ةيبعشلا ةيطارقميدلا ةيرئازجلا ةيروهمجلا
يملعلا ثحبلاو يلاعلا ميلعتلا ةرازو
ةعماج
ةنتاب
1
–
رضخل جاحلا
و ةيداصتقاا مولعلا ةيل
و ةيراجتلا
رييستلا مولع
مسق
رييستلا مولع
اروت د ةداهش لينل ةمدقم ةحورطأ
مولع
يف
رييستلا مولع
:ةبعش
ةبساحم
بلاطلا مسا
:
تحت
فارشإ
:
رضخل دمحم يس د .أ ىفطصم يراقع ةشقانملا ةنجل مساا بقللاو ةيملعلا ةبترلا ةيلصاا ةعماجلا ةفصلا يلع لاحر يلاعلا ميلعتلا ذاتسأ ةنتاب ةعماج 1 اسيئر ىفطصم يراقع يلاعلا ميلعتلا ذاتسأ ةنتاب ةعماج 1 اررقم حماسم راتخم أ رضاحم ذاتسأ ةنتاب ةعماج 1 اوضع يملاس يرونيدلا دمحم أ رضاحم ذاتسأ يداولا ةعماج اوضع رصانلا دبع يحباور أ رضاحم ذاتسأ فيطس ةعماج 1 اوضع نيدلا رون ينايزم أ رضاحم ذاتسأ ةد ي س ةعماج اوضعةيعماجلا ةنسلا
:
2116
/
2117
سسأ
دعاوقو
يبساحملا مييقتلا
ةسارد
ةيدقن ةيليلحت
تاركشتلا
س قلاخلا ركشأ اوأ
مدقتأ امك ،لمعلا اذ مامتإ نم ا يكمت ىلع ىلاعتو ناحب
ىلإ ركشلا ليزجب
ىفطصم يرا قع روتكدلا ذاتسأا
نم ةلوذبملا تادو جملا لك ىلع
ثحبلا اذ مامتإ لجأ
.
اذ مامتإ لجأ نم ةدعاسملا مدقو م اس نم لك ىلإ ركشلا ليزجب مدقتأ امك
ثحبلا
نيوكتلا ةعماج تاراطإ لكو ناميلس يريرق ذاتسأا ،ةقزارم ىسيع ذاتسأا ةصاخ ،
لصاوتملا
دعب نع نيوكتلا ةحلصم ةصاخ
.
ىلإ ةصلاخلا يتاركشت مدقأ نأ ي توفي ا امك
ايركز يرا قع روتكدلا
ء
دعاسم ىلع
ت
ةحورطأا ذ جارخإو ميمصت يف
.
ءاد إا
ور ى لإ ح اوتملا ل معلا اذ يد أ
ن م ل ك
مأا
ة يلاغلا
ها ا محر
ز يزعلا ي بأ و
يناثلا يبأو
دمحم
يلع ها ةمحر
ذ كلذك يد أ امك ،
رود د بعل ي تلا ىلإ دو جملا ا
ل معلا اذ مامتإ ةبسا ملا فورظلا لك يل رفوت نأ لجأ نم لجرلاو ةأرملا
ة جوزلا
.ة يلاغلا
لمعلا اذ يد أ امك
( يئا بأ ىلإ
ة يغ ،سنأ ،نارفغ ،بويأ
.ةميلح ةيناثلا مأاو )
.ءامزلاو ءا قدصأاو تاوخأاو ةوخأا لك ىلإ لمعلا اذ يد أ نأ كلذك ي توفي ا
III سرهف€ا ... I لوادج€ا سرهف ... .... VIII لا₫شأا سرهف ... ... X ةمدقم ... .... ... أ :لوأا لصفلا يبساحملا روطتلل ةيليلحت ةسارد . ... ... ... .... .. 11 ديهمت ... ... .... 12 :لوأا ثح م€ا ة ساحمي€ يخيرات€ا روطتي€ ةييييحت ةسارد ... .... ... ... . 14 ة ساحمي€ ينف€ا بناج€ا ريوطت و يو₫ت ةيحرم :لوأا بتيتطم€ا ... ... 14 1 . ي€اوح ل ق( متتتتتتتتيدتتتتتق€ا رتتتتتتتتصم€ا يتتتتتتف ةتتتتتتتتت ساحم€ا 2411 )دايم€ا ل ق ةنس ... 15 2 . طتيسو€ا رتصم€ا يف ةت ساتحم€ا ... ... 13 3 . ةتتتتتتتيراتتتتتجت€ا ةتتتتتتتي€امسأر€ا رتتتتتتصع يتتتتتف ةتتتتتت تتتساحم€ا ... ... 12 ايميدا₫أ و اينهم ة ساحم€ا مامتهاا ةيحرم :ينا €ا بيطم€ا ... ... 14 1 . ةروتتتتتتتتتتت €ا ةتتتتتتتتتتتتيعاتتتتتتتتتتتنص€ا ... ... 15 2 . ةتتتتتتتتتمهاتتتتتتتسم€ا ااتتتتتتتتتت₫رش روتتتتتتتتهظ ... ... 16 3 . اا₫رش€ا و دارفأا ىيع لخد€ا ب اري ضرف ... .. ... ... 12 4 . ةتتتتتماتتتتتتم€ا عتتتتتتفاتتتتتنم€ا ااتتتتتت₫رش روتتتتتتتتتهظ ... ... 13 اامويممي€ ماظن اهنأ ىيع ة ساحم€ا ى€ل رظن€ا ةيحرم :ث€ا €ا بيطم€ا ... .. 14 ةيعامتجاا ةي€ووسم€ا ع ة ساحم€ا ةيحرم :ع ار€ا بيطم€ا ... ... 23 1 . ةتتتتتتتتتتتتتتيعامتجاا ةتتتتتتتتتتتتي€ووسم€ا موتتتتتتتتتتتهفم ... ... ... . 24 2 ةي€ووسم€ا ع ة ساحم€ا يرمت . ةيعامتجاا ... ... 25 3 ةيعامتجاا ةي€ووسم€ا ع ة ساحم€ا اا يطتم . ... ... 26 ةي ساحم€ا ةدحو€ا ةط ترم€ا ميهافمي€ ةييييحت ةسارد :ينا €ا ثح م€ا ... ... . 23 ةي ساحم€ا ةدحوي€ ماتع متيدقت :لوأا بيطم€ا ... ... 24 ةيونمم€ا ةيصخش€ا موهفم€ ةيريسفت€ا اايرظني€ ةييييحت ةسارد :ينا €ا بيطم€ا ... ... 31 1 . ةتتتتتتتتتتتتت₫رتشم€ا ةتتتتتتتتتتتتتي₫يم€ا ةتتتتتتتتتتتيرظن ... ... .. ... 31 2 . ةتتتتتتيونمم€ا ةتتتتتيصخش€ا ةيرتتتتظن ... ... 32
IV 3 . ةصصخم€ا لاوماا ةيرظن ... ... 36 ث€ا €ا ثح م€ا : ةي€ام€ا م اوق€ا ةط ترم€ا ميهافمي€ ةييييحت ةسارد ... ... 34 لوأا بيطم€ا : ةي€ام€ا م اوق€ا موهفم ... ... 41 1 . اهتيمهأ و لخد€ا ةم اق موهفم ... ... 41 2 . ةتتتتتتتتتتتتي€ام€ا ةيتتتتتتتميو€ا ةتتتتتتتتتتم اق موتتتتتتتتتتتهفم ... ... 45 3 . يدقن€ا قفدت€ا ةم اق موهفم ... ... 44 ا ينا €ا بيطم€ : ةي€ام€ا م اوق€ا ادهأ ... ... 54 لتصف€ا ةصاخ ... ... 63 :يناثلا لصفلا يداصتقااو يبساحملا سايقلا ةيلمعل ةيملعلا تاموقملا ... 64 ديهمت ... ... 65 :لوأا ثح م€ا سايق€ا ةيهام يداصتقاا ... .. ... ... ... 62 موهفم :لوأا بيطم€ا اونأو ةيداصتقاا ةميق€ا ... .. ... ... ... 63 1 . ةيداصتقاا ةيرظن€ا يف ةميق€ا موهفم ... .. ... ... 63 2 . أ داصتقاا يف ةميق€ا اون ... .. ... ... 64 :ينا €ا بيطم€ا داصتقاا يف ةميقي€ ةرسفم€ا اايرظن€ا ... .. ... ... 21 1 . ةميق€ا يف ثيمس مدا ةيرظن ... .. ... ... 21 2 . ودرا₫ير ةيرظن .ةميق€ا يف ... .. ... ... 21 3 . .ةميق€ا يف س₫رام ةيرظن ... .. ... ... 21 بيطم€ا يداصتقاا ر₫ف€ا يف سايق€ا موهفم :ث€ا €ا ... .. ... ... 23 1 . ةميقي€ ةددحم€ا ةيداصتقاا اايرظن€ا ... .. ... ... 23 2 . ةيداصتقاا ةيرظن€ا قفو لصأا ةميق ديدحت ... .. ... ... 25 اهتاددحم و ةيداصتقاا ةميق€ا جذومن اارر م :ع ار€ا بيطم€ا ... .. ... 22 1 . ةيداصتقاا ةميق€ا جذومن اارر م ... .. ... ... 22 2 . ةيداصتقاا ةميق€ا جذومن دودح ... .. ... ... 23 ثح م€ا ي ساحم€ا مييقت€ا و سايق€ا ةيهام :ينا €ا ... .. ... ... 31 تاوطخ و ي ساحم€ا )مييقت€ا(سايق€ا موهفم :لوأا بيطم€ا ... .. ... ... 31 1 . ي ساحم€ا )مييقت€ا( سايق€ا موهفم ... .. ... ... 31
