وأ / * إ ة ارد ا ?و /ط 7 5 . ر - / ق# -" ا # ا م#)و ث د ا " # ا . # يذ ا ر Fا ّ"أ " ر/) ب ث / ا اذھ ) ن) / 6 ا ت Lا : ؟ # ا و " ا ھ و ؟ # ا و " ا رظ" ") ت " يذ ا .ر ا ق ا وھ $ #ط" ھ ؟ و و /Lا $ M )دو ر - ا ّر ا راوطFا ھ ؟ $ و *#) يو نأ ل/ # ا و " ا رظ" $/ ت ُ ف ر -رظ" ؟ # ا ب ا # ا و " ا رظ" ا ر - ف 5 َم/ و ا رظ" ا و ر" و# ا / ن .ر ؟ ن لھ * إ لو او ةد ا # ا ارد . -7و ا ه ?ا زو ر / )ا #) ةز #5اد "/ ا # ا ارد وأ ، و # ا .ر # #5اد ا "/ ا ر -؟ م Fا * إ ث د ا # ا م# / ت .د ٌد ) $"O/ و م)ز ا # ا و " ا ئد / ھ % ن / ار و ار وأ طM و و " "Lا ت # ا Parameters ؟ ضر إ لو7و ا ) . ت / إ * ن ط5 ا *#) ث / ا اذھ د )ا #M Fا هذھ ا : لِ$ُ ْ ِا يد $ ل7-/ ث / ا / ناو" : و ا و ا سرد ا ا بر ا د يو ث ، أ نأ ُت و ّر) # ا و " ا مو$- *#) . ف ُ/ 7 . ؛ ب " # ُت# "ا م . ناو" / ث / : " !ر ا ثار ا و و# " /ر ا ثار ا ن / ء ?ا ط " ن) هذھ رظ" حر7 M "/ ء " أ ث / / و ت# ا 4 ا ض / ن / و نود ، ُأ نأ لو ن د ا بر ا ن / ا ءارآ " # ا رظ" و و # ا و ءارآ ناو" / ن يذ ا او ا ث / ا . : " ث د ا !ر ا يو ا سرد ا و و# " .

وFا ل7- ا .و ء يذ ا ل / ناو" " ا و $و و !%ا س ا " ت و %/ ل ور رو/ ت " و /ر ا - #- ا ق )أ . /ر 4 ا رظ" ا روذ ،تد و/ ھ و و ر O 4ر م#) و اردLا س-" ا م# د ا مو# / ،ء Fا إ ل7- ا ّ ُ * 3 ث / ث / ا هذھ و ، % 4او ةد) م4 ھ : 1 -& ا ا س ا ) نوط&)أ تر د ( 2 و ا س ا ) ور رو! ل -تد و! وھ ( 3 ا ا س ) ارد%ا س ا م Psychology Cognative ( $و و ! ا . ا ت /ر ا ر 0 او . ل "F ك ذ د / ِث ْ َ/ ّر ا راوطFا " ا ل7- ا . # ا و " ا رظ" $/ ت يذ ا ناو" / ن " ا و ا رظ راوطأ " ً راد . ك ذ 3 ث / او ا *#) ھ : 1 زو $ ت ورطأ ر و 2 – ن و ا م ھ ض)ر 3 – ا و ا 4 إ يد و ا و ا ن F ّر) ج / عو4و *#) ث ا ل7- ا . ث / ا ب ا ن 4 ه إ د ، / ن ، ا ر - ا . يو # ا ب ?ا لوFا لو " م م د ا /ر ث د ا " ا أ ؛ # ا ب ا ن) ثد . ةرو$ ا ث3 ا راد / /ر ا ر - ا . " ا رد و# ا ) ر" ( – ا رد .ر ا ) / ( ا رد رط- ا ) و ( ." ء يذ ا %/ار ا ل7- ا .و / ناو" " إ ف7و ا ن ر ا 4 " ُت زار/L م ، ء د ا بر ا ة " ا د") و ن -7و ا ن و "/ ا د") ةد ا # ا ارد Kھ " # "ا ُت ارد يذ ا سد ا مو$- و # "ھذ ا "/ ا " / ك ذ و #5اد "/ ا # ا / لد/ ا و ن ا " Data " ر ا يذ ا / و ا م ظ" ا لو " % ، *" / تو7 ا ط/ر - ر - 4ر- و نھذ ا ل5اد ن . ، . ك ذ ن / ّ ُ إ / ا و ،% 4او ا ن د د ا * ھ ن :

1 ةد $ ا ا 2 -9اد ! ا ا . ِا د . ر 5Fاو س 5 ا ل7- ا . أ ْ5 ث / ا ُت ا ا و ا ئد ! ! ; ار و ن . ، ك ذ ّ 4 ن ر5آ ن / . ا ن اء ، 4 ا ن د د : 1 -ا و ا ئد ! ا 2 ا ا و ا ط. وو ر ا ئد ! لو " د و اذھ ا و # ا ت ا ل7- ا -و $ 4-و ا ل # / ل " ا و : ر - ا ت?و او ط Lا أد/ ، ةد) ا ل " - أ Move –A ، أد/ و "/ ا / ا ، ا رظ" Theta theory ، ا رظ" ار 5أ و Case Theory . * إ . 4إ ت رظ" ا و طM و ا )ر- ا # ا و " ا رظ" ن) ت)ر- ا ط/ر ا م Lاو ل ا رظ" ، رظ" X- bar ) سأر ا ط و The head parameter ( م4 ا ط إ ط و ، )

The pro- drop parameter ( هذھ /ط ا # ا ن # أ *#) تار ا و ئد / ا ز # "L ُ#5F ، ھ إ " /ر ا و د / ص ك ذ * إ 5 رو ن ث / ا . ء " ت" . ث / ا اذھ د )ا و # # ا -7و ا K$" ا و عو4و ا /ط % و ك ذ / ّو # ن) #) ت / إ * إ ل7 / ا ت?ؤ ا ا K$" مو نأ د/? ن ذإ ، فو و ا ن 35 ن # # -7و ل *#) ل ) آ م$.و # ا د)او ا ھ *#) Lا # ا ن راد ل/ ن م ھ?ا ن د د / *ظ د ر ت رظ" ل35 ن " " و ا ء /طO * ن د . ن /و /ر ا م ا . ب 7)Fا ء #)و ار . / ث / ا ء 4 ا د و # ا ب ن ةر$ وأ ت" و ، /ر ا و /" Fا ب ا * /" Fا ةد ا و ت / $" ، ر ا /ر ا * إ ؛ ل : )ر ا < اد9 او < 7أ < !ط ؛ و ا ، ، وؤ ا و ا )ر ا ت& # و ا و ا ارد ) ةد د$ ق )آ و ل ا .

د )ا ث / ا ل ،* وFا رد / ز # "Lا # / - ؤ *#) : - Syntactic Structures

- Aspects of The Theory of Syntax. - Language and Mind.

- Knowledge of Language, It’s Nature, Origion and Use.

د" ا ث / ا إ ت ارد * /ر " ا ن) ز # "Lا # / # ا و ب ـ مّ ا " كو " Cook :

Chomsky’s Universal Grammar

ب ن ھر و ، ز # "Lا # / - #- ا و و " ا و # ا م#) . ]. ك ذ و ر )ا / ) لوأ ن إ م ?وأ ل )Fا هذھ ر ھ " 4 $ ءار ةد ) ل - إ نود $/ و/ و # ا هذھ #) يوط" إ * وFا رد / دو ةرط 5 ن * ا 54 إ ، و ت رظ" د ا ھ - ا ز $ - ? ذ ل . سراد ّ ا ت " # ا Lا # ا ن ن وأ م$- ز # " ا و ث / ل )أ ةءار * #- ا %/ ط ا $ #) ب# -4 ر ا ر - ا و . ل ن ن ر ا ل اذھ راد ا ن بر ا -ن Fا -ن ر . -د نو $" / /ار ? -# 5 ت ر د او C#ط7 ، ٌل ءار ب $.و ، C#ط7 argument ) ( رظ" و #) *"/ يذ ا ) ا theta ( ظ" وأ راودFا ر ر ب رو ا ر / داو *4 ر ، أ إ لو C#ط7 ا اذھ ن (argument) ر / . ير$- ا - ا رد ا د/) " رظ" ؛ يزاو ا ء "/ ا ء "/و # ا ء "/ . # ا " * إ ) عو/و ا ( ر " / ب . C . د " و # ا .ر ا $ /ط $ اد5 او $ و7أ و " إ * ) كر # ا ( . إ ر ا ل ز / و أ م 5 ا .و Fا * فر ا ذ " ش د9 G 7 " هدو$ *#) ث / ا اذ$ / و تاو" ا هذھ لاوط ّ ا $ و ?و#. ، # و ةرو7 ا هذھ . ث / ا اذھ ء ةز ا اد رإ و .

رو .ور/# ر / ر د و ص 5 ر / و أ " و# ماو " ن يذ ا نود رد7 / ر و %4او ل / $. ^ #) ق# ُ ْ ا حر و #M أ ن) ب /إ وأ ر5O م ر ةر ا #M أ ن ج )ز"ا يأ ءاد و ق 4 و مMاد ا "ا . # ن " ?ا و ر / و أ و ث / " ك&! يد أ ل ر # Cheryl Andy Black

" ن " د ا و ا University of North Dakota

، عر. ك ا " يذ ا رظ" ب ا . ار "د) " X- bar ." أ * إ ن " ? / و أ ذ رو د ا 7 5 " ر 5#/ ر45 " ذ Fا و " ل 5#5 رو7" " م . ت $ و و تاد) و CM 7" ن هو د ل *#) . /ر ا # ا ر45 ج ا " / ، _ رو م #) م3 ا و .

