ﻘﻤﻳﺪﻟا ﺔﻳﺮﺋاﺰﺠﻟا ﺔﻳرﻮﻬﻤﺠﻟا
ـــــ
ﺔﻴﺒﻌﺸﻟا ﺔﻴﻃاﺮ
ﻌﺘﻟا ةرازو
ــــــــ
ﻲﻤﻠﻌﻟا ﺚﺤﺒﻟاو ﻲﻟﺎﻌﻟا ﻢﻴﻠ
ﺎﺑ ﻦﺑ ﺪﻴﻤﺤﻟا ﺪﺒﻋ ﺔﻌﻣﺎﺟ
ﺲﻳد
-ﻢﻧﺎﻐﺘﺴﻣ
ﺔﻴﻋﺎﻤﺘﺟﻻا مﻮﻠﻌﻟا ﺔﻴﻠﻛ
ﻢﻠﻋ ﻢﺴﻗ
عﺎﻤﺘﺟﻻا
و ن ي ا ع ا ـ ا ةد "# $ـ ة %&
نا
:
اد ارد
5
و
1962
-م
ن
داد إ
ط ا
:
ت
فار إ
ذ
ا
:
•
ن إ ل وط
.
•
يراو ج ا
.
ا
:
*
أ
.
ك
.
*
أ
.
ر س ر"
.
2014/2013: ا ا
ﺔﻨﻳﺪﻤﻟا ﺔﻴﺟﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ ﺮﻴﻐﺗ ﻰﻠﻋ ﻲﻧﺎﻜﺴﻟا ﻮﻤﻨﻟا ﺮﻴﺛﺄﺗ
ﺔﻳﺮﺋاﺰﺠﻟا
ــــــ ا م ــــــــ ا ــــ! ي#$ ا ع ا &'() ةر ا ﻣ د ا ه ھ ا ا !"# $ ر طإ دا# إ ةد '( ) ا * ذو ي ./ 012 ع 4ا 5$ ﻣ6 X) ( ) 2 ا 7 8 ا . :فا (إ :; : 7 < ا دا# إ ﻣ ن >إ !> ط أ. يرا ' ج ; ا . ظ : 4إ م#2 B ' ن # ف ا ت ﻣ D ا نأ < ; ـ ض G ﻣ H ا > B ا ر ــطإ )و , #'I ا ا ھ ر#J و و D B/ H .
ر
و ا
ا
ر
و و رو
د ا
ر از ا
ارد
اد
5
و
62
–
م
-Dﻣ I ا 8B ا : 2013 / 2014
ا ت : ن ا : س ا : أ ر ذ % ا ىو ا : يو ط و ىر أ ا ىو ا : در ا ل د ط و ل د ر ل د نادر ؟ك #$ % دار أ دد% وھ 3 دار أ 5 دار أ وأ ... ؟ك فر( دد% م 3 فر( 4 فر( 6 فر( وأ ...
رو
ا
لو(ا
:
دار (ا ن ت
ن
او
او
1 ت أو ذ ؟ ا اذھ م + 5 تاو 10 تاو 20 ر أ وأ 2 -؟ ا رد , لھ -ر ا ك ت و . م 3 ن ا لھ ؟ك ر أ دار / م$0 1 ش يذ ا %و . م ب 4 5ا ت اذ " . " اذ # : ر آ ء وأ هء 4 + رط ن ا ق : 4 -;4 مو+ ا ت0 د ا ھ ؟ل ا د ا ل أ ن ىر أ ظو إ ر( ظو ل و >4ط ا ر( ل د ر آ ء وأ ... 5 م ؟ةر ا ل 4 ر: ت0 د ا 1 ھ لھ . %و6 # ا هذھ نأ ىر .أ ؟م % ل 4 د ا ل4 ص ل 4 ةر ا س . . م 7 ن ا تار , ىر ؟ك ذ ب4 ا ةر /ا م م$0 1 أ م(ر4 دار /ا ت # ء 4 ا + رط :إ ن # ر آ ء وأ ... 8 -؟ك ذ ر + ا لو# ا ھ ك أر ب ...
ا رو
ا
:
ر) ا ق ار ا ن ت
9 -. م ؟ ا ةر إ د و لھ 10 . م ؟ ر ت0 #% م ر و لھ 11 -. م ؟ ا 1 ر # تاء : د و لھ %و ؟اذ %و 4 5ا ت اذإ ... 12 -؟1 ر ا تاء : ص ص@ ا ء ا وھ ق$اد ءار: ت ب # ر آ ء وأ ... 13 ضور ا ء ا وھ ك أر ب 1 @إ ؟1 ر ا تاء : ص ا ... ...ث ا رو
ا
:
وؤ
ا ن
او ت %
ا لو
14 . م ؟م وؤ ن د و لھ 15 ل E4 ; ; 4 ن # ا هذھ مو+ لھ ؟1 و م . 16 . م ؟ ت ا 1 ھ ىد إ طر ت أ لھ 17 م ؟م % ا ل0 ن ت ار @ا يد4 لھ أ . 18 -؟ ت ار @.ا 1 ھ ل ةر ا لو ا لو ر آ ء وأ ... 19 ت ار @.ا 1 ھ لھ ذ E ؟ر 4 %.ا ن 4 أ . م 20 -ا # ت د اذإ ) ء 4 ا ص ( ؟ل د ا م ف اد ا ق رط ن% ق رط ن% طر ا نار ا ر آ ء ق رط ن% وأ ... ... 21 + رط تازو ا ىر ك ذ و نار ا طر و وؤ ا ن # ا د او ن م(ر ؟ تازو ا 1 ھ #% ء :+ ا م ف م أر ب ء 4 ا ... ...أ ضو ر رط ا لود ا ت و د يدؤ ر ا قط " # إ ر ا ةر ا ن د ز إ م ثاد إ م* ير ا ر وط ا +", اذ ھ و ق ار ا و ت د* ا ن اد ز هرود" ب و ير ارد, ن ا د ز و ت1 2 ا ت ز3ا د و زأ 4 و2 و ن ن ا ن د ا ةرو, ىر*أ . ن 6 تد و ر7از ا ل1 ا د6" زأ ةد ا ن ا , *و ر" 8" ا د ط" را 6 ر او ت ر9 أ ذ ر7از ا د 9ا ا : , ا " 67 ;ا ھد , , 6 ا هذ " ر ا ةر ا تط" را ) : , ا ( فور6 ا ن ث نأ 4 ھ ن و; ر ر7از ا ت ر9 م د1" ا ل 2 ت6 و 6 , ا ت طط* ا *اد ند # إ ل 6 ا صر ن9 ث " 2 ا . تد 9ا د; و ن >ا تاو ا ر7از ا # و3ا 1 هد ضار ا # 9 ل1 نإ ةر ھ داد9>ا ن * ا ن "ورو3ا ر و ه 6 ت إ ن ةد د م أ ن "ور ا 4 ن م " ن ر7از ا ن طاو ا , و طو ا ل1 ا ناو م 8 ار3ا ن ن "ور ا ةزو " ت ا 9ارز ا نأ ن د9 ء 3ا د, ا ر عو ر ا # 9 ن ر ا ن # إ ت ط 2 ا واز ف ر ا 1 ا , يأ 9 ق ةد 9إ ر ا ز ار ا و ند ا ب ط ا ض * ا 6 ةر ا , بذ ن 9ر :;او ا ن ن ضار ا اذھ ء 3ا او او " ر د, ا ت و 2 ت ن "ور ا ل" ن ا رA أ ن ن ر ا ق د ر ا ك ذ ن ف ر3ا و ند ا ه " داد98" ةر " , ك ذ ىداو # إ ر ا قط ا و 9ر ن9 د ز 9ر " ر ا قط ا و ء 2 ا ا ت ا ك ذ # 9 ل د ر *و ند " " ا رھاوظ ا ن د د6 ا زر ا يذ ا ب" " ود ا د 2 زأ و ن ا ا اد 9وأ ب" " فرط ن ھر D ء ط*3ا ث 9 ت " ا ت ",أ در A ا ,و,* ا ن9 ر"6 ت ا 4 ھ ر" 6 ل" ير7از ا ىو8 د;و ش 6 ترAأ د ا و و رو # 9 ةرھ ظ ا هذھ
ب ث , * م D د و 9 ر7از ا ت ",أ ظ ا هذھ ن 6 تد ث ةرھ ا ت1 د6 ا ل1* ن +",أ ل ا م " " تر" 9ا ث و واد ن ا لA 3ا فر6 م ت1 د6 ا 4 ھ ث ارد " ا و م 2 ن جور* أ 6 ا هذ " نو و ن م لو*د لوا ن ا اذ و , ر ن ا ا م71 م ةر 3ا وأ در A ا ,و,* م71 ر ن ا . ارد ا هذھ #6 و # إ ر D " ا و ا ;19 ن9 ف2 ا و و رو ا و د ارد م # إ ن ; : -ن , -ن يرظ م ; : ل, ا لو3ا و ر7از ا د ا 4 و , * ر , ھروط , 9او أ ار *أو ھر, 9و د ا و و رو . -م ر6 ن ا ل, ا اذھ و A ا ل, ا , م 9او أ , م 6 زو , مھو و . -اد ا م ; : ا G7 ا 4 ضر6 يذ ا 7 ا ل, ا وھو ث A ا ل, ا # 9 ل 2 ناد ور* ل1* ن 9 , .