V 2 . ي ساحم€ا سايق€ا ةييمع ااوطخ ... .. ... ... 32 ةينف€ا اهمظنو سايق€ا ااييمع ريياممو اانو₫م :ينا €ا بيطم€ا ... .. ... . 35 1 . سايق€ا ااييمع اانو₫م ... .. ... ... 36 2 . ي ساحم€ا سايق€ا رييامم ... .. ... ... 33 3 . سايقي€ ةينف€ا مظن€ا ... .. ... ... 41 بيطم€ا :ث€ا €ا سايق€ا بي€اسأ ةي ساحم€ا ... .. ... ... 43 1 . سايق€ا بي€اسأ ا ةيساسأ رشا م€ا وأ ة ... .. ... ... 43 2 . ةرشا م ريغ سايق بي€اسأ ... .. ... ... 44 :ع ار€ا بيطم€ا ي ساحم€ا سايق€ا دويق ... .. ... ... 45 1 . ي ساحم€ا سايق€ا زيحت ... .. ... ... 45 لصف€ا ةصاخ ... ... 111 :ثلاثلا لصفلا يداصتقااو يبساحملا سايقلا جذامنل ةيليلحت ةسارد ... ... . .. ... . ... 111 ديهمت ... ... 112 :لوأا ثح م€ا ةيخيرات€ا ةفي₫ت€ا جذومن€ ةيدقن ةييييحت ةسارد ... ... .... . ... . 113 ماع ميدقت :لوأا بيطم€ا ةقيرط ةيخيرات€ا ةفي₫ت€ا ... . ... . ... . ... 113 ةفي₫ت€ا جذومن اارر م :ينا €ا بيطم€ا ةيخيرات€ا ... . ... .. ... 115 ةيخيرات€ا ةفي₫ت€ا جذومن بويع :ث€ا €ا بيطم€ا ... . ... .. ... 116 €ا جذاتتتمن€ ةتتتييييحت ةتتتسارد :يناتتت €ا ثتتتح م€ا ميتتتيقت يتتتف اارتتتي ت€ا تتتع ة تتتساحم€ا لتتتظ يتتتف ي تتتساحم€ا رامسأا ... . ... . ... 114 بيطم€ا :لوأا مخيت€ا موهفم€ ةييييحت ةسارد ... . ... ... . ... ... . 121 1 . مخيت€ا يرمت ... ... . ... . 121 2 . مخيت€ا ينصت ... . ... . ... 121 3 . مخيت€ا با سأ ... . ... . ... 122 4 . اتن€ا سايق ىيع مخيت€ا ر أ ... . ... . ... 123 رامسأ€ مام€ا وتسم€ا يف ااري ت€ا لظ يف ي ساحم€ا سايق€ا قرط :ينا €ا بيطم€ا ... . ... 125 1 . رامسأ€ مام€ا وتسم€ا يف ري ت€ا موهفم ... . ... . ... 125 2 . رامسأ€ مام€ا وتسم€ا يف ري تي€ ةزيمم€ا لماوم€ا ... . ... . ... 126 3 . رامسأ€ مام€ا وتسم€ا ة ساحم ادهأ ... . ... . ... 122
VI 4 . ةفي₫ت€ا ةقيرط قي طت جاوت يت€ا ل₫اشم€ا ة€دمم€ا ةيخيرات€ا ... . ... . ... 132 5 . ة€دمم€ا ةيخيرات€ا ةفي₫ت€ا ةقيرط بويعو ايازم ... . ... . ... 133 ةصاخ€ا رامسأا يف ااري ت€ا ةقيرط :ينا €ا بيطم€ا ... . ... . ... 136 1 . ةيراج€ا ةميق€ا جذومن€ ماع ميدقت ... . ... . ... . 132 2 . ةيراج€ا ةميق€ا ع ري مت€ا قرط ... . ... . ... 134 3 . لاد تساا ةقيرط ... . ... . ... 146 ةي سن€ا رامسأا يف ااري ت€ا :ث€ا €ا بيطم€ا ... . ... .. .. ... 151 1 . ة€دمم€ا ةيراج€ا ةميق€ا ة ساحم جذومن اا يطتم ... ... .. . ... . ... . 151 2 . ةفي₫ت€ا جذومن ةي€اد تساا ة€دمم€ا ... . ... . ... 151 3 . ة€دمم€ا ةيمي €ا ةميق€ا يفاص جذومن ... . ... .. ... 152 ة€دام€ا ةميق€ا جذومن€ ةيدقن ةييييحت ةسارد :ث€ا €ا ثح م€ا ... . ... . ... 155 بيطم€ا ة€دام€ا ةميق€ا موهفم :لوأا ... . ... . ... .. ... ... 156 ة€دام€ا ةميق€ا جذومن اازيمم :ينا €ا بيطم€ا ... . ... . ... .. ... ... 154 ةميق€ا لاممتسا ااددحم :ث€ا €ا بيطم€ا ة€دام€ا ... . ... . .. .. ... ... 161 لصف€ا ةصاخ ... . ... . ... . ... . ... . ... . ... 165 ةيلاملا مئاوقلا رصانع ميق ىلع رثأ و يبساحملا سايقلا :عبارلا لصفلا ... ... ... ... 166 ديهمت ... ... ... ... 162 ةيونمم€او ةيدام€ا ااتي ت€ا رصانع مييقت :لوأا ثح م€ا ... ... ... 163 ةيدام€ا ااتي ت€ا رصانع مييقت : لوأا بيطم€ا ... ... ... 163 1 . ةيدام€ا ااتي ت€ا موهفم ... ... ... 163 2 . ةيدام€ا ااتي ت€ا ارتعاا طورش ... ... ... 164 3 . ةيدام€ا ااتي ت€ا مييقت ... ... ... 122 )ةسوميم€ا ريغ( ةيونمم€ا ااتي ت€ا رصانع مييقتو سايق :ينا €ا بيطم€ا ... .. .. 134 1 . ريوطت€او ثح €ا يراصم ليجستو مييقت لوح ةير₫ف€ا ءارآا مهأ ... .. ... 134 ةي€ام€ا لوصأا رصانع مييقت :ينا €ا ثح م€ا ... ... .. ... 133 أا بيطم€ا لو : سسأ مييقت مهسأا ... .. ... ... 133 1 . مهسأا موهفم ... ... ... ... ... 133
VII 2 . أ€ ةفيتخم€ا ميق€ا مهس ةيدام€ا ... ... ... ... 134 3 . أا مييقت مهس ... ... ... ... ... ... 141 €ا بيطم€ا ينا : سسأ مييقت اادنس€ا ... ... ... 144 1 . اادنس€ا موهفم اهص اصخو ... ... ... ... . .. 144 2 . اادنس€ا اونأ ... ... ... ... ... 145 3 . مييقت ئدا م اادنس€ا ... ... ... ... ... 146 م€ا ث€ا €ا ثح : وزخم€ا ةط ترم€ا ةي ساحم€ا ايايق€ا ةشقانم ... ... ... 211 :لوأا بيطم€ا اانوزخم€ا موهفم مييقت سسأ و ... ... ... 211 1 . موهفم اانوزخم€ا ... ... ... ... ... 211 2 . وزخم€ا مييقت ادهأ ... ... ... ... ... 211 3 . وزخم€ا مييقت سسأ ... ... ... ... ... 211 :ينا €ا بيطم€ا قرط مييقت وزخم€ا ... ... ... ... 214 1 . زييمت ةقيرط اادحو€ا ... ... ... ... ... 214 2 . ةقيرط طسو€ا ةفي₫ت€ا ية ةحجرم€ا ... . ... .... ... 214 3 . دراو€ا ةقيرط أ رداص€ا او أ او ... ... .. ... 216 4 . ةقيرط دراو€ا اريخأ ، €ا رداص اوأ ... ... ... ... 212 اانوزخم€ا مييقت€ا قرط رايتخا سسأ و ةدم€ا رخد وزخم مييقت :ث€ا €ا بيطم€ا ... 214 1 . ةدم€ا رخد وزخم مييقت ... ... ... ... ... 214 2 . وزخم€ا مييقت ةقيرط رايتخا سسأ ... ... ... ... 211 لصف€ا ةصاخ ... ... ... ... ... 213 ةمتاخ . ... ... ... ... ... 215 عجارم€ا ةم اق . ... ... ... ... ... 221
VIII
