HAL Id: hal-02509875
https://hal.archives-ouvertes.fr/hal-02509875
Submitted on 17 Mar 2020HAL is a multi-disciplinary open access archive for the deposit and dissemination of sci-entific research documents, whether they are pub-lished or not. The documents may come from teaching and research institutions in France or abroad, or from public or private research centers.
L’archive ouverte pluridisciplinaire HAL, est destinée au dépôt et à la diffusion de documents scientifiques de niveau recherche, publiés ou non, émanant des établissements d’enseignement et de recherche français ou étrangers, des laboratoires publics ou privés.
Accounting and the second enclosure movement : a
question of justice, equality of opportunities and freedom
Nihel Chabrak, Christine Cooper, Lesley Catchpowle
To cite this version:
Nihel Chabrak, Christine Cooper, Lesley Catchpowle. Accounting and the second enclosure move-ment : a question of justice, equality of opportunities and freedom. CPA 2008 : Critical Perspectives on Accounting Conference, Apr 2008, New-York, United States. �hal-02509875�
! " # " $ %& ' ( #)! * + ,, -$ .- /$ /$ *#+ ,, -$ .- /, 01 2 3 4 5 2 5 6 & ' 7 ' 8 5 7 ! # $$ 9 : 9/ $ ! 8 * + // / 1/; ,0, *#+ // / 110 ,1/. 2 5 3 2 2 ' 5 : 6 & ' 7 9 : ) ' & ) : 9 : $ " * + // 0$0 ,, ;.1/ ,3 2 2 77 < 6 & = 8 5 8) 4 ) 9
0 ! ! ! ! >5 & ? 7 !!! @ & 5 7 >7 ? 7 : '2 5 7 : 0 ' : ' : 5 5 '0 A ' & ' B 5 C D 55 7 : : 5 5 '2 ' 5 (5 7 5 ' > 4 : ? 2 5 5 ' : 7 7 5' 5 2 (5 5 5 ' : ' 5 7 & & > & ? > 5' 7 ? > 2 ?2 5 5 : : : 5 7 > & ? 7 : 7 ' 7 : 2 E ' 7 , 7 : 5 5 & ' 7 7 2 55 7 & > ? 5 > 5 & 5 5 ' ? B 7 & 5 7 C B) F "1-C2 7 & : 5 ' 7 ' : & 5 5 : 5 2 7 & 5 ' & / 2 7 77 5 & 5 5 '2 77 : 7 5 55 5 5 7 5 & 7 2 ' 7 5 : 7 7 & & 2 D 0
E ' 5 & & 5 & 7 55 4 77 '
: 77 : 2
5 5 ' ( : & G ' : 7 5
7 5 7 ' : 7 5 & 7G ' : &
