دور بحوث التسويق في اتخاذ القرار

328 فر ود / MÂAREF Revue académique

فر ) ود ( ا : د ا م MÂAREF (Revue académique) Partie : Sciences Economiques

را ا ذ ا

ا ث رود

أ ل يد  د ر حا  : ا د را ا ح و ، ا تارا ا ى يأ ح ا م ا ا ا ث و ، ا ت او ت ا ت ا و ت ا ذ ا ا ث رود ارد لو و را ا ، لو ا ر ا ق ا ،رو ث ا ار ا ع ا ا و ذ ق ا ا ر ا أ ، ا ث ا ا را ا ذ ا ث ا ق ا ا ر او را ا : ا ا ت ا ا ث – را ا ذ ا – ا تارا ا Abstract:

The success of any company is related to the effectiveness of the decisions that it makes. The success of the decision is based on the accuracy of the data and used information. Marketing research is one of the activities of the company in order to process the data and transform it into information

Accordingly, Our study deals with the role of marketing research in decision-making. To address this topic, the study was divided into three axes. The first axis dealt with the various concepts related to marketing research. The second axis dealt with the concepts related to decision making. The third axis dealt with the relationship between Marketing research and decision making

Keywords: Marketing research – decision making – marketing decisions : ت ا ت ا او ا تاود ا ى إ ا ث اودو و ر ا ، و قا ا رو او ز ا ا ت او ا ص ا ف ا ، او ز ا ، ا ط أو ا ل ذو ا ت و و قا ا ت ا ا ءاد ا ةء ا ا تارا ا ذ ا

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

 هار د – ج وأ آ – ة ا  ذ أ – أ – ج وأ آ – ة ا

: ار ا ا ا ا ار ا ل لو ا ث ى : را ا ذ ا ؟ ا ث د ا : ا ا ا ا ه و ي ا رو ا ،؟ و را ا ذ ،؟ و و ؟را ا ذ ا ا ث : ا أو ار ا أ ط ن ا أ دو ت ا ا ا م إ و ت ا ا م ا ا أ أ ا ث و ا تارا ا ذ ا را ا ي ت : إ ار ا ه ف 1. ث ا ا ا ؛ ا 2. ؛ را ا ذ ا ا 3. ؛را ا ذ ا ا ث ي ا رود : ار ا رو 1. ؛ ا ث ا ر ا 2. ؛را ا ذ ا م 3. ؛را ا ذ ا ث ا ث ا ر ا :لو ا ر ا 1 م ا ث ا ث ا ر ا تد ا وأ ا ا ارد" : أ ا ث ف ئد ا و مء ت إ د إ ف ا إ ا ت او " ا ا 1 Kotler و ا د Dubois ، ا ، ا ،دا ا ": أ " ا ت او ت ل ا 2 ا ا ا ا " : أ ا ث

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 ، أ أ ا م " ا ث او ت ا " ج ، 1 ، ز او ، ، ، ر ا 2002 ص ، 29

2 - Philip Kotler et Bernard Dubois, " Markiting management ", 11em _{édition, Pearson}

ا ا ط او ر ا وأ ا م ا ت ا ل ت ا و و ، ا او ص ا و ، ا و ا ءاد ا ا م و ، ا ا و ، ا ز ا ت ا د ا ث ا وأ ب " ا ص او و ت ا ز ا 1 ا ف ا ا تاود ا ى إ ا ث ، ا ط أو اودو او و قا ا رو ا ت ا ا و ز او ت ا ذ إ و ا ا ا ا ت او ص ا و و ا ا ءاد ا ةء ر ا ت و و ،قا ا ا ءاد او 2 ت ا و و م : ا ا ا ا ،ر او ت او ا ا ت : ا ةراد ا تاذ ا ا أ 3 2 -ا ث ا ث : ا 4 :م ا و ، ا ا ا ار م ا ث نأ ت او ا إ و ا ًاء ، ا ا ا ا ؛ : ا ءادأ ا ث يأ ا ا وأ ، ا ،ق ا ، ا ، ا نا ةد ا ت ا ل ؛ ذ وأ ا ، ا : ا ث ا ن نأ أ إ ا نأ ر ا ءار ا وأ ا ا م ا ا ا ث ، ؛ ا ا وأ ا : را ا ة ا ت ا نأ را ا نإ ؛ ز ا تارا ا ذ او ا ت ا ز ا ت ا :را ا ذ ا و ا ة ا ث ذ ا ارود أ ا فا ا و ر ، ا تارا ا

