اﻟطﺎﻟـب اﻟﺟﺎﻣﻌـﻲ و اﺳﺗﺧـــدام اﻟﻛﺗــﺎب اﻻﻟﻛﺗروﻧـــﻲ

Texte intégral

(1)‫

(2)

(3) "

(4)

(5) "‬ ‫

(6)

(7) ‪ -‬ﻣﺳﺗـﻐﺎﻧم‪-‬‬. ‫اﻟﻌﻠـوم اﻻﺟﺗﻣﺎﻋـ‬ ‫ﻗـﺳم اﻟﻌﻠـ ‪!!#‬ـﺔ‬. ‫ﺷﻌﺑﺔ ﻋﻠم اﻟﻣﻛﺗﺑﺎت و اﻟﻣﻌﻠوﻣﺎت‬. ‫ﻣذﻛرة ﺗﺧرج ‪

(8) &$'$‬ﻧظم ‪$$$'"$&%!&$‬‬ ‫اﻟﻣوﺳوﻣﺔ ﺑـ‪:‬‬. ‫اﻟطﺎﻟـب اﻟﺟﺎﻣﻌـﻲ و اﺳﺗﺧـــدام اﻟﻛﺗــﺎب اﻻﻟﻛﺗروﻧـــﻲ‪:‬‬ ‫ ‪ ! ! $‬‬. ‫ﺗﺣت إﺷراف اﻷﺳـﺗﺎذ‪:‬‬. ‫ﻣن إﻋـداد اﻟطﺎﻟﺑﺔ‪:‬‬. ‫ ‪ &%‬‬. ‫ﻋوﺟﺔ ‪%‬ــﻣﺔ‬. ‫ﻟــــﺟﻧﺔ اﻟﻣﻧــــــــﺎﻗﺷﺔ‪:‬‬. ‫اﻷ ‪ ................................................................... .. $ $‬و ﻣﻧﺎﻗﺷﺎ‬. ‫( ‪ ......&%‬ﻣﺷرﻓﺎ و ﻣﻘررا‬. ‫( ة ﻣﺣﻣد‪ ..........................................................‬ﻣﻧﺎﻗﺷﺎ‬ ‫ﺗﻧﺎﻗش ‪//:‬‬. ‫!

(9) ‪ -‬‬.

(10) ‫م‬. ‫ا ر ن ا ر ــم‬.

(11) ‫وزارة ا ـم ا ــ و ا ث ا‬ ‫دا د ن دس‪-‬‬ ‫ا وم ا‬ ‫م ا وم ا‬ ‫ما‬ ‫ذ رة ا‬. ‫رج‬. ‫ت وا‬ ‫ل‬. ‫و ت‬. ‫دة ا‬. ‫ر‬. ‫ا طــ ب ا ‪$‬ـــ‬ ‫ط‬ ‫ن ا داد ا ط‬. ‫ــ‬ ‫م‪-‬‬. ‫ص‪ :‬ظم ا‬. ‫ــــ& و ا‬. ‫ا د وراه‬. ‫و تا‬. ‫و و‪ $‬ا د ‪ #‬و ا و‪ #‬ق ا و و‬. ‫ـــــدام ا ـــــ ب ا) رو ــــــ&‪:‬‬ ‫ا وم ا)‪$‬‬. ‫‪ +‬م وذ‪$‬‬ ‫ت ا‪$‬راف ا"‬. ‫‪:‬‬. ‫* وزار‬. ‫و‬ ‫ا‬. ‫ا‪$‬‬. ‫ـ‪:‬‬. ‫‪2016- 2015‬‬. ‫ن*‬. ‫ذ‪:‬‬.

(12) ‫ا‬. ‫ب ا‪ ,‬رو &‬.

(13) ‫د ـــــــــــ‬‫إن ا‬. ‫و ت‬. ‫وا ‪/‬‬ ‫وا‬. ‫ت ا' را‬. ‫د تا‬ ‫ر نأ‬. ‫ة‬. ‫‪,‬ر ‪ ،‬وا‬. ‫‪ .‬ر ا ‪,‬ور‪ .‬و د‬. ‫ب ‪$‬رھ ‪ 6 7 6 ،‬ا دا‬. ‫ن 'ز ‪ /‬و ‪ ، /2‬و ن ‪/‬‬ ‫ا‬. ‫ط‬ ‫ن ن‬. ‫لا‬. ‫ل را? ت ا‬ ‫ا‬. ‫ا د د ا ذي ‪6‬ر< & ا ‪2‬ورة ا‬ ‫و ‪ .‬طر @ راء ‪ /‬إ ‪.‬‬ ‫ما دد'‪,‬‬ ‫‪:‬د ‪. /‬‬. ‫لا‬. ‫ا 'د & ا‬. ‫ءوا‬. ‫'دام ا‬. ‫‪2‬ن‬. ‫‪ .‬طو ر و ‪/ 1‬‬ ‫ت‬. ‫ب و ء ‪$‬رھ و ا‬. ‫و ت ھذه ا"' رة ا ءھ و ‪:‬ظ‪ /‬إ أ ‪ /‬ن‬. ‫ج ا ‪ :‬ري ا <'م ‪ 6‬ز ن ‪2‬ورة ا‬. ‫و ظرا ‪/‬ذه ا ‪$‬‬. ‫ا‬. ‫ھ أھم (‬. ‫ن‬. ‫‪ 2‬ن و ا درا‬. ‫وا ‪ / /‬ا‬ ‫وو‬. ‫ن‬. ‫ن‪.‬‬. ‫و ا ذي دوره ? ر ن أ‬. ‫& ا وم @راءة ا ر‬. ‫د أ‪ ,‬ت ‪$‬‬. ‫و ت‪ .‬و‬. ‫ت و &ا دد نا‬. ‫ا‬. ‫‪/6‬‬. ‫ط‪8‬‬. ‫ر ت‬. ‫‪،‬‬. ‫‪2‬ن إ‪ .‬ا‬ ‫با‬. ‫ث و د اط‬ ‫ر‬. ‫م ار‬ ‫ا‬. ‫و ت‬. ‫< ‪/‬م ‪ 6‬ھذا‬. ‫‪ A‬ل ‪ ,‬درھ‬.

(14) ‫و‬ ‫ا‬. ‫ن ا @ول أن ھذه ا"' رة د أ'ذت‬ ‫ب ا ور‬ ‫و‬. ‫ا‬. ‫و اد ل‬. ‫ن ا ‪ ,‬در ا‬. ‫رو‬ ‫‪/‬زا‬. ‫ا‬. ‫با‬. ‫ا ث نا‬ ‫ا‬. ‫ردد ‪ 16‬ا ط‬. ‫‪/‬م ' ون ن ل‬ ‫‪/6 ،‬و‬. ‫وب أو و ‪1‬ط ا‬. ‫ود ظ ا‬. ‫رو‬. ‫ا‬. ‫ا‬. ‫‪ .‬ذك ( ظ‬. ‫ا @ د‬. ‫رو‬. ‫و ت ‪2F‬راء‬. ‫ر‬ ‫رو‬. ‫‪E‬‬. ‫نا‬. ‫'‬. ‫أ'ذ ا‬ ‫‪$.‬‬. ‫با‬ ‫ا‬. ‫رو‬. ‫ر تو‬. ‫ھو @ دي و ‪/‬ذا د'ل ا‬. ‫ل‬. ‫ب‬. ‫ب ا ط وع و م راء & وا ط‬. ‫أ'رى‪.‬‬ ‫وا‬. ‫‪ 6‬ا ‪ :‬رات ا"' رة دى ‪ 16‬ا ط‬. ‫و‪/2‬م ا‬. ‫و دى ا 'دا & ن طرف ا ط‬. ‫‪ .‬ا" ـر ا ذي د‪6‬‬ ‫وا‬. ‫‪ 2‬ن‪.‬‬. ‫درا‬. ‫‪/ :,‬م دا‪1‬‬. ‫و<وع ا‬. ‫ب‬.

(15) ‫& و ا وء إ ‪ .‬ر ط ا @راءة ا @ د و‬ ‫و ‪ :‬ر با‬ ‫‪ 6‬ا ث أن ون ‪ .‬ا و ا ‪:‬‬ ‫ا ور ا <ت ‪/‬‬. ‫ط ا درا‬. ‫‪:‬‬. ‫@د‬ ‫ا)ط ر ا ‪:&$‬‬ ‫ت ا درا‬ ‫‪ -1‬أ‬ ‫ا درا‬ ‫‪ 1-1‬ا‪$‬‬ ‫‪6 2-1‬ر< ت ا درا‬ ‫‪ 3-1‬ا درا ت ا @‬ ‫‪ 4-1‬أ ب ا' ر و<وع ا درا‬ ‫‪ 5-1‬أھداف ا درا‬ ‫‪ 6-1‬أھ ا درا‬ ‫‪ , 7-1‬و ت ا درا‬. ‫ر‪6‬‬. ‫@لا‬. ‫ب‬.

(16) ‫‪ -2‬إ‪$‬راءات ا درا ا دا ‪:‬‬ ‫ا درا‬ ‫‪8‬ا ثو‬ ‫‪1-2‬‬ ‫‪ G/ 2-2‬ا درا‬ ‫‪8‬ا ت‬ ‫‪ 3-2‬أ ب‬ ‫‪ 4-2‬دود ا درا‬ ‫‪ < 5-2‬ط ‪,‬ط ت ا درا‬. ‫ا‪,‬ط ر ا ظري‬ ‫ا ‪ 2‬ل ا‪1‬ول‪ :‬ن ا ب ا ور‪ ... &3‬إ ‪ 4‬ا‬ ‫ا ث ا‪1‬ول‪ :‬ا ــ ب ا ور‪3‬ــ&‬ ‫د‬ ‫‪ 1-1‬ر ف ا ب ا ور‬ ‫ب ا ور‬ ‫‪ 2-1‬ا طور ا ر '‬ ‫‪ 3-1‬را ل إ داد ا ب ا ور‬ ‫‪ @ 4-1‬ل ا ب ا ور‬. ‫ب ا) رو &‪.‬‬.

(17) ‫ا‬. ‫ث ا ‪ :& #‬ا ـ ب ا) رو ــ&‬. ‫‪ 1-2‬ا ب ا رو و ا ‪,‬ط ت ا راد‪& 6‬‬ ‫‪7$ 2-2‬ة ا ب ا رو و طوره‬ ‫‪ 3-2‬أ واع ا ب ا رو و أ‪ $‬ل ‪& ,‬‬ ‫‪ 4-2‬ا @ ر ن ا ب ا ور و ا ب ا رو‬ ‫ا ‪. 6‬‬ ‫ا ‪ 2‬ل ا ‪ - :& #‬ت ا ب ا) رو & و ا دا ‪7‬‬ ‫ا ث ا‪1‬ول‪ - :‬ت ا ب ا) رو &‬ ‫د‬ ‫‪ 1-1‬را ل ا داد ا ب ا رو‬ ‫‪$ : 2-1‬ر ا ب ا رو‬ ‫‪ 3-1‬ط ت راءة ا ب ا‪ F‬رو‬ ‫‪ 4-1‬طرق راءة ا ب ا رو‬.

(18) ‫‪.‬‬. ‫ا‬. ‫ث ا ‪ :& #‬ا‬. ‫دام ا‬. ‫ب ا) رو & ‪ &8‬ا‬. ‫ثا‬. ‫&‬. ‫‪ 1-2‬دوا‪ 86‬ا 'دام ا ب ا رو ‪ 6‬ا و ط ا‬ ‫‪6 2-2‬وا‪1‬د ط @ ت ا ب ا رو ‪ 6‬ا م ا‬ ‫‪ 3-2‬زات ا 'دام ا ب ا رو و و &‬ ‫ر @ م ا ب ا رو‬ ‫‪4- 2‬‬ ‫‪6‬‬. ‫ا)طـ ر ا ط ‪-‬ــ&‬ ‫ا ‪ 2‬ل ا ‪ #‬ث‪ :‬وا‪ 93‬ا‬ ‫ا ث ا‪1‬ول‪ :‬درا‬. ‫دام ا‬ ‫دا‬. ‫‪/‬د‬ ‫ن ا درا )‬ ‫‪ 1- 1‬ا ر ف‬ ‫ن‬ ‫ل ا رة ا‬ ‫‪2- 1‬‬ ‫‪ 3-1‬ا @ق ن ا ‪:‬ر< ت‬ ‫درا‬ ‫‪ 4-1‬ا ‪ G1‬ا‬. ‫ب ا) رو &‬ ‫ا وم ا)‪$‬‬ ‫ا وم ا‬. ‫ا وم ا)‪$‬‬. ‫(‬.

(19) ‫ا درا‬. ‫ا‬. ‫‪:‬‬. ‫'دام ا ‪2‬ف @ ت د دة و ا ظم ا طورة ‪ 6‬ا' زان‬ ‫ز ا ‪,‬ر ا‬ ‫‪/‬ذا ا طورظ‪/‬ر وع‬ ‫ا و ت و ا ر ‪ /‬و ‪ /2‬إ ‪ .‬ا ‪ /‬ت ا ‪ :‬دة ‪ ، /‬و‬ ‫د د ن ‪ ,‬در ا و ت أط ق & ا ب ا‪ F‬رو ‪ E- Book‬ا ذي و‪6‬ر ر ا و ط‬ ‫‪ 8‬أ‪ / $‬أو ر وا ‪ 8‬ا" ر ت‪/ ،‬ذا د أن ا ب ا رو د ‪6‬رض‬ ‫ا رو‬ ‫ره ن أ رز و أھم ‪ ,‬در ا و ت ا 'دا‬ ‫ا 'دا & ‪ . & :‬ا ث و ذ ك‬ ‫ب ا ور ‪.‬‬ ‫و د(‬ ‫دد ن اط و '‪,‬‬ ‫و‬ ‫و ت ‪ 6‬رة ا 'دام ا ب ا رو وا‬ ‫ن ? رھم‪ ،‬ث أ‪ ,‬وا أ ‪2‬ر ( وا‬ ‫ط ا د وراه ‪/ :,‬م ‪ 16‬ا" ‪2‬ر ‪ 2‬واھ‬ ‫دور‬ ‫ؤل ول ھذه ا ظ ھرة ا‬ ‫ا 'دا & و ‪ .‬ا وي ا رر‪ .‬ا" ر ا ذي د‪6‬‬ ‫ل ا درا و ا ؤل ‪.‬‬ ‫ورھ ول ا رف ‪ .‬وا ‪ 8‬ا 'دام ا ب ا رو‬ ‫و ‪ $‬ا ب ا رو ‪.‬‬ ‫@ ل ا ب ا ور ا ذي ن ل ا ‪,‬دارة ‪ 6‬ظل‬ ‫و ن ھذا ا ط ق ن طرح ا ؤل ا ‪:‬‬. ‫ا ‪ 2‬ري؟‬. ‫دى ا‬. ‫دام ط‬. ‫ا د وراه ا‬. ‫ب ا) رو & ‪&8‬‬. ‫ا) ج‬.

