السياسة الامنية لحزب الله في الشرق الاوسط بعد احداث 11 سبتمبر 2001

(1)

ةنتاب رضخل جاحلا ةعماج

1 ةيسايسلا مولعلاو قوقحلا ةيلك

ةيسايسلا مولعلا مسق

ةجرد لينم ةمدقم ةحورط أ

مولع هاروتكد

ةي ساي سما مولعما في

ةيمولدا تاقلاعما :صطتخ

:بماطما دادع ا

:فارــــــــــــــــش ا

للاد يرـــــبح /د. أ نيلدا يمح دادح

ةشقاـــــــــنلما ةـــــــــــنلج

بقلناو سمالا

ةيملعما ةبترما

ةيلض لا ةعمالجا

ةفطما

يرداق ينسح

يملعتما ذات س أ

لياعما

ةنتبا ةعماج

1 اسيئر

يربح للاد

لياعما يملعتما ذات س أ

ةنتبا ةعماج

1 رارقمو افشرم

شيولم للاط

ذات س أ

) أ( ضرامح

ةنتبا ةعماج

1 اوضع

مودمد اضر

ذات س أ

) أ( ضرامح

ةنيطن سق ةعماج

3 اوضع

ليعماسبا يمركما دبع

ذات س أ

) أ( ضرامح

لةقرو ةعماج

اوضع

نيوغز بحار

ذات س أ

) أ( ضرامح

ةلماق ةعماج

اوضع

ا ةسايسلا

ل

قرشلا يف الله بزحل ةينم

طسو

لا

ثادح

ا دعب

11 ربمتبس

2001

.

ةيعمالجا ةن سما

2019

-

2020

(2)

ﺟ

ﺔﻌﻣﺎ

ﴬﳋ جﺎﳊا

-

ﺔﻨﺗ+

1 ﺔﯿ.ﺳﺎﯿ.ﺴﻟا مﻮﻠﻌﻟاو قﻮﻘﳊا ﺔﯿﳇ

ﺔﯿ.ﺳﺎﯿ.ﺴﻟا مﻮﻠﻌﻟا ﻢﺴﻗ

ﻂﺳؤ;ا قﴩﻟا ﺔﻘﻄ>ﻣ ﰲ ﷲ بﺰﳊ ﺔﯿ>ﻣٔ;ا ﺔﺳﺎﯿ.ﺴﻟا

ثاﺪCٔD ﺪﻌﺑ

11 ﱪﳣHﺳ

2001

ﺔKرد ﻞﯿﻨﻟ ﺔﻣﺪﻘﻣ ﺔCوﺮﻃٔD

مﻮﻠﻌﻟا ﻩارﻮﺘﻛRا

ﺔﯿ.ﺳﺎﯿ.ﺴﻟا مﻮﻠﻌﻟا ﰲ

ﺔﯿﻟوRا تﺎﻗﻼﻌﻟا :ﺺﺼﲣ

ﺐﻟﺎﻄﻟا داﺪYٕا

:فاﺮـــــــــــــﺷٕا

ﻦ]Rا ﻲﳏ داﺪC

ــﲝ /د.ٔD

ــــــــ

لﻻد يﺮـ

>ﳉ

ـــــــ

>ﳌا ﺔ

ــــــ

ﺸﻗﺎ

ـــــــــ

ﺔ

ﺔﯿﻌﻣﺎﳉا ﺔﻨ.ﺴﻟا

2018

-

2019

(3)

(4)

نﺎﻓﺮﻋ و ﺮﻜﺷ

"ﷲ ِﺮﻜ ْﺸَ* ﱂ سﺎ,ﻨﻟا ﺮﻜ ْﺸَ* ﱂ ﻦَﻣ"

!"#$%&'()* %!+,- %./ٔ123 +4- +.%5678" 9 :;

+<=> +4-+?@AB* C :.D EF> @G HI)* C :J+@EKEL M(%N%Oٔ"

-P@EQR STU> %VW>@Xٔ78" ! +(Y STU +

_{Z"@ H[ٕ78" -]^}

+_ +`%O STU a78, :b@K EL

c

d6(%e f

_{d :5W %VW>@Xٔ78" ! +(Y ,"(gٕ" #"$hٔ" i :&D}

EF

_{%Vj EO- %.6 :S}

+k C :.D Elmn

%!(:o(p)* q

ٔL-_+r)* Cs

_:St

" +(Y +#- Eu+L" C Evٔ" +w6 %Vx :y EW$B* c

_{z",- H{#ٕ78">}

(5)

(6)

ء !"ٕ

%&' ()*

+, +-.

_{/0 12}

ٔ 4

_/05

ٔ

_{/06 ٕ7}

89 /:;( +<=> /0

8? 1@4 +A 06ٕ7

" 8CA(D"

E /FG 1H

I7

(JK1LM4 EN O 8PG

Q

_/RO

+PST67 (J!+:U4 (VWXY 0Z[

%&'( 1\ +K8LS] 4 %&'( 1\ ^_

8`S]

_/0

ٔ2( +F1aٔ 06ٕ7

Y !@ 8bc

ٔ\([ Ed 06ٕ7

. 89@4Kfٔgh C +!" 1i K+jٕ 4 +A( 1k

+l E 1mٔ +no 89p /qr

+s

_{4ٔ ()XY /0Q t!}

8u +no Ed 06ٕ7

(7)

!

(8)

ﺔﺳار!ا ﺔﻄﺧ

ﺔ%ﻣﺪﻘﻣ

ﺔﯿﻟو!ا تﺎﻗﻼﻌﻟا ﰲ لو!ا ﲑ1 ﻦﻣ ﲔﻠ5ﺎﻔﻠ7 ﺔﯿ8ﻣٔ:ا ﺔﺳﺎﯿ;ﺴﻟا :لؤ:ا ﻞﺼﻔﻟا

ﲔﻠ5ﺎﻔﻠ7 ﺔﯿ8ﻣٔ:ا ﺔﺳﺎﯿ;ﺴﻟا :لؤ:ا ﺚﺤﺒﳌا

ﺔﻘﻄ8ﻣ ﰲ لو!ا ﲑ1 ﻦﻣ

.ﻂﺳؤ:ا قﴩﻟا

:لؤ:ا ﺐﻠﻄﳌا

.ﺔﯿ8ﻣٔ:ا ﺔﺳﺎﯿ;ﺴﻟا مﻮﻬﻔﻣ

ﱐﺎﺜﻟا ﺐﻠﻄﳌا

.ﺔﯿ8ﻣٔ:ا ﺔﺳﺎﯿ;ﺴﻟا دﺎﻌﺑٔM :

:ﺚﻟﺎﺜﻟا ﺐﻠﻄﳌا

ﰟر

ﺔﯿ8ﻣٔ:ا تﺎﺳﺎﯿ;ﺴﻟا

.

ﻞ5اﻮﻔﻟا :ﱐﺎﺜﻟا ﺚﺤﺒﳌا

لو!ا ﲑ1 ﻦﻣ

ﺔﯿﳰﻫﺎﻔﳌا ﺮﻃٔ:ا ﰲ ﺔﺳارد :ﺔﯿﻟو!ا تﺎﻗﻼﻌﻟا ﰲ

.

:لؤ:ا ﺐﻠﻄﳌا

ﺔﯿﻟو!ا تﺎﻗﻼﻌﻟا ﰲ لو!ا ﲑ1 ﻦﻣ ﻞ5اﻮﻔﻟا مﻮﻬﻔﻣ

.

:ﱐﺎﺜﻟا ﺐﻠﻄﳌا

ﺔﯿﻟو!ا تﺎﻗﻼﻌﻟا ﰲ لو!ا ﲑ1 ﻦﻣ ﻞ5اﻮﻔﻟا تﺎﻔﯿﻨﺼﺗ

.

:ﺚﻟﺎﺜﻟا ﺐﻠﻄﳌا

ﻞ5اﻮﻔﻟا راودٔM

ﺔﻔﯿﻨﻌﻟا

.ﻂﺳؤ:ا قﴩﻟا ﺔﻘﻄ8ﻣ ﰲ لو!ا ﲑ1 ﻦﻣ

.ﺔﯿ;ﺳﺎﯿ;ﺳﻮUﺟ ﺔﺳارد :ﻂﺳؤ:ا قﴩﻟا ﺔﻘﻄ8ﻣ :ﺚﻟﺎﺜﻟا ﺚﺤﺒﳌا

:لؤ:ا ﺐﻠﻄﳌا

ﻮﯿﳉا ﻊﻗﻮﳌا

-

.ﻂﺳؤ:ا قﴩﻟا ﺔﻘﻄﻨﳌ ﳼﺎﯿ;ﺳ

: ﱐﺎﺜﻟا ﺐﻠﻄﳌا

ﻂﺳؤ:ا قﴩﻟا ﺔﻘﻄﻨﳌ ﺔﯿﺠﯿﺗاﱰﺳﻮﯿﳉا ﺔﯿﳘٔ:ا

.

:ﺚﻟﺎﺜﻟا ﺐﻠﻄﳌا

ﻊﻗﻮﻣ

.ﻲﳰﻠﻗٕﻻا ﻦﻣٔ:ا ﺐaﺮﻣ بﱰﻘﻣ ﻦﻣ ﻂﺳؤ:ا قﴩﻟا ﺔﻘﻄ8ﻣ

ﻂﺳؤ:ا قﴩﻟا ﰲ ﱐﺎﻨﺒﻠ7ا ﷲ بﺰﳊ ﺔﯿ8ﻣٔ:ا ﺔﺳﺎﯿ;ﺴﻟا ﻊﻨﺻ :ﱐﺎﺜﻟا ﻞﺼﻔﻟا

.

.فاﺪﻫٔ:او ﺔﯿﻌﺟﺮﳌا ،ةٔfﺸhﻟا ﰲ ﺔﺳارد:ﱐﺎﻨﺒﻠ7ا ﷲ بﺰﺣ :لؤ:ا ﺚﺤﺒﳌا

:لؤ:ا ﺐﻠﻄﳌا

ٔfﺸj ﰲ ﺔﯿﳰﻠﻗٕﻻاو ﺔﯿﻠkا!ا ﺔlmﺒﻟا ﺮnٔM

ﷲ بﺰﺣ ة

ﱐﺎﻨﺒﻠ7ا

.

:ﱐﺎﺜﻟا ﺐﻠﻄﳌا

ﷲ بﺰﺣ ﺔﯾﻮﻬﻟ ﺔﺴﺳﺆﳌا ﺔUﺟﻮﻟﺪﯾٔ:ا تﺎﻘﻠﻄﻨﳌاو ﺔUhﯾ!ا ﺔﯿﻌﺟﺮﳌا

ﱐﺎﻨﺒﻠ7ا

.

:ﺚﻟﺎﺜﻟا ﺐﻠﻄﳌا

ﺔUﻜUﻣﺎﻨﯾ!او تﺎﺒﺜﻟا ﲔﺑ ﱐﺎﻨﺒﻠ7ا ﷲ بﺰﳊ ﺔﯿﲡاﱰﺳٕﻻا فاﺪﻫٔ:ا

.

قﴩﻟا ﺔﻘﻄ8ﻣ ﰲ ﷲ بﺰﳊ ﺔﯿ8ﻣٔ:ا ﺔﺳﺎﯿ;ﺴﻟا ءﺎﻨﺑ تادﺪﳏ :ﱐﺎﺜﻟا ﺚﺤﺒﳌا

ﻂﺳؤ:ا

:لؤ:ا ﺐﻠﻄﳌا

ﺔﻣوﺎﻘﳌا :ﻲﺠﯿﺗاﱰﺳt دﺪﶈا

ﺔﯿﻋﺎﻓد ﺔﯿ8ﻣٔM ﺔﯿ;ﺳﺎﯿ;ﺴa

.

:ﱐﺎﺜﻟا ﺐﻠﻄﳌا

ﻮﯿﳉا دﺪﶈا

-

ﱐاﱪﯿ;ﺴﻟا ءﺎﻀﻔﻟا ﰲ ﲏﻣٔ:ا نﻮﻜﳌا :ﲏﻣٔM

.

(9)

ﺔﺳار!ا ﺔﻄﺧ

:ﺚﻟﺎﺜﻟا ﺐﻠﻄﳌا

ﻮﯿ+ﺳﻮﺴﻟا دﺪﶈا

-ﻲﻋ3ﺟ5 ﻖﻤﻌﻟاو ﺔﯿ+ﺴﻔﻨﻟا بﺮﳊا: ﰲﺎﻘﺛ

.

:ﻊﺑاﺮﻟا ﺐﻠﻄﳌا

:ﱄﺎﺼﺗﻻا /ﱊﻼLٕﻻا دﺪﶈا

ﺔﯿﻟﺎﺼﺗﻻاو ﺔNﻣﻼLٕﻻا ﺔﻜﺒ+ﺸﻟا ﺮSﻮﻄﺗ

.

:ﺚﻟﺎﺜﻟا ﺚﺤﺒﳌا

تاﲑﻐWﻣ

.ﻂﺳؤZا قﴩﻟا ﺔﻘﻄ\ﻣ ﰲ ﷲ بﺰﳊ ﺔﯿ\ﻣٔZا ﺔﺳﺎﯿ+ﺴﻟا ﻊﻨﺻ

:لؤZا ﺐﻠﻄﳌا

ﺔﯿﻠ`اaا ﺔbcﺒﻟا تاﲑﻐWﻣ

ﺔNﺟرﺎﳋاو

ﳼﺎﯿ+ﺴﻟا راﺮﻘﻟا ﻊﻨﺻ ﰲ ﺎﻫﺮgٔhو

.

:ﺚﻟﺎﺜﻟا ﺐﻠﻄﳌا

ﻧ ﻦﺴﺣ ﺪﯿ+ﺴﻟا مﺎﻌﻟا ﲔﻣﻼﻟ ﺔNﺟﻮﻟﻮﻜﯿ+ﺴﻟا ﺔbcﺒﻟا تاﲑﻐWﻣ

.ﷲ ﴫ

ﱐاﺮSٕﻻا رﻮﶈا ﻊﻣ ﷲ بﺰﳊ ﻲﺠﯿﺗاﱰﺳ5 ﻒﻟﺎrﺘﻟا :ﺚﻟﺎﺜﻟا ﻞﺼﻔﻟا

-

:يرﻮﺴﻟا

ﲏﻣٔh مﺎﻈﻧ ءﺎﻨﺑ ﻮﳓ

.ﻲﳰﻠﻗٕا

ناﺮSٕا ﻊﻣ ﷲ بﺰﳊ ﻖﯿﻤﻌﻟا ﻲﺠﯿﺗاﱰﺳ5 طﺎﺒﺗر5 ﺔﯿﻟzh :لؤZا ﺚﺤﺒﳌا

:لؤZا ﺐﻠﻄﳌا

.ناﺮSٕاو ﷲ بﺰﺣ ﲔﺑ ﺔﯿﲡاﱰﺳٕﻻا ﺔﻗﻼﻌﻟا ﺔﻌﯿﺒﻃ

ﱐﺎﺜﻟا ﺐﻠﻄﳌا

روaا :

.ﻲﳰﻠﻗٕﻻا ﱐاﺮSٕﻻا عوﴩﳌا ﰲ ﷲ بﺰﳊ ﻲﺠﯿﺗاﱰﺳ5

:ﺚﻟﺎﺜﻟا ﺐﻠﻄﳌا

ﱐاﺮSٕﻻا يوﻮﻨﻟا قﺎﻔﺗﻻا ﺮgٔh

ﺔﻨ+ﺳ ﰊﺮﻐﻟا

2015

بﺰﺣ ﺔﻗﻼL ﲆL

ناﺮSٕƒ ﷲ

.

ﱐﺎﻨﺒﻠ„ا ﷲ بﺰﺣ ةﻮﻘﻟ ﻲﺠﯿﺗاﱰﺳ5 ﻖﻤﻌﻟا …رﻮﺳ :ﱐﺎﺜﻟا ﺚﺤﺒﳌا

ﰲ

ﲏﻣٔZا ﺐ†ﺮﳌا

ﻲﳰﻠﻗٕﻻا

:لؤZا ﺐﻠﻄﳌا

ﺔﻌﯿﺒﻃ

نﺎﻨﺒﻟ ﻦﻣ ﺎﲠﺎrﺴˆا ﻞ‰ﻗ …رﻮﺳ ﻊﻣ ﷲ بﺰﺣ ﺔﻗﻼL

2005

.

:ﱐﺎﺜﻟا ﺐﻠﻄﳌا

مﺎL نﺎﻨﺒﻟ ﻦﻣ يرﻮﺴﻟا بﺎrﺴˆ5 ﺮgٔh

2005

ﻲﲡاﱰﺳ5 ﻒﻟﺎrﺘﻟا ﲆL

ﻊﻣ

ﷲ بﺰﺣ

.

:ﺚﻟﺎﺜﻟا ﺐﻠﻄﳌا

ﺔﯾرﻮﺴﻟا بﺮﳊا / ؤh ﺔﻣزٔ‹ﻟ ﺔﯿ\ﻣٔZاو ﺔﯿﲡاﱰﺳٕﻻا ت…ﺪrﺘﻟا

2011

.ﷲ بﺰﳊ ﻲﳰﻠﻗٕﻻا روaا ﲆL

ﻞﺼﻔﻟا

:ﻊﺑاﺮﻟا

ﱄوaا ﺲﻓﺎﻨﺘﻟا ﻞﻇ ﰲ ﻂﺳؤZا قﴩﻟا ﰲ ﷲ بﺰﳊ ﺔﯿ\ﻣٔZا ﺔﺳﺎﯿ+ﺴﻟا ت…ﺪﲢ

.ﺔﯿﻠ‰ﻘﺘ+ﺴﳌا تﺎﻫﻮﯾرﺎ\cﺴﻟاو ﻊﻗاﻮﻟا :ﻲﳰﻠﻗٕﻻاو

ﻂﺳؤZا قﴩﻟا ﺔﻘﻄ\ﻣ ﰲ ﷲ بﺰﺣ ذﻮﻔﻧ ءاﻮWﺣﻻ ﺔNﻜSﺮﻣٔZا ﺔﺑرﺎﻘﳌا :لؤZا ﺚﺤﺒﳌا

.

:لؤZا ﺐﻠﻄﳌا

ﷲ بﺰﺣ ﻩﺎﲡا ﺔNﻜSﺮﻣٔZا ﺔﺳﺎﯿ+ﺴﻟا تادﺪﳏ

ﱐﺎﻨﺒﻠ„ا

.

(10)

ﺔﺳار!ا ﺔﻄﺧ

:ﱐﺎﺜﻟا ﺐﻠﻄﳌا

ﷲ بﺰﺣ ﲆ0 ﺔ1ﻜ3ﺮﻣٔ7ا ﺔﲻﺎﻨﻟا بﺮﳊا ﺔﯿﲡاﱰﺳٕا

ردﺎﺼﻣ ﺔAاﻮﻣ ؛

.ﻞﯾﻮﳣGا

:ﺚﻟﺎﺜﻟا ﺐﻠﻄﳌا

ﺔ1ﻜ3ﺮﻣٔ7ا ﺔﯿﲡاﱰﺳٕﻻا تﺎﺳﲀﻌﻧا

بﺰﳊ ﻲﺠﯿﺗاﱰﺳﻮﯿﳉا رﻮﻀﳊا ﲆ0

ﺔﻘﻄﻨﳌا ﰲ ﱐﺎﻨﺒﻠUا ﷲ

.

