W celu lepszego przedstawienia i uzasadnienia wyników niniejszego badania, oprócz wyżej przedstawionych wyników ilościowych przeprowadzono także kilkanaście wywiadów, by głębiej zrozumieć sposób widzenia nauczycieli, zarówno w odniesieniu do samego narzędzia samooceny MeTP jak i działań realizowanych w eTwinningu.
Ze wszystkich przeprowadzonych rozmów wybrano osiem wywiadów, które zostały zaprezentowane w niniejszej publikacji jako analizy przypadków.
5.1. Kryteria doboru oraz techniki
Wybór nauczycieli do rozmów opierał się na następujących kryteriach:
z Postępy nauczycieli pomiędzy pierwszym i drugim wywiadem (wskaźnikiem były wyniki w odniesieniu do poszczególnych kompetencji): wzięto pod uwagę nauczycieli, którzy prezentowali różne poziomy postępów, wyniki wstępne oraz różnice pomiędzy omawianymi trzema kompetencjami.
z Aktywność nauczycieli w eTwinningu, ponieważ potrzebni byli nauczyciele, którzy korzystali z różnych możliwości oferowanych przez eTwinning:
działania projektowe, działania ukierunkowane na rozwój zawodowy oraz działania ukierunkowane na społeczność.
Należy w tym miejscu wspomnieć, że wszyscy nauczyciele, z którymi przeprowadzono wywiady, mieli jedną cechę wspólną: byli bardzo aktywni w swoich projektach i większość z nich była przekonana, że tu właśnie bierze swój początek ich potrzeba doskonalenia zawodowego. Wszyscy mają doświadczenie, jednak poziomy tego doświadczenia są różne. Niektórych nauczycieli łączyło także duże zainteresowanie tematem e-Bezpieczeństwa i praw autorskich; wskazali na duże znaczenie odznaki
"Szkoła eTwinning" i na to, jak należałoby wykorzystać tę odznakę do zwiększenia współpracy pomiędzy szkołami, by móc w ten sposób osiągnąć postępy i wsparcie.
Analizy przypadków skategoryzowano w następujący sposób:
z Profile zorientowane na projekt: Mimo iż wszyscy uczestnicy są zaangażowani w projekty, niektórzy z nich, jak na przykład Jean-Noel i Georgia skupiają się wyłącznie na projektach, ponieważ są zdania, że ten rodzaj działania bardziej niż cokolwiek innego zaspokaja ich potrzebę rozwoju w zakresie nauczania, współpracy i doskonalenia zawodowego.
z Profile zorientowane na społeczność: Inni uczestnicy badania, jak na przykład Emanuela i Monica kładą nacisk na znalezienie partnerów do swoich projektów, na bardziej efektywną współpracę z nimi, na innych nauczycieli ze szkoły oraz na rodziców swoich uczniów.
z Profile zorientowane na rozwój zawodowy i działania realizowane w klasie : Warsztaty online (WO) oraz seminaria online (SO) oferowane przez eTwinning mogą pomóc wielu nauczycielom zapoznać się z nowymi narzędziami i metodami nauczania. Niektórzy uczestnicy jak Najoua i Leila całą nową wiedzę zdobytą podczas WO czy SO próbują zastosować na swoich lekcjach.
z Profile zorientowane na rozwój zawodowy i doskonalenie nauczycieli: Inni nauczyciele, jak Rosa Luisa i Kristina koncentrują się bardziej na szkoleniach dla innych nauczycieli, ponieważ chcą pomagać innym nauczycielom rozwijać swoje kompetencje i umiejętności.
Rezultaty przeprowadzonych wywiadów ujawniły pewien trend, który wykorzystano do nadania analizie przypadków odpowiedniej struktury:
1. Określenie potrzeb. Ze względu na różne oczekiwania każdy z nauczycieli zaczynał z innej pozycji startowej. Opisano to w pierwszej części analizy przypadków. Pytanie, które zadano brzmiało: “Dlaczego zdecydowałem/
łam się do udziału w ankiecie MeTP? Czego oczekiwałem/łam po udziale w tym badaniu?”.
