المؤسسة بين الالتزام بالمسؤولية الاجتماعية وبين تحقيق ميزة تنافسية ذات بعد أخلاقي

(1)

240 فر ود / MÂAREF Revue académique

فر ) ود ( ا : د ا م MÂAREF (Revue académique) Partie : Sciences Economiques

ة

و

ا و

ما ا

ا

أ تاذ

أ ل أ وأ  د يو  : ا ،ت ا ا ح ر ا ف ن و ا أ ا ا أ ا نأ ت ا ، ا او ا أ ا ر ن نأ ، وأ ا ا إ رود أ ا ا نأ إ أ تاذ ة و أ أ ف ا و ، ارد ا أ ْ ِ َ ُ ة نأ ا و ا ما ا أ تاذ ؟ تاذ ا ة ا ، ا و ا ، ا ة ا ، ا : ا ت ا ا ا Summary:

Some time ago was the target of doubling profit concern of institutions, but in the meantime have become social issues are of paramount importance, so I had to figure out what's best for the Community institutions first, as it should be also focus the ocean and the environment in which it operates, in addition to this trend stems not only I the importance of creating a positive social role for the Foundation, but his aim is to create a competitive advantage for the enterprise with a moral dimension, and here it seemed important to study how the Foundation's commitment to social responsibility to achieve competitive advantage with an ethical dimension?

Keywords: Enterprise, competitive advantage, social responsibility, moral

dimension competitive advantage.

: ءا و او ا او د او ر ا ت ا نأ م ا ا ، ا أ لو ا و ت نأ ت ا ا أ ا ا أ ، وأ ا و ، ا او ا أ ا ر ن نأ ن ، او ا و ت ا ب و ة تر

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

 هار د - ج وأ آ - ا ة  ذ أ – أ - ج وأ آ - ة ا

(2)

ر ةاو ل او ل ا وأ أ ر أ ا ا ا فو و ت ا ي ا رو ا نأ ،د ا ق ا ن او ، نأ إ او ا ا م ا ص ا و ةو ر ف ا إ رود أ ا ا و أ أ ا راو أ تاذ ة : ا ا ل ا ْ ِ َ ُ ا تاذ ة ا و ا ما ا ؟ : ا ا ا ا ه جر و  ؟ ار ا ت ا ا ا  ؟ ا ا ة او ا و ا ا ا  ؟ أ تاذ ة ا و ا : ار ا فا أ : إ ار ا ه ف  ا ا ا ؛ ار ا ت  م نأ أ ا ما ا ي ا رو ا أ ف ا ؛ ا ة  ت ا ى ا نأ ا ت ا ا ح ة نأ ا ا و م ا ق إ ل ا ةر ا : ار ا أ و ما ا : و أ ر ار ا أ ما ا ذ ى و و ا ما ا ل ا ة او ا ا : ار ا ل ، ا ا ا د ار ا إ ه ا ا او ا و ، ا و ت ا ما ا ا ز نا و ،ما ا ا ل ت ا ءاد ا و ت ا ةد ز نأ ت ار ا ا ا أ و سر أ ا رو ا تاذ ت يد ا ار ا ت ا ا ا : وأ أ -: ا و ا : لو ا ا ا و ا م و ا ن ا ا ا و ، ا و رأ ة ت ا لو ، او ا ه أ ارود ت ا ن هردا ت ح ر ا م ا ا او لو ر ا ا و ا ا و 1 -ا و -ا : ، ا و او :

(3)