(20) ‫‪.‬‬ ‫را‬. ‫و‬ ‫أ‬. ‫‪/‬‬. ‫ا‬. ‫ؤ تا‬. ‫ؤ ت ا ‪:‬ر‬. ‫‪ -‬ھل ط‬. ‫ا 'دام ا‬. ‫ا د وراه ھم‬. ‫با‬. ‫د‪ 86‬ط‬. ‫د‬. ‫‪-‬‬. ‫@لا‬. ‫رو ؟‬. ‫ا د وراه‬. ‫‪@ /‬راءة ا‬. ‫‪2‬ل ا وا‪1‬ق و ا ‪ ,‬و ت ا‬. ‫دى ا 'دام ط‬ ‫ھو‬. ‫‪? ,‬‬. ‫م‬. ‫ا وم ا‬. ‫رو ؟‬. ‫م أ‪ 2‬ء راءة ا‬ ‫‪-‬‬. ‫ؤل ا وھري ا طروح‬. ‫با‬. ‫با‬. ‫ ھ ا و ‪1‬ل ا‬‫ذا‬. ‫ل‬. ‫درا‬. ‫وا‬. ‫‪:‬‬. ‫‪ -‬ھ أھم ا"‬. ‫‪6-‬‬. ‫درا‬. ‫ن و<‪ 8‬ا ‪:‬ر< ت‬. ‫ا @ط ا"‬. ‫ا وث ا‬. ‫‪.‬‬. ‫با‬. ‫ا د وراه‬. ‫ب ا ور‬. ‫رو ؟‬. ‫با‬ ‫وا & ط‬. ‫ا د وراه‬. ‫ا وم ا‬. ‫رو ؟‬ ‫با‬. ‫‪ 6‬ظل‬. ‫رو‬ ‫‪ $‬ا‬. ‫@ر‬ ‫با‬. ‫‪8‬ا‬. ‫رو ؟‬. ‫ب ا ور ؟‬.

(21) ‫‪8‬ر< ت ا درا‬ ‫وو‪$M @6‬‬ ‫ل‬. ‫‪:‬‬ ‫ا طرو‬. ‫ل ‪$‬‬. ‫‪-1‬‬. ‫و‬. ‫ؤ ت‬. ‫ءت & ن‬. ‫‪ ? ,‬ا ‪:‬ر< ت ا‬. ‫ا درا ‪.‬‬. ‫دط‬. ‫ا د وراه‬. ‫‪.‬ا‬. ‫با‬. ‫رو‬. ‫در‬. ‫رة ‪6‬‬. ‫ا‬. ‫ا ‪ :‬ري‪.‬‬ ‫‪ -2‬ود ا 'دام ا‬ ‫ا و‪,‬ول إ ‪ .‬ا‬. ‫ب ا ور ‪.‬‬. ‫‪ -3‬را ‪@ 8‬رو‪ 1‬ا‬ ‫ار‬. ‫‪.‬‬. ‫با‬. ‫رو‬. ‫ن لط‬. ‫ا د وراه‬. ‫ب دم ا‬. ‫ب ا ور‬. ‫دى ط‬. ‫ا د وراه ‪ 6‬ظل ا ‪ $‬ر ا @راءة‬. ‫ج‬.

(22) ‫ـــ= ا ــــدرا‬. ‫‪:‬‬. ‫وإ‪ 2‬ت ھذه ا ‪:‬ر< ت أو ‪ / :‬ا‬ ‫(ءم ‪ 8‬ط‬ ‫ا‬. ‫و<وع ا درا ‪6 ،‬‬. ‫ب ا ظري و ا رف‬. ‫درا‬ ‫&‪6‬‬. ‫وا ‪ 8‬ا 'دام ا‬ ‫ظمو‬. ‫با‬. ‫د‬. ‫‪ .‬ا ‪ G/‬ا و‪ :,‬ا‬ ‫‪ G/‬ا و‪:,‬‬. ‫‪/‬دف إ ‪ .‬و‪,‬ف‬. ‫‪ .‬أراء و ا را ت أ‪6‬راد ا‬ ‫رو‬. ‫ا ذي‬. ‫وأ ا ‪ G/‬ا‬. ‫ل و ‪ :‬ر ا ‪ G1‬ا وا‪,‬ل إ ‪. /‬‬. ‫ن '(ل‬ ‫‪6‬ما‬. ‫د‬.

(23) ‫‪.‬‬ ‫ب ‪9 $‬ا‬. ‫أ‬. ‫أ ‪6‬‬ ‫نا‬. ‫ا‬ ‫ا‬. ‫ت‪:‬‬ ‫ا‬. ‫'ص ا @‬. ‫‪6‬‬. ‫ت إ ‪2(2 .‬‬. ‫ور ا"ول‪ :‬ا 'دام ا‬. ‫‪8‬ا‬. ‫رة‬. ‫ت ‪@6‬د ‪ 2‬ت ‪ 6‬ا‬. ‫ور‬ ‫با‬. ‫رو‬. ‫ن لط‬. ‫‪ 6‬ا ثا‬. ‫ا د وراه‪.‬‬ ‫ا‬. ‫ور ا ‪2‬‬. ‫ا‬. ‫ور ا ‪ 2‬ث‪ :‬ا @راءة ا @ د و ا @راءة ا ر‬ ‫و‬. ‫أن ا‬. ‫ھذا ا‬ ‫" رد ‪6‬‬. ‫‪ :‬دوا‪ 86‬ا 'دام ا‬. ‫رة ا‬. ‫س وز ‪ 80 8‬ا‬ ‫د ‪ 60‬ا‬. ‫ددھم ‪ 60‬ط ب د ور‬. ‫ن‬. ‫دة‬ ‫رة‬. ‫رة ‪@6‬د‪ ،‬و‬ ‫‪.‬‬. ‫با‬. ‫رو‬. ‫ن طرف ط‬ ‫د اط‬. ‫ا‬. ‫م ا ر ع ا دد ا‬ ‫‪ .‬أ‪6‬راد ا‬ ‫‪,‬‬. ‫)ط‬. ‫ا د وراه‪.‬‬ ‫ن‪.‬‬ ‫‪@6 /‬‬. ‫‪.‬‬. ‫ا د وراه(‬. ‫‪ .‬أ‪6‬راد ا‬. ‫ا‬. ‫‪O‬‬.

(24) ‫رة‪:‬‬ ‫ج م ?= ا)‬ ‫ا‬ ‫م وز ‪ . /‬ا و‪ 2‬ن‬ ‫رة ا‬ ‫ن '(ل ‪:‬ر ‪ O‬ط ت ا‬ ‫ل ا ت ا داول ا ‪,‬ل ‪ /‬ا أ‪6‬رزت ل ‪/‬‬ ‫و‬ ‫ور ا ‪2(2‬‬ ‫‪( /‬‬ ‫‪ G‬دة ‪ G1‬د ‪ /‬ا ط ر ا ظري ول ا 'دا ت ا ب‬ ‫‪ 6 ،‬ن '( ‪/‬‬ ‫‪8‬ا‬ ‫د دة و د ‪ 6 2‬ا‬ ‫و‬ ‫ا رو‬ ‫ظ‪/‬ر ا ل ا وا ‪ . 8‬ا 'دام ا ب ا‪ F‬رو ‪ 6‬ا ث‬ ‫وب‬ ‫لا‬ ‫ا م وا @ ن ا‬ ‫‪ ،‬وھذا را ‪ 8‬إ ‪ .‬ا‬ ‫ا‬ ‫و ‪/‬و ا ث ن طر ق ‪ $‬ا" ر ت ا" ر ا ذي ز د ن ‪2‬رة‬ ‫م‬ ‫'ز‬ ‫ل أ ر دد ن ‪ /‬وا ط ‪$‬ر‬ ‫ا (& و‬ ‫ب ا ‪& : ,'$‬‬ ‫أو ا‬ ‫‪ ,‬ر أو وا ط ا" راص ا د‬ ‫‪.‬‬ ‫ا رو‬ ‫ل‬ ‫و‬.

(25) ‫ا و‪,‬ول إ ‪ .‬ا‬. ‫أن دم ا‬ ‫‪6‬‬. ‫و & اط‬. ‫ا‬. ‫(‪ 6 /‬اوت ا‬ ‫رو‬. ‫ا‬. ‫إ‪ .‬ا‪ $‬ل ار‬. ‫أن ا @راءة ا @ د‬ ‫ر‪6‬‬. ‫با‬. ‫و<‪ A‬دوا‪ 86‬ا 'دام ا‬. ‫وا & ‪$‬‬. ‫رة ‪6‬‬. ‫‪,‬ر ا وم‪،‬‬. ‫با‬. ‫أ‪ 6‬دوا أ ‪/‬م‬. ‫ا ور‬ ‫زوا & ‪6‬‬. ‫‪/‬م ‪ 6‬أي‬ ‫ن‬. ‫وم ن ا" م‪.‬‬. ‫ب‬ ‫‪.‬‬. ‫رو‬. ‫<‪A‬‬. ‫ث ( ظ را ‪8‬‬. ‫ا د وراه ‪ /‬ون @راءة‬. ‫' ف أ‪ ، / $‬و ن ر?م ن ھذه ا و ت ا ر‬ ‫وأ&‬. ‫‪.‬ا‬. ‫‪ 6‬ا ثا‬. ‫ا @راءة ا @ د ؛ و د أ‪ A ,‬ط‬. ‫ار‬. ‫ا ‪,‬ول‬. ‫و تو‬. ‫ب‪ .‬و <ف إ ‪ .‬ذ ك @ ل ھ ‪ 1‬ا در س ا‬. ‫ره ن ا را ‪ 8‬وا ‪ ,‬در ا‬. ‫و ن '(ل ھذه ا"‬. ‫ا‬. ‫ب ‪ $‬ل ا ور‬. ‫ا ذي ل ‪$‬‬. ‫د ا ب ا ر‪ 1‬س‬. ‫ل ن ا" وال ا‬. ‫ت أي ظرف ن ا ظروف أن ‪@:‬د‬. ‫إ أن أ‪6‬راد‬. ‫ء نا‬ ‫&ا‬. ‫ب‬ ‫أو‬.

(26) ‫درا‬ ‫ا ?= ا‬ ‫و ا @درة‬ ‫و‬ ‫رھون ‪ F‬م‬ ‫ ا 'دام ا ب ا رو‬‫وب ا ذي‬ ‫‪ .‬ا ل ‪ 8‬و ‪1‬ل ا رو و ' ‪ / ,‬ز ا‬ ‫@راءة ا ب ا رو ‪ 6‬ا و ط ا‬ ‫ر ا ‪,‬در ا ر‪1‬‬ ‫‪. , ' :,‬‬ ‫ إن أ? ا ط @ ون ‪ .‬ا ب ا رو أ ‪2‬ر ن ا ‪/‬م‬‫وا< &‬ ‫ر ھذا ا ' ر أ?‬ ‫‪ .‬ا ب ا ور و ن‬ ‫دم‬ ‫‪ & 6‬وا‬ ‫س‬ ‫ب ا ور‬ ‫&‪E6 ،‬ن ا‬ ‫و‬ ‫طور درة ض ا ط ‪ 6‬ا ل ‪ 8‬ا ب ا رو و< ف‬ ‫ا ‪$‬ر ا ر ‪.‬‬ ‫‪:‬‬.

(27) ‫رو‬. ‫وا‬. ‫و‪6‬ره‬. ‫&‬. ‫ك‬. ‫ ‪/‬و ا ث ن ا ب ا‬‫رة دى أو ط ا ط ‪.‬‬ ‫رة د ط‬ ‫ ا ‪, 6 @2‬دا ا ب ا رو‬‫ا د وراه و ' ‪ ,‬د @ ل ھ ‪ 1‬ا در س ‪/‬ذا ا وع ن ا ‪ ,‬در‬ ‫د دة ا رو ‪.‬‬ ‫ت ا" ‪/‬زة ا رو‬ ‫ ھ ك @ص أو دم ا ه إ ‪ .‬ا‪F‬‬‫ن ن '( & ا @ م @راءة ا ب‬ ‫‪ ,‬رة ا م ا‬ ‫‪ .‬أ ‪2‬ر ‪ /‬ز ا ‪ $‬ر‬ ‫د أ? ب أ‪6‬راد ا‬ ‫ا رو ‪ ،‬ظرا‬ ‫ط ب ا ز د ن ا وع ‪ 6‬أ ‪/‬زة‬ ‫و ‪/$‬رة ا وب‪،‬‬ ‫‪.‬‬ ‫ا‬.

(28) ‫‪ .‬ا ‪ ,‬در ا ‪6‬‬ ‫ل أ'رى ث ‪ ، /‬ث‬ ‫‪8‬‬ ‫ر‬. ‫تا‬ ‫و‪ 6‬ر ا‬ ‫ دم ا‬‫د‪/ 6‬م ك‬ ‫ر? ت ا ط‬ ‫رھ‬ ‫و دت ‪ 6‬ا ر ت ھد‪/6‬‬ ‫ا ‪ 1:‬ت‪.‬‬ ‫ ا 'دام ا ب ا رو دى ا ط ا‬‫‪ 6 /‬ا ء ا ‪ ,‬در ا‬ ‫ر ن‬ ‫ا‬ ‫ط ت @راء ‪. /‬‬. ‫ن‬ ‫رو‬. ‫ت‬ ‫لا‬ ‫‪ 8‬و‪ 6‬ر‬.

(29) ‫'ــــ‬ ‫ھذه ا طرق إ ‪ 7 .‬ا ب‬ ‫@د و ن '(ل درا‬ ‫ا رو و دى ا 'دا & ن ل ط ا د وراه‪ ،‬و ذ ك‬ ‫ل‬ ‫ر‪ 6‬ا ه ھذه ا ( و @ ل ا ب ا ور ‪ (6 ،‬ظ ا‬ ‫ن طرف ا ط ر ‪ 6 & 8‬دم إ‬ ‫ا ب ا رو‬ ‫ب'‪ ,‬دا ‪ :‬ر‬ ‫و ت ‪ 6‬اوت ا‬ ‫ا و‪,‬ول‬ ‫ت‪ 6‬ا ء ل‬ ‫ا ذي ‪/$‬ده م ا وم‪ ،‬و‪ ,‬و ا‬ ‫ا و‬ ‫ن‬ ‫ا ‪ ,‬در ا ‪$‬ورة‪ A ,76 ،‬ا 'دا & <رورة‬ ‫و‪6‬ر ‪ ،& 6‬و ن ھذا‬ ‫ا ‪/‬روب ‪ /‬و<ف إ ‪ .‬ذ ك ا زات ا‬ ‫أن ا ط د ا وا ن ا 'دام ا ب ا ور ل‬ ‫& @‪.‬‬ ‫ره ا ‪,‬در ا"ول وأن‬ ‫ون ا و ء &‬ ‫زا ون‬ ‫ر?م ن و ود ھذه ا رات‪.‬‬ ‫‪:‬‬.

(30) ‫ك ‪$‬ر @‬ ‫"ن طر @ ‪ A:,‬ا ب ا ور ‪ $‬ل ط‬ ‫ص ا وب‬ ‫@راءة و ‪ /‬وا ر ز أ ‪2‬ر ‪ 6‬ا ‪ .‬ا @ @‬ ‫ك ر ز ‪ @ .‬ت ا 'دا & أ ‪2‬ر‬ ‫ا ذي‬ ‫س ا ب ار‬ ‫ن راء &‪.‬‬ ‫ا را‬ ‫ن ا @ول أن ا @ ل ا ط ب إ ‪.‬‬ ‫و نھ‬ ‫و ت دا'ل ط ا ث‬ ‫ا‬ ‫(ءم وط‬ ‫د دة‬ ‫ر ‪ / 8‬إ ‪ .‬ا ب ا ور وإ ظ‪/‬ور @ ت‬ ‫ا‬ ‫ت ن ا ب ا ور ‪ 6‬ظر ا ض و‬ ‫وو ا‬ ‫‪, 6‬ر ا ر ‪.‬‬ ‫ز طء ‪$ 6‬رھ و? ر‬ ‫د‬.