يد

ا ل

ا

يد

ا ل

ا

-بر ا د يو ا سرد ا و

ا و ا

وأ

:

ا و ا ھ

:

!ر ا ثار ا و # و$

:

!ر ا يو ا سرد ا و # و$

ث د ا

بر ا د يو ا سرد ا و

ا و ا

وأ

:

ا و ا ھ

إ و ا د و ا رظ و م ا ت د او ت !ا تدأ طأ ةد د% رظ رو ظ م ا ق " ا و ا رظ The Universal Grammar

Theory ، ـ بر ا ن و+ ا ض ن فر ھو " ا د او/ ا رظ " (1) 0 % كر د او 0 و ةر 23ا رظ ن و فدھ ن و !ا ت + ا ، ىر و >> 6د ا رظ ء وھ ، + ا م 3ا فد ا ّنأ Deductice theory 0 % / ط ن ث ، !ا + ا ب ار : 2 ا + ا س و ت + ا ر ب << . (2) ةد د ت كر !ا ت + ُل ماد + ا رط ن دوز ر ا ھ و ب ا هذھو " %و و ھو " ؛ وھ ا و مC ن و >> ف و (و و ! ةدد ا ا << . (3) Dو ا ھروط !ا + ا وھ دد ا ا د او/ ا ك أ يأ لو3ا . ن هر F ن ن !ا ز % نھذ ا نطو ن او و ط او إ ا ت D ةر/ ، ر ا Cراو ا ل % . ل ط لGط ا 0 د و ھ و ر ا س % ا دار أ ب 6ا / اذ و ،ي . (1) رظ : ا د او/ ا و رظ ، د : ا /D ) ر ا ئر / د/ ( ا ، إ مو % ، ، ار ا 29 و و ) زو ( ن ، ور إ ر ، ن ر ا % ، : http : www.ta5atub.com (2) و م ، ؤو ا و + ا ، و ر : ط ،قر ا ءارھز ،يو ا م 2 ، 2005 ةرھ / ا ، ) ر ا ر: رو % ( ، ص 67

(3) _{Noam Chomsky, Knowldege of language : It’s nature, Origin and Use, First published,}

َد او س ا و ا نأ اذھ : 2 (particular grammar) ص2 + C رG ا و ر وھ ل ، ل * ب # د او+ ا ن و و ( # -ا ت ا . د م اذ و رد: ارد و و ذ2ؤ ا ا + ا ت ا ت ھا – و ب -ز ا ن وط در ت ط د 3 ر و 0 يو ا Q ا ذ ن نآ اذ و ناو3ا !ا ن 3ا 0 % كر يذ ا ن / ا ا و ا إ ةدو . + ا نإ و " ار! و !ھ " د او ل رط %و و ر ر ا 0 % ن . >> ا و ا م G و دو / ا ن م ظ أ ذD ً / ن ا 2اد ا ت + ا وھ دد ا !ا %و و ا ھو ا ن د ا فورظ ا ت إ إ لو:و ا << (1) . لGط ا ّنإ -و ا-و يد -و ا -و ا جا-ور ذ أو و ب ->> ك ن اردإ ظ ةرطG و3ا ) * ( ت6 0 لGط ا ر ث ، ا إ ر تار + ل: + ق و ارد!ا ا لC ضر Cو : / ل ھد و وGط ا ن ةر ا ل ار ا ل 2 و3ا (1) ر ا و+ ا ب ار ا و ا و ا رظ ،يو ا م ) / ط ت ارد ( ط ، د ا /C ا ، 1 ، 2004 ص ،ةرھ / ا ، 19 رظ ُ و ، : ، و+ ا ر ا ، و مو ، و+ ا ر ا ب ن %ر ا 2 ا اد2 ا و و:أ ط ر ، : ط ، ر ا ر G ا راد ،U د 1 ، 1993 ص ، 45 . ك ذ رظ و : ، ر ز ل ر ا + ا د او و و ا د و ا 3ا ) 3ا رظ ا ( ،0 زو ا و ر ا و ت ارد % ا ؤ ا ، ط 2 ، 1986 ص ،تور ، 71 -72 . ك ذ و : ا تار ،يو ا / G %ر ث أ ،ةر: ا ا سراد ط ، 0 زو ا و ر ا و 1 ، 2004 ص ، تور ، 62 . رظ و : -Noam Chomsky, Knowledge of Language, p. 3 - V.J. Cook and Mark Newson, Chomsky’s Universal Grammar, An Introduction, Third Edition, Blackwell publishing, 1988, Oxford : Basil , pp. 1 - 12

) * ( C ا ث ا ، 0 ار ا ل:G ا رظ ) 2اد ا + ا ( ص ، 202 .

ر ا Dاد ن ! و ، G Gط تار + د ّنأو ل/ D ا هذھ ا ير ا س % : 2 و3ا ) !ا ( ةر 2 / و << . (1) ء 3ا ن ت رظ ا ض ةد/ ت ر أ و و روط د/ و ء ا ن ر C ا م أ د و ، : 2 ا ء 3ا ق يذ ا ا و ا ن و ، / ا ل C أ ن C ا : ھ س رو و ر ِ جرو% و جر ك رإ ... م أ د ، مھر F و ا د% 0 او م ، + ا ارد ن ةد ء او م ا كاردإو لGط ا + و اءد لD ا نو% ن ذ ا نو راد ا ل: نأ %رد ء 3ا م و Cارو او ب : 3ا م ف6Wا و ھر Cأ ا . ن ذ ا ةر ا ن د و ت ارد ا م د !ا . و ل% ھ مد/ أ ذإ ، ن و س ر لر 6إ / 6و نور د ور و نوط أ و وط رأ ، ل % !ا و ر . (2) ُ ن م أ م و DارX ن راد ا زG و ّظ ُ ن ن م و ، % و رو% او Dاد ا ن ر C ا G ر و%ھ . أ ن ذ ا كD وأ ن و او Fو DارW ھ ا م G او ب ةر ن هو ل و ن هد / ا . إ مC ّن Q ا ةرو ا % ُب ن د ا ف 2 ن ن راد او ن ا : " Colorless green ideas sleep furiously " – ) م ظ + نو ا د ءار 2 ا ر 3ا ( د : ل ر ورد أ ب ، مھدD : ءار ا م ت :أ " ءار 2 ا ةر G ا ر 23ا لظ ا

A green thought in a green shade

" . و ىر23ا % "

John is easy to please

) " نو% وأ نو% د إ ل ا ن هد إ ل ص2 ( ، د2 ا ا

Aspects of The Theory of

(1) ص ، وؤ ا و + ا ، و م و 67 (2) رظ : و+ ا ةز ر+ ا ،ر نG ) + ا ل/ ا عد ف ( ، ر : ،Z ر ا راد ، ز ا ن ن ةز 2000 ، ،ض ر ا ص 31

Syntax ةء G ا ن ز Competence ا ءاد3او Preformance و+ ا ر ا ن ق ا ز د/ language knowledge ل ا و + ا language use ، عراو نارد% د أ ش/ ُ نأ د ظ ةر ت د م ند 1970 م ب ناو ت ا و 1971 م . (1) ّض+ و أ د/ د/ م% ن رظ ا C د ا DارX ر ةروC و C ثد ، هود/ ھذ2 ا ةر رC أ ت و ھ م و%ھ ن د ا رط0 د 6ا و ن ثرو ھ ھ\دَ ِ ك ذو ، + ا ارد ق %و و ا ت رG ا و بر ا ن ا ر Fو ن ا ن ر C ا مّ م ء وھ و ،داد%3او ء Wا F ر ا بر .

Cook, Chomsky’s Universal Grammar, pp. 2- 3

) 1 (

:

و$

!ر ا ثار او #

د/ و D ء Cأ و ر Cأ م ا / ا ن د د ا ا و ا رظ د ن / / ا ، إ ّ ھأ ن :

أ

1$ و

# -ا

ا ل أ

ن ط ر ا ر ا ت ا ث وھ و ت + ا ل:أ عو و و Q ، ير ا س % ا د ةد ر !ا + ا نأ إ بھذ ذإ ، !ا ت + ا رD % تر ظ ، ة] ا C د ةرھ ظو " ! 2 ةز ا 4 5 ا " ا ر و ود 6 ن !ا د يروط ا ءو ا ل ار ن (1) . نإ !ا + ا ل:أ ا G و د ض 2 / ق رF! ،بر ا >> سد ا ن و 2 6 ءارآ و ن] ا اذھ تار + بر ا ن ء ن و رط تد رھز ا طو ا :2 ن 2 او . ءار ن ءر ا د 6 ھود ارD ر G ا ل U : . ھو ا / دأ م C نود ء د/ ا ن ء ا ض ن و ب ا ن و ةارو د/ ا إ او ھذ مD ار G ھور و نآر/ ا ءارآ ن . ح :!ا G د م G 3 اوذ2 نأ س ا لو ن ل : أر/ ن و ا رG ن ر يد ا ء ا لو ط 2 %ر و ظ م م G 6 و ر م %و م أ _ ل (1) رظ : ، ر ا ت و + ا ، و مو ر ،او% تار : ،ل / و راد ، ز ا ن ن ةز ط 1 ، 1990 ء ا راد ا ، ، ص 232 ھد و .

