• Aucun résultat trouvé

Le harpon du chasseur [traduction en marathi]

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Partager "Le harpon du chasseur [traduction en marathi]"

Copied!
122
0
0

Texte intégral

(1)
(2)
(3)
(4)

Am^ma-àXe©Z

‘mHy©$Pr ¶m ¹o$~oH$ (H°$ZS>m) ‘Yrb BpÝdQ boIH$mÀ¶m Le Harpon du chasseur ¶m

H$mX§~arÀ¶m ‘amR>rVrb ^mfm§VamMo àH$meZ, ‘w§~B© {dÚmnrR>mVrb àmܶm{nH$m {dÚm do§H$Q>oeZ Am{U ‘m|aoAmbÀ¶m ¹o$~oH$ {dÚmnrR>mVrb àmܶmnH$ Xmݶob em˶©o ¶§mZr {ZXo{eV Ho$boë¶m, "¹o$~oH$Mr CÎmaàXoer¶Vm, W§S> àXoemMr gm§ñH¥${VH$Vm Am{U ¹o$~oH$‘Yrb "BpÝdQ> g§ñH¥${V' La Nordicité

quebecoise,hivernité culturelle et culture inuite du Quebec ¶m àH$ënmMm ^mJ

Amho. ˶mbm ¹o$~oH$À¶m Am§Vaamï´>r¶ g§~§Y Am{U ’«$m§H$mo’$moZrÀ¶m ‘§Ìmb¶mMo Am{W©H$ ghH$m¶© Am{U "CÎmar¶, W§S> àXoemVrb Am{U Am[³©Q>H$Mo H$ënZm{dœ g§emoYZ AܶmgZ', ¹o$~oH$ {dÚmnrR> àH$meZ, Am{U AmdmVmH$ gm§ñH¥${VH$ g§ñWmZ ¶m§Mo ghH$m¶© bm^bo.

øm àH$meZmgmR>r, Amåhr Le Harpon du chasseur Mo boIH$, ‘mH©y$Pr, VgoM ‘wIn¥ð>mdarb

N>m¶m{MÌm§gmR>r N>m¶m{MÌH$ma am°~Q>© ’«o$eoÎm Am{U {‘eob nmÌr$$¶m§Mo Am^mar AmhmoV. ˶mMà‘mUo ‘amR>rVrb ^mfm§VamgmR>r Amåhr O¶§V {edam‘ YwnH$a ¶m§Mo Am^mar AmhmoV.

‘mH©y$Pr, Le Harpon du chasseur, Xmݶob em˶©o ¶m§À¶m àñVmdZogh (‘amR>rV ^mfm§V[aV),

‘w§~B©, ‘w§~B© {dÚmnrR>,2015, nmZo 106 .

ISBN : 978-2-923385-20-4

La publication de cette traduction en marathi du roman de Markoosie, Le harpon du chasseur, s’inscrit dans le cadre d’un projet intitulé « La nordicité québécoise: hivernité culturelle et culture inuite du Québec », financé par le Ministère des Relations internationales et de la Francophonie du Québec et dirigé par Vidya Vencatesan, professeure à l’Université de Mumbai, et Daniel Chartier, professeur à l’Université du Québec à Montréal. Ce projet est soutenu par la Chaire de recherche sur l’imaginaire du Nord, de l’hiver et de l’Arctique, les Presses de l’Université du Québec et l’Institut culturel Avataq. Pour cette publication, nous remercions l’auteur, Markoosie, ainsi que les photographes Robert Fréchette et Michel Patry, de leur aimable collaboration. Nous sommes également reconnaissants envers monsieur Jayant Shivram Dhupkar, pour sa traduction en marathi.

Markoosie, Le harpon du chasseur, précédé d’une introduction de Daniel Chartier [traduction en marathi], Mumbai, Université de Mumbai, 2015, x p.

(5)

‘mHy©$Pr

1969

Xmݶob em˶} ¶m§Zr {b{hboë¶m àñVmdZm Am{U H$mbgy{M Am{U ‘mHy©$Pr ¶m§Zr 2010 ‘ܶo {b{hboë¶m AÚm[n AàH$m{eV ‘ZmoJVm§g{hV.

’«|$M‘YyZ ‘amR>rV ^mfm§Va - O¶§V {edam‘ YwnH$a.

øm àH$ënmMo {ZXoeZ ‘m±{Q´>¶b ¶oWrb ¹o$~oH$ {dÚmnrR>mVrb àmܶmnH$ Xmݶob em˶} Am{U ‘w§~B© {dÚmnrR>mVrb àmܶm{nH$m S>m°³Q>a {dÚm d|H$Q>oeZ ¶m§Zr

Ho$bo. 2015

‘w§~B© {dÚmnrR> àH$meZ

(6)

1 5 6 8 13 15 19 20 23 25 30 31 TABLE DES MATIÈRES

INTRODUCTION 1

Les enjeux d’une littérature inuite 3

Le problème de l’« authenticité » 8

Réception et importance historique du roman 9

Un auteur exceptionnel : Markoosie Patsauq 12

La construction narrative de l’œuvre 18

Un univers violent et hostile 21

Un roman de la survie et de la solidarité 25

Hors des stéréotypes : l’idée de l’égalité 27

La symbolique du harpon 28 L’étrangeté du suicide 32 AVANT-PROPOS DE L’AUTEUR 35 LE HARPON DU CHASSEUR (1969) 39 111 127 131

(7)

àñVmdZm

B{ÝdQ> gm{h˶mg‘moarb àý 1

"A{YH¥$VVo'Mm àý 5

H$mX§~arMo ñdmJV Am{U {VMo Eo{Vhm{gH$ ‘hÎd 6 ‘mHy©$Pr nmñVmoH$ : EH$ AgmYmaU boIH$ 8 H$mX§~arMr {ZdoXZmË‘H$ g§aMZm 13 qhgm Am{U d¡amÀ¶m ^mdZoZo ^abobo {dœ 15 ‘¥Ë¶ydaMr ‘mV Am{U ~m§{YbH$s ¶m {df¶rMr H$mX§~ar 19 nyd©J«hm§n{bH$S>o : g‘VoMr H$ënZm 20 ^më¶mMr gm§Ho${VH$Vm 23 H$m{‘H$Mr AZno{jV AmË‘hζm 25 boIH$mMo ‘ZmoJV 30 {eH$mè¶mMm ^mbm (1969) 31 H$mbgyMr 108

A Zw H«$ ‘ {U H$m

(8)

àñVmdZm

àH$m{eV Pmbobr n{hbr BpÝdQ> H$mX§~ar ! gm{hp˶H$ Am{U gm‘m[OH$ joÌmVrb EH$ n{hb§ ‘hÎdmM§ nmD$b!

(9)

ZyZm{dH$ ¹o$~oH$ BWo BpÝdQ> IoS>çmVrb AmYw{ZH$ Kamg‘moa dmiV KmVbobbr nm§T>è¶m AñdbmMr H$mVS>r - am°~Q>© ’«o$eoÎm$ EH$ VéU BpÝdQ>, ZyZm{dH$ (¹o$~oH$) BWo, ~’$m©bm nS>boë¶m ^moH$mVyZ ‘mgo ‘maVmo Amho - am°~Q>© ’«o$eoÎm$

(10)

gm

{h˶mMo à¶moOZ H$m¶ ¶m~Ôb Amnbr ^y{‘H$m ‘mH©y$Pr nmËgmoH$ ¶§mZr Aà˶j [a˶m,"{eH$mè¶mMm ^mbm' ¶m H$mX§~arÀ¶m eodQ>r EH$m àg§JmV 춺$ Ho$br Amho. ˶m àg§JmV H$mX§~arVrb à‘wI nmÌ H$m{‘H$ Amnë¶mbm ‘XV H$aUmè¶m à˶oH$ nmÌmMr H$m¶ AdñWm Pmbr ho gm§JV AgVmo. Vo gm§JyZ Pmë¶mda, H$m{‘H$ A{Ve¶ X‘Vmo Am{U ˶mbm gdmªnmgyZ Xÿa Omd§ Ag§ dmQ>V AgV§. ˶mMr AmB© Cam{‘H$ {hbm ˶mMr H$miOr dmQ>Vo. "˶mbm H$m¶ Pmb§¶?' Vr {dMmaVo. Xþga§ nmÌ, Am§Jw{VH$ CÎma XoVmo: Amnë¶mbm dU©Z H$ê$Z gm§JVmZm Oo Oo H$mhr ˶mZ§ nydu ^moJb§ hmoV§, ˶m gJù¶m AZw^dm§VyZ Vmo nwÝhm EH$Xm Jobm' >Aem arVrZo H$Wm, {ZdoXZ, Z§Va

BpÝdQ> gm{h˶mg‘moarb àý..

"{eH$mè¶mMm ^mbm' hr H°$ZS>mVë¶m BpÝdQ> bmoH$m§Vrb n{hbr H$mX§~ar Amho Am{U {VMo boIH$ ‘mH©y$Pr ho Aer ZmdrݶnyU© H$mX§~ar {b{hUmao n{hbo

boIH$ AmhoV.

(11)

X§VH$Wm Am{U bmoH$H$Wm, ho dmñVdmVrb KQ>Zm§Zm ñ‘¥VrÀ¶m gmhmæ¶mZo gVV {Od§V amhm¶bm Am{U AOam‘a hmoʶmbm ‘XV H$aVmV: hr EH$m ‘mUgmÀ¶m Am{U EH$m g§ñH¥$VrÀ¶m ‘¥Ë¶yda ‘mV H$aʶmMr H$Wm Amho.

"{eH$mè¶mMm ^mbm!' øm H$mX§~arbm 1970 ‘ܶo {b{hboë¶m àñVmdZoV Ooåg EM.‘°³Zrb Amnë¶mbm naV EH$Xm gm§JVmV H$s hr n{hbr BpÝdQ> H$mX§~ar àH$m{eV hmoV Agë¶m~Ôb Oar Amnë¶mbm AmZ§X hmoU§ ¶mo½¶ Agb§ Var hr H$mX§~ar EH$m doJù¶m {ZH$S>rÀ¶m JaOoÀ¶m g§X^m©V àH$m{eV hmoV hmoVr ho {dgê$Z MmbUma Zmhr. Vr {ZH$S> hmoVr Vr BpÝdQ> bmoH$m§À¶m X¡Z§{XZ OrdZmVrb KQ>Zm,Am{U ˶m§M§ dmJU§, ˶m§À¶m lÕm Am{U ˶m§Mr {dMmagaUr ¶m§À¶m {ZdoXZm‘m’$©V, ^yVH$mimbm nwZ©OrdZ {‘iV Amho Zm ¶mMr ImÌr H$ê$Z KoʶmMr hmoVr. " B§J«Or qH$dm BVa gm[h˶m§à‘mUoM EpñH$‘mo gm{h˶hr ‘m¡{IH$s na§naoVyZ {Z‘m©U hmoD$ eHo$b, nU AmnU PnmQ>çmZ§ H$m‘ H$aU§ Amdí¶H$ Amho.' Mmirg dfmªZ§Vahr ‘mH©y$Pr nmËPmoH$m§Zm hm ^yVH$mi {Od§V R>odʶm~Ôb gmV˶mZo dmQ>Umar H$miOr g§nbobr Zmhr Ago {XgVo. "Amnë¶m ‘m¡{IH$s ^yVH$mimMo àXrK© I§S> H$mbm~amo~a Zï> Pmbo AmhoV, qH$dm Amnë¶m ^yVH$mbmMo kmZ Agboë¶m ór-nwéfm§Zr Vo BVam§À¶m hdmbr Ho$bob§ ZmhrV.'

H°$ZoS>mVrb Am{Xdmgr bmoH$m§À¶m gm{h˶H¥$Vr boIr ñdê$n YmaU Hê$Z àH$Q> hmoʶmn¶ªV ˶m§Zm IynM AS>MUrVyZ Omdo bmJVo. EH$Va H°$ZS>mVrb H|$Ðr¶ gaH$maZo A‘oa-B§{S>¶Z Am{U BpÝdQ>m§gmR>r Ho$boë¶m H$m¶Úm‘wio B§{S>¶Zm§da Pmbobo, namdb§{~VVoÀ¶m H$mimMo n[aUm‘ doJio H$aVm ¶oUma ZmhrV. ¶m H$m¶Úm§‘wio ˶m§Mr AdñWm naH$r¶m§Zr KoVboë¶m {ZU©¶m§da Adb§~yZ amhmʶmè¶m§gmaIrM am{hbr. Am{U hr n[apñWVr 1975 ‘ܶo ~o-Ooåg Am{U CÎma ¸o$~oH$À¶m H$amamda gøm hmoB©ñVmoda Am{U 1999 ‘ܶo ZwZmdwVMr {Z{‘©Vr hmoB©ñVmoda Mmby am{hbr. hmQ>©‘yQ> byQ²²>PZr {b{hë¶mà‘mUo ""1951‘ܶo nwÝhm Zì¶m ñdê$nmV ‘m§S>ë¶m Joboë¶m 1876À¶m H$m¶ÚmZwgma A‘oa -B§{S>¶Zm§da Or ~§YZo KmVbr Jobr ˶mV nwT>rb ~§YZohr KmbʶmV Ambr: "{dÚmnrR>mMr nXdr àmá Ho$ë¶mZo H$moUmhr B§{S>¶Z ‘mUgmbm ˶mMr ‘yb pñWVr AmnmoAmnM J‘dmdr bmJob.' Aímm

(12)

arVrZo {ejU {‘idʶmÀ¶m AS>MUrV A‘oa-B§{S>¶Zm§Zm ˶m§Mr ‘ybpñWVr J‘mdʶmÀ¶m Y‘H$sMr Oer ^a nS>br VerM ˶m‘wio ˶m§À¶m gmjaVm Am{U gm{h˶H$¥VtÀ¶m {Z{‘©Vrdahr ‘¶m©Xm nSbr.

’$maM WmoS>çm BpÝdQ>oVa Am{Xdmgr bmoH$m§Zm BpÝdQ> gm{h˶mMo ^mfm§Va H$ê$Z ˶mbm OmJ{VH$ gm{h˶mV g‘mdoe H$aUo O‘bo Amho, Aer Ooåg EM, ‘°³Zrb ¶m§Mr ^y{‘H$m Amho. ‘mZdd§eemókm§Zr Ho$boë¶m H$m‘m‘m’©$V hr {ZdoXZo gw§Xa dñVy åhUyZ Zìho Va g‘mOm{df¶mMr ‘m{hVr {‘i[dʶmÀ¶m dñVy åhUyZ àgm[aV Ho$br Agë¶mZo BpÝdQ> gm{h˶mVrb ~amMgm ‘moR>m ^mJ AkmVM am{hbm Amhoo. ‘mJm©aoQ> h°atZr åhQ>ë¶mà‘mUo, Z¥{dkmZ Am{U Z¥d§e{dkmZmÀ¶m g§emoYH$m§À¶m ^y{‘H$m§‘wio BpÝdQ> gm{h˶mH$S>o Á¶m EH$m doJimM Ñï>rH$moUmZo nm{hb§ OmVo ˶m‘wio gm{h˶mVrb ‘yb^yV JwUm§Mr A{^춺$s hmoVoM Ago Zmhr. ˶m{edm¶, ˶m Ñ{ï>H$moUm‘wio H$Wm, X§VH$Wm dJ¡ao nma§nm[aH$ AmH¥${V~§Ym§Zm ‘hÎd {Xbo OmVo Am{U AmYw{ZH$ {ZdoXZV§ÌmH$S>o Xþb©j Ho$bo OmVo.

VWm{n, ’«o$S> ~«yEÝ‘oaZr åhQ>ë¶mà‘mUo, BpÝdQ> bmoH$m§da Pmbooë¶m {bImUmMr H$‘VaVm Zmhr : "gmè¶m OJmV Oa Hw$Umda gJù¶mV OmñV {b{hb§ Job§ Agob Va Vo EpñH$‘mo bmoH$ hmoV.' BpÝdQ> bmoH$m§Mm AmdmO ’$maM WmoS>çm à‘mUmV bmoH$m§À¶m H$mZmda nS>bm Amho. øm A^mdmMm n[aUm‘ Ho$di BpÝdQ> bmoH$m§~Ôb BpÝdQ>oVa bmoH$m§V Agboë¶m ‘VmdaM hmoVmo, Ago Zmhr, Va BpÝdQ> bmoH$ ñdV:~Ôb H$m¶ {dMma H$aVmV ¶mdahr ˶mMm n[aUm‘ hmoVmo, Ago {d³Q>mo[a¶m ’«$s‘ZZr boIH$m§Zm ‘XV H$aʶmÀ¶m CÔoemZo gwê$ Ho$boë¶m ~m{’$Z am¶Q>g© àmoOo³Q> ¶m A{Ve¶ ‘Z^mdr g§H$ënmV åhQ>b§ Amho.

"Am{H©$³Q> qH$dm BpÝdQ> bmoH$m§~Ôb Oar ~arMer nwñVH§$ {b{hbr Jobr Agbr Var Oo H$mhr {b{hb§ Job§ Amho ˶mn¡H$s ’$maM WmoS>çm {bImUmVyZ BpÝdQ> bmoH$m§Mm Ñ{ï>H$moU àH$Q> Pmbm Amho. BpÝdQ> g§ñH¥${V hr BpÝdQ> Am{U BpÝdQ>oVa XmoÝhr O‘mVtZr Xm{jUm˶ ZOaoVyZM nm{hbr Amho.'