IX 11 ةي ساحم€ا ميهافم€ا ىيع ة₫رتشم€ا ةي₫يم€ا ةيرظن را د ... .... . ... 31 12 ةي ساحم€ا ميهافم€ا ىيع ةيونمم€ا ةيصخش€ا ةيرظن را أ ... .. ... 34 13 ةي ساحم€ا ميهافم€ا ىيع لاومأا يصخت ةيرظن ر أ ... .. ... 32 14 لخد€ا ةم اق€ ةيساسأا ميهافم€ا ... .. ... 41 15 ي ساحم€ا ري€ ةيساسأا ميهافم€ا ... ... . .. 42 16 لخد€ا ةم اق ةيمهأ ... .. ... 44 12 ي€ام€ا ز₫رم€ا ةم اق€ ةيسي ر€ا اامادختساا … ………. ... .. 42 13 مقر اي €ا بسح ةي€ام€ا ريراقت€ا ادهأ 1 FASB ( 1423 ) ... . 53 09 لمم€ا ميهافم س₫رام دنع ةميقي€ ددحم₫ ... ... ... .. 22 10 ي ساحم€ا سايق€ا مظن ... .. ... 42 11 ي ساحم€ا سايقي€ ةينف€ا ةمظنأا ييوت … ……….. ... .. 42 12 يف ظفحتي€ ةهجوم€ا ااداقتناا ة ساحم€ا ... ... ... .. 112 13 مخيت€ا اونأ و موهفم ... .. ... 121 14 مخيت€ا با سأ ... .. ... 122 15 ةظفاحم€ا ميهافم€ ةنراقم لودج لام€ا سأر ىيع ... .. ... 125 16 .)لوصأ( ةيدقن€ا ريغو ةيدقن€ا دون €ا ي زييمت€ا ... ... .. 131 17 )موصخ( ةيدقن€ا ريغو ةيدقن€ا دون €ا ي زييمت€ا ... . ... . 131 18 ةفي₫ت€ا قي طت ل₫اشم مام€ا يداصتقاا عيو€او ة€دمم€ا ةيخيرات€ا ... 133 19 ةي امم€ا لوصأا ميهافم ... .... ... 142 20 ةي€ود€ا ةي ساحم€ا رييامم€ا قفو ة€دام€ا ةميق€ا يرامت ... ... ... .. 152 21 ينمز€ا روحم€ا ةي ساحم€ا ااسايقي€ ... .. ... .... ... .. 162 22 ةيمسرم€ا ريغو ةيمسرم€ا يراصم€ا ةمي ط ... .. ... .. 125 23 لدا ت€ا ةانتقم€ا ااتي ت€ا ةفي₫ت ... ... .. ... .... .. 122 24 ةي€ود ةنراقم ريوطت€او ثح €ا يراصم مييقتو ةج€امم لوح ... .. 135 25 مييقت€ا قرطو ةي₫يم€ا اايوتسم ... ... .. ... .... .. 141 26 اهموهفمو اادنس€ا اونأ ... .. ... .. ... 145 22 اادنس€ا مييقت ... .. ... . ... .. ... 143 23 اهم₫حت يت€ا طورش€او وزخم€ا مييقت سسأ ... .. ... 211
X
XI 11 ةي ساحم€ا اامويممي€ ماظن ... .. .... ... . ... .. 21 12 ةي€ام€ا ة ساحم€ا يف اامويمم€ا ماظن .... . ... .. ... 22 13 ي€ام€ا ز₫رم€ا ةم اق و لخد€ا ةم اق ي ط ارت€ا .... . ... .. ... 43 14 ةيدقن€ا ااقفدتي€ ةد€وم€ا ةفيتخم€ا ةطشنأا .... . ... .. ... 54 15 دوي ورت ريرقت قفو ةي€ام€ا م اوق€ا ادهأ يمره€ا بيترت€ا .... . ... .. 61 16 ةميقي€ ةددحم€ا ةيداصتقاا اايرظن€ا .... . ... .. ... 25 12 ميق€او سرادم€ا .... . ... .. ... 26 13 ةيداصتقاا ثادحأا اونأ .... . ... .. ... 33 14 سايق€ا ةييمع راسم .... . ... .. ... 35 11 سايق€ا ااييمع اانو₫م .... . ... .. ... 33 11 )تج( ي ساحم€ا زيحت€ا سايق ةقيرط .... . ... .. ... 46 12 )د( ي ساحم€ا زيحت€ا سايق ةقيرط .... . ... .. ... 46 13 سايق€ا ةييمع ا₫رأ ي ساحم€ا .... . ... .. ... 42 14 ي ساحم€ا سايق€ا زيحت رداصم .... . ... .. ... 111 15 ةي ساحم€ا ااسايق€ا لييحت .... . ... .. ... 113 16 بويعو اازيمم ةيخيرات€ا ةفي₫ت€ا ةقيرط .... . ... .. ... 113 12 رامسأ€ مام€ا وتسم€ا يف ري ت€ا ططخم .... . ... .. ... 126 13 ةيراج€ا ةميق€ا ع ري متي€ ةفيتخم€ا قرط€ا .... . ... .. ... 141 14 ايازم ةي€اح€ا ةميق€ا ةقيرط بويعو .... . ... .. ... 143 21 ةيمي €ا ةميق€ا يفاص ةقيرط بويعو ايازم .... . ... .. ... 146 21 لاد تساا ةفي₫ت ةقيرط بويعو ايازم .... . ... . ... .. .... .. 151 22 ةيدام€ا ااتي ت€ا ارتعاا طورش .... . ... . .... . ... .... 121 23 ةيدام€ا ااتي ت€ا مييقت قرط .... . ... .. .... .... . ... .. 123 24 لخد€ا ىيع وزخم€ا مييقت قرط ري ت ةنراقم -رامسأا ضافخناو ةدايز ة€اح .... . . 213
ب ا مدقمل ة اتم€ ةي تساحم€ا ااتمويممي€ ييممتتسم€ا ةجاح يعامتجااو يداصتقاا روطت€ا عم ديازتت يف ةيمهأ م اه€ ذاختا €ا ا اارارق ا ةيداصتق €ا مستت اايداصتقا لظ يف ةديشر و بذ ذت€ا مدع رارقتساا ساسأا اذه ىيعو .لام€او لامعأا اديم يف ةيساسأ ةنا₫م ة ساحمي€ ىطعأ امم ، درجم م ة ساحم€ا رود لقتنا م كامي€ اامويمم€ا ضرم€ ةقيرط ةت قارم تم مهنتي₫مت لتجأ ةيداتصتقاا دراوم€ا مادختسا يف ةرادإا ءادأ مييقتو مهيت€ل ةتي₫وم€ا ري تت رت ₫أو رت ₫أ رود ىت€ل ، ا لاتتمعأا ادتتيم يتتف يتتف لتت متي ااتتمويمم ريفوتتت لوتتح ةمتتساو اااتتجم اياتتيق€ا تتم تتيتخم€ كاتتمي€ سيتت€و ييجراتتخ€او يييخادتت€ا ييممتتتسم€ا .طتتقف ةادأ درتتجم تتم اتته€اقتنا ىتت€ل ةفاتتيإا وتتسم ىت€ل ،اهنع حاصفإاو ةيداصتقاا ثادحأا يتخم ليجست€ تع تش₫ت ةادأ اتهرا تعا تحو€ا مازت€اا دم لتمحت ةيداتصتقاا ااد ةي€ووتسم ةمهاتسم€ا و طيتحم€او ةت ي €ا ىتيع ظاتفح€ا ةيهافر€ا قيقحت يف ةيعامتجاا دارفأ يتخم€ .عمتجم€ا ادأ تتتم ة تتتساحم€ا ₫متتتتت ىتتتتحو اتتت₫تت أ بتتتجي يداتتتير€ا رودتتت€ا اذتتته ء عتتتيمج دوتتتهج ةتتيمو₫حو ةيقتتتسم ااتت يهو ييميداتت₫أو يتتينهم تتم ادتتيم€ا اذتته يتتف ييعاتتف€ا € طتتقف سيتت€ لتتممي ةتتفداه€ا ااواتتحم€ا كتتيت لتتجأ تتم ةددتتمتم€ا اياتتيق€ا ةتتج€امم€ ،ميتتيقت€ا لاتتجم يتتف ل₫اتتشم€او اتتهر أ ةرتصاحمو اتهتج€امم€ ةتتمزا€ا ريياتممي€ ةتنهم€ا رتقتفت يتتت€ا ةدجتتسم€او ةدتيدج€ا ةي تساحم€ا يتح€ا يتف ، لاممتتتسا ب تس اادتحو€ا تيتخم اتتن يتف ةتيرهوج ااتفاتخا يتف ب تستت يتت€او ةفيتخم ةي ساحم ئدا م ، ةطشنأ ي ةمزا€ا اامييقت€ا ءارج او ةنراقم€ا ة ومص ى€ل يدوي امم اادتتتتحو€ا . اذتتتتهو أ ن تتتتش تتتتم عتتتتيي يرم تتتتتسم€ا تتتتف تتتتقوم ي بمتتتتص دتتتتنع رتتتتف€ مهميتتتتيقت ةحاتم€ا رام تساا . و لجأ م يدافت اا ومص€ا ₲ذه ل م متي لمم€ا ىيع ءان سسأو ئدا م ةتتت€و قم ةي تتتساحم دتتتعاوقو اتتتينهم عتتتيو€ا وتتتتسم اختتتتسا تتتم ة تتتساحمي€ لممتتتتسم€ا تتت₫مت متجحو ،اتهتا₫يتمم ةتمي طو اانو₫م ىيع رمت€ا ةينا₫مل م و ،ةدحو€ا زيمتت يذ€ا ي€ام€ا ةتي€ام€او ةيراجت€ا اادقامت€ا ع اجتن يت€ا اامازت€اا متست اتم₫ .رتي €ا عتم اتهمار ل متت يتت€ا ااتتتتنراقم€ا ءارتتتتجل ةتتتتينا₫ما تتت€ اادتتتتحو€ا تتتتيتخم يتتت و تتتييع لهتتتتست ل ادتتتت يتتتت ةيتتتتيافم€ا .ةفيتخم€ا رام تساا
