الطاقة في ظل التنمية المستدامة

Texte intégral

(1)‫ا رــــ اا ا

(2) ا اـــــــــ‬ ‫وزارة ا ا و ا اــــ ‬ ‫ﺝﻡـ ﻡ‪#‬ري‪#$#%& -‬ــــــ‪-‬‬ ‫آ ام ا'&‪,‬د و *م ا‪%‬ـــــ ‬ ‫&‪ %‬اـــــــــم ا'&‪,‬د‬. ‫ا‪ /L - &$‬ا‪ #‬ا ‪%‬اﻡ‬ ‫)دراﺱ ﺡ ا‪ &$‬ا ‪%‬اﻡ ‪ -‬اا (‬ ‫ﻡ‪6‬آ ة ﺕ‪ 2 3 /4‬ﻡ‪$‬ت ﻥ‪ /‬ﺵدة ﻡﺝ‪ - %‬ام ا'&‪,‬د‬ ‫ ع ا‪ /‬و ا'ﺱ اف ا'&‪,‬دي‬‫ﺕــ< إﺵـــ اف‪:‬‬ ‫د‪ .‬اﺏ ﻡد‬. ‫إ*ـاد ا‪$‬ـ‪:‬‬ ‫ذﺏ *

(3) ‬ ‫‪ #‬ا ‪:&#‬‬ ‫د‪.‬درو‪ B‬ﻡ ا‪$‬ه ر‪%‬‬ ‫د‪ .‬اﺏــــــــــــ ﻡد ﻡ

(4) را‬ ‫د‪.‬ﺏﺝــــــــــار ‪C* 4‬ا‬ ‫*‪C‬ا‬ ‫د‪.‬ﺵ ـــــــــ‪ E* F‬ـن‬. ‫أﺱذ ﻡ‪ 3‬‬ ‫أﺱذ ﻡ‪ 3‬‬ ‫أﺱذ ﻡ‪ 3‬‬ ‫أﺱذ ﻡ‪ 3‬‬. ‫ا‪ #%‬اﻡ ‪ 2009/2008‬ﻡ‬. ‫ﺝﻡ &‪#$#%‬‬ ‫ﺝﻡ &‪#$#%‬‬ ‫ﺝﻡ &‪#$#%‬‬ ‫ﺝﻡ &‪#$#%‬‬.

(5) ‫ﺑِ ‪‬ﺴﻢِ ﹾﺍﷲِ ﺍﹶ ﹾﻟ ‪‬ﺮ ‪‬ﺣﻤ‪‬ـﻦِ ﹾﺍﻟ ‪‬ﺮﺣِﻴﻢِ‬. ‫» ﻭ‪‬ﺍ ﹾﻟ ‪‬ﺸ ‪‬ﻤﺲ‪ ‬ﺗ‪ ‬ﺠﺮِﻱ ﻟِﻤ‪ ‬ﺴﺘ‪ ‬ﹶﻘﺮٍّ ﱠﻟَﻬ‪‬ﺎ‬ ‫ﺫﹶ'ﻟِﻚ‪ ‬ﺗ‪ ‬ﹾﻘﺪِﻳﺮ‪ ‬ﺍﹶ ﹾﻟﻌ‪‬ﺰِﻳﺰِ ﺍﹶ ﹾﻟﻌ‪‬ﻠِﻴﻢِ «‬ ‫ﻳﺲ ﺍﻵﻳﺔ ‪38‬‬.

(6) ‫ﺍﻹﻫـــــﺪﺍء‬. ‫ﺇﱃ ﺍﳌﺮﻓﺄ ﺍﳍﺎﺩﺉ ﺍﻟﺬﻱ ﳛﻀﻨﻨﻲ ﻛﻠﻤﺎ ﺗﻘﺎﺫﻓﺘﻨﻲ ﺍﻟﺴﻔﻦ ﻭ ﺍﻷﺷﺮﻋﺔ ﺍﻟﻐﺎﺋﺐ ﺍﳊﺎﺿﺮ‪،‬ﺍﻟﺒﻌﻴﺪ‬ ‫ﺍﻟﻘﺮﻳﺐ‪،‬ﺇﱃ ﺭﻭﺡ ﺃﺑﻲ ﺍﻟﻄﺎﻫﺮﺓ‪.‬‬. ‫ﺇﱃ ﺍﻟﺘﻲ ﺭﻫﻨﺖ ﺷﺒﺎﺑﻬﺎ ﻭ ﺣﻴﺎﺗﻬﺎ ﻟﻄﻮﺍﻟﻊ ﺍﻷﻗﺪﺍﺭ ﺣﻠﻮﻫﺎ ﻭ ﻣﺮﻫﺎ ﺣﱴ ﺗﺮﺍﻧﻲ ﺍﻣﺮﺃﺓ ﺻﺎﳊﺔ ﺍﱃ ﺍﻟﺘﻲ‬ ‫ﺃﻟﻔﻬﺎ ﺃﻣﻞ ﺣﻴﺎﺗﻲ ﻭ ﻣﻴﻤﻬﺎ ﻣﺘﻨﻔﺲ ﻫﻤﻮﻣﻲ ﻭ ﻳﺎﺅﻫﺎ ﻳﻨﺒﻮﻉ ﺣﻨﺎﻧﻲ‬ ‫"ﺃﻣﻲ ﺍﳊﻨﻮﻥ"‪.‬‬. ‫ﺇﱃ ﻣﻦ ﺭﺳﻢ ﺍﲰﻬﺎ ﰲ ﻗﻠﺒﻲ ﲝﺮﻭﻑ ﻣﻦ ﺩﻣﻲ ‪،‬ﺍﱃ ﻣﻦ ﻣﺴﺤﺖ ﺩﻣﻌﺘﻲ ﻭ ﺭﲰﺖ ﺍﺑﺘﺴﺎﻣﺘﻲ‬ ‫ﻭﺃﺫﺍﻗﺘﻨﻲ ﺣﻠﻮ ﺍﳊﻴﺎﺓ ﺭﻏﻢ ﻣﺮﻫﺎ‪،‬ﺍﱃ ﺃﲰﻰ ﻣﻌﺎﻧﻲ ﺍﻟﻄﻬﺮ ﻭ ﺍﻟﺴﻤﻮ ﺃﻣﻲ ﺍﻟﺜﺎﻧﻴﺔ‬ ‫"ﺟﺪﺗﻲ ﺍﻟﻐﺎﻟﻴﺔ"‪.‬‬. ‫ﺇﻟـﻰ ﻣﻦ ﲨﻌﺘﻨﻲ ﺑﻬﻢ ﺭﻭﺡ ﲰﺖ ﲢﺖ ﻣﻘﺎﻋﺪ ﺍﻟﺮﲪﺎﻥ ﺇﺧﻮﺗﻲ ﺍﻷﻋﺰﺍء ﻣﻮﺳﻰ‪،‬ﻋﺒﺪ ﺍﻟﻘﺎﺩﺭ‪ ،‬ﺇﱃ ﺃﺧﻲ‬ ‫ﺍﻟﻌﺰﻳﺰﳏﻤﺪ ﻭ ﻭﻭﻟﺪﻳﻪ ﻋﺒﺪ ﺍﷲ ﻭﻋﺒﺪ ﺍﻟﺼﻤﺪ ‪،‬ﺇﱃ ﺃﺧﺘﺎﻳﺎ ﺍﻟﻌﺰﻳﺰﺗﲔ ﲨﻴﻠﺔ‪،‬ﻭﻫﻴﺒﺔ‪.‬‬ ‫ﺇﱃ ﺯﻭﺟﺔ ﺃﺧﻲ ﻭ ﺍﺑﻨﺔ ﺧﺎﻟﺘﻲ ﺍﻟﻌﺰﻳﺰﺓ ﻛﺮﳝﺔ‬. ‫ﺇﱃ ﻛﻞ ﺃﺧﻮﺍﱄ ﻭ ﺯﻭﺟﺎﺗﻬﻢ ﻭ ﺃﻭﻻﺩﻫﻢ ﺃﺧﺺ ﺑﺎﻟﺬﻛﺮ ﻳﺎﺳﲔ ﻭ ﺃﻣﲔ‬ ‫ﺇﱃ ﺃﻏﻠﻰ ﺻﺪﻳﻘﺎﺗﻲ‪:‬ﻟﻴﻠﻰ ﺑﺮﻳﻚ‪.‬‬. ‫ﺇﱃ ﲨﻴﻊ ﻫﺆﻻء ﺃﻫﺪﻱ ﻋﻤﻠﻲ ﺍﳌﺘﻮﺍﺿﻊ ﻫﺬﺍ‪.‬‬. ‫ﻋﻘﻴـــﻠﺔ‬.

(7) ‫ﺷﻜﺮ ﻭ ﺗﻘﺪﻳﺮ‬ ‫ﺍﳊﻤﺪ ﻭ ﺍﻟﺸﻜﺮ ﺃﻭﻻ ﻭ ﺃﺧﲑﺍ ﷲ ﻭﺣﺪﻩ ﺍﻟﺬﻱ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺍﻟﻘﻮﺓ ﻭ ﺍﻟﺼﱪ ﻹﳒﺎﺯ ﻫﺬﻩ ﺍﳌﺬﻛﺮﺓ‪.‬‬ ‫ّ‬ ‫ﻛﻤﺎ ﺃﺗﻘﺪﻡ ﺑﺎﻟﺸﻜﺮ ﺍﳉﺰﻳﻞ ﺍﱃ ﺃﺳﺘﺎﺫﻱ ﺍﻟﻔﺎﺿﻞ ‪،‬ﺍﻟﺪﻛﺘﻮﺭ"ﻟﻌﺮﺍﺑﺔ ﻣﻮﻟﻮﺩ"ﺍﻟﺬﻱ ﱂ ﻳﺒﺨﻞ ﻋﻠﻲ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺑﺎﻟﺪﻋﻢ ﻭ ﺍﻟﻨﺼﺢ ﻭ ﺍﻟﺘﻮﺟﻴﻬﺎﺕ ﺍﻟﻘﻴﻤﺔ ‪،‬ﻭﻣﻨﻪ ﻓﺈﻧﻪ ﻳﻌﻮﺩ ﻟﻪ ﺍﻟﻔﻀﻞ ﰲ ﺗﺜﻤﲔ ﻫﺬﺍ ﺍﻟﻌﻤﻞ‬ ‫ﻛﻤﺎ ﺃﺗﻘﺪﻡ ﲞﺎﻟﺺ ﺍﻟﺸﻜﺮ ﺍﱃ ﻛﻞ ﻋﻤﺎﻝ ﻣﺮﻛﺰ ﺍﻟﻄﺎﻗﺎﺕ ﺍﳉﺪﻳﺪﺓ ﻭﺍﳌﺘﺠﺪﺩﺓ‬ ‫» ‪«CDER‬‬ ‫ﻋﻠﻰ ﺣﺴﻦ ﺍﳌﻌﺎﻣﻠﺔ ﻭ ﺍﻹﺳﺘﻘﺒﺎﻝ‪.‬‬ ‫ﺍﱃ ﻛﻞ ﻣﻦ ﺳﺎﻋﺪﻧﻲ ﻣﻦ ﻗﺮﻳﺐ ﺃﻭ ﻣﻦ ﺑﻌﻴﺪ ‪.‬‬ ‫ﺍﱃ ﻛﻞ ﻫﺆﻻء ﲨﻴﻌﺎ ﺃﻟﻒ ﺷﻜﺮﻣﻊ ﺃﺧﻠﺺ ﻭ ﺃﺻﺪﻕ ﻣﺸﺎﻋﺮ ﺍﻟﻌﺮﻓﺎﻥ‪.‬‬. ‫ﻋﻘﻴــــﻠﺔ‬.