_{ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ}

1 ، ردإ ن ا ا ث " – "ضو ا ر او او س ا أ ، ا را ا ، ، ، ر ا 2005 ص ، 37 2 ،ش ،قا ةاد ا ث " " ا تارا ا ل ا ا ، ،ر ، ا ا د ا ت ا 20 -21 أ 2004 3 ، " ا ت ا " ،ندر ا ، ز او ا ا راد ، 2011 ص ، 44 4 ، ا ت ا ا ث رود" " ارد ر ، ، ا ا ،ير ، ر ا م ا ةد 2010 ص ، 09

3 -ا ث و : و ا و راودأ ث ا ث 1 : ا ا ع و ا و و ،ق ا ا و ، در ا ، ا ، ا : ا ا ث ل ا ت ا ح و و ا ر م أ و ا ت ؤ ا ت إ م ، ا : ا ا ا ا وأ و ا ا ث ا ما ا ا ا تارا ا ذ ا ا او 4 : ا ث ق ة ا ا ت ا ه نا ي ا ر ا ا ث ق ا ث ق نأ إ ةر ا ر و و طو ا ل د : 2 ا ت او و ا ث ا رد د و ؛ة ا ت ا تاردا سر قا ا ا ت ارد ه ت زا د و ا و ا ل ز ا ة او ا ن ؛ث او ت ار ا -؛ة ا ت ا ا ةرادإ د و ا ا او ا ث ق ن ء و و ت ا أ ارد وأ ز ا طو او فو ا ن ا -ا ا ا ا ا وأ ا ت ر و ، ا وأ ا ل ا ةد إ ف ا وأ ا ر ا ا ا و ا م : را ا ذ ا : ا ر ا ا ا ،را ا ذ ا ا م و أ نأ را ا ت ا اذإ و ر ى و ، ا ح ا ا را ا ا ا و ا

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 ، أ ، ا " ا تارا ا ا ث " را ا ، ، ة ا ، ا ، 2002 ص ، 18 2 -تا ، ،"ت او ا ا ، ا ا ث " ط 3 ،ندر ا ، ز او او راد ، 2008 ص ، 15

ل ، و ةراد ا س أ تارا ا ذ ا نأ و ةراد ا ب ذإ "ي ود " نو نو ا ، ا ح و ا ا ا تارا ا نإ : ا را ا ذ ا نأ 1 1 -أو م را ا ذ ا : را ا ذ ا أ ا ر ا ذ ًاءا ،تارا ا اد ا د ا ةر ا و ، ورد ا ا ا وأ ، نأ ا ، إ ِ ُ ا ا ر و و د نور و ن ء ا ك ف ت ا أو دا ا و ار ا ق و اذ ة تارا نو و را ا ن ذ ،ا أو ةر أو أ أ را ا ذ ا ن ، ا أ وأ دا أ ة و او ا ة و ،ت و و او 2 تارا ا و ، ا او ، ا تارا ك ا او يد ا ا َُ َ و ا و ا ا ا ترا ا ا ا أ و ِ ا و ، ف د و نإ ، نأ رو و و ا ه و ) د ي ا ا تارا ا د ا ،تارا ا ذ ا د و (ف ا ا ا ز إ ا ا أ ر او ا درا ا ، ا ا ن تارا ، ا ا ةراد ا و ،ل او و او ا ط و ، ا ل م إ ج ا دا او وؤ تارا ا د ا و ا سر و ا ءاد ا و اود ةر و اد و ا ن تارا أ ، ا و ةراد ا يد ا أو ا س ا نإ ء ا و ا ا ت او ،ل ة ةرود تارا ا ذ ا ي ا و ت و ا و ، و و ت ا ل أ ةد ز تارا ا ذ ا أ داد ةد و ، ر تا ت ا ا ا ت ا ، ذ نأو ، ا تارا ا ذ ا ر و ء ح يراد ا ا س أ ن ا ةء ا و ،ط ا و ا ه ذ ق او ، ا ا ا تارا ا و ةء و

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 - ، ا م ، ا " "تارا ا : ةراد ا ت د إ ، ، ر ا ، ا را ا ، 1998 ص 11 2 ، : " ،ب ا "ةراد او ا ا ا ط ، 2 ، Wascad ،ة ا ، 1998 ص ، 416

