• Aucun résultat trouvé

دور البحوث العلمية في التنمية الفلاحية تحقيق صحفي

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Partager "دور البحوث العلمية في التنمية الفلاحية تحقيق صحفي"

Copied!
91
0
0

Texte intégral

(1)

ا ث ا و

ا م

ا ةرازو

س د ن د

ا د

ا مو ا

مو م !

م" #ا

ل % ا و

ل م ظ'

.

م

.

د

.

ةد

ل ' جر) ةر ذ

ر

ص%)

, %

ناو' ت

:

ط ا داد إ ن : ذ /ا فار إ ت : %1 و رد ا د 1

ا ' ا

2010

-2011

رود

ا ثو ا

' ا ,

"1 ا

)

1 % ق

(

(2)
(3)

ا ث ا و

ا م

ا ةرازو

س د ن د

ا د

ا مو ا

مو م !

م" #ا

ل % ا و

ل م ظ'

.

م

.

د

.

ةد

ل ' جر) ةر ذ

ر

ص%)

, %

ناو' ت

:

ط ا داد إ ن : ذ /ا فار إ ت : %1 و رد ا د 1

ا ' ا

2010

-2011

رود

ا ثو ا

' ا ,

"1 ا

)

1 % ق

(

(4)
(5)

أ

ﺔﻣﺪﻘﻣ

:

ا ث ا د كر ل أ ، ا و د ا ن د ا و ! ا و " ، و فر ا ر وط و ن % ر & ل'( ن و ا ن ت ا و " إ ل و ا +, ا ذ . & % ا ت /ا و ل0 " ا و ط1 2ا ف ( . د و ا م ھ ا د از ارز ا ةر (2ا تاو % ا 7 و ھد أ ف ( ، ود ا و ا ةد 2ا ف ( ثو ، ا ثو م ھ ا ق رط ن ر 0 رود " ارز ا ،ر . ا 7 ء ا و ءاذ: ا ن ; ھ ارز ا نأ ر ءاذ: لو2ا رد ا ن % <ا ل0 س %أ ھ و د ا . د و + ار ا ف ( ر ر,از ا ود ا ل ن ار 0 ھا ارز ا ثو ا ت ظ ةد ز فد" ! ا ت %%ؤ ا و ل0 " ا ف ( و و ا ج <ا ا 7 ء ا و ,اذ: ا . و ر 7 إ فد" %ارد ا هذھ ثو ا رود ا و ، ا ثو ا هذھ ر,از ا ل'( ن 7 ز 0ر ا رو ا ا : • ا ارز ا ث ا ھأ • ر,از ا ارز ا ثو ا " ا 0 ا • ثو ا هذھ +, و . ا د ا : ق 7 د ا م %ارد ا فادھأ ا ق ا . و ، 7 ير أ يذ ا ل0 ن ر ا ط ا ا د ارز ا ثو طو ا د" ط ا 1 و ،ر ق, ا ن ث %و ل أ وھ . ا ق ا و ل 1 ا ا و ن ت و ا ، ر & C أ 0 ل ا ت " ق ا اذ0و " ر1 و ھر %. و ، 7 إ لو و ارز ا ل ا ا ث ا او ن ف10 ا : .

(6)

ب عو و ا ر ا ب أ : • اذ اود : ب و لو . ا ع'ط<ا ف 10 % ا و . -'. ا " ب و '. ا ب (1 ا م ھ ا . • و و اود : -ا ث -ا ء-ار!إ . -ر ا : ( و ناد ا اذھ ثو ا و ت %ارد ا . هذھ ل'( ود ا ت و وأ ن ھ ارز ا نأ ر عو و ا !اد . ر ا طو ا + ار ا ف ( ل'( ن ،تاو % ا . -طو ا د ا كر ھ ارز ا نأ س %أ 7 عو و ا ھأ . رد و ن 0% % %2ا ءاذ: ا رد ھ و ن ر !0 ا قزر .

(7)
(8)

سر

أ

ـــــــــــ

د

لو ا ل

ا

:

ا

ر از ا

ارز ا

12

12 12 13

13

13 14 17

18

18 15 19

1

-1

ھ

ارز ا

ا

1 -1 -1 ف ر ارز ا 1 -1 -2 -ا ف ر 1 -1 -3 -ر از ا ارز ا ا

1

-2

-ر از ا ا-رز ا

و ر

1 -2 -1 -ر از ا ا-رز ا -ر 1 -2 -2 ارز ا طو ا د ا 1 -2 -3 -ارز ا ج ا روھد ب !"أ

1

-3

-ارز ا

ؤ ا و

ظ ا ر !اد ا

1 -3 -1 -ت و و%ا د د& 1 -3 -2 -ط -ط' ا 1 -3 -3 -ا ( ا ث&! ! م ھ

" ا ل

ا

:

ا

ارز ا

و

# ا ثو%!

21

21 22 22

23

23 26 29

31

31 31 31

2

-1

ارز ا ث%! ا

2 -1 -2 ارز ا ث&! ا مو + 2 -1 -2 ارز ا ثو&! ا ھأ 2 -1 -3 ارز ا ثو&! ا فادھأ

2

-2

-ر از ا

ارز ا ثو%! ا

2 -2 -1 ارز ا ث&! ا ,( ' ر ةرظ 2 -2 -2 ارز ا ثو&! ا ز ار 2 -2 -3 و د ا ت ا ر/! ا

2

-3

-ثو%! ا & ل

2 -3 -1 ثو&! ا 0 ل2 ھأ 2 -3 -2 ( ا ت و( ا ط "! ھأ 2 -3 -3 ر از ا ثو&! ا 0 ل2

(9)

# ا

38

38 43 44

58

58 60 69

74

74 75

3

-1

-جذو

ارز ا ثو%! طو ا د+# ا

3 -1 -1 ارز ا ثو&!( طو ا د ! ف ر ا 3 -1 -2 د & ! ! ر ا ط& ا 3 -1 -3 ! ر ا ط& ا ط/ أ

3

-2

-جذو ر ط ا (

3 -2 -1 ادھأ و ""ؤ ! ف ر ا 3 -2 -2 و ظ ا ل ا ""ؤ ( ا 3 -2 -3 د' " ا ( ا ت 2 !ط ا

3

-3

-%ر

ا لو % ا ض#! و

ارز ا ث%! ا ت .و#

3 -3 -1 ارز ا ث&! ا ت و 3 -3 -2 &ر 2 لو(&

/

رد

ا

و

4 ار ا

ق&6

(10)

ا

ا ل

لو

:

ر از ا

ارز ا

ا

ارز ا

ا ھ

ف ر

ارز ا

ا ف ر

ادھأ و

ارز ا

ا

ر از ا ارز ا

و ر

ر از ا ارز ا ر

طو ا د

ا ارز ا

روھد ب "#أ

ارز ا ج %ا

ارز ا

&

##ؤ ا و

ظ ا ر "اد ا

ت و و ا د د*

ط ط+ ا

ا

& ا ث*" " م ھ

(11)

12 ارز ا ر مھأ د ا ع ط ر از ا ود ا ت ھا د و، اذھ ع ط ا ل " ا اذھ و ، و ا ت # # ا ف% & ل'& ن قرط # ارز ا ف ر ا * إ , و - ر ، و ر از ا ارز ا ا # # ا ع ط ا .

1

-1

-ارز ا

ا ھ

1 -1 -1 -ارز ا ف ر : ا ل . ا ج إ * إ يدؤ ا ط2 3ا 4 * إ ارز ا 5%ط ر 2 و ءاذ7 ا ر و وھ # #3ا 8 دھ ، او . ا . 1 -1 -2 -ا ف ر : • و7 : ء 2 ا و ،ر9, و داز * ل ا و ،و ا ن 2 ظ" ا ز % ا 7% ا فدار ھ و ،ر&آ 4<و * إ = <و ن = " را ةدر" " développement " ر وط ا و 4 #و ا * . • .'ط ا : ن و ،ل< أ . * إ . ن ت ا ل ھ ا * إ يد % ط ص& ت %ط ا 8 او = * @ '. د و ، و و , مد ط ت د& ا و ج Aا . 8 B ك ذ, فر و " ا ت % ا ن و طط& ا % ا ك ر. ا ل'& ن د ا و ) ةد ( . ن ل ا 7 فد8 # ا ر 7 ا ق . 8 بو@ر . * إ 8 بو@ر ر @ " . ) 1 ( • ھ ا نأ لو ا ن, 4 ف ر , و " ت % ا و تاءار Aا ن د ا ل, ا ك ذ م,. % 4 8 مو ا ةر # ا و ا ير <. ا ر 7 ا ر# و ه ا ( : ر , م ر, ا د : ،م% ا راد، % , ا ا * إ ل&د ط . 1 ، ، ق2 د 1999 ص ، . 09 . 1)

(12)

لو ا ا : ا ا ار ا ا 13 فد8 8 و و ةدو ر 7 % إ ھ ا نأ يأ،= . ع 2إ فد8 ن # Aا ت . ع 2إ . )" 1 ( 1 -1 -3 -ارز ا ا ادھأ و : ت د& ا و ج Aا #و#. ا ةد ز ا ك% ھ ارز ا ع ط & ا ، ط ر ا و ار9B و ار 9B 4 ا ,ر. ، % ا دو8 % ج 8 ، 9 د. ا % ا ب #3ا د& # ط2 3ا ف% & م ظ د& # ا و ت و # ا ف% & ، # و#ر ط& ن < 4 % ا # # ا ر طإ و * إ فد8 ، . 4%# ا ن %, ا ج Aا ةد ز ق ن ,# ا ةد ز ن عر#أ لد ت د& ا و ) اذ7 ا ن 3ا ق . ( .