7
ﻳﻻا
ـ
ﺠﻬﻨﻤﻟا رﺎﻄ
ـ
ﻲ
1 -ﻠﻜﺸﻣ ﺪﻳﺪﺤﺗ ــ ﺤﺒﻟا ﺔ ـ ﺚ 2 -بﺎﺒﺳأ عﻮﺿﻮﻤﻟا رﺎﻴﺘﺧا 3 -فاﺪﻫأ ﺿﻮﻤﻟا ــــ عﻮ 4 -ﺔﻴﻤﻫأ ﺿﻮﻤﻟا ـــــ عﻮ 5 -ﺳارﺪﻟا ﻢﻴﻫﺎـﻔﻣ ـــــ ﺔ 6 -ﺳارد ــ ﻘﺑﺎﺳ تﺎ ـــ ﺔ 7 -ﻴﻨﻘﺗ ـــــ تﺎ ﺤﺒﻟا ـ ﺚ 8 -ﺧﺪﻣ ـــــــ يﺮﻈﻧ ﻞ
ﻲﺠﻬﻨﻤﻟا رﺎﻄﻳﻻا 8
1
-ث ا
د د
:
ر د ةرھ ظ ير جذو د ا ر ر إ بر ! 7000 "# $ا د! ا د از ك ذ' ر "ھ و ( )# اذھ س' ا د و +ار, و + !- و # ا فورظ (ا و ( (أ م # د + ن ' ا و ن ز ا ف2 ف) يذ ا " ظو ا 1950 م # د ن# ف) 1960 هذھ و ةر 4ا "+ د ا ن# ف) س و 5 )# مو! يذ ا ن ' ظ ا ن م6ر ا )# ر ا و و ط )# فورظ ا هذھ س' ' )# يو " ا ) اد ا تاء ا : ا "+ ود ث " و و' 2 و "# $ا د ا م ظ ص " و و' ا زو ن# ةر # دار+= و ط> 4ا و ا 5 + دد ت د ا و تاد و ا ن ھر 6 2# و ةد و ل' " ' ا ىر 4ا و نإ ا و م ظ ا ن عو "+ ل- تاد و ا هذھ ط ار : ا 5 ء ةز ص: . 5 + ك>$ + ك ذ و نإ و ور فورظ ن# ار ن# ت!- ا ند ا ( ( و # $ا و د , ' تر-B م ! ا و د ! ا و ر '+4ا ظ ا ل: (و ك ذ' و # $ا ت 2 ) ج Cا تروط و ل $ا ق ( ا و ر , )# "# $ا ر , ا اذھ رو ت(' ا و ةر ا و ند ا د و ةر ا و و ند ا ةرو د'أ " س ر " ا اذھ " $ا ب ' ا ل : نإ ل ( "ھ ةر ا ا د: ! , ر'ذ ' " ن ر ( ل ا " Eliel Sarrien نإ ك د ةدھ > " ) كردأ فادھ4ا '( + !- ا 5 + ار! ب ' "ھ د + فادھأ )ھأ ) # ل2 ن م و ط و درو س و ك ذ' ىر و ط ط ا نإ ظ حو و ز د ا و "# $ا يرادCا ( و ةر ا ق- + قاو(4ا عو و ل #4ا + ت $ا و ف: ظو ا و + "! ) !) )# ةر # "ھ د
9 ر ظ ) بھاو ا ق- و تار ا ل B ةرو ) د ا ( ن تداز و د ا ن تداز ل او# ةد# ك ھ و '( دد# و$ا ا و و و ' ا و # ا ةرو- ا "ھ " ل ت ' و ند ا "+ تز'ر ر -') ب ط! (ا و بذ ىو ( ن ( "+ ن 6ار ا ن ر ا ن م > اذھ و ت$ ا ل' "+ و ىدأ إ )# ند ا روط و و ةد 4ا ت ھ $ا و ر ا ) # "+ د# فر# " ر ا نطو + )# ر > - د ا نإ ت و ت (و ر ا قط ا إ ت ( ن و ةد از ةرو ف ر ا ن ( > + ت) " ا لود ا هذھ ن "+ تد > " ا ر:از ا ) ا هذھ وF ةر 4ا )# تار , ا د ب ( د ا ت ز4ا ن ر' ير:از ا در ا اد ث ( ( ا هG ) تاو ( "+ ) اذھ و د ا وھ د و ا 90 د ت+ر# ث ) # ا ب ( ةر ' حوز 4ا د ) )( ن ' اذھ و د2 ا +ر# " ا د ا ةرو ت ر ث إ ن ' ل' > ةد# ك د ن# H و 5 و> ھأ ن'( ا ل'> , يو و ا ء ا )'> , ء 4ا ن و ر د ! ا مھأ ت د!+ )'> ا ةروط و د ) " و و+رو ا ر , ا ل'> ل' > ا هذھ ه ا م)# ت ا ف) ن ء ) ا م ھا ن ر -' ا ع $ا , +ار, د ا , ث ا و (ارد ر ا (د ا ر -' ا 5 ا ' "+ ن ا و ن - ا ن وIا ةر 4ا ! ا (ارد "+ ( (4ا و و+رو ر , "+ 5 و ب ( ر يذ ا و ر( ا و ط ر ا د ا 5 و " ' '>ا ز'ر : إ يأ ت 'و)( م' ىد دار+4ا ) ن '( ا ( م(ر "+ وأ ةرو ا )# ظ ا وأ و + !- ا و ا د ) ا ؟ ل2 ن و '>Cا ا ت$ؤ ( ا حرط : -؟ د ا 5 و> "+ 5 و ب ( ر " '( ا و ا لھ
ﻲﺠﻬﻨﻤﻟا رﺎﻄﻳﻻا 10 -ا ) لھ ؟ د ا و و+رو ر , "+ ب ( # $ا ير:از ا در -؟ ت ھو> ا "+ ل د ر ا ير:از ا در ا + !- لھ يد $ا ل ا و '( ا ةد ز ا ن# H ا ر( ا ير ا و ا لھ ؟ر , ا "+ 2# 5 ت ر ا : ت ) دار+4ا ك ذ "+ ب ( "ھ ) ا . -ب 6 ) ا ت ط)() طور> ا ر +د ) نار ا طر> .( -زأ ير ا و ا ب ( ير:از ا در ا " يذ ا ق ا ق ا ر( ا .
ب
أ
عو و ا ر
ا
:
نإ ر ا عو و ر -B د ا و و+رو )# " '( ا و ا وھ ر ( ا ةر'ذ عو و ' ھ4ا " ا , ا اذھ ( ' !) ا ! ط ا و و ! ا و ) ا ا ن عو و ا '>C ( "ھ و ر:از ا # $ا مو) ا ل! "+ ىر ' ا مزB د تد!+ ث د 5 > ر:از ا "+ د ا ث ا ث ر:از ا (! د!+ اذ و ف ر ا ن# ھز " ا و م ب (4ا " ا 5 ھ و عو و ا اذھ "+ ث ) ب (4ا أ #و و وأ اذ : 1 -و -و ا : ءار-إ و د ق) ا و " و و (و( ا ث ا ب او ن م ز ت أ ةر ' ةرھ ظ " + د ) " و و+رو ر , ةرھ ظ ھأ ر ا ) ر:از ا .( -" ) ا ث ا ءار-إ و .
11 2 اذ ا : لو و ا إ 2 ! ( ؤ ا و ةرھ ظ ا +ر ة ا ل: ( ا )# ع2ط$ا "+ 6ر ا ا > # بو)(B' ر د ا ل اد -و تار , ن ير ا ط(و ا "+ ثد ل' م + . د! ا د ا ةرو د إ و ت ) ا " ا و ء >4ا ت) " ا ار ؤ . ثد ل' و د ا مو L و .
ارد ا فادھأ
:
د د "+ (ارد ا فادھأ ن ' ر '+4ا ا : ن 2 ا د د و " '( ا و ا و هر -B د ا ةرو )# ص > و زأ د +ر# " ا ر , ا -و -و (-و( ةرھ ظ ا هدھ ل ) -و د ا و ن'( ا ت طط بو مد# و تاؤ ا ل ا ن د ) و و+و ةرھ ظ لو ت (ارد ا ف ' ) ! ( ا ةرھ ظ ا )# ءو ا ط )( # ا ر:از ا د " لو و ا و إ "+ ةرھ ظ ا هذھ رو ط ب ( لو و ا و إ ن 5 ل' و د "! ! ا ا نو ) ا نو)# ا ! " ا ت 2 ا ر ! و م اء + ا
ﻲﺠﻬﻨﻤﻟا رﺎﻄﻳﻻا 12
ارد ا
ھأ
:
ن د ا ل'> "+ ر , ا عو و ر "+ مھ ( " ا ا او ا "+ ھأ ل- ث ير ا او ! ! م + : " '( ا و 5ط ر و ' () "# $ا او ا ل ) و م + و +ر )# ھر B ىد و ير ا او ا و " '( ا و ا ن 2 ا +ر د ا +ر ب (4ا ةرھ ظ "+ م' " ا " '( ا و ا13
م ھ
ا د د
:
1
ء 4ا
ر د ! ا
)
)
ا
:(
ت2'> ا + " ا ء 4ا "ھ ء 4 ر ! ىر 4ا "ھ و ء Cا " ا + د و م دز$ا و ر! ا و ل ا و ت ھ ا در> ا ضار 4ا مد و ت +و ا و ق2ط ا و ةراذ! ا و و ار ا و ا و ) ا ت د ا + ل! ' " ا و ق:اد ا " ن# ب#2 ا ء أ د ا ) 1 (2
-
'( ا + -' ا
:
)# لو ا و "+ ن '( ا م از دار ةرد! ا ( ا )# م ا "+ ن '( ا دد# م (! ) ا م ث م ) إ "+ ر ا ر و) ' ا ر ) 2 (3
-
و و+رو
:
Morphologie و و+رو ا ل > نأ ن' و ء ا و ةرو ا (ارد يد( ا ء ا وأ يو,) ا ) 3 (4
-
ت ھو> ا
:
5 و> : L 2 ) ر , وأ ةرو ا 5 و> ) 4 ( م( ) 5 و> وھو وأ "+ ءاز 4ا ھو> ر ث 5 وأ L ض "+ و نو' د و ل'> ا ن 4ا 5 ظو ءز ا ك ذ ناد! ) 5 (5 -ا : ىو + ز #Cا "+ ء >4ا و ت ا "+ ء"> ل' "+ "ھ2 ا ب: ا "+ ل ا و ل ا "+ " ا و د ا "+ ء >4ا و ء 4ا و ك ذ' فر 5 B #و و ! ! ط : "+ د و !( 1 -" و> م ا د # , ير ا ع ا م)# د ا تور : ر ا ا راد , ط 7 , ( 1981 , ص 164 . 2 -ساد قور + , ع $ا م)# ت )ط ا سو , زو او ر> او # ط) " د ا راد , ص 216 . 3 -ر + ساد قو , هر'ذ ق ( ر , ص 240 . 4 -نور آو حر+ دا , " )# يو, سو , تور : ) ا ' ا راد , ( 1971 , ص 225 . 5 -"( ! ا ف , س ا م)#و يو ر ا م ا , ندر4ا , ) (ا راد "+ !- ا قر> ا رادو زو او ر> , ط 1 , ( 2006 , ص 152 .
ﻲﺠﻬﻨﻤﻟا رﺎﻄﻳﻻا 14 رو > ا ر - + ( فورظ "+ كرد " ر ا و اذھ $ و $إ " 5 ا فر و 'رد س و ط : و ق( " ر عو و ء"> ل!-أ 'رد " ا ةر( ا و ا و س ا " ن ا ن ن ( Cا ل' "+ ن ن'ر ن 'رأ ق ا 5)'> يذ ا نو' ا اذھ مظ#4ا ) 1 (
6
-
و
:
ه ا و در+ ب ن ر آ در+ ا ط ا دود "+ # ا س "+ و ' 2 ) ر-'أ ) ا دود ا ن ت و ( كو)( ا رظ ث و ا + و " ا "# $ا إ ةرظ ن ( (ا ل و ) 2 (7
-
ن '( ا و
:
"+ و ت و لد ن# ا '( ا ةد ز ا وھ دو نود ن '( ا م دادز فو( ا هذھ ل-اذإ و ا لد ن ' ت - و )# م ا اذھ ض و و اذإ ب ( لد ا ن ' ) 3 (1 -نور آو > ن( , و ر ا ت )ط ا م ( او , ةرھ ! ا : ) ا ر ا راد , ط 1 , ( 2003 , ص 164 . 2 – ث 6 فط # , ث د ا ع $ا م)# سو , ر : ر م ھار ا ر ( +ور ا , ر> و ط ا +ر ا زو و , ( 2012 , ص 378 . 3 – داو ا د # ف) ط , ن '( ا م)# م , ( 2008 , ص 142 .
