ﺔﻴﺒﻌﺸﻟا ﺔﻴﻃاﺮﻘﻤﻳﺪﻟا ﺔﻳﺮﺋاﺰﺠﻟا ﺔﻳرﻮﻬﻤﺠﻟا
ﻲـﻤﻠﻌﻟا ﺚﺤﺒﻟاو ﻲﻟﺎﻌﻟا ﻢـﻴﻠﻌﺘﻟا ةرازو
ﺮﻀﺨﻟ جﺎﺤﻟا ﺔـﻌﻣﺎﺟ
-ﺔـﻨﺗﺎﺑ
1
نﻮﻨﻔﻟاو ﻲﺑﺮﻌﻟا بدﻷا و ﺔﻐﻠﻟا ﺔـﻴﻠﻛ
ﺔﻐﻠﻟا ﻢﺴﻗ
ﻬﺑادآو ﺔﻴﺑﺮﻌﻟا
ﺎ
سﻮﻧو ﷲا ﺪﻌﺳ ﺪﻨﻋ ﻲﺣﺮﺴﻤﻟا بﺎﻄﺨﻟا ﻲﻘﻠﺗ تﺎﻴﻟآ
"
نﺎﻣﺰﻟا ﻚﻠﻣ ﺎﻳ ﻞﻴﻔﻟا
ﻚﻠﻤﻟا ﻮﻫ ﻚﻠﻤﻟا
"
ﺎﺟذﻮﻤﻧأ
ﺔﻴﺋﺎﻴﻤﻴﺳ ﺔﺑرﺎﻘﻣ
بدﻷا ﻲﻓ مﻮﻠﻋ ﻩارﻮﺘﻛد ةدﺎـﻬﺷ ﻞﻴﻨﻟ ﺔﻣﺪﻘﻣ ﺔﺣوﺮﻃأ
ﺚﻳﺪﺤﻟا ﻲـﺑﺮﻌﻟا
عﺮﻓ
:
ﻲﺑﺮﻋ حﺮﺴﻣ
داﺪﻋإ
ﺐﻟﺎﻄﻟا
:
فاﺮﺷإ
:
ﻢـﺳﺎﻗ ﺪﻳزﻮﺑ
أ.
د
/
ﻊﺒﺴﻟا ﻦﺑ قازﺮﻟا ﺪﺒﻋ
ﺔﺸﻗﺎﻨﻤﻟا ﺔﻨﺠﻟ ءﺎﻀﻋأ
::::
ﺎﺴﻴﺋر 1ﺔﻨﺗﺎﺑ ﺔﻌﻣﺎﺟ ﻲﻟﺎﻌﻟا ﻢﻴﻠﻌﺘﻟا ذﺎﺘﺳأ ﺔﻟﺎﺑردﻮﺑ ﺐﻴﻄﻟا د أ. ارﺮﻘﻣو ﺎًﻓﺮﺸﻣ 1ﺔﻨﺗﺎﺑ ﺔﻌﻣﺎﺟ ﻲﻟﺎﻌﻟا ﻢﻴﻠﻌﺘﻟا ذﺎﺘﺳأ ﻊﺒﺴﻟا ﻦﺑ قازﺮﻟا ﺪﺒﻋ د أ. ﺎﺸﻗﺎﻨﻣ اﻮﻀﻋ 1ﺔﻨﺗﺎﺑ ﺔﻌﻣﺎﺟ ﻲﻟﺎﻌﻟا ﻢﻴﻠﻌﺘﻟا ذﺎﺘﺳأ يﺮــــــــــــــﺑﺎﺠﻟا مﺪـــــــﻘﺘﻣ د أ. ﺎﺸﻗﺎﻨﻣ اﻮﻀﻋ ةﺮﻜﺴﺑ ﺔﻌﻣﺎﺟ ﻲﻟﺎﻌﻟا ﻢﻴﻠﻌﺘﻟا ذﺎﺘﺳأ ﺔــــــــــــــــــــــ ـــﻘﺘﺑ ﻢــــــــــــــﻴﻠﺳ د أ. ﺎﺸﻗﺎﻨﻣ اﻮﻀﻋ 1ﺔﻴﻄﻨﺴﻗ ﺔﻌﻣﺎﺟ ﻲﻟﺎﻌﻟا ﻢﻴﻠﻌﺘﻟا ذﺎﺘﺳأ يواز ﻦــــــــﺑ ﺪـــــــــــﻤﺤﻣ د أ. ﺎﺸﻗﺎﻨﻣ اﻮﻀﻋ 2ﻒﻴﻄﺳ ﺔﻌﻣﺎﺟ -أ-ﺮﺿﺎﺤﻣ ذﺎﺘﺳأ ﺔـــــــــــــــــﺸﺋﺎﻋ ﻦـــــﺑ ﻰﻠـــﻴﻟ د ﺔﻴﻌﻣﺎﺠﻟا ﺔﻨﺴﻟا : 1439 / 1440 ـﻫ -2018 / 2019 ـﻣ
د ا
ا : ُ ،ت ا ة و ل ا ا ن ا !" ح$% ا $& ' ( ) * +, او -".او "ز.ا ا0 و ،ت 12 او ثا45.ا !" % " -&6 * 45او . نإ او ، '$ & ا 89 : ا ;ھأ 45أ ن -' نأ !" ـ"ار4 ا @ , A : B ذ 8 D,E ت4%F ا &21 ؛ " ھو 5 ط !E ، "Iآو "أ !E $ & ا !" د$ ا !ــِــ- ُ ( ) * *$ او F$ ا ط !" , ' ،$ M , :و :N ا هّ4E 4)و ؟I R '4 Fا$ ا د S ," ا مI.او ة :U ا !E ه$ & NV !" وأ ، '4 " - ا . ّنW* ؛X1'$ يأر D,E "أو أ ح$% , دا F$ او Z'$ ا ى4 . !