• Aucun résultat trouvé

تاثير عمل المراة خارج المنزل على تصورها للعمل المنزلي

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Partager "تاثير عمل المراة خارج المنزل على تصورها للعمل المنزلي"

Copied!
65
0
0

Texte intégral

(1)

!" # د % &%ا

ا ' " (

)

م

ا

' (+ا

! +او

!,

'

ع (+ا

ــــ !" ــــ / % ا ــــ " 0ارد

ة )1"

ج 34

5 6

ةد 7

0 ا

8

'

ع (+ا

9:34

:

'

ع (ا

ا

&"

دا 'إ

< ا

:

4

فا 7إ

ةد 0>ا

:

-7 ا

ر ?

-أ.

0

A A0 " ي

, 6 ا 6

:

-أ.

, 6" ة C ن ز &%

-أ.

6 # ر دا " 0

-أ.

8 " A A0 " ي 0

" ا 6! ا

2013

-2014

(2)

، إ ّ ا ا ةر او در ا ن ط و او ا ؤ ھ ةر ا ّنإ ىر! ا ق ا # $ ظو ط ار & ا م ظ ةر ! ا هذھ ر * و . ؤ ا & ،ير,از ا $ ا ل/ ھ & ا ةد # ا ةر ا ل/0 و ّ ا ا ا ,0 او ب ا ظو ،ف, ظو ةد ن ؤ ، اد# ا ن عو ز ث 5و او ةرو/ذ ا ج ا ةد إو تاذ ا ل /0 و ر او ر ا ت ؤ لوأ ھر . و9 ز ! م او وز ا رود و ةأر ا : و ;< ا ,0 ا ل * ث ر تار او ل ا ل/ ;< رد ل=! ن ك ذو ز ا ء @=* ل/و ، ز ا ھرودو ةأر ا ةرو9 #9 < ا ا ت @=* ا & كر 0 وھ . ةد ر,از ا ةر ا ت&ر د#<& ، ا $ ا ت ن ا ر A ا ر و ا @ & وأ ، <!اد ا @= & وأ ، /ر ا </0 & ءاو تار A

. هذھ جرد و او ، او & #5 ا ر A ا ر طإ & تار A ا ّ ا د <# ا ةر ا ن لو داد ز اذ ا ء / او يو ا ط< او م ا & م <* ا & ت<5 ةد د م @ زور $ 5 د ةر أ ; إ ةأر ا ز/ار & ر A و ھ &ر ر5/أ 0 * ىو ق # و . م او وز ا ةرو9 ھ ةأر ا ةرو9 ت / د* & وز < * ا ت 9أ , ط ا د* و م <* ا 9ر& ث ل *< م # ل9 ن/ ، ا ة ا & مھ و ل *< جر! ل 9 او 9 او م <* ا ل & ء ا تر9 ; وأ در ر * ا و5 ا ن ط ر ا م # او ةأر < * ط ا تار < ج ا ةد ا . $ ار م # ا اذھو ا أد ةأر او ل ر ا ن ةاو ا مد*& ، ل * ا & م ظ < $ ار ;< د 9 @ا ء ا د او ل ر ا ةرط * يذ ا يو ا م # ةأر ا ر9 و ل ر ا

< * ا ن و <, * ا & ةرور ص9! ةأر ا م <* ّنأ ;< = & ، & #5 ا وز ا . ل *< ةأر ا جور!& ود ن , إ * C 9ا ل ،ةر ا ل!اد ,ر ا ھر ھرود ط< ! م # ا و و ا ھرود ه ا $ ا تاد# * و م @و * ط ا ھرود طوA ; إ * ! & ن ز ا ل * ، ىر!ا ن ر ! ا < ت از او فورظو ر 5أ م5 ن و ، ا لؤ ا :

(3)

-ةأر ا ل ر ؤ ف لز ا جر ! وز ا ص! # راود%ا ؟ ز ا ل & م ( ا -لھو ؟ ا ) ن ن+, راود%ا # ر - ا اذھ هذھ ن E و ا فادھ ا تء ت ؤ ا : -ةأر ا ل وز ا ز ا ل ا / 01 ا ج ا د لز ا جر ! . -ةأر ا ل يدؤ وز ا راود%ا / زو ةد ا إ . -ةر+%ا ل!اد ) ن +, إ راود%ا # ر - ا يدؤ .

(4)

# ا م ھ < قرط ا فو اد ا : 3 -1 ا تارو ا : 5= ا </ ا ; إ دو* رو9 ا </ ّنإ "

représentare

"

ر* ا A< ا & < # ا " رو9 " وأ " ل5 " ار ء 0 ا ل* يأ ر ا ه * و . :ّ أ ;< < ا سو # ا :&ر* و " ر/ ا فرط ن رو9 نأ ن/ ل/ ." ر * و م رود ل ا

Emil Durkeim

لوأ تارو9 ا مو ت C<ط9 ا اذھ مد! ا ن ھ ّنأو او در ا ث ا ل دو* = وط ب G C<ط9 ا اذ + #و +و

Moscovici

ا تارو9 ا فر* يذ ا " م ھ او م # ا ن م ظ ر / او ر < # رط ھو ا ط و ا د * أو رھ ظ ،$ او #<* ا ت ر او و ا *@او لو ." ھو " 9 ! ا &ر* ا ل /0أ ن ل/0 ر * / م ظ و &ر* م ظ ّ إ ،$ ا وھ و وھ ن ر " ، ل/0 ; إ ر 0 ذإ $ او در ا ن ل9و ةز ھ & ر ّ ا ا 9 ا / ّ أ / ،كر 0 ا ; * ا يأ 9 ! ا &ر* ا ل /0أ ن &ر* ن و/ ا تار A ا ق&و ت 9 ! /ر 0 . H تارو9 ا مو د د ن/ ت ر* ا هذھ ل=! ن : -&ر* ا ب ا ر&و . -دار& ا ل 9 ا H0 . -$@او ا ر ; إ فد . -دار& ا كو< : و . &ر* / ت دو

DeriseJodelet

ّ أ ;< " ;< ةرط < # # ا ر ل * ا # رط ط ." وھ رو9 ا ل*& وأ تارو9 ا ّنأ ىر ر!آ ف ر* &و : د ثد ر/&و <# < * # # ء ; إ فد ا فر* ل/0 ھو ،ء 0 ن Dا لA0 . ّ H ىر / " م د ا ل=! ن دار&J ا ء ا ن ر * &ر* رھاوظ و تار !و ت ر ر/&و /و< جذ " .

(5)

ّنأ لو# ا ن/ م ن و : ن و هر &ر* ب ن ا رو9 ا ،فر * ا ر * :ّ < * ا ب ا ; إ & D فر * ا هذ در ا م # ل=! ن @ ب و ا $@او ا ن . 3 -2 ل ا : م * ا ةر د ;< ةدد* د * أ تاذ < 0 ا ةرھ ظ وھ ل * ا ّنإ ا سو ل+ر M.Mauss ن ن Dا : ذ & ل5 ا و و ا و د @ ط / ا : * ا ف< ! و ل * ا 9!0 # 5و ا <9 ا وذ ا و ،ل *< : ر د ّ ا ا ت @=* ا / 0 <9 ا وذ ا و ،:ط و :< ن / $ < و ل * ا ت ل!اد ن دو و ا دار& ا ن L . د < 5 و & و و ، # ا ماد! ا ر # # ّم * ط او ن Dا ن ز / < * ت د! وأ $< ج ا ضرA و ر/&و < اد ھذ ب<ط م ا ن ير0 ا ط 0 ا ف 9أ ض* ل 0 ل * ا مو ب اذ و ، ر0 ا ت ا ن < و ،رو H ا ر G ز ا ل * / ،ر أ نود ء او ل ر ا مو# ّ ا ل ا & ل5 ا ةر ا ة & رو ط0 ا هذھ ل5 ث وط ا ل * او يود او &ر ا ل * او و * و ت ع 0ا ل ا ن . 2 3 -3 4 ظو ا وأ ) ا : ز ا ت * ّ أ ;< إ رظ ا ن/ & در ا : مو# يذ ا ل * ا ل # $&د ر H ا نر # /< < م ظ ل=! ن ا كاردا ن / ا &و،:< ط لوذ ا د او ل * ا . 3 3 -4 ز ا ل ا : , 9 ا ّن ّو/ ,= ا ء ا مظ* ة & ةرر/ ا و ا ةر ! ا وھ ن / ا ن ار / @ . ;< : م ا @=طاو ، و تار ب<ط ّ ا ا ر G ل ا ن و وھو قور&و ت &= !ا دو و ر / ا ن ل ا هذھ ل/ . 1 1

Denise Jodlet, Représentation sociale : phénomènes, concept et théorie, paris, PUF,pp 364-388.

.16-15 ص ص ،2011،1ط، ر* ا ةأر ا ظ ،ر9 ،16512 دد* ا ، ؤ او ل * ا ع ا م< و عو ا2

(6)

فر* & ,ار ا ا ن ّ أ : 3 -1 ا رو ا : ل * ا رو9 ; إ ر 0 ا &و H او ر ا &ر* ا ن ل/0 وھ

* ا &ر* ا و &، <* ا &ر* ا ن ف< ! ّ او ت وز ا ت= * ا ء ا ىد ز ا ر9 ن ّ ا او عو و ا ءازإ ت ھ او ءارآو تاد# * و ،م @و ، ر * و ، &ر* د $@او< ط* . 3 -2 ل ا : ل # ر أ ;< : ل9 يذ او لز ا جر ! ةأر ا ل : د9# و . 3 -3 ز ا ل ا : & <5 او < تدو* و ء ا <* د ا ت /ر ن ةر وھ < : ، قو ا ، / ا ، ط ا ، س = او او ا ل G ، ر ا C ،ب ر او ف ظ ا يد@ * ر G أد ;< , # ا ا ت @=* ا ن ل!د يذ او ل ط ا ر و . ر/ ا راد ،ةرھ # ا ، ھ @ مھ ةر9 * ؤر :ةأر ا ع ا م< ، ا ن 1

(7)

م < ارظ و ،م ھ ا ن ر 5/ ا ت ّ ا ع ا م< عور& د أ ير ا ع ا م< د* :</0 يذ ا و ر* ا $ ا & ةأر ا ن ھراوداو ا ر ظ ، 9 ! ير,از ا ّ ا # ا ھ م ھا A ا د* 9 ! ، او ا مو<* ا ف< ! يذ ا ر ت ارد ا هذھ ن ن و ل9 : ن ل/ تر ث ،ت * ا ر ةأر ا ةرظ ن ت5د ّ ا ت ارد ا " د زو& ت , " ، " يواد + ا لاو " ت@ &و ز $ و ت* ! ر ا ل ار ا ض* & ةأر ا ّنH ىر ّ ا ل ر ا @و# . ــ ارد & و ا ت ارد ; إ & D د # ا ت @و* ا لو ن نو/ ;< * ا ط0 ا & ةأر ا /ر 0 ر * او ) 234 ( ف0 /ا ، ةأر إ م5 ، =# ا مد* س Dا < ،ةأر ا ;< ل ر ا ةرط ھ /ر 0 ت @و* لوأ ّنأ ظ ا ل ر او ةأر ا ن ةاو ا مد* س Dاو ،ةر ا جر ! ل *< د ا ةر . لو م @ ّ ا ارد ا د/ؤ / " ر ا ةأر < ا /ر 0 ا تادد " /ر 0 ا ّنأ ا تار A ا ب ف< ! ةأر < ا : ا، ا ,0 ا ،ر * ا ، <* ا ا ا و ا ،ل ر او ةأر ا ن ةاو س Dا ، اوز ا . ر/ذ ،ل *< ةأر ا جور! $&اود ن ت ر أ ّ ا ت ارد ا ص! & ّ أ : م @ ارد ر ھ