ج ستت₫مت أ ةتتي€ام€ا ريراتتقت€ا تتع ةتتق نم€ا ةي تتساحم€ا ااتتمويمم€ا يتتف ضرتتتفي تتناف ك€ذتت€ اتتمن او ،كاتتم€ا قوتتقح ىتتيع ةدتتحو€ا اتتظفاح تتي₫ طتتقف سيتت€ اهمتتسوت ةرتتيتو ك€ذتت₫ ستت₫مت أ يأ تت₫مي ة تتساحم€ا اهمدتتقت يتتت€ا ااتتمويمم€ا ىتتيع اداتتمتعاف .ةورتت €ا قتتيخ يتتف اتتهحاجن ةتتجيتن ،ةيداتتصتقااو ةتتي€ام€ا دراوتتم€ا ةراد او رييتتست€ا يتتف متتي€ا طاتتقنو ةوتتق€ا طاتتقن ختتشي أ اتت₫ .اه€ ةي₫وم€ا دراوم€ا مادختسا يف ةرادإا ءادأ ىيع ةياهن€ا يف م₫ح€او ل م مهأ ة تساحم€ا يتف يتينهم€ا تجاوت يتت€ا اايدتحت€ا وته قتيقحت وتن ىتيع قاتفتاا ةي ساحم اامويمم ريفوت لجأ م ةي€ام€ا م اوق€ا دون ىيع اهقي طت ي ني يت€ا مييقت€ا ةقيرط ىتتتيع ةتتت ف ةحيتتتصم بتتتيي ت ود ةتتتنزاوتم ةتتتيفي₫ يمدختتتتسم€ا تتتيتخم ااتتتجايتحا يتتتفت رخأ ة ف ةحيصم . جأ م انا₫ ك€ذ ل ي ساحم€ا مييقت€او سايق€ا ةمتهم€ا ئدا م€ا ، متهأ م اااتجم€ا رت ₫أ تمو ، ييميدات₫أاو يتينهم€او اات يه€ا يتخم ي اييحتو ةشقانم عيياوم€ا اهن ش لصحي م€ يت€ا امجإا ى€ل كتيت€ ةيخيرات€ا روذج€ا مغر موي€ا ااتفاتخاا اتنا₫ يتت€ا ةيداتصتقا ةياد €ا يف رودتت ةي₫يتسا₫€ا ةتسردم€ا داور يت مدد لت م ثيمتس و ودرات₫ير لرات₫ و س₫راتتتم عيتتتياوم€ا ةتتتفيتخم€ا مهتاتتتيرظن يتتتف او€واتتتنت يذتتت€ا ةتتتميقي€ ةرتتتسفم€ا ي€اتتت₫ت ،لتتتمم€ا ( جاتنإا ،ةمفنم€ا ، ... او )خ€ا € ة ا م انا₫ يت ااتسارد€ا تم ديدم€ا اهييع اين يساسأ عجرم ةي تتتتتساحم€ا ةتتتتت يدح€ا ةتتتتتمتهم€ا يتتتتتيقت لخدتتتتت€ا و ةتتتتتينازيم€ا دوتتتتتن م لتتتتتجأ تتتتتم ااروتتتتتطت€ا ةتتتتت ₫اوم امو ةي اه€ا ةيداصتقاا ي اه حاص اا يطتم م ي€ام€ا و ي ساحم€ا ماعإا ط تري ام يف . امهاتتتس ااروتتتطت€ا ةي تتتساحم€ا يتتتف روتتتهظ ساتتتيق€ا جذوتتتمن€ ةتتتييد ةددتتتمتم ساتتتيق جذاتتتمن ة ساحمي€ ى€وأا ااياد €ا ذنم دمتمم€ا يخيرات€ا ىيع و ةيخيرات€ا ةفي₫ت€ا رتط€ا ،اته€ ةت€دمم€ا ق دتتتمتمم€ا جذوتتتمن€ا و ىتتتيع رامتتتتسأا وأ ةتتتيراج€ا ةيقوتتتس€ا ةتتتتفي₫ت ،ةتتتيمي €ا ةتتتميق€ا يفاتتتتص لتتت م ،لاحإا وأ لاد تساا ،ةتي€اح€ا ةتميق€ا ةت€دام€ا ةتميق€ا . ي تساحم€ا ساتيق€ا ل ادت ددتمت ل متغر تيمهأ طتو ي ساحم€ا ر₫ف€ا ءار ل يف ي نأ ال ،₲ريو ماتمأ ةيتساسأ ةت قع ل₫ش ييعاتف€ا تيتخم ي ساحم€ا اديم€ا يف ل متت راتيتخا يتف ليدت €ا ميدتقت متيي اتماع اوت ق ىتقيي يذت€ا بتسانم€ا ساتتتيق€ا لتتتحم دوتتتن €ا تتتع ةتتتقيقد€ا اارتتتشوم€ا و ق اتتتقح€ا ةتتتقاع اتتته€ يتتتت€ا ارتتتطأا تتتيتخم€ و ةيداصتقاا ةدحو€ا ةحيصم قفاوتت مهتا غر و مهتاجايتحا عم .
د ءان و ا مدقت ام ىيع ، ةي€ا₫شل رهظت € ام€ ة ساحم€ا يف مييقت€ا م ةيريسفت ةيمهأ مهتاجاح و مهتا غر يا ت لظ يف ةي ساحم€ا اامويممي€ يمدختسم€ا يتخم كويس اه ر تي مهفادهأ اتخا ةجيتن اامويممي€ . " لوح لواست€ا متي ،ك€ذ€ ربتعت اذامل دعاوقو سسأ مييقتلا "نيبساحملا نيب فاخ لحم ةيلاحلا . لجأ م و ةسارد ةشقانم ةي€ا₫شل ويوم ثح €ا اذه ₫مي ةيعرف€ا ااواست€ا حرط ي€ات€ا ة: ؟مييقت€ا قرط روطت ة ساحم€ا روطت بحاص ي₫ ي اتخاا ب س وه ام بي€اسأ مييقت€ا يف و داصتقاا ؟ة ساحم€ا ،وأ -اذام ى€ل دومي ددمت قرط ة ساحم€ا يف مييقت€ا ؟ ؟ةقيرط م ر ₫ لوصأا رصانع مييقت متي أ ةيميم€ا ةهاجو€ا م له ؟ةي ساحم€ا اامويمم€ا ةدوج ىيع ك€ذ اايعادت يه امو :ةساردلا فادهأ و ةيمهأ :ييي ام يف ،اصوصخ ثح €ا اذه ادهأ و ةيمهأ م₫ت 1 . ل اد ددمت ءارو ةنما₫€ا با سأا ييوت مييقت€ا ؛ي ساحم€ا 2 . رود زار ل ميع ؛ي ساحم€ا مييقت€ا روطت يف داصتقاا 3 . دتتتتتيدحت ةتتتتتيخيرات€ا ةتتتتتفي₫ت€ا ةتتتتتقيرط رارمتتتتتتسا با تتتتتسأ ةتتتتتقيرط₫ تتتتتيمجرم ة يتتتتتف ميتتتتتيقت€ا ؛ي ساحم€ا 4 . ةشقانم ا قرط رود ةيخيرات€ا ةفي₫تي€ ة€دمم€ا سايق€ ؛ 5 . ة€دام€ا ةميق€ا ةقيرط ااموقم لييحت ؛ 6 . ضرع ل₫اشم€ا مهأ ة حاصم€ا € ا قي طت .ة€دام€ا ةميق€ :ثحبلا تايضرف 1 . .اهفادهأ ددمت ى€ل ة ساحم€ا يف مييقت€ا قرط ددمت دومي 2 . .ةييد €ا لويح€ا ع ثح €ا ييتقت مييقت€ا يف ةيقي طت€او ةيرظن€ا اافاتخاا
ه م :ثحبلا ةيجهن از₫رت لاخ م امهيف ثح €او ،ي ساحم€ا و يداصتقاا بدأا ةمجارم ىيع ةسارد€ا فم€ا يتخم انتعا يت€ا ةددمتم€ا ةيميم€ا ااروشنم€او بت₫€ا ة شن ةقيمتم€ا ق ارط€ا و ميها و امت م ثح €ا ويوم ةقام€ا ااذ اامويمم€ا عيمجت مت دقو .مييقت€ا سسأ روطت فادهأ مدخت ةقيرط اهتغايص .ةيسي ر€ا ةي€ا₫شإا ىيع ة اجإا لوح ₲دام أ روحمتت يت€ا :ثحبلا تاقوعم :ييي ام يف اهمهأ ر₫ذ ₫مي ماتتتتمتهاا ااذ عتتتتجارم€ا ةتتتتيق يميداتتتت₫أا يتتتتقي طت€او ي تتتتساحم€ا ميتتتتيقت€ا لاتتتتجم يتتتتتف ر ازج€ا ، مدع ةصصختم ةي ساحم اا يه دوجو ،ي ساحم€ا مييقت€ا اااجم يف ةي€ام قاوسأ دوجو مدع ،ةروطتم .ة ساحم€ا لاجم يف ةيميم€ا ااودن€ا ةيق :ثحبلا ةطخ :ةي€ات€ا لوصف ةم رأ ى€ل ثح €ا اذه ميسقت مت لوأا لصفلا : يس يف مت و لييحت لحارم س₫مي يخيرات قايس يف ةيساسأا ةي ساحم€ا ميهافم€ا ةشقانم € ت ₫اوم ةيفي₫و ي ساحم€ا ر₫ف€ا روطت يتخم ةي ي €ا ااري ت€ يت€ا ةدحو€ا طيحت ةيداصتقاا مهأ ى€ل ةراشإا ريخأا يف متيسو . مييقت€ا ااودأ ا€وانت يت€ا ةيميم€ا اامهاسم€ا .اهجهانمو اه راجت داشرتساا لجأ م يناثلا لصفلا : لوانت يف متيس يداصتقااو ي ساحم€ا سايقي€ ةيميم€ا ااموقم€ا . متتس €اخ مو ةشقانم داصتقاا يف ةميق€ا موهفم رظن ةهجو م اه€ ةرسفم€او ةددحم€ا اايرظن€ا مهأ عم ،