* ّ إ D إ D %' \& و ب 2 ا $' ^ ھ ض :او . * ،Nھ F وأ , ـ " د$ ا ن -' نأ ط$ ـ2' N (Fو ُءا : * ، a&ط س :أ D,E س ا ى$' I ّ أ ، ھأ " 8-,* ;ھؤا 5ا F . 5و % d5 & ا 4 ' م "أ ' 5$%" ب MV - :Iا * ر تا0 ا ل 2 ا D,E e'$ ا 8 م a او ، ا ي4% ا $ + ا م f D,^ ا R,1 او دا4& :Iا a ر !" ھ$'$ و ، ا ت F '4'gا M,: !" 'د$ ا يأر ما$ 5ا لNV !" 4% ا $h ا !E ة$& " % إ E i ح$% * ،ي$- ا 5 9 MEإو $V.ا ط %& و ّ إ ،ت ,% ا X , Vاو $f ا ت Fو X ' & " $ & ا
* $V.ا "و ، -" تا0 ا " 8iا او ل Iا :ر !E قار $ & , R, 1" 5$% ا ب M1 ا -, ' ا ھ.ا ه0ھ ء k D,E . ّنW* د a ا ن 1 ا ا و 5 لو ع ا ا0ھ ا4 8 , او :ار4 m" !E ، @ ا h n ر oھ
ةد4 ا '4a ا ; :ار4 ار " ن ي0 ا a, ا D إ ًI iو ،B ذ !E h 4 او a, او ةءا$a ا , E D,E q $ ا ّ; ' !'أ ، ا )و D إ !'$2 ا ن$a ا ت 'ا4 0 " , و ، 9 : I4 ا ج او ةّ42 ح$M X &iأ ت ,M " . تا$ + ا !" $ ^- ا ي ' ،$a %" وأ ر ) $ s ب MV 5$% ا ب M1 ا ّن.و D إ و * $f ا ت Fو R, 1" ! * , و " 8 Fرد
،
ا0ھ $% ' "و D إ $ 2 I او ، اذ 45 * ب M1 ا ' + نأ D إ F$' ،فN VIا اذ " fi V )NE لNV !" u' ت ر a" !E ةر &E ھ إو ،د4 " ع k " . @ * k a, , A %' D 5N ّن. ،; , a&%" ,5$" D إ ;- ' I 5$% ا ل ا !E @ ا B* ر0 نأو ،هر %" !E &'$s و4& 4) ةءا$) ا$ :ا D إ يدm : ،8'وU , F '4'.ا لوm ا تار V !' & . م "أو 5$% ا @ ا ب MV a, , م ھIا D إ :ارد X ا ،كاذو ا0ھ * E ا$ E i ي ا هد Fو نأ !" )NM ا ،@ ا a, " D,E ةq $ ا ة4 او ،@ ا ! و 'را 5 )N ا 8 ,'وU و 5$% ا ج gا ةرو$ : , ا !" عا . ف4 و ، "ار4 ا ص ا ةءا$) 8 :ر " !" ,E 8 ' ا ة0 h ا a, ا ت ا$ :ا x , .