(8) LISTE DES ABREVIATIONS UNEP CFC ADEM CEA OPEP NEAL EGA RAM SONELGAZ SONATRACH. UAE APRUE CDER UDES UDTS SEESMS BOO MEDA MEDENEC TEP GNL GPL IGSM MINICAM GAS PPMV OCDE HCDS. PNME. :‫رات‬,4P‫& ا‬ United Nations Environnement Programme les Chlorofluorocarbones Agence de l’environnement et de la maîtrise de l’énergie. Commissariat à l’énergie atomique. Organisation des pays producteurs de pétrole New énergie algerian Electricité et gaz d’algérie. roentegen équivalente man la société nationale de l’électricité et du gaz . la société nationale pour la recherche, la production, le transport, la transformation et la commercialisation des hydrocarbures Unité d’analyse énergetique. Agence nationale pour la promotion et la rationalisation de l’utilisation de l’énergie. Centre de développement des énergies renouvelables. Unité de développement de l’équipement solaire. Unité de développement de la technologie de silicium . Station d’expérimentation des équipements solaire en milieu saharien build, own, operate mennonite economic developpement associates. Energy efficiency in the construction sector in the medeterraneén. tonne d’équivalent pétrole. Gaz naturel liquide Gaz de pétrole liquide Integrated global system model Mini climate change assessement model Gaz à effet de serres Partie par million volume Organisation de coopération et de développement économique. Haut Commissariat au Développement de la Steppe. Programme Nationale de Maîtrise de L’énergie.

(9) ‫ـــــ ـــــ‬. ‫ا ـــــــــــ‪:‬‬ ‫! ع ا

(10) ور ا

(11) ها إن

(12) ﻥ) أﻥّ‪ )* ! +‬ا

(13) (آ&ة ا‪##$‬‬ ‫

(14) ‪،‬وذ

(15) ‪12 3 4‬ل ‪ /‬إﺡ ;ت ا

(16) ا

(17) ‪ّ1‬ز

(18) ‪ )9‬ا

(19) ‪8‬ت ‪=،‬ادا >‪)9‬‬ ‫‪ 18‬أ‪ ##‬د ‪ 8‬ا@ﻥ ج و ا@‪( #‬ار و ا

(20) ‪ B‬ا

(21) ان ا@ ‪D‬دي ّ‬ ‫!‪E‬دي إ

(22) ‪( (B I‬ص ا

(23) ‪ ) F‬و ‪!B G 3G‬ت ا

(24) ‪ 39 ! ،8 JD >F‬أن ! ‪K/G‬‬ ‫إﻥ‪

(25) (LG2 8‬و إ ‪D‬د! و إ; ‪ 8‬دﺡ‪

(26) ،‬ا !‪ KN‬أن ‪B9‬ن ‪(B‬ة ‪BM‬ال‬ ‫ا

(27) ‪ OB‬و‪ 9‬ت آ و‪#P‬ـ‪F‬ر ّ‪(G‬ة ‪،‬وذ

(28) ‪ 3 4‬أ;) ‪ 8‬أهاف ا

(29) ‪،‬أّ ‪B G‬دع ه‪S‬‬ ‫ا

(30) و ‪&2‬اﻥ ا

(31) >) ﻥّ ه‪ B‬ا

(32) ‪ U/‬و ا

(33) ‪P‬ﺙ( =‪X #‬ام ه‪ S‬ا

(34) ‪، V

(35) JD‬وذ

(36) ‪4‬‬ ‫

(37) ‪ Y‬و ا@ﺡ ‪/‬س ا

(38) (اري ‪،‬و ا

(39) ‪B‬ث ‪ Z X‬أﻥ‪B‬ا‪

(40) ، +8‬ا ! ‪ V/‬ا

(41) ‪ (D/‬إ‪

(42) 1V #‬‬ ‫و (ﺵه و(ا‪8‬ة ود! را ا@ﻥ ; ! ‪ 3‬ره ا‪;$‬ل ا

(43) د ‪،‬و ها

(44) ‪3‬‬ ‫!‪B9‬ن‬. ‫_‬ ‫إّ‬. ‫

(45) ‪^/‬‬. ‫‪38‬‬. ‫‪B‬ارد‬. ‫و ت‬. ‫ا

(46) ‬. ‫ا

(47) ‪ G‬ا‪.‬‬. ‫ن اآ > ‪F N I #‬ت آ*(ة إ

(48) ‪I‬‬ ‫و إذ _ ﻥ ‪ (9‬أه ا

(49) ا

(50) ! ‪،‬ﺡ^ أ ّ‬ ‫ا

(51) ا

(52) ‪ 8 D‬و ا

(53) ‪8#‬ت وره ‪ I8‬ا

(54) و ا@اع وره ا

(55) >‪BF‬ب ‪،‬ﺡ^‬ ‫!‪ (/ F‬ا

(56) ‪V‬ز ا

(57) ‪ F/‬وا

(58) ‪( /‬ول ﺵ(!ن ا

(59) ة

(60) ‪ 3 (*9‬ا

(61) ‪8‬ت و ا‪$‬ﻥ> ا

(62) ‪ 8 D‬و‬ ‫ا

(63) ‪N‬ر! و ا

(64) &

(65) ‪2،‬ﺹ ا

(66) ‪( /‬ول آ ‪D‬ر إ ‪D‬دي و إ‪( #‬ا‪ N‬ا@ ‪D‬د ا

(67) ‪

(68) F‬‬ ‫ن ا

(69) ‪ (G!

(70) F‬إ

(71) ‪( I‬ة د ‪ (d‬ﻥ‪، J‬و‬ ‫ن ا

(72) ‪ N‬ا

(73) ه أ ّ‬ ‫_أّ‬ ‫ﺡ ‪ I‬ا

(74) ‪ OB‬ا

(75) ﺽ( ‪،‬إ ّ‬ ‫أن ا

(76) ‪ /‬ا

(77) ‪ J‬ا

(78) !‪ >F‬ا

(79) ‪

(80) F‬ا

(81) ‪B‬م ‪B#‬ف

(82) ‪$ ( G 3‬آ*( ‪،860-50 3‬و ذ

(83) ‪4‬‬ ‫

(84) ‪ 3 8B N‬ا‪/#$‬ب ا

(85) >‪)9‬إ ‪D‬د!‪ 3 ،(##، ،;B

(86) B;،‬ﻥﺡ ‪(G #‬‬ ‫‪(8‬ض ا

(87) ‪/ 8= jJ‬ر‪B S‬ردا ‪B

(88) 1‬ب ‪،‬آ ‪ (G #‬ا

(89) ‪ 3 8B N

(90) +8 K‬ا‪/#$‬ب‬ ‫=ر‪J‬ع ا‪F#$‬ر *‪ YF N># 1‬ا

(91) ‪ J8 I8 M‬إ‪ * #‬را ‪N‬ل ا

(92) ‪38 K‬‬ ‫ا

(93) ‪ jJ‬و إ‪(X #‬ا;‪ +‬و ‪، S(!D‬إذن ﻥ ‪B‬ب ا_ﺡ ‪ 3 M‬ا

(94) ‪BB‬د ا

(95) ‪(J‬ي و ا

(96) !ات ا

(97) ‪U/‬‬ ‫ن ا‪F#$‬ر و ‪ 3P‬ا

(98) ‪(F‬ض)ا@ﻥ ج(آّ ‪B‬ات‬ ‫ا

(99) ! ‪ JD K/G‬ر‪@ GL‬ﺽ إ

(100) ‪ I‬أ ّ‬ ‫ﺽ‪ d‬آ

(101) ‪G (V‬رات أﻥ‪ m‬ا

(102) ‪،‬آ أﻥّ آ

(103) ‪

(104) B‬أز ‪ l

(105) 8‬آ)‬ ‫ا‪$‬ﺹ‪F‬ة ا@ ‪D‬د! و ا@; ‪ 8‬و ا

(106) ‪، U/‬و

(107) آﻥ‪ O‬آ) ه‪ S‬ا@ﻥارات * ﺡ&

(108) ‪^/‬‬. ‫‪ -‬أ‪-‬‬.

(109) ‫ـــــــــ‬. ‫ ا

(110) ا إ! د

(111) و ﺏ ا إ ام ا )!‪ #‬ا ('

(112) ‪ #‬ﻡ ‪،#$%‬و‬ ‫ا ( ﻡ ا ‪0‬ث ﻡ ‪: #$%‬ﻥ‪، #‬و ‪)7- 8‬ع ا )!‪ 5

(113) #‬أن

(114) (‪ 2+‬ﺏ‪01‬رة ‪ ,-‬ا ‪ '+‬و‬ ‫ا رت إﺕ‪ C5‬ﻡ‪0‬ارد ا )!‪، #‬ﺡ‪ #> +

(115) @ A‬ا )!‪ #‬أن ﺕ>' آ>‪ #‬ﺕ‪#

(116) 0‬‬ ‫ﻡ>

(117) ‪ #‬ﻡ> ة ﻡ ‪ #‬ﺕ‪5‬ر

(118) ‪.#‬‬ ‫ي ﺏ ﻡ ﺏ ان ه‪E‬ا ا ‪G 2 G‬ﻥ‪ ,‬ﺡ ﻡ ا ‪F‬آ ا > ‪ #‬ا ‪E‬آ' ‪،‬ﺏ ورﺏ‬ ‫وا ‪M5‬اﺉ' آ‪ّ K‬‬ ‫ن ه‪E‬ا ا ‪)7‬ع

(119) ‪ 1‬ﺵ'

(120) ن ا‪ !N‬د ا ‪M5‬اﺉ'ي ‪،‬و

(121) ‪ ,+‬ا أه‪8‬‬ ‫ﺏ ‪ #‬أﺵ ‪،‬آ‪0‬ن أ ّ‬ ‫ن ﺡ‪0‬ا ‪ %98 ,‬ﻡ ﻡ اﺥ ا ‪M5‬اﺉ' ﻥ‪ #%‬ﺕ

(122) ' ا ('و!ت‪،‬إذن

(123) ‪ 7‬ا ( ي ا ‪'+‬‬ ‫أّ‬ ‫ن ه‪E‬ا‬ ‫

(124) ‪ 'V‬ا ‪M5‬اﺉ' ‪ U ,-‬ه‪ CE‬ا 'ات ه‪ 0‬آ‪ #‬إدارة ﺉ ات ﻡ('و!ﺕ‪ $‬ﺏ‪W‬ر أ ّ‬ ‫ا ‪)7‬ع

(125) ‪0% 1‬ه' ا‪ !N‬د ا ‪M5‬اﺉ'ي‪ -،‬ﺏ‪ G‬ا 'ول

(126) ‪K‬ﺕ‪ ,‬ﺏ 'ول‪ -،‬ﻥ وا!‪Y‬‬ ‫ا‪ !N‬د ا ‪M5‬اﺉ'ي ﻥد ﺏ'ول ا ‪M5‬اﺉ'‪،‬أو اآ‪F‬ف ﺏ اﺉ أﺥ'ى )!‪ ,- #‬ﻡ\[‬ ‫أﺥ'ى‪،‬إذن ا ‪

(127) $‬ات ا ‪ #‬ﻡ ‪، #$%‬و ﺕ‪

(128) $‬ات ﻥ‪0‬ب ا ‪'1‬وة ا )‪ #‬ﻡ ‪: #$%‬ﻥ‪^G% #‬‬ ‫ا ‪M5‬اﺉ' ﺕ‪'G‬ف ﻡ‪ #%0‬ا‪N‬هم ﺏ‪V‬م ‪

(129) %‬ه‪ 0‬ﻥ‪V‬م" ا )!‪ #‬ا > اﻡ‪ "#‬أو ا )!‪'ab #‬اض‬ ‫ا ‪ #‬ا > اﻡ‪ #‬ﺏ‪ 'a #!\ G‬ﻥﺽ‪ #‬ﻡ ‪ #$%‬و ﺹ

(130) ‪ # #7‬ﻡ ‪: #$%‬ﻥ‪،#‬و ! '‪^-‬‬ ‫ا ‪M5‬اﺉ' ا‪N‬هم ﺏ‪E$‬ا ا ‪V‬م ﻡ ﺥ‪e‬ل ا )!ت ا ‪ 5‬دة ﺥ‪e‬ل ‪:‬ﻥت ا ‪'7‬ن ا ﺽ‪+ ، ,‬‬ ‫ا‪b‬ﻡ' ‪ U‬ﺥ)) ‪ 2

(131) 2‬ﺕ‪ $G‬إ ﺡ ﺹ ور ا ‪7‬ﻥ‪0‬ن ر!‪1999 0 0

(132) 28 ,- 99/09 2‬م و‬ ‫ا ‪ [G‬ﺏ (‪ ,- 2+‬ا )!‪، #‬و

(133) ‪ Y% F‬ا‪'%N‬اءات ا ‪ E ,‬ﻡ أ‪ %‬إ‪G‬ل و ﺕ)‪'

(134) 0‬‬ ‫ا )!ت ا ‪ 5‬دة ‪،‬و ا ‪ 7‬ﻡ ‪:k‬ر ا )!‪ #‬ا ‪

(135) 7‬ـــ‪ #‬ا ‪ U + ، #‬ه‪E‬ا ا ‪7‬ﻥ‪0‬ن ه‪0‬‬ ‫ا‪m‬ﺥ' ‪a‬ﺉ ا ‪ G‬إ أن ﺕ ّ‪ 2‬إﻥ‪F‬ء وﺡ ة ا ( ا )!‪0‬ي ﻡ>‪0‬ى ا ‪0‬آ ‪ #‬ا ‪#\0‬‬ ‫ '!‪ #‬و ‪ #7‬إ‪G‬ل ا )!‪،#‬و إ‪e‬ن ا (‪0+‬ﻡ‪ #‬ا ‪M5‬اﺉ'

(136) ‪ #‬وﺽ‪ #! Y‬ﻡ در ا )!‪#‬‬ ‫ا

(137) ‪ #‬ﺽ أو ‪

(138) 0‬ﺕ‪ $‬وﺕ‪K‬آ ه أﻥ‪ $‬ﺕ>‪

(139) % G‬ﻥ(‪ 0‬ﺕ‪ G‬ه‪E‬ا ا ‪7‬ﻥ‪0‬ن (‪ [7‬ﻡ

(140) >‬ ‫ﺑﺎﻟﻄﺎﻗﺔ ﺍﻟﻤﺴﺘﺪﺍﻣﺔ‪.‬‬. ‫‪-‬ب‪-‬‬.