(13)

øm gd© à{VHy$b n[apñWVrbm Vm|S> XoVXoVM BpÝdQ> boIH$ Joë¶m nÞmg-EH$ dfmªnmgyZ {b{hV AmhoV. AJXr {b{hʶmnmgyZ Vo nwñVH$mMo ñdmJV H$go hmoVo BWn¶ªV Amnë¶m H$bmH¥$VrÀ¶m {Z{‘©Vrà{H«$¶oV ˶m§Zm ‘moR>‘moR>më¶m g§H$Q>m§Zm Vm|S> Úmd§ bmJV AgVo. ho boIH$ àXrK© H$mi AkmV Am{U Xþb©{jV am{hbo hmoVo. 1985 gmbr ‘mJm©aoQ> h°arZr nwT>rb àý {dMmabm hmoVm : "B§{S>¶Z qH$dm BpÝdQ> boIH$ AmhoVM Hw$R>o? {H$VrVar œoVdUu H°$Zo{S>¶Z (Am{U ˶m§À¶mn¡H$s {H$VrVar OU ñdV:bm dmMZào‘r g‘OVmV), EH$mhr B§{S>¶Z qH$dm BpÝdQ> boIH$mM§ Zmd gm§Jy eH$V ZmhrV.' AmO, nmd eVH$ CbQy>Z Joë¶mdahr, Oar H$mhr ‘moOHo$M AndmX gmoS>bo Var, ˶m àýmMr àmg§{JH$Vm H$‘r Pmbobr Zmhr ho ‘mݶ H$amdoM bmJVo.

ho gm§JV AgVmZmM, ¶m joÌmV Pmboë¶m H$mhr àJVrMr Zm|X ¿¶mdrM bmJob. 1970 ‘ܶo àH$m{eV Pmboë¶m Am{U A{Ve¶ ‘moR>çm à‘mUmV ¶eñdr R>aboë¶m Am{U H°$ZS>mVrb n{hbr BpÝdQ> H$mX§~ar ‘mZë¶m OmUmè¶m "{eH$mè¶mMm ^mbm' ¶m H$mX§~arZo B{Vhmg KS>dbm. {VZo EH$ ZdrZ ‘mJ©hr XmIdyZ {Xbm. ‘§Ìmb¶mZoo à{gÕ hmoUmè¶m "BZw{ÎmVyV' ¶m {Z¶VH$m[bH$mZohr hm ‘mJ© WmoS>m’$ma gm’$$ H$ê$Z R>odbm hmoVm. hiyhiy àH$meZm§Mr g§»¶m dmT>m¶bm bmJbr, ~è¶mMXm Vr àH$m{eV nwñVH§$ XmoZ qH$dm VrZ ^mfm§V AgV. ˶mV {H$˶oH$Xm d¥Õ bmoH$m§Mr {ZdoXZo qH$dm H$mhr AmË‘M[aÌo AgV. ˶mM ~amo~a, gm{hp˶H$VoMr H$ënZmhr BpÝdQ> boIH$m§À¶m ‘ZmV ‘wio Yê$ bmJbr. 1984 ‘ܶo, am°{~Z ‘°³J«mW ¶m§Zr Vê$U boIH$mV H$mën{ZH$ H¥$Vr {bhm¶Mr H$ënZm OmJr ìhm¶bm bmJbr Amhoo ømMr Zm|X KoVbr. "gܶmÀ¶m boIH$m§Zm Am{U H$WmH$mam§Zm AmnU Oo H$mhr {b{hV AmhmoV ˶mVrb H$mhr ^mJ OmUyZ~wOyZ H$mën{ZH$ AmhoV ømMr OmUrd Amho.' AmO gm§ñH¥${VH$ {Z¶VH$m{bH$ Am{U àH$meZJ¥hm§Mo àH$ën H$mhr gm{h˶mMm nm¶m KmbV AmhoV, ˶mMo g§ñWmnZ, Oar H$mhr à‘mUmV {dñH${iV Am{U {ZX©oemË‘H$ Agbo Var, eodQ>r H$mhr à‘mUmV ‘yV© ñdê$n KoV AmhoM. øm‘wio boIH$m§Zm Vm|S> Úmdo bmJVo ˶m Ymo³¶m§Mr g§»¶m H$‘r hmoV Zmhr. Po~rXr ZwÝJmH$Zo åhQ>ë¶mà‘mUo, "B[ÝdQ> ‘mUgm§Zm gm{h˶mÀ¶m joÌmV {ZqüV dmQ>ʶmgmR>r AOyZ ~aoM ‘mJ©H«$‘U H$aUo Amdí¶H$ Amho.'

(14)

A{YH¥$VVoMm àý...

BpÝdQ>oVa bmoH$m§À¶m ApñVÎdmZo BpÝdQ> bmoH$m§da Pmbobo amOH$s¶, g¡{ZH$s, qH$dm gm§ñH¥${VH$ n[aUm‘ A‘mݶ H$aUo Ae³¶M Amho: AmOhr gm§ñH¥${VH$ nmVirda {~H$Q> n[apñWVrVhr VJ Yê$Z amhmʶmMo Am{U$ {dH$mg KS>dʶmMo à¶ËZ H$aV AgVmZmM, Amnbr ^mfm BZw[³Q>Qw>Q {eH$dbr Omdr Am{U dmnamV amhmdr ¶mgmR>r, ˶mMà‘mUo Amnë¶m ‘yë¶m§Mo g§ajU ìhmdo ¶mgmR>r ao{S>Amo, Q>o[b{dOZ qH$dm do~, (JrVo, ~mobr ^mfm, B˶mXr) ¶mM~amo~a ‘m¡{IH$s Cn¶moJ Am{U AWm©VM {b{IV gm{h˶ ¶mgma»¶m AmYw{ZH$ {d{dY AmH¥${V~§Ym§Mm dmna ìhmdm ¶mgmR>r BpÝdQ> bmoH$ BZwp³Q>Qw>Q>À¶m Aä¶mgmgmR>r bmoH$m§§Zm àmoËgmhZ XoV AgVmV Am{U Vmo Aä¶mg gmW©H$ R>aV Agë¶mMo XmIdV AgVmV.

{eH$mè¶mMm ^mbm hr Á¶mn¡H$s EH$ g§nÞ CXmhaU Amho, Aem gwadmVrgwadmVrÀ¶m {b{IV BpÝdQ> gm{h˶mÀ¶m H¥$VtV ˶mH$mir ApñVËdmV Agboë¶m BpÝdQ> ‘m¡{IH$s na§nam ˶mMà‘mUo nmüm˶ {b{IV gm{h˶mÀ¶m na§nam ¶m§À¶m {‘lUmVyZ {ZKmboë¶m gm{hp˶H$ AmH¥${V~§Ym§Mm ‘oi Amho. Aem arVrZo ˶m H¥${V Xþgè¶m g§ñH¥$VrV {Z‘m©U Pmboë¶m Am{U H$mhrímm à‘mUmV naH$s¶ g§ñH¥$VrVyZ AmUboë¶m AmH¥${V~§YmV Ho$boë¶m H$Wm{df¶H$, Z¡¡{VH$VoÀ¶m, AmH¥${V~§YmÀ¶m Am{U ‘yë¶na§naoÀ¶m g§Ho$VZmbm AmìhmZ XoVmV.

H$mhr Q>rH$mH$mam§À¶m Ñ{ï>Zo, hm ‘oi H$WmZH$mÀ¶m "A{YH¥$VVoMr qH$‘V H$‘r H$aVmo. nrAg©Z EM. J±S>>r ¶mZr 1971 ‘ܶo ¹$sÝg ¹$mQ>©bu‘ܶo ‘mHy©$PtÀ¶m H$mX§~ar~Ôb {b{hbo H$s "nmüm˶ AmH¥${V~§Ym§Mm ñdrH$ma H$aʶmZo bmoH$VËd {dê$n Ho$bo OmVo Am{U ‘ybV: H$R>moa Am{U {ZX©¶r dmVmdaUmV {Od§V amhmʶmgmR>r Ho$boë¶m g§Kfm©À¶m Y¡¶© Am{U g§H$Q>m§da ‘mV H$aʶmÀ¶m øm gw§Xa H$WoVrb A{YH¥$VVm bwá hmoVo. hr H$mX§~ar AmH¥${V~§YmÀ¶m Zm{dݶmV Am{U gm{hp˶H$VoV Oo H$mhr àmá H$arb VoM A{YH¥$V g§ñH¥${VÀ¶m àm{V{Z{YH$ÎdmV J‘mdob. øm n¶m©áVoVyZ gwQ>H$m H$adʶmgmR>r, BpÝdQ> boIH$mg‘moa Z¥d§eemómÀ¶m Ñ{ï>H$moUmnmgyZ Amnbr

(15)

‘wº$Vm Pmbobr XmIdUo Am{U BVa g§ñH¥$VtVrb g‘H$mbrZ boIH$m§à‘mUoM AmnU Am{U naH$o ¶m§À¶mVrb {‘lUm_m’©$V, H$bmH¥${V {Z‘m©U H$aʶmMo Amnbo A{YH$ma R>mgyZ gm§Jʶm{edm¶ H$moUVmhr ‘mJ© Zmhr.

H$mX§~arbm {‘imbobm à{VgmX Am{U H$mX§~arMo

Eo{Vhm{gH$ ‘hÎd

{eH$mè¶mMm ^mbm hr H°$ZS>mV {b{hbobr n[hbr BpÝdQ> H$mX§~ar hmoVr, {VMo bdH$aM B§J«Or Am{U ’«|$M‘ܶo ^mfm§Va Pmbo Am{U Vr ^mfm§Vao »¶mVZm‘ àH$meH$m§Zr àH$m{eV Ho$br ho bjmV KoVb§ Va ¶m H$bmH¥${VH$S>o ’$maM WmoS>çm Q>rH$mH$mam§Zr bj {Xbo, ømMo Amü¶©M dmQ>Vo. Vê$U bmoH$m§gmR>r {b{hbobr H$mX§~ar åhUyZ {VÀ¶m Ho$boë¶m dU©Zm‘wio H$Xm{MV {VÀ¶m gm[hp˶H$ JwUm§H$S>o Xþb©j Pmbo Agmdo qH$dm Q>rH$mH$mam§H$S>o øm H$bmH¥$VrMr ‘yë¶o VnmgʶmgmR>r Amdí¶H$ Vr g§X^©gmYZo Zgë¶mZo Ago Pmbo Agmdo. Vo H$mhrhr Agbo, Var ˶m H$mX§~arH$S>o bmoH$m§Mo bj JoboM Zmhr qH$dm AJXr WmoS>oM Jobo. H$maU 1970 À¶m Amgnmg Ooìhm H$mX§~ar nwñVH$ñdê$nmV àH$memV Ambr, Voìhm ˶m {df¶mbm dmhÿZ KoVboë¶m ’$maM WmoS>çm {Z¶VH$m{bH$m§VyZ AJXr ‘moOHo$M Ago Aä¶mgmË‘H$ boI ˶m H$mX§~arda {b{hbo Jobo. øm H$mX§~arda {b{hbobo Q>rH$mboI {VÀ¶m~Ôb ñVw{VnaM Agbo Var ˶m§À¶mV H$mhrgm AZwJ«h Ho$ë¶mMm ^md hmoVmM. ˶m‘wioM amo~± ‘°³J«mWZo 1984 ‘ܶo {b{hbo Amho H$s :

"øm H$mX§~arMo gd©gmYmaUnUo Q>rH$mH$ma§mZr A{Ve¶ CËgmhmZoM ñdmJV Ho$bo. "{eH$mè¶mMm ^mbm' hr doJdmZ H$Wm, H$mhrem à‘mUmV gmo߶m eãXm§V gm§[JVbobr Amho Am{U {VMm eodQ> A{Ve¶ Amü¶©H$maH$ [a˶m hmoVmo Am{U Aem arVrZo ˶m H$mX§~arZo EH$ g§wXa nwñVH$ Aer »¶m{V àmá Ho$br Amho. ZH$mamË‘H$ Q>rHo$nojm ‘m¡Zmbm, {díbofUmnojm ñVw{Vbm OmñV ‘hÎd XoUmar Q>rH$m hr H°$ZS>mVrb gJù¶m Am{Xdmgr gm{h˶mbm, ‘J Vo A‘oa-B§{S>¶Z Agmo qH$dm BpÝdQ> Agmo, hm{ZH$maH$ R>aVo, Ago ‘mJm©aoQ> h°atMo ‘V Amho.

(16)

"ñWm{ZH$ boIH$m§À¶m H$bmH¥$VtÀ¶m g§X^m©Vrb àH$meH$ Am{U dmMH$m§Vrb ~m§{YbH$sMm A^md hm H°$ZS>mVrb Q>rH$mH$mam§V gmYmaUnUo gm§nS>Umè¶m ZH$mamË‘H$ ^y{‘Ho$Zoo A{YH$M ~iH$Q> Ho$bm OmVmo. H$Xm{MV "^y{‘Ho$Mm A^mdM' åhUUo A{YH$ ¶mo½¶ R>aob, H$maU ~hþVoH$ B§{S>¶Z Am{U BpÝdQ> H$bmH¥$Vtda ZH$mamË‘H$ Q>rH$m hmoV Zmhr, Ag§ ZgyZ ˶m§À¶m~Ôb Q>rH$mM hmoV Zmhr. BVHo$M Zìho Va Á¶m H$mhr VwaiH$ doim H$mhr gH$mamË‘H$ Q>rH$m Ho$br OmVo Voìhmhr Vr AZwJ«h Ho$ë¶mÀ¶m ^y{‘Ho$VyZ Ho$ë¶mgmaIr AgVo.

Ooìhm "{eH$mè¶mMm ^mbm' hr H$mX§~ar àH$m{eV Pmbr Voìhm BpÝdQ> g§X^mªÀ¶m A^mdmnmoQ>r {VÀ¶mVrb H$WmZH$mV àH$Q> Pmboë¶m X¡dmda {dg§~yZ amhmʶmÀ¶m àd¥{Îm‘wio Am{U H$mhr Ñem§Vrb qhgH$Vo‘wio ’Œ$oS> ~«yEÝ‘oa ¶m§Zr H°$Zo{S>¶Z {OAmoJ«m{’$H$b OZ©b ‘ܶo {VMr VwbZm J«rH$ emoH$m§{VH$m§er Ho$br: hr H$mX§~ar åhUOo Mm§Jë¶m arVrZo gm§{JVbobr EH$ H$R>moa, AKmoa H$Wm Amho. H$mX§~arVrb {Zðw>a X¡dmMm {df¶ J«rH$ emoH$m§{VH$m§Vhr gmnS>Vmo. ’$º$ Am{H©$³Q> àXoemVM X¡d Am{U {ZgJ© ho EH$M EH$ {ZX©¶ Am{U VmH$VdmZ ~Zy eH$VmV.

‘m¡{IH$s gm{h˶mMo {b{IV gm{h˶mV Pmbobo ê$nm§Va hoM H$m¶ Vo ¶m H$bmH¥$VrMo ¶moJXmZ Ago gm{hp˶H$ B{VhmgmZo Zm|Xbo Amho. AWm©VM, ¶mhr nydu BpÝdQ> H$WmZH$m§Mo {b߶§VaU Pmbobo hmoVo, nU ˶m§À¶m g§H$bZmÀ¶m, {ZdS>rÀ¶m Am{U EH$Ì H$aʶmÀ¶m doir Amboë¶m Z¥d§eemómÀ¶m Ñ{ï>H$moUm‘wio Vr H$WmZHo$ WoQ> {b[IV ñdê$nmV Amboë¶m H$bmH¥$Vr§nmgyZ doJir R>aV hmoVr. ¶m n{hë¶m H$bmH¥${VÀ¶m g§nmXZmgmR>r ‘yb^yV H$m‘ H$aUmè¶m Ooåg EM, ‘°³Zrb ¶m§Zr "{eH$mè¶mMm ^më¶m'À¶m boIH$mbm ho H$m‘ H$am¶bm CÚwº$ Ho$bo, EH$ àH$meH$ emoYm¶bm ‘XV Ho$br. "{eH$mè¶mMm ^më¶m'Mo àH$meZ ho EH$m Zì¶m ¶wJmMr gwadmV R>aVo.

"‘J EpñH$‘mo ^mfoV {b{hbr Jobobr n{hbr Zdr H$moar H$Wm Ambr. Ooìhm "{eH$mè¶mMm ^mbm' àH$m{eV Pmbr Voìhm Amåhmbm Am‘À¶m CËgmhmda H$m~y R>odU§ H${R>U Pmbo, Amåhr Vr H$Wm BZw{Q>Qw>Q>‘ܶo Ymamdmhr

(17)

ñdê$nmV åhUyZ àH$m[eV Ho$br Am{U ‘mH©y$PtZm Vr B§J«OrV àH$m{eV H$am¶bm àmoËgm{hV Ho$b§. Owݶm H$mimVrb OrdZnÕVrda AmYm[aV hr n{hbr H$Wm hmoVr, Xm{jUm˶m§Zm Vr OrdZnÕVr H$er {XgVo, ¶mda Vr AmYm[aV ZìhVr Va EpñH$‘m|À¶m ñdV:À¶mM ñ‘¥¥VrV Vr OrdZnÕVr H$er am{hbr Amho, ho ˶m H$WoVyZ {XgV hmoV§.'