1

-2

-ر از ا ا-رز ا

و ر

1 -2 -1 -ر از ا ا-رز ا -ر : ا ل.ار ر از ا ارز ا ع ط ا ر : • ذ ، اذ ا ر # ا ن او رو8ظ و ل' # ا ذ تأد * و3ا %.ر ا 1963 ن أ فر ارز ا ع ط ا ، ر # ا % ن رط 8 ن ك ھ ةر # ا قط ا <ار3ا ل9 ا و اذ 3ا ىر&أ 8 ن و ، و & ر9, قط ع ط % م . ا ط#و ا و ةر 7 ا عراز ا ن نو, يذ ا يد % ا ص & ا . • ةر " ا ، 9 ا ارز ا ةرو9 ا ةر 1971 ، عاو أ 9'9 ارز ا ت% 2 ت و ا ك ذ عراز ا ن : ت و ا ، اذ ةر # ا لو . ا و ص & ا ع ط ا . • %, 8 ا ةد إ و ، ارز ا ع ط ا م ظ ةد إ 4 تأد 9 9 ا %.ر ا ا ءز ھ ارز ا ع ط ا ط 2 تاءار إ و ن ، تاد.و م . ر 7 ك ذ ص & ا ع ط ا G ار جاردإ و ت و ا ل. و اذ ةر # ا قط ا . ( : ر د . ب . : ا ا و م' Aا % 2 ، ةرھ ا،ر " ا راد ص ، . 182 . 1)

(13)

ن "% & ا د ا ت ط ا ن د د ا ت# ت .' Aا ن ر 9, ا – ارز ا ل ا تأد ـ مھ # ارز ر از ا ت9رو ، % ا و ت7% # داو ا تارد ا إ ن 1.1 و # ر ود ر % ـ ةرد ا اذ7 ا تادراو ا ر , ل,2 و ط7 تارد ا هذھ، 0.7 ر ود ر % " ) 1 ( ب# ا هذھ ار , ار 7 L , : # Aا % ا د ا ن د ا , ن ا م#ر ا و (1 ):

Omar Bessaoud : l’agriculture en Algérie Options Méditerranéennes, Sér. B

(2) :

Ministre de l’agriculture et de développement rural

(3 ) :

Ministre de l’agriculture et de développement rural

ا د ا ر ارز ا ع ط ! " ا ت ط ا ف " ) 2006 ( 14 ن "% & ا د ا ت ط ا ن د د ا ت# ت .' Aا ن ر 9, ا ار ا ةر " ا هذھ ، ود ط ر ا ك و ر ر. ل أ – 1987 . طو ا د ! )*ا ارز ا : ل' # ا ن * و3ا تاو # ا ) 1963 -1966 ( ـ مھ # ارز ر از ا ت9رو و ، Aا %. ا G ا ن 55 % ىو ا ن ، % ا ةرد ا او. 33 % تارد ا إ ن ـ ةرد ا اذ7 ا تادراو ا ر , ل,2 و ط7 تارد ا هذھ، ةر &3ا تاو # ا أ ظ.' ، ب# ا هذھ ار , ار 7 ن % ا د ا ت د " 2237867 # يأ 25.14 % 23.36 % ) 2212616 ( # 2006 " ) 3 ( د ا , ن ا م#ر ا و ارز ا ل ا % ا .

: l’agriculture en Algérie : de l’autogestion à l’ajustement (1963 éditerranéennes, Sér. B ,n008, CIHEAM-IAMM, Montpellier , 1994.p.89.

inistre de l’agriculture et de développement rural: rapport sur la situation du secteur agricole inistre de l’agriculture et de développement rural: rapport sur la situation du secteur agricole

55% 23% : ( ا د ا تاو ا ر ارز ا ع ط م ر ا ا ) 2 :( ا د ا ر ارز ا ع ط ! " ا ت ط ا ف " ةر ا ت د& ارز ا ا و و ا ل 723ا ء ا • ذ 1985 ن "% & ا د ا ت ط ا ن د د ا ت# ت .' Aا ن ر 9, ا ار ا ةر " ا هذھ ، ود ط ر ا ك و ر ر. ل أ # ط 1987 1 -2 -2 -طو ا د ! )*ا ارز ا • " ل' # ا ن * و3ا تاو # ا 20 % و ، Aا %. ا G ا ن ارز ا ةرد ا ـ ةرد ا اذ7 ا تادراو ا ر , ل,2 و ط7 تارد ا هذھ، • ةر &3ا تاو # ا أ 1 -ا د -ا : ن % ا د ا ت د 2005 " ) 2 ( * إ " 23.36 ارز ا ل ا % ا 1963-1992), Cahiers .

sur la situation du secteur agricole, 2005, p.11. sur la situation du secteur agricole, 2006, p.11.

25,14% 23,36% ا م ر ا ) 1 : ( تاو ا ر ارز ا ع ط

(14)

ا ا ار ا ا .<و ا و ود ا ل 2006 7.6 % " ر ا ا و ) 2005 / 2006 ( ةر " ا ل'& د د2 ا ف " ا ر 9B ت. ض"& ا د ط#و ا بو . ا ج إ 1981

اد 4 ر# ض "& ا دو و ن ف2, ت .Aا ، ا بو . ا ص& زو طو ا ج Aا ق رط ن ك'8 # ا ط7 60 % ل'& 1985 -1989 . ا ت .ا ن ل'& ك'8 # 1985 -ت # ا اد . 1970 -1974 و 1140 نط 20% لو ا ا : ا ا ار ا ا 15 م " ا طو ا ل"د ا : ارز ا ھ # # ت ار د طو ا ل&د ا م & ا ، .<و ا و م & ا طو ا ل&د ا ارز ا ھ # # 2005 2004 2003 2002 2001 6.9 % %8.4 9.7% 9.3% 9.7% رد ا : .'" ا ةرازو ر ر " ر ا ا و / ا : %. ا ج Aا ت ط. زر ا ن : ةر " ا ل'& د د2 ا ف " ا ر 9B ت. ض"& ا د ط#و ا بو . ا ج إ 87 -89 % .

اد 4 ر# ض "& ا دو و ن ف2, ت .Aا ، ا بو . ا ص& ،ت ا هذھ زو طو ا ج Aا ق رط ن ك'8 # ا ط7 1974 -1977 * إ ل 25 % ةر " ا ل'& 1985 ىو# ط7 %. ا ب %. ا ج إ 30 % ا ت .ا ن ت # ا اد س, *% 70 % ت # ا اد ت%,2 ا و ز ا روذ ا ج إ 1500 نط ةر 1970 -1983 ت .Aا ن ت" &ا د . <10% 8,40% 9,70% 9,30% 9,70% 8,40% 6,90 ا م ر ا ) 3 ( م " ا *ا ل"د ا ارز ا ھ 2 -م " ا طو ا ل"د ا ارز ا ھ # # ت ار د ا : لود ا ) 1 :( م & ا طو ا ل&د ا ارز ا ھ # # 2000 تاو ا % 8.4 ل"د ا ارز ا م " ا 3 -ج 2ا / ا %. ا ج Aا ت ط. زر ا ن • " ةر " ا ل'& د د2 ا ف " ا ر 9B ت. ض"& ا د ط#و ا بو . ا ج إ 1984 ( ـ 87 •

اد 4 ر# ض "& ا دو و ن ف2, ت .Aا ، ا بو . ا ص& ،ت ا هذھ ةر " ا 1974 • ىو# ط7 %. ا ب %. ا ج إ 1989 ت # ا اد س, *% • ت%,2 ا و ز ا روذ ا ج إ ةر 1978 -90% 7,60% ا م ر ا

(15)

16 • ةر " ا ن 1967 -1969 و 1984 -1989 ـ تداز ر<. ا قط ا 2.5 % . • زو تارار ا نوز& 25122 # ةد.و 1973 * إ ل ، 60.000 ةد.و 1984 -1982 و ، 120 ةد.و # 1989 . " 4 تادراو ا و تارد ! : هرد يو # ط#و * إ اذ7 ا تادراو ا ت " را 0.8 ةر " ا ل'& ر د ر % 1970 -1973 م9 3.8 ةر " ا ل'& ر د ر % 1974 -1977 * إ ل 7.8 ل'& ر د ر % ةر " ا 1980 -1984 و 10.3 ةر " ا ل'& يو # ا ط#و ا ر د ر % 1985 -1989 ، اذ7 ا تادراو ا ت%,2 و 25 % 4 ر Aا تادراو ا ن 11 % د اد ت # ا . و # ةرد ا و ةدرو # ا # #3ا داو ا ن ا لواد ا 2005 -2006 از ا و ارز ا ن ير ا . لود ا ) 2 ( ا ةرد ا # #3ا اذ7 ا داو ) 2005 -2006 ( ىر"أ و ت ور4 نوھد و تو ز ت و"ر 66 و ز ط 7 او داو ا 28.55 % %48.9 %8.06 %10.17 %16.78 %26.60 2005 25.28 % %5.26 %10.94 %21.07 %14.78 %22.68 2006 رد ا : ر ر " ر ا ا و .'" ا ةرازو ) 2005 / 2006 ( لود ا ) 3 ( ا ةدرو # ا # #3ا اذ7 ا داو ) 2005 -2006 :( ىر"أ داو ت / ا و ر ا ت ھد ا و تو ز ا 7 4 و ب / ا 9 *ا بو / ا داو ا 27 % %9 %9 %23 %32 2005 26.6 % %12.7 %11.2 %20.6 %28.8 2006 رد ا : " ر ا ا و .'" ا ةرازو ر ر ) 2005 / 2006 ( لود ا ) 4 :( ا ارز ا ير ا ناز : رد ا : " ر ا ا و .'" ا ةرازو ر ر ) 2005 / 2006 ( 2006 2005 2004 ةد/و ا 1000 در . ج -327821853 -320938668 -324437193 ناز ا

(16)

ا ا ار ا ا ا ارز% & ا . # ا 1 ( ط & ا ارز ا ت اد& # ا و <ار3ا ب #. *% ار ا و ا ، ىر&3ا ت ط ا و. . ر9,3ا . ر2 ا ل 8 و تار طAا و ن #د 8 ا ھأ : ارز ا داو ا ن B ز ا ط7 دار # او. ع ط 2.5 ر ود ر % ث. ا ت و% % طو د ر س #B عور2 و ر از ا ارز ا ع ط ا % ا ج Aا م ، ارز ا 2011 # ا *% ، 17:30 . 2004 - 24437193 ارز ا ير ا ناز ا ز لو ا ا : ا ا ار ا ا 17 ر از ارز ا روھد ب أ : * إ = #أ 4 ر ادو,ر . ارز ا ع ط ا فر " ا ارز% & ا . # ا يأ ر ,ھ ن ' 3 % نطو ا <ارأ ن . " ) 1 ب #\ 4 ر , ا : ، ا & ا فورظ ا و 8 .و% و ر ا ر ط & ا ارز ا ت اد& # ا و ر ا ر ا و ر ا ( ير ا ه % ، <ار3ا ب #. *% ار ا و ا ، ه ا و " ر ا ل ا ىر&3ا ت ط ا و. ن و, ا = @ و داد A ر9,3ا . ر2 ا ل 8 و تار طAا و ن #د 8 ا ن # ود ا ت% ل, 2 ا هذھ ارز ا داو ا ن B ز ا ط7 دار # % ص & ث . & ا دار # ا او. ع ط ث. ا ت و% % طو د ر س #B عور2 و ر از ا ارز ا ع ط ا % ا ج Aا م ، - ر 4 و ا ةر ز 05 -04 -2011 http://www.journal.cybrarians.info 2005 20938668 -2006 327821853 -ا م ر -ا ) 4 :( ارز ا ير ا ناز ا ز 1 -2 -3 -ر از ارز ا روھد ب أ * إ = #أ 4 ر ادو,ر . ارز ا ع ط ا فر ـ إ رد 08 يأ ر ,ھ ن ' ب #\ 4 ر , ، ا & ا فورظ ا و 8 .و% و ر ا ر ) ك 8 _, ر ا ر ا و ر ا و ، ارز ا حوز ا ه ا و " ر ا ن و, ا = @ و ن .'" ا . ن # ود ا ت% ل, 2 ا هذھ & و ، اذ7 ا % ص & ث . و # . ) 1 :( ر % م ر, ا د : ث. ا ت و% % طو د ر س #B عور2 و ر از ا ارز ا ع ط ا % ا ج Aا م http://www.journal.cybrarians.info : ح ناز ا ير ا