15
! ( ت (ارد
1 -(ارد ا ن ! ( ا ت د ( ا رو 'د ا (ارد عو و ا ن# ت-د " ا ن : ر - 2 ) (ارد ا هذھ ت ث د ا لو " ( ا " و و (و( روظ لو ث ) ! ( و ھر + د رو 'د ا ق)ط : رظ و ن ر ا ير ا او ا ل ) د ( ا ن ف ؤ ا ل' ا م + ن هذھ ل2 ن و ل') ؤ ا ءاز أ در $ ءاز أ ةرظ ا ط (ا تاروط ا ءو "+ م ا قط ف) "+ د ا م + ر ا ر ا # ضر " ا ) 1 ( 2 -(ارد ا ن و ث و6 ' > (رد د ا ن# ت-د " ا ك ذ' ن نو' " ا ت ( ا ن ط ) و6 ' > د نأ (رد ا ير' ظ $ ط إ و ' +و)(' > و و ت ( و تاد ا ض " ا و نر! ا "+ و) و ن ذ ا ن 4ا و د $ر $ا ت ,) ا 19 ر( ا و ا نأ ن '( ثد أ د ا ل2 ا ت و ( ا ن د $ا و + !- ا و و مار إ ن ت و ( ا ل' )# ل' > تزر+أ " و # Cا فار ا ر ' +اد تط#أ (رد ا هذھ و ر' م " ا ت (ارد ا و لو ت رو كر تر ور ت (ارد ير ا ع $ا م) ' و و و' Cا م ط و م : ر '+4ا ف ' مد# وأ ف ' "+ و د ا ء أ ن ت) " ا ةرو > ا ) و6 ' > ( '( ن و ث - ث ت # ت أ ةد )# د 25 اذھ ( و ( ن د!# ن ر 'أ ت- " ا و6 ' > (رد " ) ا ر ا 1915 -1940 نود 'ر ' عز سرد د و > ا ' ر 4 " و و (و( ا ب رد ز تار ن د ا 5 ر+و يذ ا " " )# ر "+ و6 ' > " و و (و( ا وط ! ا و ةرذ ) دو ء أ ( و مر ا مر ا و تارھ ا و ن +ر ا و ن# جر ا كو)( ا فو B ا دد# تر -أ د و تارد ا )# ن دCا و 1 -" ( ا د ( ا , د ا , ) ير ع $ا م)# "+ (ارد ( , ةرھ ! ا , فر ا راد , ط 2 , 1981 صﻲﺠﻬﻨﻤﻟا رﺎﻄﻳﻻا 16 (ارد ا ن ر ' "+ ! ر Cا ت (ارد ا ت ' (2' ن ت أ " ا ت م)# ع $ا ير ا ر'ذ ا ن# ر >ر ك ردر+ (ارد ن ترد " ا 1927 ز و(رد أ ز ) (ارد و . 3 ( (ارد ا هذھ ت ر أ ر + س' 1921 تء ث د ت ( م ث د ا )# ز 'ر ) (ارد ا هذھ "+ ند ا L( ر + س' O ر ا " رو4ا (ارد ا هذھ ت و ث نر و ط(و4ا قر> ا و د ا نأ و ر ا ت 2 ا و ةر ا )# ل ' ا ير ا ا ق! نأ ن' $ " ر ا ا س'# )# ء 'ا اذ ا ن د $ا ر! . ) ا ا أ و ( Cا ت ط > ) ت وأ در ير ا " ( Cا ة ا ط أ ن L 2 ا دد L او ط ن# ةر # 5 ' ن' و نإ ا اذ د ا ر ظ ) ر "+ و طور> ت ط!+ ل ار ن O ر ا "+ طور> ا هذھ تر+و د! و ورا ل د "+ ء أ ل' "+ ةدو و ن' م طور> ا هذھ نأ ت -أ د ر + نأ و # ا وروأ ق د و )# ند ا رو ظ "! ! ا ت و ا د د ", و . (ارد ا هذھ "+ ر + 5 إ ل و أ ل +4ا ھأ ن ' م ھ ن # $ا , ت 2 ا # $ا , ") ا ا . و ضر +أ د ا نأ ر + د ا ن# ر وأ L و $ - د ا ھر # + !-. ) 1 ( 4 ( ةرد ا د رو> و ر ( (ارد "ھ و ىر أ (ارد ك ھ و 1997 و ط ( د "+ ن'( ا زأ + سرد ث ط ( ن ز4ا هذھ 5 ) إ 5- عو و م( ث د ا )# ت )( ن ر ا ةر ) يرظ ا ر طCا 5 + لو لو4ا ل ا ث لو + را 1 -يرھو ا ء ھ , ير ا ع $ا م)# "+ ت (ارد , ا +ر ا راد , ةرھ ! ا , ط 1995 , ص 35
17 ةر ) " - ا ل ا أ ط ( د ن'( ا وو ) ر , , ) او# ( +اود ل ) و ر ( 5 + م- ث - ا ل ا أ ند ا إ ر ا ةر ا . ن ' و ن'( ا و ن '( ا ن ار ا ل ا أ ط ! ن '( ا )6 ( 5 + ز 'ر ا ( (أ ) و '( ا رھاوظ ا #او أ , ر:از ا "+ ن '( ا و , ير ا و " ر ا ن ا ( 5 -ىر أ (ارد ك ذ' ك ھ و ناو دوھز قد ا (ارد "ھو " زأ ط ( د )# ! ط (ارد ير ا ل ا ءو "+ ن'( ا " " ا ( ر:از ترد 1995 + ث ا ( ث إ ص > زأ و لو) ا م د! و ط ( د ن'( ا ت ار $ا لو و )# ء !) )# فر ا ب (4ا B (ارد ا فادھأ ق ! و ز4ا # ت " ا ث ا إ د # "+ ت ' " ا ق: -و ا ل2 $ا و "( ر ا س 2# عو و و د #ا (ر ا ت : Cا )# ( 1977 ن'( !) ا ھد تز أ " ا (ر ا ت : C ر و ن '( ا و , ل م ' "+ ن' ( ط ر ا ت د ا زو لو ت ! ! ءار إ "+ ل- " اد ( 1977 د ا لو ر آ ق ! و 5 و "+ ل' > ن او .
ﻲﺠﻬﻨﻤﻟا رﺎﻄﻳﻻا 18
ث ا ت !
:
د #ا # "+ ! ) ةر ($ا مو! و #و و مد 4 H: ا إ لو و ا ل أ ن عو و ا ص " ا ت و) د وز ر , ا "+ +أ و 'و)( ھ ( ىد +ر ' د ر:از ا د ) " و و+رو ا و د #ا ن ك ذ' و ظ 2 ا ! ك ذ' ر , ا ) مو! " ا ء >4ا ظ 2 ط ( - عو و م Cا ل أ د!+ م) H: إ ل و ا ل أ ن و ر ا وھ و " و ا H ا ل او ا (ارد H ا اذھ مو! ث (ارد ا هذ م:2 ا "+ ةر-ؤ ا و ا ل ) و ةرھ ظ ا ق: ! ا د أو ةرھ ظ ا "+ ( ا و ةد# ( ا ل ا )# ث ط ا Hھ ا مھأ ن " و ا H ا ر اذ و مو!( د!+ ) ا ) ' و ةرھ ظ ا هذ فر L ( يذ ا د (ا ك ذ' H ا " ر ا إ عو ر ا نود ةرھ ظ ف نأ ط ( $ ث هذھ 5 )# ت ' - "+ مو! ( ك ذ' و " ا "+ ةرھ ظ ا ل$د ($ ث اذھ و "+ 5 )# ت أ و " ا "+ ب( ا و م ر4 H ا د# ( ( " ر ا ك ذ "+ . "+ ت)- + ا أ ر ا ا ا ن ءز "ھ " ا :او> ا ") 4ا " "ھو ر ا تاد و # ر , (ارد ا 4 د )# ث ا # ن نو' ن ةد و ل' L ( س (أ رد ر 'ا )# لو ا د (ارد ا تاد و صر ا ؤ+ ' ) ا ق: ! ا و ت و) ا ن .19
يرظ! ل د
:
عو و ا ط ارظ " ر -B و و+رو ر , )# " '( ا و ا ر:از ا د ا " ل# ا رظ #و و (ارد ف و نأ : رإ د "# $ا و هداور ن يذ ا "+ د ا ن# ثد يذ ا ر ( جر ةد او ن ر >أ 5 $ ! ة ( ا ر ( ل) ث )! ا ة ا و ىر ' ا ند ل '>أ " ا ل# ا ند ا "+ ثد ( ا - د ا ند ا ار ) 4ا در ا + !- ا " د و #و و ا + !- ا و إ $ا ةرط ( و يد! ا د " ا " ا 5 ن ' ر-4ا ر '4ا ت 2 ا ط ( Cا (او ا ماد (2+ + )! ا و ( ا ) ! ا )# ز 'ر د د! ) ل' " و ة ا ت$ ت 2 ا ت د ك اذ ( Cا ) 4ا تر و ت 2 ا ز # $ا ة$ 2 و ن ا "+ ظ ا كو)( ا نأ و ر# > ز ةر , ا ند ا ط # ر-'أ ند ا ن - د ا " ا ) ! ا ب( ط( ھذ ز ( ا رور ا 2 + د "ھ جرو ب( د ةادأ ةاو ( ا ن L و )! ا و ( ا ) ! ا إ ز 'ر ا إ ا لز + و ا ظ+ ا و ا )# . ل# ا نأ و "# $ا ةر> ةرو ثد د!+ ةدد ارو ذ وأ د ' ةر> ر 6 ل '>أ وأ ف ' ا و نو ا "+ ل- ) م)# "+ ت #و و ا د أ وھ عار ا و عار ا و (+ ا ع $ا ن إ رظ وھ و س'ر لر ' و فرود رھاد ف ار و رزو' س و هداور رھاوظ ا # $ا " ا "+ و ر ا أ )# ل ! ( ا و ' ا ل ا ن " ( ا و م ! ا لو ح ' عار ا ف ر ن' و عار ) ةو! ا و و دراو ا فد ث ةرد ا ن -$ا د إ م :اد#أ ء ! ا وأ م )# . ) 1 ( 1 -فط # د ث 6 , ع $ا م)# , ا +ر ا راد , رد '(Cا , ط 1 , ص 82 .