ﻟاو ﻞﯿﺋاﴎٕا ،ﺎﯿXﺳور ﺚﻠﺜﳌ ﻲﲡاﱰﺳY يﺪ[ﺘﻟا :ﱐﺎﺜﻟا ﺚﺤﺒﳌا

ﺔﯿ^ﻣٔ7ا ﺔﺳﺎﯿXﺴﻠU ﺔﯾدﻮﻌﺴ

.ﻂﺳؤ7ا قﴩﻟا ﰲ ﷲ بﺰﳊ

لؤ7ا ﺐﻠﻄﳌا

:

ﺔﯿﲡاﱰﺳٕﻻا

ﰲ ﷲ بﺰﺣ دﺪﲤو ذﻮﻔﻧ ﺔAاﻮﳌ ﺔﯿﻠﯿﺋاﴎٕﻻا ﺔﯿ^ﻣٔ7ا

ﻂﺳؤ7ا قﴩﻟا ﺔﻘﻄ^ﻣ

:ﱐﺎﺜﻟا ﺐﻠﻄﳌا

:ﷲ بﺰﺣ رود ﲆ0 ﺎﲥﺎﺳﲀﻌﻧاو eرﻮﺳ ﰲ ﺔﯿXﺳوﺮﻟا ﺔﯿﺠﯿﺗاﱰﺳٕﻻا

ﱀﺎﺼﳌا ﻦ3ﺎﺒﺗو فاﺪﻫٔ7ا ﻖﻓاﻮﺗ

.

:ﺚﻟﺎﺜﻟا ﺐﻠﻄﳌا

رﻮﶈا

ﷲ بﺰﳊ ﻲﳰﻠﻗٕﻻا ذﻮﻔﻨﻟا ﺔAاﻮﻣ ﰲ ّﲏXﺴﻟا يدﻮﻌﺴﻟا

:ﺚﻟﺎﺜﻟا ﺚﺤﺒﳌا

قﴩﻟا ﰲ ﷲ بﺰﳊ ﺔﯿ/ﻣٔ2ا ﺔﺳﺎﯿ4ﺴﻠ7 ﺔﯿﻠ8ﻘﺘ4ﺴﳌا تﺎﻫﻮﯾرﺎ/?ﺴﻟا

ﻂﺳؤ2ا

:لؤ2ا ﺐﻠﻄﳌا

ﰲ ﷲ بﺰﳊ ﺔﯿ/ﻣٔ2ا تﺎ8?ﺗﱰﻠ7 ﰂﺎﻘﻟا ﻊﺿﻮﻟا راﺮﳣ4ﺳا :ﻲﻄﳋا ﻮﯾرﺎ/?ﺴﻟا

ﻂﺳؤ2ا قﴩﻟا

:ﱐﺎﺜﻟا ﺐﻠﻄﳌا

ﰲ ﷲ بﺰﳊ ﲏﻣٔ2ا طاﺮﳔO ﺔﯿﻠﲻ ﺪﯾاﺰR :يﺪSﺎﺼﺘﻟا ﻮﯾرﺎ/?ﺴﻟا

ﻂﺳؤ2ا قﴩﻟا

ﺚﻟﺎﺜﻟا ﺐﻠﻄﳌا

ﺔﯿ/ﻣٔ2ا ﺔﻄﯾﺮﳋا ﰲ ﷲ بﺰﺣ رود ﲓﺠﲢو ﻊﺟاﺮR :ﻲﻌﺟاﱰﻟا ﻮﯾرﺎ/?ﺴﻟا :

.ﻂﺳؤ2ا قﴩﻠ7

.ﺔـــــﲤﺎ]

ﻊﺟاﺮﳌاو ردﺎﺼﳌا ﺔﲚﺎﻗ

ت`ﻮﺘﶈا سﺮﻬﻓ

ﺔﯿﺑﺮﻌﻟا ﺔﻐﻠ7f ﺺﺨﻠﳌا

ﺔﯾﲒﻠﳒO ﺔﻐﻠ7f ﺺﺨﻠﳌا

(11)

!"

$%

#

&

#

(12)

ﻣﺪﻘﻣ

ـــــــــــــــــــــــ

ﺔ

1

ﻣﺪﻘﻣ

#ﺔ

1

-.عﻮﺿﻮﳌ( ﻒﯾﺮﻌﺘﻟا

ﺔﯿ3ﻣٔ5ا ﺲﺟاﻮﻬﻟا/تاﺪﯾﺪﳤ;ا ﺪﺿ لؤ5ا ﳼﺎﺳٔ5ا عﺎﻓ@ا ﻂﺧ ﺔﺑﺎﺜﲟ ﺔﯿ3ﻣٔ5ا ﺔﺳﺎﯿFﺴﻟا ﱪﺘﻌﺗ تاﺪﯾﺪﳤ;ا ﻩﺬﻫ ﺖﻧﰷ ءاﻮﺳ ﺔﯾﺪﯿﻠﻘﺗ ؤQ ﺔﯿﻠﺛﺎﲤ ةﺪﯾﺪT ﺔﯿﺗﻻو@ا ﻞWاﻮﻔﻟا تﺮYٔZﺗ ﺪﻘﻓ [ﺬﺑو ،ﺔﯿﻠﺛﺎﲤ ﲑ] ﻮﳉا تﻻﻮﺤﺘﻟا تﺎTﺮﺨﲟ ﺔﯿﺗﻻو@ا ﲑ]و -ﺔﯿﲡاﱰﺳ ﻞﻇ ﰲ ﺔﯿﻟﺎﺼﺗﻻاو ﺔfﺟﻮﻟﻮ3ﻜﺘﻟا ةرﻮﺜﻟا ﺔhfiﻧ ،ﺔﳌﻮﻌﻟا ﲁﺸl تﺮYٔZﻓ ،ﺔﯿﻟﺎﻔﺘFﺳﻮﻟا mوnﻟ ﺔfﻣﻮﻘﻟا دوﺪﳊاو ﺔﯿFﺳﺎﯿFﺴﻟا ﺎfﻓاﺮﻐﳉا ﺰﺟاﻮﺣ ﻊﯿﲨ ﺖﻗﱰvا ﱵﻟاو ﺔfxﯾدو ﺔﯿﻋzﺟا تﰷﺮﺣ ،باﺰﺣٔQ ،تﲈﻈ3ﻣ )ﺔﯿﻟو@ا ﲑ]و ﺔﯿﻟو@ا ىﻮﻘﻟا ﺔf~ﺗاﺮ€ ﲆW ﲑﺒƒ (… تﻼWﺎﻔﺗ ﰲ [ﺬﺑو ،ﱄو@ا مﺎﻈﻨﻟا ةﺮﻈﻧ ﲏ~ﺗ ﻮﳓ ﻊﻓﺪﺗ ﺔfﻜfﻣﺎﻨﯾ@او ةﺪﻘﻌﳌا ت‹ﺪŒﺘﻟا ﻩﺬﻫ ﺔ•اﻮﻣ تﺎﺒﻠﻄ•ﻣ ﺖﺤﺒﺻٔQ .ﺔﯿ3ﻣٔ5ا تاﺪﯾﺪﳤ;ا ﻩﺬﻫ ﺔ•اﻮﳌ ﺔﯿﻟﺎﻌﻓ ﱶﻛٔQ ﺔﯿ3ﻣٔQ ﺔﯿﲡاﱰﺳٕا ،ﺔfﻣﻮﳗ ؤQ ﺔﯿﻋﺎﻓد ﺖﻧﰷ ءاﻮﺳ ﺔﺳﺎﯿFﺳ ئQ رﻮﳏ ﺔﳌﻮﻌﻟا ﻦﻣز ﰲ ﻦﻣٔ5ا عﻮﺿﻮﻣ ﺢﺒﺻٔQ ﺪﻗو ﯾﺪT ﻞfﺟ ﻪTاﻮﺗ ﺔﻨﻫاﺮﻟا ™šﺮﳌا ›نٔQو ﺔﺻﺎv ﺔﻔﯿﻨﻌﻟا ﻞWاﻮﻔﻟا ﲑﺛٔZﺗ ﺪﯾاﺰ€ ﻞﻌﻔﺑ ﺔﯿﻠﺛﺎﲤﻼﻟا تاﺪﯾﺪﳤ;ا ﻦﻣ ﺪ ﺔﺗوﺎﻔ•ﻣ ًاراودٔQ ﲁﺸiﻟ ةﲑvٔ5ا ﻩﺬﻫ ﺖﳎﺪﻧا ﺪﻗو ،ﺔﯿﳰﻠﻗٕﻻاو ﺔﯿﻟو@ا ثاﺪšٔ5ا ت‹ﺮﳎ ﰲ لو@ا ﲑ] ﻦﻣ ﻮﻫو ،ت‹ﺪŒﺘﻟا ﻩﺬﻫ ﺔ•اﻮﻣ ﰲ ىﻮﺼﻗ ﺔﺑﻮﻌﺻ ﺪﲡ ﺔfﻣﻮﻘﻟا mو@ا ﻞﻌﺟ ﺎﳑ ،ﻲﳰﻠﻗٕﻻاو ﻲﳌﺎﻌﻟا عاﴫﻟا ﰲ ﺮﻣٔ5ا ،عﺎﻓ@او ﻦﻣٔ5ﰷ ﺔﯾﺪﯿﻠﻘﺘﻟا ﺔﯾدﺎﯿFﺴﻟا ﺎﻬﻔﺋﺎﻇو ءادٔQ ﰲ ﻊﺟاﱰﻟا ﱃٕا نﺎfﺣٔ5ا ﺾﻌﺑ ﰲ mو@ا ﻊﻓد ي¥ا ﰲ ًاﺮYﺆﻣ ًﻼWﺎﻓ ﻰﲵٔQ ي¥ا ،ﱐﺎﻨﺒﻠªا ﷲ بﺰﺣ راﺮﻏ ﲆW ﻂﺳؤ5ا قﴩﻟا ﺔﻘﻄ3ﻣ ﰲ ةدﻮﺟﻮﻣ جذﺎﳕ ¯ﺗو و ﳼﺎﯿFﺴﻟا ﻩراﺮﻗ لﻼﻘﺘFﺳﻻ ﺔhfiﻧ ،نﺎﻨﺒﻠª ﺔﯿﳰﻠﻗٕﻻاو ﺔﯿﻠvا@ا ﺔﺳﺎﯿFﺴﻟا ﰲ كﺮﺤﺘﻟا ﲆW ﻪﺗرﺪﻗو ﲏﻣٔ5ا .ﺔﯿﻧﺎﻨﺒﻠªا mو@ا تﺎ•ﻮﺗ ﻦﻋ لﺰﻌﲟ تﺎﻗؤ5ا ﻦﻣ ﺪﯾﺪﻌﻟا ﻠﻇ ،ةﲑﺼﻗ ﲑ] ةﱰﻓ ﱄو ﻖﻄ3ﻣ ﺖ ﻂﺳؤ5ا قﴩﻟا ﺔﻘﻄ3ﻣ 1 ﺔﯿﻟو@ا ىﻮﻘﻟا ﲔﺑ ﺪﯾﺪﺷ ﺲﻓﺎﻨﺗ ﺔﯿFﺳﺎﯿFﺳﻮfﺟ ﺔﻘﻄ3ﻣ ﲁﺷ ﺪﻘﻓ ﺔfﻓاﺮﻐﳉا ﻩدوﺪš ﺔﯾدﺎﻣرو ﲓﻠﻗٕﻻا اﺬﻫ ﺔﻧوﺮﻣ ﻦﻣ ﰬﺮﻟا ﲆWو ،ﺔﯿﳰﻠﻗٕﻻاو 1 - ﻪﯾﻮـــ3ﺗ ﰲ ﺔﺳار@ا ّنٔQ ﱃٕا ﲑﺸµ : ﺔﻘﻄﻨﻤﻠª ﺔﯿﺑﺮﻐﻟا ت¸Fﺴﻘﺘﻟا ﻞﻫﺎhﺘﺗ ﱐﲀﳌا ﺎﻫﺪﻌﺑ ، قﴩﻟا ﺔﻘﻄ3ﻣ ﰲ ﺚﺤﺒﺗ ﱔو ﻦﻣ ةﺪﺘﻤﳌا ﺔﻘﻄﻨﳌا ﰲ ﴫﺤﻨﺗ ﱵﻟاو ﻂﺳؤ5ا ﴫﻣ ﱃٕا ﺎﻗﴍ ناﺮ½ٕا (ﻮ3ﺟ ﻦﳰ;ا ﱃٕا ﻻﲈﺷ ‹رﻮﺳ ﻦﻣو (ﺮﻏ ﻩﺬﻫ ﰲو . ﺔﺳار@ا

(13)

ﻣﺪﻘﻣ

ـــــــــــــــــــــــ

ﺔ

2 ﻩﺬﻫ ﺖﳫﺷ ﺪﻗو ،ً+رﺎﻀﺣو ً+دﺎﺼ0ﻗاو ًﺎﯿ2ﺳﺎﯿ2ﺳ ﺔﻨﯾﺎﺒ0ﻣ ﻞ8اﻮﻔﻟا ﻦﻣ ﲑ>ﻜﻟا ﻪﺳﺎﻘﺘﺗ ذٕا ،ﺔﯿﳘٔFا ةﺪﯾﺪﺷ ﺐﺴﺣ ًﺎﯿ2ﺳﺎﺳٔI ًﺎﯿﳰﻠﻗٕا ًﺎﯿLﻣٔI ًﺎﺒMﺮﻣ ﺔﻘﻄﻨﳌا نازﻮﺑ يرR ﺚTﺣ ﺪﳒ ﻞVاد ﳌا ﻂﺳؤFا قﴩﻟا ﰲ ﲏﻣٔFا ﺐMﺮ ﻼ>ﻣ تﺎﺒMﺮﻣ ﻦﻣٔI ﺔﯿﻋﺮﻓ : ،ﺞﯿﻠﳋا نﺮﻘﻟا ،ﻲﻘﯾﺮﻓٕﻻا قﴩﻟا ،ﻂﺳؤFا بﺮﻐﳌا .ﰊﺮﻌﻟا ﺖﲢو قﻮﻓ ﺔﯿﻟوhا تﺎﻘﻓﺪﺘﻟا ﺔﻓﺎﺜﻛو ﺔ8ﴎ ةد+ز ﰲ ﱒﺎﺳ ﻞ8اﻮﻔﻟا ىﻮﺘ2ﺴﻣ ﲆ8 لﻮﺤﺘﻟا oنٕا ﺔﯿ2ﺳﺎﯿ2ﺳﻮﯿﳉا ﺮqاوhا ﻦﻣ ﲑ>ﻜﻟا ﺖﺴﻣ ةﺪﯾﺪ8 ت+ﺪﲢ ﲁﺸt ةﲑVٔFا ﻩﺬﻫ ﺖﺤﺒﺻٔI ﺪﻗو ،ﺔTﻣﻮﻘﻟا v ﺔﯿﺠﯿﺗاﱰﺳ . ًﺎﻘﲻو ًﲈﻬُﻣ ًارﻮﳏو ﱐﺎﻨﺒﻠ~ا ﷲ بﺰﺣ ت+ﻮﻟؤI ﲅﺳ ﻲﻄﺳؤI قﴩﻟا ءﺎﻀﻔﻟا ّﻞﺘﳛو ةﺮqاhا ﻞﻘﺛ ﱃٕا ﺮﻈﻨﻟR ‡ذو ،ﺎﻫدﺎﻌﺑٔI ﲁˆ ﺔﻣوﺎﻘﳌا ﺔﻔﺴﻠﻓ ﲆ8 ةﺰﻜ‰ﺮﳌا ﺔﯿLﻣٔFا ﻪﺘ2ﺳﺎﯿ2ﺳ ءﺎﻨﺑ ﰲ ًﺎﯿﲡاﱰﺳا ﱃٕا ،نﺎﻨﺒﻟ ﰲ ﲏﻣٔFاو ﳼﺎﯿ2ﺴﻟا ﺪﻬﺸﳌا ﲆ8 ةﴍﺎﺒﳌا ﺎﲥﺎﺳﲀﻌﻧاو ﺔﯿﻄﺳؤI قﴩﻟا ﺪﯾاﺰ‰ ،‡ذ ﺐﻧﺎ• ﺔﯿﺑﺎﻫرٕﻻا تﺎ8ﺎﶺاو ﲇﯿﺋاﴎٕﻻا /ﲄ–ﺮﻣٔFا رﻮﶈا فﺮﻃ ﻦﻣ ﺔﺻﺎV ﺔﯿLﻣٔFا ﺲﺟاﻮﻬﻟا /تاﺪﯾﺪﳤœا ىﻮﺘ2ﺴﻣ ﺔ•ﻠﺴﳌا (ﷲ بﺰﺣ تﺎﯿﺑدٔI ﺐﺴﺣ ﺔﯾﲑﻔﻜﺘﻟا تﺎ8ﺎﶺا ) ، ﲆ8 ﻞﲻ يﻮﻗ رﺎV ﰪﺪﺑ ﻰﻈﲢ ﱵﻟاو و ﳼﺎﯿ2ﺴﻟا راﺮﻘﺘ2ﺳv ﲆ8 ًاﺮﻄﺧ ﲁﺸt ﺖﺤﺒﺻٔI ﲈﻛ ،ﺎﻬﲻدو ﺎﳤ–ﺬﻐﺗ ﻮﯿﳉا ﻚﺳ§ﻟا ءﺎﻨﺒﻟاو ﲏﻣٔI ةوﻼ8 ،ﰄﺎﺴﻔﯿ2ﺴﻔﻟا ﻲﻔﺋﺎﻄﻟا عﻮﻨﺘﻟا ﱃٕا ﻊﺟار ‡ذو ،ةﲑﺒM ﺔﺷﺎﺸﻫ ًﻼﺻٔI ﱐﺎﻌﯾ ي«ا ﱐﺎﻨﺒﻠ~ا ﻲﻋ§ﺟv .ت+ﻮﻬﻟاو ﱀﺎﺼﳌا ﺔﺑرﺎﻀ0ﻣ ﺔTﺟرﺎV فاﺮﻃٔ-ﺑ ﺎﻬﻃﺎﺒﺗراو تاءﻻﻮﻟا ع ُزﻮﺗ ﺔﯿﻟﲀﺷٕا ،‡ذ ﲆ8 ٔFا قﴩﻟا ﺔﻘﻄLﻣ تﺎﻣزٔI ﺖﻓﻻ ﲁﺸ®و مﻮﯿﻟا زﱪﯾ ﲈﻛ ﻦﻣ °ﺎ± ﰲ ﺔﻘﻄﻨﳌا ﺖﻠVدٔI ﱵﻟا ﻂﺳو مﺎﻌﻟا ﺮﺧاؤI ﰲ "ﰊﺮﻌﻟا ﻊﯿﺑﺮﻟR "ﻰﻤﺴ´ ﺎﻣ ؤI ﰊﺮﻌﻟا كاﺮﳊا ﺔﺻﺎV ،ءﺎﯿﻤﻌﻟا ﴇﻮﻔﻟا 2010 ﻊﺒﻃ ي«ا ، ﻩدراﻮﻣ ﺔﺌﺒﻌﺗ ﱃٕا ﱐﺎﻨﺒﻠ~ا ﷲ بﺰﺣ ﻦﻣ ﻰﻋﺪﺘ2ﺳا ﺎﻣ ﻮﻫو ،ﺔﻘﻄﻨﳌا ﻞ»ﻘﺘ2ﺴﻣ لﻮﺣ ةﲑﺒM ﻚﺷ °ﺎ± ﻊﻣ نوﺎﻌﺘﻟR ﺔﯾﺮﻜﺴﻌﻟاو ﺔﯾدﺎﺼ0ﻗvو ﺔﯿ2ﺳﺎﯿ2ﺴﻟا ﲔﳰﻠﻗٕﻻا ﻪﺋﺎﻔﻠ± طﻮﻐﻀﻟا ﻩﺬﻫ ﺔ½اﻮﳌ ،(+رﻮﺳو ناﺮ–ٕا ) ﻚﺸﻟاو كﺎﺒﺗرv °ﺎ± ﻦﻋ ﺔﲨﺎﻨﻟا ﺔﯿLﻣٔFا تاﺪﯾﺪﳤœاو ﺔﯿﺑﺎﺒﻀﻟاو قﴩﻟا ﻲﳰﻠﻗٕﻻا ﲏﻣٔFا مﺎﻈﻨﻟا ﰲ ﻲﻄﺳؤI . ُ´ فﻮﺳ ، قاﺮﻌﻟا ، ﰊﺮﻌﻟا ﺞﯿﻠﳋا لود ، ﲔﻄﺴﻠﻓ ، ندرٔFا ، نﺎﻨﺒﻟ ، +رﻮﺳ ) ﻞﻤﺸt لود ﺔﯿﻄﻐﺘﻟ ﺢﻠﻄﺼﳌا اﺬﻫ م َﺪÀَﺘ2ﺴ ناﺮ–ٕا و .(ﻞﯿﺋاﴎٕا )