(31)

(32) ‫ﺔ‬ ‫

(33) ‪ -‬ﻣﺳﺗـﻐﺎﻧم‪-‬‬ ‫ﻛﻠـ

(34) ـوم اﻻﺟﺗﻣﺎﻋـ

(35) ‬ ‫ﻗـﺳم اﻟﻌﻠـ ـﺔ‬. ‫ﺷﻌﺑﺔ ﻋﻠم اﻟﻣﻛﺗﺑﺎت و اﻟﻣﻌﻠوﻣﺎت‬ ‫ ! ﻧظم ! ‬ ‫ﺑ ـ‪:‬‬. ‫

(36)

(37)

(38) ‬. ‫ﺗﺣت إﺷراف اﻷﺳـﺗﺎذة‪:‬‬. ‫ﻣن إﻋـ داد اﻟطﺎﻟﺑﺔ‪:‬‬. ‫

(39) !‬. ‫ﻋوﺟﺔ ‬. ‫اﻟﺳﻧـ

(40)

(41) ‪ -‬‬.

(42) ‫ا‬. ‫ق ر م ‪ :02‬طر‬. ‫ا‬. ‫با‬. ‫رو ‪.‬‬.

(43) ‫ا‬. ‫ق ر م‪ :01‬ر ت ا‬. ‫با‬. ‫رو ‪.‬‬.

(44) ‫اﻟﺠﻤﮭﻮرﯾﺔ اﻟﺠﺰاﺋﺮﯾﺔ اﻟﺪﯾﻤﻘﺮاﻃﯿﺔ اﻟﺸﻌﺒﯿﺔ‬ ‫وزارة اﻟﺘﻌﻠﯿﻢ اﻟﻌﺎﻟﻲ و اﻟﺒﺤﺚ اﻟﻌﻠﻤﻲ‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﺔ ﻋﺒﺪ اﻟﺤﻤﯿﺪ ﺑﻦ ﺑﺎدﯾﺲ – ﻣﺴﺘﻐﺎﻧﻢ –‬ ‫ﻛﻠﯿﺔ اﻟﻌﻠﻮم اﻻﺟﺘﻤﺎﻋﯿﺔ‬ ‫ﻗﺴﻢ اﻟﻌﻠﻮم اﻹﻧﺴﺎﻧﯿﺔ‬ ‫ﺷﻌﺒﺔ ﻋﻠﻢ اﻟﻤﻜﺘﺒﺎت و اﻟﻤﻌﻠﻮﻣﺎت‬ ‫أﺧﻲ اﻟﻔﺎﺿﻞ‪.‬‬ ‫أﺧﺘﻲ اﻟﻔﺎﺿﻠﺔ‪.‬‬ ‫ھﺬه اﻻﺳﺘﻤﺎرة ﻣﺎ ھﻲ إﻻ أداة ﺑﺤﺚ ﻻﻧﺠﺎز ﻣﺬﻛﺮة اﻟﻤﺎﺳﺘﺮ ﻓﻲ ﺗﺨﺼﺺ‪ :‬ﻧﻈﻢ‬ ‫اﻟﻤﻌﻠﻮﻣﺎت اﻟﺤﺪﯾﺜﺔ واﻟﺘﻮﺛﯿﻖ ب‪:‬‬ ‫اﻟﻄﺎﻟـﺐ اﻟﺠﺎﻣﻌـﻲ واﺳﺘﺨـﺪام اﻟﻜﺘـﺎب اﻻﻟﻜﺘﺮوﻧـﻲ‪.‬‬ ‫ﻃﻠﺒﺔ اﻟﺪﻛﺘﻮراه ﺑﻜﻠﯿﺔ اﻟﻌﻠﻮم اﻻﺟﺘﻤﺎﻋﯿﺔ ﻧﻤﻮذﺟﺎ‪.‬‬ ‫وﻧﺤﻦ ﻧﮭﺪف ﻣﻦ ﺧﻼﻟﮭﺎ اﻟﺤﺼﻮل ﻋﻠﻰ ﻣﻌﻄﯿﺎت دﻗﯿﻘﺔ ﺣﻮل ﻣﺪى إﻗﺒﺎل اﻟﺪﻛﺘﻮر اﻟﺠﺎﻣﻌﻲ‬ ‫ﻋﻠﻰ اﺳﺘﺨﺪام اﻟﻜﺘﺎب اﻻﻟﻜﺘﺮوﻧﻲ ﻓﻲ ﻋﻤﻠﯿﺔ اﻹﻧﺘﺎج اﻟﻔﻜﺮي‪.‬‬ ‫وﻟﮭﺬا ﻧﺮﺟﻮ ﻣﻨﻜﻢ ﻣﺴﺎﻋﺪﺗﻨﺎ ﻣﻦ ﺧﻼل اﻹﺟﺎﺑﺔ ﺑﻜﻞ ﻣﻮﺿﻮﻋﯿﺔ وﻣﺼﺪاﻗﯿﺔ ﻟﻜﻲ ﺗﻨﻌﻜﺲ ﻋﻠﻰ‬ ‫اﻟﺒﺤﺚ روح اﻟﺠﺪﯾﺔ و اﻷھﻤﯿﺔ‪ ،‬و ﻧﻌﻠﻤﻜﻢ أن ھﺬه اﻻﺳﺘﻤﺎرة ﻟﻦ ﺗﺴﺘﻌﻤﻞ ﻣﻌﻄﯿﺎﺗﮭﺎ إﻻ ﻓﻲ‬ ‫إﻃﺎر اﻟﺒﺤﺚ اﻟﻌﻠﻤﻲ ﻓﻘﻂ‪.‬‬ ‫وﻟﻜﻢ ﻣﻨﺎ ﻓﺎﺋﻖ اﻻﺣﺘﺮام واﻟﺘﻘﺪﯾﺮ‪.‬‬. ‫إﺷﺮاف اﻷﺳﺘﺎذ‪:‬‬. ‫إﻋﺪاد‪:‬‬. ‫وزار ﺳﻠﯿﻤﺎن‪.‬‬. ‫ﻋﻮﺟﺔ ﺳﻠﯿﻤﺔ‪.‬‬. ‫اﻟﺴﻨﺔ اﻟﺠﺎﻣﻌﯿﺔ ‪2016/2015‬‬.

(45)

(46)

(47) 6.

(48)

(49) ‫ا وم ا‬. ‫‪ -01‬ا ر ف‬. ‫‪:‬‬. ‫ا وم ا‬. ‫دا‬. ‫م‬. ‫د ن دس‬. ‫ط‬. ‫رو ‪ ،‬أ‬. ‫و ب ا ر وم ا ‪ #‬ذي ر'م ‪ 220-98‬ا ؤرخ ‪ 07*+‬و ‪1998‬وا ‪. ,‬‬. ‫ت‬. ‫ء‬. ‫م‪.‬‬ ‫رة ن و دة‬ ‫ا وم ا‬. ‫مو‬. ‫م‪،‬و ت‬. ‫إ‪2‬‬. ‫أ‪ 6‬ت‬ ‫‪*+LMD‬‬ ‫ل‬. ‫ث ‪ *+‬دان ا م و ا ر‪1 *+ ، +‬ر‬. ‫و دھ ‪*+‬‬ ‫ل ا وم ا‬ ‫ن‬. ‫س ا‬. ‫و‬. ‫‪ ،2004‬و‪*+‬‬. ‫وا‪:‬‬ ‫د ا‬. ‫رة ن ' م‬. ‫و ‪,‬م ا‬ ‫•‬. ‫' م‬. ‫•‬. ‫' م‬. ‫•‬. ‫' م‬. ‫•‬. ‫' م ا‪. # #‬‬. ‫‪ ،‬و ر س ا‬. ‫ر‬. ‫‪:*+ 5‬‬. ‫‪#‬س‪.‬‬ ‫ع‪.‬‬ ‫وم ا‪= :‬م و ا ‪ 6‬ل‪.‬‬. ‫•‬. ‫' م ا ذع ا‬. ‫رك‬. ‫و‬. ‫•‬. ‫' م ا ذع ا‬. ‫رك‬. ‫وم إ‬. ‫‪1‬د ا‬. ‫ت ا‪4‬‬. ‫ر‪ 2006‬أدرج ا ظ‬. ‫‪5 ،‬م‬ ‫دد‬. ‫‪.‬‬. ‫ا‪ '4‬م‪.‬‬ ‫‪ 06‬أ' م ا‬. ‫ر‪ 1998‬أدر ت‬. ‫‪.‬‬ ‫‪.‬‬. ‫‪1‬‬. ‫س ا‬. ‫*‬. ‫و رؤ ء‬.

(50) ‫‪ -02‬ا ر ف‬ ‫أ‬ ‫ن ؤ‬ ‫و‬. ‫ا وم ا‬. ‫ت‬ ‫‪ + 5‬و‬. ‫ث‬. ‫ر‬. ‫ا وم ا‬. ‫‪1 .+‬‬. ‫‪ 6 1‬ف د وي ا‬ ‫دم أ دث ا ر‬. ‫تا‬. ‫م ‪ ،2005‬رار دا * ن ا‬. ‫‪ ،‬دم د ‪ 1‬ط‬. ‫و ‪ 1‬و ض ا ظر ن ا ط‬. ‫‪ *+‬ظ م‬. ‫ا‬. ‫ا وم ا‬. ‫‪):‬‬. ‫ن ا ر ص(‬. ‫دم‬. ‫ري‪ ،‬و‬ ‫‪5‬‬. ‫‪ *+‬ر‬. ‫ا‪4‬‬. ‫ف‬ ‫ذة وا‬. ‫‪2‬ا‬. ‫‪1 66‬م‬ ‫دا‬. ‫ف طورات ا ‪6‬ر‪،‬‬ ‫ا‬. ‫ب‪ ،‬و‬. ‫‪ *+‬ا ظ م ا وط * و‪ 5‬ق ا‪ :‬رو *‪. SNDL‬‬. ‫‪2‬‬. ‫‪5‬ن و‬. ‫‪،‬‬. ‫رة‬. ‫ر وا دة ن أھم‬.

(51) ‫‪ -03‬و ف ا‬. ‫‪:‬‬. ‫أ‪-‬ا ـ ‪:‬‬ ‫ا‬. ‫ب ا‪ 4‬ن‬. ‫طوا ق‪،‬‬. ‫رم ا‬. ‫*‪،‬‬. ‫ث ظم‪:‬‬. ‫ا ط ‪4‬ر‪ :*,‬ك ا‪ :‬رة – '‬‫‪-‬ا ط ق ا‪4‬ول‪ + :‬ون ن '‬. ‫ ا ط ق ا ‪:* 5‬‬‫ا‬. ‫در ب ‪400‬م‪ ،2‬ون ن ‪03‬‬. ‫وي‬. ‫‪2‬‬. ‫ا را‬. ‫ا ط‬ ‫ب‬. ‫‪1‬زة ب ‪ 10‬وا ب و ذ ك '‬. ‫ب‪ -‬ا ـوارد ا‬ ‫ك ا‬ ‫ا وظ‪ #‬ن‬. ‫ا‪ :‬ر ت‬. ‫– و'‬. ‫‪1‬زة ب ‪40‬‬ ‫ؤول ا‬. ‫‪4 6‬‬. ‫ذة‪.‬‬. ‫دوطو ‪.‬‬ ‫ا‬. ‫و'‬. ‫رتا ‪6‬‬. ‫ط‬. ‫ا ذ رات‪.‬‬. ‫ر وا د ‪:‬‬ ‫وادر‬. ‫ر‬. ‫‪1‬‬. ‫ق أھدا‪ 1+‬وا دول ا * و‪C,‬‬. ‫‪2‬‬. ‫ا ر ب‪:‬‬ ‫ار‬. ‫ا دد‬ ‫‪01‬‬. ‫‪+‬ظ ا‬. ‫‪04‬‬. ‫ق‬ ‫د‬. ‫‪02‬‬ ‫‪07‬‬. ‫ون‬. ‫‪01‬‬. ‫‪#‬ظ ا‬. ‫‪01‬‬. ‫ا ـن‬. ‫‪3‬‬. ‫*‬ ‫ت‬. ‫دد‬.

(52) ‫ص دد ا ط‬. ‫أ ‪+‬‬. ‫‪2745‬ط ب )‬ ‫‪ 134‬أ‬. ‫ذدا م‪.‬‬. ‫‪ 27‬أ‬. ‫ذ ؤ'ت‪.‬‬. ‫ن ‪ *+‬ا‬. ‫ا‬. ‫س‪،‬ا‬. ‫*‪:‬‬. ‫‪1+‬م‬. ‫ر(‪.‬‬. ‫‪ 42‬د وراه‪.‬‬ ‫ر‪.‬‬. ‫‪26‬‬. ‫ن ا وارد ا د‬. ‫أ‬. ‫و‪6‬و‬ ‫ج‪ -‬و‬. ‫ا‬. ‫‪1‬زة ر‪+‬وف‬. ‫‪+‬‬. ‫د‬. ‫ر ت‪.‬‬. ‫ـل ا ‪#‬ث ! ا‬ ‫د ا‬. ‫ا‬. ‫و را * و ط و ت و وا ب‬. ‫‪:‬‬. ‫‪ 2‬ا ‪1#‬رس ا * ‪ *+‬ا ث‬ ‫أ‬. ‫ص ا ب ا ر‬. ‫‪+‬‬. ‫ن ا ب ا و و‪G‬را‪+‬‬ ‫د‬. ‫‪ 2‬ا ر‪ 6‬د ا ‪ #‬وح ‪' *+‬‬. ‫ا را ‪.‬‬ ‫د‪ -‬ا ظ م ا دا&‬. ‫‪:‬‬. ‫د تا‬. ‫رة ‪ *+‬ا‬. ‫ ا رة دا‬‫‪ -‬ا رة‬. ‫با ر‬ ‫ر‬. ‫‪*1+‬‬. ‫م ا ‪ 2‬و ن‪:‬‬. ‫‪.‬‬. ‫ب ا و و‪G‬را‪ +‬و ا ر‬. ‫و ا دول ا * ‪5‬ل دد ا ب ا‬ ‫ا‬. ‫وى‬. ‫لا‬. ‫‪.‬‬. ‫وح ‪ .‬ر ‪ 1‬و دة ا‪ :‬رة‪:‬‬ ‫دد ا ب ا‬. ‫رة‬. ‫دة ا‪ :‬رة‬. ‫ط‬. ‫ا‬. ‫س‬. ‫ن‬. ‫أ وع‬. ‫ط‬. ‫ا‬. ‫ر‬. ‫ن‬. ‫أ وع‬. ‫ط‬. ‫ا د وراه‬. ‫‪ 03‬ب‬. ‫أ وع‬. ‫أ‬. ‫ذة دا ن‬. ‫‪ 03‬ب‬. ‫أ وع‬. ‫أ‬. ‫ذة ؤ' ن‬. ‫‪ 03‬ب‬. ‫أ وع‬. ‫‪4‬‬. ‫وا ر‬. ‫ل‬.