و ييوت ي ساحم€ا سايق€ا زور يف ك€ذ رود . يف مييقت€او سايق€ا موهفم ميتيس ام₫ و ة ساحم€ا و مظن ييوت و ةينف€ا تاوطخ € ةمزام€ا ل₫اشم€ا . ثلاثلا لصفلا : مهأ ضرع €اخ م متيس جذامن )ق ارط( ،ي ساحم€ا سايق€ا و مهأ ضارمتسا و اهتازيمم ه ويع ا لظ يف ورظ€ا ةد اس€ا . عبارلا لصفلا : مييقت اايفي₫ لييحت و ةشقانم€ صخ رصانع ،لوصأا ريغ لوصأا ةصاخ ةيدقن€ا ةفيتخم ةي ساحم اصخ صتت اهنأ عم زار ل م اوق€ا ىيع اااح€ا كيت ااري ت ةيساسأا ةي€ام€ا – .لخد€ا و ةينازيم€ا :ةقباسلا تاساردلا قرط ويوم لوح ثيدح€ا رصم€ا لاخ ايرجأ يت€ا لي€احت€ا و ااسارد€ا ددمتت أ اهيف ضرتفي يت€ا ةي€ام€ا م اوق€ا دون ةميق ديدحت يف مدختست يت€ا مييقت€ا ام ةقيقح س₫مت ا ةدحوي€ يف ققحم€ا ر€ا رادقم وه ام و ،اامازت€ا م اهييع ام و لوصأ م ةيداصتقا عمجت ةدحاو ةي ساحم مييقت ةقيرط داجيل لهس€ا ريغ م ا₫ ام€ و .ةد اس€ا ورظ€ا لظ م اذه )ةمءام€ا ،ةيعويوم€ا( ةيساسأا ةي ساحم€ا اامويممي€ ةيعون€ا اصخ€ا ي ا م ديدم€ا انا₫ ام€ و ،ةهج يصخت يف ااريدقت€ا ىيع دمتمت ةي ساحم€ا ااييمم€ ، رخأ ةهج م ةي€ام€ا اارود€ا يتخم ىيع ي€ا₫ت€ا )عيزوت( م واخم€ا ذ دنع اديازت ،)ةيعاد إا ة ساحم€ا( ةحاتم€ا مييقت€ا ق ارط مادختسا ءيست يت€ا ةي ساحم€ا ااسرامم€ا ا ليج ت وأ ااداريإا ارتعاا ليجمت€ا ل م م اهريغ وأ يراصم€ا ارتعا .ةصاخ ضارغأ قيقحت€ ااسرامم€ا لوتح لاتجم€ا اذه يف ةصصختم€ا عجارم€ا يتخم يف ي ساحم€ا شاقن€ا روحمتي ، ذل ي₫ت€ا له يته ةيداتصتقاا ةميق€ا وأ ة€دام€ا ةميق€ا وأ ةيخيرات€ا ةف بتسنأ ، و كت€ذ ري تت وته اتم ااتمويممي€ يمدختتسم€ا كويتس ىتيع اتييأ كت€ذ ااري تت يته ام و ،ةي€ام€ا م اوق€ا دادعل ىيع .ةي ساحم€ا
لوأا لصفلا
لوأا لــصفلا
يبساحملا روطتلل ةيليلحت ةسارد
2دــيــهمــت
ؤ ا ةأ ةه، ةفأ،ا هذه ه س،ةكشإ عد م أ ت ف نأ بجس س،ةأ،ا ةفأ،ا بسؤا ب ا ثاؤف ا ع ة أ ب ه سرفأ ةرهةج ةأئاؤ ا بأ زتارةار، ر ع،ا نأ ةه كأس ةأ ةئةرف،ا نأ .ثاد عرفأ،ا ا أ،ا را سؤةر قما أ ؤج ةفأر، عفسرة ،ا ر ث ،ا رف نأ نأ ترا ا ةه ةكسرأأ ،إ ةه،ةا ا ؤع ارس،ك تر ث ب، ةس ةثسر ،إ ةس،ةثسإ . ةفأ،ا س ؤ نا ثسؤف،ا أؤ ؤع تةس ج،ا ةؤؤع أ،ا تةكرش،ا ر هج عد بهة ةؤف أ سعجرأ س ةفأ رسسةعأ نا ثف ،ا رف نأ . ؤ،ا نس ةأ عد ا أ ا س ؤر ةا ا أ كرف زؾ،ذ بقف عد را تد ةفأ،ا سي ةدهدد أدشد ذ أ س ةردسد،ك تار عركسه،ا ب ةج،ا ) رع سأ ارس ،ا زةه، عك ر ،ا نةدك ةأؤدع د ؤج،ا دف ر ؤدس ةفأ،ا عس ث درعأ نددد أ بردا عده ده ردسدف ا عد اأر،ا راد ا ،س،إ رسش ةأك ؤدفا نآ عد ندد بردا ةده أد تةد ارؤ،ا دس ربأ . ، ب ،ا اد ا رةا دسدةا، دساةدأ جا س ةس سؤةدر دقا نأ د رد فأ،ا ةه مةدجأ عد ةهدثسفأ ةهد ئس ، ةدهد رسة أ اؤدأ ،إ ... خ،ا ز را ر ،ا ب نأ ةه ئس ا ةفأ،ا ر،أ ةهسد ر،ؤ ةأك ةه عد دأ، ع،ا دج عد بد، ز ،ا دا ا ندسؤةسأ،ا عدسأج رةا ف د ،ا دف دجأ نأ زردسف ا اذده م،ةدر، درد ،ا ب، نأ ز دا ،ا أ ؤس نس دكر شأ سقرأ ؤةدجدسإ د، أ ة ثدفك دجأ نأ زاردف د، ؤ نأ د ر فأ،ا دسئس ،ا أا ع،ا بارد فا دف بدئةدا،ا اؤدج،ا دس،ةأ،ا بدئا ا،ا عردأع أ عد ب، زفةدثأ،ا دسةده عد أع أ،ا م،ةر، عسأج،ا ده فدسرف،ا دأع أ،ا FASB ز) تدسرع،ا ر هأج،ا اؤةدع،ا دأع أ،ا دف أ IASB ،إ اردسدفأ ز) .،دداؤهأ عأسهة أ،ا رةدثإا ب، ز س ث ،ا دسرةس فا أ س ث ،ا دسرة دجةا س، ؤ،ا س ةفأ،ا رسسةعأ،ا ا ة ،ا رةكد ا نإ عه تارةشإ ةا ع ،ا سفسرة ،ا فارأ،ا فر فأ، ةفأ،ا ةه ش بؤا،ا ذ أ ،إ ار رأ ررةعأ،ا ع ةفأ،ا جذ أ ،ا سةب ع،ةثسإا ب،ةع،ا تةأهة أ Luca Pacioli ةجأ عد ج ؤزأ،ا ؤسا،ا . ةهفسرا تؤؤع ع ،ا تةأس ا ،ا فارأ،ا هذه ةه س ة ا ت ر فا ثفة نأ ،إ زرفآ ةهأ ق نأ به أد ،إ أ ساة ر،ا ةر ،،ا ؤع ةأ ق ةأ ةهأ ق نأ به ،إ أ ة ؤع ةأ ق Luca Pacioli ه ة بس ا ؾ رفآ را زكر اذ،ا اف،ا فارأ،ا ب اد سفسرة ،ا ،إ ةفأ،ا ررع،ا عد بسؤا،ا فأ،ا برا ء ش ،سرس ثس ،ا ةس،ةثسا عد ة ارسفأ ررا عد س،ةأ أر،ا سرةج ،ا . نك، بس ا ،الوأا لــصفلا
يبساحملا روطتلل ةيليلحت ةسارد
3 ر،ك ا ق نأ مةأع ا س ربأ فة ،ا نس، ز ةأ ه ،س،إ رةشأ ازارسش،ا 1990 فارأر، ،أس ا عد سفسرة ،ا ةفأ،ا ر ث ، -ب ةج،ا رس ث نس ك رفرأ ع هأ،ا بةأ هما رفرأ زع ،ا زعأسؤةك ا رج ،ا رفرأ ،إ را ةفأ،ا ةه أ تةأ رعأر، بةج ارسفأ س، ؤ أ،ا نا ةفأ،ا رفرأ ساةأ جما . عا نأ رسش ،إ ةفأ،ا ر ث فارأ تةأس ا نأ ةأ عه مإ ، ةج ا ؤؤع تةجةس فا نسرأع أ،ا جس ةفأ،ا تةأاؤف ا ةث عة ا أ، ؾ،ذك جس تةأز ع ،ا ةؤؤع أ،ا س،ةأ،ا .ةر ث أ،ا تةسؤةر قما بجعأ ةه درا د ارؤ ر ،ا اذه ردف نأ ةدف شقة أ زسأس ةأ بهأ ر ث ،ا ا فأ، ة ،رفارأ ر ا ع .ع ةفأ اؤةر قا ر ج أ نأ سةسا،ا ع ق أ ت، ة ع ،ا سرك ،ا تم ةفأ،ا بهأ نسزر أ ر فأ،الوأا لــصفلا
يبساحملا روطتلل ةيليلحت ةسارد
4لوأا ثــحبــملا
:
ةيليلحت ةسارد
ل
روطتل