2 : را ا ذ ا ا ا ه ، ةد ر را ا نإ "را ا " ن يأ ، ر و ، ا ا ى يأ وأ وأ و وأ ا ا ا : ه و را ا م ى أ -ا -ا ر ا ،را ا " إ ل ا ا ة ا " ز ا ، ،ف 1 -ا وأ ، ا ا ا كر ا ر ا ،را ا " ، ا ل و " ا ا ر ا 2 -ا ر ا تارا ا ذ ا " : ا س أ ج ا ةد ز ، ا ، ا ،ق ا أ ب ا و ت ا و تارا ا ن ،ة ا ه و ا ذ ، ا ه و ا ا ا إ ا ا ر ا " 3 ،كر و او و ، ا م را ا نأ ر ا او را ر را ا ا إ اذإ ،ف د و و أ وأ تارا ا ذ ا ي را ك او د و تارا ا ذ ا س أ ن ا و ا ا - أ وأ ا اذ و ر ا م ا ، و را ا ذ و ،ر ل د و م ذو ك ا ا ،ق ا ا را ا و اذ را ا ا س أ هر ا ي ا ا وأ ف ا وأ ا را ا ف نأ و ةء أ ا ا و ا و ل و ا ة را ا ا ا ا أ ر ا ثا او تار ا ا را ا ذ ا را ا ا ا ا تا ا أ يأ ، و ر ا تا ة آ ،اذإ را او ا را ا ر ا إ ل ا را ا ذ ا 2 تارا ا ى و ي ا يراد ا ا ف را ا ه ي ا را ا

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1: Jean- François Dhénin, "Brigitte Fournie. 50 thèmes d'initiation à l'économie

d'entreprise". Ed: Breal. Paris.1998. P: 175.

2 " ، ا ا إ ل أ ا ةراد ا ، ر ا ،فر ا ة " 1993 ص ، 341 3 " ،ق ا و ت : ا ةراد ا أ ،ندر ا ،ن ، ا يروز ا راد ، 1998 ص ، 148

أ ذ ا ا ا د و ، ا او ا ت ا اوز إ ر ا تارا ا عا أ 1: 1. : راد ا تارا تارا ع ا ا را ا ا تاءا او او ا ت او ب ا فا ا راد ا ا د و ا ا ا تارا ا و ، ا ا و ا ا و د ر و 2. : ج تارا تارا ل ا ا ة تارا ع ا ا عا أو ا تارا و ، و ج ا و و ا ج ا ل ا رد تارا ا ه ت ا او د و ج ا 3. : تارا ا ا تارا ا ه و ق ا إ ا ز ا تا و ا ا قا ا و ، ا و و و ت ا ا تارا ا او ن ا ا م او ا ت و ا ا ث و 4. : تارا ل ا سأر د ل ا ا ا تارا ا ح ر ا ، ا ق و ، ا او ا ل ا سأرو مز ا و ب ا ا ا تاءا او ز را ا ذ ا ث : ا ر ا ، أ وأ ر ا وأ ا ، تارا ا ذ ا نأو ك و ، ةر ر نأ إ ا را او ا تا ا ا ،را ا أ ا ا ف اء را ا م أ ر ا ا ا ا و ، و و ر ا ل ا وأ ا ا ر را ا ن ن أ را ا ن : أ أ إ د ر را ذ ا م و ،را ا -ا وأ ر ا ا ا م ر ا إ يد ما ا د د ر ا ا م را ا در Bernard ع ت و ا تارا ه تارا ا ء ا ا د و ،را ا ذ ا ا وأ تا د ةراد ا ب ا ن H.Simon و ، "ر او او ي ا " :تارا ا ذ ا ا تا ا ه ن و ، را ا ذ ا ا

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 " ،ي ا ز : راد ا تارا ا ذ ا ا ،ن ، ا يروز ا راد ،" ،ندر 1998 ص ، 14

: ة ا نأ 1 -ا -ا -( ا ا يأ ) ا ل ا -( ) أ ر إ -و ل إ را ا أ را ا ذ ا ا ث او ج ا ى ا ة ا ا ث و ا ضا أ م ر ي ا ا ،ى أ ك ا ى و و ا تارا ا ذ ا ا م و ة ا ى ر ا ث أ ن و ، ا را ا ا : 2 ، د ب ا ةرادإ ا ا ا ت ا ؛ ا ا ي او ا -ا دو ا و ، ة ا ا ى ا و ،ق ف ا ب أ ةر ا ا و ، ا و ق ا نأ ؛ ا ا او و تا ا ه د ا ا ث ا ت ا ا نإ ؤ ا ح و نأ ،ق ا ث ا تا ا او ا م و ةراد ا م أ ت ا ا وو ا ا أ ر ا و ةراد ا و ؛ق ا ع وأ ا ا ا ت ا نإ او ا ةر ا ةراد ا ا ث ؛ ا ا و را ا ا ا ث ا ت ا را ا نإ ت ا و ،ة ا ا ص ا ا ا ة ر ا ت ت ا ث ، ا تاذ ؛ ا و ة و ا

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1

- Jean- François Dhénin, Brigitte Fournier. OP. CIT. P: 188.