اور ،د او ن و ةد او + لھأ او نأ د ضر3ا ت + تدد و ر ا . << (1) سر ن ا ل % ا اذھ او 2 ن ذ ا بر ا ء ا ن و " ! ا 5 0 بر ا ن #و 4 # و !ر ا ا 6+0 0 " % ن او ، :D :2 . ن ا بھذ ر ف و و م إو و + ا نأ إ س ل%و ز _ د ن . لو/ ذإ : >> لو أ : بر ا + نإ ف و . هؤ C ل% و ك ذ ل دو ] :

َو َﻋ

َﻢّﻠ

َدآ

َم

ْﺳﻷا

َﻤ

َءﺎ

ُﻛ

ّﻠ َﻬ

ﺎ

[ لو/ س ن ا ن : ّ ن س ا ر ا هذھ ھو ، ء 3ا : ، اد و ھر Fو م 3ا ن ك ذ ه أ و ، ر و ، ل % و ، ل و ، ضرأ . و ىور ُ2 َ: ْ ل دھ % ن ف : ّ َ ء \ل م ا ھر F ل و : ّإ ّ َء أ D ا . نور2آ ل و : ّ َء أ ن %أ رذ . << (2) تر ظ + ا هروط روط ط ر ھ و ،ضر3ا %و ن !ا رو ظ 0 و %ار ضر/ و 0%ار و لو و ، ار/ ا ل%و ز _ : }

ّﻻإ ٍلﻮﺳَر ْﻦِﻣ ﺎَـﻨﻠَﺳْرَأ ﺎَﻣ َو

ﻪِﻣْﻮَﻗ ِنﺎَﺴﻠِﺑ

{ (3) وأ ب ط2 6 م ! ن !ا ت و + ا نأ ل د 0 او ا . (4) (1) ، س أ م ھار إ ،ظ G 3ا 6د ط ، ر: ا و % 3ا 5 ، 1984 ص ، 15 . (2) و ر ا + ا / : ا ،سر ن ا ، بر ا ن و D 0 : د أ ب ا راد ،Q ن ، ا ط 1 ، 1997 ص ،تور ، 14 . (3) Wا ،م ھار إ ةرو 4 (4) + ا ة] ، D ط ا و م ن ، سد ا دد ا ، و ر ت ارد ، ھأ و 2009 ص ، 204

ةر/ ا ةرو ن ر ا Wا نود ن ذ ا ّن }

ﺎَﻬﻠُﻛ َءﺎﻤﺳﻷا َمدآ َﻢّﻠَﻋ َو

ﺎَـﻘَﻓ ِﺔَﻜِﺋَﻼَﻤْﻟا ﻰَﻠَﻋ ْﻢُﻬَﺿَﺮَﻋ ﻢُﺛ

ِءﺎَﻤْﺳَﺄِﺑ ﻲِﻧﻮُﺌِﺒﻧَأ َل

ِءﻻُﺆَﻫ

َﻦﻴِﻗِدﺎَﺻ ْﻢُﺘﻨُﻛ نِإ

{ (1) ل د ّنأ ك ذ ، او ر F Q% نو% ، و _ د ن + ا G و ، % د مد/ 6 و او س Wا هذھ >> ه نو نأ ل ذإ ك ذ ر ذ ن ر G ا Dأ ن ر C إ بھذ و صD :2 ا % ن ا – رد أ _ ّنأ ا ظ G 3ا 0 و ن ! . << ) (2 و ن ذ ا ن و او !ا + ا ة] ر G رظ ق G 6ا و م ا او ا % ن ا ل % ا يو+ ا صD :2 ا ل ذإ ، : >> أ نأ إ او ھذ م أ ك ذو + ا ل: C C وأ ن 0 % ن] ك ذو او ا ن د 6 !ا إ نو% ،اد : ت و ا ء 3ا ن ، ظG و ل او ، ُذ اذإ ، ه فر ر ُ و ،هر F ن ز بر أ ك ذ نو ، ن ا ةآر إ هر إ ن هر ذ + هر إ ف ن ل أ و ف2أو << . (3) ا بھذ را أ ا ن !ا نأ م ز يذ ا ة ن ء 3ا ء أ د :أ و ط ا تاو:أ ن + ا ق / ا ل ل ذإ ، او:أ وھ و ، ت او ا تاو إ بھذ يأر ن ورو3ا ن Cد ا ن ر C ا . (4) . لو/ : >> ّنأ إ م بھذ و ، ت و ا تاو:3ا ن وھ إ ت + ا ل:أ ،د ر ا ن و ، U ر ا ي ّود ا ر ر2و + ا ق و ،ر ا Q و ،ء ر سرG ا ل : و ،با ... ُو مC ِ ت + ا تد ن د ك ذ . ل / بھذ و ، U : %و يد اذھ و . << (5) (1) Wا ،ةر/ ا ةرو 31 (2) ،لGط ا و ن !ا د + ا ة] ، او د او ا د و و ،ر: راد 2003 ،ةرھ / ا ، ص 31 (3) % ن ا ) ن C U G ا و أ ( U ،صD :2 ا ، : ،ر % ا د ر: ا ب ا راد ) ا ا .( ج 1 ، ةرھ / ا ص ، 44 (4) ص ، و ر ت ارد ، ھأ و + ا ة] ، D ط ا و م 205 (5) ، % ن ا ،صD :2 ا ج 1 ص ، 46 -47 .

_ د ن م إ و ف و ] لD / ا لو3ا يأر ا إ دو نأ ث لو/ ذإ ، و : >> / و و يد / ا G ىو/ ،ل%و ز _ د ن ھ ّأ و _ ن و << (1) . ار G مد/ 6 G ھ او ا و ح ط:6ا رظ نl ر أ ن ن و ، + ا ة] >> ةر د% رظ دد: ھ 2 ن 2 دد: ل ، ط آ ط ل م / ضر و . + ا ] ر و: نو : ا بھذ د و ق ط و باو: ا ةد % ن ار ا m 6د m أ لد رF %ذ بھاذ لو/ ا . << (2) م G ا و ، + ا 0 و ر أ م و ، رأ وأ ء C C ع % وأ ض ا ط / ن د د ا ط ل ر G هاو نود ن م ء ل ّنإ ؟ + ا 0 و نو و مھ و م ث د ا فارطأ نو د ء ا ء6ؤھ ن ف و ا ] هر ر أ جارG ا و %و ا ض / ا ت ر و نو ا تاء إ و د ا تار l ل:ا / ا و د ا د ا مو ا ذ23ا رد% 6 قط ا د 2 :/ ود او:أ 0 نأ / ا ةدود ا ت ر ا هذ ف ذإ ، !ا مو ت ب او ن ن اذ مC ؟ ت ا 0 و ظ ؟ و ا ن او/ او د او/ ا ] نإ %ذ ا ت رظ ا ن عو ا اذ U ط 2اد ا ظ د / و !ا + ا ل . ء 3 ت عر 2 و ظ G أ ثد س ا ّنأ ر إ ن 6 l ك ذ 0 و ا ت ا و ، C د ر: 6 ر 2 و م ا . و ءار ا نأ مھاؤر و م دD أ ن ن ر ةد د% ت نو/ ء د3ا . و >> ة ا إ و G 0 % ا إ 0%ر !ا + ا ة] ل G ا نأ ك 6 %6ا . % و ض 0 م دار 3ا ع %ا 6و لد و مھ G ا و نو ا إ م ر 6 و + تد%و ت رد و ن ن رطاو2 لو% ر ا و ر 3ا (1) 0%ر ا ق ا ص ، 47 (2) ص ،لGط ا و ن !ا د + ا ة] ، او د او ا د 33

يدارإ . رھاوظ ا ن ھر F ] ] %ا ةرھ ظ + ا نأ ك 6 و ، %6ا ا ة ا ن ث و ؛ ع %6ا ط D / رو: / 2 و % نوؤ ن ة ا هذھ / . << (1) ء ر : اذ و عو و ا اذھ لو تاذ % إ ء ا ل: م ا م و و 6و عو و ا اذ نو G 6 ن ر او د او ا نر/ ا + ا ، >> و مد س ر و+ ا % ا ترر د يأ لو وأ D عو و ا اذھ C أ + ا م ةر ا يوذ ء ا ن ار C نأ % ر ث ل ) د G و ( و ) ثر ( م ذھ ارد او ر ء ةرو: وأ ل عو و ا ا ث ا ھأ ن . << (2)

ط# ا ! او +

ا ! ا ــ ب

ا او / ا ا ط: نإ ا ت ط: ا مھأ ن ط و ا د و ا رظ و ، ا و ا رظ 0 ل وط ا C 0 و و ىر >> ط ن و ن و ةرھ ظ أ نأ ق و رھ ظ ن . ا ل ءارو ر و / رC أ د%و ةرھ ظ ا ط ا ... ا ت و ا ل ل 2 ن و ط ا ) و ا ( ا إ لو:و ا ن G و ظ / رطو / ا . << (3) رد ن و ا ن ذھ %ر% ا رھ / ا د س 6 د و و+ ا F ا ا " ز % !ا لD6د " ، >> G و %ر% ا كر يذ ا ير G ا ا إ رظ و نأ ن و أ ن ذإ ، ء ا ض ةد/ ود إ %او ل%ر ا نأ ن ظ ن قوط ظG م ن و ن ق و نأو كر % ن أ يأ ، ظ ن 6 / ط و ن / ا ن 0 . م ا ّنأ مFر و (1) ص ،ق ا 0%ر ا 29 (2) ، ا م ا ط ، + ا م ،ن ا U : م 1989 ل:و ا ، ) قار ا ( ص ، 95 . (3) ، و+ ا ةروC ا و و مو ،ير ا ب ھو ا د Chomsky and the generative Revolution

ن ، :

ظ ن يذ ا د و ا ء ا ّ l اذ د ن م ظG ا . رCآ ھ ن و ل/ ا ط ةد % G:و ، ت ن + ا تادرG ن إ ارد %و ل%ر ا ةرو: و . ر ا و ا ت إ ىو ت ا هذھو . F : ا ط ا ظ G 3ا و ن : 2 ا ھ أ ،رC ا وأ ر ا 3ا ر ا وG و . مو G ا اذھ رھ / ا د ق طأ د و ) مظ ا ( . << (1) نوC ا ھار ا ط او / ا و مو G جر2 د 6و Cد ا G نو ر+ ا يو+ ا سرد ظ %ر% ا رھ / ا د ىد مظ ا مو G ن . لD6د و إ رظ ا ز % !ا ن رG ) فور ا مظ ( و ) م ا مظ : ( >> وھ قرG ا و " ظ G أ ت او نأ ، م ا مظ ضر+ ا س نأ ت ر اذإ ك أ أ ل ، قط ا ل/ ا ه ا يذ ا %و ا ، ت و 6د ت/ ن . << (2) أ لو/ و : >> اذھ 0 :ُ ن] 6إ ب ر 6و مظ م ا نو 6 ن اذإ و نو نأ رو: 6 و ء ظG ا 6إ 0%ر 6 ك ذ ن و هو و 0 : ا ّنأ ك ذ ن G: ن و م ا نأو مظ ا ٌ0َ َ ظG ا نأ ن ه ر 3ا ُ َ ب قط ا ب ر ّر ّأو سG ا ب در% ن ت 2 و ُب ر ب% نأ رط 2 َس َ%َھ 6و ر 0 و فور ءاد:أو او:أ مظ و ُ نأو َل % َ نأو لز و أ ِ% ك قط ا ل هذ قط ا ب . << (3) ن و+ ا تاد و / ا ء ا و ود 6 رھ / ا د لو G ا ب ر او ظG ا يرھ ظ ا ھاو إ ل/ نأ ل ا ار و ب او . َو ْ ُم رھ / ا د ظ ن و ا ن جر2 6 و ا اذ م ر ا ر: ا و ء % ن ذ ا ن ز % !ا + ا ب ار ارد ث د ا . (1) لو: ، و و رھ / ا ن و ا ، ب ط ا د د ) د3ا د/ ا % ( – و 3ا دد ا ،س 2 ا د % ا لو3ا . ر و أ / ر و / ،ر د 1984 ص ،ب ر: ا ا D ا ، 27 -28 . (2) U ، ز % !ا لD6د ، %ر% ا رھ / ا د : ط ، ر G ا راد ، اد ا ز ، اد ا ناو ر د 1 ، 2008 ،ق د ، ص 98 (3) ص ، G 0%ر ا 102 .