(53) ‫ أ م ا ل‪ :‬ا‬‫‪ -‬أو'‬. ‫ل أ م ا‪ 4‬وع‬. ‫‪#‬و‬. ‫ل‪:‬ا ‪ #‬رة ا ‪6‬‬. ‫ا ‪ #‬رة ا‬. ‫وا ت‪.‬‬. ‫دا وم ا‬. ‫ن ‪ 08:30‬ا ‪12:00 2‬‬. ‫ن ‪ 13:00‬ا ‪16:30 2‬‬. ‫‪ -04‬وظ ف وأھداف ا‬ ‫ا‬. ‫ون أن‬. ‫‪:‬‬. ‫ر ا ورد ا ر‬. ‫وم د م ا ررات وا ب ا درا‬ ‫و ار‬. ‫ل ا‬. ‫وأ ‪ ,‬ء ھ‬. ‫ا *‬. ‫طر‬. ‫رة و‪+‬‬. ‫وا‪+‬ر ‪*+‬‬. ‫ا در س و ‪1‬دف ا‬. ‫ر‪ +‬ا‬. ‫* ؤ‬. ‫تا‬. ‫وى ا ‪ *+ 5‬وا‬. ‫* وا ث ا‬. ‫ما‬ ‫‪،‬و‬. ‫ن آ ر ‪،‬و ‪ 1‬م‬. ‫* ‪*1+،‬‬. ‫‪ 2‬ا ‪ 2‬و‪ +‬ر ا وث‬ ‫ت ا ط=ب‬. ‫ل ا‬. ‫ا‪: 2‬‬ ‫* ‪ *+‬أو ط ا ط‬. ‫ن ن طر ق‬. ‫ا‬. ‫ا راءة‪.‬‬ ‫دما د‬ ‫زو د ا‬. ‫‪ +‬ط‬. ‫ا‬. ‫ا وم ا‬. ‫ف ا وارد ا‬. ‫و ظ ‪1‬‬. ‫و‪ +‬ر و ر ‪ C‬و ذاب دا ل ا‬ ‫ا‬. ‫دام أو' ت ا ‪#‬راغ‬. ‫و‬. ‫ط‬. ‫ل ا‪. C 6‬‬. ‫‪5‬‬. ‫فا‬. ‫ت ا‪ 4‬رى‪.‬‬. ‫‪1‬لا‬. ‫‪ #‬دة ‪. 1‬‬. ‫وا راءة ‪K +‬‬. ‫‪ 4‬واء‪.‬‬. ‫دة‬.

(54) ‫‪& -05‬د‬. ‫‪:‬‬ ‫ف د ‪ 1‬روادھ وزا ر ‪ 1‬ن‬. ‫دم ا‬. ‫‪،‬و ن أھم ھذه ا د ‪1‬‬ ‫ا د تا * د ‪ 1‬ا‬ ‫ د ا‪ :‬رة ا ر‬‫ا را‬. ‫‪ -‬د‬. ‫‪،‬و و‬. ‫ن ا ‪ #‬رات ا رواد وا ر ف ‪K‬ھم‬. ‫ا ب ا و‪+‬رة ‪. 1 +‬‬. ‫‪ :‬و ‪5‬ل ‪ *+‬ا‬. ‫وا و و ت ا *‬. ‫ا‪ :‬رة وذ ك‬. ‫ت أ رى‪،‬ودا ل ا‬. ‫ذ ر‪:‬‬. ‫د ا ر د وا و ‪ :M‬و ‪5‬ل ‪ *+‬ا‪:‬‬. ‫‪-‬‬. ‫و ر ‪1‬‬. ‫رة ا ب ط‬. ‫ن إ ر‪+ ،1‬‬. ‫وا‬. ‫‪ 5‬ء‬. ‫‪ 5‬ن وا‪4‬‬. ‫ذة‬. ‫‪6‬ص أو' وأ م‬. ‫‪6‬‬. ‫ب ا ‪ 66‬ت‪.‬‬. ‫ا ثا‬. ‫و‪G‬را‪:*+‬‬. ‫‪ *+‬و دة ا ظ م ا ‪#‬ر * ا‬. ‫ا‬. ‫ب‬. ‫ث دم ھذه ا د‬. ‫دد ا ‪ C #‬ا روف ـ‪ Finder‬و م ‪ 1 +‬ا ث ن‬. ‫ون‬. ‫‪2‬‬. ‫ا ب وأر' م ‪ ، 1# 6‬وا * ون و‪+‬رة‬. ‫ل أ * ن =ل ر‬ ‫ل 'وا د‬. ‫ون ا ب و ؤ‪1#‬‬. ‫ت‬. ‫‪.‬‬ ‫‪ -‬د‬. ‫ا‪ :‬ط ا ر ‪ :‬و ‪5‬ل ‪ *+‬إ =م ا‬. ‫ا * رد ا ‪ 2‬ا‬ ‫‪-‬ا د‬. ‫‪ ،‬ن =ل رض ا ب د ل ا‬. ‫ا ر‬. ‫*ا د‬ ‫طر‬. ‫ا‬. ‫‪ :‬وا * م ‪ ' *+‬م ا را‬ ‫ا ر‬. ‫ا‬. ‫‪ *+‬و ت رض ز‬. ‫‪*1+،‬‬. ‫رة و ‪5‬ل ‪*+‬‬. ‫ا‬. ‫م ا‪' 2‬‬. ‫د م ا را‬. ‫‪.‬‬. ‫ن‪:‬‬. ‫ا‬. ‫ط‬. ‫و در ‪1‬م‬. ‫‪2‬‬. ‫دا ‪. 1‬‬. ‫*ا د‬ ‫ا‪ 2‬أ‬. ‫‪#‬د ‪K 1‬و‬. ‫و ت ا د دة‬. ‫ا ر‬. ‫‪ 1‬ا‪6‬‬. ‫ا را‬. ‫رة و ‪5‬ل ‪ *+‬ر ب ا را‬ ‫را‬. ‫‪،‬و‪ ,‬ط ا‪ :‬رة ا دا‬. ‫‪6‬‬. ‫‪،‬وإ داد ‪1+‬رس‬. ‫‪ 2‬ا ر‪+‬وف وا د ‪1‬‬ ‫ص ‪.1‬‬.

(55) ‫‪-06‬ا‪,‬‬. ‫زة أ* ء ! رة ا در ب‪:‬‬. ‫لا‬. ‫ن ن ا‪4‬‬ ‫ا وم ا‬ ‫*ا‬ ‫ح‬. ‫ا‬. ‫ا‬. ‫ر‪-‬م‬. ‫ل ا‬. ‫ت‬. ‫زة أ‪ 5‬ء ‪ +‬رة ا در ب ا *‬. ‫وى‬. ‫‪2‬‬. ‫‪:‬‬ ‫ل‪:‬‬. ‫ث'ت‬. ‫‪2‬‬. ‫ل ‪ #‬ت ‪ Excel‬وا ذي ‪,‬م ا‬. ‫ر‬. ‫ا ؤف‬. ‫ل ض ا ب ا * م ا' ؤھ ‪*+‬‬. ‫وان‬ ‫ا‬. ‫ا رد‬. ‫‪#3‬ظ ‪ :‬ل ن ا‬. ‫ا وزع‬. ‫ب‬. ‫تا‬ ‫ر‬. ‫ر‪-‬م‬. ‫ا و‪#‬دة‬. ‫ا ‪ 0‬ورة‬. ‫ل ا رد ا * و ا ط وع‬. ‫ل رد ا ط وع وآ *‬. ‫‪:‬‬ ‫ر‪1‬‬. ‫ا‬. ‫ا‬. ‫ف‬. ‫ا ‪#3‬ظ ت‬. ‫ا ‪#‬و ل‬. ‫ل‬. ‫و ن‬. ‫و ت ا ‪6‬‬. ‫‪# 2‬س ا‬. ‫ل‪.‬‬ ‫‪#‬ت ‪ .‬داد‬. ‫*‬ ‫ا‬. ‫ض ا ط ' ت ا ‪1#‬ر‬. ‫ب ‪ *+‬ا و دة ا‬. ‫* ا در ب‬ ‫ا ‪6‬‬. ‫‪2‬‬. ‫‪#‬‬. ‫‪66‬‬ ‫إ‬. ‫دو‬ ‫وي‬. ‫‪2‬ا‬. ‫و تا‬. ‫ت ‪ *+‬ر‬. ‫دد ا ‪ C #‬ا ص‬. ‫*'ت ‪ 6‬ف ضا ب‬ ‫ري‪ ،‬و ذ ك‬. ‫‪. traitement‬‬. ‫ء ' دة‬. ‫ظ م ا ‪#‬ر * ا‬. ‫ض ا ب وا * م أ‬. ‫ب ا وا‪,‬‬. ‫‪1‬‬. ‫وا ط‬. ‫ر‬. ‫‪2‬ا‬. ‫ا‬. ‫ب‪،‬و‬. ‫ث ‪. Finder‬‬ ‫د‬. ‫‪ 2‬ا =‪ 6‬ا‪4‬و ‪ 2‬ن ‪ 6‬ف‬. ‫ب ا‪ * 4‬ن طر ق ظ م ا‬. ‫‪:‬‬. ‫‪7‬‬. ‫‪ 1‬ا ‪ 2‬ا و دة‬. ‫ب‬. ‫ا ذي‬.

(56) ‫ا ‪6‬ورة ر'م‪:01‬‬. ‫ن ا ‪#6‬‬. ‫ا ‪6‬ورة ر'م ‪:02‬‬. ‫ا‪4‬و ‪ 2‬ن ظ م ا‬. ‫ن ا ‪#6‬‬. ‫ظما‬. ‫ا‪5‬‬. ‫‪8‬‬. ‫با‬. ‫با‬. ‫‪.‬‬. ‫‪.‬‬.

(57) ‫ا ‪6‬ورة ر'م ‪:03‬‬. ‫ن ا ‪#6‬‬. ‫ا‪5 5‬‬. ‫* ا رة ا ب أي‪،‬ا ث ن ا ب ‪ *+‬ا‬ ‫إ راج ا ب ‪5‬م ' ت‬ ‫ط ' ا رئ ‪*+‬‬ ‫* ‪#‬ت‬. ‫با‬. ‫ن ظما‬. ‫زن ن أ ل إ ر ‪1‬‬. ‫‪ *+ 1‬ا ط ' ت ا ‪6‬‬. ‫‪.‬‬ ‫ط‬. ‫ا ذ ن ردون‬. ‫ب وو‪ ,‬ھذه ا ط ' ت‬. ‫ل ا ط ' ت‪.‬‬. ‫‪ 5‬ت ر‬. ‫ا‬. ‫ور‬. ‫ب ‪ *+‬ا‬. ‫ف و دا ‪ M‬ا‬. ‫‪:*+ 5‬‬. ‫‪traitement :f.synjab- a.synjab‬‬ ‫‪Finder:F.finder- a.finder‬‬. ‫* ا دة ر ب ا ب‬ ‫*'ت‬. ‫‪ 2‬ا ر‪+‬وف ‪ *+‬ا‬. ‫د ث ' دة ا‬. ‫زن ا * م ا ر‬. ‫تا ‪6‬‬. ‫‪ 1‬ن ك ا‪ :‬رة‪.‬‬. ‫ر‪ 6‬د ا و‪* 5‬‬. ‫وى ‪.Finder‬‬. ‫‪9‬‬. ‫ثا‬. ‫و‪G‬را‪*+‬‬. ‫‪2‬‬.

(58) ‫* إ داد درا‬. ‫إ ‪6‬‬. ‫وى ا‬. ‫و ر‬. ‫و‬. ‫ا ‪6‬ص‬. ‫ر‪ 6‬د ا و‪* 5‬‬. ‫‪*+ 1‬‬. ‫ل 'وا م‬. ‫‪ ،M‬وع ا و دة‪ ،‬ا‬. ‫‪2‬‬. ‫‪ 66‬ت ا و ودة‬. ‫‪2‬‬. ‫‪ #‬ت ‪ Excel‬وا * ‪ 1 + * K‬ذ ر‬ ‫و ن‪ ،‬دد ا ‪ O‬وا دول‬. ‫ت ا دا ‪ ،‬دد ا‬. ‫ا‪5 * P‬ل ذ ك‪:‬‬ ‫ا‬. ‫س‬. ‫س‬. ‫وع ا‬. ‫‪ -07‬دى ا‬. ‫ا‬. ‫‪ 0‬دة‬. ‫•‬ ‫•‬. ‫ا‬. ‫•‬. ‫وع ا و دة‬. ‫=ل ‪ +‬رة ا ر ص‪:‬‬ ‫‪ 2‬د ل ا ل ا‪:‬داري ا ذي‬. ‫ب ‪ 1‬رة ا ‪ 6‬ل وا وار‬ ‫روح ا‬. ‫ؤو‬. ‫و‬. ‫ر ‪M‬ا‬. ‫ل ا ‪ 6‬ر ‪ *+‬ا م‬. ‫•‬ ‫•‬. ‫ا دراك ض ا‬. ‫•‬. ‫ا زام ‪ '= K‬ت ا ‪ 1‬وا ‪ ,‬ط ‪ *+‬ا و'ت‪.‬‬. ‫•‬. ‫ب ا رة ا‬. ‫‪ *+‬ط ق ض ا‬ ‫ص ‪*+‬‬. ‫‪ 6‬ل ض ا ر‪*+ +‬‬. ‫‪.‬‬. ‫ا طرف ا‪ 4‬ر)ا‬. ‫ا‬. ‫•‬. ‫ون‬. ‫ر ص‪:‬‬. ‫و ‪K‬ھم ا ‪#‬وا د ا‬ ‫ا رف‬. ‫تا ‪#‬‬. ‫دد ا‬. ‫دد ا ‪O‬‬. ‫‪ #‬د ن‪ ،‬ا وظ‪ #‬ن (‪.‬‬. ‫‪1‬ما و‬. ‫‪.‬‬. ‫رف ا ظر ‪.‬‬. ‫ل ا‪.* P = :‬‬. ‫‪ 66‬ت ا‬. ‫ن ا‪4‬داء وطرق ا ل وأ‬. ‫ن =ل‬. ‫‪6 1‬دا ‪K‬ھ ل ‪ *+‬ا‬. ‫‪10‬‬. ‫ا‬ ‫ل ا ‪.* 1‬‬. ‫ر‬. ‫ا ب‪.‬‬.