ق ا ،م ا ا ا ة ا ث او ت ار ا د  م ا ": أ ا و ا تارا ا أو ،" ا ر ر ر ا ق او ل او ت او او ل ا ت ا " ا و ا ف و ا إ ا ك و " ا ه ت ا م ا تا ا ت ا او ا ت ا ": ةر و ا " ا رو ةد 1  ي ا ا ه ل ا ة ما ا " : أ ا ا ة ا ذو ا ر ن ا ص و ث ا و ا ت ا و " و ت ا او 2  د و رو ا د ا أ م ك أ " : أ و او ا تار ا ت ا ب " ا 3  و ا ا ISO ا و و " : ك او ا او ا أو را ا ر ا ا ا ا ه رو ا ا ا ا ا ر ا " ا ت 4  أو ) drucker ي ا ا ه ا ما ا " : أ ( " ن و ا ا ا ب أ ا ع ما ا ا و ، 5  و ن ا ا ء ا را إ " : أ ل أ ر او ا ا ا ار او ارا و ا ا هدا او ،ل او س ا ل ا و ا تا و ا م أو ه م أو ّٰ ا م أ " ا م و ، ا ا ض و ، ا م أو 6 2 -و ا أ : او و او ا ة ا و ء ا ن نإ : أو  : -ا ء او ب ا ةر ا و ا ؛ء ا وأ او ء او -ا و -ا ى و ا ى ا و ةر ؛ر ا ا او ا ت ا ا و ا او 7  : : ا و ا

(4)

ا ا ةد ز ؛ و ا ا -؛ ا را ا ر و ا ا ا ةد ز -؛ ا رو ة او ا ا ث ا -؛ او د ا ا ا ة ت ا و ت ا ج ا ا ةد ز ؛ ا تاذ را ا ا و ، او ا ةد ز ل ا ؛ ا ً ، او يراد او ا د ا و ا ا ا ةد ز ا و ا ا و ا ط ر ا 8  : و -ا و ءادأ و ا ا ء ا ؛ى ا او او او ت ا و و ا ا إ ا و ما ا يد ؛ ا ا او د ا ا ا ا ت ا و ا ء او ا ر ا ت ا ا م ا ةرد ا و ا ر ا ا رود ا د ا 9 3 -: ا و ا د أ : ) لور تء carroll ( ، ا و ا م د أ رأ ت : م ا ا ر 10  يد ا ا ةء ا د ا أ ل ا سر : ا ا عز و ، ار ت و ر درا ا م و او ا لد و ن ذ ، ا ج ا د ا  ا ا ا او ا ا ما ا ر ا ا جر : ر ا وأ ر ا ا ن ءا ، ا ا ا ا ت او وأ ا وأ ا وأ ا وأ  ا ا ا ا ل ا ا ا : ر ي ، ا ا ي ر و ارا  ا ا ا ا تا او ت او ت ا ي ا : إ ف و ا م ا أ ر ا ا ا ، ا و د و ا ب -ا ة -ا د أو م : ا ت ا ا و ا ةر إ ا ة ا م ا ت أ ل ا و ،ط ا ا ى

(5)

تاء او تار ا إ او او د او ا درا او ت أ ا ا و او ا ا ت ا و او و ا ةر و ، ا ى ر ا ا و أ ا ة ا ا ا 11 1 -ا ة -ا : ف ا إ ا د ا ا ة ا " ا ة ا ا أ ة ق رو ن ، ا ا ا عا إ ثا إ د أ و ، ا ف ا ا ق وأ ة ا أ " أ ا ة ا ف ا إ 12 2 : ا د أ ا ة ء ا ت رو ت و ل ا ا تار ا ه ا ا نا إ ، ز ا ة ا د أ ن ى أ : إ د ا  : ا ت ا أ ي ا ا ا د ا ا إ ر ا ز و ج ا م إ ا ا ف و ، و ة و ا ا ي ا ا ، ن ا ت ا  :ةد ا ا ت و ت ا ا ةد ا ، و ء ذو ا ة ا س ا ء ا نأ ت ا ردأ ت ا و ةد ا ا و ، وو ل ا ةد إ ،  : و ا ت تار ا ا ا أ ت ع راو ا ت ا و ت ا ةر و و ر ا ا تار ا ة ا ةر ا ا و ،قا ا إ ر إ ، ج ا ت و و ا ل ى أ قا ا او ض ا تا ا  : ا ت ا أ ، ر ع او ا دا ا ت ا ا ل ذو ا س أ ا ا او ا ما او ،ء ا  ا :عا ة ا د أ ا عا ا او ب ا ) عا ا او ب ا ءارآ ، ا Innovation ا ك ( ) ،عا ا ت ا Mead م ي ا ط ا وأ ا : ( وأ و د ا 13 ) عا ا أ Scott ر ا ه ةر او ة ا ر ا ج ا ": ( " ا وو 14