(141) ‫ــــ ـــ‬. ‫أب إر ا

(142) ع‪:‬‬ ‫ن أه اب ا د

(143) إ إ ر ها اع ه‪:‬‬ ‫إّ‬ ‫‪" -1‬ــــــــــ&‪ %‬ا‪$‬راــــــــــت ا'" )ــــــــــــدی‪ %‬ا ــــــــــــــ ﺕ ــــو‪ ,‬اـــــــــع‪.‬‬ ‫‪ -2‬ﻡ;و‪ %‬ا‪:‬ﺏ‪ 9‬ﺏ‪ 7‬ﻡع ا‪ %"0‬آح ‪4‬ي و آ‪01‬ع إ ‪:‬اﺕ<

(144) ا'" )ــــد‬ ‫ا =ﻡـــ و ا'" )د ا<?ا>‪:‬ي )ﺹ ﺏع ا ‪ %‬ا‪$ B‬اﻡ‪ %‬آ‪CA‬م ﺝــــ‪$‬ی‪ $‬و‬ ‫‪ 9‬ا ‪ %"F‬ﺏ ‪.C‬‬ ‫‪ -3‬ا‪ %J:‬ا‪)HI‬ــــ‪

(145) %‬ا;‪ K‬و ا' ‪IN‬ف

(146) ﻡع ا‪ %"0‬ا‪$ B‬اﻡ‪، %‬و ﺹـــــ‪%‬‬ ‫ا‪"0‬ت ا <‪$‬دة آ‪ $4O‬ﺕ;‪$‬یت ا )‪.:‬‬ ‫إـــــــــــ ا‪:‬‬ ‫ﺕــ‪$‬ور إﺵـــ‪ %N‬ها ا;‪4 K‬ل أه‪0" %‬ع ا‪، %"0‬و دور‪

(147) R‬ﺕ;‪1‬ــــــــــــــ‪ T‬ا ـــــ‪%‬‬ ‫ا‪$ B‬اﻡ‪ّU،%‬ـ

(148) ا‪) "U‬ــد اــ<?ا>‪:‬ي‪،‬و ﻡ‪ 7‬ذ‪ V‬یــ‪:‬ز ا ‪B‬ـــــؤل ا‪B>:‬ـــــــــــــ‬ ‫ا ‪:‬‬. ‫ﻣﺎ ﻫﻮ ﻭﺍﻗﻊ ﻭ ﺁﻓـﺎﻕ ﻗﻄﺎﻉ ﺍﻟـﻄﺎﻗﺔ ﺍﻟﻤﺴﺘﺪﺍﻣﺔ ﻓﻲ ﺍﻹﻗﺘﺼﺎﺩ ﺍﻟﺠـﺰﺍﺋﺮﻱ؟‬ ‫و ی ‪$‬رج ‪ 7‬ها ا ‪B‬ؤل ا‪ B>:‬ا‪ %&Z‬ا‪ %=:A‬ا ‪:%‬‬ ‫ه[ ﺕـــــ&‪ V‬ا<?ا>‪ :‬ﻡ‪1‬ــــﻡت إ" ــ;م ﻡ<ل إ \‪F‬ل ا‪0‬ـ"ت ا<‪$‬یــــــ‪$‬ة و ا <ـــــ‪$‬دة؟‬ ‫ه[ ﻥ‪ 9‬ا' ـــــ‪FC‬ك ا‪0‬ــــ"ي

(149) ا<ـــ?ا>‪ :‬ی‪H‬ــــــ‪$‬م ﻡ‪A‬ـــــــ‪C‬م ا ‪ %‬ا‪B‬ـــــــ ‪$‬اﻡ‪%‬؟‬ ‫ه[ یــــ‪"0& 7N‬ت ا<‪$‬یــــــ‪$‬ة و ا ــــ<‪$‬دة أن ﺕ‪N‬ن ﺏ‪$‬یــــــــــ‪"& F‬ـد ا‪4‬ــــــــ‪A‬ري؟‬ ‫

(150) ت ا‪:‬‬ ‫;ـــــو‪ %‬ا'ﺝﺏ‪ &= %‬ا'ﺵ‪N‬ـــــــ‪ %‬ا‪B‬ﺏ‪4، %1‬وـ أن ﻥ‪$1‬م ا‪:A‬ـــــــــت ا ــ‪:%‬‬ ‫‪ -1‬ا‪ %"0‬ا‪$ B‬اﻡ‪ %‬ه `"‪ %‬ﻡ <ـ‪$‬دة و `"‪ %‬ﺕ‪&1‬ـــــــــــ‪$‬ی‪ %‬أ"[ ‪:‬را =& ا‪Z‬ــــــــــــ‪.%‬‬ ‫‪ -2‬ا' ـــــــ ﻥ‪ %‬ﺏ‪"0‬ـــت ا <ــــــ‪$‬دة ‪ U‬ی ـــــــ ا' ـ\ ء =‪ 7‬ا‪"0‬ـ‪ %‬ا ‪&1‬ــــــــ‪$‬ی‪.%‬‬ ‫‪0& -3‬ـــ"‪ %‬ا‪BI‬ــــــــــ‪ %‬ﻡ‪1 B‬ـــــ[ وا=ــــ‪ $‬آ‪0‬ـ"‪ %‬ﻡ <‪$‬دة)‪ :J‬ﻥـــــ‪،(%‬و ﻥ‪d‬ــــ‪.%A‬‬ ‫‪ -4‬ا‪0‬ـــــ"‪ %‬ا ویــــــــــ‪U %‬ﺕ‪H‬ــــــ‪$‬م =&ــــ‪ %‬ا ــــــــــــ‪ %‬ا‪$ B‬اﻡــــــــــــــــــــــــــ‪.%‬‬ ‫‪-5‬إﺕ‪ %4‬ا‪0‬ــ"‪ %‬ا‪:CN‬ﺏ>‪:` 7= %‬ی‪ T‬ا‪"0‬ت ا <‪$‬دة‪،‬ﺹ‪ %‬ا‪ %BI‬وا‪:‬ی‪،%4‬ی ـــــ ‪:‬‬. ‫‪-‬ج‪-‬‬.

(151) ‫ــــ ـــ‬. ‫ا را ا

(152) ‪ ! :‬آ ا

(153) ى ا

(154) ا

(155) ا

(156)

(157) ‪،‬و ــم‬ ‫ (& ا

(158) ' & دا‪ # $‬ن‪.‬‬ ‫ا را ا

(159)

(160) ‪ :‬أو‪ $‬دآ‪ ,‬را‪ 3‬دو

(161) &! ا

(162) &آ‪ ,‬ر ﺵ‪ #/،0‬ان إﺱ‪&+,‬ام ا

(163) ت‬ ‫ا

(164) ‪&',‬دة و دوره ‪ 6‬ا

(165) ‪ #,‬ا

(166) ‪ 45‬ا

(167) ‪&,‬ا! "دراﺱ ‪

(168) $‬ا

(169) ا

(170) ‪ 6‬ا

(171) ';ا‪. ":‬‬ ‫أ ّ!

(172) ‪5 >

(173) (#‬ـــــ‪ ! #@,‬ه?‪ 3‬ا

(174) &راﺱــــــــــــــــــت ‪ B‬ا

(175) ل أﻥّ‪

(176) AB! C‬ــ وذ

(177) ‪F‬‬ ‫‪

(178) #&,‬ه ‪ L‬ﺝ&&ة ‪ 6‬ا

(179) ع !> ‪ /4

(180) #@&5‬ت ! إ‪ :I$‬ت و ‪ H‬ه ‪.‬‬ ‫ت ا ‪:‬‬ ‫! ا

(181) ‪ /I‬ت ا

(182) ‪ 6,‬واﺝ‪ #,‬أﺙ‪#‬ء إ&ادﻥ

(183) ?ا ا

(184) (‪،O5‬ﻥ?آ‪:‬‬ ‫ن أه‪ L‬ا

(185) ‪ V,B‬و ا

(186) '‪U‬ت ا

(187) ‪ II+,‬آﻥ‪ S4

(188) T‬ا‪R‬ﺝ‪، (#‬و !‪! Q 4 C#‬‬ ‫ ا

(189) ‪,‬ﺝ ‪،‬آ ن أ ّ‬‫ا

(190) ‪ A‬إ'د ا

(191) ‪ (/,‬ا

(192) ‪#‬ﺱ‪ V‬و‪ X,$‬ا

(193) ‪ 4B‬ا

(194) ‪#‬ﺱ( ‪ W/ 6‬ا‪ $R‬ن‪.‬‬ ‫ ﻥ‪ Z‬ا‪R‬ﺥ‪ 6 . :I‬ا

(195) 'ل ‪ X,5،‬ا

(196) آ‪ A‬ا

(197) ‪ 4/‬ا

(198) ‪ ( ,‬ا

(199) ‪ II+,‬ا

(200) ﺝـــــ دة ‪6‬‬‫ا

(201) ';ا‪:‬ــ إﻥّـــ ‪/‬ـــــــــ

(202) [ ‪ @$‬ه ا

(203) ـــــ ع !ـ ﻥ ا‪ H 6$‬إ‪I,‬د ‪ 6‬أ‪4H‬ـــــــــ‪V‬‬ ‫ا‪ $R‬ن)ﻥ ا‪$‬ـــ‪ :; 6‬و آ ‪.( :‬‬ ‫ن ا

(204) ';ا‪;` :‬ال‬ ‫ ا

(205) ‪ Z#‬ا

(206) ‪ :I$^

(207) (#

(208) (B‬ت ا

(209) ‪

(210) 4/,‬ت ا

(211) ‪&',‬دة ‪،‬ﺥﺹ وأ ّ‬‫‪& 6‬ا ا

(212) ‪.‬‬ ‫‪&5! -‬ود ا

(213) ‪ V,B‬ا

(214) ‪#, 6,‬ول ! ع ﺵ & اﺱ‪U,‬ك ا

(215) ‪.‬‬. ‫‪ -‬و‪-‬‬.