Hear

ن< * د ا # ط ا ن ء ا ّنأ ةرط ا ن و <A 0 ا ةأر ا رود ن ل * & ، ةد ا ل أ ن ةأر < # ط ا س ط ر هد ذإ ، ل * ا ; إ ةأر ا $&د يد ا ارد L, ت<9و د@و ، < * ا ط ن& د , ّنأ ; إ 61.5 % ةرور < ن< * ةر/& رو ظ ل ، ل *< ةأر ا جور! ن د و ا وھ يد 9 @ ا $&اد ا س ن/ ، د 9 @ ا ت د# و ، تاذ ا ت 5إو رر ا ارد ر

Klidjer

ك ھ ّنأ " ت ا ن ار / دد ب ن< * ,= ا ك, وأ ن ر5/أ ت 0إ ن :## و ل * ا ةذ ل أ ن ن< * د 9 @ا ." 9!0 ن و/ & ھد #,= ل أر ةأر ا ق # ; إ يدؤ اذھو ر A ا ر د# و ا / و . 1 دد* ا ، او ا ت ارد< د / ا، ر ا ت @=* ا ;< هر5أو ةأر ا ل ، د ت ر&1

(8)

ر ا " وز ا @=* ا ج ا د أ ةأر ا ل ّنأ لو# ا ن/ م5 ن و . 1 م @ / و & ن ھو د

Blood et Hamlin

;< ت ا جر ! وز ا ل ر5أ ارد تارار# ا دد ّنأ ; إ ارد ا ت<9و و ر ا ط< ا ت @= & ر A 9 ! ا ت *@و ا ذ! ا ّ ا تارار# ا دد ن ر5/أ ذ ا $ و ت* وو ت= * ا ت وز ا ذ! ا ّ ا ،ت= * ا ر G ت وز ا ّ أ م @ ّ ا ارد ا , د ا د& جر ! م ا ل * ّنأ ت & ب ا ط< ;< : ر 5H و ء او م ا ط< ;< ار 5H ت ا . ّنأ ;< ر * اذھو ;< 9 ! ط< ضر& & 9!0 ا ر ر ن / وز< يد ا ل=# ا ا ارد ا ّ أ ، , أ م @ ّ فار

Ragh

ط< ا ّنأ ت ّ د#& ةرھ # ق= و ار 0 &

ر9 & #<! ا م #< س/ * ةأر ا ل ّن جوز ا د & G ز/ر ةر ا &

. يذ ا وز ز ا ةأر ا د! جذو & بارط ا ثود </0 ىر!أ ت ارد ر 5 / ك ھو ،لز ا جر ! ل * : ت @ ل ا اذھ & ارد تو 4

Jephcott

ت وز ا ;< ت @و ت= * ا " جذ ا ;< جر! :ّ $ < د :ّ أ ;< ةأر ا ل ; إ نور 5/ ا رظ ھد ا تاد# * او م # ا ;< و ر ا ة < ! ار ا <9 ا "... ار 5/ C < K& ك ذ و اود ا عار9 C<ط9 ر . 5 ا ت<9و و ز ا ل * ا ص! & ل *< ا م # ا * ت ارد ت @ د@و نآ وأ ;< ت ر أ ارد ل=! ن 40 ت ز< ا تو ا ت ر ن وز :ّ H ،ت ر ا ن ا م & ث او رو/ذ ا ن و ا قراو ا ةد ن ل <# < = ك ھ ّنأ ن مGر ا ;< ت ا ر رود وھو يو5 ا ظو ا رود ا ,اد لظ & ف, ظو او . 2 ت @ ا ر ا ر ، ر,از ا ةأر ا ;< ت ر أ ّ ا ت ارد ا ن ن و " ةد رو& " ناو ت " ل+ ا م ظ و ر;از ا ا " ا /0 ا ت ّ او : لھ ءازإ ةأر ا ه ا ر A ; إ يدؤ يذ ا وھ ل * ا ناد ; إ ةأر ا جور! ب Dا ت9<! او؟ ن ت و ا مGر& ، * ط ا و9! ا ن بر # ر,از ا ةأر ا و9! نأ ; إ 5 ا ا لاز او د 9 @ ا ; ةر مد ; إ $ ار اذھو اد 9 تاد و ا .275 ص،1984 ، ر* ا ا راد،تور ، < * ا ةأر ا و/ ،ح ا د م ھار ا < /1

(9)

;< تاز, ا ء ا ّنأ ;< ت د ت= # ا ّنأ ;< = & ، در& ةرد و 9!0 ع @ا ل ط ا ن ل@أ دد و ا <* ا تار ط او م <* ا ن ل ىو . ;< نھر اذھو & #5 ا $ ا فورظو ةأر ا فورظ ; إ $ ر ةأر ا ل لو ت ارد ا L, ّنأ * ةر او ةأر ا & ش * ّ ا او . أ ت @ ّ ا ارد ا ص! & ّ " ر ط د بر " لو هارو /د ورطأ ھو " ل * او ز ا ء ا : و ا ت @=* ا و نو * ا ةذ ا " 2009 ,0 ا ّنأ ن اذھو د او < نو< / ن ا =/ ةدد تاء ء ا ;< ر5ؤ ا و ا ط را ق ث ، و ت @= ن : و و ا & #5 ا د * أ رار ا ل=! ; إ ىدأ ز ا ء ا & هرو و ةأر * ط ا د* او & ت= * ا ء < ز ا د او ا :, ; إ ز ا ل * ا وؤ ل & $ ا <9او $ س رد ا / و5 ا ن ا ن 5و * ط رار ا طر0/ . ،ت ؤ ا ن د د* ا حرط $ ا & /ر 0 و ھرودو ةأر ا ل ن ث د & ّم5 ن و ث ا اذھ ء اذ و لظ & ز ا ل *< وز ا < * ا ةأر ا تارو9 ;< ءو ا ء # D 0 * ّ ا ا ة ا .

(10)

ل * ، *@او ا م * ا & ء 0 ا ثد ف / $@و C و ظ = ; * ء ط ا ;< رظ ا اذھ & تد ا د# و & ل5 ل!اد ةد ;< ث ا : 1 -4 ظو ا ل!د ا : ل < ل=! ن ا رھاوظ ا سرد ىر / رظ ل!د ا اذھ ر * # ا : ظ أ ف, ظو ل < ل=! ن $ ا سرد وأ , ظو . د* و ز و+ر & رو

T.Persons

ن $ ا ت و ّ ا 5 د ا ظو ا ؤ ن ظ ا م # ا نو / س ا ّنأ ىر ث ، ا ل* ا روظ و ا , ا رو ر * او راود او ا ق ن ةر $ او ا ,0 ا ل=! ن ا عر و م يذ ا ةر ا ق : أ راود ھدار&أ : ھدو ء ا ، وز ا ،جوز ا /ر 0 ا فطاو* ا . حرط ير !او " ز و+ر & " :* و يذ ا # ا م # ا ن ءز ةر ا عو و ّن دو* ةأر او ل ر< راود ا &ر* $ ، ا ء ا . ر ا رودو / * ! ت @= م ط ر دار&أ ن و/ ةر ا ّنأ و فو $ ا & د

,0 ا ل=! ن ط#& ةأر < ص9! ز ا ل * ا ر ا & ل < ا & اذھ ; إ د أ ةر ا ل @ ن ة #< ا ا . 1 2 -ا لد & -ا ل!د : ت رظ ا ثد أ ن رظ ا هذھ ر * & ت د! ا ّ ا ر ، ر او وز ا ت @=* ا ل < و وط ا ل *& ا يأ ا لد ا مو ;< مو# و ن ر!Sا ن : < لو9 ا نو*@و يذ ا د, * ا /ر و دار& ا مو# ّ ا . د/أ / و1& ر &

Peter Blau

رظ ا هذھ : < ت @ مھأ ل!د ا اذھ ب ط@أ د أ : -د ا < * كّر ا ھ د,او او ف / ا ر * ا ت @=* ا ق ط & ل . ط#& د ء 0أ ن د,او او ف / ا مو ر * و * ء 0أ ن ل . و* يا م ير ا لد ا ت < ّنأ ,اد ا لد ا فارطا كرد د ل/0 .

(11)

: م ل ا هذھ ض* ھ وز ا و از ا & ةر ا ل!د $&ر . 1

(12)

ف0/ ا ; إ فد ع ا م< ماد ن , # ا ت @=* او ق, # ا ن ا رھاوظ ا ل < او ف9و او ر5H او ظ = ا ،ن يذ ا <* ا L ا ;< د * : K& ، < ! ا ل <* او . و ط ب يذ ا L ا ث ا ضر G وأ ، و ت از ق, # ن ف0/< : * نور!Sا < ق, # ;< ھر او ف ر* < .

6

-1

+ارد ا @)

:

وھ L ا ّنإ " ةد د* او و ا ر /& ا ن < < ق @د ا ق او C 9 ا م ظ ا ن& # # ا ن ف0/< " 1 م ّ ا # # ا هذھ ت / نإو & 0 /ا , ا # # ا ةرور نو/ & L ا : 0 نأ ن/ ا ن و ، ة ا ن " ل9 ةدد* ا عور ا تاذ ةر 0 عر ا H ل9 ا وھ يذ ا م * ا عو و ا عر ذإ ،د او ; إ ھرود عر ن او ،ن ; إ ر /&أ ; إ ث ا عر / ،ث " 2 . م @ ء 5أو ، < ! ا ر9 * ا هذھ م ظ < * ث ا ن ز ا ة ار $ #ط و <# 9 ر /& ا هذھ ق ب . ّ ا ھ عو و ا * ط ّن و &ر* ; إ فد يذ ا < < ا 9و ا L ا ;< د ا ّم د#& L ا دد ل < و لز ا جر ! وز ا < * ا ةأر ا تارو9 ، ز ا ل *< 9و ا L ا ر " ارد ثاد ا وأ س ا ن ،ف@و وأ ةرھ ظ ا * ط #<* ا ھار ا 9و ا ق, # ا ." 3 $ تار A ا ن @=* ا ;< ف@و او < < ل=! ن رھاوظ ا ر .

6

-2

+ ا ( ا د د,

:

د د د* H < ،L ا @= ّ ا ت و<* ا $ ا # * = ث ا * ط ارظ < # ا # ر !ا ّم و ،عو و تارو9 ا & <5 ا ت و<* ا مد* ارظ و ا &ر* ا < # ا ر *@و ا ت E # " 9 ا ;* ;< مو# < 9# < ن =/ ث ا فد @= ت ;< لو9 ا ل أ " . 4 .48ص ،1983،4ط، * ا ت و ط ا ناو د ،ر,از ا ،: #5و : ھ : <* ا ث ا ،ر ن ز د 1 .57ص،2001،1ط،$ زو او ر0 < برA ا راد،نارھو ، * ا ل, ر او تار/ذ ا داد إ ،ب ط د أ2 .34ص ،1974 ،ب /< * ا , ا ، ةرھ # ا ، ا ث ا د او@، @ ا د ناد ز3 راد،ر,از ا ،ع ا م< & * ا ل, ر او تار/ذ ا داد إ & ا ل د ا ،يدار 9 و نو* د * 4

(13)

ث ا & ن /ر 0 < /ور ا .