(59) ‫و ت أ* ء ! رة ا ر ص‪:‬‬. ‫‪ -08‬ض ا‬. ‫‪ ,‬ق ا و'ت ‪ +‬دة ‪ 15‬وم ‪ G‬ر ‪+‬‬ ‫ا‬. ‫ا‪ 6‬و‬. ‫‪1+ *+‬م‬. ‫را‪:‬داري‬. ‫‪.‬‬. ‫ا ‪ 6‬و ‪ *+‬إ‬. ‫ض ا‪4‬‬ ‫و ت ‪+‬‬. ‫د‬. ‫طل ض أ ‪1‬زة ا‬ ‫ا‬. ‫ز ض ا‪4‬‬ ‫ھ ك‬. ‫‪،‬‬. ‫‪6‬ل‬ ‫ل ا‬ ‫نا‬. ‫‪6‬‬. ‫و ت أ ‪5‬ر ن ا‬ ‫ظرا‬ ‫‪*+‬‬. ‫دة‬. ‫‪.‬‬ ‫دھ‬. ‫‪'= M‬‬. ‫‪*+‬‬. ‫‪6‬‬. ‫و' وا ‪K‬ة‪.‬‬. ‫د ا ط ع ا ر ا ‪1‬ر *‬. ‫أدى ا ‪ 2‬ر'‬. ‫ل‪.‬‬ ‫ض ا‪4‬‬. ‫ل طر' إ ‪1‬‬. ‫ر ‪ 1‬ظرا ‪ ,‬ق‬. ‫ل ظري و م م‬. ‫ا و'ت‪.‬‬. ‫‪ -09‬ــ‪#3‬ـظ ت ــــ ـ ‪:‬‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬. ‫دم و ود ' ت‬ ‫' ا را‬ ‫دم و‪+‬رأو‬. ‫‪66‬‬. ‫‪ *+‬ض ا‬. ‫ض ‪C 6‬ا‬. ‫‪5‬ل‪' :‬‬. ‫س و ‪6‬ص‪.‬‬. ‫و تا‬. ‫رو‬. ‫‪'4‬راص ‪.=5‬‬. ‫•‬. ‫و ود ض ا ب ا‪4‬ر ‪#‬‬. ‫‪2‬‬. ‫وى ر‪+‬وف ا ب‪.‬‬. ‫•‬. ‫ص ‪ *+‬دد ا وظ‪ #‬ن‬. ‫‪ 6‬ا ‪ 6 6‬ن‪.‬‬. ‫‪11‬‬. ‫ا‬. ‫ا و‪5‬‬. ‫‪.‬‬.

(60) ‫‪ - 6 -10‬را‪& #‬‬ ‫‪-‬ا ل‬. ‫‪:‬‬ ‫ا‬. ‫‪ 2‬و‬. ‫‪-‬‬. ‫‪ 6‬ص ا زا‬. ‫ا ‪+‬‬. ‫‪-‬‬. ‫*ا‬. ‫ا ل‬. ‫‪ -‬إ'‬. ‫' تا‬. ‫‪ -‬و‪ +‬ر '‬. ‫'‬ ‫‪6‬‬. ‫ما‬. ‫‪ -‬در ب و‬. ‫‪ 6‬ط‬ ‫واد ا‬ ‫‪#‬دن‬. ‫ا ل‬‫ا‬. ‫وو‬. ‫‪ +‬ا‬. ‫‪66‬‬. ‫تا‬. ‫‪.‬‬. ‫وب‬ ‫ا رج‪.‬‬ ‫ا ‪6‬ر ‪.‬‬. ‫‪2‬ا‬. ‫ ا ل ظ م ا ط=ع ا ر‬‫‪ 2‬و‬. ‫وإ'‬ ‫ط‬. ‫' ت‬. ‫ض ‪C 6‬ا‬. ‫أو ر'‬. ‫دام ا د ‪4‬دوا‬. ‫‪.‬‬. ‫‪ 2‬ا ب ا و ودة ‪*+‬‬. ‫زن ا‬. ‫تا‬. ‫‪,‬ن ط‬. ‫‪.‬‬ ‫وا‬. ‫ا طور‬. ‫‪.‬‬. ‫‪ -‬دل ‪ 6‬در ا‬. ‫و ت ا * د م ا ‪ 66‬ت‬. ‫‪ -‬ا ز دة ‪ *+‬دد ا وارد ا د‬. ‫فا‬. ‫و‪ +‬ر آ ت ا ‪ O‬وآ ت ا ط ‪.‬‬. ‫‪12‬‬. ‫ت ا‪ 4‬رى‪.‬‬. ‫‪.‬‬.

(61) ‫ا ‪70‬ــــــــــــرس‪:‬‬. ‫‪ -01‬ا ر ف‬ ‫‪ -02‬ا ر ف‬ ‫‪ -03‬و‪6‬ــف ا‬. ‫ا وم ا‬ ‫ا وم ا‬. ‫‪ -06‬ا‪4‬‬. ‫‪):‬‬. ‫‪...................................................‬ص‪05‬‬. ‫ــ ‪..........................................................‬ص‪06‬‬. ‫لا‬. ‫‪ -07‬دى ا‬ ‫‪-08‬‬. ‫ر ص(‪.........................‬ص‪02‬‬. ‫ـ ‪...............................................................‬ص‪04 -03‬‬. ‫‪ -04‬وظ ف وأھداف ا‬ ‫‪ -05‬د ـ‬. ‫‪..............................................‬ص‪01‬‬. ‫زة أ‪ 5‬ء ‪ +‬رة ا در ب‪ .........................................‬ص‪10 -07‬‬ ‫‪ #‬دة ن ا ر ص‪...........................................................‬ص‪10‬‬. ‫ض ا ‪ 6‬و ت أ‪ 5‬ء ‪ +‬رة ا ر ص‪......................................‬ص‪11‬‬. ‫‪ -09‬ــ= ـظ ت ــــ ـ ‪....................................................................‬ص‪12‬‬. ‫‪ -10‬ض ا ' را ت ا ‪6‬‬. ‫‪........................................‬ص‪13‬‬. ‫‪13‬‬.

(62) ‫اﻟﺠﻤﻬﻮرﻳــﺔ اﻟﺠﺰاﺋـﺮﻳــﺔ اﻟﺪﻳــﻤﻘﺮاﻃﻴﺔ اﻟﺸـﻌﺒﻴﺔ‬ ‫وزارة اﻟﺘـﻌﻠﻴﻢ اﻟﻌﺎﻟـﻲ واﻟﺒﺤـﺚ اﻟﻌـﻠﻤﻲ‬ ‫ـ‬. ‫ما‬. ‫توا‬. ‫رر رص ل‬ ‫ـ‪:‬‬. ‫ـ‬. ‫ن إ ـداد ا ط‬. ‫"و‬. ‫دا‬. ‫د ن د ـس ‪-‬‬. ‫ـ ا ـوم ا‬. ‫ـ‬. ‫ـ م ا ـوم ا‬. ‫ـ‬. ‫ـ م‪-‬‬. ‫و ت‬. ‫دة ا‬. ‫ص‪ :‬ظم ا‬. ‫ر‬. ‫ـ ـ ا ـــوم ا‬. ‫و تا‬. ‫وو‬. ‫ــــ‬. ‫ت إ راف ا‬. ‫‪:‬‬. ‫دي د‬. ‫ا‬. ‫ـ ا‬. ‫ا د‬. ‫وا و ق‬. ‫‪2016 -2015‬‬. ‫ـ ذة‪:‬‬.

(63)

(64) ‫ا‬ ‫ا‬. ‫رس‬. ‫ر‬. ‫ا ھداء‬. ‫ا د ‪:‬‬ ‫ا‬. ‫لا‬. ‫‪ -1‬أ‬. ‫دي‪ :‬ا ط ر ا‬ ‫ت ا درا‬. ‫‪ 1- 1‬إ‬. ‫‪....................‬‬. ‫ا درا ‪................‬‬. ‫‪ 2- 1‬ر‬. ‫ت ا درا ‪.............‬‬. ‫‪ 3-1‬ا درا ت ا‬ ‫‪ 4- 1‬أ‬. ‫درا‬. ‫با‬. ‫‪..................‬‬ ‫ر و وع ا درا ‪....‬‬. ‫‪ 5-1‬أھداف ا درا ‪........‬‬ ‫‪ 6-1‬أھ‬ ‫‪7- 1‬‬. ‫ا درا ‪...........‬‬ ‫و ت ا درا ‪........‬‬. ‫‪ -2‬إ راءات ا درا‬ ‫‪ # $ 1-2‬ا "ث و‬. ‫ا دا ‪..................‬‬ ‫ا درا ‪.....‬‬. ‫‪ %& 2-2‬ا درا ‪...‬‬ ‫‪ 3- 2‬أ‬. ‫ب ‪# $‬ا‬. ‫ت‪..........‬‬. ‫‪" 4-2‬دود ا درا ‪............‬‬ ‫‪5- 2‬‬. ‫ط‬. ‫ط'" ت ا درا ‪.......‬‬. ‫‪...............‬‬.

(65) ‫ل ا ول‪ :‬ن ا ! ب ا ور‬. ‫ا‬. ‫‪...‬إ ‪ $‬ا ! ب ا‪ ! #‬رو ‪....‬‬. ‫& د‪27 ..........................................................................................‬‬ ‫ا '&ث ا ول‪ :‬ا ! ب ا ور ‪28................................................................‬‬ ‫ب ا ور*)‪....................................................................‬‬. ‫‪ 1- 1‬ر ف ا‬. ‫‪ 2-1‬ا طور ا ر ) ' ب ا ور*)‪........................................................‬‬ ‫ب ا ور*) وأھم‬. ‫‪ 3-1‬را"ل إ داد ا‬. ‫‪............................................., -‬‬. ‫لا ب‬ ‫‪4- 1‬‬ ‫ا ور*)‪........................................................................‬‬ ‫ا '&ث ا (‬ ‫‪ 1- 2‬ا‬. ‫‪ :‬ا ! ب ا‪ ! #‬رو ‪..........................................................‬‬. ‫ب ا‪ /‬رو ) وا‬ ‫‪2‬ة ا‬. ‫‪2- 2‬‬. ‫ب ا‪ /‬رو ) و طوره‪.........................................................‬‬. ‫‪ 3-2‬أ واع ا‬ ‫‪ 4- 2‬ا‬ ‫‪4‬‬. ‫ا‬. ‫ط'" ت ا راد‬. ‫‪...........................................,‬‬. ‫ب ا‪ /‬رو ) و أ‬. ‫ر‬. ‫ب ا ور*) وا‬. ‫نا‬. ‫‪................................................,‬‬. ‫ل‬. ‫ب ا‪ /‬رو )‪......................................‬‬. ‫‪.........................................................................................:‬‬. ‫لا(‬. ‫ت ا ! ب ا‪ ! #‬رو‬. ‫‪:‬‬. ‫ا '&ث ا ول‪:‬‬. ‫ت ا ! ب ا‪ ! #‬رو ‪........................................‬‬. ‫‪ 1-1‬را"ل إ داد ا‬ ‫‪5 2- 1‬‬. ‫وا *دا )‪........................‬‬. ‫را‬. ‫ب ا‪ /‬رو )‪...........................................................‬‬ ‫ب ا‪ /‬رو )‪.............................................................‬‬. ‫‪ 3-1‬ط' ت *راءة ا‬. ‫ب ا‪ /‬رو )‪.......................................................‬‬. ‫‪ 4-1‬طرق ا راءة ) ا‬. ‫ب ا‪ /‬رو )‪.....................................................‬‬. ‫ا '&ث ا (‬ ‫‪ 1-2‬دوا ‪ #‬ا‬. ‫‪ :‬ا *دا ت ا ! ب ا‪ ! #‬رو‬. ‫‪ ,‬ا '&ث ا ‪+‬‬. ‫‪......................‬‬. ‫دام ا‬. ‫ب ا‪ /‬رو ) ) ا و ط ا ‪$‬‬. ‫) ‪..........................‬‬. ‫‪ 2-2‬وا‪-‬د ط ت ا‬. ‫ب ا‪ /‬رو ) ) ا ' م ا ‪$‬‬. ‫) ‪...............................‬‬.

(66) ‫‪3- 2‬‬. ‫زات ا‬. ‫‪4- 2‬‬. ‫ر‬. ‫ا‬. ‫دام ا‬ ‫ما‬. ‫ب ا‪ /‬رو ) و و ‪....................................,‬‬. ‫ب ا‪ /‬رو )‪.....................................................‬‬. ‫ل ا ( ث‪ :‬وا ‪ /‬ا *دام ا ! ب ا‪ ! #‬رو‬. ‫ا '&ث ا ول‪ :‬درا‬ ‫‪ 1- 1‬ا ر ف‬ ‫‪ '" 2-1‬ل ا‬. ‫دا‬. ‫ن ا درا ‪ ' :‬ا 'وم ا‪$/‬‬ ‫رة ا‪/‬‬. ‫‪ 3-1‬ا " ق ن ا ‪5‬ر‬ ‫‪ 4-1‬ا ‪ %-‬ا‬. ‫ا*‬. ‫‪.‬‬. ‫ا ' ' و‪0‬را‪,‬‬ ‫ا ‪"4‬ق‬. ‫'!‬. ‫ا ‪ +‬وم ا‪#‬‬. ‫'!‬. ‫ا ‪ +‬وم ا‪#‬‬. ‫‪......... -‬‬. ‫ ‪...............‬‬‫‪......................................‬‬. ‫ن‪.....................................................‬‬ ‫ت‪.....................................................‬‬. ‫‪....................................................................‬‬.

(67) ‫ـ د ــــــــــ ‪:‬‬ ‫د أدرك ا‬. ‫ث أھ‬. ‫وي وا‪ #‬را '‬. ‫ا‬. ‫و تا‬. ‫(‪#‬‬. ‫' &‬. ‫'د دا‪ ،‬وإ( ھ أھم ‪0#‬ح ا‪#‬‬ ‫ا‪ "6‬ر !‬. ‫طو ر و‪4 #‬‬. ‫و! ء ( رھ وا‬ ‫ا‬. ‫ث‬. ‫و‬. ‫وا'‬. ‫ا‬. ‫ا‬. ‫‪،‬‬. ‫ا‪" #‬دام ا‬. ‫ا دا إ‬. ‫ا ز ن ا ذي (‬. ‫‪ .‬أ< وھو ;ورة‬. ‫; ن وا دار‪ #‬ن‪.‬‬. ‫ت و'‪ .‬ا د د ن ا‬. ‫;نإ‬. ‫م ا ر‪,‬‬. ‫ا‬. ‫ا 'د د ا ذي ر= ‪ .‬ا ;ورة ا (و و' وا ذي دوره ? ر ن أ‪ #‬ب إ‬ ‫و‬. ‫‪,‬راء‬. ‫طر‬. ‫و‪4 #‬ل ا رو(‬ ‫و‪,‬د و'‪ .‬ا ط‬ ‫ر‪,‬‬ ‫ا‬. ‫إ‬. ‫=‬. ‫أ"ذ ا‬. ‫‪ 4‬اط‬ ‫ا‬. ‫!‬ ‫وا‬. ‫'د د‬ ‫ا‬. ‫م‬. ‫ھذا ا‬. ‫درھ‬. ‫‪% #‬د‬. ‫راءة ا ر‪,‬‬. ‫م ا 'د د "‬ ‫؛و‬. ‫ب ا< رو(‬ ‫ا<( ر( ت و‬. ‫ا رئ و ر‬. ‫ا‬. ‫د أ‬. ‫ا<( ر( ت‬. ‫ت‬. ‫ن ا ول أن ھذه ا‪ "6‬رة ‪,‬د أ"ذت‬ ‫( ا‬. ‫ب ا ور‪ ، ,‬وا د ل !‬. ‫ل ' و!‬. ‫ب ا ور‪ ، ,‬و ذا !رف ا‬. ‫ا‪ "6‬رة دى ‪ 4‬ا ط‬ ‫ا‪#‬‬. ‫ا‬. ‫ا‬. ‫رط !‬. ‫و ت‬. ‫' ز ا ‪#‬وب و ر ا‪" #‬دا ‪....‬‬. ‫‪ A‬ل‬ ‫د‬. ‫(‪ . #‬ا وم‬. ‫ب‬. ‫و ت ھذه ا‪ "6‬رة ا‪ ( ,‬ءھ و ‪%‬ظ‬. ‫ل ا‪ (-‬ج ا ‪ %‬ري ا ="م‬. ‫و ت‪ ،‬و‬. ‫‪#‬ت ا" را!‬. ‫ا د د ن ا د ت‪ ،‬و‪,‬د ! ل ھذا‬. ‫ن "ز ( ‪ ،‬و ن‬ ‫ل ر? ت ا‬. ‫ت‬. ‫‪" %‬‬. ‫ر ن أ‪ #‬ب ( رھ ‪3' ،‬‬. ‫ن‬. ‫و(ظرا ذه ا‬. ‫‪! %‬‬. ‫ل‬. ‫‪ .‬ا‪ #(-‬ن وا'‬. ‫وا‬. ‫ت‬. ‫ن ‪ #‬ط & ا‪ -‬ط‬. ‫در‬. ‫ظ و‬. ‫ن دور‬. ‫نا‬. ‫( ا‬. ‫ذ ك ‪ 0‬ظ ( ردد‬. ‫در ' ‪" .‬‬. ‫!ن ل ن‬. ‫ب ا< رو( روا' وإ‪ < ,‬وا‪#‬‬. ‫"‬. ‫‪ %‬م دا‪4‬‬. ‫ا ث !ن ا‬. ‫‪;-‬راء‬. ‫و; م ا‬. ‫‪ ،‬وھذا ا‪ 6‬ر ا ذي د ( درا‪#‬‬. ‫ب ا< رو( و دى ا‪" #‬دا ‪ .‬ن طرف ا ط‬. ‫~أ~‬. ‫و"‬. ‫ا ‪ %‬رات‬. ‫در وا را'& و ل‬ ‫ط‬. ‫ا د وراه‪.‬‬. ‫ھو‬. ‫و=وع‬.