اءا$) و 5$% ا -, ا ت ' % ا x , و 5 ،B ذ D إ * kإ !E ا4 5$% ا @ ا لو ; أ ;s$ ، a, , ا0 ا ىؤ$, a*و , 1 ا ،ة4 ا ا IIدو اء h* ! ت )N ا &ط ف 2- :ا و 5 8 ، ,- ا -" ، :ار4 ن ا ن "q ا B," ' 8 ا 5$%" ا0 و B, ا ھ B, ا 5$%" ء h * ب M1 ا + و ، Eا أو ت 12 ا ل *أ ،ن "q او ن - ا d 5 !" 8" - " ء h* ث4 ' " ، IIدو 8 1 ا , a, او R m ا ! 8E ا !" E . ّنإ 8 ،ةد$ " $i ا ه0ھ لو ; ،d & ا ء أو )$M $f ا لNV !" ن h ا ئر a ا ت "N ا ! 8 ;,* ، 5$% ا @ ا ب M1 ٍ8-2" ٍ45او 8- إ ، ا 4 a, ا F * ھ$ U و @ , - ا تاء h ا ! 8 ;
،R) ' I d & ,M " ّ4 ' @ ا ب M1 ن -" 8 نأ ھ$& ا و 5 4a* ، 5$% ا ل i ا 4 ) ، ر أ ا ت k$ ا D,Eو ، ) :ا ا ت f5N ا D,E !'4 " MV ء * ھرودو ، ' - ا ةرو$ : ف 2 ا D إ يدm ت 'q - " D إ 5$%" ب ـ " : ا 5و$طأ نا E D,E ر Vا )و B 0 ، " ' s " : ب MV a, ت أ 5$%" ، 9 : ر a" س و ﷲ 4 : 4 E 5$% ا @ ا : و ،B, ا ھ B, ا 5$%" Fذ أ ن "q ا B," ' 8 ا " ر V * ، 5$%"و ،B, ا ھ B, ا 5$% B," ' 8 ا س و ﷲ 4 : ير % ا 5$% ا ( -, ،ن "q ا " D إ F$' ، !" ه % $' * )د ا $ ا )ا ي0 ا * لq 1 ^ ،$k k ا 9 8 ا !E 5$%" نأ D,E B ھ ، ا ! N ن ط * F '4'أ ب MV ' 8 F لو ا a, " 8E ' " ھ ا$ E ي$ + ا هرود كر4 * ب M1 ا .