2. Wpływ narzędzia MeTP. Stwierdzenia zawarte w ankiecie zmusiły nauczycieli do bliższego przyjrzenia się swojemu nauczaniu i uczeniu się i do autorefleksji nad procesami, które czasami były brane za oczywistość. Pozwoliło to nauczycielom spojrzeć na swoją pracę z dystansem i przyjąć szerszą perspektywę. Wyniki ankiety zostały podsumowane wynikiem opisującym postrzegany przez siebie poziom trzech kompetencji, który to wynik zazwyczaj potwierdzał, choć czasami też i podważał to jak nauczyciele wstępnie postrzegali swoje kompetencje, zwłaszcza po ukończeniu drugiej ankiety.
3. W zależności od wyniku uzyskanego po wypełnieniu ankiety, nauczyciele otrzymywali indywidualną informację zwrotną wraz z ofertą działań w eTwinningu, które pozwoliłby tym nauczycielom skoncentrować się na słabszych stronach i podnieść poziom swoich kompetencji. Nauczyciele angażowali się w tego rodzaju działania w różnym stopniu - w zależności od swojej dostępności, umiejętności, czasu i chęci rozwijania się. W każdym z analizowanych przypadków opisano, w których działaniach nauczyciele wzięli udział i jakie kompetencje były rozwijane. W tej części nauczyciele dowiadują się, ‘jak’ mogą skorzystać z działań oferowanych przez eTwinning.
4. Biorąc udział w ankiecie ponownie po kilku miesiącach, nauczyciele
drugiej ankiecie czasami potwierdzały subiektywne odczucie nauczycieli, że uzyskali postęp w jednej lub w większej liczbie kompetencji, częściej jednak oferowały inny sposób spojrzenia na własną pracę i uruchamiały refleksje, które we wszystkich przypadkach wzmacniały poczucie swojej skuteczności i umożliwiały połączenie zadanego sobie na początku pytania (dlaczego) z wdrożonym działaniem (jak). Ważne tutaj jest nie to, czy nauczyciele podnieśli swoje wyniki pomiędzy pierwszą i drugą ankietą (jak przekonaliśmy się w pierwszym rozdziale, dzieje się tak całkiem często, choć nie jest to regułą). Ważny jest raczej bodziec, by rozwijać się poprzez udział w różnych działaniach.
5.2. Analiza przypadków
EMANUELA BOFFA
Emanuela Boffa jest nauczycielem w szkole podstawowej w ICS di Andorno Micca w mieście Biella we Włoszech. Jej projekty eTwinning obejmują takie obszary tematyczne jak sztuka, obywatelstwo, nauczanie interdyscyplinarne, języki obce, historia, informatyka/TIK, język i literatura, muzyka, przedmioty w szkole podstawowej.
Emanuela jest ambasadorem eTwinning od 2016 roku i jest jedną z laureatek Nagród Europejskich* 2018. Jej szkoła otrzymała Odznakę "Szkoła eTwinning w 2018 r.
“MeTP pomogło mi określić te obszary, na których powinnam się skupić w swoim nauczaniu i uczeniu się”
Emanuela chciała wiedzieć, na jakim poziomie są jej kompetencje będące przedmiotem badania MeTP. Kiedy przystąpiła do drugiego etapu samooceny, nie spodziewała się, że jej wyniki będą niższe niż te uzyskane w pierwszej ankiecie. Jednak, jak sama twierdzi, wydaje się w tym być jakaś logika: “Wydaje mi się, że wyniki, które uzyskałam za drugim razem określają rzeczywiste miejsce, w którym się znajduję, ponieważ do czasu udziału w drugiej ankiecie stałam się bardziej świadoma, i teraz już zdaję sobie sprawę, że powinnam więcej popracować nad kompetencjami informatycznymi i kompetencjami w zakresie współpracy”, powiedziała Emanuela.