(14)

ﻣﺪﻘﻣ

ـــــــــــــــــــــــ

ﺔ

3 ،قﺮﻃ قﱰﻔﻣ ﰲ ﺎﳤ#ﻣُﺮِ$ ﻂﺳؤ(ا قﴩﻟا ﺔﻘﻄ.ﻣ ﺖﻠﻌﺟ ةﴏﺎﻌﳌا ﺔّﯿ.ﻣٔ(ا ﺔ67ﺒﻟا #نٕاو ﺶ7ﻌﺗ ﺚ=ﺣ ?ﺎ@ ﺔﻘﻄﻨﳌا ةﺮBاد ﻦﲷ ﱐﺎﻨﺒﻠFا ﷲ بﺰﺣ ﻊﺿو يKا ﺮﻣٔ(ا ،ﱂﺎَﻌﳌا ?ﻮﻬﳎو ةﺮﻘﺘQﺴﻣ ﲑT ﺔﯿﺑﺎﺒﺿ تVﺪXﺘﻟا ىﻮﺘQﺴﻣ عﺎﻔﺗرا ،Yذ ﲆ[ ةوﻼ[ ،ﺎﳤ7ﻨﺑ لﻮﲢو ﺔﯿ.ﻣٔ(ا تاﺪﯾﺪﳤ_ا ةرﻮﻄﺧ ﺔa=bﻧ فاﺪﳤQﺳd Yذو ،ﺔﻣوﺎﻘﳌا رﻮﳏو ﷲ بﺰﳊ ﻲﲡاﱰﺳd ﻖﻤﻌﻟا فﺎﺸﻜmاو ةﴍﺎﺒﳌا ﲑTو ةﴍﺎﺒﳌا ﺔﯿ.ﻣٔ(ا ﺐpﺴq .مﺎﺸﻟا ﰲ ﻲﻋﺮﻔﻟا ﲏﻣٔ(ا مﺎﻈﻨﻟا ﲆ[ ﺔﯿ.ﻣٔv تVﺪﲢ ﻖﻠﲣ لاﺰx ﻻ ﱵﻟا ﺔﯾرﻮﺴﻟا ﺔﻣزٔ(ا ةﺮﻜﺴﻋ تﺎﯿﻋاﺪﺗ 1

-عﻮﺿﻮﳌا ﺔﯿﳘٔv

.

:ﺔﯿﻠﻤﻌﻟاو ﺔﯿﻤﻠﻌﻟا ﻪﺘﳰﻗ ﻦﻣ عﻮﺿﻮﳌا ﺔﯿﳘٔv ﺮﻬﻈﺗ

ﻣ :ًﻻؤv

ﻦ

:ﺔﯿﻤﻠﻌﻟا ﻪﺘﳰﻗ ﺔ=ﺣ‚

عﻮﺿﻮﳌا جرﺪﻨﯾ ﺔﯿ.ﻣٔ(ا تﺎﺳارƒا" ﻞﻘﺣ ﻦﲷ " ﺖﻓﺮﻋ ﱵﻟا ﻮﯿﳉا /ﺔﯿﺠﯿﺗاﱰﺳﻮﯿﳉا تﻻﻮﺤﺘﻟا ﺖﻌﻓد ﺚ=ﺣ ،نٓ(ا ﺔﯾﺎT ﱃٕا ًﻻﻮﺻو تﺎ=‘ﯿﻧ’ﻟا ﺔﯾاﺪﺑ ﰲ ةﲑﺒ“ ﺔﻀﳖ ﱪﺘﻌﯾ ﺚ=ﺣ ،ﺔﯿ.ﻣٔ(ا ﺔﺳﺎﯿQﺴﻟا ﺔ[ﺎﻨﺻ ﻞ[اﻮﻓو تاﲑﻐ™ﻣ ﲆ[ ةﺮﳣQﺴﻣ ﺚﯾﺪﲢ ﺔﯿﻠﲻ ﱃٕا ﺔﯿﻟوƒا ﺔﯿﻟﺎﺼﺗا ﰲ ةﺪﯾﺪž ﺔﻓﺎﺿٕا ﱔ ﺔﯿ.ﻣٔv دﺎﻌﺑٔv لﻼ ﻦﻣ ﱐﺎﻨﺒﻠFا ﷲ بﺰﺣ ﺔﺳراد ﻦﻣ ﲑ¢ﻜﻟا ّنٔ( ،ﻞﻘﳊا اﺬﻫ ﻦﻣ ﲑ¢ﻜﻟا ﰲ تﺰﻛرو ﺔﯿ.ﻣٔ(ا تﺎﺳﺎﯿQﺴﻟا ﺔ[ﺎﻨﺻ ﰲ لوƒا ﲑT ﻦﻣ ﻞ[اﻮﻔﻟا رود ﺖﻠﳘٔv ﺔﯿ.ﻣٔ(ا تﺎﺳارƒا ةرﻮﺜﻟاو ﺔﳌﻮﻌﻟا تﺎﯿﻋاﺪﺗ ّنٔv ﲑT ،ﲏﻣٔ(ا ﻞﻌﻔﻟاو ﻦﻣٔ(ا ﺮﻜﺘﲢ يﺪﯿﻠﻘﺗ رﺎﻃٕﰷ ?وƒا ﺔﯿﻌﺟﺮﻣ ﲆ[ تﻻﺎﳊا ﺔﺳﺎﯿQﺴﻟا ﰲ ﻞ[ﺎﻓ ﲁ_ ﺖﻠﻌﺟ ﺔ=ﺟﻮﻟﻮ.ﻜﺘﻟا ﻪﺗﺎ©ﻮﺗ ﺎﻬﻟﻼ ﻦﻣ ﲏpﯾ صﺮﻔﺑ ﻰﻈﳛ ﺔﯿﳰﻠﻗٕﻻا ؤv ﺔﯿﻟوƒا .ﺾﳏ ﰐﲈﻏاﺮ$ ﲏﻣٔv ﻖﻠﻄ.ﻣ ﻦﻣ ﻪﺗارﺎ=ﺧو ءﺎﻨﺒﻟ ﺔﺑرﺎﻘﳌا ﺔﯾﺮﻈﻨﻟا ﺮﻃٔ(ا ﱒٔv ﲆ[ يﺮﻈﻧ طﺎﻘﺳٕا ثاﺪ@ٕا ﱃٕا ﻰﻌﺴ± ﺔﺳارƒا #نٕﺎﻓ ،ﱄﺎﺘﻟ³و ﻩﺬﻫ #نٔvو ﺔﺻﺎ ،ﻂﺳؤ(ا قﴩﻟا ﺔﻘﻄ.ﻣ ﰲ ﱐﺎﻨﺒﻠFا ﷲ بﺰﳊ ﺔﯿ.ﻣٔ(ا ﺔﺳﺎﯿQﺴﻟا ﺔﯿﲡاﱰﺳٕﻻا ةﺮBاƒا ﻦﻣ ﲑ¢ﻜﻟا ﺎﳱﻓ ﻚﺑﺎﺸbﺗو ،ﺔﯿﺘﻟود ﲑT ﻞ[اﻮﻔﻟا ﱴﺣو ﺔﯿﳰﻠﻗٕﻻاو ﺔﯿﻟوƒا ىﻮﻘﻟا ﻦﻣ ﺪﯾﺪﻌﻟا ﺎﳱﻓ ﺲﻓﺎ.bﺗ ﲏﻣٔ(ا كﻮﻠﺴﻟا ﻞﯿﻠﲢ ﰲ ﺔﺳارƒا ﱒﺎﺴ± ﲈﻛ ،(ﺔﻨﯿﻠFا) ةﺪﯾﺪﳉاو ( ﺔﺒﻠﺼﻟا) ﺔﯾﺪﯿﻠﻘﺘﻟا ﺔﯿ.ﻣٔ(ا تاﺪﯾﺪﳤ_ا ﻨﺒﻠFا ﷲ بﺰﳊ ﻲﳰﻠﻗٕﻻا يﺮﻜﺴﻌﻟاو ﳼﺎﯿQﺴﻟاو يﺪﺋﺎﻘﻋ مﻮﻬﻔﻣ ﲆ[ ِﲏَpْﻨَﯾ يKاو ،ﱐﺎ ًﻼﺜﳑ ¾ﻮﻟﻮﯾﺪﯾٕا ﰲ " ﺔﻣوﺎﻘﳌا عوﴩﻣ تاﲑﺴﻔﺗ ﻖﻠﻄ.ﻣ ﻦﻣ ﷲ بﺰﺣ ¿ ﺲﺳٔv يKا ،دﺎﻌﺑٔ(ا دﺪﻌ™ﻣ" ﺔﯿﻌﻗاو -ﺔﯿﺋﺎﻨﺑ ،ﻦﻣٔÀﻟ

(15)

ﻣﺪﻘﻣ

ـــــــــــــــــــــــ

ﺔ

4 لو•ﻟ ﺔ•ﻜﺘﯿﻟﻮﺒﯿﳉا دوﺪﳊا تﴪ( "ﺔﯿﻠﺛﺎﲤ ﲑ/" تاﺪﯾﺪﲥ مﺎﻣٔ4 ًﺎﯿ5ﻣٔ4 ﺔﻔﺸﻜ5ﻣ ﺖﲵٔ4 ﺔﻘﻄﻨﳌا >نٔ4و ﺔﺻﺎ@ ﱃٕا ﺮﻘDﻔﺗو .ﺎﲛاﻮDﺣاو ﺎﳤJاﻮﳌ ﺔﯿﻌﻗاو ﺮﻃٔ4

ًﺎﯿﻧO

؛

ﺔﯿﻠﻤﻌﻟا ﻪﺘﳰﻗ ﻪﺘ•ﺣS ﻦﻣ

: عﻮﺿﻮﳌا ﺔﯿﳘٔ4 ﻦﳬY ﷲ بﺰﺣ رود ﲆ] ءﻮﻀﻟا ﻂﯿﻠﺴa ﰲ عﺎﻄﺘcﺳا ﺚ•ﺣ ،ﺎ•ﻜfﺮﻣٔ4 مﻮﻋﺪﳌا ﲇﯿﺋاﴎٕﻻا وﺪﻌﻟا ﺪﺿ "ًﺎﯿﲡاﱰﺳا ًارﺎﯿﺨo" ﺔﻣوﺎﻘﳌا ﲎqﺗ ﻦfrا ﱐﺎﻨﺒﻠtا ٕا) ﻊﻣ ﻲﲡاﱰﺳا ﺐﻋر نزاﻮﺗ ﻖﻠﳜ نٔ4 بﺰﳊا ةرﻮﻄﺳٔ4 ﴪ(و ﺔ{ﻓﲀDﻣ ﲑ/ تﺎﯿﻧﲀﻣٕ~ ﺔﻘﻄﻨﳌا ﰲ (ﻞﯿﺋاﴎ ﻮﯿﳉا بﺰﳊا فاﺪﻫٔ4 ﰲ ﻊﺳﻮﺘﻟا ﻊﻣ ،مﺰﳞ ﻻ يrا ﲇﯿﺋاﴎٕﻻا ﺶ†ﳉا -ﻮﯿﳉاو ﺔﯿ5ﻣٔ4 لﻼ@ ﻦﻣ ﺔﯾرﺎﻀﺣ ّئ4 فﺎﻌﺿٕﻻ "ﻲﻋﻮﻟا ﰾ ﺔﻛﺮﻌﻣ" ﻖﯾﺮﻃ ﻦﻋ ﺔﻘﻄﻨﳌا ﰲ ﺔﯿﺑﺮﻐﻟا/ﺔ•ﻜfﺮﻣٔ‘ا ﻊﯾرﺎﺸﻤﻠt يﺪﺼﺘﻟاو ﺾﻓﺮﻟا ﺔﻓﺎﻘﺛ ﻦﻫﺮY نٔ4 ﻦﻜﳝ راودٔ4 .ﺔﯿﺑﺮﻏ ﺔ•ﺟرﺎ@ فاﺮﻃٔ‘ ﺎﲥSﻮﻜﻣ ﲁ˜ ﺔﻘﻄﻨﳌا ى™ ﺎﻬﺴﺳﺆﯾ نٔ4 بﺰﳊا عﺎﻄﺘcﺳا ﱵﻟا تاﺰﻜYﺮﳌا ﻦﻣ ةدﺎﻔﺘcﺳž ﰲ ﺔﺳار•ﻟ ﺔﯿﻠﻤﻌﻟا ﺔﳰﻘﻟا ﺮﻬﻈﺗ ﲈﻛ ﺔﻣوﺎﻘﳌا ﻊﳣﳎ تﰷرﺪﻣ ّنٔ4 ﺚ•ﺣ ،ﺔﯿ5ﻣٔ‘ا ت¥ﺪ¦ﺘﻟا ﺔJاﻮﳌ ﷲ بﺰﺣ ةﺪ•ﻘﻋ ﰲ ﺔﯿﻠﺼﻔﻣ تاﲑﻐDﻣ ﱔو ، ﻦﻣٔ‘ا ﺔ]ﺎ5ﻣو تﺎﻣﻮﻘﻣ ﱒٔ4 ﻦﻣ ةﺪ©اوو ﺔﯿ5ﻣٔ‘ا ﺔﺳﺎﯿcﺴﻟا ﻦﻣ ٔ4ﺰﺠﺘﯾ ﻻ اًءﺰﺟ ﺖﺤﺒﺻٔ4 بﺰﳊا ى™ ﺪﯾﺪﳤ¬ا ﲏﻃﻮﻟا ﯿﻧﺎﻨﺒﻠtا عﺎﻓ™او ﻦﻣٔ‘ا ﺔﺳﺎﯿcﺳ رﺎﻃٕا ﰲ ﱐﺎﻨﺒﻠtا نﺎ•ﺣٔ‘ا ﻦﻣ ﲑ®ﻜﻟا ﰲ ﺔ . 2

-ﺎﺒcﺳٔ4

عﻮﺿﻮﳌا رﺎﯿDﺧا ب

.

عﻮﺿﻮﳌا رﺎﯿDﺧﻻ بﺎﺒcﺳٔ4 ةﺪ] كﺎﻨﻫ ﺪ°ﻮﺗ ±ﻓ ﻞﺜﳣY ﲇﯾ :

ٔ•-بﺎﺒ#ﺳٔ%ا

ﺔﯿﺗا)ا

؛ ﺔﯿﺗا)ا بﺎﺒ#ﺳٔ%ا رﻮﺤﳣ-ﲇﯾ 0ﻓ عﻮﺿﻮﳌا رﺎﯿ4ﺧﻻ : § ،ﺔﻘﻄﻨﳌا ﰲ ﱐﺎﻨﺒﻠ>ا ﷲ بﺰﳊ ﺔﯿBﻣٔ%ا ﺔﺳﺎﯿ#ﺴﻟا عﻮﺿﻮﻣ لﻮﺣ ءﻮﻀﻟا ﻂﯿﻠﺴIو ﺚﺤﺒﻟا ﰲ ﺔﺒﻏﺮﻟا ﲆN فﺮﻌﺘﻟا لﻼR ﻦﻣ بﺰﳊا TﺎUﺧو راﴎٔ• فﺎﺸXﻛاو تﻼﻣﺎﻌﻣ ﱪﺘﻌﯾ ﺚ[ﺣ ،ﻩءﺎﻘﺑو ﻪﺗﻮﻗ جذﻮﳕ ﻪNﻮﻧ ﻦﻣ ﺪﯾﺮﻓ تﺎcﺎdﻨﻟا ﻦﻣ ﺪﯾﺪﻌﻟا ﻖﻘﳛ نٔ• عﺎﻄﺘ#ﺳا ﺪﻗو ،ﺔﯿﻟوgا تﺎﻗﻼﻌﻠ> ﴏﺎﻌﳌا ﱗرﺎﺘﻟا ﰲ ﺎﻣ ﺔﺻﺎR ،ﻪﻘﻘﲢ نٔ• ﻂﺳؤ%ا قﴩﻟا ﰲ ﺔﯿﺑﺮﻌﻟا لوgا ﺾﻌﺑ تﺰﲺ ،ﲑﺼﻗ فﺮﻇ ﰲ ﺔﻄﯿ#ﺴr ﻞﺋﺎﺳﻮﺑ عاﴫﻟv ﻖﻠﻌﺗ ﰊﺮﻌﻟا -ﲇﯿﺋاﴎٕﻻا .ﺎﲠﻮﻌﺷو ﺔﻘﻄﻨﳌا ﲆN ﻊﻗاو ﺮﻣٔ• ﺖﺿﺮﻓ ﱵﻟا ﺔﻌBﻘﳌا ﲑ‚ تTﻮﺴXﻟاو

(16)

ﻣﺪﻘﻣ

ـــــــــــــــــــــــ

ﺔ

5 § بﺰﺣ تارﺪﻗ لﻮﺣ ﺚﺤﺒﻟا ﰲ ﺔﺒﻏﺮﻟا ﱐﺎﻨﺒﻠ,ا ﷲ ﻟو.ا تﺎﻗﻼﻌﻟا ﰲ ﰐﻻود ﲑ4 ﻞ6ﺎﻔﻛ ﱵﻟاو ،ﺔﯿ ﻞﯿﻠ;ﺘﻟاو ﺚﺤﺒﻟ= ةﺮ>ﺪ? ةﺮﻫﺎﻇ ﺢﺒﺻٔE اﺬﲠ ﺔﻃﺎIٕﻼﻟ ﲔﺼﺘMاو ﲔNﺣﺎﺒﻟا ﻦﻣ ﺪﯾﺪﻌﻟا فﺮﻃ ﻦﻣ ﻰﲵٔE يTا ،ﲓﻈﻨﺘﻟا يدﺎ6 ﲑ4 ﻼ6ﺎﻓ ﰲ ﺔﺒﻌﺻ Xدﺎﻌﻣو ﺔﯿﳰﻠﻗٕﻻا تﺎZ[ﺗﱰﻟا ﰲ ةﲑﺒ^ ﲑﺛٔ`ﺗ ةرﺪﻗ a ﻟا ىﻮﻘﻟا ﻦﻣ ﺪﯾﺪﻌﻟا ﻪdﻓ ﺲﻓﺎfgﺗ يTا ،ﻂﺳؤjا قﴩﻠ, ﻲﳰﻠﻗٕﻻا ﲏﻣٔjا مﺎﻈﻨﻟا ًاﺮﻈﻧ ﺔﯿﳰﻠﻗٕﻻاو ىﱪﻜ ﻪﺘﯿﳘٔj r ﺔﯿﺠﯿﺗاﱰﺳ .