‘°³Zrb ¶m§À¶m ‘Vo ¶m H$bmH¥$VrMo ‘w»¶ ¶moJXmZ BpÝdQ> gm{h˶mbm ‘m¡{IH$s nmVirdê$Z {b{IV nmVirda AmUb§, øm~amo~aM H$moU˶mhr ‘mܶ‘mVyZ Z OmVm Ho$di gm{h˶m‘m’©$VM BpÝdQ> ñ‘¥Vrbm WoQ> nmohmoMdb§§ ømV Amho. ˶mMà‘mUo BVam§À¶m ‘Vo, BpÝdQ> gm{h˶mVhr {Z{‘©Vr hmoB©b Aer Amem øm H$mX§~ar‘wio ~iH$mdbr. ^m¡Jmo{bH$ Ñï>rH$moUmVyZ {dMma H$ê$Z ’«o$S> ~«yEå‘oa åhUVmV: "EpñH$‘m|Zr ˶m§À¶m bmoH$m§{df¶r Am{U àWm§{df¶r {b{hʶmÀ¶m Zì¶m ¶wJmV øm H$bmH¥$VrZo àdoe H$a{dbm Amho Aer Anojm H$amdrer dmQ>Vo.' "Amp³Q>©³Q> ho EH$ gm§ñH¥${VH$ d¡amU Amho' øm dmnê$Z dmnê$Z ~oMd Am{U AW©hrZ' ~Zboë¶m dm³¶à¶moJmMm dmna H$ê$Z Ama². S>ãë¶y, Zmo~b ¶m§Zr H$m°‘ZdoëW {bQ>aoMa OZ©b‘ܶo åhQ>b§ Amho H$s "‘mH©y$PtgmaIr à{V^m Agboë¶m H$bmH$mamZo Amnë¶mH$S>o bj doYyZ KoVë¶mZo Am{H©$³Q>da gX¡d ngaboë¶m eyݶmÀ¶m A§YH$mambm WmoS>§’$ma ‘mJo hQ>md§ bmJob.' Oar ‘m¡{IH$s ‘mJm©Zo Ho$boë¶m g§H«$‘UmÀ¶m ‘y붧mer n[a{MV Agbo Var Q>rH$mH$mam§À¶m øm ‘Vm§da ¶wamonr¶ g§ñH¥$VrV {b{IVmbm {Xë¶m OmUmè¶m g§mHo${VH$ ‘yë¶mMr ’$ma ‘moR>çm à‘mUmV nH$S> Amho. ˶m§À¶m ‘Vo ‘m¡{IH$ÎdmnmgyZ {b{IVÎdmH$S>o OmʶmV BpÝdQ> g§mñH¥${VH$ CËH«$m§VrMr EH$ gwadmV Amho.

‘mHy©$Pr nmËgmoH$ : EH$ AgmYmaU boIH$...

‘m H©y$Pr nmËgmoH$ ¶m§Mm OÝ‘ 1941 ‘ܶo Á¶mbm AmO ¹o$~oH$‘Yrb ZwZm{dH$ àXoe åhUVmV ˶m C§Jmdm ImS>rÀ¶m n{ü‘ {H$Zmè¶mda Pmbm. BVa BpÝdQ> boIH$m§à‘mUoM "Zydmo ¹o$~oH$‘YyZ XoemoYS>rbm bmdboë¶m' bmoH$m§‘ܶo ˶m§Mr JUZm Ho$br OmVo. CÎmaoH$S>À¶m àm§VmV Amnbo gmd©^m¡‘Îd {gÕ

(18)

H$aʶmgmR>r 1950 À¶m Amgnmg, H°$ZS>mÀ¶m H|$Ð gaH$maZo, nydu Á¶mbm nmoQ>© h°[agZ åhUV ˶m BZw³OwAmH$ IoS>çmVyZ Zydmo ¹o$~oH$‘Yrb, nma WoQ> Am{H©$³Q>H$S>o {dñWm{nV Ho$boë¶m bmoH$m§Zm "Zydmo ¹o$~oH$Mo XoemoYS>rbm bmdboobo bmoH$' Ag§ åhUVmV. åhUyZM ‘mH©y$PtZr Amnë¶m Am¶wî¶mVrb H$mhr H$mi aoPmoë¶yQ> ~o ‘ܶo, H$moZ©dm{bg ~oQ>mda Kmbdbm Am{U {H$˶oH$ dfmªZr ˶m§Zm Amnë¶m JmdmV nm¶ R>odVm Ambm. ˶m ZmQ>瑶 KQ>Zm ˶§mZr am§H$m§oÌ ¶m {Z¶VH$m{bH$mV 1991 gmbr àH$m{eV Pmboë¶m "‘oådma' ¶m boImV {ZdoXZ Ho$ë¶m AmhoV.

‘mHy©$Pr nmËgmoH$ ¶m§À¶m d¡¶[º$H$ OrdZm~Ôb ’$maM WmoS>r ‘m{hVr CnbãY Amho. ˶m§Mo M[aÌboIH$ Am{U ˶m§À¶m gm{hp˶H$ àdmgmV A{Ve¶ ‘moR>m gh^mJ Agbobo Ooåg EM. ‘°³Zrb 1975 ‘ܶo åhUVmV H$s ‘mH©y$PtZr àXrK© H$mimn¶ªV Amnbo Zmd ‘mHy©$Pr hoM nma§nm[aH$[a˶m Amnbm {ZX©oe H$am¶bm åhUyZ dmnabo. gܶm Vo Amnbo nyU© Zmd, ‘mH©y$Pr nmËgmoH$ Ago dmnaVmV. Amnë¶m nmM ^md§S>m§n¡H$s Vo Xþgè¶m ñWmZmda hmoVo Am[U ˶m§À¶m d{S>bm§Mo Zmd Am{b¶oH$m¶wQ> hmoVo Va ˶m§À¶m AmB©Mo Zmd B©Q>m hmoVo Aer A{YH$ ‘m{hVr ‘°³Zrb ¶m§Zr {Xbr Amho. VgoM gaH$maZo {Xboë¶m B© 9-725 hm {~„¶mZo ˶m§Mm {ZX}e Ho$bm OmV hmoVm. gd© BpÝdQ> bmoH$m§Zm Agm {~„m dmnaUo ^mJ hmoVo.

(19)

1969‘Yrb "{eH$mè¶mMm ^mbm' ¶m H$mX§~ar{edm¶, ‘mH©y$PtZr 1972 ‘ܶo AmUIr EH$ H$mX§~ar B§J«OrV àH$m{eV Ho$br. "qd½O Am°’$ ‘gu' hr Vr H$mX§~ar BZw{Å>Qy>Q> ¶m {Z¶VH$m{bH$mV nmM ^mJmV àH$m{eV Pmbr. n{hë¶m H$mX§~arnojm hr H$mX§~ar IynM doJir Amho Am{U Vr nma§nm[aH$ OrdZmnmgyZ IynM doJio OrdZ XmIdVo. {d‘mZmMm H$ámZ EH$m Vê$U ‘wbmbm dmMdVmZm H$moUH$moU˶m g§H$Q>m§VyZ OmVmo ho ˶m H$mX§~arV dU©Z Ho$bo Amho. BpÝdQ> Am{U BpÝdQ>oVa OJm§V g‘Ýd¶ KS>dyZ AmUʶmMr BÀN>m ¶m H$mX§~arVyZ {XgVo, Agm {VMm AW© bmdbm Jobm hmoVm. H°$Zo{S>¶Z B[ÝdQ> gm{h˶mda {b{hboë¶m Amnë¶m à~§YmV am°{~Z ‘°³J«mW åhUVmV: "BpÝdQ> Am{U V{ØÞ bmoH$m§V ghH$m¶© Agmdo ¶mda ¶m H$mX§~arV ^a {Xbm Jobm Amho Am{U ˶mVrb nmÌmda Amboë¶m g§H$Q>m§VyZ gwQ>H$m hmoVmZm nma§nm[aH$ H$m¡eë¶ Am{U ZdrZ AÚ¶mdV V§§Ìm§Mm dmna Ho$bm Jobm Amho.' Vo H$mhr Agbo Var 1970 gmbmÀ¶m Amgnmg BpÝdQ> gm{h˶mH$Sy>Z Agboë¶m Anojm§À¶m {d{eï> {j{VOmnmgyZ øm H$bmH¥$VrMm {df¶ Xÿa Joë¶mZo ˶m H$bmH¥$Vrbm nwñVH$mMo ñdê$n H$Yrhr {‘imbo Zmhr. Xoe˶mJ H$ê$Z Cƒ Am{H©$³Q>À¶m {XeoZo AmnU H$go Jobmo ho {ZdoXZ H$aʶm{edm¶, ‘mH©y$PtZr doJdoJù¶m {Z¶VH$m{bH$m§VyZ ~aoMgo boI àH$m{eV Ho$bo ,nU Vo ‘w»¶V:, "{eH$mè¶mMm ^mbm' ˶m§À¶m n{hë¶mM H$mX§~ar‘wio AmoiIbo OmVmV Am{U ˶mdaM ˶m§Mr à{gÕr Adb§~yZ Amho.

(BpÝdQ> Am[U V{ØÞ, nma§nm[aH$ Am{U g‘H$mbrZ øm XmoZ OJm§À¶m Xaå¶mZ dgUmao ) WmoS>ogo {^S>ñV nU {H$˶oH$ A§J§mZr AgmYmaU boIH$ åhUZy ‘mH©y$Pr ¶m§Mr à{V‘m {Z‘m©U H$aʶmV Ooåg EM, ‘°³Zrb ¶m§Mo ‘moR>o ¶moJXmZ Amho. {b{IV Aem n{hë¶m BpÝdQ> H$mX§~arMo boIH$ åhUyZ ˶m§À¶m {ZX©oemn{bH$S>o ‘mH©y$Pr ho n{hbo BpÝdQ> d¡‘m{ZH$ Pmbo Agohr ‘°³Zrb gm§JVmV. EImÚm gmhgr boIH$mà‘mUo, d¡‘m{ZH$ Am{U boIH$ Aer hr H$m¶©o Vo gwg§dmXrnUo EH${ÌV H$aV AgV. "Ooìhm hdm‘mZmÀ¶m n[apñWVr‘wio àXrK© H$mi ‘mHy©$PtZm {d‘mZ CS>dUo e³¶ Zgm¶Mo Voìhm Vo {b{hV AgV.' ‘°³Zrb ‘mHy©$Pr ¶m§Mo emar[aH$ dU©Z nwT>rbà‘mUo H$aVmV. "‘mH©y$Pr EH$ bhmZImoa, bmOmiy 춺$s AmhoV. Vo g§WnUo Am{U à¶ËZnyd©H$

(20)

hb³¶m AmdmOmV ~mobVmV. d¡‘m{ZH$ Am{U ao{S>Amo Am°naoQ>a dmnaVmV Vr, doi dmMdUmar dm³¶o ˶m§À¶m ~mobʶmV dma§dma ¶oVmV.'

Ama. S>ãë¶y. Zmo~ob gma»¶m H$mhr Q>rH$mH$mam§Zm ‘mH©y$PtÀ¶m H¥$Vr§‘ܶo ag Agm¶M§ H$maU åhUOo ˶mÛmao Vo EH$X‘ WoQ> BpÝdQ> g§ñH¥$VrV OmD$Z nmohmoMVmV. "‘mH©y$Pr ho Amnë¶m na§naoÀ¶m Jmä¶mVM dgVmV' ‘°³ZrbÀ¶m ‘Vo ‘mHy©$PtZm ho O‘ʶmMo H$maU "hm boIH$ XmoZ {dœm§V amhmV AgVmo.' "‘mH©y$PtH$S>o EH$M Jmoï> ñdV:À¶m Am{U Am‘À¶m Aem XmoÝhr ^mfm§V gm§JʶmMr Xþb©^ Iw~r Amho. Vo g§nyU©nUo EpñH$‘mo AmhoV, nU B§J«OrM§ Mm§Jb§ kmZ Agë¶mZo ˶m§Mm EH$ nm¶ Xm{jUm˶ OJmVhr Amho' Ag§ ‘°³Zrb ¶m§M§ ‘V Amho. Amnbr g§ñH¥¥$Vr CÎm‘ [a˶m g§H«$‘U H$ê$ eH$Umao BpÝdQ>, ˶m§M§ {dœ Am{U ˶mhÿZ {d{^Þ {dœ ¶m§À¶m Xaå¶mZ amhmVmV, hr H$ënZm AJXr AmOhr dma§dma ‘m§S>br OmVo, ømM§M CXmhaU åhUOo B§J«Or, ’«|$M Am{U BZw{º$Qw>Q>‘ܶo JmUmè¶m, ZwZm{dH$‘ܶo gmpëdQ>bm OÝ‘mbm Amboë¶m E{bgmnr BgmH$ øm Jm{¶Ho$Mo ¶e hmo¶. AWm©VM øm H$ënZobm WmoS>mgm ‘moS> KmVbm nm{hOo : Vm‘wgr ³¶w‘mH$ gmaIo BVa H$bmH$ma Ho$di EH$mM ^mfoV H$m‘ H$aVmV Am{U Varhr ˶m§À¶m H¥$VtVrb ~m¡{ÕH$ ‘m¡{bH$Vm Am{U Cn¶wº$Vm ¶mgmR>r ˶m§Mr à{gÕr Amho.

Ooåg EM ‘°³Zrb ¶m§Mo ‘mHy©$PtÀ¶m H$maH$sXuVrb ghH$m¶© Ho$di ˶m§Zr "{eH$mè¶mMm ^mbm' ¶m nwñVH$mÀ¶m B§J«Or ^mfm§Vambm {b{hboë¶m àñVmdZonwaVo Am{U Z§Va ˶m§Zr {b{hboë¶m ‘mH©y$PtÀ¶m N>moQ>çmem M[aÌmnwaVoM ‘¶m©{XV Zmhr. 1925 gmbr Amë~Q>m© ¶oWo ES²>‘m|Q>m|Zbm OÝ‘mbm Amboë¶m, ì¶dgm¶mZo g¡{ZH$ Am{U gaH$mar ZmoH$a Agboë¶m ‘°³Zrb ¶m§Zr 1967 nmgyZ H|$Ðr¶ ‘§Ìmb¶mV CÎmaoH$S>rb Am[U B§{S>¶Zm§Mo {df¶ ¶m {d^mJmV "gm{h˶ {dH$mgmMo Vk' ho nX hmVmib§§ hmoV§. øm AmJù¶mdoJù¶m {d^mJmMm CÔoe BpÝdQ> bmoH$m§Zm {b{IV g§ñH¥$VrH$S>o didU§ hm Amho. hm {dMma ˶mM XeH$m‘ܶo gd©Ì bmJy Ho$boë¶m Am{U BpÝdQ> bmoH$m§da bmXboë¶m ñWmZ~ÕVoÀ¶m MidirMrM nwT>Mr nm¶ar hmoVm. Oar ¶m Midir‘mJMo CÔoe Mm§Jbo hmoVo, {VMm n[aUm‘ ^Q>Ho$nUmnmgyZ EH$mM OmJr pñWa hmoʶmV Am{U {ZXmZ ‘°³Zrbm§À¶m ‘Vo Var, ‘m¡{IH$VoMm

(21)

~Xb {b{IV g§ñH¥$VrV hmoʶmV Pmbm.

‘o[abr ‘°³³¶wbmoMZr åhQ>bo Amho H$s ‘°³Zrb ¶m§Mo ¶moJXmZ "EpñH$‘mo bmoH$m§Zm d¡¶{º$H$ nmVirda ñdV:À¶m ^mfoV Am{U B§J«Or‘ܶo gO©Zerb boIZ H$am¶bm {eH$dʶmV' hmoVo. Vo gmܶ H$aʶmgmR>r ˶m§Zr àW‘ ‘°Ho$ÝPr ZXrH$mR>À¶m H$hmʶm Jmoim Ho$ë¶m Am{U ‘°³³¶wbmoMÀ¶m ‘Vo, "EpñH$‘m|À¶m ^mfoVbo, ‘Zmoa§OZmË‘H$ dmMZmgmR>r Cn¶wº$ n{hbo nwñVH$' àH$m{eV Ho$bo. 123 nmZm§Mo ho nwñVH$ CƒmamZwgma {bhm¶À¶m {bnr‘ܶo Amho Am{U ˶mMo erf©H$ Om°Z A¶mê$AmH$Mr AmË‘H$Wm Ago Amho. ¶m nwñVH$mMr EH$ àV à˶oH$ BpÝdQ> Hw$Qw>§~mbm {Xbr Jobr hmoVr Am{U Aem [aVrZo ˶m Hw$Qw>§~mVrb à˶oH$ KQ>H$춺$sbm boIZmbm Am{U ˶mM~amo~a ‘§Ìmb¶mZo àñWm{nV Ho$boë¶m BZw{Q>Qy>Q> {Z¶VH$m{bH$mMr nmZo ^am¶bm CÚwº$ Ho$bo Jobo hmoVo.