8 , ا D,E 9 a ا ^ & ا ر &M لو : ،! 5$% ا ! ھ ب MV D,Eو &M او . لاm: D,E Fإ !" )NM ا : لNV !" 5$% ا @ ا ب MV 4% و ,-2 ت *و h ا ئر a ا ت "NE D,E اء h* لNV !" I4 ا ج ا ؟ 9 % ا ر a ا ء k ع ا ر ا ب أ : ـ " : ا 5و$طأ نا E D,E ُ ِ,ّM' ! 5 e & ا لء % ' 4) : ب MV a, ت أ B, ا ھ B, ا 5$%" ، 9 : ر a" س و ﷲ 4 : 4 E 5$% ا @ ا تا0 ع k ا ا0 ر Vا * ّ$% ا !E ، Fذ أ ن "q ا B," ' 8 ا 5$%"و . D,E *ا4 ا ^ X ا ب &:.ا !" , F د$% !'$Mh" % أ 4 ھ4 E " + ا ه0ھ ض V ،ب ا ا , ذ !'أ ، إ $ ^- ا a&: 4) لا ھأ * ر gاو , ا ة$ $ % ا لNV !" , ا تا0 ا a A ^ i$* تآ$ * ،با .ا ا *و مNE.ا ءImھ o D,E .
ط a ا !" , F * ھ$ :و :
-;ھأ D,E عNطIا i$* :را4 A ' 5$% ا ! ا نإ ا او '$- ا D & ا
( - ا '$ U )NE ز$& d 5 ، "ار4 ا @ ا * Eورq" ن -) ث ( ئر a او ) 8&a % ا ( ب M1 ا تاq- $" !" '$ھ F اq- $" 8-2' " .
k$* a 9 % او a, ا '$f ة4'4F '4a oھ " د Eا نأ أ ھ !" ور " ! ا بو ا4 %"و $ ا ح . ز$& o 9 % ا 8 , ا ا0 و ،رq'إ ر f " *و a, ا '$f D,E د EIا ّنإ
; ط 5gا ھأ ) % : % ا ( +, D ا ت M ا :ارد * ن "gاو ، ! " * "N او ر 6gا ! " h ا ^ 5 8Vاد 8 % ا &M او ب M1 ا + 5$% ا . : : : ت a &M و % gا م , , " نا$& ' اًذإ ء % او a, * 5$% ا ب M1 ا ت ^ 5 ; * * ;ھ %' 1'ر . B - * (% .ا 4 ' ّ W* ,Eو : % ا ة$& ا D,E q- $ ا 5$% ا ب M1 ا . ا ن ا ;ھأ !" : % ا ح$% ا $& ' !E $& ' نأ !" $ ا Ra^ , X : نا$'q5 &- X 4a* ، 2 ا )ا h*ر ى4" ) 1967 ( !'أ 5 * ل Ma
ةاو % او ،ل4 n %& ا !طا ا ; ا ; a & M , D :و ، E kوأ D,E ر !طا ا ا0ھ نأ R و ، M,% او !طا ا ! ةد F ا )N ا a a5 R2 و 8 ' اذ ا ھو V kر لNV !" " رو0 . * x % ا ح$%" 49ار س و ﷲ 4 : ,E q- را ا رو ا X ھ !"و ^ ر " ھ ن , او ،ن "q ا B," ' 8 ا 5$%" ،B, ا ھ B, ا 5$%" . $1 :او ط & :ا !- ' * d &, *دو ، h* ر أ ي0 ا ,M ا ب MV !" Fا
^'45 '4a oھ " ,E a&ط ل 5 * ، : % ا 5$% ا @ ا
هدو و ا إ : ﷲ 4 : 4 E 5$% ا @ ب MV a, ت أ -6إ D,E ة a q $' ^ ّنإ 5$%" ' * ^& ا F '4'gا هد U س و ) B, ا ھ B, ا ( 5$%" ا0 و ) ' 8 ا ن "q ا B," ( ئر a ا ت "NE R2 D,E 9 a ا a, ا ت F زا$ W B ذو 9 % او ،8:$ ا M ' ي0 ا 4 & ا D,E ة4 او ، 5$% ا @ ا * h ا ;9 a ا ، 5$% ا @ ا ب MV !" ة4 ا ا تاء h ا :ار4 A %' ،ي4a o ا M ' ي0 ا ى ا 4 & ا D,E 8&a % . ، : % او E FIاو 1'ر ا ت ) % ا D,E q- $' 9 % ا ر f ا *و a, * دا$ ا ! "ار4 ا ! ا 8Vا4 ةد F او ، ھ ' 1 : % ا ب M1 ا ;,' ا :ارد . ت a,M ا ه0 * X ب MV a, ت أ NV !" سر4 و4" !' - D إ a'$ط زا$ إو ' +, او '$- ا ت & ا d 5 !" B ذو ،س و ﷲ 4 : 4 E 5$% ا @ ا ةq ا 9 % ا @9 1 ا . ة ا !" ا : ةد4 " " د Eا ّنإ أ "ار4 ا @ ا D,E ءا k.ا n ,% * $ & 8-2 ;ھ : سور4 ا -) * 9 : ر a" س و ﷲ 4 : 4 E 5$% ا @ ا ب MV a, ن "q ا B," ' 8 او ،B, ا ھ B, ا 5$%" ( , ،ةد4 " 'ؤر *و B ذ ن -' ،