: & '2 7 7 5 : &
5 : 7 9 & ' ' 7 ) & ' & 5
: 5 5 ' ' 7 ' : 2 B 5<HH 2 2 H H H (2 ; # 2 0$$;C , 7 : 7 @ 7' ' 7 5 5 ( 5 2 5 5 : ' ' : 7 2 I : 5 7 > ? @ 7
5 & 5 & F & ' 7 : : ' 2
/
, & 7 5 ' 5 7 & 7 '2 E : & 5 7 7 2 ( B 5 C 7 (5 5 7 5 5 7 5 : : 5 7 & : : 5 & 7 7 & 2 ! ' & > F 7 F 5 ? 7 : 7 : ' 2 55 : 5 5 : & 2 & 5 5 & 5 : & 2 ' : 7 & 7 : B "1$C2 5 7 7 5 ' >: ? : 2 & : 7 5 (5 7 5 & 5 7 BJ ' 0$$, ' "1.C 7 & 7 : & ' 5 5 5 2 D : B ' & 5 ' C 5 5 5 7 : 5 5 : & 2 J ' B0$$, 55 ,1 ,-C 7 5 7 7 5 : 7 7 : ' 5 & ' & 5 7 : & I 7 ' K2 : : 5
77 7 5 & 5 5 ' F ' & & 2
: ' : 55 2 J 5 : ' 77 : > @ 7 & L :I 7 & : & 7 5 5 7 & ? BM ""1C2 ! ' 5 : F : 5 & 7 5 5 ' 5 & & B) F "1-C2 # 5 5 7 5 5 : 5 ( I 7 77 B "- C : 7 : 7 ' 77 5 B! ";0N J ' 0$$,C2 ' & : : 4 7 2 & ' 5 7 7 : 7 A : 77 ' & 2 5 : 5 ' > 4 : ? ' 5 7 2 5 : ' : : 5 5 & & ' N 7 ' 5 & ' : (5 7 5 7 @ O ! 9 > 5 & 7 7 7 5 ' 7 ?2 : ' 7 :
/ & 7 5 > 5 7 '? BM ""1C2 : 7 > & ? BJ ' 0$$,C2 & : 4 5 5 ' N 5 5 ' A ' > ? 5 ' B : & 7 55 0 'C2 : 7 ' 7 5 5 ' 7 & : : : ' ( 5 5 ' 2 ' ( 5 5 7 12 ' 7 5 7 5 7 5 7 7 : ' I 5 2 8 77 7 : >7 & & ? 7 : : 5 & 2 : : 55 : 2 : 55 7 ' & 5 5 & '2 : & 7 I : ' : : 7 5 5 7 5 5 2 E : & : : & ' 5 2 # : : & 5 ' ' 5 7 & 2 6 7 : 5 7 : P 2- '4 7 8 A 5 > '? : : 7 : 2 ' > ? 5 ' 5 & 2 ' : & ' 7 ' 5 : I 5 7 2 5 & 5 5 ' 7 & ' : 7 2 4 & 5 ' & 5 : 5 & : : 77 7 2 5 : ' 5 7 : I '2 J 7 '2 5 ' 5 5 5 : 5 ' 7 2 9 5 : 5 7 7 7 7 5 5 ' : 2 7 5 5 ' : & > ? B : 'C I : 2 ! ( 5 : 7 A ' A '2 5 : ( 5 7 G 1 7 7 A ' 5 5 ' 7 ' BJ 0$$$N & 0$$1C 5' B & 0$$$C BJ ' ""/C B : ";,C2
1
& G2 ( ' & & & B
C 7 2 7 8 ! A ' A 8 ! 5 7 E 9 @ -2 ! ' : 5 5 ' & 5 7 2 & ' 7 5 2 ' 77 5 5 : 5 ' ' 2 D & 5 7 5 7 2 5 7 5 5 ' : I & 5 : 2 E : & 7 5 5 ' : : 5 7 5 & 5 5 ' 5 2 7 7 5 & 5 ' 7 : & 2 : ' 7 5 5 7 & 5 2 7 5 7 ' 5 & ' (5 & 5 7 & 5 2 5 & 5 5 ' : & !7 : : 5 ' 7 ! 