>> مظ ا نأ إ جر2 ، / و / د د أ إ ل:و نأ %ر% ا ع ط ا و ، ظG ا دد يذ ا وھ ، و+ ا ت ا و ط اور ا ن و % ن م% ا و ط ّنأ و ز ق ا جر 2 6 . << (1) >> ّم نأ إ %ر% ا ص 2 و و ه م 0 ، ن ب ر / و ت ا Q يذ ا وھ ، / ا ) و ا ( ل ا رظ هر G يذ ا وھو ، ... و بار !ا ب ر يذ ا وھ ص 2 ا ب ر ا يو ا . << (2) ن3 و ھ / ا ا >> ادو%و م ا نھذ دو%و ا در% ا ط ا ب ر ا رط . !ا ن ر لوأ ھو % 6د ا ج ... ا أ ط ا ... و ا وأ وط ا د ا ا تاد و ط ا ا ب ر ا << (3) ّمھ نl ن لو3ا و >> ل / و و / ا ب % + ا ط ر إ %و رھ / ا د %او نأ ق يذ ا G ل !ا . و ا ء ط إ ل د % رو د و ء أ ت !ا هذھ ت :أ ث ، / ا هد او ن ةد ر ت إ : ةرو: ا جر2 مC ل G و تادرG ا ل2د جر2 و ل2د ق + قود ةد د% ا G ] ا . ّ أ يد ا ر ظ ا ىو س 6 ن و ل2اد G2 / ا ب % ا قود : ا . << (4) ّنl ھ ن ّأ 0 2 نأ ب% يرھ ظ ا ظG ا ىو ا إ ل/ نأ ل % إ ل/ ك ذ د مC فذ و ر 2] و م د/ و ب ر و ق د ت م ا نھذ ل2اد ظ ن يذ ا سو ا يرھ ظ ا ىو ا ناوC ثد ك ذ ل و ، د ةدود . %ر% ا لو/ : >> ك ذ رظ اذإ م ا إ د نأ ر F لو: 6 نأ 0 وأ ر2Wا ن ار 2 ھد أ ل % ن ا إ د وأ 6و G وأ ل G % (1) + ا ت ارد % ، %ر% ا رھ / ا د د F ا ر G ا و+ و و س أ ،ناد د أ م ا دد ا ، : ، ادآ و ر ا 3 ف ر2 ، 1389 ـھ / 2010 م , ص 2 (2) ا G 0%ر ص ، 30 (3) د ا تار ،يو ا / G ا سرا ص ،ةر: ا 52 -53 (4) ، و و رھ / ا د ن و ا ،ب ط ا د د ص 38 -39

د م q% وأ 6د وأ اد ] وأ لوr G: C ا نو نأ ا م 6ا ] م [ 6 وأ G: C ا نو نأ ك از وأ ... << (1) ن % و ل م G ا اذھ ر اذإو :

- John is eager to please

. )

ن ر2Wا د إ ص ر نو%

(

- John is easy to please.

)

د !ا ل نو% أ و ء ر!ا ( % ا نأ د% ل ن ط ا ا اذ ز % 6ا + ا د او/ ) ل + ل + لو G ( نأ إ نو% ن ث / ا ا ن G 2 و وھ + ا 6د / و ل د او ب ر م قط ا ن و 6و G وأ نو %ر% ا حّر: / 0 G ر 3ا و ، ل % ا ا : 1 -You close the door )

ب ا ق + ت أ (

2 -The door is closed by you )

ك ط او ق + ب ا (

3 -Close the door ) ب ا ق Fأ ( 3ا % ر 2 % و form) (active لو % C او passive) form ( C C او ر أ imparative) ( ، اذو اد% ر ل % ا هذھو / Cو : ت / ط نو د / ا ا وھو د او يد ر% رد: ل و 0%ر ك ذو ةدر% ا م ظ ا ر: 0 % ن أ . >> ا ماد و ، ا ا ا / ا ا ت اد و / ا م ارد وأ %6ا م و ف 2ا ر ا ت و 2 ا ل د ادو%و (1) ص ،ز % !ا لD6د ، %ر% ا رھ / ا د 101 .

ّنl ّنأ ةو/ د ؤ ر 3ا اذھ در% ا ھذ ا ل C ا ) يأ . ب . ع ( (*) ةرھ ظ وھ ا 0 % ن ر و !ا ت + ا 0 % ر ر G ار ا . و ك ذ و ... ّنإ و ا ر وط د يذ ا وھ ار او / ا ا لو/ ا ) ت . ت ( (**) و س أ اردو 0 و و م ھ6ا %و ل 2 ن ك ذو (Une grammaire universelle) ر + ر + 6 Cو ةد او و+ ا هد او نو ت + ا . << (1)

ج

ا

ا ــ

و

و وأ د/ و ا ا و ط % ث ، ار ھا و 6إ و+ ا د أ UG: د 6 ذإ ،ت ا ل % مظ :أ U ط: د : " و ا ا " ةر/ ا !ا + و3ا ا د:/ يذ ا نأ ل م د6و ذ ر ا ن ھذأ %و و ا ا ر% ا 0 ا ك ل G 0 % ا د/ ر . 6إ د% أ Q نود 2 ن ا نأ U ط: " # ا ا " " ناو د ر ا ... " ـ فور ا " د+ ا " ر ٍن ن بر / د ار C ن ا و د و+ ا ا عو و / ا .

ُ ّ ل: لو/ ذإ ، ر ا : و و+ ا ا ن نود 2 ن ا ز " نأ 0 م ا 0 # و !ر ا ر ; ن # ا اذھ : " >> ب ا و ك ذ : ھ ن او ر ھ إ ر ا : ّنأ : 2 / و ا هذ . م و 0D : ا ن : فر ن C ھ إ و ، ا سG ت ، G سG 6 G 6 و ، . ن ر ا م ر F ط 2 ر : لو/ نأ لC (*) ) ب . ع ( : / ا ا . (**) و ا ) ت . ت ( : و ا و يد و ا و ا (1) ص ،ةر: ا ا سراد ا تار ،يو ا / G 54 -55

او أ ض : C ،ةر !ا تر2 ط 2 ا ل2د نأ ھ ط 2 ا بوC ا /G ھزر+ م %ر2 و ،تأد ا ث إ ھدر مC ، اذ راد/ ر2Wا ب % ا ن %ر2 و ،ن % لو3ا ھذG ماد . و ،ل ا ر2آ إ ك ذ ىد مC ،ن و3ا ن /C ا ن حرط ط 2 ا عاو أ رD و U G ا و ت ا و ك ا ةرو: ط أ و َب وُط اذإ وھو ، نأ D م م هد ك ذ ل ... و # ا هذھ > بار -ا ن او+! م ا اذ ھ . ن او+! م ا ن@0 ل ا س وھ س و ، ل ا ! م وھ إ بار -ا . << (1) >> : ت ،ك ذ ن رC أ ل ر ا : ر F و+ / / ا ا ا ر و %او ر ا . : ن / ةرو: م / ا ا إ ر ا . و ا ا ن D / ا ا إ ةر !ا ن نود 2 ن ا لG+ 6 ك ذ 0 و ن ر ا : << (2) ، D د أ ث هذھ ن اوB 0ر ھ !ر ا نأ 2 # + و ا . و C و ل+ اذ و ، ا ا ن او/ ر ھ ر ا : و رد ط او . ا ن رد: يذ ا م ا 0 ل 2 ن ك ذ و هذ ن /ط ا . نود 2 ن ا طر >> قط ا ن " ل 3ا رار " اذھ ء / را رو: ، مC ، G: تاذ دو و 6وأ 0/ ل G ا ن3 ، ا إ ل ا إ G: ا ن رار ا ، نو رار ا د ز مC ، 2 ار ر F G: أ ل ا و ،6 نو ، رر ُ 2 ار G: أ يأ . << (3) و مو G ن ا نود 2 ن ا مو G بر / و ا 0ر رC أ ر ن و G ن و ا . ا ا نأ ث نود 2 ن ا د ) 1 ( نود 2 ن ا ) ن ر ا د ( د/ ا U ، : ط ،ش ورد ا د _ د 1 ، بر راد ، 2004 ج ، 2 ، ص 385 . ) 2 ( ا ، ر ز ل نود 2 ن ا د/ ا ) د ر ا أ ( % ا ؤ ا ، ا و ت ارد ،0 زو ا و ر ط 1 ، 1986 ،تور ، ص 23 (3) د 2 ن ا رظ ا ا ، د د ،ب ا م ،نو 1979 ،ةرھ / ا ، ص 25