(216) ‫ــــ ـــ‬. ‫أو

(217)

(218)

(219) ا او

(220) اب ااي‪.‬‬ ‫‪ -5‬ا*)روﺝ& ا‪ #%‬و‪$‬د ا‪.! "#‬‬ ‫‪ -6‬اا ﺕ‪ & ,‬اا وا‪$0‬ت ‪ & *.‬ا‪1‬ﻥ"ل & إ‪7$‬د ) ‪ 56‬ارد‬ ‫ﻥ‪

(221) 8‬إ‪ 5‬ﺏ) ) ‪ 56‬ارد )دة‪.‬‬ ‫‪ &. -7‬إ‪ 6‬ر ‪ !.%‬ا! ه ‪ 6‬إ‪$‬م ل إﺱ?>ل ا‪$0‬ت ا))ة واــ)دة‪.‬‬ ‫ ا

(222) ـ ‪:‬‬ ‫ﺱ) دراﺱ ه‪ 56 HI‬ا*‪ G‬اﺹ‪ E‬ا ‪

(223) D>،‬ا‪8‬ع ‪،‬إذ ‬ ‫ه‪I‬ا ا*‪ G‬ﺏﺹ‪ L‬ا‪K‬هة ا)روﺱ

(224) و ه ‪

(225) $>6‬ا‪

(226) $0‬ﺏ

(227) ا‪)#‬ا

(228) ‪،‬أ‪ M‬ﺏــــ!‬ ‫ا‪0‬ت و رﺏ‪ O‬د‪NN‬ﺕ* ﺹل إ‪ 5‬ﺝ

(229) & ا‪1‬ﺱﺝت‪،‬ﺏ‪

(230) 81‬ا‪ 5‬أﺱب دراﺱـــ

(231) ‬ ‫ا

(232) اا

(233) & ‪>S‬ل دراﺱ

(234) وا‪ R$‬و‪ Q‬ق ‪0$‬ع ا‪

(235) $0‬ا‪)#‬ا

(236) اا‪.‬‬ ‫أ‪ M‬ﻥ‪#‬ـــ& ﺏ")ات وﺕ ‪T‬ات ا*‪U‬ت اـــ

(237) و ا)و

(238) ا‪7V‬ــــــ‪

(239) 7‬ــو

(240) ‬ ‫ﺕ! وا‪ R$‬و ‪ Q‬ق ‪0$‬ع ا‪ !X

(241) $0‬ا

(242) ا‪)#‬ا

(243) ‪ N‬ﺱ ّ اا‪،‬ﺏ‪

(244) 81‬إ‪5‬‬ ‫ا‪61‬د ‪ 56‬ااﺝ‪ & R‬آ‪ Z‬و ﺏث ‪،‬و >ت ودورت و ﺕ"ر ‪،

(245) 77V‬و ﺏﻥت‬ ‫‪"#‬ة & ‪K‬ت دو

(246) ذات ا>‪

(247) $‬ﺏ‪8‬ع ا \‪.‬‬ ‫أهــــاف ا

(248) ــ ‪:‬‬ ‫ﺕ^! أه)اف ا \ اﺹ ا

(249) ‪:‬‬ ‫‪ -1‬و

(250) و‪ R8‬إﺱاﺕ

(251) ‪1‬ﺱ‪)V‬ام ‪

(252) $‬ة وذات ﺕ‪

(253) E.‬ﺱ

(254) ‪،‬و أن ﺕ‪.‬ن ‪

(255) Q‬و‬ ‫ﺱ

(256) & اﺡ

(257) ا ‪.

(258) U‬‬ ‫‪.

(259) -2‬ﻥـــ

(260) ‪0$‬ــــع ا‪0‬ـــ‪

(261) $‬ا‪#‬ــــ)ا

(262) ا‪7$1‬ـــــد اـــــــاي‪.‬‬ ‫‪ -3‬ﺕ‪%‬ـــــ‪ R‬ﺕ‪0‬ــــــ ا‪$0‬ـــــــــــــــت ا)ـــــــــــــ)ة و اــــــــــــــ)دة‪.‬‬ ‫‪ -4‬زدة ا‪ 6‬ﺏﺵ) إﺱ*>ك ا‪،

(263) $0‬وأه* إ

(264) ‪6‬ا‪$‬د ا‪i‬ﺡ‪E‬ري‪.‬‬. ‫‪-‬د‪-‬‬.

(265) ‫ــــ ـــ‬. ‫ ا

(266) ‪:‬‬ ‫ ول ا ل ‪،‬و ا

(267) ق آ ــــــــــــ إ" !ـــــﻥ‪#‬‬ ‫ !اﻥ‪ #‬ا ‪ ،‬آ‪-‬ی ذ* )(" ا اﺏ& و ا ‪%‬ــــــ(‪ %‬ﺏ ا‪/‬ل ‪،‬و ذ* آ‪.‬‬ ‫ی( ‪:‬‬ ‫

(268) ق ا‪ /‬ا‪1‬ول إ" ا‪92‬ر ا‪ 8‬ي

(269) ر ‪5/‬م ا ‪ .‬ا‪3 %.‬ا‪،‬ﺡ ﺕ ّ;‬ ‫‪,‬ا@ وج ا‪5/.‬م ا >(‪3‬ي ( ‪ .‬و إﺡل ‪5/‬م !‪3‬ی‪ 3‬ی>م )(" أس ا ﺏــــــــ& ﺏ‬ ‫ا ‪ .‬ا‪ L2‬دی و ا‪ ). !2‬و ا‪ J‬آ‪ *I‬ﺡو ﺕ>‪3‬ی; ﺏ‪ GH‬ا‪ EF.‬ات و ا‪>.‬ی‪C‬‬ ‫ا ی‪-( %‬م ا @‪3‬ا‪> 5‬س ا‪N‬ر ا‪ .‬ﺕ

(270) ﺏ‪ !N‬اءات ا‪3 %.‬ی‪. .‬ی ا‪،J‬أی‪O‬‬ ‫ﺡو ﺕن ا‪ . LH‬ﺏ ا ‪ .‬ا‪3 %.‬ا و ﺕ‪ S‬ا‪.‬خ ﺡ ﺕ أﻥ‪Q .5‬ه ﺕن‬ ‫ اﺏ

(271) ن ﺏ‪3‬ر! آ ة ‪ S‬ا‪.‬خ ی‪ "() F‬ا‪N‬ق ا ﺕ> ( ‪ .‬و ‪%‬رات ا ‪.‬‬ ‫ﺕ‪3‬د ‪ > %‬ا‪.‬خ ‪،‬أ ا‪ /‬ا‪X‬ﻥ ‪ H‬ﺽ ‪ V( @.‬أﻥاع ا

(272) ‪ L9 L‬ﻥﺽ‬ ‫ ‪، 5‬أی‪ O‬ﺕن [ــــــــره ا‪2‬ی\! ‪ H.‬أی]ـ‪5‬‬ ‫و‪3Y L9‬دة‪ ،‬و إ @‪3‬ات آ ‪Z‬‬ ‫أآ‪ X‬ﺕا> ^ ا ‪ .‬ا‪3 %.‬ا @ ; ه‪I‬ا ا‪ /‬ﺏ‪.‬ــــــــــو ﺹ` ﺥ

(273) إ اﺕ‪Y‬‬ ‫ ‪ I/‬ﻥ‪8‬م ‪3 % L9‬ام ‪ ،‬أ ّ ا‪ /‬ا‪ X‬و ا‪1‬ﺥــــــــــــ ‪

(274) %‬ق إ" وا‪ ^L‬و[ـق‬ ‫‪

(275) L‬ع ا

(276) ‪ L‬ا‪3 %.‬ا ا‪-Y‬اﺉ ‪ ،‬ﺥـــل ــــــــــ‪ H X‬ض ا‪1‬ول ‪.5‬‬ ‫ا‪

(277) L ^L‬ع ا

(278) ‪ L‬ا‪-Y‬اﺉ و ا‪ X. .‬أــ ‪

(279) L‬ـــــع ا‪ .‬و‪L‬ت ‪،‬وول أن‬ ‫ﻥّ ﻥ‪ .5‬وا‪ ^L‬و[ق ا

(280) ‪L‬ت ا‪Y .‬ـــ‪3‬دة ا‪-Y‬اﺉــــ ﺏ‪ H‬ﺽ ‪1‬ه; ا‪\2‬ﻥت‬ ‫ا

(281) ‪L‬ی ا‪3Y .‬دة ا‪ .‬ة ‪،‬و أه; ا‪2‬ﻥ‪Y‬زات ـــ ه‪I‬ا ا‪.‬ــ‪Y‬ــل وا‪e‬ق ا‪ .‬ﺕ> ‪I5‬ا‬ ‫ا>

(282) ع‪.‬‬ ‫ا رات ا ﺏ ا ع‪:‬‬ ‫ن ا ‪Y‬ل ا

(283) ‪ L‬ا‪3 %.‬ا ‪3‬ود !‪3‬ا !ﻥ‪ g‬ا‪ L2‬دي‪3)،‬ا‬ ‫إّ‬ ‫ﺏ‪H‬ـــــــ‪ G‬ا‪3‬رات ا ﺕو‪ h‬اﺽ^ ذات ا( ﺏ‪3‬را ه‪، iI‬ﻥ‪I‬آ ‪:5‬‬ ‫ا را او ‪:‬ﺡل ا‪-Y‬اﺉ و ﺏ ‪ Y‬ا\‪ 5‬ﺏء ﺏ

(284) ‪ L‬ا‪ k9. %.l‬ا‪Y‬ب ‪،‬و ﺕول‬ ‫ه‪ iI‬ا‪3‬را ‪ 3.‬ﺏ د)س ‪،‬ﺡ إﻥ

(285) (>‪ h‬درا ‪ g‬وﺽ‪ H‬ا‪ k9.‬ا اوی اﺉ‬ ‫و ا ﺕ‪H‬ﻥ ﻥ>‪ m‬ا\‪ 5‬ﺏء ‪،‬و أﺏ‪ &%‬ﺽ وریت اة‪.‬‬. ‫‪ -‬هـ‪-‬‬.

(286) ‫

(287) ا ا اــــ ا

(288) ‬. ‫اـــــ اول‬. ‫ا اول‪

(289) :‬إ ا ا ا

(290) ‬ ‫ن أ ز ا ن ا ه ا ا‪ *+,‬دي ا )( ا 'ي ‪"#$%‬ـــ دول ا ‬ ‫إّ‬ ‫ا ‪ ، -‬و ‪ #,‬إ‪ #+5‬ه'ا ا ‪ 890‬رآة أ‪ 45 5‬و ه ا ‪1+‬ر ا )(ــــ ‪2‬ـ ا ‪ 0 1‬ت‬ ‫ا =‪ ، 40 *9 4<9+‬و ‪ ; #,‬ء ‪ +2 2‬ة إ"? > ‪ 2‬ة ﻥ?(‪ 2 4‬ارد ا ا ‪ 4(1‬و ارد‬ ‫ا ‪ 4, 1‬ا ‪ D)E 4 <F‬ﺥ ص ‪ A‬ا‪#=+5‬ام ا )‪ IJ‬ﺹ ا (‪ 4G‬ا ‪(1‬ــ‪#0،(1) 4‬ه ‪#‬أ‬ ‫ا ‪ 2 )<+‬إدﺥ ل ا (‪ #‬ا (‪ " 49 0 2 G‬ا ? ‪ 5‬ت ا =‪. 4<9+‬‬ ‫‪ #2‬آ ﻥ> ا ‪ M‬ة ا ‪ 4 +9 4#9+‬ا‪ *+,‬د‪ 890 4‬أﻥ‪ DF" 49 0 $‬ا ‪#‬ول ا < ة )‬ ‫"*(‪ R‬أ‪ 8Q‬ــــــ‪ A‬إﺡ‪#‬اث ‪ N‬ا ‪ -+‬ات ‪ 2‬ه)‪ $9‬ا‪ *+,‬دي و ا;‪N- 0 +‬‬ ‫ن ‪ DJ‬ه'‪ Y‬ا ‪ M‬ة )‪ S‬أن "‪X‬دي إ ‪ 8‬ﻥ‪ +‬ﺉ‪V‬‬ ‫ي إ‪ (+0‬رات أﺥ ى ‪ S) ،‬إ"‪ RU‬أ ّ‬ ‫ا ــــ‪ S0 M‬أ ّ‬ ‫‪ 890 4(95‬ا (‪# 4G‬ر;‪<" #, 4‬ق ‪ N 2‬ا[ﺡـــــ ن ) ‪ 49 0 Z5‬ا ‪ 4 +‬ا‪ *+,‬د‪، 4‬آ‪D‬‬ ‫ن ه ك ‪#‬ا ;‪##‬ا ‪ 49‬ا ‪ 2 DJ + 4 +‬ـــــــ ورة إدﺥ ل ‪ *0‬ا (‪4G‬‬ ‫ذ ] أ ّ‬ ‫` ﺉ<‪ $‬ا =‪،(2) 4<9+‬و ه'ا ف ‪ 4 +‬ا ?‪#+‬ا‪ 4‬و ا ‪ (+" +‬آ <‪$‬م ;‪ $` ##‬‬ ‫آ(‪< 9 D#‬ــــــ‪$‬م ا ‪#9+‬ي ‪،4 +9‬و ‪ F5‬ول ‪ 2‬ه'ا ا <*‪ D‬أن ﻥم ‪ b(U‬ه'ا ا <‪$‬م و‬ ‫ذ ] ‪ S‬ﺥ‪d‬ل ا ( ﺡ‪ c‬ا ‪:4 +‬‬ ‫ا (‪ cF‬ا[ول‪ :‬ا ‪ M‬ة ا ‪ 4 +9 4#9+‬وـــــــــــــــ ه‪ 4‬ا ‪ 4 +‬ا ?‪#+‬ا‪.4‬‬ ‫ا (‪ cF‬ا ‪J‬ـ ﻥ‪:‬ﺥ* ﺉ‪ f‬ا ‪ 4 +‬ا ?‪#+‬ا‪ 4‬و أه‪#‬ا‪، $2‬أ ده و ‪ $" (91+‬و‪ %X‬ات ‪. $5 ,‬‬ ‫ا (‪ cF‬ا ‪ :c J‬ا ‪ +‬ـــــــــ‪ 4‬ا ?‪#+‬اـــــــــ‪ 4‬و "‪-‬ـــــــــ ا ـــــــــــــ خ‪.‬‬. ‫)‪ #(0 (1‬ا در ‪ #(0 # F‬ا در ‪$#، 410‬ی ا‪#‬دی