‘mH©y$PtZr ho AmË‘M[aÌ dmMb§ hmoV§ Am[U ˶m‘wio ˶m§Zm ñdV: {b[hʶmgmR>r Amdí¶H$ Vo àmoËgmhZ {‘imbo hmoVo Ago {ZXmZ ‘°³Zrb Var gm§JVmV :

"Om°Z A¶mê$AmH$ ‘mH©y$PtZr dmMb§ hmoV§ Am{U {bhm¶bm gwadmV Ho$br hmoVr. ‘r bdH$aM ˶m§À¶mer g§nH©$ gmYbm. ˶m§M§ CÎma hmoH$mamM§ hmoV§ "Am{U Vo nyU© Pmë¶mda ‘bm ˶mV ag Agob H$m?' Aerhr ˶mV n¥ÀN>m hmoVr. AWm©VM CÎmaoH$Sy>Z Hw$Ur àdmgr ¶m¶bm Am{U ‘m¶m hmVmV H$mJXm§Zr ^abob§ EH$ nmH$sQ> R>odoñVmoda ~amM H$mi Jobm. AZoH$ EpñH$‘mo {‘Ìm§À¶m ‘XVrZo, ˶mVrb hñV{b{IV ‘moR>çm H$miOrnyd©H$ dmMb§ Job§. Amåhr Á¶mMr dmQ> nmhmV hmoVmo Vo, Zd¶wJmMr KmofUm H$aUmao Vo {bImU hmoV§. BZw{>QQy>>Q>‘ܶo Amåhr ‘mHy©$PtMr H$mX§~ar EpñH$‘mo ^mfoVM H«$‘e: àH$m{eV Ho$br Am{U ˶mM~amo~a Amåhr {VÀ¶mgmR>r B§J«Or àH$meH$mMmhr emoY KoV am{hbmo. hm àH$meH$ åhUOo ‘°p³Jb-¹$sÝg À¶m ¶w{Zd{g©Q>r àogMo am°{~Z ómIZ hmoVo Am{U ˶m nwñVH$mMo ˶§mZ§r Oo MrO Ho$b§§ Vo AmnU nmhmVmoM AmhmoV, AWm©V Vo Vê$Um§gmR>r {b{hboë¶m H$mX§~arÀ¶m ñdê$nmV hmoVo. ¶m B§J«Or Amd¥ÎmrVyZM ’«|$M ^mfm§Va(1970), O‘©Z (1974) Am{U S>°{Ze

(22)

^mfoV (1995) ^mf§mVao Pmbr. VWm{n hr Amd¥Îmr àH$m{eV hmoB©ñVmoda H$moUrhr hr H$mX§~ar BZwp³Q>Qy>Q> ^mfoV nwñVH$mÀ¶m ñdê$nmV àH$m{eV Ho$br ZìhVr.

H$mX§~arMr {ZdoXZmË‘H$ g§aMZm...

øm Amd¥ÎmrgmR>r Img H$ê$Z {b{hboë¶m àñVmdZoV, ‘mH©y$Pr nmËgmoH$ åhUVmV H$s, øm H$mX§~arM§ H$WmZH$ ˶§mZm ˶m§À¶m bhmZnUr gm§{JVb§ Job§ hmoV§ Am{U Vo H$WmZH$ BpÝdQ> bmoH$m§À¶m ‘m¡{IH$s g§ñH¥$VrMm {hñgm Amho. ‘m¡{IH$VoMo H$mhr A§e Oar ˶m§Zr KoVbo Agbo Var ˶m§Zr gm{hp˶H$ aMZoMr {Z{‘©Vr Ho$br Amho Am{U {VÀ¶m {dûcofUmV d¡{dܶ gmnS>Vo. goW ~modtZr åhQ>ë¶mà‘mUo "‘mH©y$PtMr bKwH$mX§~ar hr EH$ M§mJë¶mn¡H$s Jw§VmJ§VrMr H$mën{ZH$ H$bmH¥$Vr Amho Am{U Á¶m daH$aUr gmܶm Am{U nma§nm[aH$ gm‘mZmnmgyZ {Z‘m©U Ho$boobr Amho ˶mÀ¶mhr Vr n{bH$S>o OmVo.'

H$mX§~arVrb Vê$U Zm¶H$ {d{dY Q>ßno Amobm§S>V doJdoJù¶m AmìhmZm§Zm Vm|S> XoV XoV OmVmo, ˶m‘wio ˶mÀ¶mV n[adV©Z hmoV OmVo Am{U Vmo eodQ>r {eH$mar åhUOo BpÝdQ> åhUVmV Vgm "nwê$fm§Vrb EH$ nwê$f ~ZVmo', åhUyZ hr H$mX§~ar OrdZmܶ¶ZmMm n[aM¶ H$ê$Z XoUmar Amho Ag§ H$mhr Q>rH$mH$mam§Zr {VMm AW© bmdVmZm åhQ>bo Va H$mhr Q>rH$mH$mam§Zr hr H$mX§~ar {VMm Zm¶H$ àmW{‘H$ JaOm§Mo g‘mYmZ H$aV, eÌynmgyZ g§ajU H$ê$Z KoV Am[U ‘yb^yV ‘yë¶m§Mm emoY KoV g§H$Q>m§da ‘mV H$aV OmVmZm XmIdVo Amho, Agm {VMm AW© Ho$bm Amho. ¶m Ñ{ï>H$moUmVyZ Agmo qH$dm ˶m Ñ{ï>H$moUmVyZ Agmo, H$WmZH$mVrb nm̧mZ§r Á¶m g§H$Q>m§er gm‘Zm {Xbm Vr g§H$Q>o H$WmZH$mÀ¶m àdmhmMo doJdoJio ^mJ nmS>VmV Am{U ˶m§Mo g§dY©Z H$aVmV.

Om°Z gr. ñH$m°Q> ¶m§À¶m ‘VmZwgma, H$m{‘H$bm ñdV:M§ ApñVÎd VrZ àH$mao {gÕ H$ê$Z XmIdmd§ bmJVo : EH$Va ˶mbm ˶mÀ¶m d{S>bm§À¶m ‘¥Ë¶yMm gyS> ¿¶mdm bmJVmo,Amnë¶m JmdmMo g§ajU H$aʶmgmR>r nwT>o gagmdo bmJVo, Am{U Amnë¶m eÌy§g‘moa H$miOrnyd©H$ Am{U gmdY{JarZo hmbMmb H$amdr bmJVo. ømV ¶eñdr hmoʶmgmR>r, ˶mbm eº$sMm,~w{ÕMm Am{U

(23)

H$ënH$VoMmhr dmna H$amdm bmJVmo Am{U ˶mM~amo~a hVmenUm ¶m A§VJ©V eÌy~amo~a PJS>m H$amdm bmJVmo. {eH$mar‘m’©$VM ˶mbm Amnbr n[an¹$Vm {gÕ H$ê$Z XmIdVm ¶oVo. àW‘ Vmo grb ‘mí¶§mda h„m H$aVmo, Z§Va Vmo Añdbm~amo~a XmoZ hmV H$aVmo Am{U gaVoeodQ>r Vmo gwJ§Yr ~¡bm~amo~a Pw§O XoVmo.

H$WmZH$mMm YmJm AemàH$mao gnmQ> nÕVrZo AmoirAmoirZo OmV Zmhr Va boIH$ A{Ve¶ H$miOrnyd©H$ {ZdoXZmË‘H$ KmofUm àñWm{nV H$aV OmVmo, Am{U ¶oUmè¶m g§H$Q>m§Mr {MÝho åhUyZ ˶m§Mm dmMH$mda n[aUm‘ hmoV amhmVmo. Amnë¶m H$bmH¥$VrÀ¶m AJXr n{hë¶m eãXm§nmgyZ, ‘mHy©$Pr ¶oD$ KmVboë¶m H$WmZH$mVrb IoirVrb {d{dY VÎdm§Mr à{VñWmnZm H$aVmV, ‘J Vo dmVmdaU Agmo,g§H$Q>m§da H$am¶Mr ‘mV Agmo, {eH$ma Am{U ^mbm Agmo qH$dm H$m{‘H$À¶m {ejUmMm àma§^ Agmo. "AmnU bdH$aM {eH$marbm OmUma AmhmoV, ˶mgmR>r AmnU Amnë¶m ^më¶m§Zm Yma bmdm¶bm bmJmd§, ho gJù¶mV CÎm‘. H$m{‘H$, Vy ‘bm ‘XV H$am¶Mr h§!' Zm¶H$mMo d{S>b ˶mbm åhUmbo.

{ZdoXZmMo bj gVV VrZ q~Xÿ§‘ܶoM {’$aV amhmVo : H$m{‘H$ Am{U {eH$marbm {ZKmbobo {eH$mar, ˶mMr AmB© Am{U dñVrda am{hbobo BVa a{hdmgr, Am{U H$m{‘H$ Am{U ˶mÀ¶m {‘Ìm§À¶m ‘XVrbm {ZKmbobm eoOmaÀ¶m JmdmVrb {eH$mè¶m§Mm KmoiH$m. ¶m n[adV©Zm§‘wioM H$WmZH$mbm EH$ gOrdnUm ¶oVmo, H$maU H$WmZH$mÀ¶m ZmQ>瑶VoÀ¶m Vrd«VoZwgma boIH$ ¶m ~Xbm§Vrb H$moU˶m q~XÿnmgyZ H$moU˶m q~XÿH$S>o Om¶M§ ¶mMm doJhr OwidV amhmVmo.

gmè¶m H$bmH¥$Vr^a nmÌm§da H$mogiUmè¶m g§H$Q>m§À¶m nyd©gyMZm ¶oV amhmVmV: AJXr gwadmVrbm Cam{‘H$ JmdÀ¶m nwê$fm§Zm OmVmZm nmhmVo, "OUy H$mhr {Vbm Vo AmVm nwÝhm H$YrM {XgUma ZìhVo... {eH$marMr hr ‘mohr‘ aº$mZo W~W~Umè¶m emoH$m§{VH$m ~ZUma Amho ¶mM§ nyd©kmZ {Vbm hmoV hmoV§.' Z§Va, JmdmVrb d¶mZo gdm©V ‘moR>m Agbobm gyZm Ymo³¶mMr gyMZm XoVmo H$s eoOmaÀ¶m JmdmnmgyZ Amnë¶m dñVrbm doJim H$aUmam Zmbm åhUOo EH$

(24)

YmoH$mM Amho Am{U ˶mÀ¶mer Pw§O Z KoU§M ~a§ : "Omo H$moUr Vmo nma H$ê$Z Om¶Mm à¶ËZ H$aVmo ˶mbm ~’$m©~amo~a nma g‘wÐmn¶ªV dmhÿZ OmʶmMm YmoH$m Amho.' Am{U gaVo eodQ>r, Cam{‘H$bm EH$ ^r{VXm¶H$ ñdßZ nS>V§ Am{U gmao {eH$mar ‘mabo Jobo AmhoV Ag§ Vr ˶mV nmhmVo. Aem àH$maMr {d{dY {MÝho gmè¶m H$WmZH$mÀ¶m g§aMZoV dma§dma ¶oV amhmVmV Am{U H$mX§~arÀ¶m eodQ>r H$WmZH$mÀ¶m KQ>Zm§Mm doJ dmT>dVmV. Vg§ Ho$b§ ZgV§ Va H$mX§~arMm eodQ> BpÝdQ>oVa g§ñH¥$VrÀ¶m dmMH$§mÀ¶m ZOaobm H¥${Ì‘ dmQ>bm AgVm Oar BpÝdQ> H$Wm§er n[a{MV Agboë¶m 춺$sbm Vmo AJXr ñdm^m{dH$ dmQ>bm AgVm.

{ZdoXZmÀ¶m eodQ>r EH$m‘mJyZ EH$, doJmZ§ nmÌm§Mo ‘¥Ë¶y hmoV OmVmV, ˶mM à‘mUo H$m{‘H$ Am{U nwVwº$s¨‘Yrb ^mdZm§‘ܶo doJ Ambobm {XgVmoo, ho ZmQ>瑶VoÀ¶m dmñV{dH$Vo~Ôb qH$dm BpÝdQ> bmoH$m§À¶m dmñVdm~ÔbÀ¶m H$WmZH$mVrb A{YH¥$VVo~ÔbMo Xmof H$mhr Q>rH$mH$mam§Zr XmIdbo AmhoV. ’«o$S> ~«yEÝ‘oa ¶m§À¶m ‘Vo "nwñVH$mV AYyZ‘YyZ Ag§^d qH$dm AJXr MwH$m {XgVmV.' CXm. gwJ§Yr ~¡bm§Zr H$mX§~arV XmIdbobr A{VaoH$s AmH«$‘H$Vm VgoM àmʶmÀ¶m earamVyZ ~mhoa H$mT>Vm ¶oV ZgVmZmhr nm§T>è¶m Añdbmda h„m H$am¶bm EH$mnmR>monmR> ^më¶mMm dmna Ho$bm OmU§ Am{U Bgm Am{U {‘{ÎmH$À¶m ‘XVrbm ¶oUmao eoH$S>mo JmdH$ar CnpñWV 춺$s¨À¶m g§»¶o~ÔbMr A{Ve¶moº$s. WmoS>³¶mV åhUOo, ZmQ>瑶Vm A{YH$ ZOaoV ^amdr åhUyZ ‘mHy©$Pr H$Wm A{YH$ ^S>H$ H$ê$Z gm§JV hmoVo,Am{U H$mX§~arV Vo H$am¶bm nadmZJr {‘imbr ZgVr.

qhgm Am{U d¡amÀ¶m ^mdZoZo ^abobo {dœ...

BpÝdQ> gm{h˶mer n{hë¶m§XmM g§nH$m©V ¶oUmè¶m dmMH$mbm ˶m H$mX§~arV g§H$Q>m§da ‘mV H$aʶmbm , AJXr Ag§ñH¥$V dU©Zm§Zm Am{U nmÌo Am{U {ZgJ© ¶m§À¶mVrb eº$s{Zð> g§~§Y§mZm {Xbo OmUmao ‘hÎd nmhÿZ XMH$m¶bmM hmoVo. ‘¥Ë¶yda ‘mV H$er H$am¶Mr Am{U ˶m {dœmV A˶mdí¶H$ Jmoï>r H$m¶ ho gm§JUmè¶m gm{h˶mÀ¶m ‘y붧mMm {eH$mè¶mMm ^mbm øm H$mX§~arZo {Z:g§e¶ ñdrH$ma Ho$bm AgVmZmXoIrb ‘mH©y$Pr {VÀ¶m

(25)

H$WmZH$mV Á¶m§À¶m‘wio Am{H©$³Q>À¶m àñVw{VH$aUm~ÔbÀ¶m H$mhr Owݶm H$ënZm§Zm ~mOybm gmaU§ e³¶ hmoB©b Aem H$mhr Jmoï>r Kmby eH$bo AmhoV.

Q>rH$mH$ma øm H$bmH¥$VrMr AmoiI {VÀ¶m doJionUmgmR>r Z H$ê$Z XoVm, {VÀ¶mVrb àm{V{Z{YH$ËdmgmR>r H$ê$Z XoVmV. BpÝdQ> bmoH$m§~ÔbMr OwZr ‘V§ Am{U Y«wdàXoemVrb OJmVrb H«y$aVm ho {dMma nwÝhm EH$Xm n¸$o hmoVrb Ago KQ>H$ [VÀ¶mV emoYʶmMm Vo à¶ËZ H$aVmV Am{U Aem arVrZo, ˶m "A{YH¥$VVo'V ¶m H$mX§~arMo ñWmZ n¸o$ H$aVmV. øm~Ôb AmnU AJmoXaM MMm© Ho$br Amho. ho gma§ KS>V AgVmZm H$bmH¥$VrÀ¶m AWm©bm ‘moS> KmVë¶m{edm¶ amhmV Zmhr. Aem arVrZo, OwZr H$ënZm nwÝhm EH$Xm CMbyZ KoV, Ooåg EM. ‘°³Zrb ˶m§À¶m àñVmdZoV åhUVmV, "{hdmim hm Jmoï>r gm§Jm¶bm Zoh‘rM AZwHy$b F$Vy AgVmo H$maU "Ooìhm ~’©$$ {IS>H$sÀ¶m H$mMm§da AmnQ>V AgV§ Am{U dmam Km|KmdV Kam§^modVr YmdV AgVmo Voìhm Jmoï>r gm§JʶmMr doi AgVo.' VWm{n, dmMH$mZo {H$Vrhr à¶ËZ Ho$bm Var ‘mH©y$PtÀ¶m H$mX§~arV Ka§, {IS>³¶m Am{U KamVrb Amgao ˶mbm gmnS>Uma ZmhrV. H$maU Amnë¶m H$mX§~arV, nmÌm§À¶m OrdZmVrb KS>m‘moS>r gmXa H$aʶmgmR>r, ‘mH©y$Pr Amg趧mnojm {hdmimM gmXa H$aUo ng§V H$aVmV. Ama².S>ãë¶y. Zmo~ob ¶m§À¶m ‘Vo, ‘mH©y$PtÀ¶m H$WoV BpÝdQ> {dœmer {ZJ{S>V nyd©J«h{Z{ð>V ‘Vo, CXm. Z¡g{J©H$ VÎdm§À¶m VwbZoZo {eH$mè¶m§Zm CnbãY gmYZm§Mm AnwaonUm, H«y$a W§S>r, AÞmMm VwQ>dS>m Am{U ~’$m©Zo {Z‘m©U Ho$bobo YmoHo$, B. Z¸$sM ¶oVmV.

qhgoZo ^abobr Ñí¶o, X¡dmdaMr {Zð>m, nmÌm§M§ EH$m‘mJyZ EH$ ‘¥Ë¶w‘wIr nS>U§ Am{U AWm©VM H$WoÀ¶m eodQ>r Vê$U Zm¶H$mZo AmË‘hζm H$aU§ ¶m§‘wio hr H$mX§~ar Vê$U dmMH$m§gmR>r {b{hboë¶m nwñVH$m§V AmT>iUmè¶m H$WmZH$m§À¶m AmH¥${V~§Ym§nojm IynM doJir {XgVo, Varhr Vr àH$m{eV Pmbr Voìhm {VÀ¶m B§J«Or àH$meH$mZo {VMo dJuH$aU ¶mM JQ>mV Ho$bo hmoVo. goR> ~modr§À¶m ‘Vo, "{eH$mè¶mMm ^mbm' hr H$mX§~ar Vê$Um§gmR>r {b{hbobr H$mX§~ar ‘mZbr OmU§ ho ‘yI©nUmM§ R>aob Am{U ho dJuH$aU H$mX§~arM§ gm¢X¶©{df¶H$ Am{U Eo{Vhm{gH$ ‘hÎd KQ>dV§. BVH§$M Zìho Va ‘mHy©$PtMr H$mX§~ar Vê$Um§gmR>r {b{hboë¶m H$mX§~arer OmoS>U§ åhUOo drgmì¶m

(26)

eVH$mÀ¶m gwadmVrbm gwê$ Pmboë¶m Am{U VËg‘ g§ñH¥$VrVrb {H$˶oH$ H$bmH¥$VrV {XgUmè¶m BpÝdQ> g§ñH¥$VrOJVmbm ~m{benUo dmJdʶmÀ¶m ^y{‘Ho$gmaI§M Amho.