ب

-ﺔﯿﻋﻮﺿﻮﳌا بﺎﺒxﺳٔjا

؛ و ﺎﳱﻠ6 ﻞﻤﻌﻟا ىﺮﺟ ﱵﻟا ثﺎﲝٔjاو تﺎﺳار.ا ﻦﻣ ﺪﯾﺪﻌﻟا ﰬر ﱵﻟا ﺖﻟوﺎﻨﺗ عﻮﺿﻮﻣ ّﻧٔE ﲑ4 ،ﻂﺳؤjا قﴩﻟا ﺔﻘﻄfﻣ ﰲ ﺪﯾﺮﻓ جذﻮﳕ ﻩرﺎﺒﺘﻋ= ﱐﺎﻨﺒﻠ,ا ﷲ بﺰﺣ مﺪﻘﻧ نٔE „درٔE ﺎﻨ :لﻼ† ﻦﻣ اﺪﯾﺪ? ﺎ6ﻮﺿﻮﻣ § ّنٔE ﺚdﺣ ،بﺰﳊا ةﲑﺴﻣ ﰲ ﺔﯾدﺎﻣر لاﺰ‰ ﻻ Šواز لوﺎfgﯾ عﻮﺿﻮﳌا دﺪﻌ‹ﻣ ﺎIﺮﻃ ﺖﻣﺪﻗ ﺔﺳار.ا ﰲ ﺚﺤﺒﯾ دﺎﻌﺑٔjا ﺔﯿfﻣٔjا ﺮﻃٔjا rو ﺔﯿﺠﯿﺗاﱰﺳ ﺪﯿﻌﺑ بﺰﺤﻠ, ًا تﺎﺳار.ا ﻦﻣ ﲑNﻜﻟا ﻦﻋ ثﺎﲝٔjاو ﱵﻟا ﺔdŽﯾد ﺔﯾواز ﻦﻣ بﺰﳊا لوﺎfgﺗ – .ﺔﯾﺪﺋﺎﻘﻋ § لﺎﻘﺘﻧا ﻞﻣاﻮﻋ ﻚdﻜﻔﺗ Xوﺎﳏ ﺔﯿﺠﯿﺗاﱰﺳا نﺎﻨﺒﻟ ةدﺎﯿxﺳ ﻦﻋ عﺎﻓ.ا ﺔﺳﺎﯿxﺳ ﻦﻣ ﱐﺎﻨﺒﻠ,ا ﷲ بﺰﺣ ﺪﺿ تاﺪﯾﺪﳤ•ا ﺔﯿfﻣٔjا ﯿﻠﯿﺋاﴎٕﻻا ﺎﲛﺎﻔﻠIو ﺔ ﱃٕا ﺔﻣوﺎﻘﳌا عوﴩﻣ ﻞﯾﻮﲢ ›Iﺮﻣ ﱃٕا ﺔﯿfﻣٔE ﺔﺳﺎﯿxﺳ ﺔﯿﻋﺎﻓد ﺔﻤﻈfﻣ /Xود ﺔﻨﯿﳗ

.ﺔﻨﯿﻟ ؤE ﺔﺒﻠﺻ ﺖﻧﰷ ءاﻮﺳ ›ﳣﳏ ﺔﯿfﻣٔE تاﺪﯾﺪﲥ ئE ﺪﺿ

§ ﺔﯿfﻣٔjا تﺎﺳار.ا لﺎﳎ رﺎﻃٕا ﰲ ﺔﻓﺎﺿٕا ﱘﺪﻘﺗ ﻦﻣ ﺔﻔﯿﻨﻌﻟا ﻞ6اﻮﻔﻠ, ﺔﯿfﻣٔjا ﺮﻃٔjا ﰲ ﺚﺤﺒﻟا لﻼ† ﻦﻣ .ﺔﯿﻟو.ا تﻼ6ﺎﻔﺘﻟا ﺔdﻜﻣﺎﻨﯾدو ةروﲑﺻ ﰲ ةﺮ¥ﺆﻣ تاﺪIﻮ^ لو.ا ﲑ4 3

-ﺔﺳار.ا ﺔﯿﻟﲀﺷٕا

.

ﺔﯿﲡاﱰﺳاﻮdﺟ تﻻﻮﲢ ﻦﻣ ﻂﺳؤjا قﴩﻟا ﺔﻘﻄfﻣ ﻩﺪﻬﺸ¬ ﺎﻣ ّنٕا ﱃٕا تدٔE ةﺮﳣxﺴﻣ ﺔdﻜdﻣﺎﻨﯾدو ﲆ6 ﺲﻓﺎﻨﺘﻟا ﱃٕا ﺔﯿﻟو.او ﺔﯿﳰﻠﻗٕﻻا ىﻮﻘﻟ= ﻊﻓد ﺎﻣ ﻮﻫو ،ﻲﳰﻠﻗٕﻻا ﲏﻣٔjا مﺎﻈﻨﻟا رﺎﺴﻣ ﰲ ﲔﻘﯿﻟا مﺪ6 XﺎI ﻢﻬﳊﺎﺼﻣ ﲆ6 ظﺎﻔﳊاو ﻢﲥﺎIﻮﻤﻃ ﻖdﻘﺤﺘﻟ ﺔﻘﻄﻨﳌا ﻩﺬﻫ r ﺔﯿﺠﯿﺗاﱰﺳ ﻩﺬﻫ ﺔﯿﺻﻮﺼﺧ ةﺎ6اﺮﻣ نود

(17)

ﻣﺪﻘﻣ

ـــــــــــــــــــــــ

ﺔ

6 ا ﲑ• ﻦﻣ ﻞ•اﻮﻔﻟا ﺾﻌﺑ ﻊﻓد ي)ا ﺮﻣٔ,ا ،ﺔﻘﻄﻨﳌا ﺔﺳﺎﯿ5ﺳ ﲏ7ﺗ ﱃٕا ﱐﺎﻨﺒﻠ>ا ﷲ بﺰﺣ ﻞBﻣ ﺔﯿﻠﶈا لوD ﺎﳯﻣ فﺪﻬﻟا ،ﺔﯿHﻣٔI ، ىﻮﻘﻠ> ﺔﻨﳰﻬﻟاو ﺲﻓﺎﻨﺘﻟا اﺬﻫ ﻦﻋ ﺔﲨﺎﻨﻟا ﺔﯿHﻣٔ,ا تاﺪﯾﺪﳤSا ﻩﺬﻬﻟ يﺪﺼﺘﻟا ﺔVﺟرﺎﳋا ، ﻪHﻣ ﺎﯿﻌﺳ فﺎﺸﻜ\] ^ﺎ_ ﰲﺎﻨﺗ ﱃٕا ﲏﻣٔ,ا ﻪHﻣ ﱐﺎﻌﺗ ﱵﻟا ﻩﺬﻫ ﺔﯿ5ﺳﺎﯿ5ﺳﻮﯿﳉا ةﺮcاDا ، حﺮﻃ ﻦﻜﳝ ﻪﯿﻠ•و ﺔﯿﻟﲀﺷٕﻻا ﲆ• :ﱄﺎﺘﻟا ﻮﺤﻨﻟا

ﱐﺎﻨﺒﻠ>ا ﷲ بﺰﳊ ﺔﯿHﻣٔ,ا ﺔﺳﺎﯿ5ﺴﻟا ﺖﻋﺎﻄﺘ5ﺳا ىﺪﻣ ئI ﱃٕا

ﰲ

تاﺪﯾﺪﳤSا ﺔpاﻮﻣ

ثاﺪ_ٔI ﺪﻌﺑ ﻂﺳؤ,ا قﴩﻟا ﺔﻘﻄHﻣ ﰲ ﺔﯿHﻣٔ,ا

11 ﱪﳣ7ﺳ

2001

؟

ﺔﯿﻋﺮﻔﻟا xﺌ5ﺳٔ,ا ﻦﻣ ﺔ•ﻮﶍ حﺮﻃ ﻦﻜﳝ ،ﺔﯿﻟﲀﺷٕﻻا ﻩﺬﻫ ﲆ• ﺔﺑﺎ{ٕﻼﻟو :ﰲ ﻞﺜﳣ~و 1 - و ﻦﻣٔ,ا مﻮﻬﻔﻣ ﻮﻫ ﺎﻣ ﱔ ﺎﻣ ؟ﺔﯿHﻣٔ,ا تﺎﺳﺎﯿ5ﺴﻟا 2 - ؟ﺔﯿﻟوDا تﺎﻗﻼﻌﻟا ﰲ لوDا ﲑ• ﻦﻣ ﺔﻔﯿﻨﻌﻟا ﻞ•اﻮﻔﻟا رود ﻮﻫ ﺎﻣ 3 - قﴩﻟا ﺔﻘﻄHﻣ ﰲ ﱐﺎﻨﺒﻠ>ا ﷲ بﺰﳊ ﺔﯿHﻣٔ,ا ﺔﺳﺎﯿ5ﺴﻟا تادﺪﳏ ﱔ ﺎﻣ ؟ﻂﺳؤ,ا 4 - رﻮﳏ ﻊﻣ ﱐﺎﻨﺒﻠ>ا ﷲ بﺰﳊ ﻲﺠﯿﺗاﱰﺳ] ﻒﻟﺎ‹ﺘﻟا ﲁﺷ ﻒﯿŽ ناﺮ‘ٕا -’رﻮﺳ ﰲ ﻲﳰﻠﻗٕا ﲏﻣٔI مﺎﻈﻧ ٔ,ا تاﺪﯾﺪﳤSا ﺔpاﻮﻣ ؟ﺔﻘﻄﻨﳌا ﰲ ﺔﯿHﻣ 5 - ﻪﳊﺎﺼﻣ ﱐﺎﻨﺒﻠ>ا ﷲ بﺰﺣ فﺮﻌُﯾ ﻒﯿŽ ] ﺔﯿﺠﯿﺗاﱰﺳ ؟ﺔﻘﻄﻨﳌا ﰲ 6 - ﺔﯿHﻣٔ,ا تاﺪﯾﺪﳤSا ﺔﻌﯿﺒﻃ ﱔ ﺎﻣ ﺎﻬﻟ ضﺮﻌﺘﯾ ﱵﻟا قﴩﻟا ﺔﻘﻄHﻣ ﰲ ﱐﺎﻨﺒﻠ>ا ﷲ بﺰﺣ ؟ﻂﺳؤ,ا 7 - ﷲ بﺰﺣ ﻞ˜ﻘﺘ5ﺴﻣ ﲆ• ﻂﺳؤ,ا قﴩﻟا ﺔﻘﻄHﻣ ﰲ ﺔﯿHﻣٔ,ا تاﺪﯾﺪﳤSا تﺎﯿﻋاﺪﺗ ﱔ ﺎﻣ ؟ﱐﺎﻨﺒﻠ>ا 4

تﺎﯿﺿﺮﻓ

ﺔﺳارDا

.

1 ﺔﯿﻟوDا تﻼ•ﺎﻔﺘﻟا ﺔVﻜVﻣﺎﻨﯾد تدادزا ﲈﳇ ،اﺪVﻘﻌﺗ د’دزا ﱃٕا œذ ىدٔI ﲈﳇ ٔI ود ا ﺔﻔﯿﻨﻌﻟا ﻞ•اﻮﻔﻟا ر .ﺔﯿﻟوDا تﺎﻗﻼﻌﻟا ﰲ لوDا ﲑ• ﻦﻣ

(18)

ﻣﺪﻘﻣ

ـــــــــــــــــــــــ

ﺔ

7 2 ﷲ بﺰﺣ ﻦﻣٔ( ﻂﺒﺗﺮ. ،ﻲﳰﻠﻗٕﻻا ناﺮ.ٕا ﻦﻣٔ6ﺑ .9رﻮﺳو 3 ﺎﻣ رﺪﻘﺑ @ دادﺰ. ﺮﳔ ا ط ﲏﻣٔCا /ﳼﺎﯿGﺴﻟا ﳊ ﺔﯿKﻣٔ( تاﺪﯾﺪﲥ ﱃٕا ضﺮﻌﺘﯾ ﺎﻣ رﺪﻘﺑ ،ﺎﯿﳰﻠﻗٕا ﷲ بﺰ ةﲑﻄﺧ .ردﺎﺼﳌا ﺔVﻮﻨXﻣ 4 ﴍﺎ[ﻣ ﷲ بﺰﺣ فﺎﺸﻜ^ا ﻪﻨﻋ ﺞﺘﻧ ﻂﺳؤCا قﴩﻟا ﰲ ﻲﳰﻠﻗٕﻻا ﲏﻣٔCا مﺎﻈﻨﻟا ﻒﻌﺿو ﺔﺷﺎﺸﻫ ة تاﺪﯾﺪﳤkا ﲆV .ﺔﯿKﻣٔCا 5 -ﳤkا ﺔnاﻮﻣ ﲆV بﺰﳊا ةرﺪﻗ ىﺪﲟ ﷲ بﺰﳊ ﺔﯿﳰﻠﻗٕﻻا ﺔﯿKﻣٔCا ﺔﺳﺎﯿGﺴﻟا ﻞ[ﻘﺘGﺴﻣ دﺪqﺘﯾ تاﺪﯾﺪ ﺔﯿKﻣٔCا ﺔﻘﻄﻨﳌا ﰲ ﺔrﻜrﻣﺎﻨﯾsا ﺔﯿKﻣٔCا تﻻﲀﺷٕﻻا ﻊﻣ ﻪﻔrﻜwو . 5

دوﺪx

ﺔﺳارsا

.

ﰲ ﺔﺳارsا ﺖﻘﻠﻄﻧا ﱐﺎﻣﺰﻟا ﺎﻫرﺎﻃٕا ثاﺪxٔ( ﻦﻣ 11 ﱪﳣ•ﺳ 2001 ّﻻٕا ،اﺬﻫ ﺎKﻣﻮﯾ ﺔﯾﺎ‚ ﱃٕا ّنٔ( ﴈﺎﳌا نﺮﻘﻟا ﻦﻣ تﺎﻨﯿﻌﺒGﺴﻟا ةﱰﻓ ﺔﯾﺎﳖ ﱃٕا عﻮﺟﺮﻠˆ ﺎﻨﺘﻌﻓد ﻞﺋﺎﺴﻣو تاﲑﻐXﻣ كﺎﻨﻫ ، ﺔﻃﺎxٕﻼﻟ لﻮﺣ ﱶﻛٔ( ﻪﺘﯾﻮﻫو ﷲ بﺰﺣ ﺲ•ﺳٔ6ﺗ فوﺮﻇ ﻮﯾﺪﯾٔ(و ﻮﻟ ﻪﺘrﺟ .ﲇﯿﺋاﴎٕﻻا ﺪﯾﺪﳤkا ﺔﻣوﺎﻘﻣ عوﴩﻣ رﺎﻃٕا ﰲ ﺎﻫﺎK•ﺗ ﱵﻟا ﺔﯿﻋﺎﻓsا ﺔﺳﺎﯿGﺴﻟا ءﺎﻨﺑ ﰲ ﱐﺎﻨﺒﻠˆا ﺶ•ﳉا ﻊﻣ –—اﺪﺗ لﻼ— ﻦﻣ ﺔﻨﯿﳗ ﺔﯿﻋﺎﻓدو ﺔﯿKﻣٔ( ﺔﺳﺎﯿGﺳ ﻪr™ﺒﺗو .ﺔﯿﻧﺎﻨﺒﻠˆا ﺔﯿﻨﻃﻮﻟا ﱗر› رﺎﯿXﺧا ﰲ ﺐ•ﺴﻟا ﻊﺟﺮ.و 11 ﱪﳣ•ﺳ 2001 •xﺮﻣ ﱪﺘﻌﯾ ﻪّﻧٔC عﻮﺿﻮﳌا ﰲ ﺚﺤﺒﻠˆ ثﺪq ¢ﺎﲝ ﺎﻘﯿﺛو ﺎﻃﺎﺒﺗرا ﺔﻄﺒﺗﺮﻣ ﺔﯿGﺳﺎﯿGﺳٔ( ﻞﺋﺎﺴﻣ ثﻼﺛ ﻊﻣ ﺎﺒﯾﺮﻘﺗ ﻦﻣاﺰwو ،ﺔﯿﻟوsا تﺎﻗﻼﻌﻟا ﱗر› ﰲ ﺔﯿﻠﺼﻔﻣ ،ﺚﺤﺒﻟا ﻞﳏ ﺔﺳارsا ًﻻؤ( V نﺎﻨﺒﻟ بﻮKﺟ ﻦﻣ ﺐﻧﺎﳉا يدﺎxٔ( ﲇﯿﺋاﴎٕﻻا بﺎqﺴ¦@ ، مﺎ 2000 رﺎﺒﺘﻋاو ﺔﻣوﺎﻘﳌا ﺔVﺎKﻣو ةﻮﻗ ﲆV ﴍﺆﻣ ﺔﺑﺎﺜﲟ ©ذ . ًﺎﯿﻧªو ةرادٕﻻا ﱃٕا ﻦ«@ شﻮﺑ جرﻮﺟ ﲄ.ﺮﻣٔCا ﺲ•ﺋﺮﻟا لﻮﺻو ، مﺎV ﺔrﻜ.ﺮﻣٔCا 2001 ﺔr™ﺒﺗو ﺔﯿﺠﯿﺗاﱰﺳا ةﺪﯾﺪ¯ ﺎﳯﲷ ﻦﻣو ﻂﺳؤCا قﴩﻟا ﰲ ﺔﯿKﻣٔCا ت9ﺪqﺘﻟا ﺔnاﻮﳌ ﳯ•ﺑ ﻦﻣو" ﺔﯿﻟﲀ.داﺮﻟا" ﺔrﻣﻼﺳٕﻻا ت³ﻈﻨﺘﻟا ﺔnاﻮﻣ ﱐﺎﻨﺒﻠˆا ﷲ بﺰﺣ ﺎ . ًﺎﺜﻟªو يرﻮﺴﻟا ﺲ•ﺋﺮﻟا ةﺎﻓو ، تﺎﻗﻼﻌﻟا ﺖﻓﺮﻋ ﺚrﺣ ﺪﺳٔCا رﺎﺸ´ ﻪﻨﺑا ﻪﻔﻠ—و ﺪﺳٔCا ﻆﻓﺎx ﺔﯾرﻮﺴﻟا -بﺰﺣ ةﺪﯾﺪ¯ •xﺮﻣ ﱐﺎﻨﺒﻠˆا ﷲ ،

(19)

ﻣﺪﻘﻣ

ـــــــــــــــــــــــ

ﺔ

8 ﻒﻟﺎ'ﺘﻟا ﺔﯾﻮﻘﺗ ﻞ-ٔ/ ﻦﻣ ﺔﯾﻮﻗ ﺔﻌﻓد ﺖﳫﺷو ﺠﯿﺗاﱰﺳ; ﻲ ﰪ>ا لﻼ@ ﻦﻣ بﺰﳊا تﺎCﻮﻤﻃ ﺪﯿFﻘﺗ مﺪGو H ﻪCJٔ/ يKا يﺮﻜﺴﻌﻟاو ﳼﺎﯿPﺴﻟا بﺰﺤﻠS ﺪﺳٔTا رﺎﺸ . ﺎﻣٔ/ ﱐﲀﳌا لﺎZا ﰲ ﴫﺤﻨFﻓ ﺔﺳار^ﻟ ﻂﺳؤTا قﴩﻟا ﺔﻘﻄbﻣ ﺎﻫﺪﯾﺪﲢ ﰲ ﺔﺑﻮﻌﺻ ﱐﺎﻌﺗ ﱵﻟا ﺔﻘﻄbﻣ ﺔFﻓاﺮﻐﺟ ﺪﯾﺪ'ﺘﻟ ﻞﻤﻌﺘPﺴُj ﱵﻟا ﺲﺳٔTاو ﲑﯾﺎﻌﳌا لﻮﺣ عﲈﺟٕﻻا ﴫﻨﻋ بﺎﯿﻏ ﱃٕا ﻊﺟار uذو ،ﺔﻗﺪﺑ تارﺎﺒﺘﻋا ةﺪG ﱃٕا ﺔﻓﺎﺿٕﻻx ،ﻂﺳؤTا قﴩﻟا ﺔﯿPﺳﺎﯿPﺳ و ﺔﯿﺠﯿﺗاﱰﺳا ،ﺔﯿPﺴﻓﺎﻨﺗ/ﺔﯾدﺎﺼ{ﻗاو ﺔFﺟﻮﻟﻮﯾﺪﯾٕاو ﺎﻫﺮ|اودو ﺔﺳار>ا تاﲑﻐ{ﻣ ّنٔ/ ّﻻٕا ،ﻲﳰﻠﻗٕﻻا ﲏﻣٔTا ﺐ•ﺮﳌا ﺔﯾﺮﻈﻧ لﻼ@ ﻦﻣ يﺮﻈﻨﻟا ﺎﳢ…ﺎ- ﰲ ﱴﺣو ناﺮ‡ٕا ﻦﻣ ﺪﺘﲤ ﱵﻟا ﺔﻘﻄﻨﳌا ﺪﯾﺪﲢ ﰎ ،ﺔﯿPﺳﺎﯿPﺳﻮﯿﳉا ﺎﻗﴍ ﱃٕا ﻂﺳﻮﺘﳌا قﴍ xﺮﻏ ﻻﻮﺻو ﻻﲈﺷ ﺎﯿ•ﺮŒ ﻦﻣو و ،xﻮbﺟ ﻦﳰ•ا ﱃٕا ﻫ ﰲ ،نﺎﻨﺒﻟ ،Žرﻮﺳ) ﻞﻤﺸj لود ﺔﯿﻄﻐﺘﻟ ﺢﻠﻄﺼﳌا اﺬﻫ لﲈﻌﺘPﺳا ﱲﯾ فﻮﺳ ﺔﺳار>ا ﻩﺬ (ﻞﯿﺋاﴎٕا )،ناﺮ‡ٕا ،قاﺮﻌﻟا ،ﰊﺮﻌﻟا ﺞﯿﻠﳋا لود ،ﲔﻄﺴﻠﻓ ،ندرٔTا . 6