و ، ا ءاد3ا و و+ ا G ا ن م د/ ا و ز >> و+ ا G ( ...) ا ءاد3ا دو/ / / / ، . Q ا د او/ ا ر ا ھ ، د او/ ا ر ا هذ Wا ل 6ا وھ ا ءاد3ا نأ ن ؛ل % ا م ا . G ا د او د ا ر م ا ءاد3 و+ ا . ن ا بر ا د/ و و+ ا G ا مو G ن ، ا ا إ رظ ، نود 2 . ، ا ر ا : ةرد/ ا ، ف ط ا ، ھ ،هرظ . او إ ءو% ا G ذإ U : ا ر ا م ا ر ا غو: . و+ ا G ا نأ ، 3ا رظ ا ، و + ا م ةرد/ ا ھ . : ز ر نود 2 ن ا ّنأ ر ذ ر د% ا و ةرو: ا ءاد3ا ،تاذ ،ز ر د و ا رظ ا ّنأ ن وأ ر ا . << (1) ر C إ ك ذ و ذھ د% نأ / ھد ّأ ك ذ ، نود 2 ن ا د قذ ا ل ا ا >> هرو: " ا ا " ق د ، – ق – ث ن ن Cد ا ن و+ ا م إ : ا إ م !ا ن %رد ث ن و ، تادرG ا 6 % ا ھد ا و ةد ا و فر ا ن ا لو: ث ن و ، F ا قط ةر ا ا و+ ا درG ا D . << (2) ن و ر ا : ن ز م ] رC أ ]% G ق ا نود 2 ن ا م ةدو و و/ ك ذ و أ + ا ن او و ا ن ز د إ ل ،ب و ا ا : >> و # ا هذھ > بار -ا ن او+! م ا اذ ھ . ن او+! م ا ن@0 بار -ا ل ا س وھ س و ، ل ا ! م وھ إ . << (3) (1) ا ا ، ر ز ل ص ،نود 2 ن ا د/ 24 (2) ص ،نود 2 ن ا رظ ا ا ، د د 27 (3) نود 2 ن ا ، ج ، د/ ا 2 ص ، 385

ھ إ ، و ا : ت أ و ا د او ھ ت ا ا >> اذ بار !ا ن او ت و بار !ا ن او/ ر ا . << (1) و+ ا ر ا U – و د – G و م ا ج إ + م ا ا نl – نود 2 ن ا د – اد ا ل % ا ج إ و + ا ل ا ن U إ يوط م ا ب أ و يو+ م% و د او و ن او ن . + م نإ ) ىر2أ + أ وأ ز % !ا وأ ر ا ( >> م نأ 6 م و+ تاو:أ و ت66د و ب ر و د او مD زو ر ا ن م ظ ھ ا + ا د او/ ا هذ ًّ ُ ن . 6 و د او/ ا هذ ةر ةرو: م أ ك ذ . د د او/ ا هذ + ا ا ل ار و ط ا يو+ ا هو ل 2 ا . لو 3ا ث ةرو: ، D ھ ا و + ل % ج إ + ا م U ا و+ ا د او/ ا ءار/ ا . << (2)

ــ د

و$ ر 1

!ر ا و

! #

لD ا ھ ةر C + ا ء ض إ رظ ا و و % ا ن Cد ا بر ا – ةر د أ ل 2 ل C أ د يو+ ا ر G ا ت ن أ د و ا رظ و ء ، ء د/ ا بر ا ن C ا >> زر م G2 ن ر ،ل % ا عر و ل:أ د 6ا وھ و س 3ا ر% لC أ 0 ار C هر ذ ط ا ا ر ، / ل:3ا و ةر G ا هذھ جار2إ G عرG ا و ةر ل:3 عور ىر2أ و ، ل:أ ت ط ا ا ل ا % ا و ،نو G وr نوز ر unmarked word C و marked words مھد و3ا و ل:3ا : ا / Cو ) / ا ا Deep Structure ( : C ا و عرG ا / Cو ا ) ط ا ا Surface Structure ( C ، % : (1) ا ا ، ر ز ل ص ،نود 2 ن ا د/ 24 (2) ص ، G 0%ر ا 25 -26

the teachers approved these things

ت teachers ، approved ، these ، things C ا ف : ا ن ت marked word : ھو ُ % ا تر ظ ا D ا وھ % ا عرG ّو ظ در% ھذ ل:أ ن ت وأ % ا هذھ ت د % 6 و س 6 و نھذ ا ، ث ؤ ا إ ر د % قوط عر إ در% ھذ ل:أ ن ل / ا و . << (1) وھ ،م د/ ا يو+ ا ر G ا / ا ھروذ% 2 ار هذھ ل:3ا و عرG ا ] و لو/ ،ر ذ ا و ث ؤ ا ن ل:3ا و عرG ا ] د ؤ و : >> ث ؤ ا ن إ و م و ز ا هذ ث ؤ ل ،د ص 2 مC ر ذ ا :أ ء 3ا ن3 ر ذ ن ن د أ ھ ةر ا ّنأ ، د أ وھ و ، ل ّوأ ر ذ ،رّ َذُ ء ا و ،ء ُ مC ةر نو إ ء 3ا ن3 ، ر ا ّر مھد د أ وھو ، ل ر ذ ، ف . د أ لو3 مھد . << (2) >> د د ا اذھ د% l ثار ا ب ن هر F إ و ب ن / ا اذإ و ّم Dو و و ا لو:3ا ب ت ا دو ا مھأ ن رظ ا ء جار ا ن ا ب C و ، و ا ) لو:3ا ( ب و ) ل ز رد ا ب او ا /G ا لو:3ا و ا عورG ا ( لC ،ف 2 ا ب و ،يو r : ف : !ا ب ب و ،ير r ن ر: ا و ن و ا ن و ا ن ف 2 ا لD : 2 لD ر ھر F و حار 6ا و 0 ا و ي . << (3) ثار ا ّ ادو%و د% و و ھر Cأ ا C ا ] ا ن و يو ا ـ ة ا ط او قوط ا م ط را و و ا ةد / ا د ر% ] ر ا (1) يو+ ا ق ط ا و يو ا ر ظ ا ن ا ،ةر د أ ل 2 ) يو+ ا ل ا و يو ا ر G ا ثو ( ، و ر لDاو ط ، 0 زو ا 1 ، 2004 ص ،ن ّ ، 255 (2) و ) ر ن ن C ن ور ر و أ ( ب ا ، ) و ب ( U ، : ،نور ھ د م ا د ج ، % 2 ا 3 ، 1992 ص ،ةرھ / ا ، 241 (3) د أ ل 2 و ر ظ ا ن ا ،ةر يو+ ا ق ط ا ص ، 256

" ل ا " (1) نأ إ ة ا ىد ھا ث ، G ظو د ن ب ر ل2اد ل و ، ھرو % ا ت ا ن ھر F ارCأ كر و 6د G ظو مز ار إ % ن ا لو/ ك ذ و ،يو ا ل ا و ظG ا ل ا او و اذ >> ل إ و نو و ا : ل و ، ظG ل ،يو كور نأ ض ل ا ] ً ن ظG ، : ترر ،د ز ت و ا ًر ،مD و ] ً ر ن : ظG ق ، 0 ر أد ا ءاد 6 . 0 ر ل G ا و و 0 و ،م 6ا اذھ رھ ظ ،ر 3ا و G: لو/ ا , لو: و ،ث د ا ل ن 0 ر ا ب: او ر% او مز% او إ وھ م ، G 6 ء هر F . إو او : ظG يو و تر ظ ر Cآ ل م ا ظG ا ظG ، وأ ل ا ظG ا . اذھو U او << . (2) و د هد% اذھ ّنإ " C ا رظ " و رو ا راود3ا رظ وأ ل 2 ن ض ر C] و ب ر ا ل2اد ت ا G ظو د : 2 يرو ا م و . (*) ئد ن و هر أ و " C ا رظ " نو ن ر " C ا " ص نأ ر: ل % رود ا رو د او ا رود وأ ا د او ا C ا راودأ ن

،

و ُ نأ ب% يرو رود ل إ ب د او كر ب ء د/ ا ة ا هر أ اذ وھ لو ل ل أ ،د او لو ن 0 % 6 ّ أ ن عز ا . ّن م ظ ا إ يدؤ ا د ر% ا د او/ ا ا ك وھ م / ا اذھ ا ھ و م ا ء Cأ ر ظ 6 ةدر% ھذ و ب او ن ب ار ا وأ ل % ا ھر 6 و ن !ا ھر ذ 6 و ا ب او/ ا هذھ و ، /D ط و ظ ذإ 6إ ا رّ ُذ لو/ ن] ، و/ ل و ر G ب ط وأ ك ذ : 0 ر ، ر ا د mّ ُط اذإ و ، ر ا ب: و د و ب َل C يو ا ب%و ب: ا و 0 ر ا ب (1) رظ : ق ا 0%ر ا ص ، 258 (2) ج ،صD :2 ا ، % ن ا 1 ص ، 109 -110 (*) س 2 ا ل:G ا رظ : ا و ا ئد ا ، ا و ا طD و و ئد ) C ا رظ ( ص ، 241