ﻲﺠﻬﻨﻤﻟا رﺎﻄﻳﻻا 20 و ر , ا "+ س'ر رظ دو " ا ضر ة ا "+ ن ر # ' ا و # $ا ىر و ا ! ط ا هذھ ل اد ت 2 ا و و و و روط ل ار ن ) ر ل' ل ! 5 ا رظ ا هذھ بو)(أ "+ ن ج Cا ن ق( و ) 1 ( ط ن# ت ار +ا ةد# عار ا ن و ن ( Cا 5 2# و 5 ارد و او ث "# $ا نأ ا ل اد (+ ا ت # ا ن تار و ا رد ا د "! ط ا عار ا و "( (4ا ا رظ ا م و "# $ا ر ,) س (4ا ل ا 5 ا ر #ا )# يد $ا "( (4ا ة 5 و ا د و ا د ا ر , " و "# $ا ر , ا ن# د و ا لوؤ( ا و ا ) 2 ( 1 -ھار ر # , ا "+ 5 و ا "# $ا م ظ ا وأ طط ا "# $ا ر , ا ر:از , هارو 'د (ر , ث - ا رود ا , ( 1985 , ص 20 . 2 -و >أ ن ف ط) ا د # , ط ط او ا "+ ر:از ا ر ا ) 1962 -1980 ( , ت #و ط ا راد ا , ر:از ا , 1982 , ص 106 114 .
21
ﻔﻟا
ــــ
ﺼ
ﻞــــ
لوﻷا
ﺠﻟا ﺔﻨﻳﺪﻤﻟا
ــ
ﺔﻳﺮﺋاﺰ
1
-ﻤﺗ
ــــ
ﻴﻬ
ــــ
ﺪ
2
-ﻬﻔﻣ
ــ
ﻤﻟا مﻮ
ـ
ﺔﻨﻳﺪ
3
ﺦﻳرﺎﺗ
ةﺄﺸﻧ
ﺔﻨﻳﺪﻤﻟا
4
-ﺗـ
ﻄ
ـــ
ﺔﻨﻳﺪﻤﻟا رﻮ
5
-ﻧأ
ــ
عاﻮ
ﻤﻟا
ــ
نﺪ
6
-ﺼﺧ
ـ
ﺔﻨﻳﺪﻤﻟا ﺔﻴﺻﻮ
7
-ﺔﻨﻳﺪﻤﻟا ﺔﻴﺟﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ
8
-ﺔﻴﺟﻮﻟﻮﻓرﻮﻤﻟاﺮﺻﺎﻨﻋ
-ﺔﻤﺗﺎﺧ
ﺔﻳﺮﺋاﺰﺠﻟا ﺔﻨﻳﺪﻤﻟا لوﻷا ﻞﺼﻔﻟا 22 د ا ت ا و ند ا ط ط ر ل ن مو ا ر از ا دو س ا إ ر ا و ير ا ل ا م ظ رو# ا ةرظ ا ر % ا ا & % ت ارد &' ز ر ا ير از ا ير ا تار ل # ا ( أ ت ر ا ھ ير از ا + & ' ,ا ة -& و ا ت ط ا و . ظو ا و ر ا ل-ار ا ف& ر0' و ا ت ر ا ت ار 0ط ج ازار إ %2 ا و ' ,ا و د # 3,ا .
23 1
-د ا مو
:
د & إ 4#أ + ر د & ف ر ض 0 ر ا د ' د ا ت ر' و ن ن و 6 % ا د% ا ت 7& ا 0 د#% ن د ا نأ نو % ا يأ ن د 0 ن ر ا و وأ ف ر ن 0 ر % ا ب او نا ن د ا مو . د د- 0و # قر. ا نأ لو% نأ لو% ن ك ، 'و و ةر 2 د م إ ( &' ق&ط و ر3 ض 0 ا لو% و ار ا ةد-و& يد # 3<ا س ا وأ ا عو وھ قر. ا نأ ر ظ ا وھ د ا و ف ر ا ن 0 ر >ا ض 0 ا و ن ا دد' وھ وأ اذھ &' د ز ن د & وھ د & نأ ر ذ ق0 &' & و ار ا @ 6و مھ آر% ا ر . ا نأ لو% +6او ا ل نأ ن 0 و د ا ظ.& ر2 أ &' ق&طأ ا ن ا و د ا ز ء و كو& و م - &' ن د ظ. 0ر ا رد # ا ض 0 ( إ ر أ وھ و 6 % ا ن' نآر% ا ر% ا ن' د د- ا ب # د ا مو . %0 و ن ھد 'إ م ر ا دد ارظ ز ا ل ا ر &' د '<ا م 0 C ذإ، د 0 او د ا ن 0 ) 1 ( ر C ن ا داد ن د دد ا اذھ نا نا 42 د ك اذ ىر ر 0%- ن و ىر ود ن ف& دد'داز ذإ يرظ- + ل ر0 0ورو ا لود ا ض 0 ( 200 د و ف ا 0 250 و كر اد ا د ' ف ا 2000 و ر د ' 11000 و ر# د ' 3000 رظ- ا ز ار ا ف ر ن 0 ا اذھ، ن 0 ا د ' رد حو6و0 ن 0 د ا وا ن 0 قر. ا د د- ل ا ن و م ا ناد&0 ر6- ا د ا ط0ر ن,، . 6 ل ا %0 د 0 ا و د ا و 0 ــــــــ + ار7 د ا # ( ء 6. د & ق 3د د د- ء ط'< ر C ر6- ا مو . 0 و ص ق ار ا،ت ؤ ا، ا ت 0 ا،تاز ا، ت4#او & 'و6و % ز ھ و ل ا و ش ا ص ط يوذ دار ا + ل و، و ا ك ذ0 مو . ر 2 0 زو ر6- ا ) 1 .( نو إ ع ا ء ر و را ن يا را ن ا نا،" ا #$ " % ا ل'() * + ,ا ه . -) 1 ( 4 ,ا د & . ظو ا ن و ا ةر , 0ر7 ا ر . ا & , د ا و ند ا , دد ا 1997 , ص 43 .ﺔﻳﺮﺋاﺰﺠﻟا ﺔﻨﻳﺪﻤﻟا لوﻷا ﻞﺼﻔﻟا 24 را لز * ا د . إ 1 إ 2 ' $ 23 اود و ف 5 ا #$ " ' 5 ا . 1 2 د عرز و نا ا و "* ص 7 2 #$ نو إ جردا طو : و ء *; ا م )ا و نا ا عا'=ا > ? @ذ ل'($ و با' ا " ' C ن ا ط 5 إ " 3;5 ا 3DE و >(F ( و ن ا راودا و ھ 3H و >3 ى Jا K ا' ا . # ا LF (. ا +ھا )ا و M C " 3( ة ھ O@ ةر ا M نو إ K و >3 ر " رد ; و ھز C=إ و > را'طا #$ " P; ا ت C R3 > ' ر'5 . (S ا #$ و ا ة T ا هUھ لوV " ت 3 T ا د J "3T3*( ا " د ( Jا #=و . ا T ا K C # ا ى' S ا @V اUھ و ةر ا ر' ; و K P ) 2 ( 3 7 1 ا نا ا نو ا +7 و : 1
-يو ; ا نا
ا
:
# ن' % P U ا +>=ا " د ; ا ن نو ا ل' ) #$ +>=و و +> ا W*3) ن @ و ضرJا " و +>=ا و +>: و +> "% K(S و ة 3S ا YTS يU ا را 'ھ =ا Z$ ا و 7 ا و ت' ا [3 ا \ ذ ءارو @ RC 23 R 3H .2
-ي ]S ا نا
ا
:
و نا ا لوJا ^ * ا ر'5 _ = ع'* ا اUھ ن' و ر'( ا نو . 3$ را ? ن 7 ا " S ن ا و ت'3; ا ء * ه ھ O ن'T . و ھ 3C* #$ ن'% ; و >) ` #$ ن' و ه 3 ا >3$ نو S و لز * ا ا "3=ا وا شا $ وا س'; +>: 2=و . ةد C ا #$ و +ھ ءJVھ و ن' نا ; ا و ر ( Jا Kھا نو c S ا ) 3 ( 1 -نار% ا قازر ا د0' , + ا و و و ) ع ,ا م&' ت ارد ( , ر از ا : ر & ر# ا 0 ا , ط 1 , 2009 , ص 27 . 2 -ل وط رھ ط , ط و ا بر7 ا ھروط و 4 ,ا د ا , ر از ا : 4',او & او %2 ا 3ر & رد# ا , ط 1 , 2011 , ص 47 . 3 -رھا ط , ل وط , هر ذ ق0 + ر , ص 48 .25 ن و ا ء & د ا ن'او & ن ذ ا ك ذ تر 0ور كر 0 تر0ور ىر ث -2 د- ا د ا نا ) 1 ( ا قو ا ا هدو و ن د ير ء 0 ن' ةر 0' د% ا م % 0 ز 2 د- ا د ا نا &' د ا و ( و- د ا + و و ل & ىر و ر6- ا ة - ا د &% ا قرط ا ر ا ا تدا ا قو ا ھ ةرط 0 دو و ق رط ن' ر ا تاء 0 0 م د ا نا ك ذ كر 0 طار3ور 0 ا ةز 4 ب & و + او ق ط &' ت طار3ور 0 ا و س و0 42 ,ا ھ ر ا ت ؤ ا و م - ا ر6- ا ة - ا اد از ارود ' ( ر2 و .ط ا ( ل% ت-0#ا د ا نا كر 0 رو# ر ا ن يا ة - ا ن' 4% ا . ب # ت % د% 4 ,ا ر . ا د ا ا , ر0 ث د ا 4 ,ا ر . ا 0 ا ع ,ا ةر6 - و ت 'و6و ا رط ا ن و م - ا م % و ير ھ د ار0 ا ر . ا L ر - ا ن و ش ا و ناد و ط& ا M ل نا لو% ا ا ن ر# ا . 4. ا ض 0 بھذ ل0 ا د4 نطو و د ا + اد0 , يذ ا ند ا 0ط مو . ھرھو س د ا و ا و وط را ( ' &' ن ,ا ةرد3 وھ ند ا و هر 70 وا +0ط 0 نو يذ س ر6او- ع ,ا ن0ا @&ط#ا يذ ا و %2 ا و ير . ا هاو نار 0 ( &' نود& ) 2 (
1 او ر د -, ير6- ا ع ,ا م&' , ةرھ % ا : + زو او ر & 0ر ا ر# , ط 1 , 2010 , ص 40,41 . 2 -ر'رد % ا د0' , او د ا , ةرھ % ا : ر او ب & ز ر , ط 1 , 2006 , ص 93,94 .
ﺔﻳﺮﺋاﺰﺠﻟا ﺔﻨﻳﺪﻤﻟا لوﻷا ﻞﺼﻔﻟا 26
2
ر
ة
د ا
:
اذھ فر' ث - 0 تر C ا تار 6- ةد 0 ر از ا د ا تر د% يذ ا ن 0 ن ث - ار ا ر ا ھا ن تار ةد' ر 7 ا ن نا م& ا + ن % . ار از ااو& د ن &# ا م2 ر0ر0 ا مھ ر از & مھو &' و ر0ر0 ا + او -ا ن ذ ا ن طر% ا ا ند ا ط ط . ور 3 ور ا ند ط ا , د&0 ا ند , 4 ا تار ا ند , و لاد و ا م2 ت ر ا و ر از ا &' ت03 ا تار 6- ا مھا ن و ن ط ز 0 ا 4 ,ا ةر 6- ا اذھ و ا ةدو و ت از 0 , و 2 ا ةر 6- ا ر. ا ل4 -,ا ر ,ا .
