Tèma 1 Damorar suus litoraus

(1)

Autors deus cors : Catherine Lavie, Olivier Fourrier Traduction en Occitan : J.S. Barria

https://histographie.net/ https://histographie.net/

Tèma 1 Damorar suus litoraus

Las granas nocions deu tèma

»» Litorau industrialò-portuari

»» Litorau toristic

Mitan

Lo mitan naturau qu’es l’ensemble deus éléments qui entornejan los òmis (climat, relh- u, vegetacion, sòus, aiga, fauna). Quan l’òmi e s’i installa lo mitan qu’es alavetz

Ua combinason de caracteristicas naturaus, economicas, sociaus e culturaus.

Amenatjament

Qu’es la transformacion deu litorau per respóner aus besonhs deus ómis (bastiments,

transpòrts, activitats, etc…).

Vulnerabilitat

Lo litorau qu’es ua zòna de contacte entre la mar e la tèrra,

qu’es donc un mitan freule, alebader, qui es aisidament

guastat e dificilament restaurat. Los òmis que son

acarats ad aquesta vulnerabilitat, la lor societat

qu’es fragilizada cap aus risques.

Litoralizacion

Qu’assistim dens lo monde ad ua concentracion deus òmis e de las

activitats suus litoraus.

1 persona sus 2 dens lo monde que viu a mensh

de 50 qm d’un litorau

6^au 2 sostèmas

12 òras

Somari de las ressorças

Activitats Vocabulari Chifras

Mesa en perspectiva

Repèris espaciaus màger a conéisher Cors

Mapa mentau

(2)

Activitats

Activitats e amenatjaments, 3 EDC despartidas 4ò

Amenatjaments d’ua ZIP/amenatjaments toristics 2ò 



LE HAVRE PHUKET

Localizacion (continent, país, mar o ocean) Descripcion deu paisatge litorau

Activitats màgers

Amenatjament realizat per los òmis Transformacions recentas

Impactes d’aquestas activitats sus la vita vitanta deus estatjants

EDC Le Havre vila industrialò-portuària pp. 254-255, pp. 256-257, Phuket ua irla tailandesa dedicada au tourisme pp.

258-259 (LLS). Tribalhs en binòmis dab restitucion orau. Co-evaluacion (AP, véder grasilha per evaluar l’orau).

Construccion d’un tablèu de sintèsi comparatiu le Havre/Phuket (LLS) Tribalh individuau, personalizacion deu tablèu esperat, tribalh evaluat, nòta perfectibla.

Competéncias tribalhadas



Repèris espaci : ZIP/litorau toristic ad escalas desparièras, litorau asiatic, planisfèri litoralizacion



Rasonar



Analizar e compréner un document



Practicar lengatges desparièrs en geografia



Cooperar e mutualizar

SOMARI

(3)

La vulnerabilitat deus mitans litoraus 3ò 



Impactes deus amenatjaments : vulnerabilitat deus litoraus pollucion Avalida deu

litorau naturau

Flòra et fauna Subersalinizacion de l’aiga de mar

Suberconsum d’energia Dubai

Algésiras

La litoralizacion 3ò

Apèrs – tribalhar & compréner

Cors a escotar en Mp3 sus histographie : https://histographie.net/

Chifras Damorar suus litoraus

60% de la populacion mondiau que damòran a mensh de 60 qm d’un litorau, sii 4,44 miliards d’estatjants suus litoraus

ESTUDI D’UN DOSSIÈR distribuit : Dubai / la baia d’Algesiras Realization d’un tablèu Tribalh individuau, evaluacion, nòta perfectibla.

Mesa en perspectiva, cambiament d’escala : realizacion d’un planisfèri, fenomèn de litoralizacion, un monde abitat (tèma hialat sus l’annada) 3ò Tribalh evaluat, nòta perfectibla

16 de las 20 vilas mei granas au monde que son au ras deu litorau

SOMARI

(4)

Vocabulari Sostèma 1 Damorar suus litoraus toristics

Conflicte d’usatge : situacion de rivalitat entre los diferents utilizators d’un medish espaci o d’ua medisha ressorça.

Dessalament (lo) : produccion d’aiga doça a partir d’aiga salada.