‘mHy©$PtMo H$mX§~ar{dœ EH$m ‘mJyZ ¶oUmè¶m ‘¥Ë¶y§Zr, qhgoZo Am{U gyS>mÀ¶m ^mdZoZo KS>V OmVo. H$mX§~ar CKS>ë¶mnmgyZ, {ZgJm©er Agbobm g§~§Y PJS>çmÀ¶m eãXm§VM ‘m§S>bm OmVmo. Vo {b{hVmV : {H$˶oH$Xm, {ZgJ©M ˶m§Mm Zme H$am¶bm Q>nyZ ~gë¶mgmaIm {XgVmo. H$WmZH$mMr KS>U åhUOo doJdoJù¶m ‘mUgm§Mm ‘¥Ë¶yM Amho : AJmoXa H$m{‘H$Mo d{S>b ‘aVmV, Z§Va AñdbmZo h„m Ho$boë¶m {eH$mè¶m§À¶m Kmoi³¶mMm ‘¥Ë¶y hmoVm, Z§Va H$m{‘H$Mo OdiMo ZmVodmB©H$ ~’$m©i nmʶmV ~wSy>Z ‘aVmV, Am{U gaVo eodQ>r H$m{‘H$ ñdV: ‘aVmo. g§nyU© H$Woda Z¡g{J©H$ VmH$Vtg‘moaÀ¶m hV~bVoMr, X¡ddmXmÀ¶m A{Ve¶ OdiMr dmQ>mdr Aem nam^yVVoÀ¶m ^y{‘Ho$Mr N>mn {XgVo. {VMo CXmhaU H$m{‘H$Mr AmB© Cam{‘H$ Am{U {VMr ‘¡{ÌU, VwJmH$ ¶m§À¶mVrb nwT>À¶m g§^mfUmV {XgVo.

"Am¶wî¶ BVH§$ H${R>U H$m Amho?' Cam{‘H$Zo X‘boë¶m AmdmOmV {dMmabo. "{Od§V amhmʶmgmR>r AmnU gVV PJS>VM am{hb§ nm{hOo H$m¶?'

"Ag§ ZH$mo ~mobyg, Cam{‘H$. H$moU OmUo? H$Xm{MV EHo$ {Xder gmè¶m Jmoï>r ~XbVrb XoIrb.'

"ZwgVr ñdßZ§ nmhmVo¶g.' "H$mhr ñdßZ§ gmH$ma hmoVmVhr.'

"‘m¶m~m~VrV Var Vg§ KS>b§ Zmhr.'

Am{H©$³QÀ¶m àXoemV VmH$V, H«$m¡¶© Am{U Ymo³¶mMm à{V{ZYr Agboë¶m Añdbm~ÔbÀ¶m gyS>mÀ¶m ^mdZoZ§ H$Wobm Am{U {VÀ¶mVrb KQ>Zm§Zm AmYma {Xbm Amho. Aem [aVrZo H$m{‘H$ ˶mZo ‘maboë¶m AñdbmÀ¶m ‘wS>Úmda VwQy>Z nS>Vmo. "Vo Añdb ’$ma bdH$a ‘aU nmdb§, OUy H$mhr ˶mbm ’$ma doi hmb gmogmdoo bmJbo ZmhrV, hiy hiy ,g§WnUo ‘aVmZm

(27)

˶mbm nmhm¶bm H$m{‘H$bm AmdS>b§ AgV§. ˶mZo Amnbm ~’$m©Mm MmHy$ KoVbm Am{U ˶m AñdbmÀ¶m Ho$gmi H$mVS>rV ^mogH$bm.'

‘¥Ë¶y hm EH$ aº$mZo bS>~S>bobr H¥$Vr Amho, Ag§ dmñVddmXr dU©Zo XmIdVmV, ‘J Vmo ‘¥Ë¶y H$WoÀ¶m gwadmVrbm Hw$Um AñdbmZo Iƒr Ho$boë¶m Hw$Ͷm§Mm Agmo (" H$mhtMr nmoQ>§ {Mabobr hmoVr, BVa H$mhr Hw$Ͷm§Mo nm¶ IoMyZ H$mTy>Z Q>mH$bo hmoVo. øm EH$m Hw$ͶmMm Jim H$mnbm hmoVm, ˶m Xþgè¶mMr gmar AmVS>r ˶mÀ¶m nmoQ>mVyZ ~mhoa H$mT>br hmoVr.') qH$dm ‘mohr‘oda Joboë¶m ˶m œmnXmZo qMܶm Ho$boë¶m {eH$mè¶m§Mm ‘¥Ë¶y Agmo.

"Amnë¶m YmaXma Z»¶m§Zr, ˶m àmʶmZo ˶m§À¶m nmoQ>m§Mr nma ¶m Q>moH$mnmgyZ ˶m Q>moH$mn¶ªV {Ma’$mS> Ho$br hmoVr. ZybmH$Mr AmVS>r ~’$m©bm aº$bm§{N>V H$aV hmoVr....hm gmam aº$nmV nmhÿZ ¶oUmè¶m AmoH$marda H$m{‘H$bm Vm~m {‘idVm Ambm Zmhr.'

‘mHy©$PtÀ¶m dmMH$mbm H«y$aVoÀ¶m Ñem§Zm gm‘moao OmdoM bmJVo Am{U Am{H©$³Q>À¶m {dœmVrb H«y$aVog‘moa nyU©nUo hV~b Agboë¶m ‘mZd Am{U œmnX ¶m§À¶mVrb g‘mZVoMo g§~§Y Vr Ñí¶o gy{MV H$aVmV.

Ooåg EM, ‘°³Zrb ¶m§Zm øm H$WoV nma§nm[aH$[a˶m gmXa Ho$ë¶m OmUmè¶m A{V-CÎmaog§~§YtÀ¶m OrdZeyݶ, Xþ:Ir Am{U {damU OJmÀ¶m ÑT> H$ënZm§Mr {daMZm H$aʶmMm CÔoe {XgVmo. ‘mH©y$P§tZr {Z‘m©U Ho$boë¶m nmÌm§À¶m {Od§V amhmʶmÀ¶m à¶ËZm‘m’$©V H$mhr OrdZeº$s Amnë¶m ApñVÎdmMo g§ajU H$aʶmgmR>r àIanUo YS>nS>V AmhoV, Ago {XgVo. H$mhr àñWm{nV H$ënZm§Zm ~mOybm gmê$Z, ‘mHy©$Pr Amnë¶m nmÌm§Zm, Á¶mbm ˶§mÀ¶m dmñVdmMo n¶m©daU åhUVm ¶oB©b, ˶mV àñWm{nV H$aVmV qH$dm Vo ˶m§À¶m nmÌm§Zm ˶m§Mo ñdV:Mo {dœ XoʶmMm à¶ËZ H$aVmV. Aem arVrZo gd©ñd J‘mdë¶m‘wio hVme Pmbobm Zm¶H$ W§S>rbmM AmdmhZ H$aVmo. H$maU VrM AmVm ˶mMr ghH$mar ~Zbr Amho, ho nmhÿZ dmMH$ AM§{~VM hmoVmo "AmVm OmoaXma W§S>r nS>mdr Ag§ H$m{‘H$bm dmQ>V§, H$maU ˶m‘wio Vmo A{YH$ Amam‘mZo,A{YH$ doJmZo nwT>o OmD$ eHo$b.' ˶mMà‘mUo ˶m Vê$U ‘mUgmbm EH$m amÌr AMmZH$ AmH$me CÎma Y«wdmdarb {d{dY a§Jr-~oa§Jr {H$aUm§À¶m

(28)

nhmQ>oZo COiyZ {ZKVmZm {XgVo. "Vr nhmQ> {H$Vr gw§Xa hmoVr! ho OJ BVH§$ g§wXa Am{U Varhr BVH§$ H«y$a H$g§ Agy eHo$b?' gaVoeodQ>r, ‘mHy©$Pr ‘¥Ë¶yda {‘idm¶À¶m {dO¶m~ÔbÀ¶m ¶m H$mX§~arV nmÌm§Mo dmñVdmer Agbobo g§~§Y 춺$ H$aUmao H$mhr {dZmoXmMo jU àñVwV H$aVmV : nma WHy$Z Jobobm H$m{‘H$ Ooìhm Amnbm Moham ~’$m©Zo nwgVmo Voìhm nwT>rb {dbjU {dMma ˶mÀ¶m ‘ZmV ¶oD$Z OmVmo : "Ooìhm EImÚmbm ~’$m©~Ôb ào‘ dmQ>V AgV§ Voìhm ˶mbm ˶mMr {ZXmZ BW§ Var H$‘VaVm ^mgV Zmhr.'

‘¥Ë¶ydaMr ‘mV Am{U ~m§{YbH$s ¶m{df¶rMr H$mX§~ar...

A˶mdí¶H$ Am{U ‘ybJm‘r VÎdo nma ‘wimnmgyZ {^Zbobo BpÝdQ> gm[h˶ EH$m Zm{dݶnyU© nÕVrZ§$ AmJimdoJim g§Xoe KoD$Z ¶oVo, Vmo g§Xoe Amho gwà¶wº$VoMm Am{U H${R>UmV H${R>U n[apñWVtda ‘mV H$ê$Z VJ Yê$Z amhmʶmÀ¶m ‘mZdmÀ¶m VmH$VrMm. øm AWm©Zo d¡{œH$ gm§ñH¥${VH$ dmaemV øm gm{h˶mbm nyU© A{YH$mamMoo ñWmZ {‘iVo. ‘¥Ë¶yda ‘mV H$am¶Mr hr VmH$V Am{U {VÀ¶mVyZ OÝ‘mbm Amboë¶m H$Wm, X§VH$Wm Am{U bmoH$H$Wm øm nma§nm[aH$ OrdZ XmIdUmè¶m g§{hVm§Zm nwaonya bmJy nS>VmZm {XgVmV Am{U hr ˶m§Mr Cn¶wº$Vm AmnU Aä¶m{gV Agboë¶m nwñVH$mV H$mhrem à‘mUmV {XgVo.

A˶§V H$R>moa OrdZn[apñWVr‘wio, ‘¥Ë¶yda ‘mV H$aʶmÀ¶m VmH$VrdaÀ¶m H$WmZH$mMo ñWmZ ~Zm¶bm Am{H©$³Q >àXoemVrb Vmo àXoe AmXe© Ammho ho Q>rH$mH$mam§Zr ’$maM bdH$a CÓmo{fV Ho$bo. "VoWrb IS>Va dmVmdaU, YmoH$mXm¶H$ àmUr Am{U {dñV¥V, {damU Am{U dñVrhrZ àXoe ho øm boIZàH$mambm AmXe© R>amdoV Ago {XgVo. "Amnë¶m H$bmH¥$VrV nmÌm§Zm ^oS>gmdUmè¶m øm Ymo³¶m§da ‘mHy©$Pr ^a XoVmV.' {Od§V amhmʶmgmR>r BWo ‘ZmZ§ Iyn I§~ra Agmd§ bmJV§.' {H${gH$ CÒmaVmo. {Od§V amhmʶmgmR>r ‘mZdmbm gwà¶wº$Vm Am{U Y¡¶© XmIdmd§ bmJV§. Amnë¶m Amdm³¶mV Agboë¶m Am{U Amnë¶m ^modVmbr Agboë¶m à˶oH$ Jmoï>rMm Cn¶moJ H$am¶bm H$m{‘H$ bdH$aM {eH$Vmo : ’$moH$ ‘memÀ¶m H$mVS>rMr {nedr, ˶mMr Xmoar, AJXr ˶mMo H$nS>ohr. Cnmg‘marMm àg§J AmoT>dbm Va ˶mbm AÞ åhUyZ Cn¶moJr

(29)

nSy> eH$VmV.

‘aUmda ‘mV H$aʶmÀ¶m øm PJS>çmV, ‘mZd H$YrM EH$Q>m ZgVmo. BVa gJù¶m {Od§V àmʶm§~amo~a, {deofV: gwJ§Yr ~¡b, bm§S>Jm Am{U nm§T>ao Añdb, ¶m§À¶m~amo~a ˶mMr MT>mAmoT> MmbVo. ‘mH©y$PtMr H$mX§~ar OZmdamMm EH$ Jw§VmJ§wVrMm AmH¥$Vr~§Y gmXa H$aVo. ‘mZdmÀ¶m g§X^m©V Vo OZmda AWm©VM H«y$anUo dmJVo ho IaoM, nU EH$m YmoaUmZo Am[U H$R>moa Am{U {ZX©¶ BÀN>meº$sZo àM[aV hmoD$Z Vo Amnbm ~Mmd H$aVo. {ZgJm©À¶m Am[U ^modVmbÀ¶m n[apñWVrÀ¶m ¶m H«$m¡¶m©er ‘mZd Am{U àmUr EH$gmaIo g§Kf© H$aV AgVmV. g§H$Q>m§VyZ dmMʶmgmR>r ‘mZd Or gm‘y{hH$ Am{U EH$‘oH$m§Zm ‘XV H$aʶmMr ‘yë¶o ~ZdV AgVmo ˶m§‘wio ˶mMr gm‘y{hH$VoVrb ^y{‘H$m {Z{üV Ho$br OmVo Am{U ˶m gm‘y{hH$VonmgyZ ‘mUgmbm H$Yrhr A§J H$mTy>Z KoVm ¶oV Zmhr. Ama.S>ãë¶y. Zmo~b ¶m§À¶m ‘Vo hr ‘yë¶oM gwadmVrÀ¶m Á¶m boIH$m§À¶m H$bmH¥$Vt~amo~a ‘mHy©$P§tÀ¶m BpÝdQ> H$mX§~arMr VwbZm Ho$br OmD$ eH$V hmoVr {VMo doJionU àñWm{nV H$aVmV. "˶m H$WZm‘ܶoM gm‘y{hH$ ‘yë¶m§Mr EH$ drU J¥hrV Yabr Amho {OÀ¶m‘wio Vr H$Wm gwadmVrÀ¶m BVa CÎma A‘o{aH$Z gm{h˶mnojm CRy>Z {XgVo.'

nyd©J«hm§À¶m n{bH$S>o… g‘VoMr H$ënZm

Amnë¶m H$mbI§S>mMr gmjrXma Agbobr ‘mHy©$PtMr H$mX§~ar AZno{jV [a˶m ór-nwê$fm§Vrb g‘VoMr ‘yë¶o gmXa H$aVo. Bd Vo[aAmo ¶m§À¶m AmJmJwH$ (1958) ¶m ¹o$~oH$s H$mX§~arV Á¶mà‘mUo EH$ BpÝdQ> ór, WoQ> nwê$fm§À¶m g‘jM Amnbm A{YH$ma àñWm{nV H$aVo, ˶mà‘mUo "[eH$mè¶mMm ^mbm' hr H$mX§~arXoIrb, g~b, Y¡¶©embr Am{U Amnbr ^y{‘H$m BVam§g‘moa ñnï> gm§Jm¶bm Z {~MH$Umè¶m BpÝdQ> órMr EH$ gÚH$mbrZ à{V‘m gmXa H$aVo. ‘mHy©$PtÀ¶m H$Wm{dœmV, VrZ à‘wI KQ>Zm ór-nwê$fm§Vrb g‘VoMr H$ënZm R>iH$nUo ‘m§S>VmV. gd©àW‘, Ooìhm {eH$mar MdVmiboë¶m AñdbmÀ¶m

(30)

‘mHy©$PrZr {b{hboë¶m àñVmdZoMo hñV{b{IV

emoYmV ~è¶mM doimnmgyZ Jobobo AgVmV Voìhm Cam{‘H$ Am{U VyJmH$ JmdÀ¶m gdm©V d¥Õ Aem gyZmÀ¶m dmQ> nmhmʶmÀ¶m ^y{‘Ho$bm {damoY H$aVmV. A{YH$ Hw$‘H$ nmR>dʶm AJmoXa AmUIr dmQ> nmhmU§ A{YH$ ¶mo½¶ Aer gyZmMr ^y{‘H$m AgVo. Cam{‘H$ ˶mbm AmìhmZ XoVo Am{U åhUVo : "{eH$mar Hw$R>ohr Jobo Var, à˶oH$ {Xder, A{YH$m{YH$ Ymo³¶mV AmhoV ho g‘OʶmBVH$m Vy åhmVmam Amhog.' Am{U AmnUhÿZ {eH$mè¶m§À¶m emoYmbm OmʶmEodOr Jßn amhmUmè¶m nwê$fm§Zm CÔoeyZ Cam{‘H$ åhUVo "Ag§M Agob Va ‘rM OmB©Z'. Xþgè¶m {Xder Amnbr ‘¡{ÌU VwJmH$ {hÀ¶m~amo~a Vr Om¶bm {ZKVo Voìhm ‘mÌ nwê$fm§Zr Amnb§ ‘V ~Xbbo Amho Am{U {VÀ¶m YmîQ>çm©Zo eaq‘Xm hmoD$Z Vo {VÀ¶m AJmoXaM {ZKyZ Jobo AmhoV ho {VÀ¶m bjmV ¶oVo. "˶m§Zm ea‘ dmQ>br Agmdr,Ag§ ‘bm dmQ>V§.'