(6)

ا او ،عا ا ل ت ا أ و : عا ا  ة ا ا ا ا ا ا و ج ا ا ل ا ؛ت ا ةد ز ا  ؛ثدا ا و ا  ا و ة ا ف ا ل ت ل د إ ؛ت ا  أ ت و ت او ا ز و ج إ ق و أ ا ؛ د م ا ا او ا  أ و ا ةراد ن ا م ا ا ا ر ا ا ت ا ن ا او د ا ت ا ل ر ا 15 ا و ا : ت ا ا ة او ة أ ا ة او ا و ا ا ا إ ا و ا ت ل ا نأ نو ءا ا ، ا و و ، ا ة و ج ا ا ا نأ ا ا ا ا تا ا او ،ج ا ةء ة آ او ءا او ، لا ا و ا و ا ر ا ل ا نأ او ا ث ا ا ا و ا ا نأ إ ، ا ه تاذ ا ه ناو ، ا ت ا ر و ت ا ه يد ا ف ا إ ا د أ إ يد ، ا ا ا ا ا رود ا و نا ر ا : ذ ا لو او ،ت ا ا 16 )لو ا 1 ( ا و ا ا ا ة ا رد ض : و ا ل ا ةاد ا ة ا و ت ر ط او ا ، ا و ا ةادأو ط ا ر ل ا ا ت ا ف ا نأ ، ا ة ا ن ا تد ا ا جر (Lafarge) و ا ا ) ة ا ر ا ت ا ( ا ، ا درا ا ل ا ت ا تاز ا ا ا ع را ت او ا ا ا ( واد) ا ا (Dow

(7)

ن ا و ا ، ا ا ى ا ع ا ى ر ا م ا ا ت ا ف ، ا و ت ا ا ا ل د و ا او د ا Chemical) ث و ا ة ا ت ا ، ا ا ا ا ب ا ر نأ ، ا و ا ا ق ةد ةر ا ت ا و ا ، ا ل ا ة تاء ن ) Accenture ا ا ( ا ل ا أ ا و د ا او ب ا ف ت ا ةد ز نأ ، ا و ا ك ةادأ ا ا و ا ر ا و ، ا ا ا/ ا ا ة ا ا ا ء ت ا ، ا و ا اء (Patagonia) و

The Body Shop ( ن ن ع ج ءا ا م ا وأ ي ا ا ا ا و ا ، ا ا ا ل أ ا و ا نأ ا ت ا تا و و ،درا ا ر ا ل ا او ا ) ا HSBC تار و ا ( ة ا ا ء ا ل ت ا ا ا و ا ، ةاد ت ا درا ا ا ةراد ا ا و ا نأ ا ر ا ، ا ت ا رود ، ا او ا درا ا ءاد ا ر ا ارد ت أ م 2005 ت ا و ا نأ ء و ةد زو ا نارود ل ه ا تار ا ، ا ، و ا اد در ا ا ا ا ا ا و ا ز ، او ا ةراد ا ل ء ا و ا ة تار ) ا ب أ ةرادإ م Danone ( ا ا ا و ا ر ا ص ،ه ذ ، و م : 06 -07 ة ا و ا راود ا نأ ا ل و ا ءاد ا ة ا ا ا ل ذو نأ ي او ، و ا ا ا و او ا ا تاذ ا ة ا : ف ء و ح ةر ل ا ا ل ا ت ا ، ا و أ و ا ا و ا ما ا نأ ،يد ا ا ر ر أ ا دو ت ا نا ، ا زا او ا ا ا ا ا ل ا نا 17 ما ا ل نا ل ا و

(8)