-:ﺔﺳار>ا ﺔﻄﺧ ﺮ‡ﱪﺗ

ﻊﯿﻤﲜ ﺔﻃﺎCٕﻻاو ﺚﺤﺒﻟا عﻮﺿﻮﻣ ﺔﳉﺎﻌﻣ ﻞ-ٔ/ ﻦﻣ ﻪﺒﻧاﻮﺟ ﰎ ﰲ ﺎﻬﻌﺿوو ﺔﺳار>ا ناﻮﻨﻋ ﻚFﻜﻔﺗ ،ﻖﺳﺎﻨ{ﻣ رﺎﻃٕا ﱃٕا ﺔﺳار>ا ﺔﻄﺧ ﲓPﺴﻘﺗ ﰎ ﺪﻘﻓ لﻮﺼﻓ ﺔﻌﺑرٔ/ ﻦﻋ ﻚﯿﻫ¦ ، ﺔﲤﺎ@و ﺔﻣﺪﻘﻣ . ﻲﻔﻓ لؤTا ﻞﺼﻔﻟا ﻞGاﻮﻔﻠS ﺔﯿbﻣٔTا ﺔﺳﺎﯿPﺴﻟا لﻮﺣ Žﺮﻈﻧو ﺎﯿﳰﻫﺎﻔﻣ ًﻼ@ﺪﻣ ﲁﺷ لو>ا ﲑ¨ ﻦﻣ ﯿPﺳﺎﯿPﺴﻟاو ﻦﻣٔTا مﻮﻬﻔﲟ ﺔﻃﺎCٕﻻا لﻼ@ ﻦﻣ ،ﺔﯿﻟو>ا تﺎﻗﻼﻌﻟا ﰲ ﺔﯾﲑﺴﻔﺘﻟا تxرﺎﻘﳌا ﱪG ﺔﯿbﻣٔTا ﺔ ،ﺔﯿﻟو>ا تﺎﻗﻼﻌﻟا ﰲ ﺔFªﯾﻮﻜﺘﻟاو لو>ا ﲑ¨ ﻦﻣ ﺔﻔﯿﻨﻌﻟا ﻞGاﻮﻔﻟا ﰲ ﺚﺤﺒﻟا لﻼ@ ﻦﻣ ﱶﻛٔ/ ﺺﺼﺨﺘﻟا ﰒ قﴩﻟا ﺔﻘﻄbﻣ ﰲ ،ﻂﺳؤTا قﴩﻟا ﺔﻘﻄbﻣ ﺪﯾﺪﲢ ﱃٕا ﻻﻮﺻوو ،ﺎﻬﺼﺋﺎﺼﺧو ﺎﲥﺎﻔﯿﻨﺼﺗ ﱒٔ/ ﻦ‡زﱪﻣ ﱰﻘﻣ ﻦﲷ ﺎﻬﻌﻗﻮﻣو ﺔﯿﺠﯿﺗاﱰﺳﻮﯿﳉا ﺎﳤﯿﳘٔ/و ﻂﺳؤTا .ﻲﳰﻠﻗٕﻻا ﻦﻣٔTا ﺐ•ﺮﻣ ب ﺎّﻣٔ$ ﱐﺎﺜﻟا ﻞﺼﻔﻟا ﺪﻌﺑ ﻂﺳؤ0ا قﴩﻟا ﰲ ﷲ بﺰﳊ ﺔﯿ8ﻣٔ0ا ﺔﺳﺎﯿ9ﺴﻟا ﻊﻨﺻ ﻪ?ﻓ ﺎﻨﻟوﺎﻨﺗ ﺪﻘﻓ ، 11 ﱪﳣFﺳ 2001 ،ءﺪﺑ يذ ئدI ، ﷲ بﺰﺣ ةٔKﺸM ﰲ ﺔﯿﳰﻠﻗٕﻻاو ﺔﯿﻠSاTا ﺔUVﺒﻟا ﺮYٔ$ ﺪﯾﺪ[ﺘﺑ ﺎﻨﳃ ﰒ ،ﱐﺎﻨﺒﻠ_ا بﺰﳊا ﺔﯾﻮﻫ bزﺮcٔ$ ﻪﯿﺘﻌﺟﺮﻣو ﷲ بﺰﺣ تﺎﻗﻼf ﻢﻬﻔﻟ ﺔ?ﺣﺎiﻔﻣ توادٔ$ ﱪﺘﻌﺗ ﱵﻟاو ﺔﯾﺮﻜﻔﻟا /ﺔ?ﺟﻮﻟﻮﯾﺪﯾٕﻻا ﻪﻓاﺪﻫٔ$و ﺔﯿﳰﻠﻗٕﻻاو ﺔﯿﻠSاTا m ﺔﯿﺠﯿﺗاﱰﺳ ﺎﻬﻘ?ﻘﺤﺘﻟ ﻰﻌﺴr ﱵﻟا . ّﻣٔ$ ﺎ ﱐﺎﺜﻟا ﺚﺤﺒﳌا ﰎ ﺪﻘﻓ ، ﰲ ﺚﺤﺒﻟا

(20)

ﻣﺪﻘﻣ

ـــــــــــــــــــــــ

ﺔ

9 ﺔﯿ%ﺳﺎﯿ%ﺴﻟا تادﺪﶈا ﻒﻠﺘﳐ /و ﺔﯿﺠﯿﺗاﱰﺳ ﻮﯿﳉاو -ﻮﯿ%ﺳﻮﺴﻟاو ﺔﯾﺮﻜﺴﻋ ﺔﳘﺎﺴﳌا ﺔ<ﻣﻼ>ٕﻻاو ﺔ<ﻓﺎﻘﺛ ﰲ ﻂﺳؤFا قﴩﻟا ﺔﻘﻄIﻣ ﰲ ﷲ بﺰﳊ ﺔﯿIﻣٔFا ﺔﺳﺎﯿ%ﺴﻟا ءﺎﻨﺑ . ّنٔP ﲔR ﰲ ﺚﻟﺎﺜﻟا ﺚﺤﺒﳌا ﰿﺎ> ﺪﻘﻓ ، .ﻂﺳؤFا قﴩﻟا ﰲ ﷲ بﺰﳊ ﺔﯿIﻣٔFا ﺔﺳﺎﯿ%ﺴﻟا ﻊﻨﺻ تاﲑﻐ\ﻣ ﰲو ﺚﻟﺎﺜﻟا ﻞﺼﻔﻟا ، ﺎﻨﻟوﺎﻨﺗ ﻒﻟﺎ`ﺘﻟا ﲆ> ﲒﻛﱰﻟا لﻼd ﻦﻣ ﺔﯿﳰﻠﻗٕﻻا ﷲ بﺰﺣ تﺎﻗﻼ> ا ﻊﻣ ﷲ بﺰﳊ ﻲﺠﯿﺗاﱰﺳ/ ﱐاﺮkٕﻻا رﻮﶈ - يرﻮﺴﻟا ، ﻮﳓ ﻲﻌﺴﻟاو ،"ﺔﻣوﺎﻘﳌا رﻮﶈ" ﻲﳰﻠﻗٕا ﲏﻣٔP مﺎﻈﻧ ءﺎﻨﺑ ﻒﻟﺎ`ﺘﻟا اﺬﻫ ﲁﺸv ﺚ<ﺣ ﺠﯿﺗاﱰﺳ/ ﻲ ﺔﻘﻄﻨﳌا ﰲ ﺔﻄﯿ%ﺸw ةﻮﻗ رﻮﳏ ﰔﻼﺜﻟا ، ﱃٕا ﻒﻟﺎ`ﺘﻟا اﺬﲠ ىدٔP ﺎﳑ ﻊﯿﺑﺮﻟ} ﻰﻤﺴv" ﺎﻣ ؤP ﰊﺮﻌﻟا كاﺮﳊا ﺔ‚<ƒﻧ ﺪ<ﻘﻌﺘﻟا ﺔﻐﻟ} ﺔﯿ%ﺳﺎﯿ%ﺳو ﺔﯿIﻣٔP ت„ﺪﲢ ﺔ†اﻮﻣ ﰊﺮﻌﻟا 2011 " ،ﲁŠ ﺔﻘﻄﻨﳌا دﺪﳞ ﺢﺒﺻٔP ي•ا ّنٔP ﲑŽ ﻦﻣ ﺪﯾﺪﻌﻟا فﺮﻃ ﻦﻣ ﺔRﻮ\ﻔﻣ بﺮﺣ ﱃٕا ﺎﻬﻟﻮﲢو ﺔﯾرﻮﺴﻟا ﺔﻣزٔFا ،ﺔﯿﻟو‘او ﺔﯿﳰﻠﻗٕﻻاو ﺔﯿﻠﶈا ىﻮﻘﻟا ﺪﯾﺪﲥ ﺖﳫﺷ ا ﺠﯿﺗاﱰﺳا ﯿ ًﺎ <ﻘ<ﻘﺣ ًﺎ ًاﺮﻈﻧ ،ﻲﳰﻠﻗٕﻻا ﻩذﻮﻔﻧو ﷲ بﺰﺣ ﻦﻣٔF ّنٔF „رﻮﺳ ﺎﻬﻌﻗﻮﻣ ﲂﲝ ﻖﻤﻌﻟا ﲁﺸš ﺠﯿﺗاﱰﺳ/ ﻲ ﺰﳊ ﺮﻣٔFا ﻮﻫو ،ﻂﺳؤFا قﴩﻟا ﺔﻘﻄIﻣ ﻮﳓ ﷲ ب ﻩرﻮﻀﺣ ةد„زو ﺔﯾرﻮﺴﻟا بﺮﳊا ﰲ يﺮﻜﺴﻌﻟا ﻞdﺪﺘﻟا ﱃٕا بﺰﳊ} ﻊﻓد ي•ا ﺠﯿﺗاﱰﺳ/ ﻲ .ﺔﻘﻄﻨﳌا ﰲ ﰿﺎﻌﯾ ًاﲑdٔPو ﻊﺑاﺮﻟا ﻞﺼﻔﻟا ﻞﻇ ﰲ ﻂﺳؤFا قﴩﻟا ﰲ ﷲ بﺰﳊ ﺔﯿIﻣٔFا ﺔﺳﺎﯿ%ﺴﻟا ت„ﺪﲢ ، ﱄو‘ا ﺲﻓﺎﻨﺘﻟا ﻲﳰﻠﻗٕﻻاو ، ﺎﻗﻼﻄﻧا " ﺔﺑرﺎﻘﻣ لﻼd ﻦﻣ ﲄkﺮﻣٔFا يﺪ`ﺘﻟا ﻦﻣ ﯿﺠﯿﺗاﱰﺳا ﺔ ﺔﲻﺎﻨﻟا بﺮﳊا ﰒ ،ﻲﳰﻠﻗٕﻻا ﻩدﺪﲤو ﱐﺎﻨﺒﻠ¤ا ﷲ بﺰﺣ ذﻮﻔﻧ ءاﻮ\ﺣﻻ ﺔ<ﻜkﺮﻣٔFا ﺔﺑرﺎﻘﳌا ﰲ ﺔﯾواﺰﻟا ﺮﲩ ﺖﳫﺷ ﱵﻟاو" يﺪ`ﺘﻟا ﺠﯿﺗاﱰﺳ/ ﻲ ،ﺎﯿ%ﺳور ،"يزاﻮﺘﳌا ﲑŽ ﺚﻠﺜﻤﻠ¤" ) ﻞﯿﺋاﴎٕاو ( ﺔﺳﺎﯿ%ﺴﻟا ﲆ> ﻪﺗﺎﺳﲀﻌﻧاو ﺔﯾدﻮﻌﺴﻟاو IﻣٔFا ﻩرﻮﻀﺣو ﷲ بﺰﳊ ﺔﯿ ﺠﯿﺗاﱰﺳ/ ﻲ حﺮﻄﯿﻟ ،ﻂﺳؤFا قﴩﻟا ﺔﻘﻄIﻣ ﰲ ﲑdٔFا ﺚﺤﺒﳌا ةﺪ> تﺎﻫﻮﯾرﺎﻨ%ﺳ ﺔﯿﻠ-ﻘﺘ%ﺴﻣ ﻞﻠﲢ ﻪﺗﺎﻗﻼ>و ﻪﳊﺎﺼﻣو ﻩذﻮﻔﻧ ﲆ> ﺔﻈﻓﺎﶈا ﱐﺎﻨﺒﻠ¤ا ﷲ بﺰﺣ ةرﺪﻗ ىﺪﻣ / ﺔﯿﺠﯿﺗاﱰﺳ .ﺔﻘﻄﻨﳌا ﰲ

(21)

ﻣﺪﻘﻣ

ـــــــــــــــــــــــ

ﺔ

10 7

-.ﺔﯿﺠﳯﳌا ﺔﺑرﺎﻘﳌا

ﺔﻘﯾﺮﻄﺑ عﻮﺿﻮﳌا ﺔﳉﺎﻌﳌ ﺔﻤﺠﺴ3ﻣو 5ﻣﲀ7ﻣ ، ﻮﺤﻨﻟا ﲆ< ﻲﺠﳯﻣ ﻞﻣﲀ? د@ﻋا ةروﴐ ﴣ7ﻗا :ﱄﺎﺘﻟا §

ﻲﳜرﺎﺘﻟا ﺞﳯﳌا

رﻮﻄﺗ ﻊLMﺗ لﻼO ﻦﻣ ،ﻪﺘﯿﳘٔT ﱃٕا ﺮﻈﻨﻟX ﻲﳜرﺎﺘﻟا ﺞﳯﳌا لﲈﻌﺘZﺳا ﺔﺳار\ا ﴤ7ﻘﺗ : ^ﺬﺑو ،ﴈﺎﳌا نﺮﻘﻟا تﺎa3ﯿﻧﺎﲦ ﺔﯾاﺪﺑ ﰲ ﻪﺗٔfﺸh ﺬiﻣ ﱐﺎﻨﺒﻠmا ﷲ بﺰﳊ يﺮﻜﻔﻟاو ﲏﻣٔtاو ﳼﺎﯿZﺴﻟا رﺎﺴﳌا ﳌا اﺬﻫ ﻒﯿﻇﻮﺗ ﰎ ﻪﺘﯾﻮﻫو بﺰﳊا ﺔaﺟﻮﻟﻮﯾﺪﯾٕﻻ ﺖﺴﺳٔT ﱵﻟا ﺔﯿﳜرﺎﺘﻟا ﺔaﻔﻠﳋا ﲆ< فﻮﻗﻮﻟا ﻞ•ٔT ﻦﻣ ﺞﳯ ﻪﺗﺎﻗﻼ<و ﻪﻓاﺪﻫٔTو ،ﺔaﺟرﺎﳋا ﻲﳫﯿﻬﻟاو ﻲﳰﻈﻨﺘﻟا ﻩرﻮﻄﺗو ، ﺔﯿﻠﺼﻔﻣ ﻞ†اﺮﻣ فﺮﻋ بﺰﳊا نٔTو ﺔﺻﺎO ﰲ اﺪ• ﺔﺳﺎﺴﺣو ﻪﺗﲑﺴﻣ ﺔﯿﳰﻈﻨﺘﻟا ﺔﯿﳫﯿﻬﻟاو و ﻮﯿZﺳﻮﺴﻟاو ﺔﯿiﻣٔtاو ﺔﯿZﺳﺎﯿZﺴﻟا -ﺔaﻓﺎﻘﺛ . §

ﻲﻤﻈﻨﻟا ﻞﯿﻠŒﺘﻟا ﺞﳯﻣ

: تاﺪ†ﻮﻟا ﲔﺑ ﺎﻣ ﺔﯿﳰﻠﻗٕﻻا تﺎﻗﻼﻌﻟا ﻞﯿﻠŒﺘﺑ ﺺﺘﳜ ي•او ، و ﲎﻌُﯾ ﺎﻬﻓاﺪﻫٔT ﻖaﻘﺤﺘﻟ ﺎﻬ’ﺮﲢ تﺎﯿﻟ”Tو ،ﺔﯿﳰﻠﻗٕﻻا ﺔ•–ﺒﻟا ﰲ ﺎﲥﻼ<ﺎﻔﺗو ﺔﯿﻨﻃﻮﻟا ﺔﻤﻈﻧٔtا ﺔﺳارﺪﺑ ﯿﺠﯿﺗاﱰﺳš ﺔ ، ﺎﻨﻫو ﺞﳯﳌا اﺬﻫ زﱪﯾ œرﻮﺳ ناﺮ•ٕا رﻮﳏ ﻊﻣ ﺔﯿﳰﻠﻗٕﻻا ﻪﺗﺎﻗﻼﻌﻟ ﷲ بﺰﺣ ﺲﺳٔT ﺎﻣﺪﻨﻋ – ¢اﻮﻣو سﲈﺣ ﺔﻛﺮﺣ ﺔ ﰲ ﰊﺮﻌﻟا كاﺮﳊا ثاﺪ†ٔT ﺪﻌﺑ ﲏﻣٔtاو ﳼﺎﯿZﺴﻟا ىﻮﺘZﺴﳌا ﲆ< فﺎﺸﻜ¥ا ﻞﻇ ﰲ ﺔﯿiﻣٔtا تاﺪﯾﺪﳤ§ا مﺎﻌﻟا ﻊﻠﻄﻣ ﻊﻣ ﻂﺳؤtا قﴩﻟا ﺔﻘﻄiﻣ 2011 . §