لو G C ا و ل لو3ا ّن] ك ذ U و (1) ْت : و ل G ا ْت ر َبر ا ن] و / ا لو G ا . / ا ا ىو إ ل ا و رط ا ر 3ا ن ل و ط ا ا وأ Cد ا F يو ا Cار و ، ر 2] ا و م د/ ا و ب ر ا ةر اد/ ا بر ا ء ا د أ د و ر 2] ا و م د/ ا و ر ا ث >> و م د/ ا ا رCأ ن ر 2] ... م و م د/ ا ب ن م د ن و ، ) مّدُ مھأ هر ذ ن3 و ، ( ر 3ا ل G ا دو يذ ا %ر% ا رھ / ا د ء % نأ إ ، ر 2] ا و م د/ ا رار أ ف ا . (*) << (2) بر ا نوC ا م / ا د و ر ا و و رC] ن] نوCد ا إ ن / ر ء ر ل مھ ر ا و ا بر ن ل ل%ر ا نأ ىر ق ر ، م % و %ار ا و و ا د ، ةر د أ ل 2 ء6ؤھ ن و ، رظ مD د ّن] م أر ء6ؤھ Q و ، م % و يو+ م لو:أ وذ دو و ، ّن] ه أ ن و+ ھر Fو ر او ر ا ت + ا ع طا و ؛ك ذ . و نأ ر ا ر: ا m : ا ن ر % ر ب . رC 3او ،ك ذ ن ھأ نأ و+ ا س د 3ا دو ا ن او د ًو م + د او ً ر:و ا و ا / رط ر . ةرو: ير ا و ا ن / ط ؛ ر ا و ا ن ث ِ: ر ا و ا D ھ m . ُ مC ن و يد أ رو3ا ت + او ر ا + ا إ م%ر د 3ا ر: ا دو ا + ا ء . فر:و و ن و و ر ا + ا ت و ر 0 ار ا نر/ ا س ر % د و ر ل س vرَدُ ھر Fو F و . ا نر/ ا رG ا رد ا إ ت و ا هذھ ت ر و ت ا ر 0 (1) رظ : ر ظ ا ن ا ،ةر د أ ل 2 و يو+ ا ق ط ا ص ، 259 (*) د ز ط!ا ن ةدو ا %ر ل % ا اذھ ق ا و ع ن 6 صD :2 ا و ، %ر% ز % !ا لD6د ب إ % . (2) و !ا مو س د 3ا % ،ن و ا د ا ر 2] ا و م د/ ا رCأ ،ر و أ Z ا ن ر Gط ا ، C ا دد ا ، %6ا ر ،0 ا د % س 2014 ص ، م 49

ا ب Royal) -(Port ر د ا /ط ا + ا م و (Cartesian Linguisticsˆ) د G او ؛ و ا ن رG ا رد ا هذھ ت او راد و ر ا G فر و رC] ، ك ذ ر 2] او م د/ ا ةرھ ظ ير ا و ا د% ر ا و ا رھاوظ ا ن ك ذ ر Fو ةد ز او فذ او ل و] او . و+ ا رھاوظ ا هذھو ز % !ا + ا / طو و ىد ور . (1) ُ 6 يذ ا ق رG ا ك ھو ّ vل% ّنأ ىر ل ، ر ا و و رC] ةر G م ] ا و د ا رF رظ و ، يو ا و يو+ ا Cار ع ط!ا ق م 3 ر ا و ا ن ةدود جذ 0 طا نإ ع ط6ا اذھ نl تاءار و ود 6 ارCأ كر نأ ل اذ و / ا ةد % ا ت ارد ا ن د ا ل ةد ةر ط يو+ ا و ر / . ھ ن و ء6ؤ : ، ز ا ن ن ةز ،ر و ا نز مھر F و ل و ا د أ و . و رC] نإ ءاو و ر ا و أ مFر 6 مأ ددر ار C 0 ط م أ ر ا ثار ا سرد G % ط ن م أ ور%3ا ىو ير ا و يو ا (2) أ ءاو و ، قG ر ا و+ ا ت ارد و رC] بر ا نوC ا 6 مأ ، / ا ن د د ا اور Cأ د ء د/ ا ر ا ء نأ وھ ك 6 يذ ا نl ا و+ ا ا و و د يو+ ا ر G ا م : ن د ھار و بر ا ض داور ث د ا ر+ ا يو+ ا ر G ا G .

(1) رظ : دد ا ، ود ا ر ا ن ا % % ، و رظ ر ا و ا ر C] ، م % م % ، 0 ا 2009 ن ور إ ر ، م ) : http://www.allesan.org ( (2) رظ : ر ، و+ ا و رظ ،ز و نو% : ط ، % ا ر ا راد ،ل 2 1 ، 1985 ، رد !ا ، ص 14

:

ث د ا !ر ا يو ا سرد او # و$

رظ و حرط د ) ا و ا ( و ا د و ا رظ ا ن /C ا ءارآ ض رو ق ر / او ،0 %أ م ا ل+ ا ه ر او ر+ ا م ا ر2آ ق ر ءاو ا . د ا ك د و ن ] بر ا نو را أ ءارآ ھ % ا 0 ا م ، ه نو راد او ب ط ا حارو ر ا + ا رظ ق ط / ل و هر أو ُ ر ا نطو ا ّد و Cو نو أ ت ورطأ إ د ت اردو د س أ ت رظ ا ك ئد و . ث ا د% ء6ؤھ ن و ر و ا نز + ا م ث G2 6 ر و ، ّنإ ، ر ا ت ا ل % هدو % 2 و ر و ا نز ر ا نطو ا سرد ا ةرD F : تG 2 ا 3ا هذھ ب ط أ ن ظ ط نو د ل%ر ا ث د ا ر ا يو+ ا . ر و ا رC] نإ يد و ا و : 2و ، / ن ث د ا ر+ ا ا ر G C أ تء % ر ا + ا و ا اذھ ئد ق ط مار د و ، و ا 0 او ا هذ / ا : 2 و ا د و ا رظ ا ن او/ : / ا 3ا ءو بر ا ن و:3ا و ة ا د طر ا %و ، C د ا ت ا + ا 3ا ب ار ا ل C د ر رظ د % ! ، ا و ا ر ا . (1) (1) رظ : حو ن ر ، ر ا بد3ا و + ا هارو د ورطأ ، ر و ا نز د ا دو % ا ، C د ا Qھ ا و ر ا ن ا مو ،ص:2 % ا ا ، 2013 . 2014 ، رو ، ح ر يد: % ، م ص 22 رظ و ، : رظ و ن و:3ا و ة ا ن طر ا % و ، و+ ا ر و ا نز ءارآ، + ا د دو و % ،س 2 ا دد ا ، و+ ا ر ا % ، و ا و ا ز ،ير ،وزو ي 2011 ص ، 109 -135

و إ رظ ا ، او أ ض و ءارX U او ا هرC] س أ إ % اء / ىد " ت ا : " >> روظ ا اذھ ن + ا ارد ل%أ ن د 6 ) بو ا ( اءز% U : ط ا مو ا ةدو%و ا ا تاود3 ن نأ ل C ا ل تاود3ا هذھ ن و ، + ا ارد ا Q ا ن أز% 6 : و ، ت ر ا بو ا د ھ و ، و ا و ، ور !ا د ا . ل2د سرد نأ اذھ ، و و د ھ و ، ر ارد ن د 6 بو ا + ا ، يو ا و و: ا ىو ا / د %ار2 ا ھد او جر2 و ر ا + ا ، % ا و ، 6د ا و د ھ و ب ر رطأ د او/ ا هذھ 0 نأ ل%أ ن و ا ھذ2] نأ ل%أ ن بو ا ) Q ر ا ( بو ا % ر و ، . << (1) ط ا مو 6ا ةر و ر ا و و إ د ط + ا ارد ر:أ و . اذ ر و ا G 6 و ، وھ د و ، ةوط2 ةوط2 و رCأ G / هد% ل Cارو ا ھدد ا %و و ا ء 3ا / و ھ وأ ، %و و َ + ا ر2Wا / ا / ا و ن ا نو مG ا و ف 3ا ل و ر ا و لوط ا و .. لو/ ذإ ،Z إ دد: ا اذھ : >> لاؤ ا اذھ لC : إ مو ا حرط ت ا : + ا لھ ن ز ا ر روط و و ن !ا د ةدو%و ا ء 3ا / %و و و %ر 2 ء أ مأ ؟ %و و ا ز % ا روط ن G/ لGط ا G/ ن !ا ن بر % إ د ل:و م Fأ ن و ، ن C ا تر : و إ هذھ ؟0 % ا %و و و + ا نأ إ ةر C ُ اروط روط و و و ل ط ا > ق 2 !ط << . (2) (1) رو د ا 0 راو ر و ا نز ) ر ا و ت ا ( ت ا ، : 3ا د 2 هرو ، ) و ن ا مو % %و و ( % ، ر ا + ا ر وط / ا و ا ث ا ز ر ، نادد ا ،رDاز% ا 12 -13 ، 2007 ، ص 113 (2) ا 0%ر G ص ، 114

ا ر ر ا و ءارX ر و ا ر/ ن C رG ا ل C أ ت ا د أ ، ر ر نو % ن ور ور ا و % ن % سG ا ء ر و (*) ، % ت ھ و G ء / ن روط و و %و و ا ء 3ا نأ ھ % نأ ن ، ا 0 % ) + ا و ( ُ اذإ ةدD G ا م د ود اذھ 0 % ا ن لز . د:/ ر و ا ل و " ا بر % " ھ : ت ر%أ ا : ا بر % ا ك ف إ إ تدأ سأر ا G ت ر وأ ت د: او ر ن ذ ا ر ا دأ 2 ن وؤ ا 2 ا ك ؛ م + م ا و + ا . ّنإ ار و F د 2 دو%و ن وؤ ن !ا د ھذ ز نأ ت C 6 + ا ، ر ذ د % نود G ء / ن روط و و %و و ا و ، %و و و + ا لGط ا د ر ظ ةر C ل او ج + ا ّ ھ ل او ا هذھ لوأ و C ا أ و+ ا D ا 0 % ا و . *) ( َ 6 ر ّنإ ، ا و د ذإ لو/ : >> ... ذ ت رُ ا ،0D و ارطG ا رظ ا هذھ ص 2 أ ل ِ ن ت 2 ا ر2اوأ ، نو # م أ * م # أ او دB ةء G او م ن G ء توFأ ھو ر ن ذ ا كD وأ . أ ل ن مو ا 0 ُ و و ر ا رظ ا هذھ نl ، ك ذ 0 و و نو G يذ ا كD ار س U%ر3ا ر ذ ا و ، ر: ا ر G ا ر C] ا و ، Dاو ا ت ] ا ا . سG ن و ا ذ م د و ا ن] نود و ، رو % نو ص 2 3 ع 6ا U :أ ، طرG ا م ا D / ا ھذ د6و . ن ط 2 ا ن و ؟؟ ط 0 اد% ار ل:او د و ا نإ لو/ ا ل / لھ ،مد/ُ ّ ط ا و " م ا " و " ل:او ا " و + م ا وھ ، ض . << -أ د ر ، د و ن 3ا G ظو ، ر ر : ر ا ظ ا ،جار رد %ر ) ر ا ةد و ا ت ارد ز ر ( ط ، 1 ، 2009 ،تور ، ص 183 . ّنأ D رظ د/ l نو % أ >> :او ا ن :G ظ ت ا و ،0 ا وأ م ا 0 نود م جذو ء ت و ا بر % ا د % مھو إ ل:او ا ل \و نأ ت وأ ، G ا . <<