6

-3

,

ت,& ا /

د د

:

ث ا $ ر * " 9 ! ر9 و ص, 9! ةد وأ ن ھزّ /ر 0 ھر G " لو9و ا ب*9 :ّ K& ارد ا هذھ ز D ةر&و ا ز او د ا ت / E ارظ و ، ء ا & <5 او : ر !ا م5 ك ذ ث ا $ تادر ل/ & ت وز ا ت= * ا م A و و * ا ف ظو ا ع ط@ ا ا ر G ر !ا ّم س ا اذھ ;< و ّ H فر* " C 9 ث ا $ ر9 ن ر9 ء # ا ل ا & نو/ * ا ن عو فور* ر G * ا ن " 1 . & ا ر G ءار Dا ;< تد ا د@و اذھو * ا ب دود ا ت@و< $ ار ك ذو ، <5 ا ةر/ * ت ؤ ا & ت= # ا ءار إ و*9 د ا ; إ ; د يذ ا ر ا و يد 0رE A و ىد ا @ار ا ىد ت= * ص, 9! س نو/< ىر!أ ت ؤ & ت= – ل طأ ن د و ت وز -* ا . ت@و ا ن 9 !و ث < ةر&و ا ت / E ارظ و ارظ ت ؤ ا : ھ ر !ا ّم < ن / ن / ا بر#< ، اذ/و ار ا ت ء 5أ ر أ ّ ا ت= # ا مظ* ت / ا ن يأ 12 :00 ; إ 13:30 $ ر ا $ ن ز ; إ ن ھذ او< ا ت= * ا ; إ دد ن * ت= # ا ءار إ م ; تار ةد ن < ز/ار م <* ا ع ط@ & ت= * ا 9 !و * ا ت و 20 وز < ) 15 و * ا ف ظو ا ت ؤ < + 05 تاذ أ ( ا ت ر د : ، از ا * و ر ا ر د ، ا ر د ،م او @ ط ا ر د و * ا @ورز و 5 ، و * ا ف ظو ا 0 ، ا @ار ا، , ا دراو ا ر د ، م A ز ا ر ط ا ماد د@و 25 ن ط و مو ) 27 ; إ سر 21 ل ر&أ 2014 ( اذھو <ط* ا ب ّ ا ن رد ا س رد ت اذ/و * ر ا ء 5أ او ّ ا ت و*9 ا ن د* < # م # ا . ا رو ا ;< ىو ا يّذ ا < # ا ل د ط او ت ا $ ّم د# و : 1 ( ل * او 9 ! ا ة ا . 2 ( ر ا ة ا م ظ / . 3 ( 9!0 ا ت ا . ،فر0و /،يوار 9 د زو :ر )، < ت رد: ا مو<* ا & <* ا ث ا ،سر أ س رو 1

(14)

د

:

ھو نو ق لوأ م ن د ،ير از ا ا !او ا م " # "ّ % يذ ا 'و ا اذھ ، ا اذھ ھد ( ّ ا )#د * ! او )# +, او )# ا تار#. او ةر 0ا 1 ظوو ير 0ا ء ا تار#. ا ن ل 4 ثد%أ . ت ّ او !4 و 1 ظوو ةر 0ا ( ّ ا تار#. ا هذھ ّنإ . (او ت# ا ن ةأر ا ب #. ،راود0ا #زو ةد إ ت ھ ل 9 ةأر ا جور; )ط ر " ر,ؤ# د! ر ; ا 9 #! ص;# # ةر 0ا ل;اد 1#ظو ا ھرودو ل 9 ل*1 ا اذھ # ز# ر ا لو % اذھو ، ھرو* و ز ا .

(15)

ا

ـــــ

ــــــ

لو ا ث

ــــــ

ھ

ــــــ

ا

ـــ

ا

ـــــ

ر از

ــــــ

? 1#ر9 م#د+ لو % فو ، )#ر از ا ةر 0ا )# " إ قرط ا ل ! ،ف#ر 9 ا دد9 م أ ةر ف ظو او او أ ر ذ )طو ا .

1

ةر

ا

:

ف ظو ا ،ص

ا ،ف ر ا

1

-1

ةر

ا ف ر

:

ف#ر 9 ا تدد9 د+ " مو+ ا لو0ا Aا ةرو* ھر ةر 0 )+ 9 ا ن يأر ا ف4 ; ا و )#% ن ھدار ا ن# ) % ا و نو 9 ا و ب Aا و جاوز ا س أ ير( ا س ا ء + )#رور' )# ا ) ؤ ، ىر;أ )#% . ث#% ىر# ع ا م راد!و ير!ھ س

Henri Mendras

ةر ? س# نأ E'او " 9 " إ E ط* ا اذھ ر#(# ث#% )# ر1 ا ). ا " ص ;(0ا ) ء 0ا،م0ا،ب0ا ( 9 ن#ط ر ا 9 ةر أ ) ك ذ و مد ا ط اور د%او لز 9 نو(#9# ن#ذ ا ص ;(0ا " . 1 أ ﻢﻳﺎﻛرود ﻞﻴﻣإ

Emile Durkeim

# أ " ر9# ن#و ? 9# ط ا ا ك ذ ت و دو # " د وأ ن # د + ا ) ؤ إ ل )# ا ب 0 ت و )# ا ؤ ' أ ط ر#و ض9 ا م '9 #+ ; و #!و+% ھ . و ن ل ير# و س$ر كو

Bergas et

Locke

مد ا وأ جاوز ا ط اور نوط ر# ص ;(0ا ن ) و ةر 0ا نأ نو(#9#و ا وأ +, ط " نوظ %#و نو+ ;#و ةدد% )# ا راود0 + و نو 1 # و د%او لز م .2 ير'% ا ع ا م )# اد# ) ارد :)# ر9 ا ) #د ا ةر#. ا ةر 0ا ،ر#*! رد + ا د 1 .34ص ، 1999،)# ر9 ا )' اراد، تور# ،ير 0او ر ا س1 ص ص ، 35 -36 . 2

(16)

و ر* 9 ا #ر 0ا ع ا م ر9# & رارأ

Ararissi

أ " " )# ار! )# ) ر#.* ا د# و ا ) ( ھ ) و )# # ر )1#ظو تاذ ةر#.* " .1 ىر#و ب ) ا *+ط 2 إ ةر 0ا ّنأ ) ا تاداد9 او تارد+ ا # إ يّدؤ + د % )# ا ) ؤ ن ةر # ار و 'وH ھو ا " إ ) ز ا )#ر( ا )9# ط ا مظ )# + ا )9# ط او ة #% ا فورظ ن ث9 ل'1 ك ذ ق+% #و ،)# ا ع 'و0او ع ا ر+ او م اد ا د % او ،ةأر او ل ر ا ھو ن# ھ ّر+# ةرو* ن# ا ن#ذھ ن# ةر 0ا ل يرور' طر( د % ا اذ تار , " لو*% ،ةر 0ا وھ ا )# اذ ا و+ و . و ف#ر 9 ا هذھ ءو' ث% ا " ب9*# أ لو+ ا ن #، ع ا ء د! ا ف#ر9 ل ، # ا # ق1 # ،ةر ? ف#ر9 'و ا ب او ا ن ب " ز ر# . و لو+ ا ن # و )# ا ) ظ ةر 0ا نأ " ھراودأ ل4; ن )**; )# ا ) م و ق ط ا )# ا ز ار ) , ا و ھز ر ب0ا ،م0ا و ا ل 1ط0ا و ) و 1 و ) ور9 نو ا دار أ ل ! ن # فر 9 . ةر 0ا تاز# مھأ ن و 3 : 1 " ار# اذو1 سر ّ H )# ا ) ظ ةر 0ا ز " ، ھدار أ ةر 0ا ّنأ ر ا در1 ا "+ )# ا ) ظ ل ّوأ ن و )# ا ) ( ا ت ط ل و ءاد. او )# ر ا ر و و ھد# + و اد 9 ';#و ،)# #ظ ا ھد او! بر( # ّ I ھ . 2 )# ا ت ظّ ا م %أ ر.*أ ّ H م % ا ث#% ن )# ا ) ظ ةر 0ا ز ) ور9 ا . ،)%و 1 ا )9 ا تارو( ،س ارط، 9 ا ع ا م ) د+ :جاوز او ةر 0ا ،ير# د %أ ش#%و ا1 1998 ص ص، 44 -45 .43 ص ،1985 ،)# ر9 ا )' ا راد، تور# ، 9 ا ع ا م ت ارد ،ب (; ا "1ط* 2 ص ص ، ر ا س1 13 -16 . 3

(17)

3 -ز )ط+ ھر ا ء ا )#واز ا ر % ّ H )# ا ) ظ ةر 0ا ;0ا )# ا ا ت ظ )#+ # ز ر ّ ا ز ر ا ىر . 4 -ھدار أ " # ھأ # ا ط ' سر ّ H )# ا ) ظ ةر 0ا ز اذھو ، ) ن H# ط ' ا -ا ن و ) 0ا س أ " ھدار 0 ةر 0ا ھر و ّ ا )# ا ) ( ص4;Aاو ر ,#Aاو قد* ا ... ّنI ىر;أ ) ن و ىد%إ ةر 0ا هر 9 ّ ا ) 9 ا كو ھدار أ " س 9 # اد%و .

1

-2

ةر

ا عاو!أ

:

; أ ث#% ، و )# ا ت #ظ ا مھأ ن ةر 0ا ر 9 ف " % و ر;K ن ا اذھو د%او ا ث#% ن وأ *;( ا ب 4 ار نو # د! ب أ ةد9 نو # ف4 ; ا م +# ث#% ،ل ( ا ث#% ن ك ذ و ةر 0ا )ط ا ث#% ن و ) !Aا " كودر# جرو " " إ ةر 0ا 1 : ا ة ةد ا : ز وأ د%او لز 1 م '9 نو(#9# ر, أ وأ ن# # م' و و ب#ر! ل و )# ر ا ن و ر و مو+ ھدار أ ن# ط اور ا نو و ، مھر أ ف ; " 0 )# % ا مھ )9 او )# إ )# ا ت !4 ر و و ،مد ا ط اور وأ ةرھ * ا وأ )# اوز لو*أ " )#ھ رو )%* ةر 0ا . و و+# ل و درو ر

Pirre Bourdieu

" : ،)# 0ا )# ا )# ; ا ھ ةد ا ةر 0ا ،يو 0ا ب ن#9 ا بر !0ا ل ّم' ّ و ،م #رذو جاوز0ا ) " ر* + ث#% ن#د% ل # أ ةد ) ( د%او د ! ) ر ت% " 2 -وو! ا ةر ا : ھو، 9 نو(#9# ن#ذ ا ل 1ط0او ب0او م0ا ن نو )# ا ) ھ ن#*;( يأ ن نو و ر 0ا ل (أ ر.*أ ر# ر, أ وأ و جاوز ا وأ ا، مد نوط نودؤ# ةد%و م 1 ظو )#د * !ا . ا ص ص ،ق ا ر ا ،ير# د %أ ش#%و 55 -60 . 1 2