Durcificacion deu litorau (la) : lo litorau qu’es betonat.

Esgavissada costèra (o litorau) : destruccion de las tèrras en contacte dab la mar per fenomèns naturaus (andadas, brius, vents) e/o d’origine umana (construccion, amenatjaments) l’esgavissada costèra que’s ved per ua arreculada deu litorau.

Litorau (lo) : region situida au contacte de la mar et de la tèrra.

Litoralizacion : concentracion deus òmis e de las activitats suus litoraus.

Lei Litorau : lei adoptada en 1986, destinada a protegir e amenatjar tèrmi long lo litorau francés. Entà preservar los espacis naturaus, la lei qu’instaura ua inconstructibilitat au dehens d’ua banda de 100 m, hòra aglomeracion, a partir de l’arribalada e impausa ua urbanizacion limitada ad espacis vesins de la medisha arribalada.

Estation balneària (ua) : ua vila toristica en cant de mar.

Torisme balneari (lo) : ensemble de las activitats de lésers ligats a las vacanças en cant de mar.

Torisme de massa : torisme qui pertòca un nombre hòrt gran de personas qui sejornan dens los medishs lòcs.

Torisme duradís : torisme qui arrespecta, presèrva e met durablament en valor las ressorças d’un territòri peus toristas.

Torista : persona qui daisha lo son domicili costumèr, quan vagant e per mei de 24 òrars.

Vulnerable : freule e qui pòt aisidament estar guastat.

Vocabulari Sostèma 2 Damorar sus un litorau industrialò-portuari

Amenatjament : transformacion d’un territòri per respóner aus besonhs deus òmis (bastiments, transpòrts, activitats, etc).

Contenaire (ou “container”) : caisha metalica de dimensions estandardizadas peu transpòrt de las mercanderias.

Faciada maritima : region litorau constituida de mantun gran pòrt pròche.

Litorau industrialò-portuari (lo) : litorau qui concentra activitats portuàrias e industriaus.

Tèrra-plen : o “polder”. Espaci ganhat artificialament sus la mar.

Zòna industrialò-portuària (Z.I.P.) : zòna industriau localizada en mitan portuari.

SOMARI

(5)

Chifras Damorar suu litorau industrialò-portuari

90% deu transpòrt de las mercanderias que’s hè per la mar

Mesa en perspectiva

^2ò

Espiar la diversitat deus litoraus e de las lors fòrmas d’ocupacion : los pòrts e l’arrèrpaís (et los lors abans-país maritimes), las estacions balneàrias e las infrastructuras de transpòrts (preséncia d’un aeropòrt internacionau, d’ua estacion…)

Localizacion sus un glòbe virtuau dab Google Earth : Le Havre, Marsilha, Rotterdam, Niça, Balneário Camboriú, Shanghai, Ningbo…

La mesa en perspectiva a l’escala planetària que permet d’arretrobar lo tèma « Lo monde abitat ». Localizacion deus litoraus mei poblats sus un planisfèri. Espiar lo ligam dab las densitats hòrtas de populacion e la localizacion de las granas metropòlis portuàrias.

3

^au

Singapor 2

^au

Shanghai 1 ^èr Ningbo

Les 3 prumèrs pòrts mondiaus

en 2015

SOMARI

(6)

Repèris espaciaus màgers a conéisher

Quauques faciadas maritimas e quauques vilas portuàrias màgers.

Los grans litoraus toristics mondiaus.

SOMARI

Lutzatz aqueste QR còdi per v’entrainar a plaçar los Continents, Oceans,

latituds….

(7)

(8)

Cors

Damorar suus litoraus.

Espacis hortament amenatjats per las activitats umanas

Los

pòrts qu’an despuish bèra pausa daishat lo còr de las vilas

entà dispausar d’installacions mei espaciosas e modèrnas en aiga pregonda. Amenatjaments màgers que son realizats peus

espacis industrialò- portuaris

^: ^olas, ^quais, terminaus, usias, zònas d’enterpausatge. Tèrras-plens artificiaus que son ajustats sus la mar. Uei, 80% deus escambis de mercanderias que’s hèn per la mar.