- Roman Jakobson, Essaie de linguistique général.Tome1, les fondations du langage, Traduit et préface par Nicolas Rawet et les éditions de Minuit, 1963, p .83

ص ،ث C ا ل:G ا ةدراو ا تر% ا ةرظ ا رظ % يأر ق أ 170

و ا ل 3ا و ت G ؤ ا ن د د / ر و ا نز رد + د 6 ر: ا 6 ل C ا ل و ، ر ا + ا و ت رظ ق ط ةدھ % ف َؤُ ا د و2 ) : ر ا + و د او ( . (1) م و يو ا م ا ورطأ ت 6د او ب ار ا لو د ا ت % (*) و ا يد و ا Q ا س أ بر ا ن و+ ا صر ر ظ ر+ ا ت رظ ا هذھ تاروط او ن Cد ا ، ر ا + / ط و د و م ك ذ د / ط ارد إ اد ا D ط ا م ناو د و و ا د او/ ا ك ذ 1993 ا إ / ا ا ن و ا ب ار ا ل و فد ، م ط ا ف ] ر ا + ا ب ار و ت رظ ق ط ھا داز و ، ب >> ر ا و+ ا ب ار ا و ا و ا رظ << ىد ن ق/ ئد ك ذ اد ر ا و+ ا ب ار ا 0 ا و ا رظ ت ط ق او ار + و رظ ا parameters د أ د ا و ا %ذو ا رظ ا ن او و ا و ا رظ ء راوطأ . G ا ك ھ ل / ا و م ن ذ ا بر ا G G ا و ن C ا و ن و+ ا ن ر2Wا ق ر / ن او و و ءارآ و+ ا هد/ بر فو G ا اذ ، " ر ا ف طأ و رظ ا م :أ -و -و -و در-و د/ " ناو ث ن " قط ا ن 3ا ز] و و يو+ ا ل G ا إ يرطG ا " C ل ا ث ا ن D أ حرط مأ ط ا ن ت نإ + ن 3ا و عرذ3 و Cارو ّ أ ن • د % نود . ار ّمC او ق م ن م Q ح ع ط ،0 او ا و ءارآ 2د رو: / + ا د ن ءز% وھ ذإ ن !ا نھذ يو ا %و و ا ب ر ا ل (1) ،0 زو ا و ر ح G ا راد ، ر ا + و د او ، و2 ا د 1999 ندر3ا ، . (*) ر: ت %

م ا و ق ط ل/ ارد!ا م ظ ا >> و ا ت ا << د/ ا ھد ، د د ا :ر رظ ر وط ل نأ لد ع د او هر أ ار . (1) ك و رط لو DارX ةد از ط او 0 % ا اد + ا إ ىدأ اذھو ، % ر ا ن ھذأ / ت C ا Cارو ا يو+ ا م ظ ا ل + 6 ن ذ ا 0 ت %او طار2 6ا >> + ا G و /ط ا ن رظ او ر ا % ن %و نھو ن C و%و ن او در و ر ا لو:أ ء و رد أو ر . << (2) إ ّن تاوGھ ر أ يأر ب و " بر " ر ا مو ا ن هذ 2 ا وھ م و Cارو ا م و يو+ ا سG ا م مو ا ض ر ا تاد% او او و ، و+ ا رظ ء د ب : 3ا >> ّ د د و ا ر G:و ر ار G C و ا ن + ا ك ذ ادر% ءار%إ وأ D : إ داد در% ن و % ن ةر وھ يرو: ق إ و د ، ز ر ا و ر ا ةدر% ا د او/ او ا ئد ا . ت / ا ن + ا يوط هؤاردزا ھ ن و 3ا و% G ا ا و ا تور ، % ا وأ ا د 3ا و و G ر . << (3) يو+ جذو ھر: ا رظ ت ھا ن ت ا % ا ر ن رد: C ) C 0 و C قط ( ، دو%و نو 6 د أ ت Cإ ن ث د ا ب : 3ا بطو Cارو ا م ن م د ر% F س أ رظ و3ا ا ةر ن د لC : an initial state ر% ا ق ا لGط 0 % ا د/ ا ا . (1) رظ : ، و و و درو د/ ، ر ا ف طأ و رظ ا م :أ ،بر ص ، ر ا /C ا ز ر ا 71 -74 (2) ، G 0%ر ا ص 74 (3) 0%ر ا ص ، G 75

ّنإ ىدأ و+ ا رطG ا ةر و ز ر إ >> ، ءارو 0%ار ا و وأ وھ6 F / د و ا رظ 0 ط (*) و/ ك ذ D ، نوط أ ن ا G G ا ر G ن ز ا ءاد ا ل ا ر ا ر ا ط ا بر او ن ر+ ا ن ذ و و . رھو% ا ن ث ا نأ ك ذ او :3او ي ،د او او ت C او ق ا ن C او ت و او م ھو3ا ن ن رد: %و و د !ا ت ر G او قز] ا ىو Q م . << (1) ، ز % ا 6د ا زو ر ا ل / رو: /ط + ا د ن 6 ھ ن و 6 و D ر ت ھو اد/ و ھ % او : ر G m ط: F ذإ د ا ثد ا ء Cأ أ 6 G او . د ر+ ا ث ا وھ و رظ ىد: ر ث رC أ ل و ت G ؤ ةد ھد G و و+ ا و ءارآ د/ ءاو / ل يذ ا Fارو3ا ::2 ّ] + ا رطG ق ا ءارWا ك : 2 ، و+ ا طD و ا ف ) لو أ ا ت ا ( ا % و م از % در% و إ اد د/ ءارآ ن G G ا ن + او ء او ن ر+ ا ت % ا !ا + ا ارد و ت ::2 او او% ن و و رظ يد: ا وھ ك ذ ن رF ن G ب و+ د م / . دھ ةد % ا + ا ارد و ل % ا ط/ ا ن Fارو3ا ق ط ا و إ فد Fارو3 ك ذ و ،ير ا غ د ا ن ف F رو أ إ لو:و رظ إ ) ا ت ا ( %او )ا ا ت ( + ا د رظ ، ت ا ةر ظ إ . (*) " و : و تو ا ن ھو 3ا توھ ا / و ، ر ا ط ا " ن ا سو ، : ) http://www.almaany.com/ar/dict/ar-ar دو:/ ل و ، رظ و ء وھ ھ ب ا ةر G ار2 ةر و م ا U ا G ت و ا إ و إ و يأ وھ6 و . (1) ص ، و و و درو د/ ، ر ا ف طأ و رظ ا م :أ ،بر 77 -78 . رظ و : ، بر ط ، ر ا ر G ا راد ، و قط و ا و ھ ا 1 ، 1998 ء ا راد ا ، ) بر+ ا ( تور ، ) ن ( ص ، 105 إ 128

>> ق ن و ةد ز ر رظ ا د/ : ق د رC أ وأ . ط ا ل ا ر د/ ا ] و (*) و+ ا ا نأ إ ھاذ ا ، ھذ و %ر 2 ا فد ا رG ا هذ ،ت Cرو ن ا وأ ةر ا نو ت Cرو ف 2 و ،فد او عو و ا D !ا م / ا و رظ تر : رو ذ ا ر F 6 و ا . : D !ا يأر ر إ ا لو/ ا ل2اد ن مز عو و ا رو لو3ا ص : 2ا ل2د . ف ا G ا ز ر ا ن ه % 6ا سG و 6د ا / رط و ا و << . (1) : ءو% ھ ا و ا رظ Fارو3ا ا C ا ط/ ا أ ةرC ب هذھ ن و صD / او بو ا ط+ ط:ا ةد %أ إ ن ط ا ت + ا ةدو%و ا تار + ا ل+ ا تار ار ا U ط: ،ت ط: ا ن ت : د رظ ا نو ك ذ و !ا ر 6ا . (2) ّنإ يذ ا ر+ ا G G ا ثر! و رC] َ ُ نو ا رھاوظ ةآر + ا د د ا (3) اذھ ر أ فظو % وھ ّر: د و و ا رظ ثر!ا و ح ھ إ ار + ا ارد ءارو ن دھ ن G " ل/ ةآر " ير ا (4) . أ يأ + ا د ظوG ا غ د ا سرد و ف: نأ و اذھو ير ا + ا ق ف % ضار او م ز ؛ ُ د أ ذإ ّ %او س إ مC ق ط 6 تادرG ل مظ تاو:3ا هذھ ،تاو:أ ن ةر ل:3ا ھ ا + ا ير ا نھذ 2اد ا ا س نأ و ب او ب: . (*) ط ا : َ د:/ ‘د ن !ا 0 د و ةز رF 0 ط + ا . (1) و+ ا طD و ا ، Fارو3ا د ) ا ت ا لو أ ( ط ،ط ر ا ، ن 3ا راد ، 1 ، 2001 ص ، 28 (2) رظ : ص ، G 0%ر ا 28 (3) رظ : 0%ر ا G ص ، 68 (4) رظ : ص ، G 0%ر ا 70 . رظ و : ر ا راد ا ، ة] ا اود و ا ت ا رظ ، Fارو3ا د ،ن 3ا راد ، ف 26ا تارو ،نور مو ) تور ( ، ) رDاز% ا ( ، ) ط ر ا ( ط ، 1 ، 2010 ص ، 142 145