-1 د ا 4 ,ا د ا : د ا ر از ا د L ر 4 <ا ء & ثاد-N0 اد0 ا ت ةد د' لود و كو& - د% م تاروط و مھد 0 ن ت اد و نوط0ار ا &' و ا م2 د - 0 & ن اءز م ' ن د-و ا ن ط& 1152 ا م2 ر از ا &' C 0 و ا م2 ھد نو O ا يد-و أ , ن و ن #.- ا م - ا د-ا ن ط& ر از ا ت 6 م2 ر از ا د ث-0#ا ث - مد م م - ا اذھ ةر ن & & ت-ن 0 1351,1347 . ) 1 ( ( نو يذ ا 4 ,ا ط ا ر از ا ت ر' &-ر ا هذھ و د از ر ا ر# 'وھ و و ' ء 6 وھ د & ض0 ا ب&% ا و و ت ؤ ن ر از ار و د # 3,ا ط ,ا ف& دد ث -ھر C . ) 2 ( ن ا اذھ و ةر ,ا راد د ا ب 0 نو ث -' ن0 د ل 3 1 -& ا د -ا , ر از ا د L ر , ر از ا : ا ت 'و0ط ا ناو د , ص 7 , 8 . 2 يدو ن د -, 4 ,ا 0ر ا ةر ا : #و# , ھر 0ا , ن ' : ر & ر 0 ا راد + زو او , ط 1 , 1998 , ص 67 .
27
ا د ا م 'وھ و قر اء &' &- قر. ج ب- # يو&0
> ... ا م ا ن 2 ا يد 2 ا س ا مو ر ا ر از ا د درو نا و لز لو, ,ا او0 # , ب&% ا و لو- د3 ر ا و لوC د3 ل & ا و رو ذ ا ظ ا ترط تزرط و لو,ا ب 0- ا ا ,ا ن- , ل را و ح 0#,ا د م4 ر . ا و ن 'ر رد 0 و ن رد 0 ر ا ح 0# ا ط ر- ا ءادر ن ا د ا ك& 3ر. , اد و - & 0ر و - 0# - ت ار % رط ن -,ا و ن - ا ا او & د3 ا و % ا ء 0 و % ' . -2 2 ا د ا د ا : ط - ت نر% ا ر از ا د 0 ر از ا 2 ا ر# ا اد0 يا ر ' سد ا وط راو ا ن ھو&' 0 ر% ف# و تار و& 10 ا 12 و نار 6ر' و ار ن ود ا مو ھ ن ' ك ذ ل نو ض ر' و ق ا ر 2 قد &. ا ك ذ ل& ت و ر0 ا ن و ر-0 ا و راو ,ا و جور0 ا و #- جور0 .& د او ت %&ط %& ر-0 ا &' ر ا #و# او ع ,ا
سو0 ا وا 4 0ار ا ةو'د ا ت 3د 0 ا و + اد ا ) 1 ( , د & ن و 'د ن و ةر ز ا ب 0 و او د ا وا تو- ا ب 0 و يداو ا ب 0 ھ باو0ا 0 ةر ز ا ب 0 وھو د ا برC بو +3او ا د د ا ب 0 م2 د ا ب ي 0 @ . , 3ور ا س ا بورC ن ا باو0,ا ق&7 و ھ4'ا ( و 0ر % لز ا فو% و اد % 6 ت د ا قرط و دو و ا ن ن 0 ت, # ا 3ا ن و 6 0 لو د ن س ا ع + د- ا -ا ف& ر از ا د د + و لز ا حوط ط او0 د ا ء ا & %2 ا + اد 0 -& ت #- 2 ا د ا - ت سوؤ و - د ا &' مو & 0ر- ا ن. & ةر 0 و - ل ل
'ار0 م ت د ا ن' ن اد ا ن, ز' و و3 ن و 2 , 1 -& د -أ , هر ذ ق0 + ر , ص 23 .
ﺔﻳﺮﺋاﺰﺠﻟا ﺔﻨﻳﺪﻤﻟا لوﻷا ﻞﺼﻔﻟا 28 او جر0 و يداو ا جر0 و د د ا جر0 ا ر-0 ا - ن ر از ا د ود0 ر-0 ا - ن ر از ا د ا ترظ نا و ز & ,ا و & و , نو (0 ا كر نو& ا ر6 ا جر ر . عار 0 %- دو د ر' ' 0ط ا ك . . 3 -ر. ا د ا د ا : د ت6ر يذ ا مد ا ت & ' ب0 0 & 0 % 3د و -6او ر C 4 ,ا 0ر ا ت-0#ا ر از ا ن ر. ا ر ,ا ف2 د 0 ر2 ا -6او -6ا 0ورو,ا +0 ط ا تاذ ز ار ا و ن ا و تار ا ء 0 م ' د ا ل4 -ا د ' راد,ا 1830 م . + و نا & ا ط ط ا ن' د 0 ا ل اد 0 ن ر. ا د ا ل4 د ا ا ء %0ا &' ل و ر ,ا + ط و فادھا مد ل0 د & ل ا ن ن ل ا م % ا ل4 ن و ر6- ا ة - ا ش ھ &' ن ر از ا نا ا ل#و ث - كاذ ا د ا 50.93 ℅ & - # ط% ث - ن 0 0 - # ر C %0 ا و ن ر. ا و ن ر ا و ط% ℅ 4.4 ن ذ ا -او6 ا و فاو- ا &' نو و ن ر از ا نوز ر ) 1 ( ناو س ط ر. ا & د ن' ةر 0' وھ يذ ا ر. ا زارط و ار ا ت, ا ل ير 6- ا ھد 00 ر از ا طو ا # ا ر ر از ا ر ق %- ا ( و ر ا و %2 ا و ر ا ند ا ةر# - ةرھ ظ د ث - ط ط ا اذھ 0 # ةر & ن د% س ط و ق د#3 0 ا ن ماز-0 &#,ا ر از ا ار ا م ا هذھ ء 0 و ن ز ا رور + 4 & و ر2,ا و ر ظ ق0 &' 1925 لاز, يذ ا و طار3ور 0 ا نار 0 د د ر ار ' ط ب ر ز و ط ط 0 ز ط وھ و مو ا د مظ &' رط # # ب - ت %0ط + ) 2 ( 1 -د - رو 3و0 , ط 3 د 0 ن ا 6وو . ر ا ةر ا , ا ةد ل ر م&' ر ا ع ,ا , ط 3 , 1997 . 2 حو0 ر ر 0 , ر از ا د ا ار ا و ير ا ل ا م ظ , ر از ا : ر . و داد راد سار0 , ط 1 , 2009 , ص 47 .
29
4
-ل4% ,ا د 0 ر از ا د ا : تداز ل4% ,ا ن تاو ر ' د 0 ل ق ل 0 ار ' و + و # ا تد ا د ' اد % رو ,ا ةد د ع 6وا م ا ط ط ا ةز ا و و ا ت ط& ا ت-0#ا و ت 3و ا 0 و ةد% زا عو3و0 رذ , ت, ا و ن د ا ل س ر . , ار ا ) يو6و. ار ا ( ) 1 ( داد ,ا ن' P ا و مو ا ر از ا ( يذ ا و ا ت ط& ا ز ' &' ل د ر ار ا يو. ا و + ر ا - وا ل-ا ت او ا ار ا ت طط ا و ت ارد ا ن مCر0 ا ةد د ا ل ا ةد- ن ف . ا و &%' + ط م ر از ا ير6- ا ل ا +0 ن ف . ا و ا و ا ر . 1 -P - &' , ح . ةد , ر از ا د روط & ر ا ر ا , ر از ا : ر & - ا زو ؤ , 2011 , ص 95 , 96 .ﺔﻳﺮﺋاﺰﺠﻟا ﺔﻨﻳﺪﻤﻟا لوﻷا ﻞﺼﻔﻟا 30
3
-روط
د ا
:
1 -ل4% ,ا ل03 : ل4 -ا د 0 ر از ا د ر 1830 4 -ا و ر از ا ند ا 3 0 , ث -0 ص&% ن ا دد' اد0 ن' د ز , @0#ا 5 ن ن دد' ص3 ب0 ا دو و ند ا ن ر از ا ن عو ن كاذ ا د 'ا ا ر. ا ا ب0 0 ةر . ا هذھ ر6- ا . ا و درط ا ند ا ن د6 , ف ر,ا ا ب ھذ ا ا ء,ؤھ + د يذ ار ,ا و قاو ا ن نو ر از ا ند ا ت و ةرو ا ناد&0 ا ا و ل 0 ا و &' 7ط ت3و ا ك ذ ' ,ا ة - ا ت و ھ % ا و ء 6% ا رود +0 ط ا د ا د % ا ض 0 نو ر ن ا ن ث - د ا ر # د ',او ن 6 ر ). 1 ( ار ا 0 ا ط0ر0 ةر . ا هذھ ر از ا د ا تز ر از ا ند ا مھا ط0ر0 ك ذ و ر. ا د # 3,ا ا 0ط ا و . ر ا ط وو د د- ا ك ا ن 0 0 3ا و ر از ا ) 2 ( , 0 & م ا ر ط,ا نا ار ا 42 ر. ا ل4 -,ا ل03 دو و ن - ةدو و ا ر از ا ن ر ا ھ ر ذ نا 70 , ن و ير از ا ل#,ا تاذ ند ا ةرط ا (6ارCا ب - ر از 0 ير6- ا ل ا ل 0ور,ا ن ط ,ا ف& ار ' ت طط ر. ا ةراد,ا ت 6و د3و ر از ا ند ا + و ل ا ن & اد ا وا &- ا ءاو ت ا د &% ا ر از ا ند ا ب ا 0رC س % ب - ار ا و ن 0ور,ا 3, ند ا هذ 0 ةد د ء -ا ء 2 0 ك ذ و ھ,ا يو ءار0 ا ن د د ا ك ھ و ,ا ل ا و راد,ا ق ار 0 ھز ار ا 0 ا عو6و ث-0 0 او و ن ذ ا 1 ر 0 ا , ر از ا ار ا اور6- ا , ر از ا : ا ت 'و0ط ا ناو د , 2000 , ص 10 , 12 . 2 -ر 0 ا , هر ذ ق0 + ر , ص 15 .31 0 ا ن ر. ا ھ نا ر. ا ر ,ا ل4 ر از ا ل0 ب - ير از ا ل#,ا تاذ د ا + و ر#- , ر6- ا و وا ةد د ند ت. 6ا ت , و ع43 ن' ةر 0' ر ,ا اد0 ت ز ار 0ر7 ا ط ا &' ر#' د @0# د 0 ت و ر ' ل2 0روا ء - ا + ن ن د او ا ل 0% , : ف ط د , و س 0 &0 يد و قرط ا داد ا &' ر. ا ط ا ى ' ةد د' ىر3 ت ا ھر C ا ر0' د د- ا ك ا طوط ن طو ير از ا ل ا 0# ا لو 6ار,ا ل47 ا ل ا ن ' .#0 ن 0ور,ا ن طو ا وا ن ر ا + د مد' تردو# وا ھ,ا ن ت0& ا 0# ا 'ارز ا و نارھو و لو # ر ا 6ر ا & %2 ا ب ار6 ا ل 0# ا لو ا ن ھر C & ا س&ط,ا . ا و ر ر- ا ةرو2 ا ل4 مو . ا اذھ ط0 را د% ر6- ا ص ا ن ا واد0 ث - ةر ا & ' ةر . ا هذھ ت-0#ا ث - ل4% ,ا C ل4 -,ا ھد 'ا يذ ا ا و بر- ا ب0 0 ند ا و- نور , د% ا ف ر,ا ن ل -ر ا ر تد ' ' ر از ةرو2 ا ع,د ا و ' ,ا و ير 0 ا د #ر ا ت& ن 0 لھ,ا ار 0 ر ر- ا ت&2 و ' % ,ا ( ؤ ك . ا + د يذ ا ةرو2& يد # 3,ا و %2 ا تاد - ا 3ا ار ا - ا ن ل -ر و ىر% ا مدھ و م &' ط76 ا وا د3 و م . 0 م را و مھار3 ةرد 7 ل ا ن رھاوظ ا ا ت&2 ار ' رھاوظ ةد' ا هذھ ن' ب ر ا ار ا : -. ر ا نار ا ر د -تاد - ا نار ' ر ا ) 1 ( 1 -د - فو& و0 , ر6- ا , ر از ا : ر او ' 0ط& ,اراد ر , ط 1 , 2001 , ص 125 .