(17)

18

1

-3

-ظ ا ر اد ا

ؤ ا و

ارز ا

1 -3 -1 ت و و?ا د د/ : G ار ا ت و وأ ف م طو ا ار #_ & ا و,. ا ت و وأ *% اد #ا ا ارز ا ا ت و وأ مھأ و ، : -ف 9, ا بو . ا و بو . ا ج إ . -ارز% 8" , و . ا ر ا ن #. *% ل ا ير ا ر وط و و , ا ماد& # . -ا ثورو -ا *% و ط ا *% ظ . ا و ت 7 ا . -ھد د و دود# ا ء . -ط -ط ا و ب %. ا ج إ . 1 -3 -2 -ط -ط" ا : " ل ا طط& جرد م< ةد إ د ا تاو #% " ر ا و ارز ا ر وط ص & ا عور ر وط و .'" ا تار 9 # ا = ر ھ و ن ار #ا ن رو. ن < G ار ا ل ھB G ر ل'& ن يراو ا ھر وط و " ر ا قط ا ء .إ ةد إ و .'" ا ج Aا ل'7 # ا ت د& و .'" ا تار 9 # ا 8 ن ، ت ط 2 ا ر وط G ار و ن ةد د = .' تار 9 # ء 2 إ G ر و رو ا و " ر ا قط ا د ا G ر ار &أ و ر ا ر وط و ر. ا . , G ار و <ار3ا ح' #ا ق رط ىر&أ 8 ن ضاو.3ا 8 و 7 ا ت . # ا 4 #و و ن 9 . " ) 1 ( ( : رو8 % #ر ا ةد ر ا 2 ا طار د ا ر از ا ، ع . 10 ط ا ، ، #ر ا ،ر از ا 27 ير" 2008 ، ص . 12 . 1)

(18)

لو ا ا : ا ا ار ا ا 19 1 -3 -3 -ا ث/ م ھ*-ا : مھأ % ا ث. ا ر ةادأ ، % ل< أ وھو " 8 ط#او ن, #ارد% % #و 4 ق د ا و ل 2 ا ا ق رط ن ك ذ و ةدود. %,2 ل. * إ لو و ا ةدد. %,2 ل ا و 8 ق . ا ن, ا د3ا و دھاو2 ا )" 1 ( و تز, را # # ل ر از ا ث. ا ر *% ارز ا 4 ر 2 ا ن دد ن ھذ " *% ل او ل'& : ث. ا % أ ر طإ ك ذ و ارز و ط ل, ث. ا تاد.و إ ارز ا . ق% و ص داد إ و ر عراز و ت ط. ء 2 _ ث. ا , 2 ف 9, & ا و تاد.و ا ء 2 _ ن % ا 4 ,ار2 ا ر وط و 8% و ,ر 2 ا قر" ا و ر ن د ا . -ا ز,-ار -ا و ثو. -ا ز,-ار و ت % ةرو ا و8 ا ا ب ط 3ا ارز ا و ) و و , ا & ا &< ا ت ,ر ا ،ر , ا ر ظ. ل9 ا .( ( : *% ت ر ،ر ضو ط "& : ، % ا ث. ا ئد و س#أ ، قر2 ا راد ط . 01 ، رد ,#Aا ، 2000 ص ، . 29 . 1)

(19)

ا

ا ل

:

و

ا ثو ا

ارز ا

ارز ا ث ا ھ

ارز ا ث ا مو

ارز ا ثو ا

ھأ

ارز ا ثو ا فادھأ

ارز ا ثو ا

ر از! ا "

ارز ا ث ا # $ ر ةرظ

ارز ا ثو ا ز ار

ر' ا و د ا ت

ثو ا * ل+

ثو ا * ل+

ھأ

ا ت و

ا ط

ھأ

ر از! ا " ثو ا * ل+

(20)

(21)

ا

ث ا ل

:

و ل

ا و دھ

ا

ارز ا ث ا ر وط

جذو

ارز ا ثو

طو ا د ا

ارز ا ثو

طو ا د

ف ر ا

ر" ا ط

ا

د

ر" ا ط

ا ط أ

جذو ر ط ا

$ادھأ و

ؤ

ف ر ا

ؤ " &ا و

ظ ا ل ا

د(

ا

ا ت * ط ا

ر * ا لو ا ض و

ارز ا ث ا ت ,و

ارز ا ثو ا ت ,و

ر * ا لو ا ض

(22)
(23)

21 ار ا ف ذ د ةروط ت ط و ت د ا ارز ا ب ط ، ارز ا ثو ج "إ $ھ ت ا هذھ ، م ل)* ع ط ا و ةرط ا اذھ $, قرط و ھأ و /,ادھأ و / ھأ ، ارز ا ثو ف ر0 ا إ ل1 ا ثو ا هذھ 2 3 زو و ر2از4 ا $, ثو ا هذھ 05و .

2

-1

-ارز ا ث ا ھ

2 -1 -1 مو ارز ا ثو ا : ج 6ا ةد ز إ أ فد/ $ ا و $ ارز ا ل 4 ا $, ىر4 $ ا ثو ا ك $ھ ن و ضر 0 $ ا ل) * ا لو ا د 4 إو $ ; ا ل 0 ا ل / ،< و ع ط ا . نإ ا ل 4 ث – ا $ ارز ا ع ط ا $, عاو أ ; إ / ن) : 1 -" ، ر4 ا ت ط ا $, ج 6ا ب أ و ا ب =ا ق ط طور* ارد ر4 و ج > ا طور* ا $, ا تار ا ب . 2 $ ا لو ا ن ث ا و ج 6ا ن د $ ا طور* ا و =ا ت; 0 ا ر /ظإ ل 0 ا ء أ دو ا هذھ 3,ر A . 3 -ا ھ 35و : ارز ا ل) * ا لو ا د 4 إ ط , فد/ " ب ر4 ا ، إ حر إ و ا ر طإ $, 4ا و د 1 Cا ت ;1 . 4 -, 5إ فادھأ : $ ر ا ل د ا 3,ر ل , 5إ فادھأ ك ھ نأ ) ةد ز ، ،ج 6ا ةد ن ; ا م د ،ل 0 ا ا ت ط ا ص , تاد *ر6ا )"... 1 ( ك ذ ةو; و وھ 4"ا و د 1 C"ا فورظ ا و د; ا 3Cاو 3 ث =ا ف ) ةرور5 . (1)

: L.Malascis : Agriculture et processus de développement ; Essai d’orientation pédagogique. Paris, 1973, p.73.

(24)

ا ا : ار ا ا ث ا 22 2 -1 -2 -ھأ ارز ا ثو ا : د 1 C"ا و 4"ا ا $, د C ارود ب0 ارز ا ثو ا ،د; ةادأ $ھ و " E / ا $, 1 و ، د 1 C"ا ةد زو ارز ا ط * ةرد C ھد وو 5 ءاذF ا ن G و ر ا ج 6ا ا و ،ح;1 "ا و ير ا قرط ن و ل)* ر ا م . 2 -1 -3 -ارز ا ثو ا فادھأ : 1 ا و ا فادھ ا : -" " و و ت و $, هرار ا و $ ارز ا ب ط ا ةد ز ق 0 , ط ط ا و بو / ) و ج 6ا ظ أ ف ) ق رط ن مو ا و . -ور ا ر E تار د1 ا $, ھ ا و ج 6ا 3 زو إ 5 أ ع ط ا اذھ فد/ 2اذF ا 3 ا ر ,و و 4 ار 6ا ت وز ا ر و ود ا ةر 4 ا $, م) ا و ن ز ا $, =ا ن ) ا و . ف ) 4 رد ل 0 ا و 2اذF ا 3 ا ر ر )=ا ن ) ا لو1 ا و );/ "ا ط =ا و ارز ا ذE=ا 1 و ارز ا ظ =ا ق و لF* ا صر, Cر و ر ا . -ا ا د ا ا ص , " و 2 ا ظ ا و / ا و 4 ا قط < د ل) 3 4* ا و ير ا ق رط ن $5ار=ا ح;1 ا و وار 1 ا و ت ط * ا و ار ا . $ / ا و يد 1 C"ا ط 5 ا و $4 ار "ا 3 ط ا تاذ و ظ ا $ ارز ا د 1 C"ا م و و ارز ا . " ) 1 ( ) 1 ( : ع، 0* ا طار د ا ر2از4 ا رو/ 4 ر ا ةد ر4 ا . 69 ،ر2از4 ا، ر ا 0 ط ا، 08 توأ 1998 ، ص 11 .

(25)

23 2 ا فادھ : ن ) =ا فادھ 0 ا ارز ا ناد $, ث $, " و ج 6ا ظ أ 4 إ ن ارز ا ذE=ا 1 ت و ف و ج 6ا ظ أ ف ) د1C 2; ا 4و و ) ا ق رط ن ف 4 ا $, م) ا اذ) و او ا و ا 1 ا و ت"; ا ن و د *ر ف ) ارو ا ت ارد ا و ير ا قرط م) ا و ف 4 ا فورظ 3 ا عاو =ا ر "ا ن 0 ھذ أ و د 1 C"ا و 4"ا فورظ ا ,ر0 و ه ا و و ير ا $, و 4 ا قط ا و , 4 ا < * و , 4 ا قط ا و ارز ا ا ةرط $, دراو ا F ا .