و ما او ، ا ، در ا ،ء ا ، ا) : ه ا ا :ل و ة نأ ( ا 18 أ -او ا ا نزا ا ا و ا رود ا ا نأ م ا ، ا إ ةد ة ةراد او و ا ى ا اد ر ةرادإ نأ ي ا و م و د ةرادإ نأ ا ا ا ن و أ ا ةد زو عا او ا ق ةراد ا ت أ إ ا ما ا ما إ ن و ،ةء او هرو ا و ةراد ا ا إ يد ا او ء او ل او او إ يد إ ةد ز ا رو يد ا ا ةد او ا ا ،ة أ ة ا ا ت ا ي ا در او ا ةو ا نذإ ن : ة نأ در ا ا ن نأ  أ ي ا ا ؛ ا ر او  ا او ر ا إ ةراد ا ت أ اذإ ؛ةراد يد ر وأ  ا ه ت ا ف ا و ا ب ا ة ا ي ا در ، ا ق ا تاء ت ا ب ا ا و ا ما ا ء ا ا ةد ا ت ا وأ ج ء ا ه ا ما ا او ا طو ما ا و ا ما ا أ ،ن او وأ ا ءارو ا ا و ،ه و اد و ا او او ا ا ا ء ا ا ص ن اذ ا ا ا تاذ ت ا ا : ا ن ا  وأ و ا ى ا إ ذ ع ا د و ؛  ن ا ا ا ء ا م ن و ا ه ا ا ا ة ا ؛ ا  و ء ا يأر ا نأ ا ن ا ء ا ع نو ء ا ن ت در ا ه ا ا ما ا أ أ ب در ا را ا ن در ن

(9)

ن و ا نودر او ا ا ن ا ه ، ا ه نودر ا نأ ا ، ا او ما او ا نأ و أ ةد و أ ر أ ا وأ ب أ ن نودر ا ن ، ا ةد ا إ ل ا ل ا ن ا ا ه ، ا ا و ا ت ا و ا ا ءادأ د ا نأ در در ا ا ا ، ا ن ا ى ا ا ث و ى أ ة ا ه نأ ا ،ا در ا در ا ن ا و در ا ا نو ا ا ة نأ ي ا ا وأ ر ا و وأ ا ث ا ما ا ا ا ر ا ا ه ا و ا و ا و ا ا ى ا ا ا ا ي ا و ،ت ا ا ت ا ا ه ا ا ا يأ يد ا ا ا ؟ ،ةر او ا ا سر أ ءا با ا ؟ ا ت ا م ا و ، د ا د و د ا ا ن ا ا ا ن ، أ ا عا عر ا وأ ء ا وأ نودر ا ع ا ا و ا ب ص ا ت أ ن و ، ذ ت ت ل د و ا ص و ا ب ص ل د وأ ة ة قا أ ج ا و ت ا ت سر ا ت ا ت ا أ م ا ت ا ا أ ا ، م درا إ ج ا وأ ا ة دو ا ى ا ا را ا و ا ة ا ا را ن ى أ

(10)

) ر ا 03 :( ا و او ا ا تاذ ا ة ا

:ر ا ن ا دا إ ا ما ا ل ا ا ر ا ة نأ ي او : ه ا نودر ا ء ا ا ا ل ا ،ت ا ة ي ا در ا نا ة ا ة ة و ا ا ص ن اذإ ت ا ا ا ا ء ا ا ن ا ا تاذ ى ا إ ذ ع ا د و ا ، وأ إ يد ا د ء ا ا ، را ا ن أ ب در ا ا او ما ا ن و ا ا ه ن و و ، أ ةد و ا ر أ نأ ه ل ا ا ا د ي او ا ا او ا ، د ا و د ا و ا ا ى ا ا ا د ا و د و د ا ا ن ا ن ا او ا ب ص ا ت ا ن ، ت سر ا ت ا ت ا أ م ا ت ا ا ، م درا إ ج ا وأ ا أ و ا ة دو ا ى ا ا ا ى أ را ا ة ا ا را ن

(11)