(31)

‘w{I¶mÀ¶m ‘wbrMo dU©Z {VMm ÑT>{Zü¶ A{Ve¶ Mm§Jë¶m arVrZo ZOaoV AmUyZ XoVo.

"‘mP§ Zmd nwVwº$s...‘bm EH$ ^mD$ Am{U EH$ ~hrU Amho Am{U ‘r gJù¶mV bhmZ Amho. AJXr bhmZ AgVmZmXoIrb ‘r EH$m OmJr ~gyZ amhÿ eH$V Zgo. ~m¶H$m§À¶m H$m‘mnojm ‘bm nwê$f§mMrM H$m‘§ {H$Vr Var nQ> A{YH$ AmdS>m¶Mr. ‘r ‘m¶m d{S>bm§~amo~a àdmg H$am¶bm gwadmV Ho$br Am{U nwê$f Am{U ˶§mÀ¶m H$m‘m~Ôb Iyn ‘bm {eH$m¶bm {‘imb§. ‘r Zoh‘rM àdmg H$aV amhmUma Amho Ag§ ‘bm dmQ>V§. EImÚm OmJr pñWa am{hbobr Aer ‘r ‘bmM {XgV Zmhr. ‘bm gmhgm~Ôb ’$maM AmH$f©U Amho.'

Ooìhm "øm àH$maÀ¶m ‘mohr‘oV {ó¶m§Zm OmJm Zmhr' Ag§ Bgm {Vbm gwMdVmo Voìhm "AJXr MmaMm¡Km§gmaIrM ‘rhr AJ{UV g§H$Q>m§Zm gm‘moar Jobo Amho,' Ag§ Vr ˶mbm gai CÎma XoVo. YmîQ>çm©‘wio {Vbm BgmMo H$m¡VwH$ Va H$m{‘H$Mo ào‘ àmá hmoVo Am[U H$m{‘H$ {VÀ¶m~amo~a b¾ H$ê$ BpÀN>Vmo.

¶m{hn{bH$S>o Jmdà‘wI Am{U nwVwº$sMo d{S>b, Am§Jw{VH$ ¶mÀ¶m {ó¶m§H$S>o nmhmʶmÀ¶m Ñ{ï>H$moUmV EH$ doJim ‘moH$ionUm AmT>iVmo. EH$Va Amnë¶m~amo~a Hw$Ur ¶md§ ho R>adVmZm Vmo H$moUVrhr AQ> KmbV Zmhr. "¶m ‘mo{h‘oV ‘m¶m~amo~a Á¶mbm Hw$Umbm ¶m¶M§ Agob ˶mM§ ñdmJVM Amho.' Vmo åhUVmo. ˶m‘wio Cam{‘H$ Am{U VwJmH$Zm {eH$mè¶m§À¶m emoYmbm nwê$fm§g‘doV Om¶Mr g§Yr {‘iVo. Xþgar Jmoï> åhUOo, nËZr åhUyZ ZopËg¶mH$bm nwVwº$s XoU§ Amnë¶m Amdm³¶m~mhoaM§ Amho ho ˶mbm OmUdV§: "Vmo {ZU©¶ ‘r ‘m¶m ‘wbrÀ¶mM hmVr gmondVmo.'

ór-nwê$fm§Zm g‘mZVm XoUmè¶m g‘mOmÀ¶m {XeoZo ˶mMm hmoUmam ~Xb hm gmè¶m H$mX§~ar^a àdmhmÀ¶m EH$m ~mOyÀ¶m, H$m{‘H$ Á¶m dñVrV amhmV Amho ˶m dñVrVyZ àdmhmÀ¶m n{bH$S>À¶m ~mOybm, órnwê$fm§Vrb øm g‘mZVobm qH$‘V XoUmè¶m nwVwº$s Am{U Am§Jw{VH$ amhmV AmhoV ˶m, {H${H$VmOmoAmH$ JmdmV OmʶmV gm§Ho${VH$nUo XmIdbm Jobm Amho. H$mX§~arV à{Vq~q~V Pmboë¶m ‘yë¶m§~Ôb {dMma H$aUmao ho A§J ’$maM WmoS>çm Q>rH$mH$mam§Zr AYmoao{IV Ho$bo Amho.

(32)

^më¶mMr gm§Ho${VH$Vm

¶m H$mX§~arMo erf©H$ {eH$mar Am{U ˶mMm ^mbm Ago ZgyZ {eH$mè¶mMm ^mbm Ago Amho, ho AYmoao{IV H$aU§ H$mhr {dZmH$maU R>aUma Zmhr. H$maU ¶m H$mX§~arMm à‘wI {df¶ ^mbm hm Amho Am{U {eH$mè¶mMo Am¶wY Am{U gmYZ Agboë¶m ˶m ^më¶m‘m’©$VM ‘mZd Amnë¶m g^modVmbÀ¶m OJVmer g§~§Y àñWm{nV H$aVmo. åhUOoM ^modVmbr Agboë¶m OJVmÀ¶m åhUOo {ZgJ©,àmUr Am{U BVa ‘mUgo ¶m§À¶m g§X^m©V Vmo ^mbm ˶mÀ¶m ‘¶m©{XV eº$sMo VgoM ‘mZdmÀ¶m VmH$VrMohr àVrH$ ~ZVmo. ^mbm ‘mH©y$PtÀ¶m {bImUmV BpÝdQ> ‘mZdmÀ¶m ApñVÎdmÀ¶m {d{dY d¡{eîQ>çm§Mm g‘wƒ¶ H$aVmo.

(33)

‘¥Ë¶ydaMr ‘mV Am[U OrdZmܶ¶ZmMm n[aM¶ {M{ÌV H$aUmè¶m øm H$mX§~arV, Vê$U H$m{‘H$À¶m ‘mJo ‘mJo à˶oH$ Q>ß߶m-Q>ß߶mV Vmo WoQ> "gJù¶m nwê$fm§n¡H$s EH$ nwê$f' hmoB©ñVmoda Vmo ^mbm OmVmo. Amnë¶m ^më¶mÀ¶m ‘XVrZoM Vmo grb‘memMr {eH$ma H$aVmo Am{U Ver {eH$ma H$aʶmVyZM Vmo {MH$mQ>r Am{U Zo‘H$m Kmd H$gm Kmbm¶Mm Vo {eH$Vmo: "AOyZ dmQ> nmhm' H$m{‘H$ ñdV:bmM gm§JV hmoVm. "‘mam¶Mr KmB© H$ê$ ZH$mog. ¶mo½¶ doioMr dmQ> nmhm.' ˶mZo Amnë¶m ^më¶mMo Q>moH$ ~’$m©bm nmS>boë¶m ^moH$mH$S>o didbo Am{U dmQ> nmhmV am{hbm.(...) gmar eº$s EH$dQy>Z,H$m{‘H$Zo Kmd KmVbm.' ^më¶mÀ¶m ‘XVrZoM Amnë¶m Y¡¶m©À¶m ~imda n{hë¶m Añdbmbm H$m~yV AmUʶmV Vmo ¶eñdr R>aVmo. Am{U ˶m ^më¶mÀ¶m Q>moH$mZoM A¸$b~mOnUo, à˶oH$ {Xder g§Ü¶mH$mir, ~’$m©V Amnbm B½by C^mê$Z W§S>rnmgyZ ñdV:Mo g§ajU H$aVmo.

Ho$di ^mbmM ‘mZdmMo {ZX©¶ Am{H©$³Q> àXoemV g§ajU H$ê$ eHo$b, MmHy$ Zmhr Ago ‘mHy©$Pr {H$˶oH$ doim R>iH$nUo gm§JVmV.

"‘¥Ë¶yMr ZOa Amnë¶mda amoIbobr Amho ømH$S>o Xþb©j H$arV {eH$mar ‘mJ©H«$‘U H$arV hmoVo. Amnmnbo ^mbo hmVmV Yê$ZM Vo Aem arVrZo Amam‘ H$aʶmgmR>r WmoS>§hr Z Wm§~Vm {H$bmo‘rQ>aÀ¶m {H$bmo‘rQ>a, nmXmH«$m§V H$arV hmoVo.

qH$dm nwT>rb dm³¶mV : "{eH$mar MmbVM hmoVo, ˶§mÀ¶mOdi ^mbo Am{U Y¡¶© hr XmoZM Am¶wY§ hmoVr.'

‘¥Ë¶ydaÀ¶m {dO¶mMo Am{U åhUyZM ‘¶m©{XV eº$sMo Am{U ˶mM~amo~a VmH$VrMo àVrH$ Agbobm ^mbm, ‘mZdmbm Á¶mà‘mUo g‘moaÀ¶m ~’$m©Àmm Q>UH$nUm nmaIm¶bm Cn¶moJr nS>Vmo, ˶mMà‘mUo grb‘memda, Añdbmda qH$dm AJXr JaOM nS>br Va BVa ‘mUgm§da h„m H$am¶bm Cn¶moJr nS>Vmo. Aem arVrZo amÌrÀ¶m {demb W§S>rVrb EH$m§S>çm H$m{‘H$Mr {Z~©bVm ˶mÀ¶m ~mOybm Agboë¶m øm Am¶wYmZo g§ndbobr {XgVo. "‘¥Ë¶y Am{U OrdZmMo gmYZ Agbobm ˶mMm ^mbm ˶mÀ¶meoOmar {dgmdbm Amho. BVH$m N>moQ>mgm ^mbm Agbm Varhr Vmo ^mbm {H$Vr VmH$VdmZ Amho,.'

(34)

‘mUgm§-‘mUgm§‘ܶohr eÌybm Amnë¶mnmgyZ Xÿa R>odm¶bm ^mbm XmIdyZ Y‘H$s XoVm ¶oVo qH$dm Amnë¶mOdi ^mbm Amho, ho ZwgVo gy{MV H$ê$Zhr Vo e³¶ hmoVo. Ooìhm ZoËñ¶mH$ Bgmbm nwVwº$sÀ¶m Odi OmD$ ZH$mog Ago gm§JVmo. Voìhm Vmo åhUVmo: "Vy Oa {VÀ¶m Odi Jobmg Va ‘m¶m ^më¶mMo Q>moH$ Vw¶m Jù¶mbm JwXJwë¶m H$aVmZm OmUdob,' Am{U ˶mbm CÎma {‘iV§ :"‘m¶mOdihr ^mbm AmhoM.' BpÝdQ> nwê$fm§À¶m b¢{JH$VoÀ¶m AWm©V gy{MVmWm©Zo ^a KmbUmam^mbm {ó¶mhr dmnê$ eH$VmV Am{U Vo Z¡{VH$VoMo Am¶wY åhUyZ! {‘ÌmZo {MS>dë¶m‘wio [‘{VH$ Amnë¶m ghH$mè¶mOdi "Y¡¶© XmIdU§ Amdí¶H$ Agë¶m‘wio ‘ro ‘mo{h‘oV gm‘rb hmoVmo Amho,' Vg§ Ho$b§ Zmhr Va ˶mMr (Amnbr) ~m¶H$mo nma n¥ÏdrÀ¶m Q>moH$mn¶ªV ^mbm KoD$Z ˶mMm (Amnbm) nmR>bmJ H$aob.' Ag§ ‘ZmVrb Jm¡ß¶ gm§JVmo.

Om°Z gr.ñQ>m°Q>À¶m ‘Vo ^mbm hm gm‘mݶV: OrdZ Am{U ‘¥Ë¶y ¶m§À¶mVrb g§Kfm©Mo àVrH$ Amho. øm‘wioM øm H$mX§~arÀ¶m eodQ>Mr H$m{‘H$Mr AmË‘hζm A{YH$M AW©nyU© ~ZVo. ‘¥Ë¶ydarb {dO¶ qH$dm OrdZg§Kfm©Mo n{hbo YS>o {eH$dUmè¶m H$mX§~arVrb hm àg§J AݶWm g‘OmdyZ gm§JUo H${R>U Amho. ñQ>m°Q>À¶m ‘Vo gmè¶m H$mX§~ar^a H$m{‘H$Zo Amnë¶m ^më¶mÀ¶m ‘XVrZo ‘moR>çm Y¡¶©nyd©H$ {ZgJm©er gm‘Zm {Xbm Amho, nU {ZgJm©Zo ˶mÀ¶m d{S>bm§Zm, ˶mÀ¶m {‘Ìm§Zm,˶mÀ¶m AmB©bm , ˶mÀ¶m ^mdr nËZrbm ‘mê$Z, ˶mÀ¶mda {dO¶ {‘idbm. Amnë¶mdahr {ZgJm©bm ‘mV H$ê$ Z XoʶmgmR>r H$m{‘H$bm EH$M ‘mJ© CnbãY hmoVm, Vmo åhUOo {ZgJm©Zo Amnë¶mbm ‘aʶmg ^mJ nmS>m¶À¶m AmYrM Amnbm ^mbm Am{U AmnbrM VmH$V dmnê$Z AmnU Amnbo àmU ¿¶m¶Mo.

H$m{‘H$Mr AZno{jV AmË‘hζm...

H$mX§~arÀ¶m AJXr eodQ>r ¶oUmar H$m{‘H$Mr AmË‘hζm dmMH$m§Zm Y¸$mM XoVo: {ZXmZ B§J«OrV à{gÕ hmoUmè¶m Vê$Um§gmR>rÀ¶m H$mX§~è¶m§‘wio Am{U EH$m Vê$U ‘wbmMo doJdoJù¶m Q>ß߶m§Zr àm¡T> nwê$fmV hmoUmè¶m ê$nm§VamgmR>r ‘mZ{gH$ [a˶m V¶ma Pmbobm dmMH$, H$mX§~arÀ¶m eodQ>r Aem KQ>Zog‘moa ¶oD$Z WmonVmo Or {ZXmZ n{hë¶m àW‘ Var EH$ emoH$mË‘H$

(35)

nam^d dmQ>Vo Amnë¶m {ච춺$s$ J‘mdë¶mZo H$m{‘H$ Amnbm g§Kf© Wm§~dVmo Am[U ñdV:Mo àmU KoVmo.

H$m{‘H$À¶m øm H¥$VrMm AW© ñnï> H$aʶmgmR>r Q>rH$mH$ma§mZr {Xbobr ñnï>rH$aU§ ˶m§À¶m ‘ZmVrb Jm|Yi ñnï> XmIdVmV: Ooåg EM. ‘°³ZrbZm " EpñH$‘mo ñQ>mB©b' À¶m R>em{edm¶ Xþgam H$moUVmhr AÝd¶mW© {XgV Zmhr Am{U ˶mdahr Vo A{YH$ ^mî¶ H$arV ZmhrV. "Jmoï> OgOer CbJS>V OmVo ˶mà‘mUo H$m{‘H$, A{ddm{hV Vê$U ‘mUyg Zm¶H$ ~ZVmo. H$WoMm eodQ> hm nyU©nUo Amü¶©H$maH$ Amho. X{jUoH$S>rb dmMH$m§Zm Vmo WmoS>mgm Y¸$mXm¶H$M dmQ>ob nU Vmo nyU©nUo EpñH$‘mo nÕVrMm Amho.'

goW ~modr ˶mM à‘mUo OmoZ gr.ñQ>m°Q>Zm, H$m{‘H$À¶m A§{V‘ H¥$VrV, H«y$a Am{U VmH$VdmZ {ZgJm©bm Amnë¶mda ‘mV H$ê$ Z XoʶmMm CÔoe {XgVmo: Aem arVrZo H$m{‘H$Mr AmË‘hζm EH$m àH$mao ˶mMm {dO¶M XmIdVo, Am{U {VÀ¶m‘m’©$V ˶m Vê$U ‘mUgmMr BÀN>meº$s hr Z¡g{J©H$ VmH$Vtnojm A{YH$ ~bdmZ Agë¶mgmaIo {XgVoo. Aer ^y{‘H$m KoVbr Va,g§H$Q>m§da ‘mV H$aʶmMr àd¥{Îm hr BpÝdQ>m§À¶m g§X^m©V EH$Va d¡¶{º$H$ AgUma Zmhr, Va gm‘y{hH$ Agob. {ZgJm©À¶m eº$s¨Zr EH$mM 춺$sda {dO¶ {‘idbobm XmIdʶmnojm, EH$ 춺$s {ZgJm©À¶m VmH$Vtda ‘mV H$ê$ eHo$b Ago g‘mOmbm XmIdUo ho OmñV ‘hÎdmMo R>aob. Ama.S>ãë¶y. Zmo~ob gm‘y{hH$VoÀ¶m pñWaVoMr ^y{‘H$m naV KoD$Z nyd© {Z¶mo{OV Zgboë¶m ¶m AmË‘hζoMo ñnï>rH$aU H$aʶmMm à¶ËZ H$aVmV, nU {Vbm Vo EH$ doJir {Xemhr XoVmV. ˶m§À¶m ‘Vo H$m{‘H$bm BVa bmoH$m§{edm¶ Am¶wî¶ OJV amhmUo Ho$di Ae³¶àm¶ hmoVo. Aem arVrZo H$m{‘H$ hV~bVonm¶r AmË‘hζm H$aV Zmhr Va ˶mMr gmar O‘mV ‘mabr Jobr Amho Am{U AmnU EH$Q>o amhÿ eH$V Zmhr Ago ˶mbm OmUdVo, åhUyZ Vmo AmË‘hζm H$aVmo.