2

-2

-ر از ا

ارز ا ثو ا

2 -2 -1 -ر از ا ارز ا ث ا ! " ر ةرظ% : 1 -ارز ا ث ا & ر : دو0 ر2از4 ا $, ارز ا ثو ا C6 ار ا ر اد ا إ 1 و ر 0 "ا د/ ن 1900 -1930 د ا و ط و ز)ر ا ن 4رد م ظ ا اذھ ز ، : -1 0 ارز ا ثو $ طو ا د/0 ا INRAA -ةر ) ا ت طو ا $, 0Cاو ا ثو ا ت ط . -ر4 ا لو ا . ةر , ل; 1914 -1962 2ر ا ل 1 ا ث =ا تز)ر ) ،ب 0 ا ،A ا ر 5 ا ( ذ ، ةر , ل; و ،ل; "ا 1962 -1974 $ طو ا د/0 ا ل )* ةد إ م ذ ا و مور) $ طو ا د/0 ا ء * إ م و ارز ا ثو ) I.V.V .(

(26)

ا ا : ار ا ا ث ا 24 ن 1971 -1990 /4 ) ھ ةد إ ت ن د د0 ا ء * إ م و ر2از4 $ ا ز فد/ 11 ا دھ 0 ا ل ، ا ت ارز $ طو ا د/0 ا ) ا ر ة ) I.N.G.C ( يذ ا < ) ھ د أ 1970 $ ر ا نو 0 ا 3 بو ص عور* ذ / ف ) و . ت و01 4 / دود ثو ا ط* أ ل F* رط و ) تر/ظأ ةر ا هذھ $, ر $ ا ) / ا ةد إ ن مEر $4 ار "ا ع ط ا اذ/ ا و 0 ا فادھ=ا ق ت 0Cو ا نود لاز " 2 , $ 0 ا ث ا ز /4 / . تررC 05و ا هذھ A 1 د إ و) ا ة ھرود ب0 / 04 و ارز ا ثو ا ل ھG ط ا ف ن ز4او ا ازإ د "ا و $ طو ا $ ارز ا يد 1 C"ا ــــ ت ن $ طو ا د/0 ا / د $, و ارز ا ل) / ا ن و ق رط A2او ا ح;1إ ا ــــــ : • مCر يذ ا مو ر ا 93 -304 ةد J ص ا ارز ا ثو $ طو ا د/0 ا م ظ . • مCر يذ ا مو ر ا 93 -305 مCر مو ر ل ) ا و لد0 ا 87 -235 م ظ ص ا ا دھ 0 $ =ا . 2 -وط نو ا ر طإ ثو ا ر : أ -"اد ا نو ا : $ 0 ا س 4 ا ق رط ن ت و 0 ا لد و ا ط* L ق ا و نو 0 ا م ت ط ا ن )ر * ت C; ك ھ نأ ) ،د *ر> $ طو ا س 4 ا و ر وط ا و ) ةرازو $ 0 ا م 0 ا ر ا ا و ; ا ةرازو و $ 0 ا ث ا و ( ث ا تاد و ت/4و دC و تاذ ا ت ط * ا ل; ن ا $, )ر * فرط ن ق ا و رو * كر * ا م ھ"ا د/0 ا و ارز ا ثو $ طو ا د/0 ا ) INRAA ( د/0 ا و $ ارز ا $ طو ا ) INA ( .

(27)

25 ب ود ا و ر " ا نو ا : " 1 فارط=ا ةدد0 وأ 2 ت C ا مار إ م تاذ و ا ارز ا ثو 0 ا كر * ا م ھ"ا : ا ارو ا دراو ) ) ت و ا و ف; =ا و بو ا ن ( 4 6ا ةدو4 ا و 3 ر ا ج 6ا ) ل ا ،فو*ر ا ،سط ط ا روذ ( ر ن "ا و ب رد ا ،ه ا ت ) * و 4 ا ارز ا و * ا تار ا ن ةد ... ر ك ذ و فارط=ا ةدد0 وأ 2 ت C "ا نو) و ت 2 / ا ف . " ) 1 ( • فارط=ا ةدد0 ت C "ا : ز و : -ارز ا و ذF ةد ا م =ا ظ FAO : ا ت" 4 ا $, نو 0 ا م و : ارد ف ) ، نو ز ا ارز ر وط و ط ط و ل 1 ا ،بو ا ر ، ت 0 ا و ت F ا د *ر6ا . -, ا و مو 0 ا و ر ةد ا م =ا ظ : ط* = 2 6ا ةد ا ل; ن ثو ا ز)ار . -ر وط ةد ا م =ا ر : ىر4 $ ا و ود ا وأ C6ا 3 ر * ا ل; ن 3 ةر* ر 2 ا دراو يو/4 ا ر 1 ا و $2 6ا ةد ا م =ا ضو ا ن د يو/4 ا ر ا و ر,إ ل * . -رو=ا د 1 C"ا و 4 ا : ب رد ا ل 4 $, 1 نو 0 ا اذھ 4 0 ا ق2 و ا و ءار ا / د $ ا ةد ا و ن و) ا و د / ا و ا قط ارز ا . -ارز ا ر0 ا ظ ا OADA ارز ا ثو ا ر وط $, مھ $ ا و ةدو4 ا ا دراو ا لد و ا تار * "ا ل; ن أ ك ذ و ) ،بو ا ت و ا ( . (1):

Ramdane Kellou : la recherche agricole en Algérie, Cahiers Options Méditerranéennes, CIHEAM-IAMM, Montpellier , 1988,p.11.

(28)

ا ا : ار ا ا ث ا 26 • 2 ا ت C "ا : ا نو 0 ا ت 4 "ا ر2از4 ا < ; ن 0 يذ ا $2 ا $ ود ا ،ثو 3 اذھ و ،جر ا د0 جر ا $, ن و) ا و ب رد ا لو رو نو 0 ا اذھ ، ر, و ا . م . ط ر ،أ اد ) ، . 2 -2 -2 -ارز ا ثو ا ز+ار : د4و $ ارز ا ث ق 0 , ع ط ا اذھ ن د ن 2ر ن طC : $ 0 ا م 0 ا ةرازو ث ا و ةرازو ،$ 0 ا ر ا ا و ; ا . 1 -ر ا % ا و , ا ةرازو : ر ا ا و ; ا ةرازو و ر د ت ؤ ةر* ل; ن $ ا /4 ر مظ $ھ : • ثو $ طو ا د/0 ا ارز ا INRAA • ت ا Cو $ طو ا د/0 ا INPV • ناو ا 1 $ طو ا د/0 ا INSA • <)او ا و ر 4*=ا ارز $ ا د/0 ا ITAFV • ةر ) ا ت ارز $ طو ا د/0 ا ITGC • 1 ا ت ارز ا و ت و $ طو ا د/0 ا ITCMCT • و ر =ا و * ا ر $ ا د/0 ا م E=ا ITEBO • ةر F1 ا ت ر $ ا د/0 ا ITPE • وار 1 ا ارز ا ر وط $ ا د/0 ا ITDAS • د 1 ا $, ثو ا و ت ارد ا ز)ر CERP

(29)

27 أ دھ ا عاو%أ : " و $ھ ) ا ل) / ا ن ت و 4 ; إ دھ 0 ا هذھ م ن) : $ طو ا د/0 ا $ ارز ا ث دھ 0 ا ، ا دھ 0 ، Cو ا . " ) 1 ( -ا دھ 0 -ا : دھ 0 ا م / ، 1 ا تار ا و ر4 ا ت ط ا ل; ن $ ا ت Cو0 لو ا د 4 J ا ط* =ا 3 4 م د / أ ) ،ج 6ا ت ھر $ ارز ا ف ) ا و ط ا ثو ا ار ن 4 ا . دھ 0 , ) ا و Cو ا : ط ر ا و $ ر4 ا ث ا $, / / إ , 56 دھ 0 ا هذھ م/ 4 ) INPV-INSA ( ل 1 ا ت ,آ ر و 3 ن و2 ا $ھ ا ط* = مو $/, س =ا اذھ و =ا ت او ا و ارز ا : 1 Cار ، / Cو و ت ا و ت او ا ر ) ا فورظ ا , ) و 2 و=ا م 0 م / ) ت 4و م E=ا يرد4 ،ب ) ا ءاد،ل ا ،ق ا ،ر 1ار1 ا،دار4 ا (... -$ ارز ا ث $ طو ا د/0 ا : ، ر4 ت ط و ر $, مظ د0 و لو2 ا اذھ $, و ،$ ارز ا ث ا ن $ =ا ر ط6ا ا تاذ 0 ا ار ا ر وط مو م ھ" ء =ا،خ ا ، او ا و ا 4و و ز ا، ارو ا م ل ا دھ 0 ... /ط * ز) ر و : $, د0 ا ح; =ا ل د0 تار ا ، ارز ا ر ا و1 0 ر ا ا ارز ا ، ا و ن و) ا ،ث ا ار ق ، ا دھ 0 ا 3 نو 0 ا . ب دھ ا ر . و م ظ% : 11 تارادإ وأ ت 2, ل)* دھ 0 ا 3 4 م ظ م ) نوؤ* ا تارادإ ھد راد6ا ا و و2 ا 2 ا م و ذ ا Cار و ار م د ا ر ,و ن ( $ھ و ةد : م د ةراد6ا ،ج 6ا ا ، ج إ ،$ ر4 ا ث ا ،ت; * ا و روذ ا 4 ر ا و ت ارد ا .