(68) ‫و ‪ #%‬ر ‪ #‬ب ا‪#‬‬. ‫‪ .‬وا 'وء إ‬. ‫ا ور‪ ,‬ا‪= ,‬ت ( ' (‬. ‫ر ( ط ا راءة ا‬. ‫ا درا‪ #‬أن ون‬. ‫ا ‪ %‬ل ا‪6‬ول وھو ! رة !ن =ل‬ ‫وا ‪%‬ر= ت ا‬. ‫ا طرو‬. ‫ا درا‪ #‬و دى أھ‬ ‫إ'راء ا درا‪، #‬‬ ‫(‪#‬‬. ‫أ‬. ‫ر‬. ‫و ‪ #‬ب ا" ر(‬. ‫م إدراج‬. ‫درا‪#‬‬. ‫ذا ا و=وع ‪ ،‬و ذ ك إ راز أھداف‬ ‫وا‬. ‫وا' ( أ;( ء‬. ‫و تا‬. ‫; ن‪ ،‬ا‬. ‫ةا‬. ‫ن وو= (‬. ‫دا و "‬. ‫ب ا ور‪,‬‬. ‫و و‪ .‬إ‬ ‫ب ا ور‪ ,‬أ ا‬. ‫ث ا‪6‬ول =م ا‬. ‫ل‬ ‫ا‬. ‫ل‪ ،‬و‪,‬د‬ ‫ب ا< رو( ‪،‬‬. ‫ث ا;(‬. ‫‪3‬درج‬. ‫ب ا< رو( ‪.‬‬. ‫; ن‪ ،‬ا‬. ‫ن !ن ( ت ا‬. ‫ث ا‪6‬ول ول ( ت ا‬. ‫ن طرف ا‬. ‫أ ' (ب ا ط‬. ‫;ن‬ ‫ل!‬. ‫و د ذ ك ا‪ ' ( #‬ت ل‬ ‫!‬. ‫رف ‪-‬‬. ‫ھذا ا ‪ %‬ل ل إ'راءات ا درا‪ #‬ا دا( ‪.‬‬. ‫‪F‬ط ر ا (ظري د ( و (‬. ‫( ا‪ %‬ل ا;(‬ ‫ا‬. ‫ول‪:‬‬. ‫ض ا‪6‬د ت ا ‪#‬‬. ‫ور ا ‪ %‬ل ا‪6‬ول ول دورة‬ ‫‪.‬ا‬. ‫د و ر‬. ‫دي ‪F‬ط ر ا ( '‬. ‫وا طرق إ‬. ‫ث م إدراج ‪.‬‬. ‫أر‬. ‫‪ #‬لا‬. ‫ب‬. ‫درا‪ #‬ا دا( ‪ ،‬و‬. ‫ب ا< رو( وا‪" #‬دا ‪ .‬ا ذي =م ھو ذ ك‬ ‫ب ا< رو( وا ; ( ا‪" #‬دا ‪.‬‬. ‫ا و‪#‬ط ا '‬. ‫ا ث‬. ‫ل‪.‬‬. ‫وز & ا<‪ #‬رة و‬. ‫ل ا 'دول وو=& ا‪ ' ( #‬ت أو‬. ‫ور ا<‪ #‬رة‪ ،‬و د ذ ك ا‬ ‫ا‪ "6‬ر " ( درا‪" ( #‬‬. ‫~ب~‬. ‫ق ن ا ‪%‬ر= ت وو=& ( ‪I4‬‬ ‫‪.‬‬.

(69) ‫ــــ‬ ‫د‬. ‫‪:‬‬ ‫و‬. ‫ل درا‬. ‫ن‬. ‫ھذه ا طرق إ‬. ‫ن ‪%$‬ل ط(‪ %‬ا د وراه‪ ،‬و و‬ ‫ا & لا‬. ‫رو‬. ‫با‬. ‫ب‬. ‫&ر" ا ' ه ھذه ا & ‪ $‬و‬. ‫) ‪&%‬د ا ‪ '2‬ر ا &(و‬. ‫) در أ رى‪،‬‬. ‫ا = وا ‪,‬ن ا‬. ‫ذ ك ا *زات ا‬. ‫دك‬. ‫و"ر ‪(,‬‬. ‫دام ا ب ا ور‪% $‬ل‬. ‫*زا ون * (ون ا و ء‬. ‫‪ % , %‬ره ا )در ا>ول‬. ‫ط‪&*%‬‬. ‫'&(ك ‪&0‬ر‬ ‫ب ا ر‪$‬‬. ‫ا ذي *'&(ك ر ز ‪(,‬‬. ‫*ط ا ‪ %‬ث ا &(‬. ‫'&(ت ن ا‬. ‫‪%‬‬. ‫ا‬. ‫ب ا ور‪ 0% $‬ل‬ ‫(صا‬. ‫*‬. ‫وب‬. ‫أ @ر ن ‪$‬راء ‪.‬‬. ‫إ را *'* 'د*دة ‪%‬‬. ‫*ر'‪ /%% -‬إ‬. ‫ب ا ور‪" $‬‬. ‫‪), " %‬ر ا ر‪. ,‬‬. ‫*تا‬. ‫دا‬. ‫أن ا ط(‪$ %‬د‬. ‫)‪ 62‬ا‬. ‫‪ %‬راءة و & ‪ /‬وا ر *ز أ @ر " ا &‬. ‫و ن ھ * ن ا ول أن ا ل ا ط ب إ‬. ‫‪0‬رھ و?*ر‬. ‫با‬. ‫رو‬. ‫ن ‪/‬و‬. ‫دار ا ‪ ، ,‬و ن ھذا‬. ‫وأن‬. ‫و و'* ا‬. ‫دا‬. ‫‪5‬رورة‬. ‫*‬. ‫*&‬. ‫‪%‬‬. ‫أ‬. ‫* ا و)ول‬. ‫* ر‪%‬ط ‪&%%‬ض ا وا‪ -$‬ا‬. ‫‪ %‬ر?م ن و'ود ھذه ا =*رات >ن طر*‬. ‫( &(و ت دا ل‬. ‫ب ا ور‪" ، $‬‬. ‫ظ‬. ‫ا ذي *‪/0‬ده ‪ ,‬م ا *وم‪،‬‬. ‫و"ر " ا‬. ‫‪$‬راء وا )ول ‪ *(,‬وطر* ‪,‬ر‪) ( 5‬وص وإ‬. ‫‪ ,‬سا‬. ‫‪%‬ل ا‬. ‫‪ %‬ت " ا‪ $‬ء ل ا ) در ا ‪0‬ورة‪ 6%) " ،‬ا‬. ‫* ن ا ‪/‬روب ‪ /‬و‪5‬ف إ‬. ‫‪(,‬‬. ‫با‬. ‫و دى ا‬. ‫ن طرف ا ط(‪* %‬ر'‪, " %% -‬دم إ‬. ‫( &(و ت " ا و‪$‬ت ا‬ ‫و)&و‪ %‬ا‬. ‫ا‬. ‫رو‬. ‫دا‬. ‫ءم وط‪ &*%‬ا '‬. ‫ا ب ا ور‪ $‬وإ‬. ‫ظر ا ‪&%‬ض و *( ‪$‬د*‬. ‫ظ‪/‬ور‬. ‫*ز ‪% %‬طء "‬. ‫*ت‬.

(70) ‫م‬. ‫ا ر ن ا ر ــم‬.

(71) ‫وزارة ا ـم ا ــ و ا ث ا‬ ‫دا د ن دس‪-‬‬ ‫ا وم ا‬ ‫م ا وم ا‬ ‫ما‬ ‫ذ رة ا‬. ‫رج‬. ‫ت وا‬ ‫ل‬. ‫و ت‬. ‫دة ا‬. ‫ر‬. ‫ا طــ ب ا ‪$‬ـــ‬ ‫ط‬ ‫ن ا داد ا ط‬. ‫ــ‬ ‫م‪-‬‬. ‫ص‪ :‬ظم ا‬. ‫ــــ& و ا‬. ‫ا د وراه‬. ‫و تا‬. ‫و و‪ $‬ا د ‪ #‬و ا و‪ #‬ق ا و و‬. ‫ـــــدام ا ـــــ ب ا) رو ــــــ&‪:‬‬ ‫ا وم ا)‪$‬‬. ‫‪ +‬م وذ‪$‬‬ ‫ت ا‪$‬راف ا"‬. ‫‪:‬‬. ‫* وزار‬. ‫و‬ ‫ا‬. ‫ا‪$‬‬. ‫ـ‪:‬‬. ‫‪2016- 2015‬‬. ‫ن*‬. ‫ذ‪:‬‬.

(72) ‫ا‬. ‫ب ا‪ ,‬رو &‬.

(73) ‫د ـــــــــــ‬‫إن ا‬. ‫و ت‬. ‫وا ‪/‬‬ ‫وا‬. ‫ت ا' را‬. ‫د تا‬ ‫ر نأ‬. ‫ة‬. ‫‪,‬ر ‪ ،‬وا‬. ‫‪ .‬ر ا ‪,‬ور‪ .‬و د‬. ‫ب ‪$‬رھ ‪ 6 7 6 ،‬ا دا‬. ‫ن 'ز ‪ /‬و ‪ ، /2‬و ن ‪/‬‬ ‫ا‬. ‫ط‬ ‫ن ن‬. ‫لا‬. ‫ل را? ت ا‬ ‫ا‬. ‫ا د د ا ذي ‪6‬ر< & ا ‪2‬ورة ا‬ ‫و ‪ .‬طر @ راء ‪ /‬إ ‪.‬‬ ‫ما دد'‪,‬‬ ‫‪:‬د ‪. /‬‬. ‫لا‬. ‫ا 'د & ا‬. ‫ءوا‬. ‫'دام ا‬. ‫‪2‬ن‬. ‫‪ .‬طو ر و ‪/ 1‬‬ ‫ت‬. ‫ب و ء ‪$‬رھ و ا‬. ‫و ت ھذه ا"' رة ا ءھ و ‪:‬ظ‪ /‬إ أ ‪ /‬ن‬. ‫ج ا ‪ :‬ري ا <'م ‪ 6‬ز ن ‪2‬ورة ا‬. ‫و ظرا ‪/‬ذه ا ‪$‬‬. ‫ا‬. ‫ھ أھم (‬. ‫ن‬. ‫‪ 2‬ن و ا درا‬. ‫وا ‪ / /‬ا‬ ‫وو‬. ‫ن‬. ‫ن‪.‬‬. ‫و ا ذي دوره ? ر ن أ‬. ‫& ا وم @راءة ا ر‬. ‫د أ‪ ,‬ت ‪$‬‬. ‫و ت‪ .‬و‬. ‫ت و &ا دد نا‬. ‫ا‬. ‫‪/6‬‬. ‫ط‪8‬‬. ‫ر ت‬. ‫‪،‬‬. ‫‪2‬ن إ‪ .‬ا‬ ‫با‬. ‫ث و د اط‬ ‫ر‬. ‫م ار‬ ‫ا‬. ‫و ت‬. ‫< ‪/‬م ‪ 6‬ھذا‬. ‫‪ A‬ل ‪ ,‬درھ‬.

(74) ‫و‬ ‫ا‬. ‫ن ا @ول أن ھذه ا"' رة د أ'ذت‬ ‫ب ا ور‬ ‫و‬. ‫ا‬. ‫و اد ل‬. ‫ن ا ‪ ,‬در ا‬. ‫رو‬ ‫‪/‬زا‬. ‫ود ظ ا‬. ‫ا‬. ‫ا‬. ‫‪/6 ،‬و‬. ‫رو‬. ‫ر‬ ‫رو‬. ‫‪E‬‬. ‫ا‬. ‫با‬. ‫نا‬. ‫'‬. ‫أ'ذ ا‬ ‫‪$.‬‬. ‫ر تو‬. ‫ا‬. ‫ھو @ دي و ‪/‬ذا د'ل ا‬. ‫ل‬. ‫ب‬. ‫ب ا ط وع و م راء & وا ط‬. ‫أ'رى‪.‬‬ ‫وا‬. ‫ا ث ن ا ‪ ,‬در و ا را ‪2F 8‬راء‬ ‫رو‬. ‫ردد ‪ 16‬ا ط‬. ‫‪/‬م ' ون ن ل‬. ‫وب أو و ‪1‬ط ا‬ ‫با‬. ‫ا‬. ‫‪ .‬ذك ( ظ‬. ‫ا @ د‬. ‫با‬. ‫رو‬. ‫‪ 6‬ا ‪ :‬رات ا"' رة دى ‪ 16‬ا ط‬ ‫و‪/2‬م ا‬. ‫و دى ا 'دا & ن طرف ا ط‬. ‫‪ .‬ا" ـر ا ذي د‪6‬‬ ‫وا‬. ‫‪ 2‬ن‪.‬‬. ‫درا‬. ‫‪/ :,‬م دا‪1‬‬ ‫و<وع‬.