يخيراتلا
ةبساحملل
ر دثد رة أ بد د دس ةفأ،ا درعأ،ا عاس ث ،ا ؤدسعر،ا را ءا دس ع هأ،ا ) ؤسعر،ا را أ عأسؤةك ا اردج ،ا ) ردسسي ،ا دسراردأ ما ةدأه ندس س ةد أ ندس رةدف ازارسش،ا ،س،إ رسشس ةأ ب ف . نإ دسراردأد ما ةفأ،ا عد ع ع بكارد تارد ف،ا باؤف ا رف نأ ر ردأ دس ةفأ،ا فاردا ا ؤاا دا،ا ا د ق نأ ةهد ا عردف ،ا دس ةدكأإ نأ بدعرس ةأأ ندأز،ا ، نس ةفأ،ا ءا ندسأ هأ زندسدرأع أ،ا أ اذه رر س ةأ ؤ ع ع ،ا دس ةفأ،ا ئؤةد أ،ا دس ربأ ءةداد ،إ د ةفأ،ا ةأدش را دج س ةأ بدبر اذه ز رةف ةئةا ب سا نأ سراردأ ما رأ ا رع س ةأؤ ا تة رةأأ،ة ث ش ،ة م ت ةك نإ ف هار،ا ف رج،ا عأ بءر ز .ع ةفأ،ا ر ث ،ا را ة ر سكع س ةأ اذه ي ،ا ةدأأ س را ةرؤا،ا د ةفأر، دسكسأة سؤ،ا دعس ثر، ؤدس ج دهد ردس اؤأ ر دث ،ا د كا أ ثسفأ،ا دسئس ،ا دأا ع،ا عد ردأ أ،ا ءا ت ةك دس ةس أ دساةدأ جا أ سؤةر قا 1 تدردا . ر، ب أع،ا را ةفأ،ا عد تاردسي ،ا فارأ ، . ب، زع رشأ،ا ؾرأ م،ةرأ ةةاارأ رفرأ عه عسأج م،ةرأ ةةاارأ رفرأ ارسفأ نس ئاؤ،ا نسأهة أ،ا م،ةرأ ةةاارأ رفرأ عأ جأ،ا ؤاردأ اؤس ج ، عد ر ةدفأر، عئس ،ا عاةدأ جما ؤ د . ب س ثف أ،ا اذه رف ر ج أ نأ ةفأ،ا ر ث زسأس ةأ بهأ ة نس ك رس ث ةفأر، ع ،ا ب ةج،ا نسزر أ . رفرأ ك عد ع ةفأ،ا بسسا ،ا ةكأ ةه ترأ ع ،ا فارأ،ا بهأ بـلـطملا لوأا : نيو ت ةلحرم ةبساحملل ينفلا بناجلا ريوطت و بجس ةفأر، س ،ا ب ا جر، رث ،ا ق م أ نس تةدر فما ؾر شقة أ س ربأ نس،فة ،ا ف س،ةكشإ ترهج أ ةفأ،ا ةرأ . ةفأ،ا خسرة تع ،ا عجرس ةأ س د ،إ عسرش ة عد ع ار أف ز عد بؤف ا اذ،ا ارةأ أ،ا ثف،ا ع اؤ ،ا ؤع،ا بةج ةهث رس تع ،ا ةهعجرس سر ذ أ ع،ا ف 2900 ؤرسأ،ا ق . نك، س ربأ را ن عأجس نس،فة ،ا نأ ؤها نسسر ش ا ذ أ1 . : ثرأ ارةاا نس ف ، سأرا أهة أ PCN زهار كؤ ف رثا ز فسث عأةج 1 -سة ا تةفرد ز 2005 ز ة 3 . 2 . زعقةا،ا نس ف :ناؤأف ن أأأ ؤ ش ر، دةا،،ا را زعسز ،ا ر 2007 ز ة 12 .
لوأا لــصفلا
يبساحملا روطتلل ةيليلحت ةسارد
5 ع،ا ف 3500 ةفأ،ا رث ا ثا ه ؤرسأ،ا ق زسأ س نةك اذ،ا س ةفأ ترج ؾ أ س سا ؤاؤاأك سشةأ،ا أ سأك ب ف،ا أ ناز أ س ،ا نؤةعأ،ا رفرأ،ا هذه بس ا نكأس . ،إ ،ر، :عه ةفأر، خرؤ سارد تةثفأ 1 . بساحملا ـــــــــ ف ة ــــــ صعلا ي ــــــــ قلا ر ـــــ يد ــــ ــــ م ( ع،ا ف ق 2900 ؤرسأ،ا ق ) ف شك،ا ، شس ةأ را رر ا ت ةك زسةسا،ا ؤعر، دؤارأ ررع،ا اذه عد ةفأ،ا ت ةك ز هك،ا ؾ رأ،ا تةكر أأ بسج ؾ أ، ةؤعأ،ا س ةفأ،ا سأك ترج بؤف س ب ةفأ،ا نةك ةر ،ا ؾر عد أهأ ر ع ت ةك ع ،ا ثاؤف ا سج ، 1 ز س ،إ رفر،ا هذه ب ا نأ نكأ 03 فارأ سارد تارةقف،ا ب ف ثة أ،ا عرس ةأك : 1.1 . لحرم ــــــ ة داصتقاا ـشأا ـــــ يروـ ذه عد نةك ع ،ا رفرأ،ا ه ؤةر قما ةهسد هج أ ة سزكرأ ترهج ة دسرةدأ أ،ا ة ك،ا ذ أ ع،ا ف 2900 ةراؤإ نسسرأ ،ا د هك،ا ق نأ ؤرسأ،ا ق ا ا أ س سؤ،ا ؤ ةعأر، ع ة ،ا . عر فا ؤاد كش س ؤاؤاأ، ةدس اؤ ةأةدج هك،ا ءمؤه ع ةأ ر،ا ؤاؤا ا بةج را رس ك 2 بهة ةأ اذه . رس ث عد ة ف،ا برا زة كأأ ع ةفأ،ا تة ،إا عج ب ت ةك ئة ،ا نأ ا أجأ أع تة ،إ ،أ ؾ،ذ حا ،أ رةف ،ا . إ ن أع أ،ا ة ا ةفأر، ع رفرأ،ا هذه عد ،أ س عد هك نسذ،ا س سؤ،ا ؤ ةعأ،ا ن دؤهس ،إ هرؤ ةأ سةسق ؤ ةعأ،ا ؾر ، ةؤئةع،ا تةكر أأ،ا نأ ه رفرأ،ا هذه عد زرة ،ا باؤف ا بةج ،ا ؤعر، ع اؤ ،ا عد ةفأ،ا بة ف،ا . ر ةأ ةف زسأ ، ه عرس ةأسد رفرأ،ا هذ : ر هج ر ؤ ا ا ة ك، عد سرةأ أ، عد بؤف ت ةك ع ،ا ةفأ،ا ر هج ةراؤإ قارأ ا أأ ؤ ةعأ،ا ؛ ساؤ ،أ سؤةأ،ا ئة ،ا ةأع ا حا ،أ عد رةف ،ا تة ،إا ع ةفأ،ا ؛1 . :ناؤأف ن أأأ زعقةا،ا نس ف زنةأا زعسز ،ا رش ر، دةا،،ا راؤ زعسز ،ا رش ر، سأرع،ا راؤ،ا ز ةفأ،ا سرج 2001 ة ز 15 . 2 . :نة ف ة رف نا قر ع ةفأ،ا جذ أ ،ا زررةعأ،ا ئا راؤ زرش ر، زنؤر ا ع ث،ا ز ، ا ة ز 112 .
لوأا لــصفلا
يبساحملا روطتلل ةيليلحت ةسارد
6 سأهأ ز ر ،ا بة ف،ا برا رس ث عد ع اؤ ،ا بةج ؛ فةش كا عد بهة بة ف،ا ر هج ةفأ،ا . 2.1 . يف ةـبساحملا دهع رـفلا ةـنعا ت ةك هذه عد د ةفأ،ا ؤةر قما رفرأ نأ ار ث ر،كأ رفرأ،ا ار ش ا ر ث ،ا ب اؤةر قما . زسأس ةأ نإ رفرأ،ا هذه ه رس ث ،ا جا نأ ةفأ نةأق ري،ا تةسأك سج ةأ ؾ،ذ ب ف،ا أزر،ا تةأ رعأ،ا رسد عد ؤاة ف،ا نسزف ارع أ،ا تارارا،ا ذةف م ب هجا أ، أزأ ءاذي،ا أ اار ،ا ة ر، ررف 1 . أك ددددددد سأ ة دددد ه ز دددددد رفرأ،ا هذ دددد جأ ا أ دددددددد أ ددددد رف،ا ن ددددددد أ ةئة ددددددد أ ةه ددددددد س ة ددددددد عر : اؤةر قما بةج ،ا سزكرأ ؛ ر هج بةج ةفأ كرف سج عد بؤف س ع فأ ز ؛ ري،ا عأا ر ن ا عئاؤ ق بج أ ةةف،ا عةثا،ا نأ ري، ئة، ر ةق اؤ ر، Giro )؛ اة ر رس ث عار فا ار أ ر ث عد بهة اؤر ،ا تة ،إا .ع ةفأ،ا نإ عددأ ددأةع ،ا نس ث ددأ،ا رددف نددأ ددأةه ددرفرأ تدد ةك به دد ف نسزددف ارددس ك ار ددث ؾاذدد آ ةه كا أ نس ةفأ،ا نأ عاؤ س ؾد،ذ نةك د ةفأ رس دث ردف ندأ سجد ، أةدش بةدج سرسدر ترأةدعأ،ا رددسي،ا عددأ تةددقرع،ا 2 ز بدجس ةددأك نأ فرأ،ا هذدده عددد ،ددج ،ا جدد ؾ،ذددك در دد،إ نددأ بسددرع ،ا رددف ددعأةج عددد ددرةف دد ةفأ،ا سسرؤدد سرؤ كدد إا فأ،ة ةةددف،ا ث ددثفأ،ا ةددأ عددد ؤددسج،ا بدد ة ع ةثسر ،ا فف أ،ا ؤ عس اذ،ا ،إ 1700 ؤرسأ،ا ق مإ س،ؤ ؾ،ذ را .1 . أ زعقةا،ا نس ف ناؤأف ن أأ : 2001 ) ،،ا راؤ زعسز ،ا رش ر، س، ؤ،ا سأرع،ا راؤ،ا ز ةفأ،ا سرج رش ر، دةا نةأا زعسز ،ا 2001 ة ز 16 . 2 . أ زعقةا،ا نس ف ناؤأف ن أأ : 2001 ) ة عجرأ ة ز 12 .