(30)

ا ا : ار ا ا ث ا 28 نأ ن $, $ طو ا د/0 ا INRAA $ھ و ط* أ ىو : ،$2 ز ا ط و ا دراو ا 4 و ا ، ء * إ 4و و و و د 1 Cا ، او ا ف 1=ا و دراو ا، عاو =ا ت ط * ا هذھ 3 4 ق ط " و ، و ا ت ا ،ف ر ا . ث ن أ هذھ ،ر ا ل; " 3 $4و و ) و $ 3 ط تاذ ت ؤ ا $ ا . 2او ا و ق ل ) $ ا و ث 0 ا 2 / ا ب 4 J,،ق ا ث ن أ ا ق ، / * ا ار ا ن و ا ار د *ر6ا ن ا ل C ن $ ارز ا ع ط ا $, 11 ا ت 2 / ا ن و ث ا و ن و) ا ر د و ; ا ةرازو ر ت د *ر6ا ھ و : ا و $ 0 ا ث ا س 4 ) CSRPA ( $ طو ا س 4 ا و د *ر> $ ارز ا ) CNVA .( 2 ل ا م ا ع ط ارز ا ثو ا : ةG* ا ث ا تاد و ل; ن ع ط ا اذھ ل 0 $ ارز ا ث $ طو ا د/0 0 ا $ھ و : ارز ا مو 0 ا ث ةد و ) URSA ( 4و و ) ا و مو 0 ا 0 4 ) USTHB ( ةد و ث ا , 4 ا قط ) URZA ( م ةد و ء =ا 5ر=ا ) URBT .( $ ا $ 0 ا ث ا ر د ط او $ ط ا ىو ا ا تاد و ا هذھ ق ) ،$ 0 ا م 0 ا ةرازو ل اد تG* أ نإ $ س 4 / د تاد و ا هذھ اذ ر و . $ طو ا ز)ر ا فرط ن ةG* ا $ ا مد ر* ةد و م د $ ا ز /4 ا اذھ ارز ا 4وEاد ) CNPA ( ا ل) / ا و ) ت طC و ارز ا ت ر د ا ( $ ارز ا د *ر> 11 ا ب رد ا ز)ار و ت و 0 ا و ) CFVA ( ، 3 ط تاذ ت ؤ ا هذھ ت 1أ و، ارز ا ت ر د ا 4ذو ا عراز ا و ا د0 $ ا ل; " 3 $ و $ ةر $ ا طط ا ء أ ت ر4أ $ ا ت; د0 2008 -2012 .

(31)

29 2 -2 -3 -ر0 ا و ا ت % + 2ا : 1 -ا ت % + 2-ا : ا از نأ م 0 ا 3 ، ود ا ت و0 و A ا ن أ ف G 11 ر $ھ ل F* ت ر ، بر 4"ا ف ر 1 ا و 80 % نأ إ , 56 ، ل و ا ن 0 ا ز /4 ا از إ رظ 25 لاز " ل F* 11 ا تاد "ا ارز ا تاد0 ا و ا أ ط ر ا و . 2 ر0 ا ت % + 2ا ارز ا : أ ع ط ن و+ ا ارز ا : $ ل; ت ر4أ $ ا رد ا ط* =ا 2006 -2005 ع ط ا و م ظ فد/ 11 ا ن و) ا ت ؤ ل C ن ت ) و ) CFVA-ITAEF-ITMAS ( 3 11 ا ت ؤ ا ةد ) ت 0 4 سراد ، م 0 ا ع طC و ن و) ا ت ؤ ، ، اذھ م د دھ 0 ا إ , 56 $ ارز ا ع ط ا ر وط و $ ا م د ا ( . ب ن و+ و ا فادھ ا : $, ن و) و=ا فادھ=ا ل تار ط6ا ت ) إ ن فد/ $ / ا ن و) ا ةد إ ن نو) و ،$ ارز ا ع ط ا 3 C;0 ا تاذ ت" 4 ا ن ھر E و ةراد6ا ل 4 $, ل; : -ب رد ا $ و=ا : ل وط ا ىد ا ب رد ا ) ن ( ب * ) $ يو ( $ ارز $ , ل 4 $, $2 1 أ ، ت F ا $ , وأ و ، ) ط و 0 ار ( د $ ،برد ت F ا ل وأ ارز ا $, .

(32)

ا ا : ار ا ا ث ا 30 -" جر ا $, ن و) ا : ل رإ م < أ ت 2 1 6ا تر *أ و، ل وط ا ىد ا 27 /ط و ةد جر ا $, ص1 ارد 12 ا ت 11 ا $, ر/* : ھر E و، 2 ا و ارز ا ةدو4 ا Cار ، 2 و=ا " ) 1 ( -ةر 1 ا تارود ا : ل 4 م ارز ا ةرازو ر ر ب 144 ةرود 2005 و 216 2066 ج 6ا، ضر=ا ةرادإ ل ت 11 ا ن د د0 ا $,، ت F ا، ا، ةرط ا،ير ا،ف 4 ا و ر 1 ا،ناو ا 1 و ارو ا دراو ا و 4 ا ... -ا ن و) ن ; ن فد/ مھاو ا ب رد ا قرط ز) ر $ ا و $ ھG $ ا . ا و ن و) ا عور, ن $ ا لود4 $ ن و) ا دد و 2005 -2006 : لود4 ا ) 5 :( $ ارز ا ن و) ا عور, : ن و) ا عو دد0 ا 3 5او ا 2005 2006 تار ط6ا ن و) ن 309 4043 ،ر 4*=ا سرE،ت ا Cو،د *ر6ا،ر =ا ر 1 ر وط ،بو ا ارز، ارز ا ت 4 ار "ا و ناو ا و ا ارز ا ،ف ر ا $ و=ا ب رد ا ن -$ د 30 134 280 136 4 ا ارز ا،بو ا $, ص ،ت F ا ل4ر $ او ا ج 6ا، وار 1 او -ت F ا Cو، ارز . ن و) ا نطو ا جر وط ةد ن و) ا 27 27 ارز ا ك ورد ھ، و ا Cار ةر 1C ةد ن و) ا 144 216 ر 1 ا ،ت او ا 1 و Cو، ر ا ةرادإ ارز ا ت ،ت F ا،ير ا،ف 4 ا و ... رد1 ا : رز ا ةرازو ر ر ر ا ا و ا ) 2005 / 2006 ( (1)

(33)

31

2

-3

-ثو ا 3 % ل4%

2 -3 -1 -ثو ا 3 % ل4% ھأ : A5او ر أ وھ ارز ا ثو ا و ل 1 "ا تاو C ن C;0 ا دو4و ةرور5 إ 4 ا ل C ن حر ض0 ا ، C;0 ا هذھ عو لو ف ت رظ ا ك ذ 3 و ،ن ا 3 4 ط ا ثو ا 2 ل $, ن )ر * ا م/ أ مھ ن ا نأ ) بر 4 ا $, ر4 ا عراز ا و اد ا . (... 2 -3 -2 -ت و ا ط . ھأ : ت و 0 ا ر وأ حر* وھ ت و 0 ا ط ت ار "ا و 0 ا ت ط ا و 0 ا ر E و م 0 ا رو/ 4 مو/ و A5او ،ط و ل/ بو G ةد 0 ا م ھ ا ن ھر E و ص1 ا . ل/ $/,، 0 ا فر 0 ا ل ةرور 1 $, F ا / ھG ط ا ز $ 0 ا $ و ا ر* ن د ز و م/ ا رو/ 4 ا م ھ ا ب ر و < * ا ط او ) حر*) 1 ا ه ير ا ل ت آ $ ارز ا د*ر ا ( $, / ارود م; 6ا ل2 و ب0 و ، د او نآ $, ر ھ 4 ا ن ن) دد ر )أ إ ر ا س ل A ث ، 0 ا هذھ . 2 -3 -3 -ر از ا ارز ا ثو ا 3 % ل4% : ھ د )G اذھ / مو $ ا دو/4 ا و ارز ا ثو ا ط * $, ار , ر )=ا ع ط ا و ر* ق 0 , ت 4 "ا ل ) م س رد ا و ارز ا $, ا ت ؤ ا . ن ن 2 ھ ء * إ ت أ ةرور5 ا و ھ : -ا و 0 ا ت و 0 $ طو ا ز)ر ا CNIST $ ارز ا ق و $ طو ا ز)ر ا CNDA

(34)

ا ا : ار ا ا ث ا 32 1 % ارز ا ت و ا 6 زو و ل4 : أ ا ت و ط : " ... $ ) ا م ا د ,أ دC ,ارEو 1 ا و ر2از4 ا ت و ط $, ارز ا ن ةر ا 1975 -1994 ا 2 ا : ، ن ر* ةد ل; ء 1 إ م 225 ر* ارز ط , ن و يو ا دد0 ا د د م و ، 0 -5 ةر ا ل; 1975 -1980 " ) 1 ( ك ذ A5و $ ا لود4 ا و : لود4 ا ) 06 : ( ةر ا ل; 4 ا ارز ا ت و ط ا 1975 -1994 ,ارEو ب ر2از4 ا ) 2 ( ا تاو عو 4 ق2 و ا ت د=ا د ر ا دC 0 ا ت د=ا و ت ارد ت ورطأ ر 4 ا فرط ن ج إ OPU ت و ط $0 4 ا ناو د ا ن ر آ ن 4 1975 01 01 0 0 0 0 0 0 1976 05 03 0 0 0 0 2 0 1977 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1978 01 0 0 0 0 0 0 1 0 1979 05 01 4 0 0 0 0 0 1980 01 01 0 0 0 0 0 0 1981 55 40 14 1 0 0 0 1982 27 02 22 3 0 0 0 1983 04 03 0 0 1 0 0 0 1984 02 01 0 0 1 0 0 0 1985 36 0 0 35 1 0 0 0 1986 02 0 0 0 0 2 0 0 0 1987 37 02 35 0 0 0 0 1988 02 0 0 0 0 2 0 0 0 1989 03 01 0 0 1 0 1 0 1990 02 0 0 0 0 1 0 1 0 1991 03 0 0 0 0 2 0 1 0 1992 34 04 27 3 0 0 0 1993 05 04 0 0 1 0 0 0 1994 00 0 0 0 0 0 0 0 0 عو 4 ا 225 63 137 19 6 0 ) 1 (

: R .Issolah, JF. Giovannetti: le réseau algérien de documentation agricole(RADA), annales de

l’institut national agronomique, vol.19,n°1-2,1998,p.158.