(75) ‫& و ا وء إ ‪ .‬ر ط ا @راءة ا @ د و‬ ‫و ‪ :‬ر با‬ ‫‪ 6‬ا ث أن ون ‪ .‬ا و ا ‪:‬‬ ‫ا ور ا <ت ‪/‬‬. ‫ط ا درا‬. ‫‪:‬‬. ‫@د‬ ‫ا)ط ر ا ‪:&$‬‬ ‫ت ا درا‬ ‫‪ -1‬أ‬ ‫ا درا‬ ‫‪ 1-1‬ا‪$‬‬ ‫‪6 2-1‬ر< ت ا درا‬ ‫‪ 3-1‬ا درا ت ا @‬ ‫‪ 4-1‬أ ب ا' ر و<وع ا درا‬ ‫‪ 5-1‬أھداف ا درا‬ ‫‪ 6-1‬أھ ا درا‬ ‫‪ , 7-1‬و ت ا درا‬. ‫ر‪6‬‬. ‫@لا‬. ‫ب‬.

(76) ‫‪ -2‬ا‪$‬راءات ا درا‬. ‫ا دا ‪:‬‬ ‫ا درا‬. ‫‪8‬ا ثو‬ ‫‪1-2‬‬ ‫‪ G/ 2-2‬ا درا‬ ‫‪8‬ا ت‬ ‫‪ 3-2‬أ ب‬ ‫‪ 4-2‬دود ا درا‬ ‫‪ < 5-2‬ط ‪,‬ط ت ا درا‬. ‫ا)ط ر ا ظري‬ ‫ا ‪ 1‬ل ا‪0‬ول‪ :‬ن ا ب ا ور‪ ... &2‬إ ‪ 3‬ا‬ ‫ا ث ا‪0‬ول‪ :‬ا ــ ب ا ور‪2‬ــ&‬ ‫د‬ ‫‪ 1-1‬ر ف ا ب ا ور‬ ‫ب ا ور‬ ‫‪ 2-1‬ا طور ا ر '‬ ‫‪ 3-1‬را ل ا داد ا ب ا ور‬ ‫‪ @ 4-1‬ل ا ب ا ور‬. ‫ب ا) رو &‪.‬‬.

(77) ‫ا‬. ‫ث ا ‪ :& #‬ا ـ ب ا) رو ــ&‬. ‫‪ 1-2‬ا ب ا رو و ا ‪,‬ط ت ا راد‪& 6‬‬ ‫‪7$ 2-2‬ة ا ب ا رو و طوره‬ ‫‪ 3-2‬أ واع ا ب ا رو و أ‪ $‬ل ‪& ,‬‬ ‫‪ 4-2‬ا @ ر ن ا ب ا ور و ا ب ا رو‬ ‫ا ‪. 6‬‬ ‫ا ‪ 1‬ل ا ‪ - :& #‬ت ا ب ا) رو & و ا دا ‪7‬‬ ‫ا ث ا‪0‬ول‪ - :‬ت ا ب ا) رو &‬ ‫د‬ ‫‪ 1-1‬را ل ا داد ا ب ا رو‬ ‫‪$ : 2-1‬ر ا ب ا رو‬ ‫‪ 3-1‬ط ت راءة ا ب ا‪ F‬رو‬ ‫‪ 4-1‬طرق راءة ا ب ا رو‬.

(78) ‫‪.‬‬. ‫ا‬. ‫ث ا ‪ :& #‬ا‬. ‫دام ا‬. ‫ب ا) رو & ‪ &8‬ا‬. ‫ثا‬. ‫&‬. ‫‪ 1-2‬دوا‪ 86‬ا 'دام ا ب ا رو ‪ 6‬ا و ط ا‬ ‫‪6 2-2‬وا‪1‬د ط @ ت ا ب ا رو ‪ 6‬ا م ا‬ ‫‪ 3-2‬زات ا 'دام ا ب ا رو و و &‬ ‫ر @ م ا ب ا رو‬ ‫‪4- 2‬‬ ‫‪6‬‬. ‫ا)طـ ر ا ط ‪-‬ــ&‬ ‫ا ‪ 1‬ل ا ‪ #‬ث‪ :‬وا‪ 92‬ا‬ ‫ا ث ا‪0‬ول‪ :‬درا‬. ‫دام ا‬ ‫دا‬. ‫‪/‬د‬ ‫ن ا درا )‬ ‫‪ 1- 1‬ا ر ف‬ ‫ن‬ ‫ل ا رة ا‬ ‫‪2- 1‬‬ ‫‪ 3-1‬ا @ق ن ا ‪:‬ر< ت‬ ‫درا‬ ‫‪ 4-1‬ا ‪ G1‬ا‬. ‫ب ا) رو &‬ ‫ا وم ا)‪$‬‬ ‫ا وم ا‬. ‫ا وم ا)‪$‬‬. ‫(‬.

(79) ‫ا درا‬. ‫ا‬. ‫‪:‬‬. ‫'دام ا ‪2‬ف @ ت د دة و ا ظم ا طورة ‪ 6‬ا' زان‬ ‫ز ا ‪,‬ر ا‬ ‫‪/‬ذا ا طورظ‪/‬ر وع‬ ‫ا و ت و ا ر ‪ /‬و ‪ /2‬إ ‪ .‬ا ‪ /‬ت ا ‪ :‬دة ‪ ، /‬و‬ ‫د د ن ‪ ,‬در ا و ت أط ق & ا ب ا‪ F‬رو ‪ E- Book‬ا ذي و‪6‬ر ر ا و ط‬ ‫‪ 8‬أ‪ / $‬أو ر وا ‪ 8‬ا" ر ت‪/ ،‬ذا د أن ا ب ا رو د ‪6‬رض‬ ‫ا رو‬ ‫ره ن أ رز و أھم ‪ ,‬در ا و ت ا 'دا‬ ‫ا 'دا & ‪ . & :‬ا ث و ذ ك‬ ‫ب ا ور ‪.‬‬ ‫و د(‬ ‫دد ن اط و '‪,‬‬ ‫و‬ ‫و ت ‪ 6‬رة ا 'دام ا ب ا رو وا‬ ‫ن ? رھم‪ ،‬ث أ‪ ,‬وا أ ‪2‬ر ( وا‬ ‫ط ا د وراه ‪/ :,‬م ‪ 16‬ا" ‪2‬ر ‪ 2‬واھ‬ ‫دور‬ ‫ؤل ول ھذه ا ظ ھرة ا‬ ‫ا 'دا & و ‪ .‬ا وي ا رر‪ .‬ا" ر ا ذي د‪6‬‬ ‫ل ا درا و ا ؤل ‪.‬‬ ‫ورھ ول ا رف ‪ .‬وا ‪ 8‬ا 'دام ا ب ا رو‬ ‫و ‪ $‬ا ب ا رو ‪.‬‬ ‫@ ل ا ب ا ور ا ذي ن ل ا ‪,‬دارة ‪ 6‬ظل‬ ‫و ن ھذا ا ط ق ن طرح ا ؤل ا ‪:‬‬. ‫ا ‪ 1‬ري؟‬. ‫دى ا‬. ‫دام ط‬. ‫ا د وراه ا‬. ‫ب ا) رو & ‪&8‬‬. ‫ا) ج‬.

(80) ‫‪.‬‬ ‫را‬. ‫و‬ ‫أ‬. ‫‪/‬‬. ‫ا‬. ‫ؤ تا‬. ‫ؤ ت ا ‪:‬ر‬. ‫‪ -‬ھل ط‬. ‫ا 'دام ا‬. ‫ا د وراه ھم‬. ‫با‬. ‫د‪ 86‬ط‬. ‫د‬. ‫‪-‬‬. ‫@لا‬. ‫رو ؟‬. ‫ا د وراه‬. ‫‪@ /‬راءة ا‬. ‫‪2‬ل ا وا‪1‬ق و ا ‪ ,‬و ت ا‬. ‫دى ا 'دام ط‬ ‫ھو‬. ‫‪? ,‬‬. ‫م‬. ‫ا وم ا‬. ‫رو ؟‬. ‫م أ‪ 2‬ء راءة ا‬ ‫‪-‬‬. ‫ؤل ا وھري ا طروح‬. ‫با‬. ‫با‬. ‫ ھ ا و ‪1‬ل ا‬‫ذا‬. ‫ل‬. ‫درا‬. ‫وا‬. ‫‪:‬‬. ‫‪ -‬ھ أھم ا"‬. ‫‪6-‬‬. ‫درا‬. ‫ن و<‪ 8‬ا ‪:‬ر< ت‬. ‫ا @ط ا"‬. ‫ا وث ا‬. ‫‪.‬‬. ‫با‬. ‫ا د وراه‬. ‫ب ا ور‬. ‫رو ؟‬. ‫با‬ ‫وا & ط‬. ‫ا د وراه‬. ‫ا وم ا‬. ‫رو ؟‬ ‫با‬. ‫‪ 6‬ظل‬. ‫رو‬ ‫‪ $‬ا‬. ‫@ر‬ ‫با‬. ‫‪8‬ا‬. ‫رو ؟‬. ‫ب ا ور ؟‬.

(81) ‫‪8‬ر< ت ا درا‬ ‫وو‪$M @6‬‬ ‫ل‬. ‫‪:‬‬ ‫ا طرو‬. ‫ل ‪$‬‬. ‫‪-1‬‬. ‫و‬. ‫ؤ ت‬. ‫ءت & ن‬. ‫‪ ? ,‬ا ‪:‬ر< ت ا‬. ‫ا درا ‪.‬‬. ‫دط‬. ‫ا د وراه‬. ‫‪.‬ا‬. ‫با‬. ‫رو‬. ‫در‬. ‫رة ‪6‬‬. ‫ا‬. ‫ا ‪ :‬ري‪.‬‬ ‫‪ -2‬ود ا 'دام ا‬ ‫ا و‪,‬ول إ ‪ .‬ا‬. ‫ب ا ور ‪.‬‬. ‫‪ -3‬را ‪@ 8‬رو‪ 1‬ا‬ ‫ار‬. ‫‪.‬‬. ‫با‬. ‫رو‬. ‫ن لط‬. ‫ا د وراه‬. ‫ب دم ا‬. ‫ب ا ور‬. ‫دى ط‬. ‫ا د وراه ‪ 6‬ظل ا ‪ $‬ر ا @راءة‬. ‫ج‬.

(82) ‫ـــ= ا ــــدرا‬. ‫‪:‬‬. ‫وإ‪ 2‬ت ھذه ا ‪:‬ر< ت أو ‪ / :‬ا‬ ‫(ءم ‪ 8‬ط‬ ‫ا‬. ‫و<وع ا درا ‪6 ،‬‬. ‫ب ا ظري و ا رف‬. ‫درا‬ ‫&‪6‬‬. ‫وا ‪ 8‬ا 'دام ا‬ ‫ظمو‬. ‫با‬. ‫د‬. ‫‪ .‬ا ‪ G/‬ا و‪ :,‬ا‬ ‫‪ G/‬ا و‪:,‬‬. ‫‪/‬دف إ ‪ .‬و‪,‬ف‬. ‫‪ .‬أراء و ا را ت أ‪6‬راد ا‬ ‫رو‬. ‫ا ذي‬. ‫وأ ا ‪ G/‬ا‬. ‫ل و ‪ :‬ر ا ‪ G1‬ا وا‪,‬ل إ ‪. /‬‬. ‫ن '(ل‬ ‫‪6‬ما‬. ‫د‬.

(83) ‫‪.‬‬ ‫ب ‪9 $‬ا‬. ‫أ‬. ‫أ ‪6‬‬ ‫نا‬. ‫ا‬ ‫ا‬. ‫ت‪:‬‬ ‫ا‬. ‫'ص ا @‬. ‫‪6‬‬. ‫ت إ ‪2(2 .‬‬. ‫ور ا"ول‪ :‬ا 'دام ا‬. ‫‪8‬ا‬. ‫رة‬. ‫ت ‪@6‬د ‪ 2‬ت ‪ 6‬ا‬. ‫ور‬ ‫با‬. ‫رو‬. ‫ن لط‬. ‫‪ 6‬ا ثا‬. ‫ا د وراه‪.‬‬ ‫ا‬. ‫ور ا ‪2‬‬. ‫ا‬. ‫ور ا ‪ 2‬ث‪ :‬ا @راءة ا @ د و ا @راءة ا ر‬ ‫و‬. ‫أن ا‬. ‫ھذا ا‬ ‫" رد ‪6‬‬. ‫‪ :‬دوا‪ 86‬ا 'دام ا‬. ‫رة ا‬. ‫س وز ‪ 80 8‬ا‬ ‫د ‪ 60‬ا‬. ‫ددھم ‪ 60‬ط ب د ور‬. ‫ن‬. ‫دة‬ ‫رة‬. ‫رة ‪@6‬د‪ ،‬و‬ ‫‪.‬‬. ‫با‬. ‫رو‬. ‫ن طرف ط‬ ‫د اط‬. ‫ا‬. ‫م ا ر ع ا دد ا‬ ‫‪ .‬أ‪6‬راد ا‬ ‫‪,‬‬. ‫)ط‬. ‫ا د وراه‪.‬‬ ‫ن‪.‬‬ ‫‪@6 /‬‬. ‫‪.‬‬. ‫ا د وراه(‬. ‫‪ .‬أ‪6‬راد ا‬. ‫ا‬. ‫‪O‬‬.

(84) ‫رة‪:‬‬ ‫ج م ?= ا)‬ ‫ا‬ ‫م وز ‪ . /‬ا و‪ 2‬ن‬ ‫رة ا‬ ‫ن '(ل ‪:‬ر ‪ O‬ط ت ا‬ ‫ل ا ت ا داول ا ‪,‬ل ‪ /‬ا أ‪6‬رزت ل ‪/‬‬ ‫و‬ ‫ور ا ‪2(2‬‬ ‫‪( /‬‬ ‫‪ G‬دة ‪ G1‬د ‪ /‬ا ط ر ا ظري ول ا 'دا ت ا ب‬ ‫‪ 6 ،‬ن '( ‪/‬‬ ‫‪8‬ا‬ ‫د دة و د ‪ 6 2‬ا‬ ‫و‬ ‫ا رو‬ ‫ظ‪/‬ر ا ل ا وا ‪ . 8‬ا 'دام ا ب ا‪ F‬رو ‪ 6‬ا ث‬ ‫وب‬ ‫لا‬ ‫ا م وا @ ن ا‬ ‫‪ ،‬وھذا را ‪ 8‬إ ‪ .‬ا‬ ‫ا‬ ‫و ‪/‬و ا ث ن طر ق ‪ $‬ا" ر ت ا" ر ا ذي ز د ن ‪2‬رة‬ ‫م‬ ‫'ز‬ ‫ل أ ر دد ن ‪ /‬وا ط ‪$‬ر‬ ‫ا (& و‬ ‫ب ا ‪& : ,'$‬‬ ‫أو ا‬ ‫‪ ,‬ر أو وا ط ا" راص ا د‬ ‫‪.‬‬ ‫ا رو‬ ‫ل‬ ‫و‬.