ﺔﻳﺮﺋاﺰﺠﻟا ﺔﻨﻳﺪﻤﻟا لوﻷا ﻞﺼﻔﻟا 32 -+ ر ا ر6- ا -@ .# ا نار ' ر ا . 2 -ل4% ,ا د 0 : ند & ر 0 د او ةر ا & ' ت ر' ر از ا ل4% ا د 0 ةر 0 'ر 0 و و ند ا و داز ةر 0 ا ند ا # ل2 : ر از ا د , ( %%- يذ ا ر # ,ا ا اذھ دو و ھر C و نارھو ةرو2 ا , ا ن +0 ط ب ن ير6- ا ل ا ل4 -ا و . ر ا حوز # رو2 ا 'ر ا ب0 0 ك ذ &' ن ير6- ا +6و ا نا تز و د40& ن 0ور,ا ن ا ةرد 7 ن' م ا ر 0 ا ير % ا ر72 ا ير6- ا رار% ,ا و ر6- ا ن' ا ار ا - ا ن ةر . ا هذھ -ز & ھ ص # ةد 0 ن . ر ا ن ) 1 :( -ةرC ا ت 0 ا ل4 -ا : نو 0ور,ا .& ا ت 0 ا &' ء4 ,اوھو تار ' و ت4 ن م ارو . -ةرC ا ت 0 ا ب 0 رار% ,ا : ت 0 ا و عراز ا م اذھ و ن 3ا ن ,ا و ت 0 ا هذھ ت د ' ك ذ و ةر% ا 3ؤ ب 7 ا ةد-او ار7 و ' ا لو#ا تاذ ت4 ' ةد' ) 2 ( . ة - ا و ر6- ا م 'د ا ك ذ ىدا + # ا تء د 0 ر6- ا ' ,ا ن & 0 0 , ا + # ا ت ھ د% ود ا 0 ا 1967 ر0' ر از ا ند ا و ا ھ طو ا بار ا , ار ا و ,ا و3 و ھا ف& , مCر0 و يو ا نزاو ا &' % ا ر از ا ا د 'ا ا ئد 0 ا ا ا &3 و - 0 ق& ةر 0 ا ' # ا ت -و ط ا نا ,ا &
ن عو ا تدا ا ز ر ' # ند ' ت ا &ھؤ دراو 1 -د - فو& و0 , هر ذ ق0 + ر , ص 131 . 2 -د - فو& و0 , هر ذ ق0 + ر , ص 132 .
33 وھ ةر . ا هذھ ير6- ا و & ,ا ت ا نا و ر6- ا ز ر ا ر C نار ا ر ا -او6 ا طط ا ر6- ا فارط,ا و ند ا ج ا د ' #و# ت 2 ا ن اءاد 0ا و ةر 7# ا و ط و ا ' # ا ن &-ر ةر . ا هذھ ت ر' و ' # ا & ا ةد 'ا : -و,ا &-ر ا : ن د 1967 ا 1978 3ا و ف2 ا + # 0 تز ' # ب ط3ا P ا & %2 ر 0 ا و + ر ا ير6- ا و ' .
-ا 2 ا &-ر : ن د 1978 ا 1989 & ' &-ر ا هذھ ت ر'د3 و كاذ ا و ا P ار0 ا رظ ا و ' # ا & ار ا , ت ر' جر ا ض 0 ا تار% ل و- و ت ' # ا & ھ ةد 'ا &-ر ا هذھ & اد ا ند ا طو و # ا ) يو نزاو 3ا .(
ا ر 7 ھا ن ا و رو ا ةد' ر از ا ت ر' ت ا اد0 + م ظ ا ر از ا ت& د ث - م ظ ا هذھ ل4 ك ذ ت ر' و ار ا ةر . ا ) 90 ( حوز ا و ةر ا ث - ن ر6- وا . ر ا ر 0 ر 7 ,ا ب0 0 ك ذ و ةد-او ا د ا ق ط ل اد - ىر ا قط ز ( و ر 7 ( و ا ب0 ا ت ا و ر از ا ند ر' ا ,ا ةر ا و ا لد ل#و ث - ر از ا د ا 1995,1990 0 0 4 ℅ لد ن' و 0ط ا و ا ن' ر 2 0 د ز وھو يذ ا ر6- ا م ظ ا ر 7 ةر ك ذ لد و ا ةر ( ر' . ن و ر ر- ھ ةر . ا هذھ ر' ا ر6- ا ار ا تاءار ,ا مھا ا ص ا ع ط% ا كار ا + صاو ا ن 0 ر % ا ت4 ا ن اءاد 0ا ك ذ و ر % ا 1989 ر' ا ت,و- ا ب0 0 ك ذ و م ظ ار 7 ن ر از ا ) 1 ( . 1 د - يد و ا , + ا ارد ير از ا , ر از ا : ا ت 'و0ط ا ناو د , ص 86 .
ﺔﻳﺮﺋاﺰﺠﻟا ﺔﻨﻳﺪﻤﻟا لوﻷا ﻞﺼﻔﻟا 34 4
-ند ا عاو ا
:
ن 0 ر از ا ر' ا و ا P ار0 ا ت ھ د% 67 C ا 89 و تاز ا و ل ا ث - ن 'و و ر6- ا ند ا ز ار و ر0 ند ا . # ر از ا ند ت-0#ا ث - ف ظو ا و ط ,ا و ى ىر7# و ط و ىر ا . -ىر0 ا ند ا : ن ط 3 ر از ا ىر0 ا ند ا ت د% ' # ب ط3ا ك ذ &' ت ا و + # & ## ا تار 2 ,ا نارھو0 ) و زرا ( ك ذ و ز 7 ا + و ء ور 0 ا ## ا د د د-& ر - ا ب ر و ت ر- ا و ل% ا ل و ' # ت ر' ار از ا ك ذ ر C و 0 ' -او60 ب&# ا و , ةر و ا ,ا ل ا تد' د% تار ط,ا د او و دراو و 0ر 3 ط و M او ن ند ا هذھ &' ا ر6- ا تاز ا ن ھر C و ةؤ. ا ن د ز ا ب& ب# ت ا ك ذ0 و و ا ع ط% ا 3 # ' # ا تار 2 ,ا ت رو ءاو ' # ا ل ا ةد د ل7 وا &-ر + # ا ء 0 د 0 ةز ا + # ا اد و ةر ل7 ب# وا , ق ار د3 و &' ار ا + و ا ند ا ( ھ + # ا & ' 6ار,ا ب + # ا ء , ت - ص # و 3 و ظ ل 0 -ا 'ارز ا قط ء 0 و رور6 ا ,ا ل ا و ء -ا و ب&ط ا ط7 و6و ء -ا ر ا ا ىدا يو6و ل 0 ةر و ن ا &' د از ا ند ا تاذ - 0 ) 1 ( -ط و ا ند ا : د ا ھو ث - ىر0 ا ند ا ن م - ل3ا نو ا ن 1 -ر 0 ا , هر ذ ق0 + ر , ص 26 .
35 ' # قط 0 ت ا و ' # ا تار 2 , 0 ةر ,ا هذھ تد . ا : ف ط ن & د , ةد , س 0 &0 , م 7 , 0 , 3 , ةد &0 , ر C ا 7 ل#ا ن ن 0&Cا ث - ك ذ 42 'ارز +0 ط تاذ م 3, ر6- ز ار بو0-& ا م 3,ا مھا ن ت ف ط د ن ةر 2 ب 0 , 'ارز ط وا ' # ا تار 2 ,ا +6و & ' نا نو ر , و 0ر ا م #% ن طط فرط م 3,ا هذھ ن -,ا ب C ار7 ا ورظ نو& و ر ث - ت 0& ا تدا ' ,ا و 6ار,ا ب - &' + و م 3,ا ( ھ ' ا د- ت از 'ارز ا ) 1 ( -ىر7# ا ند ا : ا م - ا ةر 7# ر 0 ت طو ن' ةر 0' ھو ة - ا تاز 0 + ت-0#ا 0&Cا +% ا و راد,ا و ر6- ا +3او ب&7 ا و . ر ا ت طو ا و ط و ا ند ا ن 0 % ا دد' 5000 , د د ا @0#ا ث - رادا م 0 مو% ا ا ف ظو ا ك ذ ن' ةد ز ت ,و -ا و ر اود و ت د&0ز ار تار 2 ا ن 0 مو% . 1 -ر 0 ا , هر ذ ق0 + ر , ص 27 .