(2

:

)

(35)

زو 4 نأ 3 ط " ر2از4 ا نأ ن) ا ن ن ) اذإ ءر ا لء ك* نود ثو ا و ن و) ا $, دھ 0 ا هذھ ھأ ن مEر ا عو ط 89 % ارز ا تارو* ا ن اذإ و ، 0 4 ا تارو* ا ب ) ل C ن $ 2ر ل)* ر* ر دو4و ر E ت و ط ا د ا و ر* ا تار "ا ةد2 , ن ل نو) نأ ن) ف ) و ؟م/ ط * ) و 3 4 ا لو $, ن) م اذإ ث 11 ا $ 0 ا م 0 ا ت ) إ ةر* <4 ت و ط ا هذھ نأ ر)ذ ا ر د4 ا ن و ىو و/, شار $ ارز ا 43 % ل =ا ن نأ و ك ھ ،$ ارز ا $ طو ا د0 ا ، ارز ا ثو $ طو ا د/0 ا 1) Ibid, p.159. ( 0 20 40 60 1 9 7 5 1 9 7 6 1 9 7 7 ت و ط ا د د 1975 -1994 33 زو 4 نأ 3 ط " ر2از4 ا نأ ن) ا ن ن ) اذإ ءر ا لء ك* نود هردC يو ط و 11 ثو ا و ن و) ا $, دھ 0 ا هذھ ھأ ن مEر ا عو ط ارز ا ا و ، نأ م ا اذھ د ,أ ىر أ /4 ن 89 ط , نأ و 11 % اذإ و ، 0 4 ا تارو* ا ب ) ل C ن $ 2ر ل)* ر* نأ نأ اذإ ) $ طو ا ء 1 6ا 2 ) ج إ ر دو4و ر E ت و ط ا ارز ا ل 4 $, ... ؤ ا م/ ا ن < إ د ا و ر* ا تار "ا ةد2 , ن ل نو) نأ ن) ف ) و ؟م/ ط * ) و 3 4 ا لو $, ن) م اذإ ث 11 ا ؟ن د ا /,ر0 م اذإ " (1) $ 0 ا م 0 ا ت ) إ ةر* <4 ت و ط ا هذھ نأ ر)ذ ا ر د4 ا ن و $ طو ا د/0 ا 1 و ىو و/, شار $ ارز ا $ھ و $ ارز ا ر* ت 2 ھ : ،$ ارز ا $ طو ا د0 ا ، ارز ا ثو $ طو ا د/0 ا ارز ا ةرازو 0 ا ءار5 ا ر2از4 ا 4 ا و . 1 9 7 7 1 9 7 8 1 9 7 9 1 9 8 0 1 9 8 1 1 9 8 2 1 9 8 3 1 9 8 4 1 9 8 5 1 9 8 6 1 9 8 7 1 9 8 8 1 9 8 9 1 9 9 0 1 9 9 1 % ا م.ر ا ) 05 :( ةر ا ل," و%. ا ت و ط ا 1975 " زو 4 نأ 3 ط " ر2از4 ا نأ ن) ا ن ن ) اذإ ءر ا لء ك* نود هردC يو ط و ارز ا ا و ط , نأ و نأ نأ اذإ ) $ طو ا ء 1 6ا 2 ) ارز ا ل 4 $, نو) نأ ن) ف ) و ؟م/ ط * ) و 3 4 ا لو $, ن) م اذإ ث 11 ا ؟ن د ا /,ر0 م اذإ $ 0 ا م 0 ا ت ) إ ةر* <4 ت و ط ا هذھ نأ ر)ذ ا ر د4 ا ن و $ طو ا د/0 ا 1 و $ھ و $ ارز ا ر* ت 2 ھ ارز ا ةرازو 0 ا ءار5 ا ر2از4 ا 4 ا و 1 9 9 2 1 9 9 3 1 9 9 4 % ا م.ر ا

(36)

ار ا ا ث ا ز)ار ن ةرد 1 ا ت;4 ا ك "إ ر2از4 ا $, , 1 د4و " < أ مو 0 ا ن ارز ا ل 4 $, $ ر 3 قور* ا ةد ر4 ل 0 رط ن $ ا ل ا و ). رظ ا 5 أ إ و ، ت و 0 ود ا ) * ا إ لو1و ا در4 س 1 و ،ر* ا $, أ ; ت ر "ا ت 1أ و، طو ا 4 ا تر/ظ اذ/ و ، ا ت /4 ا ف $, ز40 $ ارز ا $ طو ا د/0 ا ) ةدو4و ت و ط و و طوF5 ا صارC=ا ق رط ن وأ ت ) * ا ر ر* ا و ف ر /0 ز $, ل و ر ط6ا هذھ $E بر 4 ا ض0 ر2از4 ا ت,ر دC و ، : 0 ،ر2از4 ا $, $ ارز ا ق و ا م ظ ةد 6 ا 4 3 نو 0 تG* أ " نو 0 ا ز)ر $ ارز ا $ طو ا د/0 ا INA ، INRAA ىر ) ا ت ارز $ طو ا د/0 ا ITGC ، ث ا ز)ر ةرو1 ا ) 01 :( لو $ 1 ل ث ا ارز ا $ ةد ر4 $, 11 ر E ا ا : ار ا ا ث ا 34 ز)ار ن ةرد 1 ا ت;4 ا ك "إ ر2از4 ا $, , 1 د4و " < أ مو 0 ا ن 3 4 ر E و C $ھ و ، ثو ا . 3 5او ا 3 ل 0 $/, ، 0 ا , 1 ا -ص ل)* ارز ا و ر =ا ل / ، و ر أ / أ و ا / و $ ا 4"ا س)0 ا ،د2ار4 ا 0 ا , 1 ا ن ر ا و حر* عو5و ا لو $ ا رو/ 4 ا إ <4و ا عو5و . ارز ا ل 4 $, $ ر 3 قور* ا ةد ر4 ل 0 رط ن $ ا ل ا و ت ر "ا 5 أ إ و ، ت و 0 ود ا ) * ا إ لو1و ا در4 س ق2 و ا 1 و ،ر* ا $, أ ; ت ر "ا ت 1أ و، طو ا $ ا ھار ا ا لظ $, م 4 ا تر/ظ اذ/ و ، ا ت /4 ا ف $, ز40 Cر ا إ ا ) ا مظ0 نأ 1 $ ارز ا $ طو ا د/0 ا ) ةدو4و ت و ط و و طوF5 ا صارC=ا ق رط ن وأ ت ) * ا ر ر* ا و $, ل و ر ط6ا هذھ $E بر 4 ا ض0 ر2از4 ا ت,ر دC و ، $ ارز ا ق و طو ا ) * ا RAD

A

:

4 ) * ا هذھ تG* أ 0 ،ر2از4 ا $, $ ارز ا ق و ا م ظ ةد 6 ا 4 ت و 0 ا ظ ل) ھ ء و، ا دراو ا م . 3 نو 0 تG* أ ا ل4أ ن $ ارز ا ث ا $, $ ود ا CIRAD " . ت ؤ 0 رأ ن $ھ و $ ارز ا $ طو ا د/0 ا ارز ا ثو $ طو ا د/0 ا ، ىر ) ا ت ارز $ طو ا د/0 ا ةرو1 ا ب ا : ز)ار ن ةرد 1 ا ت;4 ا ك "إ ر2از4 ا $, , 1 د4و " < أ مو 0 ا ن 3 4 ر E و C $ھ و ، ثو ا أ 3 5او ا 3 ل 0 $/, ، 0 ا , 1 ا م ل)* 0 ا ر =ا ل / ، و ر أ / أ ثاد =ا و و ا س)0 ا ،د2ار4 ا ر ا و حر* عو5و ا لو $ ا رو/ 4 ا إ <4و ا عو5و ارز ا ل 4 $, $ ر 3 قور* ا ةد ر4 ل 0 رط ن $ ا ل ا و ; ا ق ( ج ت%ر % ا نإ ماد ا ت ر "ا ر* $, ھ ا ق2 و ا $ ا ھار ا ا لظ $, Cر ا إ ا شار ( و و طوF5 ا صارC=ا ق رط ن وأ ت ) * ا ر ر* ا و طو ا دھ 0 ا $, ل و ر ط6ا هذھ $E بر 4 ا ض0 ر2از4 ا ت,ر دC و ، 1 -$ ارز ا ق و طو ا ) * ا 4 ) * ا هذھ تG* أ ت و 0 ا ظ ل) ھ ء و، ا دراو ا م ا ل4أ ن $ ارز ا ث ا $, $ ود ا ز $ھ ت ؤ 0 رأ ن ارز ا ثو $ طو ا د/0 ا

(37)

35 , 4 ا قط $ ا و $ 0 ا CRSTRA ث ، $, مھ 0 ر=ا ت ؤ ا هذھ ل) ر* ا و د ا دراو 2 و ا ) * ا ق2 و ا 1 و . / ) ا م / ا ن و : -و 4 د د فد/ 4 ا ت د=ا ع ء * إ 3 ) ,ارEو ت ةد C ارز ا ت و 0 ود ا مظ ا . عو ن ت 35و ل4أ ن ت ) ا سر /, و " جو ) " يذ ا ت ر "ا ت و 0 ا لو1 ا 1ر, ةد ز 34* . -نو 0 ا و ر* ا ت د ن ء 5 =ا ف 3 . 2 ارز طو ا ,ارEو ا ت ا ةد C BABINA : ) * ا عور* ر طإ $, ر2از4 شار ا ط ; ا مو 0 $ طو ا د/0 ا $, تG* أ $ ارز ا ق و ر2از4 ا " RADA " ، يو ةد ا هذھ ن ر )أ 0 300 34ر ذ د/0 ا $, تز4 أ $ ا ثو ا إ / ) ر * $,ارEو 1985 " ) 1 ( "إ ن= ،ل م ارز ا ق2 و ا ص ل)* نأ $ ارز ا ق و طو ا ) * ا ص ت ) ط , ارز ا دھ 0 ا ص ت ا ةد C و ، د/0 ا ط , اذ و ،$ ارز ا $ طو ا ت ) ا ن نطو ا ء أ ف ر 0 4 ا 1 و . 3 -ور ) "ا , 1 ا : , 1 د4و " ور ) "ا , 1 ا ص , أ ) ا 0 ور ) إ ، ث م / ،$ 0 ا ط , د4و إ و $ ا 3 5او ا س ىو $ھ و ، Cرو د2ار4 ور ) إ 3Cاو cا ر =ا ص , ث د ا ض0 3 ،$Cرو ا ل)* رد1 . ( : ،$ ر0 م ر) ا د هر)ذ ق 34ر . 1)

(38)

ا ا : ار ا ا ث ا 36 2 5و ا هذھ ب . : ؟ ارز ا ثو < او أ ف ر* ا ل اذ أ لاؤ ا اذھ 4> ن طC ف م ت رط دد م ث ا 0 ا ت C ط ا 2 0 A م م ا اذھ ، ) و م C ل $, ت وؤ ا ت * ت ط ا /4 ن ارز ا ثو ا $, ت 11 ا دد0 و /4 ن ىر أ $, ىدأ ر ) ن =ا ن إ ر ثو ا 2 ) ، نأ ا نو نور* ل =ا ض0 ل4أ ن 0 ا س 4 ا / $ ا ت 1و ا و $ / ا م/05و ن و ل4أ ن ر* ا م أ 4رد إ Cر ا ت $, ت ظ ; لو1 ا . , 56 إ C د ا ت ) 6ا و ت;4 ا و ب ) ا دار ا 5ور ا دو ا ا و جر ا ن ت رود . • ش / /4 ن ر ت و 0 ا ر* و ل 1 "ا $, ر ) ا ز40 ا نأ لو ا ن) د اوC و =ا دراو ا ص و ا ا ءو و ،س ا ع ط ا اذ/ ث ا ةز/4أ 0 ا طو ا ةر)اذ ا $, رو1C م ل)* و ،ت ر* ا و 0 ا ت;4 ا و ت ا ) ن ا 3 ر * ا و ا ثو ا 2 و ا ا 3 ر * ا ث ... ( .