(291) ﺹة ‪ ?,،‬ا‪ *+,k‬د ‪،‬آ‪ 49‬ا ‪ l+‬رة ‪ 4 ;،‬ا‪#)5‬ر‪-2004:4‬‬ ‫‪،2005‬ص‪.203.‬‬ ‫)‪ #(0 # F (2‬ا ) ‪ #(0 90‬ر ‪،‬د‪0 # F.‬ت ‪ # F‬إ اه‪ ،‬ا‪#‬دیت ا(اردوا&‪، %‬دار ا ‪ 42‬ا ‪،4 l‬ا‪#)5‬ر‪،2000،4‬‬ ‫ص‪.291.‬‬. ‫‪-9-‬‬.

(292) ‫


(294) ‬. ‫اـــــ اول‬. ‫ا&‪ *+‬اول ‪:‬ا‪.‬ة ا‪ ,-‬ی ‪ ,‬و

(295) ه ا ا ا

(296) ‬ ‫ن ‪#0‬دا ‪ S d9,‬ا س آ ن ‪ R91* S0 A 5 #,‬ا ‪ 4 +‬ا ?‪#+‬ا‪D(, 4‬‬ ‫‪ k‬ر‪ Z‬أ ّ‬ ‫‪"X‬ــــ ا[ ا ‪#F+‬ة ‪ 4G(9‬و ا ‪ 4 +‬ا 'ي إﻥ‪ 2 #‬ر دي ; ﻥ و ‪ 2‬ﻥ ‪ 0‬م‬ ‫‪1992‬م‪،‬و ا 'ي ﺡ‪ 0# M‬ـــــــ‪ 4‬آ( ة‪،‬و ‪ S Q‬أن ه'‪ Y‬ا )‪ S >? 4 9‬ا )‪ 9‬ت‬ ‫ا ‪ E‬ﺉ‪ 4‬ا ‪ #2 42 s‬ﺡ‪ ' >M‬ذ ] ا ‪F‬ـــ‪ S‬ه‪ +‬م ‪+‬ا‪ D(, S #‬ا ‪ ?5X‬ت ا ‪#‬و ‪4‬‬ ‫وا ‪ A +l‬ا (‪ JF‬و ا ‪ 0 l‬ت ا (‪ 8 42 4G‬ا ‪ 4 +‬ا ?‪#+‬ا‪ ،4‬ه'ا ‪ F5‬ول "(‬ ‫‪ 2‬ه'ا ا (‪ S cF‬ﺥ‪d‬ل ا ‪ +‬ض إ ‪ 8‬ا ‪ M‬ة ا ‪ 4 +9 4#9+‬ا‪ *+,‬دــــــ‪، 4‬و ا ? ق‬ ‫ا ‪ +‬ر= ‪$M‬ر ا ‪ 4 +‬ا ?‪#+‬ا‪ F A 4‬و ‪ I " b( 4‬ه'ا ا <‪$‬م‪.‬‬ ‫ا‪ 0,1‬اول‪:‬ا‪.‬ــــــة ا‪ ,-‬ی ‪: ,‬‬ ‫‪ F5‬ول أن ﻥ‪#‬م ‪ 2‬ه'ا ا ‪ I " Z91‬ا ‪ 4 +‬ا‪ *+,‬د‪ 4‬وأه ‪، $+‬و‪ %X‬ات‬ ‫‪، $5 ,‬و ذ ] ?‪*, V++‬ره و ا 'ي ‪ 890‬أ‪$< $` 5 5‬م ا ‪ 4 +‬ا ?‪#+‬ا‪.4‬‬ ‫اع اول‪:‬ﺕ ی‪ 4‬ا ا‪#3‬دی ‬ ‫ه ك " < ت ‪#+‬دة ‪ 4 +9‬ا‪ *+,‬د‪، 4‬و ‪ S‬ا ‪ < +‬ت ا ‪ E‬ﺉ‪ 4‬أﻥّ‪S U+" 49 0 $‬‬ ‫"‪# uF‬ل ﻥ "<‪ b5+ A‬دﺥ‪ D‬ا < د ا ‪ F‬ﺥ‪d‬ل ‪ +2‬ة ‪#+‬ة ‪ S‬ا ‪) S‬ﺙ‪d‬ﺙ‪0 4‬د‬ ‫‪ * k‬ﺡ‪ Z‬ذ ] "‪#‬هر ‪" 2‬ز‪ A‬ا ‪#‬ﺥ‪ D‬أو ز دة ‪+? 2‬ى ا < ‪2‬‬ ‫‪ 890 (dJ‬أ ّ‬ ‫ا ‪،A +l‬آ " ف أ‪ 890 U‬أﻥّ‪ $‬ا دة ‪ 2‬آ ‪ 4‬ا ?‪ A9‬و ا =‪ #‬ت ا ‪ $l+ +‬إ‪ *+,‬د‬ ‫ّ‪، S‬و ه'‪ Y‬ا ?‪ + A9‬إﻥ‪#=+5 $; +‬ام ‪ 0‬ﺹ اﻥ‪ +‬ج ا ﺉ?‪، 4‬و ه ا[رض و ا ‪ D‬و‬ ‫رأس ا ل و ا ‪x2 (1)،M+‬ذا آ ن ه'ا ه " ‪ I‬ا ‪ 4 +‬ا‪ *+,‬د‪ 2، 4‬ه أه ‪ $+‬؟ه'ا ‬ ‫‪ F5‬ول ا; ‪ S 90 4‬ﺥ‪d‬ل ا < ع ا ا ‪.‬‬. ‫)‪ (1‬ﺕ إ‪#‬دی ‪ S،‬و)(‪ #‬ا ‪ 405‬ا ‪ F‬ة‪:‬‬. ‫‪10/05/2009 11:30‬‬. ‫‪- 10 -‬‬. ‫‪http://ar.wikipedia.org/wiki‬‬.

(297) ‫


(299) ‬. ‫اـــــ اول‬. ‫اع ا‪8‬ﻥ‪:6‬أه ا ا‪#3‬دی ‬ ‫‪ -1‬ز دة ا ‪#‬ﺥ‪ D‬ا ‪ F‬و ‪ 4E S?F" +‬ا ا{‪.S‬‬ ‫‪ 2 2" -2‬ص ‪ 9 D 0‬ا{‪. S‬‬ ‫‪ 2" -3‬ا ?‪ A9‬و ا =‪ #‬ت ا ‪ (%k 491‬ع ﺡ ; ت ا ا{‪ S‬و "‪ S?F‬ا ?‪+‬ى‬ ‫ا *‪ F‬و ا ‪ 9+‬و ا ‪. 2 J‬‬ ‫‪ D9" -4‬ا <ارق ا‪ 40 +;k‬و ا‪ *+,k‬د‪ ({ S 4‬ت ا ‪. A +l‬‬ ‫‪ S?F" -5‬و‪ A‬ان ا ‪ 02#‬ت‪.‬‬ ‫‪ ##?" -6‬ا ‪#‬ن ‪ 2‬أ‪ ,‬ب ا}; ل‪.‬‬ ‫‪ uF" -7‬ا[‪ S‬ا ‪#9‬و ‪. 4‬‬. ‫)‪( 1‬‬. ‫أ ّ ?(‪ %X 4‬ات ‪ ,‬س ا ‪ 4 +‬ا‪ *+,k‬د‪ 4‬ا[آ‪ J‬إ‪#=+5‬ا و ‪ F?2، $" (91+‬ول‬ ‫"‪ S $ #‬ﺥ‪d‬ل ا < ‪ S0‬ا ا ‪.S‬‬ ‫اع ا‪;<

(300) :*8‬ات ‪#‬س ا ا‪#3‬دی ‬ ‫ ‪ #‬و‪ A‬ا‪ *+,‬دن ‪ 2‬ا ‪dJ‬ﺙ ت ‪ S‬ا ن ا ‪+? 5 S E‬ى اﻥ‪ +‬ج و‬ ‫ا ‪ -+‬ات ا ‪ S) +‬أن "‪#F‬ث ‪ 0 S 2‬م }ﺥ أ‪ k‬وه ا ‪#‬ﺥ‪ D‬ا ‪،‬و [ن " آ وا‬ ‫ه'ا ا س آ ن *( ‪# 890‬ار اﻥ‪ +‬ج ‪s 92‬ﺥ'وا ‪ 2‬ا‪ (+0‬ر ‪#0‬ا ‪" 4‬ز‪ A‬ا ‪#‬ﺥل ‪،‬و‬ ‫ن ه'ا ا س ‪ 42 ، d % # k‬إ ‪ 8‬ذ ] "‪ Z9‬ا}ﺙ ر‬ ‫آ' ] ا ‪ 4?2‬ا ﺉ ‪ّ x2 ] ' ، 4‬‬ ‫ا = ر;‪ E9 4‬ط اﻥ? ﻥ – ‪ 2‬ذ ] ا ار (‪ –4G‬دورا ه ‪ 2‬ا ‪#‬را‪ 5‬ت‬ ‫ا‪ *+,‬د‪ 890، 4‬ا ‪ S Q‬ذ ] ‪ #2‬اه‪ +‬م *( ‪ 890‬ﺡ? ب ه'ا ا س )‪ D‬ا ‪#‬ول‬ ‫و <‪ +‬ات ز‪ 42 ،(2)49{ 4‬ا ‪ 8‬ه'ا ا س ه ك ‪ %X‬ا ﺥ ‪ (+‬ا[آ‪ J‬ا‪#=+5‬ا ‬ ‫إ ‪ 42‬ا ‪ %X 8‬ا ‪#‬ﺥ‪ D‬ا أ‪ k‬وه ‪ %X‬أو د ‪ D‬ا ‪ 4 +‬ا (‪ 4 E‬و ا 'ي ‪ S U+‬ه‬ ‫ا}ﺥ ﺙ‪d‬ﺙ‪ %X 4‬ات وه ‪ b5+‬ا ‪#‬ﺥ‪ D‬ا < دي ‪ 890‬أ‪ 5‬س ا ة ا ‪ E‬اﺉ‪، 4‬و ‪A," b5+‬‬ ‫ا ‪ F‬ة ‪ #0‬ا ‪k‬دة ‪ 890‬أ‪ 5‬س أو ع ا *‪ 4F‬و ا ‪'-‬اء ‪،‬و ?‪+‬ى ا ‪ 890 9+‬أ‪ 5‬س در;‪4‬‬. ‫)‪ (1‬ﺕ ا‪#‬دی ‪ S،‬و)(‪ #‬ا ‪ 405‬ا ‪ F‬ة‪،‬ا ;‪ A‬ا ? ‪.u‬‬ ‫)‪ #(0 # F (2‬ا ) ‪ #(0 90‬ر ‪،‬د‪0 # F.‬ت ‪ # F‬إ اه‪، u 5 A; ،‬ص‪. 292.‬‬. ‫‪- 11 -‬‬.