ﺔﻳﺮﺋاﺰﺠﻟا ﺔﻨﻳﺪﻤﻟا لوﻷا ﻞﺼﻔﻟا 36
5
-د ا
و
:
و 'و ن ةد ر ةرھ ظ د ا ل2 د ر . ذا ند & ' ت ق4طا 0و # ا ن 0 و رر , ن' د ل ز اذ ك ذ ر C و ھو ل او' و ر فورظ ءو6 ند ا (0 د% ك ذ ن مCر0 ن و ىر ا #و# ا ض 0 ا و ت ل2 : ل0 ط% و و ا و ار7 ةد-و ت د ا نا د 2 د- ا رو# ا &' د ا يد # 3,ا م ظ ا د و د # 3ا ةد-و ( اذ ت3و ا ھ د & ةد-او . ظو د , 0 و ل ا م % اد0 . ةد 0 د ا ز ث - قط & ت % وا . ظو دد- %ط ل' #& 2 2 و ةر & ىر ا و ن & م 3ا ك ص ط
) 1 (
- د نا او 4- و 'و و ةر 0 0 د ا ز ف- و ضر و حر و ق اد- و تارو و ل 2 0 و ت او -& ق اد- و . س ا ھ ر ا ث - ف ر ا س ' ض 0 ا م 6 0 ص ,ا ر ل% و دادز ث - ك ذ ب0 د د ا م - 0 ر ا اذھ و مو د 0 # ر C و -ط ت 34' ' ,ا ت 34 ا ل و ن , 0 س -,ا وا د &% ا ة - ا ب C و ء . 0 د 0 ة - ز ا ' ا ءفد . ق0 تار ا و عراو ا نو ور س د ا ر ة - ا و د ا ل ن اذ ةر 2 د ا س ا ت ر- و ت 3رط ا ل% ا ر و ب0 0 تار +0را وا مو ل ل% 0و ل ) 2 ( 1 -د -أ -د - ا -د0' ن - ناو ر , ير6- ا ع ,ا م&' ارد د ا , ر# : ا ب ث د- ا , ط 6 , 1998 , ص 59 . 2 3و م ا د0' , د ا + , تور 0 : ا 6 ا راد ر او ' 0ط& 0ر , 1981 , ص 71 .
37 و بھذ س ا ت ' و دار ا لز و د # و , و اء و , ر ل .طا , ر ا و ل & ا ن 0 قر. , ث - ةر 2 س ا ت ر-) 1 ( ف ر ا س ' ر 2 د ا س ا ص# ) 'ارز ا ( س ا ب&Cا ث م - نو6% , ك ذ ر C و ر ر ,ا و + 0 اذ .
6
-د ا
و و رو
:
وھ و و و رو ' P ف ظو ا + ل ا ل' . ن' ةر 0' د ا 0,ا ل ا و ط و د ا ط ن نو يذ ا د ا ر ا ل ا و و رو ا &-ر ا ضر,ا ت, ا ط و ر ا ن ةر L ا ةز د , ا وا جذ ق& %ط ير6- ا ير 6- ا ر ظ و &-ر ا ك& د ا + د # 3ا و ' ا ت - د ضر4 دد' ر ن , اذ ھ &-ار ) د ا ( طو ا ط3 ا ل-ار ا ل نا ن مCر 0 و %-4 ا وا %0 ا ل-ار ا رر , جذ ن 6- ا ر د ا و و رو ل-ار دد- نا ن ا ن ير 0 &2 :
1 -ة ا &-ر : ءو ا يدؤ يذ ا ,ا ل ا زر0 ا ھ د ا ر نا طر س و رادا وا 0ر- وا د ن ءاو د ا . ظو لد0 د3 ل0 ل ا اذھ ل4 ن . ظو د . 2 -و ا &-ر : دد' دادز ث -) د ا ( ا م2 طو ا 3ر و ةد&0 . 3 -P6 ا &-ر : و د & . ظو ا ةء . ا دادز و ن ا م 6 ث -د ا ا ة-د&0 ا 3ر ث - 3, . 1 -م ا د0' , هر ذ ق0 + ر , ص 72 .
ﺔﻳﺮﺋاﺰﺠﻟا ﺔﻨﻳﺪﻤﻟا لوﻷا ﻞﺼﻔﻟا 38 4 -ل ,ا &-ر : يدؤ ا زر0 ند ا ن ھر C د ا ق0 ث از ر وا ر وا رادا # ' نو ن رط% ا و,ا . ظو ا د ن 3ر و د ا ن 2- 0 ا ض 0 ر و ةر 0 د ا ةر 7# و رو ل-ار ت420 ر ل4 ن تر 0ر ا د ا نا اذا و ر 7 & ر ا ط ,ا د 'ا , ب - ل-ار ا هذھ ةد ز ن ( ا,ا & اد ا ص # ا و تاز ا ن' . ظو ا 0 و د ا L ر لوط د & , % رط0 د ارد د ' و ء & ا ( 0 ا ب ر3 بو& ا ع 0 ا م ھو د ةدر. ا # ا @6و ن و و رو ا ارد +3او ا ارد ا ,و#و & اد ا (0 ر و ن ا ص # و ط ل4 ط ا د د- ا ير ا P ا م ط ا ث - ن د و و رو ا رود ن ر 0 ا و 0ط ا ل او & و ا تاد-و ا + زو رد س 3 و ل ا اذ 0 ھر ظا ا و 'و ا ء . .
7
-و -و ر-و ر
:
-د ا ط : م ظ ا وا ر ا ھر طا ل4 ن 0,ا هذ يذ ا م ا ل ا 0 د#% و و رو ر# ' مھ ارد ل و & اد ا عراو & 0 ا ط ا هذھ ر ظ, &' . % رط0 ل ا رو - ا ن 6 مد% و روط وو ا د ا ن ك ذ 0 ا ن 6 ف ظو ' ,ا و د # 3,ا و 0ط ا . -عراو ا م ظ : ط ا ةرو# حو6و0 ر ظ ا ر6- ا &- ا ط ر 0 د#%39
و & ھ م % ا 'ر. ا و ر ا عراو ا و قرط ا 0 د ا د ھ ت ' ط3 ھ &' &#. - +ط3 ا &
. -ء 6. ا 6ارا : ت, ,ا &7 ر C د ا ضرا ن او ت - د و فارط, 0 طط ا ضرا + & اد ا . ر ا بو ا د و ر6- ا ء 6 ضرا دو و ظ4 ث ر ظ و طط ا + ر &' د. م ذ ير6- ا P 0 ل& دو و ب0 دو و +3او ا ضرا حو6و0 ك ب ن @6او ا رو#% ا و ء 6. ا 6ار,ا ب0 0 +6و ن ر2 ا و 6ار,ا ض 0 # ا & ا ا و طط ا د . 0 &' ن % ا ل03 ن زو ك ذ و طط ا ءار6 ا ت - 0 م ھ,ا مد' ا ع ط% ا و ر ضر,ا ت اد , ص ار &' لو#- 0 ص ا &' ىر ا ت, ا ب -.
ﺔﻳﺮﺋاﺰﺠﻟا ﺔﻨﻳﺪﻤﻟا لوﻷا ﻞﺼﻔﻟا 40
ــــــــــــــــــــــ
لو% ا #4 و لو3أ ار ' P ب ر &#- ھ ند ا ط ط & ' نا P #4 ن' ةر 0' ھ و ت #و# &' ث -0أ بر تار . و @ . ا وا ر. ا ر ,ا ن' ا 2ورو ا نطو ا قط ف& ر 4 <ا 2 ا ود ا ن' وا .
41
ﺼﻔﻟا
ـــ
ﻧﺎﺜﻟا ﻞ
ــــ
ﻲ
ﻲﻧﺎﻜﺴﻟا ﻮﻤﻨﻟا
1
نﺎــــﻜﺴﻟا ﻒـــﻳﺮﻌﺗ
2
نﺎــﻜﺴﻟا عاﻮـــــﻧأ
3
نﺎـــﻜﺴﻟا ﻊــــﻳزﻮﺗ
4
ﺮﺋاﺰﺠﻟا ﻲﻓ نﺎﻜﺴﻟا ﻮﻤﻧ
ﺔﺻﻼﺧ
ﺮﺋاﺰﺠﻟا ﻲﻓ نﺎﻜﺴﻟا ﻲﻧﺎﺜﻟا ﻞﺼﻔﻟا 42
د
ن رود يذ ا ر ا رو ا مھ ن ا نا ا مو ا ا ق ا و ت ا ! ت ارد ا ن ر " ا # $% و # و لاد نأ م ا و ل%( ن #) ر %ر نا ق% م ر % د از ر ش مو ا و ت ر, ا لود ا # ھ ن ر از ا و ةر ) ا تاو ا . ) ر % ر از ا د ا , ار " ر"ا د( اذھ .
43 1 1
-ن
ا ف ر
:
% اور ا دار ا ن $ ھ ت و و س ا , ت ا مو ت %0ر ا و فادھ ا ن 2 ط , $ ا اذھ ح5ط.ا و ق 2 ا م ن ,و , ق 2 ا ا ھرود% تدا ا ر ! ا $ ا و ا ل ا ن م (5, و دار ا كو ظ ا د,او ا و مظ ا ك ق ل, 2 ا ةرھ ظ ر طا م ك ذ ل و ت %0ر ا و فادھ ا , ا sociol interaction ا يا ن و س ا ق % ر% و ل 2 ا ر. ا وھ ير!% ار. ا نا لو ا اذھ و ا $ ا ا ا ةرھ ظ ا تر% ,ا ىد و ا ت ا (ا و م ن ذ ا دار ا ء ؤھ مھ $ يا ن , ا رھاوظ ا نور% و نو و نو واز و # نو! و م ! م و $ ا 2 ) ا ر ا ل ار ا نو رد و . ر ا ت 2 ا ف ) ن و ث ا و رو ذ ن ط ) $ ا ن نو م ا ةر د ر م ا 2 ) ن $ ا ةور" ا نو " ) 1 ( ر ا ر. , , ن ا ن و ل ! و و ر< ا وا ف ر ا ( ا ن و نو ا و س ا و ا و عو ا و جاوز ا و م ا . ) 2 ( فر , ر!% ا ار? ا و ع ا م % ن ? ! ا ن ر " د و و ر) ن ن ةر % كر ن ل" م % ن اءاو ز % %ط ا ةد , ا $ ر ن ا عو<و 2 ظو ةرظ ا هذھ د و ع ا م , A ر , د , ر ر ظ د , " ت و ت وا " # ر, و # ن ر. ا ء ا ن <و ارد $ ا ارد م , # % -1 ن ", ىو , د. ا . ا و ةر ا , ا روظ ن ن , ث د ا ا ب ا , رد ا 2011 ص 251 . -2w.thopson.dlewise.population problems.op.cit. (2).p56.