لوأا لــصفلا
يبساحملا روطتلل ةيليلحت ةسارد
7 3.1 . ملا ناـمورـلا و قـيرـغإا ىدل ةـبساح أ نإ أ به ة ،ا هذه زسأس ده ا ة ،ا فارأ،ا نا رفرأ تة ةد ف،ا دعجارأ د سج ر دهج نةدك ع ، سر ثار أإا نسد نأ تارأع أ،ا نأ بئارق،ا سرف ع ة أ س ةأ ر،ا بدهأ ؾ،ذد، عدا ؤد،ا 1 . رسب نأ ةأ را بةعس عد ةفأ،ا رفرأ،ا هذه تةساؤ س ،إ ؤ ع سؤ ؤفأ بةج ا ؤاؤا ؤ ا ر،ا نةأ بئةدددا،ا ف ردددف،ا باؤف ددد ا دددرا ،ا نسسدردددف،ا ن دددسؤ تةددد ، ءةددد كما حا ددد،أ دددرا عدددقرا كدددش رةدددج سعأش 2 . رأع دد ا ت دددرفرأ،ا هذدده عدددد ترجدد ن سؤدد،ا سجددد ، سرسددر س ددد ةفأ تةدددأاز ،ما ةأدددش أر، ددش أ تدد ةك عدد ،ا ددسدرف،ا عددد ةر ؤددهع،ا ؾدد،ذ 3 . دد،إ دةددقإة نأ أ بدده ةدد س،أ عددد نةدد س،ا نددأ ا عددق ددأةج ة عددد ددسأ كف،ا تةا دؤددأر، 418 -415 . ؤرسددأ،ا دد ق نإ نددكأس ةددأ جفرأ ،دد ددرفرأ،ا هذدده عددد ع آا عد ،أ س : عجارأ سج ر هج ؛تة ة ف،ا ف ا را بئةا،ا ؤاؤاأ، ع ةأ ر،ا بةج ،ا سؤ ؤفأ ف رف،ا باؤ ؛ ،إ تة نسسدرف،ا ن سؤ را عقرا كش رةج ،ا حا ،أ سعأش ؛ عق أ تةا دؤأر، بةج سأ كف،ا . 2 . طـيسولا رـصعلا يف ةـبساـحملا نإ ث ،ا ر رع،ا ؾر عه ةس ة ف رفرأ،ا اؤرسدأ،ا ع ةد ،ا نردا،ا ندأ ؤد أ ع ،ا د،إ تةساؤد ،ا ، ا عد ساة ر،ا ةر ،ر، .ة ر أ ،سرا تارةقف،ا نةد تارةدقف،ا ندأ ةدهرسب ندا ازسأ تؤهش ع ،ا1 . نة ف ة رف نا قر ع ةفأ،ا رك ،ا ر ث : ز رش ر، دةا،،ا راؤ ز س، ؤ،ا سأرع،ا راؤ،ا ع ث،ا زعسز ،ا 2001 ة ز 19 2 . :ناؤأف ن أأأ زعقةا،ا نس ف 2007 ة ز ة عجرأ ز 12 3 . رة فأ مأة أ ب را هار كؤ ف رثأ : ا بريأ،ا ؤةف ا ؤ عد تة ة ف،ا قارأ أج أ ؤسف ز ز ة عأةج زع رع، 2010 ة ز 3
لوأا لــصفلا
يبساحملا روطتلل ةيليلحت ةسارد
8 ا دددد أ عددددد ارددددف ا اؤةددددر قما ر ددددث ،ا رددددس ك،ا ارةددددج ،ا ؾاذدددد آ رع،ا ةرةددددقف،ا عدددده ددددس سأردددد إا س ةأ ر،ا ةرةقف،ا . 1.2 . ضحلا ـــــــ يبرعلا ةرا ــــــــ ة ةيماسإا ج،ا نأ ةرةقف،ا هذه تارث ا س رع،ا ةرسز ز زك ر ت ةك را نس أةاؤ س ة أ نس ة أهة عد س ،ا ةرس ،ا نآرا،ا ةأه ةفأ،ا رس ث نأ عرأع،ا عقا ،ا ،إ نةأجر ة ةك نس أةاؤ،ا نس ةه . رف ءة رف،ا رأا أ ار،ا نسؤش رس ،ا عد ءةأرع،ا تةأهة أ ةر شأ،ا ه أ د ؾ،ذ ز أشس رؤةرأ ةفأ،ا س ث عد باز ،ما رف نأ عسرش ،ة باز ،ما اذ،ا ا ر ؤ،ا أشس را، آ )ن ةرس ،ا ن ةا،ا سذس ،ا مئا ر،ا ) س ،ا بةكف ا ساس ث ،ا رأا أ )ءة رف،ا رع ،ا )ءةأرع،ا ،اد سرس ،ا تةأس ز دةقإة ،إ أا ع،ا س ة ا ر ث ،ا را ةؤاة أ،ا ةش ،ا عس ث عه را زكرأ،ا اؤةر قما ث ةرةج ،ا ز جما ،اؤع،ا ةس را س أ،ا ساةأ ةؤةاإ ةةكز،ا سرث نا فؤ،ا عسز تس ث ا ةأ،ا ز سج ،ا عاؤ س ثةش ،ا اذه تة ،إا قارأ،ا تةسرأا رس ث 1 . ةه، نةك ثش ا هذه ك ،ا ك سج رف نأ ةفأ،ا رس ث عد رس ك ر،أ ةةكز،ا فؤ ارع أ،ا ترأةعأ ،ج أ ةهقة إ ؤ أ،ا عه ةأ تا رفرأ ك رر ع ،ا س ،،ا ع ع ،ا ةقرر، س،ؤ ؾ،ذك ر سقؤ ،ا . نةك ررع،ا عد ثس ،ا ة ر أ ةس،ةثسا عد رةف س ر فأ،ا ةه ؤأ ب عرس ةأ 2 : ءة كما افس ةساارز ةسؤةر قا ة ةس ،أس اؤةر قا بةج ؤ ج ؛ع اذ،ا نأ ع ةفأ،ا سج ،ا تةكر أأر، نةك د رر اس را ثا ، ؤ دع عد ،ا ؾر عدقار ا ؾردأ رةد ك أ نسساةثقإا س ك،ا ةجر ن ز ب س نةك عد ؤ رج ئةقر نأ ترج ؛تة ا سف،ا نأ ؤكأ ،ا ،إ ع ةفأ،ا تة ،إا فؤهس ع ج قارأ نسفر ،ا ، عاةثقإا بهؤس سرةفأ ؛ اؤأ عة را ة ك،ا تا ؤ ا رةع أ نؤأ،ا عد رةف س ،إ رقرا ر ث ةفأ،ا .1 . رة فأ مأة أ : ة ز ة عجرأ 4 2 . :رقف، ؤأفأ ع جةأ ،ة ر رسسةعأ،ا ع،ةأ،ا ع ةفأ،ا بةج ،ا نس س عأ،ا سؤةأ،ا تة س ، ،ا ز ةفأ رس ة ا عأةج ز س، ؤ،ا س ةفأ،ا 2011 ز ة 3 :نأ س اأ ز ة زررةعأ،ا ع ةفأ،ا جذ أ ،ا نة ف ة رف نا قر 112 ).