H$WmZH$mÀ¶m gyÌmÀ¶m Ñ{ï>H$moUmVyZ H$m{‘H$Mr AmË‘hζm dmMH$mbm AM§ã¶mV Oê$a nmS>ob nU Vr H$bmH¥$VrÀ¶m g§aMZoer gwg§~Õ Amho. hr KQ>Zm KS>ʶmAJmoXa {H$˶oH$ doim ‘moR>çm H$miOrnyd©H$ {VMr nyd©gyMZm

(36)

{Xbr Jobr Amho. grbMr {eH$ma H$aVmZm ZybmH$ Ooìhm doS>mÀ¶m PQ>³¶mMm {eH$ma hmoVmo Am{U AmË‘hζm H$am¶Mm à¶ËZ H$aVmo Voìhm dmMH$mbm n{hbr gyMZm {Xbr Jobr hmoVr: H$m{‘H$ ZybmH$bm AmË‘hζm H$aʶmnmgyZ namd¥Îm H$aVmo. ZybmH$bm naV "ehmUnUmÀ¶m ‘mJm©da naV AmUʶmV Am{U ho àH$aU {‘Q>dyZ Q>mH$ʶmV {eH$mè¶m§Zm ¶e {‘imbo Var AmË‘hζm åhUOo H$mX§~arVrb ZmQ>瑶 KQ>Zm§Vrb EH$ ^mJ Amho Ago doS>mMm Ambobm hm PQ>H$m XmIdVmo.

EH$‘oH$m‘mJyZ EH$ VrZ Q>ß߶m§Mm {dMma Ho$bm Va , AmË‘hζm hr H$m{‘H$gmR>r ˶mÀ¶m XþX©¡d§mVyZ ~mhoa nS>ʶmMm EH$ ‘mJ© Amho Ago OmUdVo: n{hë¶m XmoZ AY:nmVm§Zm Vmo {damoY H$ê$ eH$Vmo nU {Vgè¶m doir ˶mbm ~ir nS>Vmo Am{U Aem arVrZo øm H$bmH¥${VÀ¶m g§aMZoVM ^m§~mdyZ Q>mH$Umam hm A§V {b{hbm Jobm Amho Ago XmIdyZ ˶m H$bmH¥$VrÀ¶m X¡ddmXr ^y{‘Ho$bm IVnmUr KmbVmo. n{hë¶m§XmM Ooìhm hm ‘mohmMm jU gm‘moam ¶oVmo Voìhm H$m{‘H$ ‘¥Ë¶yZo hmoUmè¶m ghO gwQ>Ho$H$S>o nmR> {’$adVmo :

"H$m{‘H$ BVH$m X‘bm Amho. ˶mbm A{Ve¶ ^yH$ bmJbr Amho. AJXr ‘ê$Z Jobob§M ~a§ Ag§ ˶mbm dmQ>V§¶. Zmhr! Agë¶m Jmoï>r ‘ZmV AmUVm H$m‘m Z¶o. Oa ˶mbm doXZm hmoV AgVrb Va ˶mMo H$maU åhUOo ˶mbm {Od§V amhm¶M§¶. hiyhiy ‘aUmÀ¶m {XeoZo gaH$V OmU§ AJXr gmon§ Amho. nU {Od§V amhmU§....' åhUyZ Vmo AmË‘hζo‘m’©$V àmá Pmboë¶m gwb^Vonojm {Od§V amhmʶmMm IS>Va {ZU©¶ {ZdS>Vmo. Xþgè¶m§Xm Ooìhm ‘mohmÀ¶m jUr, ^mbm OdiM Agë¶mZo ‘¥Ë¶yhr AJXr OdiM Amho Ago ‘mZm¶bm ˶mbm ‘w^m {‘iVo. "Vmo {VWoM VgmM, Iyn doi {Züb nS>yZ amhmVmo. Z§Va ˶mbm Amnbm ^mbm Amnë¶mOdi nS>bobm {XgVmo.(...) EH$ WmoS>rer hmbMmb Ho$br Var MmbʶmgmaI§ hmoV§. EH$ PQ>H$m Úm¶Mm Am{U Vmo doXZm gmogU§ Wm§~ob.' EH$ Mm§Jbm {eH$mar hmoʶmM§ ˶mM§ ñdßZ Am{U Amnë¶m ZmVodmB©H$m§da AmnU {H$Vr Xþ:I H$mogidy Ho$di ho XmoZ {dMmaM ˶mbm ho àmUKmVH$ H¥$˶ H$aʶmnmgyZ namd¥Îm H$aVmV. ‘mohmÀ¶m {Vgè¶m doir,˶mZo AmnU Mm§Jbm {eH$mar ~Zy eHy$ Ago AJmoXaM {gÕ Ho$bobo Amho

(37)

Am{U ˶mÀ¶m OdiÀ¶m ZmVodmB©H$m§Mr -˶mMr AmB©, ˶mMr dm½XÎm dYy, ˶mMo ghH$mar-˶mÀ¶mdaMr ZOa {dPbr Amho. Á¶m H¥$˶mMm H$m{‘H$Zo AJmoXa XmoZXm {dMma Ho$bm hmoVm Vo H¥$˶ nyU© H$aʶmgmR>r Vmo BVam§nmgyZ Xÿa OmVmo. Oo H¥$˶ H$aʶmnmgyZ Amnë¶mbm n¶m©¶ Zmhr Vo H¥$˶ nma nmS>VmZm Amnë¶m ghH$mè¶m§Zr Amnë¶mbm nmhy ¶oD$ Z¶o, ¶mMr ˶mZo dmQ> nm{hbr. (AYmoaoIZ ‘r Ho$bo Amho.) Z§Va ˶mbm ˶mÀ¶m d{S>bm§À¶m eãXm§Mr AmR>dU Ambr. gJio OU EH$‘oH$m§Zm ^oQ>VmVM Aem {Ma§VZ em§VVoMm Vo C„oI H$aV hmoVo. ‘J Vmo Amnë¶m ^më¶mH$S>o nmhmVmo Am{U Amnë¶mbm ‘¥Ë¶y Zìho Va ˶m~amo~a ¶oUmar em§VVm àmá ìhmdr Aer BÀN>m ˶mÀ¶m ‘ZmV ¶oVo. "em§{V àmá H$am¶Mr, gd© Hw$Qw>§~mbm Am{U ˶mbm {ච춺$s¨Zm ^oQ>m¶Mr doi AmVm Ambr hmoVr.'

Am{U H$mX§~ar EH$m {Z:e§H$ Am{U ~oYS>H$ H¥$VrZo g§nVo: "[eH$mè¶mÀ¶m ^më¶mZo eodQ>Mr åhUyZ hζm Ho$br.'

Xmݶob em˶} àmܶmnH$, ‘m|aoAmbMo ¹o$~oH$ {dÚmnrR>

(38)

ZyZm{dH$ ¹o$~oH$ BWo H°$[a~y§Mm KmoiH$m ZXr nma H$aVmZm- am°~Q>© ’«o$eoÎm$

(39)

boIH$mMo ‘ZmoJV :

d{S>bYmè¶m ‘mUgm§À¶m Jmoï>r, Img H$ê$Z H$m{‘H$Mr Jmoï> EoH$VmZm bhmZnUr ‘mP§ ^mZM hanyZ Om¶M§. EH$m g§H$Q>mV ˶mMr gmar O‘mVM Zï> Pmbr, Cabm Vmo Vmo EH$Q>mM Am{U ˶mbm {H$VrVar g§H$Q>m§Zm gm‘Zm H$am¶bm bmJbm: Idibob§ EH$ Añdb, {h‘dmXi, ^yH$ Am{U {H$˶oH$ doim {ZX©¶r ~o~§X {ZgJ©!

‘m¶m AJXr bhmZ d¶mnmgyZ H$m{‘H$Mr Jmoï> ‘m¶m ñ‘¥VrV Imobda ê$OyZ am{hbr Amho. {nT>çmZ² {nT>çm, AJ{UV ‘wbm§Zr Am{U àm¡T>m§Zr Vr H$Wm EH$gmaIr gmV˶mZo EoH$br Amho. Vr {Od§V amhmdr åhUyZ ‘r Vr {bhÿZ H$mT>br. ~mobr ^mfoÀ¶m ñdê$nmV Agboë¶m Am‘À¶m B{VhmgmMr {H$VrVar àH$aU§ H$mbm¡KmV Zï> Pmbr AmhoV qH$dm Amnë¶m ^yVH$mimÀ¶m OmUH$ma bmoH$m§Zr Vo hñVm§V[aV Ho$bobr ZmhrV.

hr H$m{‘H$Mr H$Wm ¶oUmè¶m {nT>çm§À¶m hñVo gwnyX© Ho$br Omdr, Ag§ ‘bm dmQ>V§. Amnë¶m B{VhmgmMr Vr EH$ A{d^mÁ¶ KQ>H$M Amho. VrM Amnë¶m ^yVH$mim~Ôbhr gmj XoVo!

(40)

‘mHy©$Pr nmËgmoH$ BZwH$ÁdmH$( ¹o$~oH$) 15 gßQ>|~a 2010

dm

am Km§oKmdV hmoVm. ~’$m©Mo PmoV B½bybm PmoS>nV hmoVo. Agë¶m doir, {eH$ma Ae³¶M! VrZ amÌr Joë¶m, dmXi AOyZ e‘m¶M§ Zmd KoV ZìhV§. Amnë¶mH$S>Mm AÞmMm gmR>m Ho$di H$mhr {Xdg§mMmM Amho, ho gwbwH$bm ‘m{hV hmoV§. dmXi AJXr bdH$a e‘b§ Zmhr Va ˶m§À¶mda ^yHo$Mr PmnS> nS>Uma hmoVr. Mma {Xdgm§nyduM Amnë¶m ‘wbm~amo~a, H$m{‘H$~amo~a ˶mZo XmoZ grb ‘mgo ‘mabo hmoVo. nU XmoZ grb ‘mgo$ EH$ nwê$f, ˶mM§ Hw$Q>§w~ Am{U Hw$Ͷm§Zm nwê$Z nwê$Z {H$Vr {Xdg nwaUma?

"nwT>À¶m {eH$margmR>r ^më¶m§Zm Yma bmdm¶bm AmOM bmJbob§ ~a¨. H$m{‘H$, ‘bm ‘XV H$am¶bm bmJob Vwbm.'

Agë¶m H$m‘m§V Amnë¶m d{S>bm§Zm ‘XV H$am¶bm H$m{‘H$bm Iyn AmdS>m¶M§. gwbwH$gmaI§M AmnUhr ‘moR>m {eH$mar ìhm¶Mr ˶mMr BÀN>m hmoVr. ˶mÀ¶m ZOaoV gwbwH$ CÎmaoH$S>À¶m gJù¶m àm§VmVrb gJù¶mV ‘moR>m {eH$mar hmoVm. gwbwH$da EH$m Hw$Qw>§~mMr O~m~Xmar hmoVr, nU {H$˶oH$doim, Oar ˶mZo AWH$ [eH$ma Ho$br, Var ˶m§Mr nmoQ>§ [aH$m‘rM amhm¶Mr. øm {Xdgm§V AÞ åhUyZ Cn¶moJr nS>Umao Am{U Á¶m§À¶m H$mVS>çm§Zr ˶m§Zm Amnb§ A§J PmH$Vm ¶m¶M§ Vo àmUrM A{YH$m{YH$ Xþ{‘©i ìhm¶Mo. IynXm, {ZgJ©M OUy ˶m§Mm Zme H$ê$ nmhmV Agm¶Mm.

"nwT>À¶m {eH$marÀ¶m ‘mo[h‘oV AmnU Y«wdmdaÀ¶m EImÚm AñdbmMrM {eH$ma H$amdr$ Ag§ ‘bm dmQ>V§¶, ~m~m!' H$m{‘H$À¶m AmdmOmV IynM {dœmg ^abm hmoVm.

{eH$mè¶mMm ^mbm

(1969)...

(41)

"‘bmhr Vg§M dmQ>V§¶.' gwbwH$Zo CÎma {Xb§. "Y«wdmdaÀ¶m AñdbmnmgyZ Iyn ‘m§g {‘iV§ Am{U ˶mÀ¶m Ho$gmi H$mVS>rnmgyZ Iyn Mm§Jbo H$nS>o ~ZVmV.'

H$m{‘H$Mr AmB© Cam{‘H$ grb ‘memMr H$mVS>r MmdyZMmdyZ Za‘ H$aV hmoVr. gwbwH$ Am{U H$m{‘H$ ˶m§À¶m nwT>À¶m {eH$marÀ¶m ‘mo[h‘oda OmVrb Voìhm ˶m§À¶mgmR>r ZdrZ ~yQ> ~Zdm¶Mm {VMm ~oV hmoVm. Amnbr AmB© Amnë¶mgmR>r BV³¶m Mm§Jë¶m Mm§Jë¶m Jmoï>r H$aVo, ˶mgmR>r Vr {XdgmÀ¶m {Xdg KmbdVo ¶m {dMmamZ§ H$m{‘H$Mm AmZ§X C’$miyZ Ambm. ¶m ‘wbImV Ja‘ H$nS>o KmVë¶m{edm¶ Hw$UmM§hr {Z^mdVM Zmhr. nU Agbo H$nS>o KmVë¶mda AJXr ~’$m©i W§S>rMrXoIrb ˶m§Zm {’$H$sa Zgm¶Mr.

H$Xm{MV ˶m§M§ Zer~ Mm§Jb§ ’$i’$iobXoIrb....H$Xm{MV Y«wdmdaÀ¶m EImÚm AñdbmMr Vo {eH$ma H$aVrbhr! nU AñdbmMr {eH$ma H$aU§ gmon§ ZgV§. H$m{‘H$bm Vo ‘m{hV hmoV§. {H$˶oH$Xm [eH$mar {XdgÀ¶m {Xdg Iyn H$ï> H$aVmV nU eodQ>r [aH$må¶m hmVm§ZrM naV ¶oVmV. CÎmaoH$S>À¶m àm§VmV, AñdbmMr {eH$maM H$m¶ Vr gJù¶mV H${R>U Jmoï> Amho. Oa ˶mÀ¶m OrdmdaM ~oVb§, Va Vo OZmda Hw$Ͷm§à‘mUoM ‘mUgm§dahr h„m MT>dV§ Am{U ˶m§Zm ‘maV§hr. OJahmQ>rM Amho Ver! ¶m O§Jbr àXoemV, ‘mZd Am{U àmUr XmoKm§Zmhr {eH$ma H$ê$ZM CXa^aU H$amd§ bmJV§. hζmhr H$amdrM bmJVo. BWo A{YH$ g~bM {Od§V amhÿ eH$VmV, Xþ~©b MQ>{Xer ‘aVmV.

H$m{‘H$ [eH$marMr H$bm {eH$V hmoVm. Va~oO {eH$mè¶mbm ‘m{hV hdrV Vr gmar V§Ì§ ˶mÀ¶m d{S>bm§Zr ˶mbm {eH$dbr hmoVr. AMyH$ Zo‘ bmJmdm åhUyZ H$m{‘H$ ^mbm ’o$H$m¶Mm gamd H$aV hmoVm. Vmo AmVm gmoim dfm©Mm hmoVm Am{U ˶mMm Zo‘ EìhmZmM EImÚm àm¡T> ‘mUgmgmaImM hmoVm. {eH$marÀ¶m ‘mo{h‘oV AmnU nyU©nUo gh^mJr hmoD$ eHy$ Ag§ AmVm ˶mbm dmQm¶bm bmJb§ hmoV§. ˶mÀ¶m d{S>bm§Zr EH$m hmVmZ§ Añdbmbm R>ma ‘mab§ hmoV§ ˶m {XdgmMr Jmoï> H$m{‘H$Zo dma§dma EoH$br hmoVr. gwbwH$M§ Zer~ Mm§Jb§ hmoV§. AñdbmZ§ ˶mbm O{‘Zrda nmS>b§ hmoV§ nU Varhr

(42)

gwbwH$Zo ˶mÀ¶m H$miOmV Amnbm ^mbm Kwgdbm hmoVm. {H$VrVar amÌr Am{U {Xdg, gwbwH$bm naV ZrQ> MmbVm ¶oV ZìhV§. AJXr AmOhr Vmo b§JS>m¶MmM. Varhr H$m{‘H$À¶m Ñï>rZ§, Vmo gmè¶m CÎmaoH$S>À¶m àm§VmVbm gd©loð> {eH$mar hmoVm.