(18)

و د و د+ كودر جرو

J.Mirdouk

#ظو ) د و ةاو ا ةر ا نH ل )#1 ت 9 ا )# Aا )# 9 ف* ھو او% ) ر + ) ارد ل4; ن اذھو 250 – دار ? ر و ھر 04 ف ظو 1 : 1 -4 ) !I ھدار 0 E ت 9 ك ھ أ إ )# ا م Lر ع (إ دار ? ر و ت ! و ر جاوز نود ةر% )# ل, ا ،ةر( 9 ا ة #% ) # وھ ا ع (A )#ر 0ا )#ر 0ا ة #% ا س# و . 2 -)#د * ! ا )1#ظو ا . 3 ب Aا )1#ظو . 4 -)# 9 اذھو -)# ا ) ( ا . ّ أ ز!و ر

Persons

ار+ ا ق ا ت و ن )#وو ا ةر 0ا ز# " د H ا * ا نأ ىر# ث#% " ب Aا و ) ( ا ةر أ ن ل و ) ز9 H ز )#وو ا ةر 0ا ) + ر أ ھ ) ز9 و " . ّ إ نأ ن

Sasmun

ىر# ) ( ا ر أ ن ل نأو ) ز9 ت # )#وو ا ر 0ا نH و ل4; ن 1 ظو يدؤ ب Aا )#وو ر أ ت !4 ) ( و ىر;أ )+#,و ت * ظ1 % م 9 . 2

1

-3

ةر

ا ف ظو

:

)# ةر 0ا ف ظو ر 9 ) , ر#Lو #و #دؤ ا ف ظو ا نو نأ ن ةر 0ا ا ر طإ ل;اد ھدار 0 وأ ن ل E'و د+ و،ةر 0 وز!و ر ز Persons et Palz ك ھ نأ ث4, 3 ةر 0ا مو+ ا ف ظو ا ن عاو أ : .344-342 ص ص ،1998 ،)#9 ا ) ر9 ا راد،ةرھ + ا، او ةر 0ا ،نور;آ و ط 9 ا د 1 %أ ش#%و ا ،ير# د ص ص ،ق ا ر ا 55 -66 . 2

(19)

-+! دؤ ف ظو : و م ظ ا اذھ " ظ 1% نأو ف ظو ا عو نأ ب # ةد# )+#رط 1 ظو ) يأ يدؤ # # قزر ا ب )1#ظو ل ر ا مو+# ث#% راود0ا ف4 ; ا د و# " ز و ر " " رود ا اد0ا " و، ا ت ! ء " ير# 9 ا رود " و ) د; ةر 0ا ء ' أ ت # % )# . -1 د2 ف ظو : ا كو م#ظ ،عو ا " )ظ % ا ) , ا ، + و +, ا ثار ا " )ظ % ا ،ن# )# ا و )# 1 ا و )#د * ! ا م # % ل 1ط0ا د#وز . ةر ا دؤ & ا ف ظو ا ھدار3 : )# ا ) ( ا ،)# % او )# ر ا ، ا ع (Aا ، +#ز#1 ا ء + ا ب او )1* ا )# ا . 1 ) %ر ر ّ أ ظ%4 ،ث#د% ا N#ر ا )# ر9 ا ةر 0ا ص *; " ةرظ #+ أ اذإو )+ 9 ا جاو ّز ا مظ وأ 1 ظو وأ % اءاو ) ( رّ#. . ص *; ق 9 # # و # 'ر ن # )# ر9 ا ةر 0ا : -4 إ ةر أ ر ا ةر ا : #ر( ا ر# ، ر9 ا ا ةد ا )# #د ا ار( ا م %أ " إ )# ر9 ا ةر ? ا " م# 9 ا ن # ّ I ،)# ر9 ا ر 0ا ن " ظ9 ا )# L0ا ن#د ھ )# 4 Aا ) #د ا ت ّ و )# 4 إ ةر أ )# ر9 ا ةر 0ا ّنأ . م4 Aا مّظ د!و ' ةرو* )# 4 Aا ةر 0ا نوؤ( H( و ، ا س أ ةر 0 ،)#!ار ) ق#رط ن ةر 0ا )!4 جاو ّز ا # هار إ 'ر د+ م4 Aا جاو ّز او ، . ّ ( د!و جاو ّز ا م4 Aا إ او هر إو ) %رو ةدو ل# و ، # ن# ء او ل ر ا ك ذ E' #و ، )#Kا 20 مور ا ةرو ن م#ر ا " 9 ّO ل ! ، " : ن م7 ق نأ 9 آ ن و نور7+ مو2 ت < ك ذ &3 ّنإ ، رو ةّدو م7! ل و إ او!7 اوزأ م7 +!أ " . ،ير# د %أ ش#%و ا ص ص ،ق ا ر ا 348 -354 . 1

(20)

و أ ةر أ ر ا ةر ا ةد : 0ا ل ( ا ھ ةد ا )#و 0ا ةر 0ا ت و ، ر9 ا ا د ا ير جوز ا ن نو أو م 4 و رو ذ ا هد وأو وز وأ وزو ا ر#L و م نأ ثد%# د!و ،ن# وز أ ك ذ ل ر وأ ق4ط ) % وأ ن وز # م ماد +#+(و م 4 و جوز ا ء +( . ،د%او ت# ھدار أ # ش#9#و ، % ر )# ر9 ا ةد ا ةر 0ا ز# و ةد و م آ نو(#9#و نو # ل ر ا ط دو و ا ةد ا ةر 0ا ر و ،ل # أ ),4, د%او ت# . د ا م ء 0ا ر أ )# ةد ل4; ن لو0ا د ا م ةد ا ةر 0ا ظ1 % و ب0ا ق#رط ن . د ا )# رار ا " تد ّ ا ل 0ا ّمھأ ن و وھ إ ر, 4 و ة ةر 0ا و ، #% ةر لاوط ر + و )#( و ضرأ ن Aاو جاوّز ا د9 ء 0ا ن ك ذ ب ت# ء + ا " م 4 و ء 0ا (# ّ ،ة #% ا د#! " د ا ء + ىو #( نو # 1 ش#9 ا ب أ ر او ةد ا ةر 0ا . ا ةر 0ا دار أ ن و ل 9 ا نو و 9 # ةد ة #% ا ت #رور' ن ةر 0ا % ر# و )# ةرو* . تار#. دو و ن مLر و إو )# إ ادو و ةد ا ةر 0ا م ظ لاز# ن ةاو ا ةر 0ا وھو د#د ير أ م ظ ر ( ) و 1 ت رد . ،بر !0ا جاوز " إ مد+ ا ذ بر9 ا ل# # ظ1% ،عو'و ا اذ ةد#د تار# 1 تر ظو ب? )+ ط ا )ط ا ،ةر#(9 ا مد ء 1* " )ظ % ا ،ثرAا . 1

2

و و و ا ص

ا

ر از

:

( ) 9 ا ن ت#ر أ ا ت ارد ا ر# ك أ )#ر از ا ": ا )9 او ا ةر# ا ةر 0ا )# اوز ر أ ةد م' و ةد%او راد و %ور ا د + ا وھ د ا وأ ب0ا ا وھو، " 0ا م % و ل ر# ا ا م#+ ا سر %و ةر 0ا نوؤ( و ) ا نوؤ( مظ # ث#% ),ورو م % # " . .167-165 ص ص ،1983 ،)# ر9 ا )' ا راد،)#ر 0ا ت !49 او جاوز ا ، و; ا ء 1

(21)

ل ر9# ن

ر او 7 د تر ور و يز د د ا

Laid Debzi et Robert

Descloitre

H " ) ا ك H ا )# ز ا ن # نو (# ن#ذ ا بر !0ا ن ف إ يد * !ا و اد ا " إ د ت از ا ) )#9 او نو 9 ا " ) ! " 1 . فر9#و ت!)و!+ و *+ط # ) 9 ا " : ش#9 ةد ةر أ ھ )#ر از ا ةر 0ا )# اوز ر أ ةد '%أ راد ا " د%او ف+ ت% ن د ذإ ،ةر# ا 20 " إ 60 *;( ر, أ وأ " . و 4 9 )#ر از ا ر 0ا ر ت ق#رط ن وأ ب0ا ب " مو+ ا #+#ر إ ل ( ا ء '1 )#ر از ا ) 9 ، ةرھ * ا زّ# يذ ا يو 0ا م ظ ا " ) ! 9 ا ء ا % ا وھ ب0 ، # ر #رط ن )ط ا " ز ب " ل 9# يذ ا ر ذ )9 ار ةو+ ا ن0 # تار#; ا ةأر ا ر 9 'و ل قزر رد* ك4 ا و بر. ا د4 ) 9 ك ذ ءب ر9 ا )# ر ; ا نوؤ( ا ن ء ا ء *!I ز# ، يرو ذ # ب ا يأ )# أ ) أ ق#رط ن م % ا رو ذ ا ةو;Aا ن# . Aا م#ظ Aا )#و+ " إ ل# # يد * ! ت ط ر 9 ا ا ز# ا P ث#% م + ر#;0ا اذھ نو # ) 9 م ن و ،) ) ) ' ن و ا ك ل ط+ س# ب % )#ر از ا " ت!)و!+ و *+ط " 2 )# ا ص *; ز# : -1 -)9 و ) : ن د ث#% د%او ف+ ت% ش#9 )# اوز ت4 ةد ن ف H 20 " إ 60 # نو(#9# ص;( . -2 )# ر #رط ) : ظ 1% ا ثار ا ر## رو أ مظ # %ور ا د + ا وھ د ا و ب0ا )# ز ا ) ا ك " ا ن !4ط ا )+ ط )9# ط تاذ ط و ، هذھ ل ّو;# ا فر9 جر ; ت !49 ا # م , #و ھدار أ ن بو # ،)# ا )# ر " ر # ث#% ةز# ا ةر 0ا . 1

Robert Descloitre et Debzi Laid, Système de parenté « structures familiales en Algérie, paris ,CRAM,1965,P 28. ناو#د،ر از ا،(د %أ ير د :ر)،),#د% ا ص *; ا روط ا :)#ر از ا ) 9 ا ،ت (و 1 و "1ط* 2 ،)#ر از ا ت و ط ا 1984 ص، ص 37 -42 .

(22)

-3 -)# أ ) : يو أ ء ا و يرو ذ # ب ا . -4 -) + ) : '; و #4; ا ن دد نو و # رو ذ او ء #(0ا " ) ب0 9 ا ك ا أد . -5 -ن او س ا س أ " )# رھ ) : بر م أر " و ن ا ر د# )ط ا ز ر نأ مھر او0 ل , او ) ط ا م نو9!و #و ر .* ا " م ط نو ر # ء ؤ ،) 9 ا رو ذ ا د# )* ; ز ر )#ر 0ا )ط ا . -6 ك#رط ا #ط # ك ا اذھ "+ # و 9 ا ك ز# ) إ د ; تاءار Aا ك ا اذھ " ظ 1% ) % ا . )#!4;0او )#%ور ا م#+ ا ب9 و ) ا ر ظ )#د ا م#+ ا " )# ھأ )# ز ا ) ر ا حور " )ظ % ا ، ر* ن در1 ا # يذ ا فر( ا لو% م#+ ا م ظ ب* #و )#!4;0ا )+, ا ، و ) و ا ل;اد ف# ا ءز وھو ص ;(0ا ن# ةر#.* ا ل ( ا ل 9 # )#ر; عو'و ص;( ا نو # نأو فر( ا مو 1 ن 1 ) !ر " إ د 9# ص;( ك ذ و و'و نو ا ر* ن و; 1 ء و ا ل4; ن ك ذو ) ا فرط ن ) !ر ع داد 0ا د# + ذ;0ا ف!او ا ءازإ در1 ا % #و + # م Lرإ اذھو )# ا ة #% ا ل 9 أ ) 9 ا ن '%أ 9 ا د او+ . م LرA ،)#در1 ا م#ر% ن عو وھ ص;( ) # , ا ) ر ا E *# در1 در هر 1 ن اد# در1 ھ ن و ت ) ) ن و ) # و 4, هر 1 .