ﰾاردٕﻻا ﺞﳯﳌا

: ﱃٕا ﺮﻈﻨﻟX ،ةﺪﯾﺪﳉا ﺔﯿiﻣٔtا تﺎﺳار\ا ﰲ 5ﻤﻌﺘZﺴﳌا ﱑﺎﻨﳌا ﱒٔT ﻦﻣ ﱪﺘﻌﯾو ﺪﯾﺪﻌﻟا ﱵﻟا تﺎﻣﲒﻧﲀﯿﳌاو ﺪﯾﺪﳤ§ا تﰷرﺪﲟ ﺔﻘﻠﻌﺘﳌا تﰷTردš / تارﻮﺼﺘﻟا ءﺎﻨﺑ لﺎﳎ ﰲ ﺎﻫﺮﻓﻮﯾ ﱵﻟا œاﺰﳌا ﻦﻣ لﻼO ﻦﻣ ﺔﯿiﻣٔtا تﻻﲀﺷٕﻻا ؤT ﺲﺟاﻮﻬﻟا ﻒﻠﺘﳐ ﺔ¢اﻮﳌ تارﺎﯿ7ﺧš ﺪﯾﺪﲢ ﰲ راﺮﻘﻟا عﺎﻨﺻ ﺎﻫﺪﳣﻌﯾ ﰲ ﻪﻔﯿﻇﻮﺗ لﻼO ﻦﻣ ﺞﳯﳌا اﺬﻫ زﱪﯾو ،ﺎﳖﻮﻌﻀﯾ ﱵﻟا ﻞﺋاﺪﺒﻟا ﰲ اﺬﻛو ﺔﯿiﻣٔtا ﺔﯿZﺳﺎﯿZﺴﻟا ءﺎﻨﺑ تادﺪﳏ .ﱐﺎﻨﺒﻠmا ﷲ بﺰﳊ ﺔﯿﻠLﻘﺘZﺴﳌا تﺎﻫﻮﯾرﺎi–ﺴﻟا ﻊﺿو ﺔﻘﯾﺮﻃ

(22)

ﻣﺪﻘﻣ

ـــــــــــــــــــــــ

ﺔ

11 8

-ﺔﺳار$ا تﺎﯿﺑدٔ

:

ﻚﺷﻻ ﺎﳑ ﴤﺣ ﺪﻗ ﻂﺳؤ-ا قﴩﻟا ﺔﻘﻄ3ﻣ ﰲ ﱐﺎﻨﺒﻠ;ا ﷲ بﺰﺣ ﻊﺿﻮﻣ ﺔﳉﺎﻌﻣ ّنٔ ﻪDﻓ ﲔﳣﻬﳌاو ﲔJﺣﺎﺒﻟا ﻦﻣ ﲑJﻜﻟا فﺮﻃ ﻦﻣ ةﺪﻌﺻٔ-او تQﻮﺘSﺴﳌا ﻊﯿﲨ ﲆX ﲑﺒY مZﻫ\ ﺮ]ﺪ^ عﻮﺿﻮﻣ ﻮﻫو ، ﺚﺤﺒﻟ\ ﺐﻧاﻮﺟ ةﺪX ﲆX ءﻮﻀﻟا ﺖﻄﻠﺳ ﱵﻟا ﺔﻤﻬﳌا ﺐhﻜﻟاو تﺎﺳارiا ﻦﻣ ﲑﺒY ﰛز kﺪ^و ﺪﻘﻓ اﺬﻬﻟو ، ارد ﰲ ّﯿﳘٔ ﱃٕا ﺮﻈﻨﻟ\ رﱪﻣ ﺮﻣٔ ﻮﻫو ،ﺎﲥﻼﯿﻠﲢو ﺎﲥﺎﺳ ﺎﲠ مﻮﻘﯾ ﱵﻟا ةﲒﳣﳌا ﻒﻗاﻮﳌاو راودٔ-ا ﺔﯿﻠXﺎﻓو ﺔ ﱐﺎﻨﺒﻠ;ا ﷲ بﺰﺣ .ﺔﻘﻄﻨﳌا ﰲ ﺖﻄﻏ ﱵﻟاو ،ﻦ]زﺮﻟا ﻲﻤﻠﻌﻟا نزﻮﻟا تاذ ﻊﺟاﺮﳌا ﺾﻌﺒﺑ ﺔﻧﺎﻌﺘSﺳ~ ﱃٕا ﺎﻨﻌﻓد ﺪﻗ ﺮﻣٔ-ا اﺬﻫ €نٕاو ٕا ﻞ^ٔ ﻦﻣ ﺎﻨﺜﲝ ﻞﳏ ﱔ ﱵﻟا ﺐﻧاﻮﳉا ﺾﻌﺑ ﻦﻣ ﺐﻧﺎ^ ﲆX ءﻮﻀﻟا ﺎﻨﻄﯿﻠﺴ† لﻼ‡ ﻦﻣ ˆذو ،ﱶﻛٔ ﺎﲛاﺮŒ /ﲏﻣٔ-ا ﺪﻌﺒﻟ\ ﺎﺳﺎﺳٔ ﺔﻘﻠﻌﺘﳌاو ﱐﺎﻨﺒﻠ;ا ﷲ بﺰﺣ ﺔﺳارد ﰲ ﺔﻤﻬﳌا ﺐﻧاﻮﳉا ﺠﯿﺗاﱰﺳ~ ﻲ دﴎ ﻦﻜﳝو . ﺔﯿ3ﻣٔ-ا ﺔﺳﺎﯿSﺴﻟا ﻊﺿﻮﻣ لﻮﺣ ﺎﲠ ﺔﻧﺎﻌﺘSﺳ~ ﰎ ﱵﻟاو ﻲﳝدﰷٔ-ا ﻲﻤﻠﻌﻟا نزﻮﻟا تاذ ﺔﻤّDﻘﻟا ﻊﺟاﺮﳌا ﺾﻌﺑ ﻠ;ا ﷲ بﺰﳊ ﱔو ﻂﺳؤ-ا قﴩﻟا ﺔﻘﻄ3ﻣ ﰲ ﱐﺎﻨﺒ : ü ﻟ بﺎﺘﻛ —ٕﻻا ﺪﺒﻌ ﲒﻘﻠﺑ . ــﺑ نﻮﻨﻌﳌا عدﺮﻟا ﱃٕا ﺮ]ﺮﺤﺘﻟا ﻦﻣ ﷲ بﺰﺣ 1982 -2006 ﺔﻨSﺳ ردﺎﺼﻟا 2006 ﷲ بﺰﺣ ةﻮﻗ تﻼﻣﺎﻌﻣ ﻦﻣ ﲨ ﺚﺣﺎﺒﻟا ﻪDﻓ لوﺎﻨﺗ ﺚDﺣ ، ﱐﺎﻨﺒﻠ;ا ) ﲓﻈﻨﺘﻟاو ةﺪDﻘﻌﻟا ( و زاﺮ¥ٕا ﻦﻣ بﺎ¦ﺴ§ﻼﻟ ﲇﯿﺋاﴎٕﻻا لﻼhﺣ~ ﻊﻓد ﰲ بﺰﳊا ﺎﻫدﻮﻘﯾ ﱵﻟا ﺔﻣوﺎﻘﳌا حﺎﳒ ىﺪﻣ ﺮ]ﺮﺤﺘﻟا)نﺎﻨﺒﻟ و ( ﺔﻛﺮﻌﻣ )ﺔ«اﻮﳌا عدﺮﻟا ( مﺎX بﺮﺣ لﻼ‡ 2006 ﺢﻠﻄﺻا ﺎﻣ ﻮﻫو ﺔﻤ- ةﺮﻜﻓ ﲆX ﺚﺣﺎﺒﻟا ﻂﻠﺳ ﺚDﺣ ، ."تادارٕﻻا ناﲒﲟ" ﺎﳱﻠX ّنٔ ﻦﻣ ﰬﺮﻟا ﲆX ﻦﻣ ﺪﯾﺪﻌﻟا ﻰﻄﻏ ﺪﻗ بﺎhﻜﻟا ﺐﻧاﻮﺟ ﺔﻌﯿﺒﻃ ﰣﻮﯾ ﱂ ﻪّﻧٔ ﻻٕا ،ﷲ بﺰﺣ ةﻮﻗ ﰲ ﺔﯿﻧﺎﻨﺒﻠ;ا ﺔﻄﻠﺴﻟا ّنٔ ﻦﻣ ﰬﺮﻟا ﲆX ،ﺔﯿﻧﺎﻨﺒﻠ;ا µوiا ﻊﻣ ﺔﯿ3ﻣٔ-ا ؤ ﺔﯿﻋﺎﻓiا ﺔﺳﺎﯿSﺴﻟ\ ﷲ بﺰﺣ ﺔﻗﻼX ﲆX نزاﻮﺘﻟا ﻦﻣ عﻮﻧ ﻖDﻘﲢ فﺪﳤSﺴ† ،ﺔﻣوﺎﻘﻤﻠ; ﺔﯿ3ﻣٔ و ﺔﯿSﺳﺎﯿSﺳ تﻼﯿﻬﺴ† مﺪﻘﺗ نﺎDﺣٔ-ا ﻦﻣ ﲑJﻜﻟا X ،¹رﺎﳋاو ﲇ‡اiا ﲔﯾﻮﺘSﺴﳌا ﺔﯾزاﻮﻣ ﺔﯿﳰﻠﻗٕا ﺔﯾﺮﻜﺴﻋ/ﺔﯿ3ﻣٔ تﺎﻗﻼﻌﻟ ﺲﺳٔ ﺪﻗ بﺰﳊا ّنٔ رﺎﺒﺘﻋا ﲆ .ﺔﯿﻧﺎﻨﺒﻠ;ا µوiا ﺎﲠ مﻮﻘﺗ ﱵﻟا ½ﺗ ﻦﻋ

(23)

ﻣﺪﻘﻣ

ـــــــــــــــــــــــ

ﺔ

12 ü ﺚﺣﺎﺒﻠ• ﺔﯿﺜﲝ ﺔﻗرو غرﺎ&'ﺳ ﱰﯿﺑ Peter Seeberg ﺔﻣﻮﺳﻮﳌا : ﰲ ﺔﯿﻋﺮﻔﻟا ﺔﯿ3ﻣٔ5ا تﺎﺒ6ﺮﳌا ﻞﯿﻠﲢ " ﺔﯿﺗﻻو=ا ﻞ>اﻮﻔﻟا رود :ﲑﻐﺘﳌا ﻂﺳﻮﻟا قﴩﻟا " ﺔﯿﺑﺮﻌﻟا ﲑE Fو=ا ﲑEو Analyzing security

subcomplexes in a changing Middle East-The Role of Non-Arab state Actors and Non-State Actors ﺔﻨHﺳ ةردﺎﺼﻟا 2016 ﲇﯿﻠﲢ /يﺮﻈﻧ رﺎﻃٕا ﺚﺣﺎﺒﻟا مﺪﻗ ﺎﻬﻟﻼW ﻦﻣ ﱵﻟاو ، و ﺎﯿ6ﺮZو ناﺮ[ٕا) ﺔﯿﺑﺮﻋ ﲑE ﺔﯿﺗﻻود فاﺮﻃٔ] ﻲﻌﺳ ﻪ`ﻓ زﺮbٔ] ﺰ[dﻣ ﻲﻋﺮﻓ ﲏﻣٔ] ﺐ6ﺮﻣ ءﺎﻨﺒﻟ ﻰﻌﺴi (ﻞﯿﺋاﴎٕا ، ناﺮ[ٕﻻ ﻲﻋﺮﻔﻟا مﺎﻈﻨﻟا ﲆ> ﺰﻛر ﺪﻗو .ﻂﺳؤ5ا قﴩﻟا ﺔﻘﻄ3ﻣ ﰲ ﷲ بﺰﺣو sرﻮﺳ رﻮﳏ ﻊﻣ ﰲ ﲏﻣٔ5ا ﺐ6ﺮﳌا ّنٔ] ّﰣو ﺎﻣﺪﻨﻋ ﺔّﯿﳘٔ5ا ﺔﯾﺎE ﰲ Fٔyﺴﻣ ﲆ> ءﻮﻀﻟا ﻂﻠﺳ ﺚﺣﺎﺒﻟا ّنٔ] ﺢﯿﲱ

ﲑE ،ﺔﯿﻋﺮﻓ ﺔﯿ3ﻣٔ] ﺔﻤﻈﻧٔ] ءﺎﻨﺒﻟ ﻰﻌﺴi ﺎ ّﳖٔ]و ﺎﳯ'ﺑ ‚ﻓ ﺲﻓﺎ3„ﺗو ﺔﯿﺑﺮﻋ ﲑE ىﻮﻗ ﻪﯿﻠ> ﺮﻄﯿHﺴi ﻂﺳؤ5ا قﴩﻟا ﺰﺤ† لو=ا ﲑE ﻦﻣ ﺔﻔﯿﻨﻌﻟا ﻞ>اﻮﻔﻠ• ﺔﯿ3ﻣٔ5ا تﺎﺳﺎﯿHﺴﻟا رود لوﺎ3„ﯾ ﱂ ﻪّﻧٔ] ﱃٕا ﻪﯿﻌﺳ ﰲ ﱐﺎﻨﺒﻠ•ا ﷲ ب ﺰﻛر ﺪﻗو ،ﲏﻃﻮﻟا عﺎﻓ=ا رﺎﻃٕا ﰲ ﺔﯿﻧﺎﻨﺒﻠ•ا ﺔﯾﺮﻜﺴﻌﻟا ﺔﺴﺳﺆﳌا ﻊﻣ نوﺎﻌﺘﻟŒ ﺔﯿﻋﺎﻓد ﺔﯿ3ﻣٔ] ﺔﺳﺎﯿHﺳ ةرﻮﻠﺑ .ﻞﯿ6و/ﻞ>ﺎﻓ ﺔﻗﻼ> رﺎﻃٕا ﰲ ناﺮ[ٕاو بﺰﳊا ﲔﺑ ﺔﲚﺎﻘﻟا تﺎﻗﻼﻌﻟŒ ﻂﻘﻓ 9

-ﺔﺳار=ا تŒﻮﻌﺻ

.

ﺎﻨﺘ”او ﺔﺳار=ا ﻩﺬﻫ داﺪ>ٕا ﺪﻨﻋ ﺮﻣٔ5ا ﺔﻘ`ﻘﺣ ﰲ ،تŒﻮﻌﺻ ﻦﻣ ﺔ>ﻮﶍ ــــــــــﺑ ﻖﻠﻌﺘﺗ ﺎﻬﻠﶍ ﰲو : ü عﻮﺿﻮﳌا ﺔﻌﯿﺒﻃ ، ﺐﻧاﻮﳉŒ ﻖﻠﻌﺗ ﺎﻣ ﺔﺻﺎW ﺔﯾﺮﻜﻔﻟا و ﺔﯿﺗsﻮﻬﻟاو ﺔ`ﺟﻮﻟﻮﯾﺪﯾٕﻻا ﱐﺎﻨﺒﻠ•ا ﷲ بﺰﳊ ﻩرﺎﺒﺘﻋŒ .ﻲﻌﯿHﺷ/ﱊﻼﺳٕا ﻪ ﻮﺗ وذ ü ﱐﺎﻨﺒﻠ•ا ﷲ بﺰﺣ عﻮﺿﻮﻣ ﺖﻟوﺎﻨﺗ ﱵﻟا ﺔﯿﻤﻠﻌﻟا ﺔﯿﻋؤ5ا ضرﺎﻌﺗ /مدﺎﺼﺗ ، ﻓ ﺎﻬﻋﻮﻨﺗو ﺎﲥﱶﻛ ﰬﺮ ¦ﻧٔ] ّﻻٕا ﻪ ﰲ §ﻮﻟﻮﯾﺪﯾٕا ﺐﻧﺎ ﻦﻣ عﻮﺿﻮﳌا ﺖﻟوﺎﻨﺗ ﺎﻬﻠﶍ – ﰐsﻮﻫ - ﲏﯾد ﱵﻟا تﺎﺳار=ا ﻦﻣ ﲑ«ﻜﻟا ﺪ ﻮﺗ ﺚ`ﺣ ، ﻊﯿHﺸ„ﻟا ﴩ-ﻟ ةادٔ] ﱐﺎﻨﺒﻠ•ا ﷲ بﺰﺣ تﱪﺘﻋا و ﻊﺟاﺮﳌا )ﺔ`ﻔﺋﺎﻄﻟا ﺔ`-ﺴﻟا (ﰊﺮﻌﻟا نﺎﺴﻠ•ا تاذ ، ّﻣٔ] ﻊﺟاﺮﳌا ﺎ فﺮﻄﺘﻟاو بﺎﻫرٕﻼﻟ جذﻮﳕ ﻪﺗﱪﺘﻋﺎﻓ ﺔﯿﺒ3ﺟٔ5ا تﺎﻐﻠ•Œ . ﰲ بﺰﳊا ﻦﻣ ﺖﻠﻌﺟ ىﺮﺧٔ] ﻊﺟاﺮﻣ ﺪ ﻮﺗ ،ﲔ² ﺮﻣٔ] سﺪﻘُﻣ ) ﻊﺟاﺮﳌا ﺎﻣ ﻮﻫو .(بﺰﺤﻠ• ةﺪﯾﺆﳌا مﺰﻠﺘHﺳا دﻮﻬﺠﲟ مﺎ`ﻘﻟا تا `ﻓﺎﺿٕا ﺔ ﺎﳱﻓ ﻖ`ﻗﺪﺘﻟاو ﺎﻬﺼﯿﺤﳣ·

(24)

ﻣﺪﻘﻣ

ـــــــــــــــــــــــ

ﺔ

13 ﺔﺳار•ا عﻮﺿﻮﻣ مﺪﳜ ي#ا ﺐﺳﺎﻨﳌا ﺎﻫرﺎﻃٕا ﰲ ﺎﻬﻔﯿﻇﻮﺘﻟ ﲒﲢ نود ﺚﺤﺒﻠ8 ﺔﯿﻋﻮﺿﻮﳌا ﺔﻐﺒﺼﻟا ءﺎﻔﺿٕاو ، ﻲﻤﻠﻌﻟا ﺚﺤﺒﻟا تﺎ?ﻗﻼBٔDﺑ ﻞﳐ ﻞﯿﻠﻀﺗ ؤJ ﻲﳝدﰷٔMا . ﰲ ﺔﺼﺼﺨﺘﳌا ﻊﺟاﺮﳌا ّSﻗ عﻮﺿﻮﳌا بﺰﺤﻠ8 ﲏﻣٔMا ﺐﻧﺎﳉا لﻮﺣ ، ﲾ ﻊﺟاﺮﳌا ﻞ عﻮﺿﻮﻣ ﺖﻟوﺎﻨﺗ ﱵﻟا ﱐﺎﻨﺒﻠ8ا ﷲ بﺰﺣ ﺔﯿ^ﻣٔMا دﺎﻌﺑٔM_ ﱲﲥ ﱂ / ﯿﺠﯿﺗاﱰﺳf ﺔ 8 ﰲ ﺔﯿ^ﻣٔMا ﻪﺘhﺳﺎﯿhﺳ ﺔiﺎﻨﺻ ﺔ?ﻔﯿkو بﺰﺤﻠ ﰾاردٕﻻا بﱰﻘﳌا ﲆi ﲒﻛﱰﻟا ﱃٕا ﱶﻛٔJ ﺎﻨﻌﻓد ﺎﻣ ﻮﻫو ،ﺔﻘﻄﻨﳌا / ت_ﱰﻘﳌا ﱒٔJ ﻦﻣ ﺪﻌﯾ ي#ا ﻲﻃﺎxyﺘhﺳf ﱃٕا ﻪ^ﻣو ،ﺔﯿ^ﻣٔMا تﺎﺳار•ا ﰲ ﺔﯿﺠﳯﳌا ﲑﺴﻔﺗ ﻒﻗاﻮﻣو ﷲ بﺰﳊ ﺔﯿ^ﻣٔMا ﺔﯿhﺳﺎﯿhﺴﻟا .ﺔﯿhﺳﺎﯿhﺴﻟا

(25)

: !ٔ#$% '(

*+,

)

-. /0 )01ٔ#$% -.23 /456, : !ٔ#$% '(

*+,

)

/7

)8 !96, ;/< )= )>1 )?/@AB3 )CDE

(26)