لوأا لــصفلا
يبساحملا روطتلل ةيليلحت ةسارد
9 2.2 . هظ ــــــ ـع روـ ــــل ــــــ حملا مـ ــــــــــــ بساـ ـــــ ف ةـ ــــــ ـلاـطـيإ ي ــــي ــــــ اـ ةر ما تا ق نأ را نة ،ا فر فس م ةده زردأ عد ،ا ةد ر أ ردشأ،ا نس دأا ا ةؤدا ةؤدسؤا ددرع س ةددأ ةدده أ تازارد دد س سرددر،ا ب رددف،ا ارةددج ،ا ثةددش ،ة ددرع س ةددأ ةدده أ ز دد ،ا ع تؤأ دد،إ ةدددا ا بةج ،ا ا ةأ ة ر أ ،إ تةسقةسر،ا ءةأرا رةج ،ا ،د، نةدك ؾ،ذ را س،ؤ مإ ؤاؤاأ، ارشع،ا رد، ا ئؤةد أ،ا ندأ ؤدسؤع،ا ر دهج د ةفأ،ا رس دث عد رس ك،ا ترأ د ا عد ،ا ترجد ،ا د،إ اذده ةد أ س ز هذده تةثفأ ،ر، نأ ن ك ارس،ك تزر ع ،ا رفرأ،ا س ة أ ز عده ،ا فد،ؤأ، ةد ر رد عدد ع د ةفأ،ا ردسرا Leonard Fibonacci بةا 1202 اؤرسأ ز ةر ، سقؤ ،ا عد ع ةفأ،ا رسرا ،ا Luca Pacioli 1494 ز اردددسفأ اؤددد ، ه،ا ردددف ندددأ دددسرةج ،ا س،ةأددد أر،ا ردددرا عدددد ددد ةفأ،ا Simon Stevin ع ر ،ا ةرةج ،ا ن ةق ، 1603 1673 را اؤرسأ ع،ا ،ا . ةس،ةثسإ عد ةفأ،ا برا ر دثد زارد إ نكأس عرس ةأك : 3.2 . روـطـت حملا ـ بسا ة ف ـــــ سنرولف ي ـا ةأؤددد ا ةددد ةددد ر رد عدددد ع ددد ةفأ،ا ردددسرا ،ا ز بدددجس نأ ؤ دددع ددد،إ قردددش أ،ا بةددد ك دددس ةأ، ا Zigrid Honka برددي،ا ؤردد ددرا عثدد برددع،ا سأددش نا دد ا تددف ز مددق س اذدد،ا س،أدد ر ءةددأرع،ا برع،ا عد ر ث س أ بةد ف،ا بدرا دسأهأ بةدج بةدقر ا ر در،ا د ةكأ دف ةدر رف اردشع،ا . اذده رددهج اذدد،ا بةددج ،ا رددشأ،ا نددأ ددك عددد برددع،ا ،أؤف دد ا ؤدد ه،ا عددد ةرددأ عدد رع،ا بردديأ،ا ؤردد س،ؤ ا د ق ن ردق ةؤا نأ ه درا س د،إ ةد ر أ . ندكأس زارد إ بدهأ ةفأ،ا تةدثفأ،ا س د ةد ر رد عدد ك ةدأ عرس : بةددددا عددددد س دددد ةفأ دددداس، بؤددددقأ ترددددهج 1211 ب ؾدددد أ، س دددد ةفأ تةساؤدددد بؤددددا عدددده جدددد ر، دددسفر ءارددددجإ عدددأ تة ةددد ف دددرا ثددداد اردددر اأ نةدددك ؾددد،ذ ندددك، زردددفآ بةددد ف ندددأ دددرقة أ نس ئاؤ،ا نسس ؤأ،ا اأ سرفش،ا تة ة ف،ا ز ف عئةق ،ا بة ف ،أ ةرأ س ةفأ،ا ترج ،ا ر هج زتةد ررأ،ا بة رش ا اذده عقة أشس، بةج ،ا ترس ؤ،ا ارف ا س ر ا ؤ،ا س،ةثسإا زلوأا لــصفلا
يبساحملا روطتلل ةيليلحت ةسارد
11 ع،ةف،ا ثس ،ا ،ركش ذة ا ر دؤ ر هج T ؛ نرددا،ا نددأ ددساؤ ؾدد،ذ ددرةف سراؤددأ ر دهج اؤرسددأ،ا رددشا عدد ار،ا ب دده ددرا نة ددش،ا بسرؤدد ؾ أ ةفأ،ا ارةدج ا كس، بهؤاؤاإ ر ةدؤ،ا ز ج ؤزأ،ا ؤسا،ا ر هج عد ،اس ث ساؤ س ةفأ،ا 1 . ةدس،ةثسا عددد د ةفأ،ا ر دث رةد أ عدد ددأةه،ا تةدثفأ،ا هذده دسرف ؤد ا جدفر بةددج دأ ةاأ ةأ ر،ا ف رف،ا ءةدقا،ا اؤد، ؤسف عأ ر بةج ك هؤةأ اا جس نأز،ا نأ نس رق ع،ا ف، ع د ،ا بدبر ردددس ك،ا اردددشع،ا بةدددج ر، . ة عددددؤ ةدددأ اذددده رةدددج ، ددد،إ ترجددد ،ا ندددأ نس ا دددأجأ ؾددد أ ددد، ا دددهج أ تاربأ، ع ةأ ر،ا بةج ،ا د ك أأ س ةا،ا ز ندأ به كأ ارشع،ا بةج ،ا د س ة،،ا تةد ،إا ع ةفأ،ا ءارجإ ، ه ر س ك س ة ف،ا تةسرأع،ا . ةأك جدفر هذده دث رأ،ا درفرأ،ا هذده عدد سؤأ،ا س ر رد ر هج ) قأ بؤ تة ة ف عه س ةفأ اس، ذة ا دأف عد ،ا تاءاردجإ ندأ دسفر ،ا بة ف اأ رفآ تة ة ف،ا نأ ا سرفش، -نس ئاؤ،ا -نس سؤأ،ا . عد ترهج ةه إا تة ةد ف،ا ردشا ثد،ة،،ا نردا،ا س تة ةد ف عده دسرةج ،ا ترجد ،ا عدد سأد سع س ،دددس عئةدددق ،ا ددد،أ فسرةدددرأ،ا ز ف،ا هذددده ؾددد،ذ ؤدددع تردددش ا ددد ؤددد،ا بدددجعأ عدددد تة ة دددس ر ا ترأ ا ،إ اؤسد ج اذه ة أ س د ةفأ،ا عدد سرارأ د ما سدرةف، . ةرد ،ا سد عدد اأ ه ة نردا،ا دس شا ث،ة،،ا ر بةد ف عدد ع د ةفأ،ا سجد ،ا أؤد ذة د ا ا أ،ا ،د، ،د أ كدش ذدفأس اذد، ع ،د ا رد ع س ر،ا فرف،ة ةس،ةف T ز ةأك ج أ ،د ه عدد نردا،ا اذده دسة ار،ا نردا،ا دساؤ أ تأؤد ردشا عد بده ج ؤزدأ،ا ؤدسا،ا دد سجد ،ا عده ةفأ،ا خسرة عد رفرأ ندأ ةؤد أأ،ا ةرد ،ا عدد ؾد،ذ 1296 د،ا 1305 ردف ندأ نس ك ،ة بةأ هما أؤ ةأك اؤرسأ ءةدش إ د ةفأ،ا درا بة دش،ا بسرؤد ، سراؤدأ ترج ،ا ؾ أ 2 .1 . ة عجرأ :نة ف ة رف نا قر ة ز 20 . 2 . :نة ف ة رف نا قر 2001 ة عجرأ ز) ة ز 18
لوأا لــصفلا
يبساحملا روطتلل ةيليلحت ةسارد
11 4.2 . روطت حملا ـ بسا ة يقدنبلا يف ـة نددكأس م ز دد ةفأ،ا ددسقؤ ،ا نددا برك دد ةأؤدد ا بةدد ك أ دد،إ رددث ،ا ن ؤ رددأ نأ عددقةسر ددقرا ددأةك أ عددأسرع ع دد ةفأ ت ع،ا ددس ث ،ا عددد ةؤئةدد ،ا س دد ةفأ،ا دددرعأ،ا ،ددسد ددرأ عأسؤةددكأ كددش ع تةسقةسر،ا ب،ةا بة ك ه أرأ Luca Pacioli بةا ؾ،ذ 1494 ارأ نا ا تف عدد أةا عج بدد ة ،ا بدد ،ا دد ؤ ه،ا بةدد ف،ا SUMMA DE ARITHMETECA, GEOMETRIA,PROPRTIONI ET PRPPORTIONALITA . بده ا بةد ك،ا اذده عدد ناؤدسأ درع س ةدأسد ةأا ا -ةدأج أ ةد كأ ج ؤزدأ،ا ؤدسا،ا أؤد أ ر دهج ده ز د ف ن Luca Pacioli اذده نأد فرد عس أؤ أ،ا نةك اؤئة زؾ،ذ ق ك ده ، بةق ةأ ،دعسأج ز،دأسج ،د ة ك أؤد أ،ا هذده ردهج د أ ندك، ؟ ؤ ؤددا، أ ددرا ددسفسرة ،ا تةدد ارؤ،ا تدد، ن ارجةدد ،أدد ا ةددس،ةثسا ؤ دد رس ) بسدداس نةددك س سث ثدد ا،ا عددد نةددك ؤسا،ا اسرث ، سأ س عد ثس ش ثاد سس، ج ؤزأ،ا أ بدكرأ،ا ةهركدش عد ثس ،ا ةهرك ةدقس ؾد،ذ نةدك عد 1440 ب. ةأك عد كرأ ؤ سق تؤج ةدس ةأ،أ د ؾ،ذدك 1518 1 ةدهرك هذده . درا تاؤدسكأ نأ ق اؤئة نةك ج ؤزأ،ا ؤسا،ا Pacioli ده ةدأ د،أ ردش أ ف ردعأ ردسب بج دأ ردسب كدش نك، .ف،ؤأ ؤع ،سرا سؤأ،ا هذه عد ةفأ،ا تدرا ؤا، ةد عد ،ا أا ع،ا ثاؤف ا نأ ا أجأ رس دث عدد تأه عرس ةأ ة رف،ا را ةه أ ةفأ،ا 2 : ر هج مرثرأ ةرأ ، أ ،، عد 1340 رةدج ،ا ترج نأ ؤسؤع،ا عد . ردشؤأ اذده رةش ا را تة ،إا ع ةفأ،ا أؤ أ د نؤدأ،ا ندأ ردس،ك عدد ج ؤزدأ،ا ؤدسا،ا دس،ةثسإا . ر دث ، نةدك ا أ رةف ةأا ا درسر،ا ةأا ا ةرةج ، ا رسؤر ،ا ؤارس م ؛ ؾ،ذ را رس ك،ا ر،