2 ، " ا ث " ط ، 3 ،ندر ا ،ن ، ز او او راد ، 2006 ، ص 16

ث ، ة ت ر ا ق ا و ا ع ث ا ه أ تارا ا ه ا م ا ا ، ر ا ا ق ا ارد ت ا ،ق ا ل ا سأر ن ف ( و ) و ا ن 1 ؛ ةاد إ ا ا ث أ نإ ،ة ا تارا ا ةد إ يد و ، ا ي ة تارا ا ذ ا را ا تا ا ض و ا ا ا ا ء ا ء إ ؛ ا ا أ ر ا ا ر ض ث ا نو ا م ، ء او ا ط ف ا أو ت ر ب أ ف ا و آ ا تارا ا ء ا ث و ا و يد و ر ا اد ب ءا ا ا را ا ا ثو ب أ ؛را ا ح ت أو ا ر ب مأ اذ را اذ ا ث أ م ، ا تا او ق ا ه ا ي ا ق ا و قا ا اد ي ت ا او ص را يأ ذ ا ر ا أو ا ا 2 : ا ، ا نو ا ة ا م ا أ را ا ذ ى ت ا م او ة ا ا ا ا و أ ل ذو م ا ا ا ا ث ت ا ،ت ا ع ، و ا ا و قا ا ت ا ، و ا ت ا ى ف ا ، ا أ ر و ،ة ا ا ا ا تارا ا ذ ا ت ا و ذو ل و تارا ا و را ا ا و ق ا ا : ار ا ه ، تارا ا ذ ا و ا ةرادإ ارود ا ث و ، ة ا و ا ت تارا ا ي و ذ و ء ا ت ا ؛ ا تارا ا ذ ا و م ا ا و ا ث ا ا ث يد ، ا ل ا تارا ا ي ا ت ا و و ؛ ا ا و تارا ا ه ةد ز إ

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 - Jean, OP-CIT. p : 5. 2 -ا م ، أ د : ص ه ذ 20 ، 21

-ا ذ -ا را ، أ وأ ر ا وأ ا تارا م ا تا ا ك إ و ، ةر ر نأ إ ا ا ،را ا أ ا ا ف ًاء را ا و و ؛ أ ر ا ا ا ا ت ا أ ا ث ى يأ ح را ا ذ ا ا ا ت إ و : ا ا 1 - ، أ أ ا م " ا ث او ت ا " ج ، 1 ، ، ، ر ا ، ز او 2002 ص ، 29

2 - Philip Kotler et Bernard Dubois, " Markiting management ", 11em édition, Pearson éducation, France, 2004, P : 116

3 ، ردإ ن ا ا ث " – ر او او س ا أ "ضو ا ا ا ، ، ، ر ا ، ا ر 2005 ص ، 37 4 - ،ش ،قا " ا تارا ا ةاد ا ث " ا ، ،ر ، ا ا د ا ت ا ل ا 20 -21 أ 2004 5 - ، " ا ت ا " ا ا راد ، ،ندر ا ، ز او 2011 ص ، 44 6 - ، ا ت ا ا ث رود" ارد " ، ر ا م ا ةد ر ، ، ا ا ،ير 2010 ص ، 09 7 - أ ، ا ، تارا ا ا ث " " ا ، ، ة ا ، ا را ا ، 2002 ص ، 18 8 - تا ، ،"ت او ا ا ، ا ا ث " ط 3 او راد ، ،ندر ا ، ز او 2008 ص ، 15 9 - ، ا م ، ا " ةراد ا ت د إ "تارا ا : ، ، ا را ا ، ، ر ا 1998 ص 11 10 " ،ب ا ، "ةراد او ا ا ا ط ، 2 ، Wascad ،ة ا ، 1998 ص ، 416

11 - Jean- François Dhénin, "Brigitte Fournie. 50 thèmes d'initiation à l'économie d'entreprise". Ed: Breal. Paris.1998. P: 175.

12 " ، ا ا إ ا ةراد ا ل أ ، ر ا ،فر ا ة " 1993 ص ، 341

13 " ،ق ا و ت : ا ةراد ا أ ،ن ، ا يروز ا راد ، ،ندر ا 1998 ص ، 148 14 - " ،ي ا ز : راد ا تارا ا ذ ا ، ا يروز ا راد ،" ،ندر ا ،ن 1998 ص ، 14 15

-Jean- François Dhénin, Brigitte Fournier. OP. CIT. P: 188.

16 - ، " ا ث " ط ، 3 ، ز او او راد ، ا ،ن ،ندر 2006 ص ، 16 17 -Jean. OP-CIT. p : 15 5. 18 - ص ،ه ذ ، أ ، ا 20 ، 21