“Obecnie nauczyciele muszą umieć zaangażować się w wiele różnych tematów i działań: samoocena za pośrednictwem MeTP dwukrotnie pomogła mi określić, na czym muszę się skoncentrować, zarówno w swoim nauczaniu jak i uczeniu się”.
Jak MeTP pomogło Emanueli w dokonaniu samooceny
Emanuela niedawno zmieniła szkołę, w której uczy. Wydaje się to jednak nie mieć większego wpływu na jej pracę, nawet w obliczu trudności, które mogłaby napotkać ze strony swoich nowych kolegów i koleżanek, będących zwolennikami bardziej tradycyjnych metod nauczania i uczenia się. Emanuela uważa się, że miała szczęście, ponieważ w obu szkoła mogła liczyć na wsparcie ze strony dyrekcji.
Zachęcona do refleksyjnego spojrzenia na własną pracę skoncentrowała się bardziej
na kompetencjach w zakresie współpracy. “MeTP pomogło mi, ponieważ zamiast sytuować się gdzieś pomiędzy innymi nauczycielami w szkole, mogłam porównać się z nauczycielami z całej Europy. I to jest właśnie to, co w eTwinningu podoba mi się najbardziej. Nawet jeśli współpraca z innymi nauczycielami ze szkoły nie układa się najlepiej zawsze można znaleźć innego partnera lub dołączyć do jakiejś grupy online i tam realizować swoje projekty!”
Działania eTwinning na rzecz kompetencji informatycznych i kompetencji współpracy
Strona z informacją zwrotną skierowała Emanuelę w kierunku seminariów online i warsz-tatów online, dzięki którym mogłaby podnieść swoje kompetencje informatyczne. Z po-wodu braku czasu Emanuela nie mogła wziąć udziału we wszystkich zaproponowanych jej działaniach. Emanuela miała poczucie, że skoro wskazano jej, że musi popracować jeszcze nad swoimi kompetencjami informatycznymi, powinna wziąć udział w różnych warsztatach online lub dołączyć do grup koncentrujących się na tym obszarze. Dlate-go też wzięła udział w kilku warsztatach online organizowanych w ramach grup eTwin-ning: w wydarzeniu zatytułowanym “Bringing eSafety into eTwinning projects” (e-Bez-pieczeństwo w projektach eTwinning), czy w “Integrating games in the classroom” (gry i zabawy w szkolnej klasie) oraz w “Robotics and Coding” (Robotyka i kodowanie).
“To czego uczę się w ramach eTwinningu staram się zazwyczaj przenosić do swojej klasy” nie tylko w przypadku moich młodszych uczniów, ale również wtedy kiedy szkolę innych nauczycieli. W chwili obecnej pracujemy nad projektem poświęconym sztuce, gdzie mogę wykorzystać w klasie wszystkie narzędzia, jak np.Thinglink, z którymi zapoznałam się dzięki swojemu udziałowi w różnych grupach eTwinning”. Emanuela opowiadała o prowadzonych przez siebie szkoleniach dla nauczycieli i o tym, jak wykorzystuje materiały z eTwinningu w pracy z innymi kolegami i koleżankami. “Kiedy prowadzę szkolenia z innymi nauczycielami, przynoszę moje ulubione materiały do samodzielnej nauki, jak np. ‘How to Achieve Quality’ (Jak uzyskać wysoką jakość).
Dobra współpraca jest bardzo ważna dla mnie i mojej pracy”, wyjaśniła Emanuela.