8 ' 5 & 5 7 5 ' 2 : A 7 5 2 5 7 : 5 : & 7 & A 7 5 F ' 7 5 2 ' 7 : ' & & 7 ' 5 ' & & & 7 4 7 : I 7 O ( 5 7 : I 7 7 & 7 2 J : ' & : 7 7 7 > '? 7 & 7 : 7 N 7 I 2 ' : ' 77 'H & : ' 7 5 & & 2 # 5 F' 5 5 : 2 D 5 ' & : 7 : 7 7 5 2 ' 5 7 5 5 & 5 7 7 55 2 ! ( 5 : 77 2 & & 7 5 ' : ( 5 ' : 7 : 5 2 ( ' 5 : : : :
-J & 7 77 : & & &
-& 5 7 2 77 5 5 ' & 5 ' 5 5 2 D ' 7 B7 ( 5 C > ? 7 B 5 ' 7 5 5 'C : 7 7 Q ' 7 5 7 : 7 7 5 ' 2 7 : 5 5 5 : # : 5 7 #) 7 2 ( : !!! @ 7 5 5 ' 7 : : : '2 >5 : ? : 7 7 ' !!! @ 2 ' & 7 : & 7 : ' ' 2 ! ' & 7 < & ' ( 2 7 7 : ' 7 !!! @ : 5 5 2 J : 5 7 : : 5 !!! @ Q E : 5 7 5 : Q ! ' 7 @ & ' : 7 5 7 2 D & 55 5 ' 4 5 2 5 5 7 ' 5 : : 5 @ ' 7 !!! @ 2 7 5 62 2 ' 2 5 : (5 5 ' : & ' 5 5 7 & : 5 B D C2 7 4 7 : 5 !!! @ : ' !!! ' 5 & F @ : 7 & : Q : ' 7 2 7 !!! @ 5 5 7 !!!I 52 ' 7 !!! @ 5 7 5 : 2 ( 5 N ! (5 5 ( 5 ' 7 2 A 7 5 & F 'F : ( 7 : 52 # : 4 7 7 !!! @ 5 : 5 & 5 5 7 5 ' !!! 5 7 2 F 7 !!!
. ' & !!!I 5 5 ' 7 7 7 @ & 2 A 7 4 7 7 !!! @ 5 'F 5 & 2 5 7 5 ' 5 ' 5 : 2 5 7 5 > ? 77 7 (5 2 (5 ' 7 7 : 5 & 7 2 5 ' : & 2 : ' : > 55 ?2 A ' 7 7 > 55 ? 7 : ( ( 2 44 ' 5 5 ' 7 : : 7 > 55 ? 5 5 2 ! 5 7 5 5 ' 5 ' 2 D : & A 5 & ' >5 ? 5 7 : ' : & 2 ! 5 5 ' A ' @ 7 5 2 5 5 ' & 5 5 5 ' 2 R ' & 7 : 7 : B C 7 : 2 7 7 > 7 ?2 5 5 : 2 J (5 7 5 7 5 5 : 5 5 5 : 7 7 2 M : 5 : 2 ' 7 5 & 5 5 ' ' 5 B C 7 5 & 2 ' 5 ' : : ( : 5 ' 7 2 7 A 7 2 5 & F 7 !!! @ :
: & 7 : & & BJ '
0$$,C2 5 ' >5 5 ' 5 ? BD J 0$$1C 7 7 : ' 5 : A : : F ( 2 : ( > ? 7 : B & 0$$1C2 : 7 5 7 ' 7 O : 7 : : > : 8 ! ? B & 0$$1C2 7 : : ( 2 5 ( : : 7 7 55 2 ! ' : 5 7 7 5 : 7 / 7 2 E : &
; A 5 5 2 ' > ? : ' : & : 5 7 7 5 7 7 : 5 2 & B 'C 5 7 : 2 8 & 5 7 ( 5 : 7 & 5 7 : 5 5 2 ! : & 7' & 5 7 2 & ' > ? 5 > ? ' : : 5 5 ' 7 5 7 ' 2 : : 7 : 7 2 J 5 & ' 5 : 55 ' 5 B AC ,1$$ J 2 : 5 ( 7 S: S S ? ' 2 ' & F & 5 5 5 & 5 2 D 7 7 '5 5 B C 9 ) 7 7 5 , / B# T C2 5 : & 7 5 7 : 2 # ( 5 '5 : : & ' 5 : 5 : ) : A 2 : ' ' : 7 2 J J B0$$.C 5 ( 7 7 4