X : ، E X 2 اد إو ر -*.ا D,E !'رد ) "ار4 ا @ ا k ةد4 " 'واز * د a ا . د Eا B ذ 8F. a, ا '$f ) ر#$إ %& ' ( )(و ( :ار4 9 % ا ر f ا !" D &, ق$M B ذو ،س و ﷲ 4 : 4 E 5$% ا @ ا ب MV a, ت آ -6إ - ا ا $i او ا ا0 "ار4 ا عا4 g . ا 4 D,E أ4&" : :.ا تا45 ا e h )NEو . * D,"أ ر a ا ع نأ ر & Eا D,E ، :ور4" ء a Iا ,
,E & i V ت :$ E4 ا ' +, او '$- ا ت & ا d 5 !" B ذ ، 9 % ا ر f ا !" a, ا ت F زا$ W A %' " ،ت )N ا ,E م a و ء 6.ا !- و :$ & ا 9 % ا ر f او ،رq'إ 4 E a, ا م " D,E q $ . ا * : $طm' ي$f 8V4" D,E %:m" ^ ن -' نأ 'U را ،تار ا ه0ھ !" )NM او @ ا ب MV :ارد * ھأو 9 % ا o او a, ا '$f a a5 ! &'و ، :ارد * ^& ا h ا ت "N ا عا أ a نIو ' ،! a &M ! , *و ، 5$% ا &طو ،B, ا ھ B, ا 5$%" ' 8 ا 5$%" * ا I4, ا تاء h ا ن "q ا B," . -ي,-" ا . ا q $ ا ّ; d 5 ، :ار4 ا * & ا o ا !E d'4 , @ V ا d5 & ا : لو.ا d & ا : ل 5 &ّM ا X ّ ا qF 5 ت$% او رq'إ 4 E a, ا '$f ّa, ا ' ي0 ا u ا ،@ او a, ا ! )N ا 8-6 * d & ا X و 5و ، ء , E * 'دm' ي0 ا س :.ا روّ4 ا زا$ إو D ا . ^ ا d & ا : :ارد لNV !" 5$% ا @ ا * a, ا -6إ D إ * ق$M ا ّ; a, ا &طو a, ا . d ^ ا d & ا : * و ، 5$% ا @ او ء % ا M "و "N ا D,E q ر !'أ "N ا &ط :ارد لNV !" ،ء % ا ا$ ا d & ا : 4)و D,E د EIا ; !'أ ح$% ا + * "N ا Iد D,E * q ر
F$ ا '$f و "N ا . x" 1 ا d & ا : ، 5$% ا @ ا * 8iا ا ء :و I4 ا ء : D إ )$M إ '$ 2" 5$% ا @ ا a, " 4 E %, ا $ s 8iا او %, ا 8iا ا ھأ D . لو0ا .12 ا ّ أ : ـ م : " a &M 8 * ّ إ : ,E ا4 ا ت "N او h ا ئر a ا B, ا ھ B, ا 5$%" * 5$% ا @ ا * . a a5 D إ ج ا NV !" و 5 4)و D &' نأ 'U را B ذ 8F. هq ا ت "N ا D,E ف$ او ،رq'إ 4 E h ا ئر a ا d5 &" رأ D,E :
لو.ا d & ا :
)NE D,E ف$ ا و 5 *و ،رq'إ 4 E h ا ئر a او ةءا$a ا 8 *
@ او h ا ئر a ا ! . & 4 ا ا 5 : * )$M ا4 ا ت "N ا D إ D,E @ ا * h ا ئر a ا D,E q $ B ذو ، 5$% ا ت 12 او در % ا ر f "و ، ا ا $f ا Fو . 4 ا ا : 5$% ا @ ا * 2 ا ةر ا * و 4a* " ھ 78 ا 78 ا " ةر iو $k ا * k ا ةر i D,E !'q $" ، ;ھ او )ا ا ! ;- ا .