Emanuela opowiedziała nam także o swoich kompetencjach pedagogicznych, które wykorzystuje współpracując z rodzicami i o tym, jak eTwinning jej w tym pomógł. “W szkole podstawowej zaangażowanie rodziców ma istotne znaczenie. W klasie panuje wtedy zupełnie inny klimat. To była jedna z pierwszych rzeczy, w której eTwinning mi pomógł: jak zaangażować rodziców w projekty i w lekcje”. Emanuela wyjaśniła, że nauczanie metodą projektów, w którym wyspecjalizowała się w eTwinningu to według niej najlepszy sposób, by nauczyć uczniów pracy w grupie; podkreśliła również, że rodzicom także bardzo się to podobało.
Dostosowanie się jako znak pewności siebie
Kiedy poproszono Emanuelę, by bardziej szczegółowo pomyślała o ankiecie MeTP, odpowiedziała, że na początku miała poczucie, że nie ma zbyt wiele do powiedzenia;
miała wrażenie, że pytania z ankiety były proste. Szybko jednak pośpieszyła z wyjaśnieniem, że w jej odczuciu ankieta adresowana była do wszystkich typów szkół i uwzględniała wszystkie grupy wiekowe uczniów z całej Europy, tak więc zdała sobie sprawę, że należało ankietę dostosować do własnej rzeczywistości. I w tym właśnie
więc w przypadku niektórych odpowiedzi miałam ograniczoną liczbę dostępnych opcji.
Wiedziałam, że nie mogę wybrać czegoś, czego nie mogłabym zrobić z tak małymi dziećmi. Miałam dużą pewność co do tego, że wybierałam stwierdzenia, które najlepiej opisywały, co mogę zrobić w swojej szkole z uczniami w takim właśnie wieku. Nie jestem zainteresowana wyborem odpowiedzi, które opisywałyby bardzo zaawansowaną lub nierealistyczną sytuację, ponieważ nie jest to w porządku” - dodała.
MONIKA SCHWARZE
Monika Schwarze jest nauczycielką matematyki i informatyki w Pestalozzi Gymnasium w miejscowości Unna w Niemczech. Realizowane przez nią projekty obejmowały takie dziedziny jak biologia, matematyka, geometria, edukacja medialna oraz nauki przyrodnicze. Jej uczniowie mają od 10 do 18 lat, a w 2018 r. jej projekt zdobył Nagrodę Europejską. Szkole Moniki przyznano również Odznakę "Szkoła eTwinning" 2018.
“Skorzystałam z MeTP, ponieważ chciałam zobaczyć, co to jest”
Monika potraktowała narzędzie do samooceny jako eksperyment. Jako nauczyciel chce próbować różnych form działania, chciała także wypróbować to narzędzie, by sprawdzić, jakie miejsce zajmuje pośród innych nauczycieli na podstawie osiągniętych wyników. Jak sama powiedziała: “Korzystam z forów umożliwiających znalezienie doświadczonych partnerów. Koncentruję się na kontaktach, z którymi mogę współpracować w ramach swoich projektów eTwinning i Erasmus+ (Akcja 2).”
Jak wspomniała wcześniej, Monika szuka sposobów, dzięki którym mogłaby lepiej prowadzić swoje lekcje, a realizując projekty może czerpać nowe pomysły od innych nauczycieli Monika organizuje projekty eTwinning i projekty Erasmus+ (Akcja 2), ale do tej pory uczestniczyła także w wielu szkoleniach zawodowych. “Czasami mam wrażenie, że jestem bardziej aktywna w projektach i że wtedy więcej daję moim kolegom i koleżankom, ale tak to chyba już jest." - mówi Monika. Nie potrafi powiedzieć, które z jej wszystkich działań w ramach programu Erasmus+ w największym stopniu przyczyniło się do jej rozwoju; to wypadkowa wielu sił - przyznaje. Jednak w przypadku wszystkich działań, które realizuje, kompetencje w zakresie współpracy traktuje najbardziej priorytetowo.