Am{U ˶m amÌr AmH$me H$mogib§. H$m{‘H$ AmS>dm Pmbm hmoVm Iam, nU ˶mbm Pmon bmJbr ZìhVr. AMmZH$ Hw$Ͷm§À¶m ^w§H$ʶmZ§ gmar em§VVm ^§J Pmbr. H$m{‘H$Z§ ˶mÀ¶m d{S>bm§Zm JmT> PmonoVyZ OmJ§ Ho$b§. gwbwH$Zo MQ>{Xer H$nS>o MT>dbo Am{U H$m{‘H$Mo ~yQ> KmbyZ ìhm¶À¶m AmVM Vmo ~mhoa Jobm. H$m{‘H$Zo ~mhoa H$m¶ Mmbb§¶ Vo nmhm¶bm Ooìhm S>moH§$ ~mhoa H$mT>b§ Voìhm ha ha ha! gwbwH$À¶m g‘moa EH$ ‘moÇ>§ nm§T>a§ Añdb C^§ hmoV§. H$m{‘H$Z§ Amnë¶m d{S>b§mZm Amnbm ^mbm C^maVmZm nm{hb§. Hw$Ͷm§~amo~a PJS>ʶmV gma§ bj H|${ÐV Pmë¶m‘wio Añdb BVa Hw$R>ohr bj XoV ZìhV§. gwbwH$Zo Zo‘ Yabm Am{U ˶mMm ^mbm AñdbmÀ¶m ‘mJÀ¶m nm¶mV OmD$Z ê$Vbm. OZmdamZ§ EH$ ^¶mZH$ qH$H$mir ’$moS>br. EH$m PonoV ˶mZo Hw$Ͷm§H$S>o nmR> {’$adbr Am{U {OV³¶m doJmZo Amb§ hmoV§ {VV³¶mM doJmZ§ Vo {XgoZmg§ Pmb§. ^r{VZ§ Amnë¶mM OmJr {Iibobm H$m{‘H$ A{O~mV hbbm ZìhVm. "H$m¶ ea‘oMr Jmoï> Amho! Am{U ‘r ñdV:bm {eH$mar g‘Om¶bm bmJbmo hmoVmo hm§....' ˶mÀ¶m ‘ZmV {dMma ¶oV hmoVm.

Amnmnbo ^mbo KoD$Z BVa gJio YmdV Ambo. nU AmVm Iyn Cera Pmbm hmoVm. Añdb Va {ZgQ>b§ hmoV§. {Zame hmoD$Z Vo {eH$mar AñdbmZo ‘maboë¶m nmM Hw$Ͷm§À¶m àoVm§H$S>o nmhmV am{hbo. H$mhr OUm§M§ nmoQ> {Mab§ Job§ hmoV§. H$mhrOUm§Mo n§Oo CIS>bo Jobo hmoVo. ¶m EH$mMm JimM {Mabm Jobm hmoVm. ˶m Xþgè¶mMr AmVS>r ~mhoa Ambr hmoVr. ˶m§À¶m aº$mZ§ ~’©$ bmb-bmb Pmb§ hmoV§.

Z§Va, H$m{‘H$À¶m d{S>b§mZr BVa {eH$mè¶m§Zm øm AñdbmM§ dmJU§ {d{MÌM H$g§ hmoV§ Vo gm§{JVb§. ˶m§Zm øm àmʶm§Mm Mm§JbmM n[aM¶ hmoVm: ˶m§À¶m Hw$Ͷm§Mr hζm H$aUmè¶m AñdbmM§ dmJU§ MmaMm¡Km§gmaI§ ZìhV§. Ho$di Hw$Ͷ§m~amo~a PJS>m H$am¶bm åhUyZ H$moUV§hr Añdb dñVrOdi ¶oV

(43)

Zmhr. AmOÀ¶m amÌr ˶m§À¶mda h„m H$aUmè¶m Añdbmbm doS>§M bmJbob§ hmoV§. ¶m doS>mÀ¶m AmOmam~Ôb gwbwH$Zr ~è¶mM doim EoH$b§ hmoV§. nU ˶m§À¶m AmR>dUrZwgma Vmo AmOma Ho$di H$moëho Am[U Hw$Ͷm§ZmM hmoV hmoVm. gwbwH Mr ImÌr hmoVr. ¶m Añdbmbm a°~rO Pmë¶m hmo˶m. Am{U a°~rO Pmbob§ Añdb hoM H$m¶ Vo ¶m ‘wbwImVbm gJù¶mV OmñV YmoH$mXm¶H$ àmUr hmoV§. ˶mMr BVa Añdbm§er Oa H$m Pw§OmP§wOr Pmbr Va ˶m§Zmhr ˶mÀ¶mH$Sy>Z a°~rOMr ~mYm hmoVo Am{U ‘J AmgnmgÀ¶m gmè¶m ‘wbImV Zm Hw$Ur ‘mUyg Zm Hw$Ur àmUr ˶mnmgyZ dmMy eH$Vmo. ‘J ˶m amÌr gmè¶m {eH$mè¶m§Zr H$m¶ dmQ>ob Vo hmodmo ˶m Añdbmbm R>ma ‘mam¶Mm {ZU©¶ KoVbm. ˶mbm bdH$amV bdH$a emoYb§ Am{U ‘mê$Z Q>mH$m¶bm nm{hOo. gH$mi hmoVm hmoVmM Vo ‘mo{h‘oda {ZKUma hmoVo.

"O‘ob {VVHo$ bmoH$ AmnU ~amo~a KoVbo nm{hOoV.' gwbwH$Zo Amnbr ~mOy ‘m§S>br. "Amnbr Oa ˶m Añdbmer JmR> nS>br, Am{U Vr nS>mdr Ag§M ‘bm dmQ>V§¶², Va Vw‘À¶m Am¶wî¶mVrb hr gdm©V Ymo³¶mMr {eH$marMr ‘mo{h‘ R>aUma Amho. Á¶m§Zm Am‘À¶m~amo~a ¶m¶M§ Zgob ˶m§Zr Vg§ gm§Jmd§.'

Iè¶mIwè¶m [eH$mè¶mV Amnbr JUVr ìhmdr ¶m nmVirda AmnU nmohmoMbmo Zgë¶mM§ ñnï>nUo ‘mݶ H$amd§ Ag§ H$m{‘H$bm dmQ>V hmoV§. Amnbo d{S>b Añdbm~amo~a EH$Q>çmÀ¶m gm‘϶m©da gm‘moao Jobo hmoVo Va Vmo ñdV: AJXr Zo^iQ>nUo dmJbm hmoVm. nU H$m{‘H$bm ~mobm¶bm OmJmM ZìhVr.

"R>rH$ Amho Va! ‘J dmXi em§V hmodmo qH$dm Z hmodmo, CÚm nhmQ> CJdVmCJdVmM AmnU {ZKy ¶m', gwbwH$Zr KmofUm Ho$br. "Bgm Am{U {‘{ÎmH$ JmdmM§ Am{U ‘mJo amhmUmè¶m§M§ g§ajU H$aVrb. H$Xm{MV Am‘Mr ‘mohr‘ Iyn XrK© H$mi Mmbob... Am{U Am‘À¶mn¡H$s gJioOU naV ¶oVrbM ¶mMr ImÌr XoVm ¶oUma Zmhr.'

Xþgè¶m {Xder dmam dmhm¶Mm Wm§~bm hmoVm nU OmoaXma W§S>r hmoVrM. {‘{ÎmH$ Am{U Bgm gmoS>bo Va ~mH$sÀ¶m gJù¶m {eH$mè¶m§Zr ‘mohr‘oda OmʶmgmR>r Amnmnbr V¶marhr Ho$br. Vo Amnmnë¶m {dMmam§V hadyZ Jobo hmoVo. AmnU ¶m ‘mo{h‘oVyZ {Od§V naV ¶oD$ H$s Zmhr Agm H$mhrOUm§Zm

(44)

àý nS>bm hmoVm...H$m{‘H$Zo Amnë¶m d{S>bm§Zm Hw$Ͷm§Zm O§wnm¶À¶m H$m‘mV ‘XV Ho$br. ˶mMr AmB© Cam{‘H$Z§ ˶m§Mr hζma§ Am{U Oodm¶-Im¶À¶m Jmoï>r KgaJmS>rbm ~m§Yë¶m. gaVoeodQ>r gJioOU V¶ma Pmbo. Mm~H$mÀ¶m ’$Q>H$mè¶mbJV, gJio Hw$Ìo ^w§H$V^w§H$V nwT>o Ponmdbo. H$m{‘H$ Am{U gwbwH$Zr hmV hbdyZ Cam{‘H$Mm {Zamon KoVbm. Vr Amnë¶m B½byOdi C^r hmoVr Am{U {VZ§hr ˶m§Zm hmV hbdyZ ~m¶ ~m¶ åhQ>b§. AmO naV EH$Xm {VÀ¶m {ච춺$s Amnbm Ord g§H$Q>mV Kmbm¶bm Mmbë¶m hmo˶m. H$mhr åhQ>b§§ Var [eH$marMr hr ‘mohr‘ AmOn¶ªVÀ¶m gJù¶m ‘mo{h‘m§nojm OmñV YmoH$mXm¶H$ R>aUma hmoVr.

"˶m AñdbmMm {nÀN>m H$m Zmhr XoV gmoSy>Z!' Cam{‘H$ ñdV:erM åhUV hmoVr. nU {Vbm Amnë¶mbm H$m¶ CÎma {‘iUma Amho ¶mMr H$ënZm hmoVr. ˶mbm ‘mab§ Zmhr Va AmO Zm CÚm Vo naV h„m H$arb Am{U Vo gmè¶m CÎmaoH$S>rb ‘wbwImda g§H$Q>mMr gmdQ> Q>mH$sb. Cam{‘H$ B½byÀ¶m àdoeìXmamH$S>o dibr, nU W~H$br Am{U {eH$mè¶m§Zm EH$Xm eodQ>M§ nmhm¶bm åhUyZ ‘mJo dibr. Vo Amnë¶mbm naV H$Yrhr {XgUma ZmhrV Aem ZOaoZo {VZ§ ˶m§À¶mH$S>o nm{hb§, gJi§ H$mhr R>rH$R>mH$M hmoB©b Aer Vr ñdV:MrM g‘OmdUr H$aV hmoVr, nU Varhr Hw$R>oVar Imob øm {eH$marÀ¶m ‘mohr‘oMm A§V EH$m aº$bm§{N>V emoH$m§{H$Ho$VM hmoUma Amho Aer {Vbm nyd©gyMZm hmoV hmoVr.

KgaJmS>rda ~gë¶m~gë¶m H$m{‘H$ AdVr^modVr nmhmV hmoVm Am{U AmXë¶m amÌr Oo H$mhr KS>b§ hmoV§ ˶mMr AJXr [dZmgm¶mg H«$‘dma nwZ{Z©{‘Vr H$aV hmoVm. EH$m Hw$ͶmÀ¶m nmoQ>mÀ¶m qMܶm Pmë¶m hmo˶m, Xþgè¶mMm n§Om CIS>bm Jobm hmoVm. {H$Vr ^¶mZH$ Ñí¶ hmoV§ Vo! H$m{‘H$bm H$mhr ’$magm {Xbmgm dmQ>V ZìhVm. Amnb§ Y¡¶© dmT>dʶmgmR>r, AmVm {eH$mar ˶mMr Amnë¶mV JUZm H$am¶bm bmJbo AmhoV Ag§ Vmo gVV ñdV:er KmoH$V hmoVm. Amnë¶m dmQ>çmbm Amboë¶m ¶m gÝ‘mZmbm emo^ob Ag§M Vmo dmJUma hmoVm. ¶m ‘mohr‘oV gmR> Hw$Ìr Am{U ZD$ ‘mUg§ gm‘rb

(45)

hmoVr, gJù¶m {eH$mè¶m§Zr hOmamo g§H$Q>m§Mm gm‘Zm Ho$bm hmoVm: amZQ>r OZmda§, ^yH$, AmOma, {ZgJm©Mo W¡‘mZ! gJù¶m§Zr {‘iyZ Oa à¶ËZ Ho$bm Va ˶m Añdbmda ‘mV H$aU§ ˶m§Zm AJXr ghO e³¶ Amho Agm {dMma H$m{‘H$ H$aV hmoVm. Varhr EH$ Jmoï> n¸$s hmoVr: Oa H$m ˶m§Mr ˶m OZmdamer JmR> nS>br Va ˶m§À¶m Hw$Ͷm§n¡H$s H$mhr Hw$Ìr Am{U H$Xm{MV Y¡¶©embr ghH$mè¶m§n¡H$sXoIrb H$mhr OU ˶m OZmdamÀ¶m àH$monmbm ~ir nS>Vrb. {H$VrOU? H$Yr? Ho$di H$miM Vo gm§Jy eH$Uma hmoVm.

Vo ~oQ>mda {eH$marbm gwadmV H$aUma hmoVo. Vo {VWo ¶oD$Z nmohmoMbo Voìhm dmXimZ§ gJù¶m IwUm EH$OmV nwgyZ Q>mH$ë¶m hmo˶m. nU BWo Añdbm§Mr AZoH$ {n„o dmT>V AmhoV ho ˶m {eH$mè¶m§Zm ‘m{hV hmoV§. øm [¨R>H$mUr AZoH$ Añdb§ ˶m§Zr nm{hbr hmoVr qH$dm ˶m§Mr {eH$mahr Ho$br hmoVr. g§Ü¶mH$mi hmoV hmoVr. Vr amÌ {VWoM Kmbdm¶Mm ˶m§Zr {ZU©¶ KoVbm. Amnë¶m d{S>bm§Zr ˶m AñdbmÀ¶m ‘mJÀ¶m nm¶mda OI‘ Ho$br hmoVr ho H$m{‘H$bm AmR>dV hmoV§. ˶mM§ WmoS>§ ’$ma aº$ H$Xm{MV ˶m§Zm BWo {Xgobhr Am{U ‘J Vo {Xdg COmS>bm H$s ˶mÀ¶m ‘mJmda OmD$ eH$Vrb. AmVm g§Ü¶mH$mi nS>br hmoVr. ~mH$sM§ Vo CÚm nmhm¶M§ ˶m§Zr R>adb§ !

Cam{‘H$M§ ‘Z em§V ZìhV§. {H$Vrhr à¶ËZ Ho$bo Var {eH$mè¶m§Mo {dMma {VÀ¶m ‘ZmV gmaIo ¶oVM hmoVo. ˶m Añdbmer JmR> nS>br Va ˶m§À¶mda H$m¶ g§H$Q>§ H$mogiVrb ¶mMm {dMma gmV˶mZo {VÀ¶m ‘ZmV ¶oV hmoVm. eodQ>r Vr {VÀ¶m eoOmaUrH$S>o - VyJmH$H$S>o Jobr

"EH$Q>r am{hbo Va ‘mP§ ‘Z H$mhr em§V amhmV Zmhr. {eH$mar naV ¶oB©ñVmoda ‘r Vw¶m~amo~a amhÿ H$m?'

" hmo@@@! Oê$a! ‘mPo YZr ‘mo{h‘oda Joë¶mnmgyZ ‘bmhr EH$Q>§EH$Q>§M dmQ>V§ Amho. Vy Ambr¶og ømMm ‘bm Iyn AmZ§X dmQ>Vmo¶.'

Références

Documents relatifs

Tout d'abord on suppose l'existence d'un point satisfaisant la contrainte (E) , puis l'on cherche à déterminer une propriété géométrique qu'il vérie toujours1.

Mobilization of Islamic financial institutions, capital markets, and the social sector in promoting strong growth, enhanced financial inclusion and intermedia- tion; reducing

Désignons par Oa , Ob et Oc les troisièmes sommets des triangles équilatéraux construits extérieurement au triangle ABC respectivement sur les segments BC , C A et AB

20 / 30 83 Partie de ménagère en métal argenté de style Art Déco avec douze couverts, 10.. petites cuillères, une louche dans

Ce couple est égal au produit vectoriel du moment magnétique de l'aimant par la valeur du champ régnant dans la région de l'aimant.. Ce moment magnétique est une grandeur

MOBiL YA BOY AMA FURNITURE PAINTING Mobellackierung nOKPACKA ME6EJ1bHblX AETAJlE~ Peinture des meubles KR BM 1000 ergonomik Thanks to its ergonomic design , Dank

Slow Control systems in a typical experiment are often used to setup and/or monitor components such as high voltage modules, temperature sensors, pressure gauges, leak

FAMILLE ZENON Suzelle et Osman Zénon, mariés, nés à Bellefontaine (Antilles), 32 et 33 ans, vivent avec leurs 4 enfants dans une spacieuse maison au centre de Fort-de-France