(301) ‫


(303) ‬. ‫اـــــ اول‬. ‫ن ه'ا ا ‪ %X‬ه ا}ﺥ ‪ D<-‬ا ‪ S ##‬ا‪ (+0‬رات ا )<‪4‬‬ ‫‪k‬أّ‬ ‫إﻥ‪ E+‬ر ا ‪ 42‬و ا ‪ $‬رات ‪،‬إ ّ‬ ‫)‪(1‬‬. ‫و ا ‪ 40‬ا ‪9" +‬م ‪ 8 ##F+‬ا ‪ 4 +‬و ا ‪ 2‬ه‪.4‬‬ ‫اع ااﺏ=‪&,1

(304) :‬ت ا ا‪#3‬دی ‬. ‫‪d‬ز‪.4‬‬ ‫‪ .1‬ا ‪ b1=+‬و "‪ 2‬ا ( ﻥ ت و ا ‪ 9‬ت ا ّ‬ ‫‪ .2‬اﻥ‪ +‬ج ‪l‬دة و "‪ 2‬ا ‪ ; )+‬ا ‪d‬ﺉ ‪ 2+ 4‬ا ارد ا (‪ 4 E‬ا ‪. 4**=+‬‬ ‫‪ .3‬و‪ A‬ا ? ‪ 5‬ت ا‪ *+,‬د‪ 4‬ا ‪d‬ﺉ ‪.4‬‬ ‫‪d‬زم‪.‬‬ ‫‪ 2" .4‬ا[‪ S‬و ا‪ +5‬ار ا ّ‬ ‫‪ .5‬ﻥ‪ E‬ا ‪ 0‬ا ‪ +‬ي ‪ S‬ا ا{‪.S‬‬. ‫)‪(2‬‬. ‫ن ا ‪ M‬ة ا ‪ 4 +9 4#9+‬رآت ‪ 890‬ا ‪ U‬ا ‪ 4 +‬وأ‪; >9<Q‬اﻥ‪ $ Z‬دور‬ ‫‪ 0‬إ ّ‬ ‫ن ا) ﻥ ت ا ‪ +‬ﺡ‪ =?" S) k 4‬ه ‬ ‫;ه ي ‪ 2‬ﺡ ة ا (‪ - 4 E‬ﺡ ا و?‪ d(+‬ـ أي أ ّ‬ ‫ ; ل ا ‪ F‬ة ‪ Zl D ،Z?F2‬ا ‪ 2 )<+‬آ<‪ 4‬إ‪ <+5‬دة أ; ل ا ?‪ D(+‬أ‪. U‬‬ ‫أ‪ #k U‬أن ﻥ< ق ‪ S‬ا و ا ‪ #* 2،4 +‬ز دة ﺡ‪ l‬اﻥ‪ +‬ج و ز دة‬ ‫ا‪d$+5‬ك ‪ S‬ا ارد ا =‪ 4 + #* ،4<9+‬إ‪d-+5‬ل ا) ﻥ ت ا ‪ +‬ﺡ‪9 4‬ﺹل‬ ‫إ ‪ 8‬ﺡ ‪ 4‬أ‪ DU2‬و أآ( و أ‪، D %‬و ‪ 2 +‬ا‪ *+,k‬دي ا 'ي ز دة آ ت‬ ‫اﻥ‪ +‬ج ‪ S) k‬أن ?‪ +‬إ ‪ k 8‬ﻥ‪ 4 $‬و )ن ?‪#+‬ا ‪ 2‬آآ‪ Z‬إ) ﻥ " ‪#F‬ودة ‪،‬و‬ ‫ ‪ 2 D‬ن ا ‪ 4 +‬ا‪ *+,k‬د‪ 4‬و ا ‪ S?F" " +‬ﻥ‪ 40‬ا ‪ F‬ة دون أن ‪X‬دي ذ ]‬ ‫ ‪ U‬ورة إ ‪ 8‬ز دة ‪ 2‬ا ارد ‪ّ x2‬ﻥ‪)" S $‬ن ?‪#+‬ا‪ ، 4‬أﻥ ‪ S‬ا ‪ U‬وري أن‬ ‫"*(‪ R‬ا ‪ 4 +‬ا ?‪#+‬ا‪ 4‬ا ‪#$‬ف ا[‪ 2 5 5‬ا[;‪ D‬ا ‪5 ?9 D1‬ـــــــــ ت ا‪ *+,k‬د‪ 4‬و‬ ‫ا‪ 40 +;k‬و ا ? ‪.(3)45‬‬ ‫و ‪ 8 " #,‬إدراك ا ‪ )F‬ت و ا ‪ ?5X‬ت ا ‪#‬و ‪ U, D*2 4 F+5 4(? 4‬ا ‪4 +‬‬ ‫ا‪ *+,‬د‪ U, S0 4‬ا (‪ S J) 2، 4G‬أ‪ )%‬ل ا ‪+? 4 +‬ف ارد ا (‪ 4G‬وا ‪ -( +‬أن‬ ‫"م ‪ ]9" $90‬ا ‪ +‬ــــ‪ 4‬و "‪#‬هر ا (‪ 49, 0 890 D 4G‬ا ‪ 4 +‬ا‪ *+,‬د‪، 4‬أ ّ ا < ‪ (+2‬‬ ‫‪13 :00‬‬. ‫‪06/06/2009‬‬. ‫)‪ (2‬ﺕ ا‪#‬دی ‪ S،‬و)(‪ #‬ا ‪ 405‬ا ‪ F‬ة‪.u 5 A; ،‬‬ ‫)‪ #(0 # F (3‬ا ) ‪ #(0 90‬ر ‪،‬د‪0 # F.‬ت ‪ # F‬إ اه‪ ، u 5 A; ،‬ص‪.293.‬‬. ‫‪- 12 -‬‬. ‫‪http://www.ikhwaline.com‬‬. ‫)‪(1‬‬.

(305) ‫


(307) ‬. ‫اـــــ اول‬. ‫‪ ((5‬و ﻥ‪ E 4l+‬آ‪ D‬ا (‪ 4G‬ا ‪ S ] ' 4‬ا ‪#l‬ي أن " ‪ E V‬آ‪ D‬ا (‪ S 4G‬دون‬ ‫‪ ?d‬واة ا ‪#‬و ‪.4‬‬ ‫‪M‬ر أو‪ Sّ( A5‬ا ا‪ D‬ا ) ‪ 4‬وراء ا < ا و ا ّ‬ ‫ن ا )‪ S J‬إ"‪ l‬ه ت ا ‪ 4 +‬ا ‪X" 4 F‬دي‬ ‫و ‪ #,‬أ‪ %‬رت ا ‪ 4l9‬ا ‪ 4G(9 4‬و ا ‪ 4 +‬إ ‪ 8‬أ ّ‬ ‫إ ‪ 8‬إ‪ 2‬رأ‪#0‬اد ‪+‬ا‪#‬ة ‪ S‬ا س و "‪ $9l‬أآ‪ 4 0 J‬ذى ‪،‬آ "‪X‬دي ‪ 2‬ا ‪ >,‬ﻥ<?‬ ‫إ ‪#" 8‬هر ا (ــــ‪ 4G‬وه)'ا أﺹ(‪ >F‬ا ‪ 4 +‬ا ?‪#+‬ا‪ 4‬ه‪E9 k 2#‬ب ا ‪D Z?F2 4‬‬ ‫ ‪E9‬ب ا * ‪ 40‬آ' ]‪،‬إذن "‪1‬ي ا ‪ 4 +‬ا ?‪#+‬ا‪ 890 4‬ه أآ‪ S J‬ا ‪،‬إﻥ‪Z91+" $‬‬ ‫"‪ -‬ا ‪ U 2‬ن ا ‪ 9l‬أ‪ D,‬آ‪ 2 42 J‬إ‪#=+5‬ام ا ارد و ا ‪، 4, 1‬و ‪ Dl‬ﺙ ر‪Y‬‬ ‫أآ‪ J‬إﻥ* ‪، 2‬و ه'‪ Y‬ا ‪ -+‬ات ‪ A ; 2 491‬ا (‪#9‬ان آ‪l‬ء ‪ 49 ; S‬إ; اءات دا‪4‬‬ ‫=ون رأس ا ل ا (‪،G‬و ‪" S?F+‬ز‪ A‬ا ‪#‬ﺥ‪، D‬و ا ‪ S D9+‬در;‪ 4‬ا ‪ +‬ض ز ت‬ ‫ا‪ *+,‬د‪،4‬و ‪9‬ﺹل إ ‪ I " 8‬ا ‪ 4 +‬ا ?‪#+‬ا‪ 4‬إر"‪ s‬أن ﻥ ج أو‪ 890 k‬ا ? ق‬ ‫ا ‪ +‬ر= ‪$M‬ره ‪،‬و ه'ا ‪ +5‬و ‪ S‬ﺥ‪d‬ل ا ‪ Z91‬ا ‪. +‬‬ ‫ا‪ 0,1‬ا‪8‬ﻥ‪:6‬اق اری?‪ , 6‬ا ا

(308) ‬ ‫‪$< (+‬م ا ‪ 4 +‬ا ?‪#+‬ا‪ 4‬أه "‪1‬ر ‪ 2‬ا <) ا ‪ +‬ي ا ‪، c#F‬و أ ز إ ‪ 42‬إ ‪8‬‬ ‫أد ت ا ‪ 4 +‬ﺥ‪d‬ل ا د ا[ﺥ ة‪ ،‬و ‪ D(,‬ا ‪ I " S0 c#F‬ا ‪ 4 +‬ا ?‪#+‬ا‪S #k 4‬‬ ‫إ‪ +5‬اض ا ? ق ا ‪ +‬ر= ‪'$‬ا ا <‪$‬م‪.‬‬ ‫اع اول‪<

(309) :‬ﺕ ﺱ(آ‪ B(C‬ﺏ‪(I 16-5 A‬ی‪1972 ,‬م ‪.‬‬ ‫ن <‪$‬م ا ‪ 4 +‬ا ?‪#+‬ا‪ 4‬ز أول ز ﺥ‪d‬ل ‪+5 "X‬آ‪1972 45 $‬م ا 'ي‬ ‫إّ‬ ‫ﻥ‪+ M‬‬. ‫ا[ ا ‪#F+‬ة‪،‬و ا 'ي ‪ #‬ﺥ‪1‬ة أو ‪ 8‬ﻥ‪ F‬اه‪ +‬م ا (‪4G‬‬. ‫ﺡ‪ U‬ه'ا ا ‪ 112 "X‬دو ‪ 14 $ S 4‬دو ‪، 4 0 4‬إ ‪ 42‬إ ‪#0 8‬د آ( ‪ S‬ا ‪ M‬ت‬ ‫ا ‪ 4)F‬ا ‪#‬و ‪ 4‬و ا آ ‪k‬ت ا ‪ 4**=+‬و ا ‪ M‬ت ‪ Q‬ا ‪ ،4)F‬و ‪ " #,‬ول ا ‪ "X‬‬ ‫? ‪ 4‬ا ) ﺉ‪،4‬و "‪9‬ث ا ‪ Y‬و ا ‪$‬اء‪،‬و ا اد‬ ‫?‪ 4 s‬ا ?‪ {+‬ت ا (‪،4 E‬و ا *‪، 4F‬و ا ّ‬ ‫ا ‪ 4E‬و ?‪ 4 s‬ا[ﻥ‪ 4 M‬ا) ;‪ 4‬ا ( ‪، 4‬و ‪ F*+ D*+‬و ‪ A1,‬ا ‪ -‬ت ا‪+5‬اﺉ‪4‬‬ ‫و ا ‪ 4 +‬وأه ‪ 4‬ا ‪+‬ع ا ( ; ‪،‬و ?‪9" 4 s‬ث ا ‪ 1F‬ت و ﺡ ‪ 4‬ا ‪ J‬وة ا ? )‪،4‬و ﻣﺴﺄﻟﺔ‬ ‫ﺍﻟﻄﺎﻗﺔ‪،‬و = { ا )ارث ا ‪، 4(1‬آ " ول ا ‪ 4 s? "X‬ا ‪ +‬ا‪ S b‬ا (‪ 4G‬و ا ‪. 4 +‬‬ ‫‪- 13 -‬‬.