: ا ا ،ح ر او ا ت ا ف ا ن نأ م ا ل ا ت ،ت ى أ م ا ا ا ن و ، ا ر ا ا ن نا وأ ا نأ ا ا نإ ت ا إ رود أ نا ا ل أ تاذ ة أ ف : ا ط ا ة ا ا إ  د تداز ا ى ا رأ نأ ت رو رو ، ا ا او ا ا دو ا ؛ت ا ه ر ا ا  " ا ر ا ف ا ا ل ا ت أ نإ و ا ا أ ن ر ا ؛ أ ا ت أ ة  و سر ا ز و ا نا يد ا ءاد ا و ت ا ةد ز ت ار ا ا ا أ أ ا رو ا تاذ ت ؛  ل ا سار ب أو ت ا و ا دا أ ا ةد ز ر م و ا ه ن ا ا ضر م ت ا ق ا ن و س ا ت نو او ل ا ؛ ا ر  ا ةرد ا درا ا و درا ت ا ك ا و ت ا ا تاز إ ا : ا او ا ا 1 -ا ، ةراد ا و ا ، او ا ء ا راد ، ، ، ر ا 2007 ص ، 16

2_{- holmes, sundra, ‘ corporate social; performance and present}

areas of commitment’, academy of management journal, 1985, vol

20. 3 ،ر ن ر ل ا ع ا و ا م ا رو ، د ا ا :ل نو او ا ا د ا ء ا ةو د ا د ا ، ر او 11 ، 26 / 04 / 2011 ص ، 06 4 ،ي ا و ا ج ا ة ا ت ا و ا او ا ا او – رو و ا ت و ارد ا ، او ة ا ت ا و ا رود :ل ا و ا

(12)

ا م و ر او د ا م ا ا ، ا ا ا ا ، رو ،ح ي ، ا 14 و 16 2016 ص ، 4 5 - ، ا و ا س ا يراد ا ا تاءا راد ، ا) ن ، ز او ا يروز ا ،(ندر 2008 ص ، 289 6 : ن ا ا http://www.alriyadh.com/797030 19 28 / 21 -02 -2017 7 - ،ن و ا أ رودو ل ا ت ا و ا ا ا ا و ا رود :ل ا و ا ا ، ا ، ا ا ا ا ا او ة ا ت ا ، ا ا ، ، ا م و ر او د ا م ا 14 و 15 2016 ص ص ، 5 ، 6 ₈ - ، ار قر و ةد ر و ا و ا ر رود ل ا ت ا او د ا ا ا رو ، ا ، إ ر را او ا او ا :نا ا ، ،ل 09 و 10 2013 ص ، 17 9 ، ز و ي قاز ا ئد ا د ا رود ت ا و ا ، اد ،ت ار او ث ت ا ا ، د ا ، ا ا 12 ، 2011 ،ص ص ، 55 ، 56 10 - و ا س ص ،ه ذ ، ا 289 11 ،م ا يز ا ة ا أو ا ر ر ، ق ا ،ل ا ةرادإ رد ل ا ت ل ،ل ا ،ل ا ةرادإ ، ا ت ار و ا 2009 ص ، ص 42 -43 ₁₂ ، ل ا ل ا ة ا ، ر ا ، ا را ا ، 1996 ص ، 39

13_{Mead, M., Creativity In Cross-Cultural Perspectire in: Anderson, H.}

(Ed.), Creativity and Its Cultivation, N. Y., Harper and Row, 1959.p223

14_{Scott, W.G., and Mitchell, T.R., Organization theory: A structural and}

Behavioral Analysis, (New York, Richard D. Irwin, Inc., 1994.p560

15 - ،ن ا درا ا ةرادإ ا ت ا ،دا ، ا ا ، 1990 ص 112 (ف ) 16 - ، و م ل ا ت او ا ءاد ا و ا و ا ا ا 26000 ا و : ، https://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:KuvJ3RjRH9AJ:

(13)

-____________ -https://issuu.com/nourhouda/docs/__________ ___________+&cd=11&hl=fr&ct=clnk&gl=dz 17 / 09 / 2017 23 00 17 -و -و م ،رد ا ا ا ة ا و ا كا ارد) ،( ص ،ه ذ 12 18 - ص ص ،ه ذ ، و م ،رد ا 12 -16 (ف )