3

-ر از ا ة-ر

ا ل اد راود ا ب

7ا و ?

@ا )! ا

:

ا ) ( ا E ط* مد; ا و ا س1 ا ء ىد )# ن#**; او ع ا ء يذ ا ا ل 1 ا ل4; ن R' و و و م ارد! R' ل 1ط0 ل 1ط0ا و ) ارد ا كو ا ب ا )*ر م E# # .

ص ص ،ق ا ر ا ،ت (و 1 و "1ط* 45 -48 . 1

(23)

ىر# ث#% )# ا ) ( ا +#رط ن ق+% ا ت ز# # ق 9 # # ء 9 ا ف ;#و ر* 9 ا نأ ض9 ا ھ )# ا ) ( 0ا # ، ا ) +, ل1ط ا ج د ا ىر# ز!و ر

Persons

ب ا نأ 0ا رظ ا ) و ن و ا م#! وھ ) +, ا ن " )#د#ور1 ا " ا ب ا )# )# ا ) ( ا ر 9 و #د او ر## 9 د او ل1ط 0ا ن#و " 0ا . ب %*ا د ؤ#و E *# ل1ط ، )# ا ) ( ا )# ). ا )# ھأ " )#ز ر ا )# 1 ا م ر,H ا و م # ر#,H ا و ن#ر;K ل * ا " ةرد+ ا ب # #% # ا . 1 و # ا ) ( ا فر9 ّم ن ر # نأ ن # ةر )# أ " ) ل%ار ص;( ا ةد#د ز ار ب او )#د# + ا هراودأ ض9 ر##. وأ ةد#د راودأ ك ذو ةر;H ا ر 9 ا و " إ )#دؤ ) و1ط ا ) %ر )# ا ) ( ا ر*%# ن د # د#د ا ا د#د ) ر9 ب ا نأ " إ نور#(#و 9 د او در1 ا )#*;( )# !او ا ھ ة " ف#+, " ةد#د )# +, ص *; ب ا وأ . 2 )# )#ر از ا ر 0ا مو+ ا )# ا ت # 9 ا مھأو " وأ )# ا ) ( ا د9 و ل 9 0ا ب و ب +9 ا و باو ا ) 9 و ط ' م 9 ا +, ا ر طAا ل1ط ا ج دا أ "( " % # ش#9# يذ ا ط و ا . و # ط9#و ذ;H# ) ا دار أ 1 در1 ،رّ#. او ل 1 ا ن ' ةد+9 )# ھ ص ;# )# ا راود0او ر## 9 ) # ھ )# ّ ا ) ّ ا )#*;( او )# 1 ا ت ھ او ل 1 ا . )9 ( و ةد+9 )# ھو ل و و ةر# م فد فد ق+% ةدد9 ل وو ب# H # إ . ،)#9 ا ت و ط ا ناو#د،تور# ،(داد% م# :.ر) ،ع ا م 9 يد+ ا م 9 ا ،و #رو .ف و نودو.ر1 ط 2 ، 2007 ص ، 245 . 2 ،ث#L فط د % ع ا م سو ! : ر ر ، ) ر : ر م#ھار إ ( ،)#9 ا ) ر9 ا راد ، 2012 ص، ص 523 -524 .

(24)

ّنأ )#ر از ا ةر 0ا )# ا ) ( ا ! س او ن ا ھ ن#ر* " ) 1 : ن ا لو ا ر ! ا : ';# نأ ل1ط ا " ذإ ر ظ# ب0ا مار % ، ر أ ن يأر س H # )!4 ھ ن ب0ا )!4 يأ فو; او ) (% ا أو ل 91 ا ل ب #Lو ت * ك ذ و )#د# + ا م %0او تاد 9 ل! ا هر ) 9 ز ا ا !4ط ا وھ ب0 #د ب او ار %او ا ن ' ا ن %و ب0ا )!4 ) و ر ك سد+ 9 # )!49 او رھ ظ ر#L 0ا ا ن ' ا ن ر . ّ أ ا &! A ا ر ! : ", 0ا " ر ذ )+ ط ا ةد # ا ل, # . ص#*; )# ا ) ( ا ل4; ن م # ود د!و ث P ىر;أو رو ذ راودأ ا )!ر1 ) و1ط ا ) %ر )%'او د و د ء # و0 نودرLز# ر ذ ا ة , د#ر Lز ث4 ةد و د أ ةد%او ةدورLز ل + ", 0ا ", 0ا ن ر, أ ر ذ ا ع 'رإ م #و – 0ا و ر (و ن# ر ذ ا ", ن#ر ( إ ن# ءب ت ا ن0 د و م نو # نأ نو # و . 2 ة #% ا ل%ار 1 ن ،ر ذ ا ھ + # ا ) رد ا س1 ) % او ن % ا ", 0ا "+ " و0ا د ؤ ا )# ا ) ( ا ج اذھو ر ذ ا #;أ ن# و # دو و ا قر1 ر9( ن ا مد+ " ر ل )# وؤ ا " و ةد #+ ا " ر.* ا ذ ذو9 )#9 ا # ن # + ف# و ; و1ط ا ل4 و عو'; ا ر ظٌ نأ " غو او ) ب ا د%أ لو+# ث#% ) ط ا " فذ+ ن% 0ا " رد و ءاو ا ر ذ ا ل1ط رو ددو ثد% # ،)1# 9 ا ب 9 ", 0ا ) 1ط ا ق أ ر ; ك ذ و ن% و ب9 ا ر ; ك ذ و ث P ىر;أو رو ذ ناو أ ك عو ) ناو )+#!رو ) د ھ نو نأ " ة 1 ا ( # أ ف# 9 ا ا ط ( او )! ط ا ( كو او ر# او م4 ا " . 3 اوو ھرود # 9 م0ا مو+ و ،ء ا م ل;د ) و1ط ا ) %ر ت ا زو د9 و م0او ) وز ا رود ھؤ# و ا ل 0ا # 9 ك ذو )# ز ت# ا ف#ظ ةر ن ص ص ،ق ا ر ا ،ت (و 1 و "1ط* 63 -66 . 1 ،ء '# ا راد ا ،(ل%ز م#%ر ا د :ر) ، ر9 ا بر. ا )# ا )# ا:) و(% 4 ،سو ن 9 )# 2 ، ر9 ا +, ا ز ر ا ط 1 ، 2003 ص، 38 . .248 ص ،) نود ،)#9 ا ) ر9 ا راد ،)ط#راز0ا ،)# 9 ا ة #% او ةر 0ا ، و; ا ء 3

(25)

ت #و % ا *و ي ( او ةو + ا ر#'% ،س 4 او او0ا ل# L ، # ر و ّرد و " ك ذ ب ت# فو#' ا ل%# د وأ د # 0 ،)* ; ا ت او م #0ا ر ت و H ا م#د+ + ا م # ث#% ) ةأر ا ك ذ E * و ) ھؤ نو )# وز ا ت# . و و ء ا ت ا ر( 9 ; ن ص ; ا ن ت ت #1 ) 9 ا ل;اد ر ظ 0ا ن #9# ط اود # يذ ا يو, 0ا رود ا و )# و# ا ن ورد م 9 و ر ذ ا قو1 فر 9 ث#% ، 4ط ا ة 1 ا ه + اذھو )#رھو ) #' د9# ك ذو ط " ل 9 و # ب0ا ) 9 ن ! بر و ) ط ا # و و ل# رّ+ نأ د ل 9 ل H و )#% إ بر + ث#% فو; ا و )#(; ا " ث ا ةر 0ا . # خ0او سر " )ط ا إ نھر.*# ن و و " % و; )!49 ا نو . ك ذ ، )# ار* )!4 )#و;0ا . ن % ا رد* دو ) و ط )!4 م0 ة 1 ا )!49 س 9 و جور; ا وأ دو+ ا " إ ت ا ت %ا ب0ا )'و 1 " و و ب% او . ، #% فادھأ مھأ جاوز ا نأ ت ا م 9 و و " " ر ء #% او ) (% او ت * ا ماز او ) ط ا ر ذ ا أ )# أ ) #! ھ ا ب0ا 9# و ك ذ ر ذ ا ر9(# د!و 4 ر E *# ف# م 0ا ! ر لز ا جر ; !و '+#و م م 9 #و ر ا ) % * " إ ل# # هار )+ھار ا ) %ر . ن ك ،لز ا جر ; ر ذ او لز ا ل;اد ت ا ن ل ص*; )%'او )!ر1 ا ود و ناذھو ، #* ; ل ن4*1 ير* " ) + ا )# ا ) ( ا ج ن 9 ا ن# , ا راودأو ز ار ؤ مد ق ;# د ا اذھ نأ ن او س ا . 1

) #د ير'% ا ط و ا % ن ) #9 )# اد# ) ارد :)#ر از ا ةر 0ا ء ر#. و ر'% ا ،)( ب#ط!ن1 ،ر# ) ر ،ةد# ا )9 ،ر از ا ،ع ا م د 9 1992 ص ، ص 120 -127

(26)

ا

ـــــ

A ا ث

ـــ

!

ـــــ

&

ّB ا

ــــ

ر

! ا تا

ـــ

ـــ

از ا

ــــ

ر

1

-&?

@ا ر B ا ف ر

:

مو 1 " إ قرط ا ل ! ) ز ا ن ل او0ا ع ا ء ثد% د+ ، ا ر#. ا ر#. ا اذھ " إ تّدأ ا )#روط ا . س أ ث#% ر ! تر رھ

Herbert Spenser

روط ل + او روط م 9 ا نو + ا ل 9 د+ ر, أ ل%ار " إ )# اد ا ) %ر ا ن 9!او هر ا ةر 9 ا % ا ن ا . ىر#و م 7رود ل ا

E.Durkeim

ار. #د ا م % ا د#از ن R ا ل 9 ا م# + د#از Kا ن ' ا ث#% )ط# ا ت 9 ا روط ادد% م ا ص*; ا # نو # يذ ا )ط او هار إ + #+ س# ) و " إ ء ، ت 9 ا ن ط ا اذ ز# ب %و ةو يو'9 ا ن ' ا ث#% ),#د% ا ت 9 ا و% ا ل ا در1 ا ن وذ " مو+# إو دو و " إ ىدأ )# 91 او ةء 1 ا ر## 9 ب % )# ا ت ط ( ا ز# نو # ث#% ط اور )# و + ا " ا روط و ةد#د )# ا . 1 د! يذ ا ز## ا ل9 # ز!و ر

Persons

ا ر##. ن# ھأ # )# ا ر##. و نزاو )# ، ث#% # ا ار#. لو0ا ر 9# 4 نود م#د+ ا نزاو ا ن ت ارط'ا د9 د#د نزاو H# ك ذ س # نأ نود ءاز 0ا وأ تاد%و ا ىو ر#. ر;آ ر# 9 و م 9 ا ق ا تاز# ل#د9 )# . ز# # د 9 أ ث4, ا ر#. ا : 1 ( )#9'و ) ر##. ا " فر9 و ن ز ا ا ر#. ا م 9 ف( ن # )#9 ر . 1 ر . ف و نودو . و #رو ، ،ق ا ر ا ص ص 188 -190 .