(310) ‫


(312) ‬. ‫اـــــ اول‬. ‫ن‬ ‫و ‪ 2‬ه'ا ا *‪#‬د ‪#%‬د ‪ 9J‬ا ‪#‬ول ا ‪ 890 4‬ﺡ‪ 4‬أّﻥ ?(‪ 4‬إ ‪ 8‬ﺙ‪ )5 J9‬ن ا ‪ّ x2‬‬ ‫ن ا ‪ 4(? 4 +‬إ ‪ 8‬ا ‪#‬ول ا ‪ $ 4‬‬ ‫ا (‪ 4G‬اﻥ? ﻥ‪ $90 Z9- 4‬ا < و ‪5‬ء ا ‪، 4'-+‬و أ ّ‬ ‫ا[و ‪،4‬و إذا ‪ uU" +‬ا <‪l‬ة ‪ S‬ا ‪#‬ول ا ‪ 4-‬و ا ‪#‬ول ا < ة ‪x2‬ﻥ ‪ Q S‬ا. )‪S‬‬ ‫ي ﻥ‪ l‬ح ‪ S?F+‬ا (‪.(1)4G‬‬ ‫"‪ uF‬أ ّ‬ ‫و ‪ 890‬ا ‪ S Q‬ذ ] وا‪ 9J u2‬ا ‪#‬ول ا ‪ 890 4‬أّﻥ ‪ S‬ا ‪ U‬وري إد ج ا‪ (+0‬رات‬ ‫ا (‪ 2 4G‬إ‪ +5‬ا"‪ l‬ت ا ‪ 4 +‬ا {‪ Zl" 4-، 4‬أﺥ‪ 1‬ء ا ‪#‬ول ا ‪ 4#+‬ا ‪، 4-‬و ‪4-‬‬ ‫إ‪#=+5‬ام ا ارد ا (‪ 4 E‬و ا ‪ 4 < 4(1‬أآ( ‪.‬‬ ‫و إﻥ‪+5 "X 8$+‬آ‪ $‬إ ‪#( 26 (" 8‬ءا و ‪" 109‬ﺹ‪#$ 4‬ف "; ا ‪ D‬ا ‪#‬و و‬ ‫ن ا ‪ 2#‬ع ‪ S0‬ا (‪ 4G‬و "‪ S $?F‬أ;‪ D‬ا ‪ Dl‬ا ‪ F‬‬ ‫ا { ‪ 2‬ه'ا ا *‪#‬د ‪،‬و ‪ #,‬أ‪ 890 S90‬أ ّ‬ ‫‪ D‬ا (‪، E‬و ‪ 890 Zl‬ا ‪ )F‬ت "‪ ، 9 ّ F‬و إ‪f9=+5‬‬ ‫و ا[; ل ا (‪ 49‬أﺹ(‪ R‬ه‪ 2#‬أ‪ّ ) 5 5‬‬ ‫ي ﻥ‪ M‬م ا‪ *+,‬دي دو ;‪S) k ##‬‬ ‫ن أّ‪ 4‬إ‪ +5‬ا"‪ 4l‬إﻥ ﺉ‪ 4‬دو ‪##; 4‬ة‪،‬و أ ّ‬ ‫‪ 2‬ا[ﺥ أ ّ‬ ‫)‪(2‬‬. ‫ا ‪+‬ﺹ‪ D‬إ ‪ $‬إذا "‪X‬ﺥ' ا‪ (+0‬رات ا (‪ 2 4G‬ا ‪ (?F‬ن ‪.‬‬ ‫اع ا‪8‬ﻥ‪:6‬ﺏﻥ

(313) ‪ N‬ا

(314) ‪ B‬ا‪ +‬ة ‪:UNEP %&,‬‬. ‫أﻥ‪sE‬ت ا ‪ 4 l‬ا ‪ 4‬ا ‪#F+‬ة ﻥ ‪ V‬ا[ ا ‪#F+‬ة ‪ 4 E0 # 4G(9‬آ ‪S 49‬‬ ‫‪+5 "X #0‬آ‪ $‬أي ‪ 1982 45‬م‪،‬و "‪ DJ +‬و` ﺉ< ا[‪ " 2 45 5‬ا ‪ +‬ون ‪S‬‬ ‫ا ‪#‬ول ‪ l 2‬ل ا (‪، 4G‬و ‪ 4 +‬ا ( ا‪ V‬ا (‪، 4G‬و ;‪ D‬ا[ﻥ‪ 4 M‬ا (‪ 4G‬ا {‪ 4‬و ا ‪#‬و ‪2 4‬‬ ‫ا ‪#‬ول ا =‪ >F" 4<9+‬ا ا;‪ 4‬ا ?‪ +‬ة ‪ ]9" D " S0 dU2‬ا ( ا‪ V‬و ر‪ 5‬ا =‪ b1‬و‬ ‫)‪(3‬‬. ‫‪d‬ز‪. ] ' 4‬‬ ‫ا ? ‪ 5‬ت ا ّ‬. ‫و ‪ #,‬آ ﻥ> أه ‪ 4‬ه'ا ا ‪ +‬أّﻥ آ ن ( ‪ 890‬وﺙ ﺉ‪، 4 90 u‬و ﻥ ت إﺡ* ﺉ‪ 4‬أآ‪#‬ت‬ ‫آ‪ $9‬ا =‪ 1‬ا ‪#F‬ق ‪،‬و ‪ 2‬ا ‪" 4 $‬ﺹ‪ D‬ا ‪ "X‬ون إ ‪ 8‬إ‪d0‬ن ‪ +E‬ك أآ‪#‬وا ‪ 2‬أن‬ ‫ا ‪ 4 +‬و ا (‪ + s? 4G‬ن ‪#+‬اﺥ‪ +9‬ن و ‪ +9*+‬ن ‪ 2‬ن واﺡ‪، #‬و د‪0‬ا ‪ , 2‬ار ﺥ ص إ ‪8‬‬. ‫)‪ (1‬ﺥ ‪#; #‬ار‪

(315) ،‬ه ‪# 6U‬س ﺕ‪ 4S‬أﺽار و ﺕ‪ R

(316) 4S‬ا‪(,‬ث ا‪، 6P‬درا‪ 45‬ﺡ ‪ A* 4‬ا‪– > 5k‬ا ‪4 F‬‬ ‫ــــز ن –ر‪5‬ـــ ‪+ 4 ;، +?; 4‬ري –‪; -41?,‬ان ‪،1997‬ص‪.38.‬‬ ‫)‪ (2‬ا ;‪ A‬ﻥ<? ‪،‬ص‪.38.‬‬ ‫)‪ # F (3‬ﺹ ‪ R‬ا ‪،E‬ا‪Y‬ﺙر ا‪#W‬دی و ا ‪(,‬ث ا&‪ %‬و وﺱﺉ ا‪+‬ی

(317) ‪ 4(+)،C‬و ‪ 4(1‬ا‪ %k‬ع‬ ‫ا <‪،4‬ا‪#)5k‬ر‪،2002،4‬ص‪.113.‬‬. ‫‪- 14 -‬‬.

(318) ‫


(320) ‬. ‫اـــــ اول‬. ‫"‪ 4l D)E‬دو ‪ 4‬ﺥ ﺹ‪)" ،4‬ن ‪ $+ $‬ا‪ +,‬اح إ‪ +5‬ا"‪ l‬ت ‪ 49{ 4G‬ا[‪4 " uF+ #‬‬ ‫)‪(1‬‬. ‫‪ +5 49 ,‬ار‪.‬‬. ‫ن ا ‪ F‬ة‬ ‫و ‪ $% 2‬أآ‪ S +‬ﻥ< ا ?‪ 4‬أ‪ ,‬ت ا ‪ 4 l‬ا ‪ J‬ق ا ‪ 4(19‬ا 'ي أ‪ ,‬أ ّ‬ ‫"‪ 890 # +‬ا ‪ D‬ا ‪ M9 D*+‬ا ‪، 4(1‬وأ ‪ " 890 R‬ا}ﺙ ر ا ا‪ 890 4,‬ا ‪، 4(1‬و أن‬ ‫"‪ 1‬ح ‪ 890‬ا أي ا م ‪ 5‬ﺉ‪ D‬ا ‪.4(5‬‬ ‫اع ا‪ :*8‬ﺕ‪-‬ی ا‪ R,‬ا&‪<

(321) AP -8‬ﺕ ﻥوﺏ‪27) 6‬أ‪U‬ی ‪1987‬م(‬ ‫‪ 1987 45 2‬م أﺹ‪#‬رت ا ‪ 4 l‬ا ‪ 4‬ا ‪#F+‬ة ‪ ,‬ارا ‪0 D F‬ان "ا ‪M‬ر‬ ‫ا (‪ 2000 45 2 G‬م و ‪#‬ه " ه'ا ا ‪#$ +‬ف إ ‪ uF" 8‬ا ‪ 4 +‬ا‪ *+,k‬د‪4‬‬ ‫ا ?‪#+‬ا‪، G 4‬و ‪ 2‬ه'ا ا ‪ +‬و [ول ة و‪#F I " A‬د ‪ 4 +9‬ا ?‪#+‬ا‪،4‬آ' ] و‬ ‫‪ 2‬ا ‪ +‬ا ‪ $‬ﺉ ‪# "> , 4l9‬و هر‪ B‬ﺏی[ﻥ " وز ة ا و‪x،4G(9 V‬ﺹ‪#‬ار آ‪ +‬ب‬ ‫ن ا ‪4 +‬‬ ‫ان" ?‪ 9(+‬ا ‪ +E‬ك"ﺡ‪ (+ c‬ه'ا ا )‪ +‬ب ا[ول ‪ S‬ﻥ‪ 0‬ا 'ي ‪ S9‬أ ّ‬ ‫ا ?‪#+‬ا‪ 4‬ه ‪ 4U,‬أﺥ‪ 4,d‬و إﻥ? ﻥ‪# 4‬ر ه ‪ 4 " 4U,‬و ‪، 4G‬و ه ‪4U,‬‬ ‫* ‪ 4‬و ?‪# 49(+‬ر ه ‪ Z91+" 4U,‬إه‪ +‬م أ‪ 2‬اد و ‪ ?5X‬ت و ﺡ) ت ا ‪، F‬و‬ ‫ن آ‪ D‬ا[ﻥ ط ا ‪ 4 +‬ا ? ﺉ‪#‬ة ‪ 2‬ا ‪ E‬ل و ا ‪l‬ب ‪ 2،‬ا ‪#‬ول‬ ‫‪ #,‬و‪ R‬ه'ا ا )‪ +‬ب أ ّ‬ ‫ا * ‪ 40‬ا ‪ ،4#+‬و ا ‪ 4<9=+‬إ‪ *+,‬د ‪ uF" k‬ﺡ ‪ %‬ط ا‪#+5‬ا‪، 4‬ﺡ‪ 8+‬آ ﻥ> ه'‪Y‬‬ ‫ا[ﻥ ط ا ‪#(" 4 +‬و ﻥ ;‪ 4F‬ا ‪ّx2 F‬ﻥ‪#(" $‬و ‪; 0‬ة و رة ‬ ‫ا ?‪[،D(+‬ﻥ‪ 890 +" $‬ﺡ? ب إ‪d$+5‬ك ا ﺹ‪ #‬ا ‪ ; (1‬ل ا د‪ 4‬و إ‪+5‬ا‪. 2‬‬ ‫ن ه'ا ا )‪ +‬ب ‪+ ;+‬ﺹ " إ ‪ 8‬ا[‪ 2‬اد و ا ‪ ?5X‬ت ا ‪ F‬آ ‪ 2 4‬ا ‪#‬ول آ ‪، 42‬و‬ ‫إّ‬ ‫‪0#‬ه إ ‪ 8‬ا م ‪d F‬ت " ‪ 4‬وا‪ A 45‬ا ‪ ? 890‬ر ا ‪ 4 +‬ا ?‪#+‬ا‪، 4‬و ‪;+‬‬ ‫‪ D)E‬ﺥ ص إ ‪ 8‬ا ‪ 4 l‬ا ‪ 4‬ا ‪#F+‬ة‪ ،‬ﺡ‪ 0# c‬إ ‪ "X #0 8‬دو ‪ A l‬آ‪D‬‬ ‫ز‪ 0‬ء ا ‪ U, 2 M9‬ا (‪ 4G‬و ا ‪. 4 +‬‬ ‫و <‪ #0 D‬ه'ا ا ‪ # "X‬ﺥ ‪5‬ات ‪ S‬ذ ] ‪ 4# 2،‬ﺭﻳﻮ ﺩﻳﺠـﺎﻧﻴﺮﻭ ( از‪D‬‬ ‫‪;14 2‬ان ‪ 1992‬م‪،‬و ا 'ي ‪ D)%‬أآ( ﺡ‪ 0 #E‬ﺡل ا (‪ 4G‬و ا ‪ >F" 4 +‬إ‪ %‬اف ا[‬ ‫)‪(1‬‬. ‫ا ‪#F+‬ة ‪،‬و ‪ 0 #,‬ف ه'ا ا ‪ " 5 "X‬ﻗﻤﺔ ﺍﻷﺭﺽ" "‪ 890 d #‬أه ‪ +‬ا ‪.4‬‬ ‫)‪ (1‬ﺥ ‪#; #‬ار‪،u 5 A; ،‬ص‪.39.‬‬. ‫‪- 15 -‬‬.