& ' : & 4 ( & : 7 & F 2
& 7 5 ' 7 5 : & 5 : ( 7 F 7 F 5 2 ! & 7 > ? 7 2 & : > ? 0$$ : ! B ! C # : 7 47 45 7 5 5 7 8 : 6 2 ! # 5 ' 7 ! J 5 4 6M2 !5 0$$ ! J B ! JC 4 5 7 5 ' ! 2. . 5<HH:::2 2 H! U6 H U! U UJ U4U! U6 2 B / 0$$;C
" *8 + D 6 ! # ' ! 55 ! J : 2 ! ' ( & 7 2 ! # 5 & < 7 ! J : 5 5 7 5 5 5 : 5 & 7 (5 7 & & 5 7 A ' 2 * 5 0$+ ! 5 : 2 ! J 7 5 & '47 ' 5 & ' 7 ' 6 2 7 / 55 & A 7 2 5 2 : 5 # : ' : F ' 5 7 5 2 77 : ! J # 5 ' 5 9 B 5 9= = C A & 7 5 7 : 5 7 : 7 ! 2 7 5 7 : @ 7 7 : 7 5 & 7 5 2 D B0$$0C 5 7 6 : 5 ' : ' : ' : 5 < 2 ' & 5 7 ' 7 7 5 5 7 2 # 5 : 7 ' 5 7 A 5 B ) 0$$1C;2 6 : 5 : : ' 7 7 ' : 7 ' 5 F 7 5 7 7 5 2 7 & 7 5 2 7 5 : 45 : 2 7 # & ': : 5 5 & ' & 7 5 B! ) = 0$$/C2 ; 9 ' : 2 B: 5 5 C 7 5 "1 B 5 ' ' : : C 7 2 E 77 5 : 2
$ ! J # ) 5 2 ! 7 : ; #) ' 2 55 ,$ ! B ! C : : ' ! JI 5 '2 ! J & 5 5 7 A ' 7 A 5 5 7 5 5 7 2 ! J 4 5 : 4 & & : 2" ! J ' 5 2 ! : & : 7 A ' ' > 5 5 5 '? 7 : 2 & ! J > 7 ? B C2 ! : ' 2 V & 5 ' : & : : ' : ' : 5 5 & ' ' & B ' ' 7 : ' C2 7 7 #) 7 R ' 0$$1 : 5 5 6 : 5 ' 5 5 : # ) 5 2 : F 7 B C # 7 ! : 5 & 5 & ! J 7 5 F 2 ' : 5 & 7 : 6 5 #) ! : W E M 2 R 5 & : 7 5 : ' 4: ! 7 ) ! & 5 5 7 ! B 0$$.C2 5 ' & 5 ' 5 2 5 7 #) 7 & 5 & 2 : # ) & ' 6 ' 7 2 J F B5 1;1 0$$.C ' 5 ' : ' 7 S 4 S X 7 (5 5 7 4 2 ' 5 : & S# " 5<HH:::2 2 H! U6 H U! U UJ U4U! U6 2 B / 0$$;C
T ! S : 7 5 ' 7 &
: ' F 2
>7 & ? 5 : & 7 7 &
' 2 & 7 7 & : 7
( ' 2
5 5 7 #) :
5 2 ! 7 7 7
: & ' 5 (2 5 ( 7
: 7 ! J & 5 2 & &
: & A 7 5 ' B 0$$ C2 & 5 7 77 7 #) 5 : 2 7 > 5 ( ? : : : 7 >7 B C & ? 5 2 ! J 7 >7 & ? : 4 A 5 ' 7 : 7 B! ) = ( 0$$/C2 A & 7 >7 ? : 2 5 5 & >7 ? : & 2 ! 7 7 5 5 5 7 5 5 & 2 7 7 4& 55 ( & ' ' 7 ( 5 BJ ' 0$$.C2
7 7 & & 7 7 7 &
5 5 5 7 : 5 : : ' 7 7 : ' 7 ' @ 7' 7 5 7 2 : 7 : 5 & 7 & : & : ( 2 BQC 7 J 7 : '5 ' 7 0$ /$Y 5 2 ! & '5 ' 1Y2 ! 7