ﺮﺋاﺰﺠﻟا ﻲﻓ نﺎﻜﺴﻟا ﻲﻧﺎﺜﻟا ﻞﺼﻔﻟا 44 ا د ؤ ھد ا ن ( ا د د ا م ا ل او ا د( 2 ) ا مو ا او<ر , نور) ا و ت و ذ 5 ء ؤھ و , ا م ا اذ ر!% ا نر ا . ) # ! 19 د , ن ر! ا نر ا ن لو ا $%ر ا وا و و % ا رد ا تر ظ 2 تء ا و ا و $ ا ر نوؤ! نا و ة ا م , و و و % ا ن او( و <( ا عو ر % # %ط و # مھ 5) ن نو ار % ن وا ا س م ار $ ا 5 ا و 2 ظو و<, ل و ت , ا ھو ء <,ا ن و دار ا در ن % ( او م ءاز ا ن % (5, ا ت ر)ا و د , ل رد ا هذھ داور ن و بھد اذھ , و ا ل? ! و ن ر2 ا س ز و # ر و س % ن وا م (ا نو ن د ا دار ا ن ,و ن ا نو ر و ء ؤھ نو ر ! ن ذ ا دار ا ,و ن % د. د( ك ذ , و ا و تاد ا ن ت 2. ن ھر 0 و لو ا و م ا و د ا , د ق ط D ط. نذا ن ىر) ا ت 2. ا ن ا دد مو ت(و و ط ةد , ن ا ص )! ا ) 1 ( . كر يذ ا ت% " ا E ! ا ن ا D ط. نا % لو و ر ا E ! ا يا ) 2 ( , ن نور ا دار ا مھ ا اذ % ن ا و نو ا $< و ت(و و م ا , ن رو. ع ا م % ير!% م % " % ھ ر!% , نورو. م م" ن و كر و و ل" $ ر. ا اذھ نا م0ر% و $ , ا ء % م ا اذ نا # ! < ا ر ? # ا ا رار ا و ت %" ا ن رد % ء % ا ر. , ن هر 0 ىر)ا % ر. , ن هر 0 ن ! ) 3 ( 1 -يد ا د%, ل ) , ود% ا . ا ع ا م , . $ زو اور! د ا راد , ندر ا , ط 1 , 2009 , ص 38,37 . 2 -, نور)ا و د ھ ن% . د د ا سو ا , %ر ا م , طو ا ؤ ا ب , ط 7 , ر از ا , 1991 , ص 444 . 3 -. قازر اد%, , , % . ن ا ع ا م , , ر ا راد , رد ا , 1987 , ص 30 .
45 قو ش ر!% م % ن ا ف ر ا و ار? % ء % ا ا ر. ا % " % ھ و ن $ ا و ةدد , ا . و لود ا ن ھر ? ر از ا ز و ر< ا ن و ف ر ا ن ن % ا ر از ا ر< ا ن ف ر لوا رو ظ $ ر 1926 وھ و , يرادا س ا , د ,ا # ق (د ر 0 ف ر ز ار ن ر% ن, دد, د ز ا ت د % ا 20000 ك ذ اد, و ر< ن داد و ف ر ا ن م 1926 ن % ز ا D%. ف ر ا اذھ ر ? يد . ( ا ط ! ا عو و دد ا و $ ا ن % $ ر< ا و ف ر ا ن ا ا و ا , ك ذو : ن مھ ر< ا ن % ن ط! ا ن دد, ل ا ت د % ا ز ار ن, 1000 نو و ل , 75 ℅ و ,ارز ا ر 0 ط ! % نو ? ! م ف ر ن م ك ذ اد, ) 1 ( . ود دود ل)اد ن دو و ا دار ا مھ ن ا نا لو ر ) ا و اد (ا ن ا ب ا و ن طاو ا ن ) ا س ا (او ( و )اد وا ن طاو ا ن ر ) ) يرظ ا س ا ( ةر و ن ز ا ن و د . ( ا ة ا د يذ ا م ا ء ,و ن د % يا ن ا ل ! روط ا و ا , # و% يذ ا ز ا رود ارظ , ا و ھ م ا ك ذ , ا و يد . ( ا د 2 و ط ط) ل ل !% ن د . ا و , ا ا F ار% . رظ ا فر ث نو"د ا داور ا مھ ن ا ن, او ن ذ ا داور ن و 1 -%ر , د ا . ر از ا ا تار ? ا , ب طو ا ؤ ا , ر از ا , 1984 , ص 175 .
ﺮﺋاﺰﺠﻟا ﻲﻓ نﺎﻜﺴﻟا ﻲﻧﺎﺜﻟا ﻞﺼﻔﻟا 46 ن, ةر %, % ا , مو ا ط%ار ا < ا ن ,و % و ا رھاوظ ر 2 م د و ب ر ا و ظ 5 ا س ا مھ % ق ا ق ا و ظ 5 ن ا $ (و ا و ت (5 % ا رظ ا < ا مھا و ن ا عو<و او% ن ذ ا ن "د ا ء ا او(رط ل ا اذھ ا مھ و داور ا مھ .2 ضر, , 2 رظ ا م ورطا و مھاؤر : 1 -و -و % ا ل)د ا دا-ور : و و % ا ل)د ا داور ت و مو ن % هد 2 ا ضار ا , ا %و.) ا ت و راد ا ر 2 ب.) ا , و و % ا ةرد ا ص( و ف < ل ا د ب ا و %و.) ا ىو ض2) ءارو ا , ا رظ ا رط ا هذھ رظ و ط ا ص .) ) $ ا ( , و و % ا ةرد ا د د ا ل رظ ا داور ن و $ ا %و.) ىو , % و ب ا و و % ا : -سو تر%ور س و : ق % س و ر% و ا ا ارد با م ا اذھ م % # ا ط% را د( ) ن ا م , ( ن ا م , # ارد د و عو<و ا اذھ ةرو" % " % , ن ا ن ر " ه % ا ت%ذ ك ذ ؤ ! % ارد ا هذھ ت ا د( و اذھ ا و ا % م سو نا و . ) و هر., اد ن يذ ا ؤ 2 ا ر % ر" ل # , و ل ا , ن ا ةرد( نا وھ سو #% ء مھا ل ن ا دد, نا و ن ا ةد ز , س ) ل وا ل ل ف, < رد ن دد % اد% اذا 5" يو( ق , #(و م اذا , ن ر!, و ب 100000 د % # 25 دد ا D%. , 2 ضر ا ةرد( نا و نو ءاد0 ن ن ا #% ط ل ج ا , ك ذ ھ , ن % (5 ا ن ار )ا و
47 ا ت $<) دراو ا و ن ا : او % دادز دراو ا نا دد, 6,5,4,3,2,1 .... A ا د ھ او ب ن ا داد,ا دادز و 16,8,4,2 .... A ا , نا د ا ن 5 تو ا ج ا ضر ا ةو( ن مظ,ا د از ن ا ةو( ) 1 ( .
-ن
ا عاو ا
:
% ر ا ت ر, " د ا رو. ا $ ط ن اءاد %ا د ا د ! ا ا ت و ا ن, م ظو د% ر از ا م , د ا ةر ا ت د 1422 ط % را ن م" " ر" ا ةر ھ و مد( د( و تار ? ن # "د ا و " ا ود % ر از ا ض % ) 2 ( ( ةر ا , ر ا ر از ا ةر نو ر ا نو)رؤ ا % 0 ا ھو و ن ل , ا ن د د ا $ م اذھ نا ر 0 حو<و ا ,و<و رود و ا ت ر از ا و ر%ر% ا بو ! ا ل ر ا , ن ا د ةدو و ت از و ر از ا .% كر اذھ و يذ ا لو ا عو ا ث م ا لود ( % ن, ھز ا ا % ر H ز ا وا ر%ر% ا مھ ر از ا ن ز : 1 -H ز ا ن : ر%ر% ا د او ب% وا D<او ر 0 ) ر ن ا , رط ا ن وا % ا (ر! ا ل ! ن وا %ورا بر0 ن تار ھ ف ل ! # اذھ ر ا يوار . ا د( ير%ر% ا $ ا , د % و ن ر" ا $ ا اذھ ل ! ℅ 25 م ظ م % ص ) م ظ م ر از ا ن ن , % ا % ا ىر ا د ث شور ا ةد! ا ت (وا ل % ا م ( ر ط ا رو 5 , ل ن , ا شور ا ىد 5" %ر ا وز? د او , طار د م ظ ا اذھ ا رو ذ ن و 5) ةد % ) 1 -!ادر I د%, ر , ن ا م , , ندرJا : ث د ا ب ا م , , 2009 , ص 38 , 40 . 2 -ندو%! ا , ر از ا د , ر : دو ح , ر از ا : ر! %. ا راد , 2006 , ص 28 .ﺮﺋاﺰﺠﻟا ﻲﻓ نﺎﻜﺴﻟا ﻲﻧﺎﺜﻟا ﻞﺼﻔﻟا 48 ب . , م ن ھرود ءادا , ا ت .او ث هر ود ا D 2 ر ا فورظ ك ا . ) , ا . 2 -و ! ا ن : ل(ا , ةر,و ا سارو ا ل % او طو ا , ر از ا قر! م ! مھد بو ا ر ! و D ( ,راز ن 52 ! ف . ا ! ا $ % م او ر" ث ة ,ر #%! , و ! ا ش , ر2 ا فر م ل ا و ن % ا ن د!ا از, %ر ا و , مھد . (ا اد ةدود ت ةر ا و ق ? ن , بر ا ل5) سارو ا تر% ,ا ر ر ا تاد! ا ف. ن ر" ا لز, راو" ا ل ل5 ا د % # ز, ن, م ر " ا ) ) 1 ( 3 -باز % ن : و ! ا و ل % ا ن ر " % ل(ا , ! ا ط) ا # ا مھ ط,ا يذ ا باز يداو بر( ءار . , م د ادر0 او مھ ا , < % % نو ر و , ر نورو ! , ةر ا ر % ا مھرود ءارو ءار . ا , ر" ا ل ! ھد % او و , ةراز ا و % ا او و . ك ھ ) 2 ( 4 -قراوط ا ن : < قراوط ا % , ط ) م (ا , ل ر ا نو م % ا نو ا ب% % قرز ا , ل ارظ % ا ل ر % ك ذ نود ل ر ا ءار . ا ل ر ز و ةد ء ط? ا ء ا , مھ ف" ا مھد او ا ا % بر0 بو ن ءار . ا و ط ا ر ھا م ( , ماو,ا اورد( 1970 ن % 5000 و 10000 ت5"% ل % نو ت : ء5% ا , ء5 و ا , , ر ا جو ز ن مد) ا و د % ا . ظ يذ ا ف ر! ر از ا ء ظ ا د( قراوط ا ء ت %ر ة ,ر قراوط ا ل ر ا $ % ن ا ةاو ا و ن % ـــــــــــ ل , دا 1 – 2 http://www.ellkhabar.com/ar/nas/333554htm/2013.
49 ءار . ا , ذھ ن ! و ر ا بر0 ن % ل او( ة ر ا د % $ ار اا ن ف 2 ار )ا و ط2 ا و ل5 ا ر " و ر ا ب% % ن ر! ا ت او ا , و ت ار طو قراو ا ر ا D%. <و ا تر ? ت ) 1 ( . 4 -بر ا ن : ب % ر" ا نو " 70 ℅ ت و $ , ن ,زو 2 ا ء "ا % اور ا ل% ر از ن . ا ن % او نطو ا ت و 5 ا , ا ا ت ا ن, <ا ر ا ? ا ھ %ر ا م ? ىر)ا ا ط ن ف ) ف ظو ةد, نو ? ! و ن ةد, نو ر . -