(39)

ر و ءادھإ

او ا ل ا اذھ يدھأ

إ

ّيد او

ظ

-او أ و و إ

د!

"# ز و

%&ارد '

.

إ ر

' مد أ و

أ و 'أ

ذ &أ

) *د+ & ن ل و

ل ا اذھ ز -*إ

.

(40)

ﺔﻤﺗﺎﺧ

:

از ر ر از ا ر ھ ارز ا عو ، نأ ر ور و ار ا و ارز !رأ و و ا ل # #$ا درو ا ت أ و ' ر #(ا ) ' ارز ا ، س #$ا اذھ ن و د ارز ا ع ط) ا رد ا # ر ا طو ا د (ا س #أ و ءاذ ر د و ، ع ط) ا اذھ ةد إ ت 0 ل ار ةد ا و م ظ ا ذ ع ط) ا ط 0 ل3) #(ا و ه (ا و 5 ر# ا # ا و ا نأ ر 6 ، ت د' ا ع ط و 5 ا ، روھد و ت #ر ا و ةر ا ' ا لاو $ا و ر ا و ارز ا دراو ا و ط ' ا أ تار #(ا و ارز ا ج 8ا # ن ةو) و ت ) . طو ا د (ا فر ث -مو ا اروھد ع ط) ا اذھ ىو # < تاز ا ز ل د ، او ص ' و ارز ا ير ا 2.5 اذ ا تادراو ا ط ر(ود ر ا و ل 25 % بو ا د) و 8ا تادراو ا # ن . ھ ن جور' و ذ ، اذ ا ن $ا ق ) و !و ا ه ار ھا ر از ا ود ا ت وأ ع ط) ا – ةرور! ت أ ا و ك ذو ، B ار ا ف ' ق رط ن و ا ر اد ا و ، د د < ل ا ت و و$ا و فادھ$ا ق ا ل 0 ا و ا ث ا ط#او ل 0 ا هذھ ل < ل ا و ارز ا ج 8ا ف ' < إ !8 ، ن 3C و ا B ار ا . ن ( روط 3 د ! أ و ا س #أ ل 0 ا و C ارز ا ثو # #$ا ود ا ت( 0 ا ن ، ةد ز ھ و ة ا ز ز و ج 8ا و و ب #$ا داد D E # أ ، C ر ا د F ا و ق) ا در ا و ت ) ا ر وط و G او أ ف ' ر0 ا ل3' ن ن 3C E اد' #( < ا فورظ ا ن ا و 3C ا تاد 0ر8 .

(41)

و ا ز ار ا و دھ ا م ظ ل3) #(ا د < و ا # # ا تز را ، إ ل #و ا ف ' ھز و ارز )ط ل ث تاد و ء و < ل ا و ز3 ا )ط ل ص ' 5 ثو ا ف ، 0 ل ز3 ا لو ا د إ و ، 5 دد ةد ز ن ' ا و ن ا ةرازو ن ل و ت نو ثو ا هذھ ذ C نأ م ا 5 ، ا م ا ا ث ا و ةرازو و ، 'اد ا نو ا ر طإ ، C ر ا ا و 3C ا ثو ا ز ار و تاد و ن نو ا اذ و ، ر ' ا تI ا و ل ا ف ' 5 8ا و ود ا . ر ا ط ا ن ل ير أ يذ ا C ا ق ) ا ل3' ن و ا د ر ط ا 0 و ، 3C ا ثو طو ا د ) ناز 6 ( نأ ن : نو ارز ا نو#د ا و نو ا ل3) #(ا ذ ل3' ن ارز ا ر وط < نو بر ا و ث $ا ف ' ) $ < م ) ا ث ا ر ا ا بو ا كو # و ر ا ط م ) ( د ا و و ا دار #ا ل3' ن وأ ، ) ا ه ( د و ، ةرط# ا فادھ$ا ض او)) ) # ب# ط ار' ا م#ر و ر ا و ب # ر و ) ا ا ف $ا د د و و ا و ( . ق) نأ ظ 3 ا و اد ادود ارز ا ر وط ا ت( ز إ ن ص' < ر F ا < ةرد) ا ت ا ل3' ن ث ا ت ##ؤ ف ! ب # ك ذ و ث $ا B ف#L G أ ، ن ' ا ن ا و ل و ا لود ا B ن ةد لاز ( و ةر لاز ( أ ، ةرو ا C ا ت ا ن زو ر 6 ) ،ن 3 ،ل 0 ن (... ا ت ر0 ا و ت و ط ا ل ار ) فر ر از ا ارز ا ع ط) و ثو ا B 5 زو < ل ل) آ ) ا تاروط ا ر' ظ ب 6 ل م3 8ا ص ' ا .

(42)

ب !و ا هذھ ن جور' و : ن رد م# او و مظ و تاءار إ و طط' 5!و ور ا ث B ار < إ م ر نأ 5 ط # ، ق# ا و . -ةرط# ا فادھ$ا ق ) C ا ا تاد (ا ص ' . -ةد ز ا و د ا دراو ھد وز 5 ،ث ا تاد و و ز ار ا دد ز3 ا . لد ك (ا ر إ و ن 3C ا < و ن ل او ا و ف ا ن و ا و لو ا و ل 0 ا تار ' ا . -ء 0 إ ثو ا B ظC طو ةر اذ . -م ) و ن و ت ر وط ا ا 5 ر 0 . تار # ق ' و و ن ةد C #(ا و د' # ا ت ط) ثو ا B ل) ت ر (ا ' و د ا ل (ا و م3 8ا ص ' ا م3 8ا و . -ةرو ا لود ا ' و ىر'$ا لود ا ف ' بر ا ن ةد C #(ا . و ود ا ر ' ا ا نو ا ةد ز 8ا . و G ارز ا ا نأ لو) ا ن – فد ا رد < و$ا نزاو ا ق ) < إ ت(د و ءاذ ا < ب ط ا ت(د ن G إ دو و ب ط ا م د ا يد مز3 ا و داد إ ن ا ن و و ت (ا ب# ثو ا ت و وأ د د و ، ن ' ا و ثو ا ف و إ ل3' ن ثو ا هذھ B ل) < ل ا و ، نو ا ر ط د 0ر8ا (ا تاو ) ا ف ' ر ارز ا . ا ث ا ب اذ و ن و ا و (ا تاو ) ا اذ و ، ن ت و ثو ا B اد # ا و 0 ا ا ق ) ن ! ارز ا ع ط) .

(43)
(44)

ار ا و رد

ا

أ -ر ا 1 ب : • رد د أ : ط ا و م ا ن ر ھ ل ا و و راد ، ا ء ةرھ ا ، . • !" #$ ت&ر ،ر ضو ط & : ث ا ئد و س+أ ا $, # راد ، ا ،قر. ط . 01 ، رد /+ ا ، 2000 . • ق !. د : ا و ن /+ ا ث د ا #, ا ب / ا ،ت /. ا و 1 ا رد /+ ا ، . • رد ا د ء د : ا ت +ارد #& 2 د ا ت ھ ا و ر , ا #! ر ا ع ا م$ رد /+ ا ،فر , ا ة5. ، ! ر ا ، 2003 . • ر د ب : $ . ا ا و م ا راد ، ،ةرھ ا ،ر ! ا 2000 . • ر / م ر/ ا د : ا 6 إ ل"د ،م$ ا راد، $ / ا ط . 01 ، ،ق. د 1999 . • ل ن + ل : ،# و د / ،# $, ا ث ا 8ھ !+$& 1999 . 2 -د ار ا : • +ر ا ةد ر ا ,. ا طار د ا ر9از ا رو; $ ع، . 19 ، +ر ا , ط ا، 12 ل ر&أ 1995 . • ةد ر ا ,. ا طار د ا ر9از ا رو; $ +ر ا ع، . 69 +ر ا , ط ا، ، 08 توأ 1998 . • ةد ر ا ,. ا طار د ا ر9از ا رو; $ +ر ا ع، . 10 ، +ر ا , ط ا، 27 ير! & 2008 . 3 ا : • ع ق . مو ، ط ا ر ، س ط ا ب ار ، 10 -04 -2011 + ا 6$ ، 10:00 . • ع ق . مو ، ط ا ر ،س ط ا ب ار ، 17 -04 -2011 + ا 6$ ، 11:00 . • # طر . م . مو ،ل . ا ر ،ل . ا س 9ر ، 20 -03 -2010 + ا 6$ ، 14:00 . • # طر . م . مو ،ل . ا ر ، ل . ا س 9ر ، 21 -03 -2010 + ا 6$ ، 09:45 .

(45)

• م # طر . مو ،ل . ا ر ، ل . ا س 9ر ، 28 -03 -2011 + ا 6$ 14:30 . • ع تار . . ، ر ، ر ا ط ا ر د ، ط ا مو 04 -04 -2011 + ا 6$ ، 09:00 . • ع تار =======. . ، ، ======= ر ا =======ط ا ر د======= ر======= مو======= ، =======ط ا 04 -04 -2011 6=======$ ، + ا 14:00 . • ع تار . . ، ط ا ر د ر ، ر ا ط ا ، ت ر أ مو 06 -04 -2011 + ا 6$ ، 10:00 . • ع تار . . ر د ، ، ط ا مو ، ط ا ر 13 -04 -2011 + ا 6$ ، 09:00 . • تار . . ع . ، ر ، ر ا ط ا ر د ، ط ا مو 17 -04 -2011 + ا 6$ ، 09:00 . • ع د . س 9ر ، ر ،عور. ،ل . ا مو 22 -03 -2010 6$ ، + ا 10:00 . • م يو ر, . #& ص " ث ، ، ر ا مو ، ط ا ر 11 -04 -2011 + ا 6$ ـ 10:30 . 4 -ت ر ا • # ر,$ م ر/ ا د : ر9از ا #& # ارز ا ع ط ا #& # $, ا ج ا م د ر س +5 عور. و # ارز ا ث ا #& ت و$, $ # طو ، 6$ ح : http://www.journal.cybrarians.info/index.php?option=com_content&view=article&id= 233:2010-12-30-12-32-39&catid=98:2010-12-30-10-45-17&Itemid=28 ، B ر و ا ةر ز 05 -04 -2011 + ا 6$ 17:30 . ب -ر ا : 1 ب ا :

• Dufumier Billaz M. :recherche et développement en

agriculture ,universitaires de France,1981.