(27)

2 ( ن ثد% ن و و ةر+ )# ا ت و% ا نأ يأ ماد ا ر#. ا و #د ن د H د9 إ ا ر##. د9 ا ) ) ورد ا ت4# . 3 ( -وأ #ظ -وأ )1 ط م # # ا ر#. ا نو # نأ 9# ط ا ن رظ # دار أ وأ ) 4, ت4, ا ر#. ر 0ا ق 9 اذإ )# )1* م # إ . حر +# &)ور &$

Guy Rocher

) أ ) ل, ا ر#. ا ) ر9 : -ماد ؟ر#. اذ )# ر#. # ا ) ؟ ھر#L وأ )# ا ،م#+ ا ،)# +, ا )#% ا ن ر#. .( ؟ر#. ا ثد%# ف# ) وأ ل*او تار " .( -؟ر#. ةر 1 ا ل او9 ا ھ -؟ر#. ا ل!ر9 وأ ل ا فورظ ا ھ -؟ر#. ا " نو + ا نو 1 ا مھ ن -ا ىر ا فار( ا ن # لھ ؟ثاد%? + 1 و ، يد طر( وأ فرظ أ " ا ر#. ا " إ مو# ا ع ا ء رظ #و ص; دد* ا اذھ رو تر و

W.Moore

" ر* 9 ا ا ر#. )# # ر ا E 4 ا ا و% ا : أ -رار او حو'و ) +, ياو يأ ر#. ا ثد%# . ب 0 ن ا وأ ن ز ا ث#% ن تار#. ا لز ن # ) * و ) ! 9 ) ثد% . ت -ن يأ ر,ؤ و ر( نأ ن #و ت!و يأ ثد% نأ ن # ةر* 9 ا تار#. ا . ث -),#د% ا تاد#د ا " ب ر R ل, )طط; ت ءاو ةر* 9 ا تار#. ا م % . ر( م#د ا ن ا ،ر از ا ،(يرھاوط دو # :ر)،ر* 9 ا ع ا م ،ل# ل# ور ،نارود ر # ن 1 #زو او ط، 1 ، 2012 ص ص، 545 -550

(28)

ج -ا ق ط د-ادز# ا ت # # ار او )#د ا # و و و R " إ #'1 #و )# ر ,آ )# ار . ح ) ر ا " ار# ار#,H ر#. يد 9 ا ثد% ا ر,ؤ# ت 9 )#1#ظو ا ب او او )#در1 ا ث , ا م 9 ا . ر#(#و " اد جر ز # " ا ار#. 1*و ا ر#. ا E ط* " إ ل, ا ء ا ن# نزاو او ةو+ ا ب# ر و ا م % أ ،م#ظ ا ط وأ ءاز 0 سور

Rauss

9# ن# وأ ا ر( ا م#+ او 9 ا ثد% ا ت4#د9 ا ك ا ر#. )# ر1 ا ض9 . 1

2

ّB ا رھ ظ مھأ

ةر C &?

@ا ر

:

حرط د+ دار 0ا م أ تار #; او صر1 ا ن اد#ز ت 9 ا ل* % ا ا رّ#. ا ّرو، ت او 0ا ) ؤ ا ھو ) 9 ا ت "+ 0او قر 0او مد! ا ت ؤ ا ن# ن ير( ا ا # مو+# . ت'ر9 د! 1 ) 9 ا ّنأ ر#L رّ#. ا ن ةدد9 ل%ار ن ت4 1 او ،ت !49 ا ل (أ دد9 و ،م % او ،ت و او ،ن#و ا )#% Aاو ، ، # ت ط ر ث#% ن ةر 0 )طو ا تارّ#. ا ر*% ن # # و : -7ر : )#د * ! او )# ا ة #% ا د+9 ب )#وو " إ ةد ةر أ ن لو% ا و ، ةأر ا جور; ،م# 9 ا ) ر% جاوز ا ن ع 1 را ،ك#ر( ا ء + ا در1 ا )#ر% د#از ،م# 9 ت ط و ل ر ا ةرط# ن ةأر ا رر% ،ل ا د#د% ةر 0ا ل# ،م# 9 ن# ا ق % نّ ا ر .(# ّ ا ز ار ا ر#. ،م# 9 ا ءاّر د# + ا . -+ ظو : ،)#و ر ا ت ؤ او ت ظ ا رو ظ ق#' ا " إ ع ا ن ةر 0ا ف ظو ص + )#9#ر( ا ،)# د ا ... N ا ىر# ث#% نر وأ

Ogburn

اد+1 ) 1 ت% *أ ةر 0ا ّنأ ت ّ ا )#د# + ا ف ظو ا مو+ ) , او : ،)# % ا )1#ظو ،)# # 9 ا )1#ظو ا ،) ا E )1#ظو ،)#د * ! ا )1#ظو ا ،ت#L فط د % ص ص ،ق ا ر ا 268 -269 . 1

(29)

رّ#. " يوط # 1 ظو ةر 0ا ناد+ ّنأ ذإ ، د+ ا # و " إ ىدأ اذھو )# # ر ا )1#ظو ا نو ' او ل ( ا ) ّد+ ا )# * ا ت 9 ا ةر 0ا ّنأ ك ذ ل , و ةد%و د9 م ) )#د * !ا ةد%و ل )#د * !ا . ّنأ ّ إ ّد! ا )#1#ظو ا )# ا ز!و ر

Persons

ةر 0ا ط أ تارّ#. ا ّنأ ىر مو+ ّ ا ت # او ت ؤ ا د#از م # ّ ا ز# ا )# " إ يّدؤ ل ر # ا " إ يّدؤ ا E * و ةدّد% ف ظو ىر;أ ف ظو ّ )#ر% ر, أ ةر 0 ذإ ن 1#ظو نو د س1 ن !ر. ا )# و )!ّد ن #ّدؤ# ّ I ،ن 1 ; ناء ادH مو+# نأ ثد%# ّم, ء مو+ ت ّ ا ةد#د9 ا ل 0ا ن ةر 0ا رر% نذإ )# ّر% ا ن ر أ ) رد و ر أ ز ر E * % ر, أ )+#رط )#+ ا ل 0ا ءادأ " ةرد ! 9 # ' ا ت # % ا )# E # و )#1ط 9 ا ا 0او ن#. ا ن ل )#*;( ل 1ط . ن# ق# 9 ا ل 1 ا 9 ّ او )#1ط 9 ا )1#ظو ا نI ّم, ن و ن# و ،ن# و ّز ا ء 0او ء Kا لّ % اذھو ةر#.* )# وأ ةد%و ق ;# لّ+ لز رد* ا ھر 4#+, ةاوّ ا ةر 0ا )1ط 9 او ّب% ا دار 0ا د # يّذ ا د#%و ا . 1 -او يد * ! ا 'و ا : ) وّز ا لو;دو ،ء Kا ن ء 0ا ن ت1 ;ا ذإ 'و ا رّ#. ت +1 ر ( و ل 9 ا ن#د # )#د * ! ا ةد%و ا ) ز )#د# + ا ةر 0ا ت د9 ل 9 ا فر( ا وھ ةر 0ا ّبرو ھؤ ' أ واز# ّ ا . -لھ0ا ن ّ ا ل4+ ا . -)# ار+ ا ط اور ا ف9' : و ّ * ا ّنإ !49 ا ك# 1 ھ ر'% ا ب 0 ك ذو )# ار+ ا ت : Aا Aاو ار. ا ل + ، ن# ،)#ر '% او )# ا ت4 ( ا ةد #زو ة #% ا د+9 )# # 9 او )#د * ! ا ت #و او ن ا . -)# ;اد ا -)#ر 0ا ت !49 ا : رّ#. ن ء 0او ء Kا ن# )!49 ا جذو " إ ةد # و عو'; )!4 راو% )!4 . د9 ،ترّ#. ن# وّز ا ن# )# ا )!49 ا ّنأ در1 # يذ ا وھ جوّز ا ن ذ ; وّز ) و ّز ا )!4 ت و ،د و0ا ل + )* ; او لز ا نوؤ( )+ّ 9 ا تارار+ ا ك ھ E *أ )+ ط )#9 و عو';و ) ط )!4 : * يأر ا لد و مار % ا ھدو # ) و ّز او جوّز ا ن# )# # % )!4 . .244-241 ص ص ،2003 ،)#9 ا ) ر9 ا راد ،)ط#راز0ا ،ث#د% او ا رّ#. ا ، و; ا ء 1

(30)

* و 0ا ) و ّز جو ّز ا ةر ( ا ر و ةر 0ا دار أ نوؤ( )+ 9 ا ع 1 را ب م + )# ا ةأر ا ) . * 9 ن# وّز ا فرط ن ق 1 ا دو " 9#زو و ةر 0ا ) زاو نوؤ( ر# اد رار! . * )ّ# ز ا ل 0ا و ّز جو ّز ا ةد . * ز ا ن جو ّز ا ب ّ#L ) % )# وؤ ا ) و ّز ا لّ % ل . -)# رّ ا : ) وّز او جوّز ا ن# ل 1ط0ا )# ر ضر 9 ا ء 1 ;ا . -غار1 ا ت !وأ : ت!و ا )#' صر )% إ . 1

3

-ر از ا ة-ر

ا ! رّ B

:

ير از ا ا د ( د+ وأ ) #د ا " إ ف#ّر ا ن ن ّ ا ةر ھو رّ'% ا ) # تارّ#. ، 1#ر ا حوزّ فر9# ا ت !49 ا ت و% تد و ث#% )# ا ) ( او )# ا ت ّ 0ا ا ط ذ;H ر از ا ر )#ووّ ا ةر 0 ) * و # او #د * !ا اذ ) ! ) ز ر#L ّ H ز او ط ر ا )# ار+ ا )!49 ا ث#% ن ةر# ا ةر 0 )!4 )#ز ر . و )#ر از ا )#وو ا ةر 0 ر 0 ةزر ةرو* ر ظ ر أ )# ورو0ا ) *1 ت # و ) * )#وو . رّ#. ا ّنإ د! )#ر از ا ةر 0ا ل* % ا أ ت ؤ تر ظو )#د# + ا 1 ظو ن د#د9 ا ھد+ ھر#Lو دھ 9 او ) رد ك ذ كر ( ىر;أ . )ّ# ص *; ن 1ّ# ر, أ د#د ا ير 0ا ط ا اذھ ت ط ا ب )#1 ظوو ث#% ، ةد#د ا د! او ا ل+ صّ + او ش ا ث#% ن ةر 0ا مّ#! رّ#. ا ّم, ن ةأر ا ل 9 ك ذو ) #! د و0ا ةر, د9# م و )# ار+ ا ت !49 ح طأ ن ة #% ا )1 و )#% ىر;أ )#% . 2 .87 -81 ص ص ،) نود ،)# ر9 ا )' ا راد ،تور# ، 4 ( و ةر 0ا،ن % دو % 1 ص ص ،ق ا ر ا ،)( ب#ط! ن 65 -66 . 2