Lo torisme qu’a eth tanben contribuit a la transformacion deus litoraus

. Qu’existeishen uei dens lo monde milèrs d’

estacions balneàrias

, bastidas au ras d’un vilatge de pescaires, d’ua grana vila o dens un espaci longtemps damorat vueit d’òmis. Los

litoraus que sont la prumèra destinacion toristica mondiau

; la plaja, la mar et las soas activitats de lésers qu’atiran los toristas deu monde sancèr. Lo

torisme balneari

qu’es donc ua rason màger de l’urbanizacion litorau : ostalerias, residéncias, pòrts de plasença…

Los

conflictes d’usatge

que son numerós entre los estatjants deu litorau. Toristas, industriaus, comerçants, marins e emparadors de l’enviroament que’s van contra en deféner los lors interés.

Brasiu, Balneário Camboriú en 1958

SOMARI

(9)

Espacis alebaders ad emparar

Los litoraus que son espacis freules :

la fauna e la flòra qu’i constitueishen un patrimòni naturau hòrt ric.

L’équilibri deus litoraus qu’es trebolat per las activitats umanas e lo rescauhament climatic :

pujada deu nivèu de la mar, activitats umanas sovent polluenta e destructora deus ecosistèmas, espleitada intensiu de las soas riquessas. Los impactes de la

hauçada deu nivèu de las mars

en rason deu rescauhament climatic que son numerós peus estatjants : aigats, ventòrlas,

esgavissada costèra

^.

Actors numerós, Estats o associacions que s’engatjan dens actions de preservacion de l’enviroament litorau

per sauvar aquestas riquessas naturaus. Daubuns país com França qu’interdín de bastir construccions navèras au ras de l’arribalada. A l’escala mondiau,

parcs naturaus marins et resèrvas costèras que’s multiplican

: 7% des côtes sont protégées. Pour damorar durablament suus litoraus, òmis e hemnas que deven trohbar solucions entà que lo desvolopament de las lors activitats ne nòsi pas a las ressorças naturaus.

Brasiu, Balneário Camboriú en 2016, 108 000 estatjants, mei d’1 milion de toristas en estiu

SOMARI

(10)

Un fenomèn mondiau de litoralizacion

2 personas sur 3 que damòran a mensh de 100 qm d’un litorau :

^qu’i

damòran, qu’i tribalhan, que s’i diverteishen, adonc qu’i mudan.

90% deus escambis mondiaus de

mercanderias que son realizats per mar

, contribuint au desvolopament de lonquèras industrialò-portuàrias qui’s pòden espandir sus centenas de quilomètres.

Los litoraus

qu’aprofièitan tanben deu desvolopament deu torisme

; cada annada, detzenas de milions de personas que son aperadas per las mars caudas deu glòbe. Los litoraus que son veduts la

prumèra destinacion toristica mondiau.

SOMARI

(11)

Los litoraus : espacis hòrt poblats e urbanizats (tèma 4 hialat sus l’annada)

Dens tots los còrs de pòblament màgers deu monde que caben zònas litoraus de las importantas.

L’atirament deus litoraus qu’es anciana

. L’istòria deu pòblament, l’espleitacion de las ressorças de la mar e lo desvolopament de d’activitats numerosas qu’explican donc la

concentracion creishenta deus umans suus litoraus.

En 2028, 75% d’umans que viveràn suus litoraus (6,4 miliards), sii quasi un miliard de mei que la populacion mondiau actuau.

Sus las 20 megapòlis mei granas (vilas de mei de 10 milions d'estatjants) 16 que’s tienen au dehens de la cencha litorau e que’s desvolopan au ritme de haut o baish un milion de personas per jour.

^Las

vilas costèras que permetan sovent la

comunicacion dab l’arrèrpaís

mercés ad un vaste hialat de vias navigablea, atau qu'un accès a honts de proteinas animaus marinas. Au dia de uei, lo litorau que representa un asimant poderós peu torisme, prumèra industria de creishença au monde.

Totun, lo pòblament deus litoraus n’es pas de contunh.

Uns que son quitament vueits d’umans, com lo litorau deu Sahara : que son desèrts umans.

SOMARI

(12)

Tèma 1 Damorar suus litoraus