ﻼﻌﻟا ﰲ لو$ا ﲑ& ﻦﻣ ﲔﻠ+ﺎﻔﻠ. ﺔﯿ1ﻣٔ3ا ﺔﺳﺎﯿ5ﺴﻟا :لؤ3ا ﻞﺼﻔﻟا

.ﺔﯿﻟو$ا تﺎﻗ

15

.ﺔﯿﻟو$ا تﺎﻗﻼﻌﻟا ﰲ لو$ا ﲑ& ﻦﻣ ﲔﻠ+ﺎﻔﻠ. ﺔﯿ1ﻣٔ3ا ﺔﺳﺎﯿ5ﺴﻟا :لؤ3ا ﻞﺼﻔﻟا

ﻞﯿﻠ<ﺘﻠ. ﺔﯿ5ﺳﺎﺳٔ3ا ﺔﯿﻌﺟﺮﳌا ةﺪBﻮﻟا ﱔ ﻦﻣﺰﻟا ﻦﻣ Fﯾﻮﻃ ةﱰﻔﻟ ﺔﯿﻟﺎﻔﺘ5ﺴJﻮﻟا ﺔKﻣﻮﻘﻟا Mو$ا ﺖﻠﻇ ﺪﻘﻟ تﺎﻗﻼﻌﻟا ﰲ ﻲﻌﻗاﻮﻟا ﱘادﱪﻟا ةﺮﻄﯿ5ﺴﻟ اﺮﻈﻧ ﺔﯿﻟو$ا تﻼ+ﺎﻔﺘﻟا ﰲ ةﺮVﺆﳌاو ﺔﯿﻟو$ا ﲑ& ، ّﻧٔX ﻪ بﺮﳊا ﺔﯾﺎﳖ ﻊﻣو ةدرﺎﺒﻟا ، ﺔﯿﻟو$ا ﺔﺳﺎﯿ5ﺴﻟا ﰲ لو$ا ﲑ& ﻦﻣ ﲔﻠ+ﺎﻔﻟ^ ﱶﻛٔX مaﻫc دادزا ، ّنٔX ﻦﻣ ﰬﺮﻟ^ ﺖﻧﰷ ﻞ+اﻮﻔﻟا ﻩﺬﻫ رﺮﺤﺘﻟا تﰷﺮﺣو تﲈﻈﻨﳌاو ﺔﯿﻋaﺟc تﰷﺮﳊاو ﺔKmﯾ$ا تﰷﺮﳊا ﻞnﻣ ﻦﻣز ﺬ1ﻣ ةدﻮﺟﻮﻣ ، ّﻻٕا ّنٔX مaﻫc ﺎKqﺴr ﺚﯾﺪB ﺪﻌﯾ ﺔﯿﳰﻠﻗٕﻻاو ﺔﯿﻟو$ا تﻼ+ﺎﻔﺘﻟا ﰲ ﺎﻫﲑﺛٔvﺗو ﻞ+اﻮﻔﻟا ﻩﺬﻫ ﺔﺳراﺪﺑ . yﺎﻀﻘﻟا ﰲ ﲑ{ﻜﻟا ﱒﲑﺛٔvﺗو لو$ا ﲑ& ﻦﻣ ﲔﻠ+ﺎﻔﻟا راودٔX ﺪﯾاﺰ~ ةدرﺎﺒﻟا بﺮﳊا ﺪﻌﺑ ﺎﻣ ةﱰﻓ تﺪﻬﺷ ﺪﻗو ﺔﯿﻟو$او ﺔﯿﳰﻠﻗٕﻻا ﺔﯿ1ﻣٔ3او ﺔﯾدﺎﺼƒﻗcو ﺔﯿ5ﺳﺎﯿ5ﺴﻟا ، ﯾزﻮﺣ ﻪﯿﻟٕا ﺐﻫذ ﺎﻣ اﺬﻫو ي… ﻒ joseph Ney ي‡ا ﺎﯿﻟﺎﻔﺘ5ﺳاو ةﺪﻫﺎﻌﻣ ﺎﻫﺪ+اﻮﻗ ﺖﺳرٔX ﱵﻟا ﺔKﻣﻮﻘﻟا Mو$ا ﲆ+ ًاﺮﻜِﺣ ْﺪُﻌَﺗ ﱂ ﺔﯿﻟو$ا تﺎﻗﻼﻌﻟا ّنٔX ﲆ+ ﺪﻛٔX 1648 ، ﺔﯿﻟو$ا تﻼ+ﺎﻔﺘﻟا ﰲ ﻎﻟ^ ﲑﺛٔvﺗ ﺎﻬﻟ لو$ا ﲑ& ﻦﻣ ﻞ+اﻮﻔﻟا ﻦﻣ ةﺪﯾﺪ• ﺔ•ﻮﻣ ﺪﻬﺷ ﱄو$ا حﴪﳌا ّنٔX ﻞﺑ ، ﺑ ي… ﻒﯾزﻮﺟ ﻪﯿﻟٕا رﺎﺷٔX ﺎﻣ ﻮﻫو ":”ﻮﻘ ّنٔX ﺔﺳﺎﯿ5ﺴﻟا ﺔﯿﳌﺎﻌﻟا ) نﺮﻘﻟا ﰲ 21 ﻪKﻓ ﺪﻌﺗ ﱂ حﴪﻣ ﺔﺒ5ﺸﺧ ﻪﺒ5ﺸ™ ( ﺪKﺣﻮﻟا ﻞﺜﻤﳌا Mو$ا ، ."لو$ا ﲑ& ﻦﻣ ﲔﻠ+ﺎﻔﻟﰷ نوﺮﺧٓX نﻮﻠﺜﳑ ﺎﻬﲪاﺰ ٔXﺪﺑ ذٕا

(27)

ﻼﻌﻟا ﰲ لو$ا ﲑ& ﻦﻣ ﲔﻠ+ﺎﻔﻠ. ﺔﯿ1ﻣٔ3ا ﺔﺳﺎﯿ5ﺴﻟا :لؤ3ا ﻞﺼﻔﻟا

.ﺔﯿﻟو$ا تﺎﻗ

16

ﺚﺤﺒﳌا

ﺳﺎﯿ5ﺴﻟا :لؤ3ا

ﺔ

ﻞ+اﻮﻔﻠ. ﺔﯿ1ﻣٔ3ا

.ﻂﺳؤ3ا قﴩﻟا ﺔﻘﻄ1ﻣ ﰲ لو$ا ﲑ& ﻦﻣ

ﰲ ﲈF ارود ﺐﻌﻠﺗ ﺖﻟاز ﺎﻣو "نﻮKL ﺲNﺴOاﺮﻓ" ﲑﺒﻌﺗ ﺐﺴﺣ تﻮﲤ ﱂ ﺔUﻣﻮﻘﻟا Vو$ا ّنٔW ﺢﯿﲱ ﺎﻣ ﰬر ﺔﯿﻟو$ا تﺎﻗﻼﻌﻟا ﺎﲠﺎﺻٔW " حوﺮﺟ" ﻦﻣ ، عاﴫﻟا Vﺎ_و ﺔﯿﻟو$ا تﻼ+ﺎﻔﺘﻟا ﺔUﻜUﻣﺎﻨﯾد ّنٔW ﲑ& ﱄو$ا مﺎﻈﻨﻟا ﰲ راﺮﻘﺘ5ﺳﻼﻟاو ، ﻢﳯﻣ ٌﻒْﻨ ِﺻ ﲔﯿﻟود ﲑ& ﲔﻠ+ﺎﻓ ﺎﻨﻟ تزﺮﻓٔW ﺪﻗ ﰲ ﻒﯿﻨﻌﻟا بﻮﻠﺳٔ3ا اﻮ1jﺗ ﱒذﻮﻔﻧو ﻢﳤﻄﻠﺳ ﺔﺳرﺎﳑ ، ﺎﳌ اﺮﻈﻧ ﺔﯿﻟو$ا ﱴﺣو ﺔﯿﻋﺮﻔﻟا ﺔﯿﳰﻠﻗٕﻻا ﺔﯿ1ﻣٔ3ا ﻢﻈﻨﻟا ﰲ ﲑﺛٔuﺘﻟا ﲆ+ ةرﺪﻘﻟا ﻢﳍو .ﺔﻔﻠﺘxا ﲑﺛٔuﺘﻟا تاودٔW ﻦﻣ ﻪﻧﻮﻜﻠﺘﳝ ﲑ{ﻜﻟا ﱒﲑﺛٔuﺗو لو$ا ﲑ& ﻦﻣ ﲔﻠ+ﺎﻔﻟا راودٔW ﺪﯾاﺰ} ةدرﺎﺒﻟا بﺮﳊا ﺪﻌﺑ ﺎﻣ ةﱰﻓ تﺪﻬﺷ ﺪﻗو ﰲ ﺔﯿﻟو$او ﺔﯿﳰﻠﻗٕﻻا ﺔﯿ1ﻣٔ3او ﺔﯾدﺎﺼ„ﻗ…و ﺔﯿ5ﺳﺎﯿ5ﺴﻟا †ﺎﻀﻘﻟا ، يˆ ﻒﯾزﻮﺣ ﻪﯿﻟٕا ﺐﻫذ ﺎﻣ اﺬﻫو joseph Ney ةﺪﻫﺎﻌﻣ ﺎﻫﺪ+اﻮﻗ ﺖﺳرٔW ﱵﻟا ﺔUﻣﻮﻘﻟا Vو$ا ﲆ+ ًاﺮﻜِﺣ ْﺪُﻌَﺗ ﱂ ﺔﯿﻟو$ا تﺎﻗﻼﻌﻟا ّنٔW ﲆ+ ﺪﻛٔW ي•ا ﺎﯿﻟﺎﻔﺘ5ﺳاو 1648 ، ﻮﻔﻟا ﻦﻣ ةﺪﯾﺪ’ ﺔ’ﻮﻣ ﺪﻬﺷ ﱄو$ا حﴪﳌا ّنٔW ﻞﺑ ﰲ ﻎﻟL ﲑﺛٔuﺗ ﺎﻬﻟ لو$ا ﲑ& ﻦﻣ ﻞ+ا ﺔﯿﻟو$ا تﻼ+ﺎﻔﺘﻟا ، ":•ﻮﻘﺑ يˆ ﻒﯾزﻮﺟ ﻪﯿﻟٕا رﺎﺷٔW ﺎﻣ ﻮﻫو ّنٔW ﺔﺳﺎﯿ•ﺴﻟا ﺔﯿﳌﺎﻌﻟا ) نﺮﻘﻟا ﰲ 21 ﻪﺒ•ﺸ+ ( ﺪ.ﺣﻮﻟا ﻞﺜﻤﳌا 6و7ا ﻪ.ﻓ ﺪﻌﺗ ﱂ حﴪﻣ ﺔﺒ•ﺸﺧ ،

."لو7ا ﲑA ﻦﻣ ﲔﻠEﺎﻔﻟﰷ نوﺮﺧٓI نﻮﻠﺜﳑ ﺎﻬﲪاﺰN ٔIﺪﺑ ذٕا

ﰐﺎﻣﻮﻬﻔﻣ رﺎﻃٕا ﱘﺪﻘﺗ ﺚﺤﺒﳌا اﺬﻫ لﻼZ ﻦﻣ لوﺎ[ﻨ•ﺳ ﻪﯿﻠEو لﻮﺣ ﲔﻣﺎﻀﻣ ﻦﻣٔ^ا ت_ﺮﻈﻧ ﰲ ﺔﯿﻟو7ا تﺎﻗﻼﻌﻟا مﻮﻬﻔﻣ ﲔﺒﺗ ﰒ ا ﺔﯿdﻣٔ^ا ﺔﺳﺎﯿ•ﺴﻟ زاﺮeٕاو ﺎﻫدﺎﻌﺑٔI ﻻﻮﺻوو ، ﱃٕا ﰟر ﺔﻘﯾﺮﻃ ا ﺔﺳﺎﯿ•ﺴﻟ ﺔﯿdﻣٔ^ا .

(28)

ﻼﻌﻟا ﰲ لو$ا ﲑ& ﻦﻣ ﲔﻠ+ﺎﻔﻠ. ﺔﯿ1ﻣٔ3ا ﺔﺳﺎﯿ5ﺴﻟا :لؤ3ا ﻞﺼﻔﻟا

.ﺔﯿﻟو$ا تﺎﻗ

17

.ﺔﯿ1ﻣٔ3ا ﺔﺳﺎﯿ5ﺴﻟا مﻮﻬﻔﻣ :لؤ3ا ﺐﻠﻄﳌا

تﻻﻮﻟﺪﳌاو ﲓﻘﻟE ﻞﻘFﻣ ﰲﺮﻌﳌا ﻩاﻮﺘﳏ ّنٔK رﺎﺒﺘﻋا ﲆ+ ﺎﻬﻔﯾﺮﻌﺗ ﻞﻬﺴﻟا ﲓﻫﺎﻔﳌا ﻦﻣ ﺲSﻟ ﻦﻣٔ3ا ّنٕا ﺲSﺳﺎUٔ3او ، ﺔﯿﻟو$ا تﺎﻗﻼﻌﻟا ﰲ ةﺪﯾﺪﳉا ﲓﻫﺎﻔﳌا ﲔﺑ ﻦﻣ ﻦﻣٔ3ﺎﻓ ، ﻦYﲑﺒZ ًﺎﻌﺳﻮﺗو ًارﻮﻄﺗ فﺮﻋ ﺪﻗو ةدرﺎﺒﻟا بﺮﳊا ﺪﻌﺑ ﺎﻣ \Uﺮﻣ ﰲ ﺔﺻﺎ^ ، و ﺐZﺮﻣو ﺪﻘﻌﻣ مﻮﻬﻔﻣ ﻦﻣٔ3ﺎﻓ ﻪﯿﻠ+و ﻦﻣز ﰲ ﺔﺻﺎ^ ﲄaﻣﺎﻨﯾد ﺔﯿﺗﺎﻣﻮﻠﻌﳌاو ﺔﯿﻟﺎﺼﺗﻻاو ﺔaﺟﻮﻟﻮ1ﻜﺘﻟا ةﺮﻔﻄﻟاو ﺔﻌﯾﴪﻟا تﻻﻮﺤﺘﻟا ﻦﻣزو \ﻣﺎﺸﻟا ﺔﳌﻮﻌﻟا ، ﻦﻣ ﻰﲵٔK ﺚaﺣ دوﺪﳊا لﻮﻃ ﲆ+ ﺔﯾﺮﻜﺴﻌﻟا ﺎﲥاﻮﻗ ﴩoو ﰲاﺮﻐﳉا ﺎﻬﻟﺎﳎ ﲔﻣٔrﺗ دﺮﺠﲟ ﺎﻣ uود ﻦﻣٔK ﻦﻋ ﺚﯾﺪﳊا ﺐﻌﺼﻟا ﻟا تvﺪwﺘﻟا ؤK تاﺪﯾﺪﳤyا رﺎﺒﺘﻋz ﲔﻌﺑ ﺬ^ٔ3ا نود نﺎﻃؤ3او دوﺪwﻠ. ةﺮ|ﺎﻌ ، ﺔﯿ1ﻣٔ3ا تvﺪwﺘﻟا }ﺗ ؤK .ﺎﲥاذ ﺪU ﰲ لو$ا ﻞ^اد ﻦﻣ ٔrﺸ~ﺗ نٔK ﻦﻜﳝ ﱵﻟا ﻦﻣٔ3ا مﻮﻬﻔﻣ ﻊﻀﺧ ﺪﻗو ، .ﺔﯿﻌﺟﺮﳌا ﺚaﺣ ﻦﻣ ﱴﺣ ؤK عﻮﺿﻮﳌا ﺚaﺣ ﻦﻣ ﺔﯾﺮﻫﻮﺟ تاﲑﯿﻐﺗ ﱃٕا uوˆﻟ ﺔﯿﳰﻠﻗٕﻻا دوﺪﳊا ﺔﯾﲈﲝ ﱲﳞ يŽا يﺪﯿﻠﻘﺘﻟا رﻮﺼﺘﻟا ﲆ+ ﴫ•ﻘﯾ ﻦﻣٔ3ا ﺪﻌﯾ ﱂو تاذ ةدﺎﯿ5ﺴﻟا ﱵﻟاو ، ﺎﲠاﺮ“ ﺔﻣﻼﺳو ﻦﻣٔK ﺔﯾﲈﺣو عﺎﻓ$ا ﺎﻬﻘﺗﺎ+ ﲆ+ ﻊﻘﯾ ﺎﳱﻨﻃاﻮﻣو ؤK ، ﻩﺎﻨﻌﲟ يﺮﻜﺴﻌﻟا ﺎﳕٕاو ، ﻞﴰٔK ًادﺎﻌﺑٔK ﺬﲣا ﻦﻣ ˜ذ يﻮﻄﻨﺗ ، .ﻪﳊﺎﺼﻣ ﺔﯾﲈﺣ ™ ﻦﻤﻀﺗ ﱵﻟا ﻪﻓاﺪﻫٔK ﻖaﻘﲢ ﻩﺎﲡE ﻊﳣŸا رﻮﻄﺗ ﲆ+ 1 ﻞ ٔK ﻦﻣ ﺎًaﻜaﻣﺎﻨﯾدو ﺎًﻌﺳاو ﻦYﴩﻌﻟاو يدﺎﳊا نﺮﻘﻟا ﰲ ﻦﻣٔ3ا مﻮﻬﻔﻣ نﻮﻜY نٔK ﺐﳚو

ﯿﻄﻐﺗ ﺔ ﺔ£Sﺒﻟا ﰲ ﺔﻌﯾﴪﻟا تارﻮﻄﺘﻠ. ﺎﻘﻓو ﻒﻠﺘﲣ ﻩﺬﻫو ؛ﺎﳱﻨﻃاﻮﻣو uو$ا ﻦﻣٔrﺑ ﻖﻠﻌﺘﺗ ﱵﻟا تﻻﺎŸا ﻊﯿﲨ ﺔﯿﺠﯿﺗاﱰﺳz ﲈﺣ ؤK ﱄﺎﳌاو يدﺎﺼ•ﻗz راﺮﻘﺘ5ﺳz ﱃٕا ضرٔ3ا ﻦﻋ عﺎﻓ$ا ﲔﺑ حواﱰﺗو ﺔﯿﺘﺤﺘﻟا ﲎﺒﻟا ﺔﯾ .ﺔﯾﻮﯿﳊا 2

:لؤ3ا عﺮﻔﻟا

ﻮﲢ

ل

ﲔﻣﺎﻀﻣ

ﺔﯿﻟو$ا تﺎﻗﻼﻌﻟا ﰲ ﻦﻣٔ3ا

.

عزﺎﻨ•ﻣ ﰲﻼ^ مﻮﻬﻔﻣ ﻦﻣٔ3ا ™ﻮﺣ ﺪﳒو ، ﻪّﻧٔK ﺎﺒﻟﺎ& ﺎﻣ ﺎﻨﻌﺟﺮُY مﻮﻬﻔﻣ " ﻦﻣٔ3ا " ﱃٕا ﺐﻧﺎﳉا يﺮﻜﺴﻌﻟا ﺔﺻﺎ^ يﺪﯿﻠﻘﺘﻟا ﺪﻨﻋ ﻦYŽا اﻮﻟازﺎﻣ نوﺪﻘﺘﻌﯾ ّنٔK ﻦﻣٔK uو$ا ﻒﻗﻮﺘﯾ ﲆ+ رﺪﻗ ا ﺎﲥ ﺔﯾﺮﻜﺴﻌﻟا . «نٔ3 ﻦﻣٔ3ا لازﺎﻣ ﲈﻛ نﰷ ﺬ1ﻣ ًءﺪ®ﻣ مﺪﻘﻟا ا ﺎﯿﺑﺮﺣ اﺬﻫو ﺬ1ﻣ ةٔrﺸo مﻮﻠﻌﻟا ﺔﯾﺮﻜﺴﻌﻟا ﺎﻫرﻮﻄﺗو رﻮﻄﺘﺑ فاﺪﻫٔ3ا 1 ﰊﺮﳊا ﷲ ﺪﺒﻋ نﺎﻤﻠﺳ ، " ﻦﻣﻷا مﻮﻬﻔﻣ : (ﺮﻃﻷاو ﻢﻴﻫﺎﻔﳌا ﰲ ﺔﻳﺮﻈﻧ ﺔﺳارد ) ﻪﺗاﺪﻳﺪ=و ﻪﻐﻴﺻو ﻪﺗ@ﻮﺘﺴﻣ " ، •ا مﻮﻠﻌﻠﻟ ﺔﻴﺑﺮﻌﻟا ﺔﻠ ﺔﻴﺳﺎﻴﺴﻟا 14 توﲑﺑ ، ﺔﻴﺑﺮﻌﻟا ةﺪﺣﻮﻟا تﺎﺳارد ﺰﻛﺮﻣ ، 2008 .ص . 9 .