Jak MeTP pomogło Monice w dokonaniu samooceny
Monika w pierwszej chwili miała poczucie porażki, kiedy zapoznała się ze swoimi wynikami przedstawionymi jej przez narzędzie MeTP. “Nie poświęcałam zbyt dużo uwagi wszystkim pytaniom, ponieważ one nie bardzo związane były z tym, czego szukam w eTwinningu. Jedne były całkiem proste, inne wydawały się nieistotne”.
Kiedy wypełniała ankietę po raz drugi, starała się zrozumieć, jak lepiej odpowiedzieć na pytania i starannie wybierała stwierdzenia. Monika ma wrażenie, że jej “kompetencje w zakresie współpracy podniosły się w ciągu ostatnich dwóch miesięcy, jako że aktywnie uczestniczy w działaniach grupy adresowanej do Szkół eTwinning. W chwili obecnej bierze również udział w kursie dla Szkół eTwinning. Próbowałam przyłączyć się jeszcze do dwóch innych grup, ale nie są one tak aktywne, jakbym tego oczekiwała”.
Działania eTwinning na rzecz kompetencji w zakresie współpracy
“Wczoraj otrzymałam Odznakę Jakości eTwinning za mój projekt “Math, Art and Real Life.” To była najlepsza współpraca, jakiej kiedykolwiek doświadczyłam w projekcie.
Wymieniliśmy się z innymi nauczycielami wieloma pomysłami - niektóre z pewnością wykorzystam podczas swoich lekcji. Lubię korzystać z pomysłów innych, dostosowywać je do moich uczniów, oceniać i sprawdzać, czy działają także w mojej sytuacji” mówi Monika. Dzięki projektom Monika miała również okazję podszlifować swój francuski;
zawsze chętnie współpracuje z partnerami z Francji. “Z moim francuskim partnerem rozmawialiśmy po francusku, pisaliśmy po angielsku, a myślałam po niemiecku”, wyjaśnia.
Monika potwierdza, że projekt ma dla uczniów wartość dodaną, jeśli jest częścią programu nauczania. Uczniowie realizują działania, które i tak muszą zrealizować, a ponadto, kontaktują się z uczniami z innych krajów. To jest właśnie ta wartość dodana!“. Kiedy korzystamy z narzędzi do współpracy, takich jak Google Docs, moi uczniowie mówią mi, że ta umiejętność bardzo im się przyda, kiedy rozpoczną pracę.
Ponadto, teraz częściej myślą o tym, jak by to było odwiedzać inne kraje, uczyć się tam i pracować. ” dodała Monika.
Kolejny krok to zaangażować większą liczbę nauczycieli
Szkoła, w której uczy Monika jest Szkołą eTwinning i jak mówi: “Do świąt planuję włączyć do projektów 3-4 nowych nauczycieli, a podczas rady pedagogicznej zamierzam przedstawić eTwinning wszystkim swoim kolegom i koleżankom. Mam nadzieję, że jedna czwarta naszych nauczycieli zarejestruje się w eTwinningu w ciągu najbliższych sześciu miesięcy”. Monika wspomina także, że w swoich działaniach może liczyć na poparcie rodziców, którzy wierzą, że tego rodzaju projekty otwierają ich dzieciom okno na Europę. “Rodzice bardzo mnie wspierają w promowaniu eTwinningu i innych projektów Erasmus+ (Akcja 2) przed dyrektorem szkoły, ponieważ są bardzo zadowoleni z pracy, którą wykonujemy w klasie. Zawsze mają dobre słowo i zawsze pytają się, czy w nowym roku szkolnym planujemy jakiś projekt”. Monika promuje swoje działania także w lokalnej prasie i próbuje też włączyć do działania swojego dyrektora szkoły. Wierzy, że jeśli dyrektor jej szkoły będzie dobrze poinformowany o wszystkich przedsięwzięciach organizowanych w ramach projektu, będzie mógł lepiej promować działalność swojej szkoły, która jest w Niemczech jedną z 16 szkół eTwinning.