• J.P.GUIN :les institutions agricoles algériennes , le centre de

recherche et d’études sur les cotes méditerranéennes,

(46)

• Malascis L.: agriculture et processus de développement, essai d’orientation pédagogique .paris 1973.

• Mazoyer Marcel : agriculture et développement en Algérie, Alger,

1970.

2

-ت رود ا

:

• Issolah R.,Giovannetti J.F. : le réseau algérien de documentation

agricole(RADA),annales de l’institut national agronomique, vol.19,n°1 -02,1998.

• Omar Bessaoud : l’agriculture en Algérie :de l’autogestion à

l’ajustement(1963-1992), Cahiers Options Méditerranéennes, Sér. B

,n008, CIHEAM-IAMM, Montpellier , 1994.

• ministre de l’agriculture et de développement rural: rapport sur la

situation du secteur agricole,2005.

• ministre de l’agriculture et de développement rural :rapport sur la

situation du secteur agricole,2006.

3

-ت ر ا

:

• Kellou Ramdane : la recherche agricole en Algérie, Cahiers Options

Méditerranéennes, CIHEAM IAMM, Montpellier , 1988.Disponible sur : ressources.cehem.org/com/pdf/s16/c1885226.pdf, consulté le 04-04-2010, 14 :00h.

• http://www.minagri.dz/

(47)
(48)
(49)

(50)

ر ط ا

ط ا داد إ ن : و ا طار د ا ر از ا رو ا ا ث ا و ا م ا ةرازو س د ن د ا د #ا مو ا ل ل #ا و م% &ا مو م'( . م . د . * ر ' + , +' 01/01/2011

و م ر ر

ل

:

ر ط ا

2011

ط ا داد إ ن ا طار د ا ر از ا رو ا ا ث ا و ا م ا ةرازو س د ن د ا د #ا مو ا ل ل #ا و م% &ا مو م'( * ر ' + , +'

(51)
(52)

ا ا : ا ا ا و ھ ا 38 ا ت ا و ت ؤ ا ف و ارز ا ثو ا ز ار ن د د ا ر از د و ت ط ا وأ تار !ا و بر ا ل$ ن ءاو ارز ا ل ا ر وط & ل ' ا ( ر ارود ن ن ز ر & إ ل*+ ا اذھ ( قرط ' و ، ا : ط 'د ر ا ناذ ا ر ط ا 0 و ارز ا ثو 'طو ا د ا أ ر + * ا ق ا ، و ، ن ارز ا ( ا ث ا (ر ىر أ ن ل * !ا .

3

-1

-جذو

ارز ا ثو

طو ا د

ا

3 -1 -1 ف ر ا ثو طو ا د ارز ا : 1 ا : " م ارز ا ثو 'طو ا د ا 30'أ 1966 &4 5ا م6ر ر 66 -78 ( خرؤ ا 11 ل ر(أ 1966 ـ ق(او ا 20 ا يذ 1385 ل 6 و ـ فر ن ، ا هذ ارز ا ثو 'طو ا د ا ء 0'إ " ز ر ا ير از ا ; < إ ت و و ،<' د ا ل ث ، د * 6!ا و !ا و ارز ا ث = ز ر ا +ظو و ب . " ) 1 ( 2 -ر ا : مو ر ب و 'طو ا بار ا ن ن يأ & إ < ' ن ،ر از ا ' د د ا ر & اء ' ذ ف ا ر زو ا ن ر ر ، $+ عور+ ا ن د د ا د و ث ( @ ھ و ت !و ا ف : : (1) ر ا ةد ر ا 0 ا طار د ا ر از ا رو ع، . 19 ر از ا، ر ا ط ا ، ، 12 ل ر(أ 1995 ص، . 19 . ةرو* ا ) 02 :( د ا ر 0

(53)

39 ا ،راردأ،ر از ) ر ا داو ( س يد ، ) ر ط ( ةر ، ) ترDو ( ناز D ، ) 'د ا ( . 3 -و ا ر ط ا : م6ر يذ +' ا مو ر ا ن ' E ا ةد ا ب 93 -304 ( خرؤ ا 21 ' E ا ىد 1414 ـ ق(او ا 08 ر د 1993 يرادإ ; ط تاذ و ؤ د ا ر ل$ !ا و و' ا * 0 ; ، ' و F * و ر زو *و ت ، ا ، $+ ا و ب و و' و ; ط تاذ و ؤ 'و' ا < 4و G *أ م6ر يذ +' ا مو ر ا 04 -419 ( خرؤ ا ، 20 ر د 2004 ـ ق(او ا 08 ةد ا يذ 1423 . & و5ا ةد ا ب ن مو ر ا يذ +' ا 04 -419 ، ثو 'طو ا د ا ر ، ا ل$ !ا و 'د ا * 0 ا < لو ، ; ط تاذ و ؤ ارز ا رز ا ح$*Iا و $+ ا ر زو *و ت ا ) فر ةرازو ا ت *أ ث ، + ر ا ' ا و $+ ا ةرازو مو ا (. م6ر يذ +' ا مو ر ا م 5 د ا ;4 99 -256 ( خرؤ ا 16 ر (و' 1999 ، ; ط ا تاذ و ا ؤ ا & د ا ا 6ار ا ر ت + دد يذ ا و و ( E ا و ا ت ھ و و و' ا و ا ; ط ا تاذ و ا ؤ ا و ' ا ىر 5ا ث ا . 4 د ا رود : ذ' د ا < و 1993 J 'ر ، 'طو ا ىو ا & ارز ا ث ا ةد ر رود & إ < ط 0' +'* ارز ا ھ ن وأ ن 'ر ( ه ا رد * و ذF ا ، ; مر <'أ مظ' و ، ارز ا <ط 0' ل ق ا ت 6 + !ا ل ود ا و 'طو ا ت ا كر 0 و – جر وأ ر از ءاو -<(د 6$ ا ت ا و تاود' ا ( .

(54)

ا ا : ا ا ا و ھ ا 40 ( هرود لE و : و ھذ +' ت آ د د و ث ا J ار داد إ ( ر 0 ا + . -ارز ا ث ا ل أ ق ' – 'طو ا د * ا & ث ا ل ھ مو ا ع ط ا ارز ا . تار د د د ( ھ ا ط 'از ا ارز ا ث 'طو ا طط . -ث ا ت ! ىو ا ن و ن و ا ت طط داد إ . ت !ا & فر ا ( ةد ا ; ر 0 و ' ا و ا نو ا ت! ( ' ا و ارز ا و ث ا ت! . -< ناد ل د ا ب ر ا و ث ا J ار ذ +' . و ث ا J ' 6 ةد ز ا ت ؤ ا ; نو ا و ھر0' & ر ' ا . 5 ف ا م ا : م ا ن ن د ا ل+ ا : 1 . ا ! و و' ا روط ا و ا ث 'طو ا J ار ا ز 'ا و داد أ ( ھ ا ت! ا ( : -ذF ا و $+ ا . -ا در-او -ا . -و ا ت -و -و' ا . 2 . ل 0 و $+ ا م ا ا ث ا ل F0أ ; ر0' و ز 'ا و م ظ' : -'او ا و ' ا ج 'Iا ' و ن و 4ار5ا ن . -اذF ا و $+ ا ت ' ا ظ+ . -$+ ا م ا !ا و يد * 6!ا ; ط ا تاذ ث 5ا ; م ا .

(55)

41 3 . ا ر ا ت ط ا ( ا ث 5ا ' لو ل$F ا ( عور0 ا د . 4 . 5ا ج 'إ ق ر 5ا ن ءاو ، 'او ا و ' ا س ' 5ا و ف '*5ا و عاو' $+ ا د ( ن ىر أ س ' أ و ف '*أ و عاو'3 وأ،ةد د تار . 5 . وأ ' ل*أ ن ةر ت ' ن < إ ج ارز ا ت!$F Iا د وز 'او . 6 . ا و روذ ا لو 6 و 6ار م ا ط او ةر ا ت 'او ا و س ' 5ا و سارF $+ ** ا ت ' ا لو 6 و 6ار اذ و ز ر ط . 7 . بر ا ; ( عور0 ا مE ث 5ا J ' ق ط ا + ا د د و ارد ط او *و* و ا ط + و ر ا ت ط ا ( ھؤار إ مز$ ا 0' ارز ا ح$*Iا و $+ ا G * ; ل * ! ھز 'ا م تار . 6 -ث ا ! ار و " ر # : E ا ; ر 0 ا و J ار ا دد ن ا لود ا ارز ا ثو 'طو ا د (INRAA) ' ن ل ( 2005 و 2006 F ا ثو 'طو ا د ا ; 'ر و ، (INREF)

Références

Documents relatifs

Resilience and resistance of microbial communities against drought events, in a mature agroforestry system in Mediterranean area.. Meeting of working Group Medicago sativa, Aug

Teams joined in the HighLandDEM project have each developed techniques for 3D mapping and/or artificial structures mapping from very-high resolution Digital Elevation Models (DEM)

to the class number of K, Brn(K) is an algebraic relative Brauer group,.. in fact of an abelian extension of

( تاردقلا ةيتاذلا ةلثمتلما في جاتنلإا عادبلإاو عاترخلااو ركفلاو رلحا ددجتلماو ،) تلثم هيلع و ةيداصتقلاا تاحلاصلإا جئاتن ةيدودمح ، ةيرئازلجا

Part of the E3N cohort (i.e. women who replied to a dietary questionnaire) is also included in the European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition (EPIC). 7 Since

Specifi- cally, for the Stochastic Block Model in the moderately sparse regime, we prove that popular semi-supervised clustering methods like Label Spreading achieve

In the case of exact caching, it is well known that the minimum cost (miss ratio) is achieved by B´el´ady’s policy [14], that evicts at each time the cached object, whose next

ةيئانجلا ةمكحملا صتخت نأ ىلع تصن دق تايقافتلا ةميسج تاكاهتنا باكترلا رماوأ وطعا وأ اوبكترا نيذلا صاخشلأا ةعباتمب ةيلودلا ماعل فينج 9101 براجتلا