N 5 & & & (5
' & 7 & 2 & 7 & @
5 & & 5 7 : ' : 7 77 2 7 5 ( ' & 5 7 ' & ' 7 5 7 2 & 7 5 7 : ' B! ";1N ";.C2 B0$$.C 5 7 & 5 ' : 5 7 ' 5 & & 7 & 7 J & E B0$$,C2 7 7 7 7 & 55 5 ' & 5 ' 2
0 J F B5 1;1 0$$.C ' 5 7 & ' & ' : > ? 7 7 2 & 7 I B 9 ' 0$$0C 5 5 & B 5 ' 0$$1C2 ! ' > ? ' BE ";;C ' : 5 2 # ( 5 5 & : 5 ' : >7 ? 7 & 2 ) : 5 2 ) 5 (5 2 7 A : 5 5 ' 5 B : 7 4 5 @ C & B 5 C2 D 5 & ' & 5 2 ! 7 5 & ' : 5 5 :
& 5 ' : & & 5 7 2
5 7 #) : 2 F 7 : 7 & 7 7 8 : 7 5 ' : #) 2 ' & ' 5 : & >7 ? 2 #) 74 ' 7 ' B & C2 7 : : 5 4 5 @ 2
,
5' Z ! # 2
/ ! ! 2 ) = ( !2 B0$$/C < ! # 2 ! ) 2 77 ' 8 A 7 ' "0 "., B ";0C ! 2 B ";1C2 S < 7 5 : ' 5 7 S 55 0"4/; ! 2 B ";.C S 7 J 5 5 S 55 / 14,-2 2 ) J 2 J & 7 F < 5 5 & ! " 0$$. 1< -$,4-,02 V J 2 ! & : 7 5 & 7 # $ % " 2 & < & 0$$$2 T 2 1, 2 -N 5 2 0$-,40$;$ V J F 4 5 7 < ! " 0$$. 1< 1;14-$02 J 2 5 2 B """C % & ' < 9 # 2 ) J ' ! 5 7 7 & 5 7 ! " 0$$. 1 55 .."4;$.2 J ' R2 B0$$,C > & 7 8 ? % ' ( $ T 2 -- 552 ,,4./2 J ' 8 D & & < !7 2 < R ""/2 T 2 0; 2 0N 5 2 ,1.4,-1 J2 2 R4#2 B0$$ C # ) * + , ( , 2 # 2 2 ) R2 B0$$1C - $ . & " 8 .[ = # 2 5 2 ' 2 5 ' & 7 < & / " 0 T 1; / !5 0$$1 55 /-. 100
1
# & 7 < ' 7 7
! 2 / 7 ! "
0$$. 1< 55 .114...2
( ( B "- C
& 2 B0$$1C > : & 2 & <
! 7 8 & 5 ) ? ' T 2 /$ 2 0 552 ;14"/ 9 ' )2 5 @ 1 & : 5 & A " 1 0 # 230 30 $ 24420 ( 563! 346 E )2 S# ! < ) ' D ) 'S 0 T , ";; M )2 R2 2 5 R2 & )2 )2 B ""1C > & D ? 7 8 0 9:;:!9;96 6 & ' 2 : ! ( <2 & < & ' 5 % " 2 8 < ";,2 T 2 0$ 2 ,N 5 2 1- 41"/ #2 B "1$C >D > A ' 7 55 '?Q? T 2 " 2 / 552 ,;14,"/2 2 5 F 7 @ 7 ! 5 7 ! = " 8 0$$. "< 55 ;- 4", ' M2 B "1.C > ! J J 2 ) F !2 !2 B "1-C > & # ? T 2 - 2 552 114. 2 2 2 BQC ' J < 7 7 QQQQ & E2 7 7 7 < J 5' # ! = ? % 2 J '< 5 0$$$2 T 2 1 2 0N 5 2 ...4;-/ D 2 J R2 B0$$1C >D 7 ' ) 5 4 ! ' ' 7 : 9 'Q? ' T 2 /$ 2 0 552 -04;/2
-D 2 #2 B0$$0C >! < @
'? ( $ T 2 0 552