(322) ‫


(324) ‬. ‫اـــــ اول‬. ‫اع ااﺏ=‪ 6#:‬ارض ﺏی( دی‪R‬ﻥو‪ 1992‬م و ‪(I‬هﻥ&غ ‪ 2002‬م‪.‬‬ ‫"‪ (+‬ه "‪ S‬ا ‪ – S+‬ﺡ‪#0 c‬ت ا ‪ 4‬ا[و ‪ ( $ 8‬از‪ 199245 D‬م و ا ‪ J‬ﻥ‪4‬‬ ‫‪#‬و ‪; 4‬ب إ‪200245 2‬م‪ S -‬أآ( ا )‪ (?+‬ت ) ‪ 42‬ا (‪، 4 0 4<* E‬و ‪ F5‬ول‬ ‫أن ﻥ‪ +‬ض ‪ 2‬ا ‪ S+1‬ا ‪ S+ +‬إ ‪ 8‬أه " > إ ه "‪ S‬ا ‪:S+‬‬ ‫أو‪ #:W‬ارض ﺏی( دی‪R‬ﻥو ‪1992‬م‪:‬‬ ‫ ‪ #‬إه‪ 4 , > +‬ر ‪ 4U‬ا (‪ 4G‬م ا )آ‪، Z‬و ﺡ‪ U‬ه ﺡ‪ #E‬آ( ‪ , S‬دة‬ ‫ا " ‪ 150 2 DJ‬رﺉ دو ‪ 4‬و ‪، ]9‬و ‪ ; #,‬ءت ه'‪ Y‬ا ‪ # 4‬ور ‪890 0 S E0‬‬ ‫)‪(2‬‬. ‫‪ "X‬ا[ ا ‪#F+‬ة ا[ول ‪ S0‬ا (‪ 4G‬و اﻥ? ن‪.‬‬. ‫و ‪ #‬آ ن ه‪#‬ف ه'ا ا ‪ "X‬ه و‪ A‬أ‪ +9 4 0 4G 5‬ون ‪ S‬ا ‪#‬ول ا ‪ 4<9=+‬و‬ ‫ا ‪#‬ول ا ‪ u91 S 4#+‬ا * ‪ R‬ا ‪ +E‬آ‪ D(+? 4 F 4‬ا[رض ‪،‬و ‪ #‬ﻥ‪4 , >9‬‬ ‫ا[رض ا ‪ 0‬ا (‪ G‬ا ‪ S‬ﺡ‪ 49‬ا ‪ +‬آ ‪ 890‬ا ‪M‬اه ا (‪ 4G‬إ ‪ 8‬ﺡ‪ 49‬ا (‪cF‬‬ ‫‪ 890‬ا ا‪ D‬ا‪ *+,‬د‪ 4‬و ا ? ‪ 45‬و ا;‪ 40 +‬ا ?‪X‬و ‪ S0 4‬ﺥ‪ u9‬ا[ز ت ا (‪، 4G‬و‬ ‫)‪(3‬‬. ‫إ‪ +5‬ار ا ‪9+‬ث و ا‪+5‬اف ا ‪+‬ا‪ #‬ا 'ي "‪ +‬ض ا (‪.4G‬‬. ‫)‪(4‬‬. ‫و ‪ >9J " #,‬ا ‪ +‬ﺉ‪ V‬ا <ر‪ 4‬ا ‪ 890 4(" +‬ا ‪ S 40 l 2 4‬ا"< ‪ ,‬ت ﻥ'آ ‪: $‬‬. ‫‪ -1‬إ"< ‪,‬ـــــــــــــــــــــــــ‪ -+ 49+ 4‬ا ﺥ و ا ‪+‬ع ا ( ; ا;‪ 4$‬ﺙ ر‬ ‫ا ‪9+‬ث ‪.‬‬ ‫‪ -2‬وﺙ‪ $;" #" 2 DJ +" 4‬ت ‪ S‬أ;‪ D‬ا ‪ ?+‬ا ?‪#+‬ام ‪ -9‬ت ‪2‬‬ ‫ا ــــــــــــــــــــــ ‪.‬‬ ‫‪-3‬إ‪d0‬ن ر ﺡل ا (‪ 4G‬و ا ‪ 4 +‬ا 'ي ‪+F‬ي ‪ ( 40 l‬دئ "‪#F‬د ﺡق و وا;( ت‬ ‫ا ‪#‬ول ‪ 2‬ه'ا ا ‪ l‬ل‪.‬‬. ‫)‪#0 (1‬ﻥ ن ا ?‪ #‬ﺡ?‪،S‬ﻥ‪.‬ی ا [‪#‬ت ا و ‪،‬دار ا[اج ‪ ( ،‬ن‪،‬ا ‪ 4(1‬ا[و ‪،2003،8‬ص‪.197.‬‬ ‫)‪ (2‬زآ ‪ #(0 # F‬ا ه ب { ﺡن‪،‬إدارة ا&‪ %‬ﻥ‪ (+‬ا‪3‬ﻥج اﻥ‪ 4(1،4.‬ﻥ س ا ‪، S#‬ا ه ة‪،‬ا ‪ 4(1‬ا[و ‪،2005 8‬ص‪.51.‬‬ ‫)‪ (3‬ا ;‪ A‬ﻥ<? ‪،‬ص‪.51.‬‬ ‫)‪( 4‬‬. ‫‪Jean-MARIC Herribey,le développement soutenable,economica,paris,1998,p.8‬‬. ‫‪- 16 -‬‬.

(325) ‫


(327) ‬. ‫اـــــ اول‬. ‫‪-4‬أ;‪#‬ة ا ن ‪، 21‬و ه ﺥ‪ ( u(1+ R ?" D 0 41‬دئ ‪ J‬ق ا[رض‪ ،‬آ " ‪DJ‬‬ ‫أآـــ(ــــ ‪ F‬و ‪ 2 4#; 4‬ا ‪ +‬ر ‪ S u2+9‬ا ‪ $;+‬ت ا ‪ U+‬ر‪ 4 +9 4‬ا ?‪#+‬ا‪ 4‬و ا ‬ ‫ا‪ *+,‬دي‪.‬‬ ‫آ "‪ (+‬أ;‪#‬ة ا ‪ 4‬ﻥ ‪ V‬ا ‪ D‬ا ‪ D E‬ا 'ي "(‪ 182 +‬دو ‪، 4‬و ا =‪ 41‬ا ‪49*<+‬‬ ‫ ‪ uF+‬ا ?‪ D(+‬ا ‪+‬اﺹ‪) D‬آ‪ Z‬ا[رض ‪،‬وه أول وﺙ‪ S 4‬ﻥ‪ <"x 8MF" $0‬ق دو ‬ ‫وا‪ ) A5‬إ; ‪ 0 0‬و إ ‪+‬ا ‪ S 5 5‬أ‪+? 890‬ى)‪.(1‬‬ ‫وا[;‪#‬ة "‪ S 49?95 A l‬ا ‪ 0‬ت "‪ 2 M+‬أر‪ d*2 S‬و ﺉ‪ 4‬و ﺥ ?‪k l E0 4‬‬ ‫‪k l S‬ت ا ‪ DJ ،D‬آ‪# $ D‬ا ه ‪ S‬أ د إ‪ +5‬ا"‪ +< 4l‬ة إﻥ‪ 0 49 % 4 +‬ل‬ ‫)‪( 2‬‬. ‫ا ‪9 +‬م ا م ‪ 4 F $‬ا (‪ 4G‬و ا ‪ 4 +‬ا (‪، D )+ D)E 4 E‬‬. ‫و ‪ > U" #‬ا ‪ 5‬ﺉ‪D‬‬. ‫ا ‪ #0 ?" +‬ا ‪ 890‬ا;‪ 4$‬ا ‪ #F+‬ت ا ‪ S +‬ا. )‪ S‬أن ا;‪ $$‬ﺥ‪d‬ل ا ن ا اﺡ‪ #‬و‬ ‫)‪( 3‬‬. ‫ا ‪،S E‬و ‪ D)E‬ﺥ ص ا ‪ #F+‬ت ا ‪:4 +‬‬. ‫‪ –1‬ا ‪ <+‬وت ‪ S‬ا ‪ +l‬ت اﻥ? ﻥ‪) 4‬ا ا * ‪ 0‬ا ‪ -‬و ا ا ا <ـــــــــــ (‪.‬‬ ‫‪, <" – 2‬ـــــــــ ا < و ا ‪l‬ع وا ض و ا[‪ 4‬آ‪+‬ا‪9)E A‬ــــــــــــــــــــــــ‪ 4‬ا ‪+‬ـــ‪9‬ث‪.‬‬ ‫‪#" –3‬هر ا ـــــــــــ‪ M‬ا (‪ 4G‬و ‪ S $(+‬إﺥ‪d+‬ل ‪ 2‬ﺡـــــــــــــــــــــــــــ ة ا ) ﺉ ت‪.‬‬ ‫و ‪ #,‬أو‪ >F‬أ;‪#‬ة ا ‪ "X‬أه ‪ 4‬ا ‪ 2 D‬ا"‪ l‬ه ت ا ‪:4 +‬‬ ‫‪ – 1‬ا ‪+‬ـــــ ون ا ‪#‬و ‪ 4 + Dl+9‬ا ‪+‬اﺹ‪ 2 49‬ا (‪#9‬ان ا ‪، 4‬و ا ? ‪ 5‬ت ا ‪49F‬‬ ‫ا "(‪. $ 41‬‬ ‫‪2 ) – 2‬ــــــــــــــــــــ‪ 4F‬ا < و ‪ 4l‬ا‪5‬ـــــــــ‪d$+‬ك ﺥ ﺹــــــــــــــ‪# 4‬ول ا <ـ ة‪.‬‬ ‫‪ –3‬ا ‪ 4F* 4‬اﻥ? ن ‪،‬و ذ ] ‪+‬أ‪ 4‬ا ــــــــــــــــــــــــــــــ‪ S 4,d‬ا *‪ 4F‬و‬ ‫ا (ــ‪.4G‬‬ ‫‪ 4F2 ) –4‬ا[ اض ا ‪ 4{+‬و ا ‪ A، 4#‬اه‪ +‬م ‪ 0 D)E‬م ‪ 4 0‬ا[{< ل ‪،‬ا ? ء‪،‬‬ ‫ا ?‪.S‬‬. ‫)‪ 4 ? (1‬زرﻥخ‪،‬ا;‪ S‬ا ا ا

(328) و وا‪ =#‬ا ‪ 6U‬ا‪aR‬اﺉ "دراﺱ ﺕ‪،" -‬ر‪ 4 ;، +?; 4 5‬ا ‪l‬اﺉ ‪-2005،‬‬ ‫‪،2006‬ص‪.123.‬‬ ‫)‪ (2‬ا ;‪ A‬ﻥ<? ‪،‬ص‪.123.‬‬ ‫)‪ ( (3‬زآ ‪ #(0 # F‬ا ه ب { ﺡن‪،u 5 A; ،‬ص ص‪.52-51.‬‬. ‫‪- 17 -‬‬.

(329) ‫