JEAN-NOËL PÉDEUTOUR
Jean-Noël Pédeutour pracuje w Lycée Saint Cricq, szkole średniej, do której uczęszcza 1600 uczniów; w szkole znajduje się również wydział zawodowy, gdzie Jean-Noël Pédeutour uczy elektroniki, matematyki i fizyki 17-18-letnich uczniów.
Jego projekty obejmują takie dyscypliny jak biologia, edukacja ekologiczna, matematyka/geometria, nauki przyrodnicze i technika. Ponadto, od 2012 r. jest ambasadorem eTwinning .
“Projekty eTwinning pomogły mi rozwinąć umiejętności pedagogiczne oraz kompetencje w zakresie współpracy i kompetencje informatyczne”.
Jean-Noël dowiedział się o eTwinningu podczas kursu “Opening to Europe” w IUFM (obecnie ESPE ) w Bordeaux w 2008 r. i bardzo mu się to spodobało. Po roku pracy w szkole, zmagając się ze wszystkimi trudnościami, które spadają na młodego nauczyciela, zdecydował, że przyłączy się do eTwinningu. Dziesięć lat później organizuje przynajmniej trzy projekty rocznie z udziałem wszystkich swoich klas.
Jean-Noël wierzy, że dzięki udziałowi w projektach rozwinął swoje umiejętności w porównaniu z innymi nauczycielami, którzy nie zarejestrowali się w eTwinningu. Jean-Noël przeprowadził do tej pory czterdzieści projektów tematycznie związanych z nauczanymi przez siebie przedmiotami - od astronomii po drony i roboty. Jest laureatem Krajowych i Europejskich Nagród eTwinning. Dzięki tym projektom odkrył nowe narzędzia do współpracy, mógł wypróbować nowe metody nauczania, jak np. "odwrócona klasa", a z udziałem swoich partnerów podniósł kompetencje w zakresie współpracy. Jean-Noël uważa, że współpraca zależy także od partnerów, których ma każdego roku; strona z informacją zwrotną okazała się bardzo przydatna dla jego pracy. O MeTP Jean-Noël przeczytał na portalu i pomyślał, że dobrze byłoby wypróbować to narzędzie i sprawdzić, czy zaangażowanie w projekty naprawdę pomogło mu ponieść kompetencje pedagogiczne, informatyczne oraz kompetencje w zakresie współpracy. Jednocześnie stwierdził: “Wziąłem udział w ankiecie MeTP, ponieważ pomyślałem, że mógłbym również pomóc eTwinningowi rozwinąć się dzięki temu działaniu monitorującemu. Oprócz osobistych korzyści, które otrzymałem, mogłem przynajmniej w pewnej części oddać eTwinningowi to, co od niego otrzymałem.”
Jak MeTP pomogło Jean-Noëlowi w dokonaniu samooceny
Dokonując samooceny Jean-Noël z refleksją przyjrzał się pracy projektowej, jaką wykonał w ciągu ostatniej dekady i temu, jak ta praca ewoluowała. Jego najmłodszy projekt, który realizuje w tym roku i który zdobył Krajową Nagrodę we Francji dotyczy astronomii. To ten sam projekt, co jego pierwszy projekt dziesięć lat temu i z tym samym partnerem. “Nie da się porównać tych dwóch projektów”, wyjaśnił. “W pierwszych projektach wykonywaliśmy proste zadania, nie mieliśmy ustalonego planu i nie pracowaliśmy wspólnie tak dużo jak dzisiaj. Widzę także różnicę w klasach, w których nie organizujemy projektów eTwinning”. Po tych wszystkich latach Jean-Noël lepiej wie, jak kierować projektem; planowanie rozpoczyna już latem, wie, jak planować poszczególne etapy projektu, jak angażować uczniów w więcej działań opartych na współpracy, a także jak ocenić swoją pracę.