ا و ا ر تأد د/ 0 و 0 ، و ا د و ا رظ ث أ ء Cأ ب ل 2 ن رظ ا هذ ر

Aspect of The Theory of Syntax ، ىد د / ن هر F و Fارو3ا أ ھذ او و+ ا ا اد + ا رط ةر G ن !ا نھذ ل و+ ا ا نور م l و ب 6ا ق رط ن . ددر ز % • ارد ل 2 ن و ذ2أ >> U: نإ ، D / ا ر ت / / نو نأ وأ ، ر ا ت + ا 0 % قر+ نو نأ ل ز % !ا د ف م اد ر% د أ ئد : 2 . ل ا ر إ اد ا د/ 3 ا إ ، ا + / ارد ل 2 ن لو:و ا ن ! أ ط ا ئد ا ف ز % G:و و+ ا ا إ ا ا ا دوز " لو3ا ن !ا " تر : مC Cارو ا G 2 ل . س ا ن كر م إ ھ ذإ . << (1) ل + ا ت و ، ن و -/ -ل 2 ن و C و أ و Cارو ا 3او ر ظ3ا م وأ ب ا نود G ء / ن عرذ3او ن ذإ ن !ا ز% اذ ، ا ُ ب ار و ب او و تادرG ن و+ ا ةد ا ر و نأ ] ن ا و+ ا D ا ن لز ف و 6 ن ىود% ا د U : اذ و ؟؟ و3ا ا ك ل ا ن و 3او ن 3او عرذ3ا و ا ن ر ظ G ظو ءادأ ن وأ ؟ هذ زو% 6و ن 3او ر ظ3ا و ن ف 2 ء ھ + ا ز % نإ 6ا ر% / ا و+ ا ا دو%و م ا ضار ا و ،ء 3ا ن 6 ر + ء ا هذھ نl ،ر ا اذھ نو و عرذ3ا و ل C ا ارود Cارو ا ب ا رھ ظ ا ن ھر Fو ةر ا نو و ر ا و و ن ا و ازر . ل ا ةرو ل د و : }

َﺮْﺧأ ُﷲا َو

َﺟ

ُﻜ

ِﻣ ﻢ

ْﻦ

ُﺑ ُﻄ

ِنﻮ

ُأ

ﻣ

َﻬ

ِﺗﺎ

ُﻜ

َﻻ ﻢ

َﺗ ْﻌ

َﻠ ُﻤ

َنﻮ

َﺷ

َ

و ﺎﺌﻴ

َﺟ َﻌ

َﻞ َﻟ

ﺴﻟا ﻢﻜ

ْﻤ َﻊ

َ و

ْﺑﻷا

َﺼ

َرﺎ

َو

ْﻓﻷا

ِﺌ

َﻟ ةﺪ

َﻌ ّﻠ

ﻢﻜ

َﺗ

ْﺸ

ُﻜ

نوﺮ

{ (2) (1) و+ ا طD و ا ، Fارو3ا د ) أ ت ا لو ( ، ص 93 -94 (2) Wا ،ل ا ةرو 78

ت ن ةد د% رظ ء ءارWا هذھ ل يد: ا Fارو3ا لو ا و ا رظ ھدو/ ا ا ت ا % ل%أ ن ط/ س ا ت ك ھ ن نإ ر ا ت ا د د% 0 اد إ و ، و ىر ا ر ا 0 رذ ا ل G ا أ (1) ةد د% رد تر ظ اذ و ا ثار ا ن ن / ط ر + ن C يد أ بر+ ا إ ل :3ا ر ا يو !ا عاد . (2) (1) رظ : ا ت ا رظ ، Fارو3ا د ص ، ة] ا اود و 22 -54 (2) رظ : ص ، G 0%ر ا 81 -94 . رظ و : راد ا ، ر ا + ا م و ا ت ا ، Fارو3ا د ط ،ن 3ا راد ،ف 26ا تارو ،نور مو ر ا 1 ، 2010 ن رG نطاو ،ط ر ا ، رDاز% ا ،ن ، ك ذ رظ و ،ب ا : ، Fارو3ا 3ا و ا ت ا ، و+ ا طD و ا ط ، ن 3ا راد ، ط ا ء 1 ، 2001 ، ب ا ن رG نطاو ،ط ر ا . ا ف 2 ت س ؤ نأ ر3ا ت G ؤ ا هذھ Fارو3ا لو ت د نو و ا .

لو ا ل

ا

-ا و -ا رظ

و و

ا س ا

وأ

:

ا

ا س ا

أ

–

نوط"#أ

ب

–

تر& د

& &(

:

و) ا س ا

أ

ل& ور رو

تد و ھ ـ ب

( &(

&

:

رظ ا ر& ( ا و

ا س ا

,&

ا ت&

و و ا

ـ أ

ارد ا س ا م .

Psychology

Cognitive

رظ ا ر& ( ا ـ ب

و و ا ,&

ا ت&

ــ

ــ د /

ا ل ب يو ا و ر ر ا ق د ن ا ب د ا ب ا ر ا ىر و ،# ا # " ز و ز و " & ل ا ن' وھ ل رظ ُ نأ , # ا م و # ا و س ا م ّنأ ىر و نأ # 0 & أ 1 & إ ض ا &4 ن # و # 5 مو . (1) 5 ل س وھ و ، م 5 ا اذھ & ل ا 1 إ ةرط4 د أ ك ذ ; و ن ف د د ا ث> ا # ط د ل وھ رد5 ر0آ ن ،# @ا # ا # ارد ل هر و & 15 ا ا لو ا ت ا و مد5 ا ذ # 0اد # ر لو5> #CDC ) # ا م ،س ا م ،# ا ( # ارد ّنأ ك ذ ، لز ا ذ لو5> ا هذھ ء ا س ھ ت # ا .

(1) ص ،# و ا و # رظ ،ز و نو 233

وأ

:

ا س ا

ا

)

تر& دو نوط"#أ

(

أ

نوط"#أ

س ا 5 نإ ب و ا و> ا # رظ و & 1 ا # ر ا هر 15 ا يذ ا ; ا 5 أ يو ا لوأ # ر ا # ا ت دIو ، ; لھ ا Jر ا & ب . ث> د5 # @ا س و # ر ا # ر ا # ط # إ ھو ا ل I ھر Cأ ت L نور5 ا لD0 ن ك ذو ، طار5 Iو نوطD أ 5 رM@ا فو ا لو > # ت,ؤ ةد # @ا ك ةد إ ث د> ا م ا قط & & : 1 / # و ا # ر ا م ظ يأ ؟ : ل5 د و يذ ا / وأ # ز @ا م يذ ا غ د ؟ # ا 2 / ف ل5 ا اذھ # ر ا م ظ ' / ؟غ د ا 3 / مD ا # ر ا هذھ ل ف ) # ا لC # و C ا # ظ ا وأ ( ؟ 4 / هذھ ل , و ،اذھ # ر ا م ظ يد ا س ا ن Sو ا # و4 ا ت ا ؟# ر ا اؤ ا و Tد َ و # 0 # ھأ اذ C ا ل ـ " نوط"#أ 2 " (1) ، هذھو و5 ل ار د ار ر ط ر ا فو ا &M دI # ا : >> عو ا دار ن ف & دود> و نو ا ; م& ر ر I ن مMر ا 1 و ر او ر َ نأ ير ا << (2) (1) رظ : # ر ا تD و # ا ، و مو ) او تار4 > ( ص ، 14 -15 (2) رظ : ص ، رد ا 15

ر5 ةرو > # وطD ا # ا هذھ تدرو دI و طا ل' ذإ ،نو " نو " طار5 : ط ا ب ا اذ& & ء ن ث> نأ ن ف : أ وھو ل& وھ أ دI و ؟ ا ر و مءD # 5 ز > د5 طار5 ن ؤ يذ ا و ا ل5 & 45 ةدد تاو > ش و دو 0 ا م او ط ا م ا " تاو ا م " ، َو فر ا ل # ر ا س ا فر نأ # ارM , اذ و ّ ذ ل > د ب و د>او ء ر ء ا ن د د ا ن 1 ىر0 ا مو ا . (1) ضر #5 ا # ر ا # رظ نوطD أ ) # ا ( # ر ا ةرھ ظ ر أ ا نأ نوطD أ هذ و طار5 م ز ذإ ، طار5 # C أ ن رظ > مد5 و # ر نو ،هر ت 4 ر ا سرد م أ مMر # د ھ # ' ل> نأ ; ط ار اد ّو مD ا ّنأ D د اذھ م و ، # #5 فر هر ذ # ' ا ل> ل # ارد 1 ن ا طار5 # L أ وھ ر&ظ فر ا هذھ ل يذ ا ء او ، & &>رط ا و د ا 1 ن جر0 س ا # و ا فر ا ل # C ت . (2) >> فIو ا # ر 5 ، نوطD أ ل رر ل> حار Iا ن ن ا ت ر 5 ا ن 0 رC أ # ر 5 ھو ، وطD ا ط ر ا د 5 ا ن # و . ن @ا نإ رو نوطD أ ن ، D I ة ط فر ف ا د إ و ، ةد د فر ب , ا رظ ; م ا نوطD أ فIو وھ ك ذ ،# I # ر ا # ط لC ا ةرو& . وطD ا # ر 5 ا ;4 اذ ھ و 1 ر ا ةد I # ر ا س أ # س أ 1 , ، ط ر ا د 5 ا ھ ، م ا . ، كارد@ا و م& ا قرط ةدد> # ر ا ردI نإ و ، ر يو C ا ر ا م ظ ا ن اءز ر C ،# 0 بر # # ا ر و # رط & ، ك ذ # ر ا ت اذإ . << (3) (1) رظ : # 4 ا ،نوطD أ ) نو ةرو > ( ر ، و ا ص ا ن # ر نوطD أ تارو > # ، : ،; زو ا و ر ا و # ط ء I راد ، رI تز 2001 ص ،ةرھ 5 ا ، 28 -29 (2) ص ، ; ر ا 30 . ص ، ; ر ا ن # ةرو > ا 1 عDط,ا ن 103 -121 (3) ،ب ط ا د > ا نار ر ا م # ،# د و ا # رظ ا # ا # 0 ا ) # > # ر # ( ن رد باد[ا و نو ا و # 5C طو ا س ا ر ،ث C ا دد ا ،نور ا و س 0 ا د ا / سر 1997 ت و ا ، ، ص 47