HAL Id: tel-01685285
https://tel.archives-ouvertes.fr/tel-01685285
Submitted on 16 Jan 2018
Etude des phénomènes photophysiques de la
discrimination entre neutrons rapides et photons gamma
dans les scintillateurs plastiques
Eva Montbarbon
To cite this version:
Eva Montbarbon. Etude des phénomènes photophysiques de la discrimination entre neutrons rapides et photons gamma dans les scintillateurs plastiques. Autre [cond-mat.other]. Université Paris Saclay (COmUE), 2017. Français. �NNT : 2017SACLN040�. �tel-01685285�
Etude des phénomènes
photophysiques de la
discrimination entre neutrons
rapides et photons gamma dans
les scintillateurs plastiques
Thèse de doctorat de l'Université Paris-Saclay préparée au CEA LIST École doctorale n°573 : Interfaces Spécialité de doctorat : Milieux denses et matériaux
Thèse présentée et soutenue à Gif-sur-Yvette, le 3 octobre 2017, par
Eva MONTBARBON
Composition du Jury : Isabelle LAMPRE
Professeur, Université Paris-Sud (LCP) Président
Sébastien CHENAIS
Maître de conférences, Université Paris 13 (LPL) Rapporteur
Christophe DUJARDIN
Professeur, Université Lyon 1 (ILM) Rapporteur
Franck DELAUNAY
Maître de conférences, ENSICAEN (LPC) Examinateur
Matthieu HAMEL
Ingénieur, CEA Saclay (LCAE) Examinateur
Robert PANSU
Directeur de recherche, ENS Paris-Saclay (PPSM) Directeur de thèse
N N T : 20 17 S A C LN 04 0
γ
+ � → + � � + � → + � , � + � → � ∗ + � + . � → � + � + � , � + � → + �′� � + � → , ∗ → , + − + �′� � ,
γ
²
)
,
,
(
x
y
z
dV
z
y
x
dP
(
,
,
)
²
i i sm
S
1
3
prompt k h S S tS
0 1
[
]
]
[
1 1M
k
k
dt
M
d
S nr S r
ft
M
t
M
exp
)
(
0 1 1 S nr S r fk
k
1
f S r S r Ft
M
k
M
k
t
i
exp
)
(
0 1 1T nr T r T
k
k
1
k
M
k
M
dt
M
d
ATT 3 0 3 2 3 3
)
(
exp
1
)
(
exp
)
(
0 3 0 3 0 3 0 3 3T
t
k
T
t
k
k
k
M
t
M
ATT
0 3 0 3 0 3 0 3 ln 1 M k k M k k T ATT ATT
t
k
M
t
M
ATT
1
0 3 3
3M
t
3M
0exp
k
nrTt
t k
M
t k
M
k t
I T nr ATT ATT ATT 0exp 2 3 2 3
3 03 2 02 101exp
exp
exp
t n t n t n t N
6 0 0 6 0 1 r R r R k k D D Förster
d
I
n
N
R
D A A D 4 0 4 5 0 6 0128
²
)
10
ln(
9000
d
I
L
r
k
Dexter D A 4 02
exp
0 0 0 1 1 1
T
S
S
S
S
T
h
* *.
A
D
A
D
* *MM
M
M
γγ l e
h
E
E
cos
1
1
'
2
mc
h
h
h
mc
E
eE
eh
2
²
r recul n recul n reculE
m
m
m
m
E
4
0cos
²
2
n recul nA
A
E
E
²
1
1
2 0B
A
n
γ
β γ
S
I
e
S
Sm n 0 ) (FP
h
S
S
1
0
1 1T
S
1 0 1 1T
S
S
T
1 0 1 1T
S
T
T
0 1 1T
2S
T
Ph
S
T
1
0
0 1S
S
0 1S
T
Q
S
Q
S
1
0
Q
T
Q
T
1
0
)
(
)
(
)
(
)
(
1 0 2 0 1 1 2 1M
S
M
S
M
S
M
S
Förster
)
(
)
(
)
(
)
(
1 0 2 0 1 1 2 1M
S
M
S
M
S
M
S
Dexter
1 1 1 1S
T
T
S
1 1T
T
S
n
γ
γ
t
I
I
A
log
0 C l A()() fluo abs fluo abs Stokes
1
1
N N
E
N
N
ph Q L pheN
N
η η ε η ε η
d I d QE I Q ) ( ) ( ) (
²
²
1
2
r
d
d
252 4 Cf source A TC τ source s source s
TC
TC
TC
1
τ s PMT s PMTTC
TC
TC
1
τ
γ γ
FWHM
FWHM
S
FoM
n n n E E
35
,
2
] ; [ 1 2 A Tn n 4
F D AR - γ - détecteur neutrons faux F
N
N
TC
γ γ - - - n n n n n source n source source n A A A N N GARR
_ _ _ ń ȩś Ś
ń ż
τ τ
max)
(
t t lent ldt
t
f
Q
max 0)
(
t t totf
t
dt
Q
d d dt
ln
τ
RC
τ d p d p t t y y p
max 0)
(
t t iI
t
dt
Q
gamma high neutron high
t
t
t
(
)
(
)
γ
( ( )) ( ) ( ) ( ) ) ( 1 2 2 f jX f X dt e t x t x FT f X j ft 2 2 2 1(
)
(
)
)
(
f
X
f
X
f
X
1 02
exp
)
(
)
(
N nnk
N
j
n
x
k
X
) 0 ( 1 1 X N d
(0) (1)
1 2 X X N d ) 0 ( ) 1 ( 1 3 X X d
dt
b
a
t
t
f
a
f
b
a
W
f ab
* ,(
)
.
1
,
)
,
(
2 0)
,
(
1
1
)
(
nb j j S bb
a
W
n
a
P
1 1024 2 ) ( f a P f a 512 1
P
(
a
)
af
lent rapide t t t t t t tot
f
t
dt
f
t
dt
f
t
dt
Q
Q
Q
l l
max 0 max 0)
(
)
(
)
(
2 2 1 1exp exp ) (
t A t A t I 2 2 1 1 1 1 1 ,
A
A
A
A
rel
2 2 1 1 2 2 2 ,
A
A
A
A
rel
)) ln( 0954 , 0 265 , 1 (412
,
0
EE
Portée
0 50 100 150 200 250 300 350 400 1 10 100 1000 10000 In te nsi té (ns) EHCz bulk EHCz 10-2 mol.L-1 EHCz 10-4 mol.L-1
γ