)ا ا D,E ط a:gا , E لNV !" a, ا طر ' نأ دارأ R m ا نأ ر & Eا D,E u ا 9:ا, ا ا 5(و D إ )$M ، ، 5$% ا @ ا ب MV * ھ$ أو ت sا$ ا a !'أ ,E B ذ &M ) ; ،4'4 N ا )ا "و غا$ ا م " * ص + ا و 5 @ ا D سور4 ا -B, ا ھ -B, ا ! د$% ا 8 * Ma و ا ) طو ت sا$ ا a لNV !" ل Iاو ل Iا . ّ"أ 5& 4 ا .12 ا م : او ـ: " 5 ,< ا =" ا ب * 5( 5 > ا ج &@ا " 78 $ . 2 ا ن # ا " . E " D إ ق$M ا و 5 W* ، a &M 8 * ّ أ !" ;s$ ا D,Eو !" NV !" او ،@ ا 8Vاد ^& ا تII4 ا !E R2- ا !" X : ا ; ھ ا x& 8 !E ا4 I4 ا ج Iا 8 * :ر " !" ،ئر a ا !- ' . و ,E ّنW* ، ) 8 ا ا0ھ م & ا !" , F D,E d5 : نا " ا ء : F ،سر4 "NE i نا , :ارد 'أ ّنإ د EIا (
N'وU و ا$ % و - - ، IIد A k * ;ھ % 9 % ا ر a ا D,E . R و ؟ a, نا ا )NE "و ؟ 9 ظوو " %)أ ھ "و ؟نا ا ھأ * ؟ 9 * يو - ا ( $ ا ن -' نأ !- ' يزا ا =" ا ء : @ ا :ارد $& @ ا ! 8a ا q $" يزا ا a, او 5$% ا ، و ، ھq ھد * ص + او a,+ ا ص ا :راد * ً " ح " مS ا @ M ا 'زا ا ا ت & ا ;ھأ !" ّ إ . B 0 @ ا ق M :ا و 5 'أ E$ ا !'و ا لو لNV !" ن "q ا B," ' 8 ا 5$% يزا ا لو ' ! '$ I , إ ر 6أو R m ا ھدارأ تIIد !" , " a a, ا . . تار k X : ّ W* 5$% ا @ ا D,E ة$M % ا $ ا &ط لو ّ"أو ر$ ' ھو ثا45.ا " ; ," و 5$% ا ت 12 ا &M a&%" ھذ i 1 ا ار R m ا و دا$ ا ع k . 5& ا ء D2 ا : !" 8 5$% ا @ ا * - ا ء h ا :ارد ّنإ "ار4 ا ث4 ا !E ن - ا لqE !- ' N* ، k *$" ا$"أ ,ھ 8 ' " ھ.ا .