(85) ‫ا و‪,‬ول إ ‪ .‬ا‬. ‫أن دم ا‬ ‫‪6‬‬. ‫و & اط‬. ‫ا‬. ‫(‪ 6 /‬اوت ا‬ ‫رو‬. ‫ا‬. ‫إ‪ .‬ا‪ $‬ل ار‬. ‫أن ا @راءة ا @ د‬ ‫ر‪6‬‬. ‫با‬. ‫و<‪ A‬دوا‪ 86‬ا 'دام ا‬. ‫وا & ‪$‬‬. ‫رة ‪6‬‬. ‫‪,‬ر ا وم‪،‬‬. ‫با‬. ‫أ‪ 6‬دوا أ ‪/‬م‬. ‫ا ور‬ ‫زوا & ‪6‬‬. ‫‪/‬م ‪ 6‬أي‬ ‫ن‬. ‫وم ن ا" م‪.‬‬. ‫ب‬ ‫‪.‬‬. ‫رو‬. ‫<‪A‬‬. ‫ث ( ظ را ‪8‬‬. ‫ا د وراه ‪ /‬ون @راءة‬. ‫' ف أ‪ ، / $‬و ن ر?م ن ھذه ا و ت ا ر‬ ‫وأ&‬. ‫‪.‬ا‬. ‫‪ 6‬ا ثا‬. ‫ا @راءة ا @ د ؛ و د أ‪ A ,‬ط‬. ‫ار‬. ‫ا ‪,‬ول‬. ‫و تو‬. ‫ب‪ .‬و <ف إ ‪ .‬ذ ك @ ل ھ ‪ 1‬ا در س ا‬. ‫ره ن ا را ‪ 8‬وا ‪ ,‬در ا‬. ‫و ن '(ل ھذه ا"‬. ‫ا‬. ‫ب ‪ $‬ل ا ور‬. ‫ا ذي ل ‪$‬‬. ‫د ا ب ا ر‪ 1‬س‬. ‫ل ن ا" وال ا‬. ‫ت أي ظرف ن ا ظروف أن ‪@:‬د‬. ‫إ أن أ‪6‬راد‬. ‫ء نا‬ ‫&ا‬. ‫ب‬ ‫أو‬.

(86) ‫‪-‬ق ــن ا ‪1‬ر< ـــ ت‪:‬‬. ‫ا‬. ‫إن ‪ G1‬درا‬ ‫ا‬. ‫ور ا"ول ا ذي‬. ‫أن ط‬ ‫ا‬. ‫ء‬. ‫ا د وراه‬ ‫رو‬. ‫ءت‬ ‫‪-‬‬. ‫@ق‬. ‫دط‬. ‫ا ‪ :‬ري‪.‬‬. ‫ا د وراه‬. ‫‪6‬ر<‬. ‫وان ا 'دام ا‬ ‫ا وم ا‬. ‫‪ 6‬ا ثا‬ ‫‪.‬ا وا‬. ‫‪,.‬‬. ‫‪،‬‬. ‫با‬ ‫دون‬. ‫و‬. ‫ثا‬ ‫رو‬. ‫ن ج‬ ‫‪ 6‬ا ثا‬. ‫‪ .‬ا 'دام ا‬. ‫ب‬. ‫م ا @ق ن ا ‪:‬ر< ت ا"و ‪ .‬ا‬. ‫‪:‬‬ ‫‪.‬ا‬. ‫با‬. ‫رو‬. ‫در‬. ‫رة ‪6‬‬. ‫ا‬. ‫ج‬.

(87) ‫‪ G1‬ا‬. ‫أ‬. ‫ا د وراه ‪@6‬د د ت‬ ‫ا و‪,‬ول إ ‪ .‬ا‬. ‫و‪6‬‬ ‫ط‬. ‫ا‬. ‫‪ .‬أن ا ب ا ر‪1‬‬. ‫ب ا ور‬. ‫ ود ا 'دام ا‬‫ا‬. ‫ور ا ‪2‬‬. ‫ر م دوا‪ 86‬ا 'دام ا‬. ‫با‬. ‫و‬ ‫رو‬. ‫'دام ا‬. ‫با‬. ‫با‬. ‫رو‬. ‫م ا @ق ن ا ‪:‬ر< ا ‪2‬‬ ‫ن لط‬. ‫رو‬. ‫ا د وراه‬. ‫دى ط‬. ‫ھو دم ا‬ ‫ا‬. ‫ن ن‬. ‫ءت ب‪:‬‬. ‫ب دم ا‬. ‫ا و‪,‬ول إ ‪.‬‬. ‫ب ا ور ‪.‬‬ ‫'ص ‪ G1‬ا‬. ‫ور ا ‪ 2‬ث ا‬. ‫ورت ول ا @راءة ا @ د وا @راءة ا ر‬. ‫ا د وراه أ‪ 2‬ت ‪ ,‬ت ا ‪:‬ر< ا ‪ 2 2‬و ا‬. ‫‪ -‬را ‪@ 8‬رو‪ 1‬ا‬. ‫ب ا ور‬. ‫دى ط‬. ‫د‬. ‫‪2‬ت ‪: 6‬‬. ‫ا د وراه ‪ 6‬ظل ا ‪ $‬ر ا @راءة ا ر‬. ‫ن ا @ول أن ‪6‬ر< ت ا درا د @@ت‬ ‫و ــن ھ‬ ‫ــ ن و ـ‪ 8‬ن '(ل ( ظ وا ‪ 8‬ا ش‪.‬‬ ‫ا ثو‬. ‫ب‬. ‫‪.‬‬. ‫ءت & ‪ G1‬أداة‬.

(88) ‫درا‬ ‫ا ?= ا‬ ‫و ا @درة‬ ‫و‬ ‫رھون ‪ F‬م‬ ‫ ا 'دام ا ب ا رو‬‫وب ا ذي‬ ‫‪ .‬ا ل ‪ 8‬و ‪1‬ل ا رو و ' ‪ / ,‬ز ا‬ ‫@راءة ا ب ا رو ‪ 6‬ا و ط ا‬ ‫ر ا ‪,‬در ا ر‪1‬‬ ‫‪. , ' :,‬‬ ‫ إن أ? ا ط @ ون ‪ .‬ا ب ا رو أ ‪2‬ر ن ا ‪/‬م‬‫وا< &‬ ‫ر ھذا ا ' ر أ?‬ ‫‪ .‬ا ب ا ور و ن‬ ‫دم‬ ‫‪ & 6‬وا‬ ‫س‬ ‫ب ا ور‬ ‫&‪E6 ،‬ن ا‬ ‫و‬ ‫طور درة ض ا ط ‪ 6‬ا ل ‪ 8‬ا ب ا رو و< ف‬ ‫ا ‪$‬ر ا ر ‪.‬‬ ‫‪:‬‬.

(89) ‫رو‬. ‫وا‬. ‫و‪6‬ره‬. ‫&‬. ‫ك‬. ‫ ‪/‬و ا ث ن ا ب ا‬‫رة دى أو ط ا ط ‪.‬‬ ‫رة د ط‬ ‫ ا ‪, 6 @2‬دا ا ب ا رو‬‫ا د وراه و ' ‪ ,‬د @ ل ھ ‪ 1‬ا در س ‪/‬ذا ا وع ن ا ‪ ,‬در‬ ‫د دة ا رو ‪.‬‬ ‫ت ا" ‪/‬زة ا رو‬ ‫ ھ ك @ص أو دم ا ه إ ‪ .‬ا‪F‬‬‫ن ن '( & ا @ م @راءة ا ب‬ ‫‪ ,‬رة ا م ا‬ ‫‪ .‬أ ‪2‬ر ‪ /‬ز ا ‪ $‬ر‬ ‫د أ? ب أ‪6‬راد ا‬ ‫ا رو ‪ ،‬ظرا‬ ‫ط ب ا ز د ن ا وع ‪ 6‬أ ‪/‬زة‬ ‫و ‪/$‬رة ا وب‪،‬‬ ‫‪.‬‬ ‫ا‬.

(90) ‫‪ .‬ا ‪ ,‬در ا ‪6‬‬ ‫ل أ'رى ث ‪ ، /‬ث‬ ‫‪8‬‬ ‫ر‬. ‫تا‬ ‫و‪ 6‬ر ا‬ ‫ دم ا‬‫د‪/ 6‬م ك‬ ‫ر? ت ا ط‬ ‫رھ‬ ‫و دت ‪ 6‬ا ر ت ھد‪/6‬‬ ‫ا ‪ 1:‬ت‪.‬‬ ‫ ا 'دام ا ب ا رو دى ا ط ا‬‫‪ 6 /‬ا ء ا ‪ ,‬در ا‬ ‫ر ن‬ ‫ا‬ ‫ط ت @راء ‪. /‬‬. ‫ن‬ ‫رو‬. ‫ت‬ ‫لا‬ ‫‪ 8‬و‪ 6‬ر‬.

(91) ‫'ــــ‬ ‫ھذه ا طرق إ ‪ 7 .‬ا ب‬ ‫@د و ن '(ل درا‬ ‫ا رو و دى ا 'دا & ن ل ط ا د وراه‪ ،‬و ذ ك‬ ‫ل‬ ‫ر‪ 6‬ا ه ھذه ا ( و @ ل ا ب ا ور ‪ (6 ،‬ظ ا‬ ‫ن طرف ا ط ر ‪ 6 & 8‬دم إ‬ ‫ا ب ا رو‬ ‫ب'‪ ,‬دا ‪ :‬ر‬ ‫و ت ‪ 6‬اوت ا‬ ‫ا و‪,‬ول‬ ‫ت‪ 6‬ا ء ل‬ ‫ا ذي ‪/$‬ده م ا وم‪ ،‬و‪ ,‬و ا‬ ‫ا و‬ ‫ن‬ ‫ا ‪ ,‬در ا ‪$‬ورة‪ A ,76 ،‬ا 'دا & <رورة‬ ‫و‪6‬ر ‪ ،& 6‬و ن ھذا‬ ‫ا ‪/‬روب ‪ /‬و<ف إ ‪ .‬ذ ك ا زات ا‬ ‫أن ا ط د ا وا ن ا 'دام ا ب ا ور ل‬ ‫& @‪.‬‬ ‫ره ا ‪,‬در ا"ول وأن‬ ‫ون ا و ء &‬ ‫زا ون‬ ‫ر?م ن و ود ھذه ا رات‪.‬‬ ‫‪:‬‬.

(92) ‫ك ‪$‬ر @‬ ‫"ن طر @ ‪ A:,‬ا ب ا ور ‪ $‬ل ط‬ ‫ص ا وب‬ ‫@راءة و ‪ /‬وا ر ز أ ‪2‬ر ‪ 6‬ا ‪ .‬ا @ @‬ ‫ك ر ز ‪ @ .‬ت ا 'دا & أ ‪2‬ر‬ ‫ا ذي‬ ‫س ا ب ار‬ ‫ن راء &‪.‬‬ ‫ا را‬ ‫ن ا @ول أن ا @ ل ا ط ب إ ‪.‬‬ ‫و نھ‬ ‫و ت دا'ل ط ا ث‬ ‫ا‬ ‫(ءم وط‬ ‫د دة‬ ‫ر ‪ / 8‬إ ‪ .‬ا ب ا ور وإ ظ‪/‬ور @ ت‬ ‫ا‬ ‫ت ن ا ب ا ور ‪ 6‬ظر ا ض و‬ ‫وو ا‬ ‫‪, 6‬ر ا ر ‪.‬‬ ‫ز طء ‪$ 6‬رھ و? ر‬ ‫د‬.

(93)

(94) ‫ا‬. ‫ــــدي‬. ‫ــل ا‬. ‫‪ -1‬أ‬. ‫ت ا درا‬. ‫‪:‬‬. ‫ا درا‬. ‫‪:‬‬. ‫‪ 1-1‬ا‬ ‫أ‬. ‫ث ا وم أ م‬. ‫ا‬. ‫و(‬. ‫و‬. ‫د ا ز دة ا ‪%‬‬ ‫‪*$،‬‬. ‫نا د ت‬. ‫د وع أ ! ل‬ ‫درا‬. ‫‪ 4‬تا ج‬. ‫ق‬. ‫ا‪ $‬ج ا "!ري ا‬ ‫در ا‬. ‫و ت وا‬. ‫ا ث نا‬ ‫ب ا * طرة‬. ‫ور‬. ‫وا‪ " *$‬دة‬. ‫و ت و ددھ ‪ ،‬وھذا را ‪ /‬إ ‪ 3‬ظ ور طورات‬ ‫دورھ أ د‪6‬ت ‪ 5‬را ذر‬. ‫ا ر ا ‪ 4‬دي إ ‪ 3‬ا ر ا‪ ! $‬رو‬. ‫و ت‪،‬‬. ‫*‬. ‫ا ذي أ‬. ‫أ* ب‬. ‫ن * ت ھذا ا‬. ‫رھ‬. ‫رو‬. ‫وت ن‬. ‫* ‪7‬و و ‪4 4‬‬. ‫ر ا ور‪. 7‬‬ ‫و! ن ن ن ‪ 6‬رة ھذا ا وع ن ا ر ( ق‬ ‫‪/‬أ !‬. ‫ا‪ ! $‬رو‬ ‫ا* (دا ; "*;‬ ‫*‬. ‫‪3‬ا‬. ‫أو‬. ‫ث وذ ك‬. ‫ت !رة ا ! ب ا‪ ! $‬رو‬. ‫در ا‬. ‫و ره ن ز و(‬. ‫وا‪7‬‬. ‫‪ 6‬و اھ‬. ‫د أن ا ! ب ا‪ ! $‬رو‬. ‫ره ن أ رز وأھم‬. ‫! ب ا ور‪ ، 7‬و?ف إ ‪ 3‬ذ ك‬. ‫" م ا "‪ %‬ا‪6!8‬ر‬. ‫* ‪ ! 3‬ب ا‪ ! $‬رو‬. ‫ر وا‪ /7‬ا‪ 8‬ر ت‪ .‬ذا‬. ‫*‬. ‫و*‬ ‫ن ‪ A‬رھم‪،‬‬. ‫وا أ!‪6‬ر =‬. ‫ا وي ا !رر‪ ! ،‬أ م "? ون‬ ‫ا و ; إ ‪ 3‬ا ! ت وا رة ا ! ب‬. ‫!ل ا ‪ 4‬دي‪ .‬ا‪ 8‬ر ا ذي د‬. ‫دور‬. ‫* ‪ 4‬ل ا ! ب ا ور‪ 7‬ا ذي ! ن‬. ‫لا‬. ‫و ن ھذا ا ط ق !ن طرح ا * ؤل ا‬ ‫ـدى ا‬ ‫ا‬. ‫ـدام ط‬. ‫ا د ـوراه ا ـ ب ا‬. ‫ظل‬. ‫ود=‬ ‫‪ 6‬ن‪.‬‬. ‫ط‬. ‫ا د! وراه‬. ‫و ا* (دا ; و ‪3‬‬. ‫‪ 3‬ا ! ب ا‪ ! $‬رو‬. ‫د‪ $‬ن‬. ‫ول ھذا ا و?وع ا ذي‬. ‫‪ 3‬وا‪ /7‬ا* (دام ا ! ب ا‪ ! $‬رو‬ ‫دارة‬. ‫و ت ا* (دا‬. ‫د د ن ا ط=ب و(‬. ‫ثأ‬. ‫‪7‬د رض‬. ‫‪%‬ص وا ! ت‬. ‫ت ا ! و ر =ط=ع‬. ‫وره ول ا رف‬. ‫ا ذي و ر را و* ‪%‬ط‬. ‫ل ا درا* وا * ؤل‬. ‫و‬. ‫‪3‬‬. ‫ا ! ب ا‪ ! $‬رو ‪.‬‬. ‫‪:‬‬ ‫رو‬. ‫ب ا ور' ؟‬. ‫~‪~5‬‬. ‫" ‪#‬‬. ‫ا‬. ‫ـ ج ا ري‬. ‫&ر‬. ‫‪%‬‬.