2 -Mariano Rajoy Brey, " The National Security Strategy ", Presidency Of The Government, Spanish .N=2.(2013): P.6.

(29)

ﻼﻌﻟا ﰲ لو$ا ﲑ& ﻦﻣ ﲔﻠ+ﺎﻔﻠ. ﺔﯿ1ﻣٔ3ا ﺔﺳﺎﯿ5ﺴﻟا :لؤ3ا ﻞﺼﻔﻟا

.ﺔﯿﻟو$ا تﺎﻗ

18 تﺎﯿﺠﯿﺗاﱰﺳ و ﺔﻣﺪ$ﺘ&ﺴﳌا ، 1 ّﻻٕا ّنٔ-تﺎﯿﺠﯿﺗاﱰﺳ ﺔﺜﯾﺪﳊا ﺖﺤﺒﺻٔ-ﺪﳣﻌﺗ ﺐﯿﻟﺎﺳٔ-ﺪ9 ﰲ ةرﻮﻄ=ﻣ ﻆﻔﺣ ﺎﳯﻣٔ-. ﻊﺟﺮEو رﻮﺼﺘﻟا ﲄﯿ&ﺳHﻟا ﻦﻣٔJﻟ ةﺪﻫﺎﻌﳌ ﺎﯿﻟﺎﻔﺘ&ﺳاو ﺔﻣﱪﳌا ﺔﻨ&ﺳ 1648 ﱵﻟاو ﻂﺒﺗﺮP ةﴍﺎRﻣ ةدﺎﯿ&ﺴﻟS ﺎﻬﺳرﺎﲤ ﱵﻟا VوWا ﲆY ﺎﲠاﺮP ﱵﻟاو ﺮﻬﻈﺗ ﻦﻣ لﻼ] ﲔﺒﻧﺎ9 ﲈﳍؤ- ، ﺔﯾﲈﺣ ءﺎﻀﻓ ﺎﲠاﺮP نﲀﺴﻟاو ﻦEeا نﻮﺸgﻌﯾ ﲈﳱijو ﻪﯿﻠY ﻮﻫ ﺔﯾﲈﺣ ﺔﯿﻟﻼﻘﺘ&ﺳ ﺔﯿ&ﺳﺎﯿ&ﺴﻟا ﺔﯾﺮﻜﺴﻌﻟاو ﺔﯾدﺎﺼ=ﻗ و 2 . تﺮﻄﯿ&ﺳ ﺪﻗو ﺔﺑرﺎﻘﳌا ﺔﯿﻌﻗاﻮﻟا ةدرﺎﺒﻟا بﺮﳊا ﺔRﻘﺣ ﰲ ﻦﻣٔr ﻞYﺎﻔﻟا VوWا ّنٔ- تﱪﺘﻋا ﱵﻟا تﻼYﺎﻔﺘﻟا ﰲ ﺪuﺣﻮﻟا ﺔﯿﻟوWا ﱔو ، ﲆYٔ- ﺔﻄﻠﺳ بﺎﯿﻏ ﰲ xذو ﺔﯿ&ﺳﺎﯿ&ﺴﻟا ﺔﯿﻋﴩﻠz ﻲﳌﺎﻌﻟا رﺎﯿﻌﳌا ﺎﳯﻣ ، نﰷو لوWا تﺎﻣﻮﻜﳊ لؤrا ماﱱﻟ ﻪّﻧٔ- ﲆY ﻦﻣٔrا ﱃٕا ﺮﻈﻨﻟا ﲏﻌﯾ xذ 3 . ﻞﺋﺎﺴﳌا ﺖﳫﺷ ﺪﻘﻓ xﺬﺑو ا ﺎﯿﻠﻌﻟا ﺔﺳﺎﯿ&ﺴﻟا †ﺎﻀﻗ ﺔﯾﺮﻜﺴﻌﻟاو ﺔﯿ‡ﻣٔr Hight Politics ﺎّﻣٔ- ، ﺔuﻓﺎﻘﺜﻟاو ﺔﯿﻋˆﺟ و ﺔﯿ&ﺳﺎﯿ&ﺴﻟا †ﺎﻀﻘﻟا ﺎﯿﻧWا ﺔﺳﺎﯿ&ﺴﻟا †ﺎﻀﻗ قﺎﻄﻧ ﻦﲷ ﻊﻘﺗ ﻲŠﻬﻓ Low politics ءﺎﻨﺑو ، ﻪﯿﻠY ﺪﯾﺪﲥ ئ- ﻦﻣ VوWا ﺔﯾﲈﲿ ﲏﻣٔ-/يﺮﻜﺴﻋ ىﻮﺼﻗ ﺔﯾﻮﻟؤ- ﱪﺘﻌﯾ ﺎﻬﻟ ، اﺬﻫ ﻦﻣو نﰷ ،ﻖﻠﻄﻨﳌا ﺔﯾﺮﻜﺴﻌﻟا ةﻮﻘﻟا ﲆY ﲔﻌﻗاﻮﻟا ﲒﻛﺮP .ﻦﻣٔrا ﻖuﻘﺤﺘﻟ ﺔﯿ&ﺴgﺋﺮﻟا ةادٔrا ﺎﻫرﺎﺒﺘﻋS 4 ﻓ ﻪﯿﻠYو ﺔﺑرﺎﻘﳌا ّنٕﺎ َﺗ ﺔﯿﻌﻗاﻮﻟا َﺘﻌ ﺔﺳﺎﯿ&ﺳ ئ- رﻮﳏو ﻦﻣٔJﻟ ﺔﯿﻌﺟﺮﳌا VوWا ﱪ ﺔﯿ‡ﻣٔ-ﻦﻣٔrﺎﻓ ، ﻂﺒﺗرا ﺔﯾﺮﻜﺴﻌﻟا دﺎﻌﺑٔrS ﯿﺠﯿﺗاﱰﺳ و ﺔ ﺔﯾﻮﻟؤrا ّنٔ-و .ﺔﺒﻠﺼﻟا ﺔﺒ&ﺴ•ﻟS ﰲ ﺎﻬﳊﺎﺼﻣو "VوWا ﻦﻣٔ-" ﻖuﻘﺤﺘﻟ ﱔ ﱄوWا ﺔﯾﻮﺿﻮﻓو ﺲﻓﺎﻨﺘﻟا ﻞﻇ مﺎﻈﻨﻟا ﻦﻣ ، ﰲ ﺔﯾﺮﻜﺴﻌﻟا ﺔﯿﻋﺎﻓWا تارﺪﻘﻟا ﺮEﻮﻄﺗو ﻢﲩ ةد†ز لﻼ] ةد†ﺰﻟ ؤ- ﺔuﺟرﺎ] ﺔﯾﺮﻜﺴﻋ تاﺪﯾﺪﲥ ئ- ﺔŸاﻮﻣ ﺎﻫذﻮﻔﻧ ﺔ u¢ﻧ ، ﰲ ﺔﻘﺜﻟا ﴫﻨﻋ بﺎﯿﻐﻟ ﺔﯿﻟوWا تﺎﻗﻼﻌﻟا ، ﺔﻓﺎﺿٕﻻS ﱃٕا ّنٔ-ﱔ لوWا ﲔﺑ تﺎﻗﻼﻌﻟا ﺔ9رWS ﻪﯿﺤﻠﺼﻣ تﺎﻗﻼY ﱃؤrا ﻦﻣٔrﺎﻓ ، " ةرد¥ ﺔﻌﻠﺳ" ﺢﺒﺼﯾ .ءﺎﻘﺒﻟاو ﻦﻣٔrا ﻖuﻘﺤﺘﻟ §9ٔ- ﻦﻣ عاﴏ ﰲ لوWا ﻞ]ﺪﺗ ًاذٕا نﻮﻌﻗاﻮﻟﺎﻓ ، ﺰ©ﻮﻫ لﺎªﻣٔ-و ﻮﺜﻧﺎ«رﻮﻣ ةﻮﻘﻟا ﲆY اوﺰﻛر ﺔﯾﺮﻜﺴﻌﻟا ﲈﻛ ، †دﺎﻣ اﲑﺴﻔﺗ ﲑ« ﺐﻧاﻮﺠﻠz ﺔﯾﺮﻜﺴﻌﻟا ذٕا ، ﻞﻘﺛ ﺎﻬﻟ ىﺮﺧٔ- تاﲑﻐ=ﻣ ﲆY يﺮﻜﺴﻌﻟا ﺪﻌﺒﻟا ﺐﻧﺎ9 ﱃٕا ﻞﳣ&ﺸ¯ ﺠﯿﺗاﱰﺳا ﻲ 1 -ﻢﺜﻴﳍا ﰊﻮﻳﻷا ، ﺔﻋﻮﺳﻮﳌا ﺔﻳﺮﻜﺴﻌﻟا ، ) توﲑﺑ : ﺔﺴﺳﺆﳌا ا ﺔﻴﺑﺮﻌﻟ تﺎﺳارﺪﻠﻟ ﺮﺸﻨﻟاو ، 1981 ( ، ص 6 . 1 2 -ج . ﻞﻴﻋﺎﲰإ ، ح . ٲ ﻲﺳﺎﻗو ، نﺎﲨﱰﻣ ، ﱂﺎﻌﻟا مﺎﻣأ ت*ﺪﺤﺘﻟا ﺔﻴﻨﻣﻷا ﺮﺋاﺰﳉا) ، : ﺔﺴﺳﺆﻣ تارﻮﺸﻨﳌا ﺔﻳﺮﻜﺴﻌﻟا : ﺶﻴﳉا 519 ، ﺮﺑﻮﺘﻛأ 2006 ( ، ص ، . 10 3 ﺚﻴﲰ ﻒﻴﺘﺳ و ﺲﻴﻠﻴﺑ نﻮﺟ ، ﺔﻴﳌﺎﻌﻟا ﺔﻴﺳﺎﻴﺴﻟا ﺔﳌﻮﻋ ، ةﺪﺤﺘﳌا ﺔﻴﺑﺮﻌﻟا تارﺎﻣﻹا :ﰊد) ﰊﺮﻌﻟا ﺞﻴﻠﳋا ﺰﻛﺮﻣ :ﺔﲨﺮﺗ ، ﺰﻛﺮﻣ ثﺎﲝﻸﻟ ﺞﻴﻠﳋا ، 2004 ( ، .ص 414 .

(30)

ﻼﻌﻟا ﰲ لو$ا ﲑ& ﻦﻣ ﲔﻠ+ﺎﻔﻠ. ﺔﯿ1ﻣٔ3ا ﺔﺳﺎﯿ5ﺴﻟا :لؤ3ا ﻞﺼﻔﻟا

.ﺔﯿﻟو$ا تﺎﻗ

19 ﻞ<ﻣ ﻦﻣٔ3ا ﻖ>ﻘﲢ ﰲ ﲑﺒB : ﻮﳮEا ﱐﲀﺴﻟا تارﺪﻘﳌا ، رﻮﻄﺘﻟا ىﻮﺘ5ﺴﻣو ﺔﯿﻌﯿﺒﻄﻟا ﲏﻘﺘﻟا مﺎﻈﻨﻟا ، ﳼﺎﯿ5ﺴﻟا .ﺔ>ﺟﻮﻟﻮﯾﺪﯾٕﻻاو ّﻣٔTﺎ ﻦﻋ عﺎﺴVا تﲀﺒ5ﺷ ﻒﯿ<ﻜZو لدﺎﺒﺘﻟا لﺎﺼﺗﻻاو ﺪﻘﻓ ، تدٔT ﱃٕا ﻂﺑر مﺪﻘﺗ ئT دﺎﺼ`ﻗا ﲏﻃو ﻊﻗﻮﳌc يdا eﺘﳛ ﰲ ةﺮhاد ﲓ5ﺴﻘﺘﻟا ﻲﳌﺎﻌﻟا ﻞﻤﻌﻠ. ﺢﺒﺻٔnﻓ ، oﺬﺑ ﻦﻣ ﲑ& ﻦﻜﻤﳌا ﻞﺼﻓ ةﻮﻘﻟا ﺔﯾﺮﻜﺴﻌﻟا ﻦﻋ ةﺪ+ﺎﻘﻟا ﺢﺒﺻٔTو .ﺔﯾدﺎﺼ`ﻗq ﻦﻣ ﲑ& ﻦﻜﻤﳌا ماﺰﻟٕﻻc ةﻮﻘﻟا ﻒﺻو ﺔﯾﺮﻜﺴﻌﻟا ﺎ ّﳖٔnﺑ ةادٔ3ا ةﺪ>ﺣﻮﻟا ضﺮﻔﻟ ةرادٕا ﺔﻨﳰﻬﻟا ﲇ+ ﻢﺼﳋا ﺲ{ﺮﻜZو قﻮﻔﺘﻟا 1 نﺎﻣﻮﺷ ﻚﯾرﺪﯾﺮﻓ" ﺪﻛﺆﯾ ﲈﻛ . man F.Sho " ﱄو•ا مﺎﻈﻨﻟا ﺔﯾﻮﺿﻮﻔﻟ ﺔ'()ﻧ ّنٔ, ، ﺎﳯﻣٔ, نﲈﻀﻟ ﺔﯿﺗا3ا ﺎﲥاﻮﻗ ﻒﯿﻇﻮﺗ لو•ا ﲆ9 ﲔﻌﺘﯾ ، ةﺮﻈﻧ لﲈﻫٕا نود .ةروﺎAا لو•ا ةﻮﻗ ﻩﺎﲡ ﺔﺒﯾﺮﻟاو ﻚﺸﻟا 2 ﺔﯾﺰHﻮﻬﻟا ﺔJKﺒﻟا ﻩﺬﻫ ﻞﻇ ﰲو ﺔﯾﻮﺿﻮﻔﻟا / ﲓﻈﻌﺗ ﰲ راﺮﳣRﺳTو تاﺪVﻮﻟا ﲔﺑ ﺔﯾﺮﻜﺴﻌﻟا تاﻮﻗا يدﺆﯾ ،ﺔﯿﻟو•ا ﻪﯿﻤﺴ] ﺎﻣ ﱃٕا فﺎﻄﳌا ﺔﯾﺎﳖ ﰲ زﺮﻫ نﻮﺟ John Herz ﺔﯿcﻣٔdا eﻀﻌﳌf Security Dilemma . ﻪﯿﻠ9و ، ﻓ ﺔﺑرﺎﻘﳌﺎ ﺔﯿﻌﻗاﻮﻟا ةﺪﯾﺪﳉا ؤ, ﺔﯾﺪﯿﻠﻘﺘﻟا ﺎﲥﺎﻫﺎﲡا ﻒﻠﺘﺨﲟ ، ﰲ ﻦﻣٔdا مﻮﻬﻔﻣ ﺖﻟﱱpا ﺪﻗ ﺴﻌﻟا ﺐﻧاﻮﳉا (ﺔﺒﻠﺼﻟا )ﺔﯾﺮﻜ ، ﲈﻛ ﻞ9ﺎﻓ vو•ا ﺖﻠﻌﺟ يﺰﻛﺮﻣو يوﺪVوو ﺪ(ﺣو ﱐﻼﻘﻋ ﺖﲝ ﻲﺤﻠﺼﻣ/ ، ﺔﯿcﻣٔ, ﺔﺳﺎﯿRﺳ ئ, رﻮﳏو ﻦﻣٔdا ﻖ(ﻘﲢ ﺎﳤﻔﯿﻇو (ﱊﻮﻘﻟا ﻦﻣٔ…ﻟ ةﺪ(ﺣﻮﻟا ﺔﯿﻌﺟﺮﳌا vو•ا ) ، ﰲ ﺲﻓﺎﻨﺘﻟا ﻞﻇ ﲒﳣˆ ي3ا ﱄو•ا (ﺎﯿﻠ9 ﺔﻣﻮﻜﺣ بﺎﯿﻏ)ﱄو•ا مﺎﻈﻨﻟا ﺔﯾﻮﺿﻮﻔﺑ ، ﻞŠٔ, ﻦﻣ ﺮﳣRﺴﻣ ﻲﻌﺳ ﰲ لو•او بﺎﺴ)ﻛا تﻼﻣﺎﻌﻣ ﺔﯾﺮﻜﺴﻌﻟا )ﺔﺒﻠﺼﻟا ةﻮﻘﻟا ﺺﺧٔdf ( ﺔ(ﻓاﺮﻐﳉاو ﺔﯾدﺎﺼ‘ﻗT ةﻮﻘﻟا ﱃٕا ﺔﻓﺎﺿٕﻻf ﺔ(ﻓاﺮﻏﻮﳝ•او ، ﻞﻇ ﰲ ﻰﲰٔdا فﺪﻬﻟا ﺔﺑرﺎﻘﳌا ﻩﺬﻫ ﻩﱪﺘﻌﺗ ي3ا ءﺎﻘﺒﻟا ﻞŠٔ, ﻦﻣ ﲁ˜ا برﺎﳛ ﲁ˜ﺎﻓ .ةدوﺪﳏ تارﺎ(ﺧ ﻟا ﺎﲥارﺪﻗ ﺮˆﻮﻄﺗ فﺪﳤRﺴš لو•ﺎﻓ لﻼp ﻦﻣ ﺔﯿﻋﺎﻓ•ا ﺔﯾﺮﻜﺴﻌ ﲆ9 د›ﻋT تا3ا فﺪﲠ ، ﻖ(ﻘﲢ ﺎﲥﺎŠﺎﯿ‘ﺣا ﺔﯿcﻣٔdا ﲁ˜ا رﺎﯿﻌﻣ ﻖﻓو ﺎﻫذﻮﻔﻧ ةدžزو ﺎﻬﳊﺎﺼﻣو ﱴﺣ ،ﻪﺴﻔﻨﻟ ﺮﻣٔdا ﺐﻠﻄﺗ نٕاو 1 دﺮﺑ ﺔﺒﻴﺗر ، " ﻂﺳﻮﺘﳌا ﰲ ﺔﻴﻜﻳﺮﻣﻷا ﺔﻴﻨﻣﻷا ﺔﺳﺎﻴﺴﻟا " ، نﻮﻧﺎﻘﻟاو ﺔﺳﺎﻴﺴﻟا ﺮﺗﺎﻓد ﺔﻠﳎ ، 15 ، ناﻮﺟ) 2016 .ص :( 237 . 2 -ﻲﳊا ﺪﺒﻋ ﺪﻴﻟو ، ﺎﲨﱰﻣ ، ﺔﻴﻟوﺪﻟا تﺎﻗﻼﻌﻟا ﰲ ﺔﺑرﺎﻀﺘﳌا ت2ﺮﻈﻨﻟا ، ط 1 . ﺔﲨﱰﻟاو ﻊﻳزﻮﺘﻟاو ﺮﺸﻨﻠﻟ ﺔﻤﻇﺎﻛ :ﺖﻳﻮﻜﻟا ) ، 1985 ( ، .ص 61 .