Działania eTwinning na rzecz kompetencji pedagogicznych oraz projektów Erasmus+ (Akcja 2)
Strona z informacją zwrotną skierowała Jean-Noëla w stwierdził seminariów online i warsztatów online, dzięki którym mógłby podnieść swoje kompetencje informatyczne. Jean-Noël przyznał jednak, że nie miał czasu, by wziąć udział w działaniach ukierunkowanych na rozwój zawodowy, oferowanych przez eTwinning;
woli konferencje stacjonarne, organizowane na szczeblu krajowym i europejskim oraz warsztaty doskonalenia zawodowego, które dają mu możliwość kontaktu z innymi nauczycielami, wymiany i zdobywania wiedzy w zakresie nowych metod nauczania, narzędzi i działań związanych z TIK. Nauka od partnerów to jedna z zalet eTwinningu.
“Każdego dnia w naszych projektach uczę się czegoś nowego od innych nauczycieli i uczniów”, podkreśla.
Jean-Noël uzyskał finansowanie dla projektu Erasmus+ (Akcja 2); uważa, że jego zaangażowanie w eTwinning bardzo pomogło mu w kwestiach związanych z zarządzaniem projektem oraz w planowaniu pracy wspólnie z partnerami w wymagającym procesie aplikacyjnym dla projektów Erasmus+ i - ostatecznie - w osiągnięciu swojego celu. Jean-Noël podkreślił również, że bardzo ważne jest także wsparcie ze strony dyrekcji: „realizujemy wszystkie projekty, które wymyślimy i to jest najlepsze, wolność to całe wsparcie, którego potrzebuję” - wyjaśnił podkreślając, jak duże znaczenie ma możliwość autonomicznej pracy, co próbuje także przekazać swoim uczniom.
Podnoszenie pewności siebie uczniów
“Angażowanie rodziców poprzez projekty ma bardzo duże znaczenie, zwłaszcza w przypadku kształcenia zawodowego, bo to z kolei działa niezwykle motywująco na młodzież.”- wyjaśnił Jean-Noël. Nie potrafi jednak powiedzieć, czy jego uczniowie mają więcej entuzjazmu, kiedy pracują nad projektem eTwinning. Wie jednak, że tylko ci uczniowie, którzy uczestniczyli z nim w projektach eTwinning 8-9 lat temu wciąż pozostają z nim w kontakcie. “Może czują, że dzięki projektom i specjalistom, których spotykają, mają większą świadomość i zaufanie. Dzięki pracy nad projektem mamy też lepsze relacje ze sobą; Ufam moim uczniom i daję im zadania, za które stają się całkowicie odpowiedzialni. To im się bardzo podoba! Przejmują całkowitą odpowiedzialność za zadanie i dzięki temu stają się jeszcze bardziej produktywni!” Jean-Noël jest także dumny, że jego uczniowie mają stosunkowo dużą wiedzę i umiejętności
“Angażowanie rodziców poprzez projekty ma bardzo duże znaczenie, zwłaszcza w przypadku kształcenia zawodowego, bo to z kolei działa niezwykle motywująco na młodzież.”- wyjaśnił Jean-Noël. Nie potrafi jednak powiedzieć, czy jego uczniowie mają więcej entuzjazmu, kiedy pracują nad projektem eTwinning. Wie jednak, że tylko ci uczniowie, którzy uczestniczyli z nim w projektach eTwinning 8-9 lat temu wciąż pozostają z nim w kontakcie. “Może czują, że dzięki projektom i specjalistom, których spotykają, mają większą świadomość i zaufanie. Dzięki pracy nad projektem mamy też lepsze relacje ze sobą; Ufam moim uczniom i daję im zadania, za które stają się całkowicie odpowiedzialni. To im się bardzo podoba! Przejmują całkowitą odpowiedzialność za zadanie i dzięki temu stają się jeszcze bardziej produktywni!” Jean-Noël jest także dumny, że jego uczniowie mają stosunkowo dużą wiedzę i umiejętności