(31)

)#ر از ا ةر 0ا م ظ ن اذI ّ#و أ ظ تاد 9 ا رّ#. ّنI ب? )+ ط ا )ط ا " ! م ظ ا اذھ ل9 ةد#د مّ#! ب او د# + او )# وؤ ا )ّ#و 0ا )ط ا ل% ل% صّ + # ّم0او ب0ا ن# ) ر ( ا . ) زّ ا تر ظو )#ر 0ا ط اوّ' ا ن در1 ا رّر% و فّر* ا )ّ#ر%و )# 4+ ا ث#% ،)#د# + ا ةر 0ا س ) ھ )# ا ت ؤ ك ھ ت% *أ 1 نّ % اذھو ةأر ا )#9'و ترّ#. )#رو, ا تارّ#. ا ) # )# ا ن د+ ثد% ا اذ تر9(و # ّر% ب ا رود )# وؤ و أ ھر#* * نأ " ةرد ! ت% * . او ّ 9 ك ذو 9'و ن ت ّ % ،ق ىو ت 'ار ا ت ك ذ مLر ةد#د( )#د# + ا مّ#+ ا ھرد* )# ّو!و . م " إ ةأر ا لو;د د ا ط و ا ير'% ا ط و ا ن و ة #% ا كر ( و جوّز ا ت # وؤ ا م + ت% *أو ھر#* م ز ةأر ا تذ;H ل 9 ا ز9 ار* "+ و )# ا . ل4; ن 1 د# H ) # و ةأر ا ل ل9 ّ ++% ار* 9 ا م# 9 او )# ر ا ر و نأ ن ّد ن )# طو ا )#ر#ر% ا بر% ا )# ا تاد 9 او مّ#+ ا ن د#*ر هد#وز و ل1ط ا ) ( ن نّ "ّ % ةر 0ا # # #د . ر 0ا )ّ# ادر1 ا ص *; ا ض9 زور مLر )#ر از ا و9* لاز ت )# +,و )# ا ر9 يذ ا م 9 ا ر ّوط ا "( )#ر از ا ةر 0 )#ر 1 او )#د ا )# ا " ) ر ل ر ا "+ # ث#% ،) 9 )# و و رو ا )# ا ر##. ن ر از ا ن ا و جوّز ّ و # أ ةر أ 1 ؤ# ا ةر 0ا بأ + # ل أ جوّز ر, أ ّبأ " و ، ر )9 ) وّزو ّمأ ةأر ا "+ )#د * ! ا ت ةر 0ا ل ر وھ ب0ا ّنأ وّز ) 9 . 1 ةر 0 " #و ةد ا ) 9 ط ر ا ةد#د( ھو ل ( ا ث#% ن )ّ + )#ر از ا )# ّوو ا ع 0ا ةد ،ل;ّد ا م !ا ،جو ّز ا لھأ ) د; ب او ل4; ن ك ذ . 2 ),#د% ا )#ر از ا ةر 0ا ّنأ د#د و )# ادر1 ا رو م أ ق#رط ا ت% ل ّو% ةرور# د ( ، يو 0ا م ظ ا ),#د% ا ةر ? )# أ تار ا ث4, د*ر ن # ّم, ن و : راد،)ط#راز0ا،)# ر9 ا ةر 0ا تارّ#. ا ) ارد: 9 ا ع ا م ،م# 9 ا د ف 1 ، و# د %ا د % 1 ،)#9 ا ) ر9 ا 2003 ص ص، 55 -76 . 96 ص ،2006 ،ر از ا )9 ،)# او )# ا مو 9 ا )# تارو( ،فو ; و د % 2

(32)

1 -ا ر ,K-او ،يد * ! -ا ل ّو% -ا )# #د ن ر 9 ل ّو% ا اذھ ,د%# . ء 0ا لو*% ّنأ ك ذ ن رد! ق#+% ّم ن و ف#ظو م E ا تار ا ب او م# 9 ا ن رد! " تّد )#د * ! ا )# 4+ ا ط و ب? ةر( ا )#9 ا ن م ور; . دد* ا اذھ ل, أ !4 د#د 'و م أ ب0ا نو # ل 9 ارط' 1 د #و ، د%او ل م ىد% " #*و*; ل+ )#*;( . 2 -ةد ا ) 9 ا س " ،) ر او )%و 1 ا )#طار+ #د ا ت !49 ا ط رو ظ ر 9 ا ن ت !4 )#9 او عو'; او ةرط# م . )#د * ! ا )# 4+ ا ل, و ءارو ف+ ا )#و و0ا ل ّو% ا اذھ ةد#د ت # و و#د#او ر أ ن م # و م# 9 ا ر ( ا د# يذ ا . 0ا م ظ ا ك# 1 و )#و 0ا )ط را ثد%# ل 9 ةأر ا جور; نI ك ذ ر ظ ھو يو ةر 0ا ىو " )# ا ) ( ا بو أ ) * % ا ت و% ا )ّ# ھأ ت ؤ م, ّوأ م# 9 ا . 3 " إ ةد ن ةر 0ا لو% ن د#1 ا نأ يو 0ا م ظ اد#د ),#د% ا ةر 0ا ل, ل ر ل )ط ت% ت د9 ط+ وز )ط ت% E * ل!0ا " ةأر ا ھ )#وو H م, )#9 ا ت !4 ن ةأر ا ر#ر% و% )# أ ةوط; ك ذ ر 9# ذإ ،) 9 ا 9 ا ةوط; م# ن# % ن# ار * ا ةأر ق+% تاوط; ھو ل 9 ور; # و : م# 9 ا ق+%# ا دا و ) ر9 ل ر ا ر %ا ء . ا )+#+% ا ك4 يد# + )+ ط ا . )#د# + ا ةأر ا ) % )ط ر ا )#د * ! ا )#9 ا ر ل 9 ا قو ج د ا ق+%# #9 ل , ن و ن## أ ن#درو ف 9'I ةأر 'و 1 ا ف!و ا زز9 # م دراو ن يد ا #+( )# ا ) ر ا وأ ةور, او ) ر9 ا ھ ، ا ةو+ ا يز ر او . 1 سر ،3 دد9 ا،6 د ا،ر 1 ا م ،) ار( ا " إ ةو 0ا ن ر9 ا نطو ا ةر 0ا،ر* ( #9 ا1 2008 ص ص، 290 -294 .

(33)

" إ ا ل 1 ةد%و ) 9 ا ن ل ّو% ا )# ھأ د ؤ# ك ذ ن د9 أ " إ بھذ# ن ك ھو رو ظ ةر 0ا )# ادر1 ا ر# 9 د% " )# ا ت # 9 رو% در1 ا زور 9# ّ " نارو ن آ " ك ذ " ةد ا ل او9 او : و ت 9#ر( ھو ،ةد#د ا ت 9#ر( او ن# او+ ا ل+ ن # 9 ل 9 و ةر( در1 ا " إ .

ا

ــــ

A ا ث

ــــ

ث

:

ا

ــــــــــ

ةأر

جر ل ا ن

& ز! ا ل او لز! ا

1

-رود

ير از ا 1

ا &3 ةأر ا ! 7 و

:

ةأر ا راودأ ) ارد ّم د+ +, ف4 ; ت 9 ا ل ر#(# ث#% ، سوار ف ّ ا راود? #( ھ زو "ط9 ذإ ،ةأر ا 'و لو% ت +, ا مظ9 ن# ( ا وأ د و ّ أ مو+ 91 ر ھراود0 يد * ! ا د 9 ا ن و "ّ % ةأر ا . ب Aا )1* و ن#د ق 9 " و0 ،)# ىر;او )# #ا ةرو* " إ ةأر ا ةرو* ت ! د!و )# ود او د# ا ) 1 ا،) #% ف* ھر )# , ا ّ أ ،ن *%Aاو . )# 9( ل , ا ك ھ ّ أ ةأر ا دو و ر 9 # E * " رار ر و #رور' ت# ا 1 ) ل1! ار ا ت# ا ( جاوز ا ن# ا !او ا !أ ّ ا )!49 ا " لد# ت ا ل1! ّنأ ك( و %4*و ل ر ا) + او . ن ھر 9 و ' ر ىر;أ , أ د ةأر ا لو ! ب ّ أ ّ إ !أ ص ; ا ب # ظ 1 %4 ص ; ا ب # 1#; و'و ةأر ا ل, ث#% ،ت!و بر )# ا ) او ز ر . نر+ ا ط ذ ةأر ن#ر 1 ا ةرظ م# + ن # 20 " ل, ت ھ ا ),4, : -يرو ذ ا ه ا : ب او ر, قو ; ةأر ا ر 9# يذ ا )+ 9 ،ن#دو ل+ )*! ھو ، # %و ط '; نأ ب # ث#% ،ل ن # +1 # # ل'1 ا ل ر #د * !ا . % ءاروو # ) # % "+ نأ ب #و ةو ( رد* ھر او .

(34)

-يو, ا ه ا : ل او ةد9 تر ظ ّ او !و+%و ةأر ا # '+ ه ا اذھ م ھا ھأ : د# + ا س ا رھ ظ ض9 ر##. ةأر ا )#9'و ر##. " إ تدأو ر 9 ا ;دأ ّ ا ت ر او لز ا جر ; ل 0ا ض9 ق % او .

د ذإ ، م4 Aا ن )%'او ف!او ن ح * Aا نوددر # ه Aا اذھ ب %*أ نأ ذإ

" لاو يواد9 ا " لو+ ": تار# 1 ا ةر, ن د%ا د # 4 م4 Aا ء ّ ر#, )'! ا ةدد9 ا ل!ا ّ أ مأ ل ر )#و ةأر ا لھ ط ' فر9# " . ىر# ث#% ر 3ر3أ & ? ةو+ ا ت 1* ك ةأر ا ّنH )# ا ب او ا ھر#L ن ر, أ ،ب ا د#د% و ) و*; ا رد* ،)# او )#1ط 9 او )# +9 او ل ر ا ّنأ ك ذ " إ ) 'A ط ( ل ل ر ا ر ( مد9 رر 4 و ،)# او )#1ط 9 ا %ر ت% ش#9# ا ىو ا " # و # ةاو ا و . 1 -لد 9 ا ه ا : ،) )1* ةأر ا # 9 يّذ ا م ظ او ف ; ا ىد ه ا اذھ ر+# ت #رور' و ز## ا موز و ل ر ا ةار " رد! مد9 ' رار!Aا ت #ر% 9 ا ل )ّ و ا راود0ا ن# ا ن# . ن ل ه ا اذھ ن رّ د!و " م ! ن# ا " و " يو ط ط ا ) ر " ن ن# ا ت# ةاو ا ّنأ ل ىر# ث#% : ةاو ا )# ا ةرظ ا . -)# اذ ا -)#ر% ا ةاو ا . م 9 ا ب ط ةاو ا -ب او ل 9 ا ةاو ا . -)# # ا قو+% ا ةاو ا . -)# ا قو+% ا ةاو ا . ص،1996 ،1ط،)9# ط ا راد ،تور# ، 9 او 9( او #د ا روظ ا ن# ةأر ا ةرو* ،ر ر آ 1 ص 112 -117 .

(35)

ّنأ ذ ك ذو ل ر ا %# نأ د ا ب* رو ظ ا " )#ر از ا ةأر ا د ل, ء د ر 9 ا " ر و ! ط 3 @@ " نأ ن مLر ،ل % ا و 1# تر (أ ّ ا ّ % م اد ا ر+ ا وھ ت# ا نو #و ،غو ا ن د ر ; ا م 9 ا ن ب % ت ة 1 ا # و وز# . مو+ )#د ا ) + ا ةأر ا ) و ط ت ّ ا ت 1* ا ن و مد ; ھرود د# + او م#+ ا مار %او ، رو ذ ا ب ا )* ;و ب ا ةز# " إ ) 'A ،ت# ّن أ ر#L ت H ن راد ن ّنھر . ا ت ةرو, ا ء ,H و ل ا ةدھ )#ر از ا ةأر دو * # وؤ ت' و )# اد ص4;او "'ر ا ت و %4 كر 9 ا ت' ;و ،ل ' ا ن#د # ف ; . د!و اذھ ر1 رط' ت ث#% ، ر H !4 ةأر # ا ط ( ا رّ#L جر ; !و )#' و ت# ا . 1 و م " ظ 1% او ر 9 ا ن رر% وھ رد+ ا ر##. ا ل أ ن ضر. ا !و ن # ف# )#ر از ا ةأر ا ت ر 4; ن و ،)# طو ا )#*;( ا ) # )# ا #9'و ر#. )#رو, ا ) ر% ا ةد#از ) 4 %ا . إ ت9 ر ةرو, ا ء و ل4+ ا ةادL ّ أ ّ إ ا # 'ر1# ّ ا )# 0ا 1#ظو " )# %ر ت ةر 1 ا ك ھرر% )# ّنH و،ب ا ) آ ،) ا ) 1ط ا ،)9#ط ا ) وز ا . )#اد ّ I ت #9 ا )# " إ ل4+ ا ذ او ةر 0ا ر##. ثد% د! ن اذإو از ا ا فر ت # , ا كو رّ,أ ر;آ عو ن # او #د * !ا اروط ير روط ا اذھ ل او ّمھأ ن و ،ت او دار 0ا : -Aا )# ت +, " E 1 او ر. ا م 9 ل * . م4 ا ل و زور . R يذ ا ر 0ا ،د# + او فر9 د#+ ا ن رر% ا " ت ),#د% )# +, ط أ زور : ةر 0ا م % ر#. . .30 ص ،1997 ،) وھ راد،ر از ا ،ةأر ا )# و و # ، او ن %ر ا د 1

(36)

ةر 0ا ف ظو ر#. . ت , ير ( ب ار " و*%و ل ب* " ة 1 ا لو*% ةر 0ا . ! % روط ص;( ّ أ ھد + ا وھ ةأر ا )#*;( ل*% ر#. مھأ ّنأ ر#L ا ت ؤ او )# ا ز ار او ت 9 او ت #و , او سراد )#د * ! * ا د * !ا ل ر ا ر ( و ر ; ا م 9 ا ) +,و ت # . 1 1 -1 -د 2 ا ةر ا &3 ةأر ا : " ل ر )+ ط )#و وأ ' د# + و تاد ) و " ر و )#د# + ا )#ر از ا ةر 0ا ّنإ ،ت# ا )# ;اد ا ة #% ا " ر* + ّ ا ر* )+#رط عو ا اذھ ء ا ز# و ،ةأر ا 9 ل #*;( )*ر1 ا ك و ،ل ر ا م أ ظ1% او لاز9 ا ف!و و ب م ةر 0ا ق ط ب0ا م أ رو ظ او ل ر ا م أ ت (! ا . " ز ر# )#د# + ا ةر 0ا ةأر ا رود ص;# # ّ ا : -ةأر ) ز9 او )* ; ا ة #% ا . -يد ا ل او ب ا . -# نو نأ ب -# يذ ا ن ا وھو ت-# ا ةد-# . -)#د * ! ا )ط ا ق% ك . 2 بر!أ جاوز ا ّم, ل Lو N طو ط ن ، ز ا ل 9 ا ىو )# ھأ يأ 4 ةأر ا H( اذ و ت أ اذإ 9 E # ر ذ ) %ر ت% + فو ّ 0 ھرر%# ر#;0ا اذھو ،ن ت!و ث Aا ;# ر و ةأر ا ) د#د% ر# رود رو ذ ا ب ،) وؤ ا ھ نو ) 9 ا ل;اد ر, أ . ن %ر ا د ، او ر ا ص ،ق ا 36 . 1 ص ص ،ق ا ر ا ،ت (و 1 و "1ط* 292 -294 . 2

(37)

ء و او ) ط ا " ةر ھو ة % ا ةرط# ت% ةأر ا 'و ك ذ " إ ) 'A ب ط# ، دد ن #%0ا ض9 ش#9# ن#أ لز ء او ن % ا ر# ا ن ' ) د ; نو نأ ن ر# )# . دار 0ا 60 ص;( . ةأر ا رود مھ0ا ب او R# ل 0ا ض9 #+ ك ذو، يد * ! ا ب ا وھ ب % )# )# 4+ ا ةأر ط9 ل 0ا هذھ ،ت او#% ا ض9 )# ر و )# ارز ا ل 0او ھء أ س و س 4 ا ض9 ير ( نH ةأر E ّ و ، # . 1 1 -2 -ةر ا ةر ا &3 ةأر ا : ف ;# رود ةر 0ا ء ر ّوط ث#% ،)#د# + ا ر#ظ ن ةر* 9 ا ةر 0ا ةأر ا ) و # ز# ّ ا )ط# ا ةر 0ا و% : -جوز ا لھأ ن ةد#9 )+( ش#9 ت# ا ل4+ ا . -)# وؤ ا % و لز ا جر ; ل 9 ةأر ا جور; . وزو ةأر ا ن# ا نزاو . -عو'; ل!أ )#د# + ا رھ ظ ا ض9 رار ا مLر ل ر ا )ط . طط; ب ا . -)#د * ! ا )ط ا ل ب ا . ن# ق 1 ا س أ " مو+# جاوز د#د أد رو ظ ل'1 مأو ) وز " , ا )#9'و ا لھ0ا ر # ;ا س أ " س# و ، # ق او او ن# وز ا .

1

-3 م ل ةأر ا جور و : ن#د # ا ف ; ) ا تارّ#. ا ءار ةر* 9 ا ت 9 ا م# 9 ا )# ھأ تر ظ د+ قاو 0ا زور ك ذ ن از و ل 9 ا ء '1 " # ر ظ ث#% . ّدأ )ّ# ا تارّ#. ت " إ ) 9 ا ن ' )# ا )# ن يذ ا م# 9 ا رظ ا ةد إ و ذ س ا ب % ) ّ + نو L تار م 9 و ل ر ر;Kاو ", ? ء ' ص#*; ك ، ت (و 1 و "1ط* ص ص ،ق ا ر ا 78 -81 . 1

(38)

ةد#د ا ن ر )ّ# ھأو ء ا فر 9 حرطو )#د# + ا ) ؤ ا هذھ جر ; )ّ# م# 9 ا E *أو )ّ# ا ةرور' . ث#% د ؤ# ل تراو ا نو

J.S.Mille

)# ّر% ا ةرور' " ذإ 'و لو %# م ظ د (و ،ن# ا ن# خر * ا م# + ا " مو+# # 9 ا + نر 18 م# 9 ةرور' ت ا . حرط شر ن !

B.Rach

ن#% * ن# طاو ) ( ك ذو ت ا )# #د أ E " ر أ ھاو! ّ و# ّ أ ةأر ا م# 9 د او ن ، 1طأ مّ 9 ھداد A ) % ) ّ 9 ا ةأر ا ر ي ّو+#و )ّ# +9 ا و بّ ر#و 1طاو و دارإ . " د ن أ م E 1 لو+# ث#% م 9 ا E * ا ق#+% ةأر ا م# 9 " إ ": بّ ر نأ درأ اذإ " إ م + ّ أ د ّ # ھأ ب % ن Aا ل أ ت4, عاو أ : ءر ا ظ1%# ّ ا ل 0ا ّوأ ّ ا ل 0ا # ,و ، #% ا دو و ا د#1 ّ ا ل 0ا , ,و د#1 " . ّ+#و ر ن أ م E نأ ر ن !4ط ا " ذو1 ا ن نو # نأ ن # ةد 9 ا ) ھ ا ةأر ا و ، وز ر( 9 ف# فر9 ،ت# ا مد; ا ) # ر نو # ّ ر, أ نأ # قرط ا ل' أ فر9 نأ م0ا " 9 ، ھد وأ ر ن0 E * و # ةرادI ل.( ذ. ل 1ط0ا )# اد ط ر# م ا وّ م ظ ا ن0 )#ذ. ا م ظ " د ؤ# اذ ھو ، ن أ م E م# 9 )ّ# ھأ " )# ز ا ةد#د ةرادإ ل أ ن ةأر ا . د ر ( ا ر ظو )# ت ا سرا نر+ ا 18 " % )ط ; ر#L ت #و , ا ت ر از ا و ن ت #9 ا ف* نر+ ا 20 داو ا )1 ; و )# 0ا داو ا ) ( R ار ا ت ز#رط او ض#ر او ل 1ط0ا )# ر ت )# ز ا تار ا مد+ )#و , ا . ن , ا ف* ا و ا + نر 20 اروط م# 9 ا فر )ظو% ت ت ر و ار تد%و ت #و # ن % !او ت ا ت % ،م# 9 ا وھ # ا م أ صر1 ا يو E *أ ) 9 او )* ; ا ة #% ا نوؤ( ةرادإ " رد ! ن إ ج A )# # 9 ا ) ر ا ر 9( . . 111 ص ،1900،فر 9 ا )9 ط ،ر* ،ةد#د ا ةأر ا ،ن# أ م !1

Références

Documents relatifs

Traditionnellement cette culture servait à l'autoconsom- mation, aujourd'hui le développement des marchés urbains induit l'essor d'une production marchande qui fait

Abbreviations: ATGL, Adipose triglyceride lipase; BMI, body mass index; DAG, diacylglyc- erol; DAGH, DAG hydrolase activity; FFA, free fatty acid; GDR, glucose disposal rate;

We study how the total setup cost and the accuracy of our algorithms vary according to (i) different path lengths and (ii) increasing number of demands.. We conduct experiments on

Ce schéma assez simple d’une opposition entre magistrats qui provoquait l’émotion et la colère du peuple, mais sans pour autant l’amener à se diviser et à

Dans le contexte des r´eseaux tout optique `a multiplexage en longueurs d’ondes (Wavelength Division Multiplexing, WDM), nous affectons `a chaque requˆete de connexion d ∈ ϒ un

The high-field measure- ments, which we performed on this compound, coupled with a theoretical treatment of the high-field magnetization, allow us: 共i兲 to confirm that the value of ⌬

Mean sea level pressure anomaly (SLPA) (in hPa) in (a, b) November – December and (c, d) January – March during warm (Figures 1a and 1c) and cold (Figures 1b and 1d) ENSO

Supplementary Material 8: models explaining the number of threats affecting a species considering all bird species and including research effort as covariate (A), focusing on species