- ا q ا جر V 9 )وو ثا45أ د Fو ر !- ' I 8 a و . n ا$ ا )N * "و &,i 9 - ا ء & ا 8 B: او . !" ءا : ن "q ا B," ' 8 ا @ * "ا4 ا ن - ا R9 ظو لو (F :ا ھ !"و ل "و ثا45.ا $ a a ا ر طgا ; * 4 ) E k ا وأ h ا 5 ا .ا a !'أ لاm% ا ما4 ا نW* ،8 ا ) "و ، ,a و 8E ا ك$ ( ' ؟ثا45 a ا ب :ا . 5E F>او 5( 4 ا ء D2 ا ء : ( ا ء )إ م4 d5 & ا مq,' ، "ار4 ا @ ا * ء h ا م " :ارد ّنإ ( -, ا0 ا $ ا & ,i تIIد !" , ' E FIاو ير h ا
ر ا ت آ 8+ 2 !'أ ،ءا : 45 D,E ئر a او ح$M ا ا0 * ، a, ا 8 * ء أ 8 1 او ف 2 A % : ا ب M1 ا 8Vاد ^& ا : % او E FIاو * a^ ا د . 'إ س و ﷲ 4 : دارأ او ، 5$% , ا . ت 1HI ا ء : D &' ا ' ha ا ;ھأ !" "ار4 ا 12 ا :ارد $& X &iأو ،! :را4 او ! ^5 & ا م ھا :ارد تر أ B ذ 8F.و ، ا 8 ا ,E $f ا ت Fو فN VI ار " . ا $i ا !" , F لو 'U را B ذ 8F.و ," ' 8 ا 5$%" @ * ت 12 ا &ط ; X : ن "q ا B . ق$M * !" ! 9 % ا 4 E 12 ا م " !E d'4 , ّ$F ، ' ^ او % 9$ ا 12, و ،بو$ $ 'دN* 4 E ل ^"أ ،سوا$ 6 " ھ ( , * ; * و 5 !'أ ،س '$sو ،ن $5و ," ا جذ ا لNV !" ، "ار4 ا 12 ا ء * ي4 ا ر % ا ء * عا$ ا )NE D,E ة4 ا ، "ار4 ا ب M1 ا Relation de lute &"و &s$ ا ر ن -' !'أ ، "ار4 ا @ ا ت 16 ! ;9 a ا ت )N ا م f M " D,E Relation de désir ت 12 ا تIIد ; * * زر & ا $ .ا ءادS f ا 4 او 9 - ا ء & ا * $ و . a و ھز$ أ 8 و ، ,E 4 ارد " ( - ا e ذ 1 ا لو 5 ،B ذ " 8 * ةءا$a ا " ، " ئر a او @ ا ! 8E ا " رq'g Z + ، ، " ح$% ا ر F " ناز % X . 9 % ا D إ 8V4" x ر R'ز F ( - :Iا D إ ر$Mkا دا$- 4 :و ، M1 او 'د$% ا " ا D إ 8V4" M1 ا 'د$% " &M و 5 ! 5 ؛ q رو B ذ $ ^ :ا !'أ ،س '$s 4 E a M ا م f ا D,E 4 ا ت &ط a ا م f ت 9 D,E ) تا0 ا / ع k ا ( ، ) 8:$ ا / إ 8:$ ا ( ، ) 4E % ا / ضر ا ( يأ ، *4ھ !- ; ّ أ ;sر د$% ا ء : D إ ج ا ر$Mkا أ . JK " ا ! .L ا : 4 د ھ$ 5 !- ' ا ت f5N ا !" E " D إ @,V 4) 8 ا ا0ھ ن -' ھ D إ U' * :
1 !" MV * ،! ^5 & ا ى4 ت :ار4 ا 4aEأ !" 4 ' 5$% ا ! ا نإ ط & رI M "و M:و !E ، - ا 8 * إ ى4 8 " $ s R m * ، Fاودزا ;9ا4 ا a, ا A& ' B 0 و ،$ V.ا ا0ھ !" :ر ا '$ U ا , ا لNV !" ئر a h"و N-6 - ا 8 * * h " . a, ا ر ا ن D إ ةر 6gا X&Fو !- و ,E x a نأ !- ' I 5و ، )ا "و ھر -*أ * a , % " ة45و ن -' I 4) ن -' 8 ، a, ا ت F ھ ّ " $^ أ F DM " هر & E س a ا ھ ا @ ا ي$-* وأ *$ " . 2 a, ا F$" 5$% ا ه4ھ 2" * س و ﷲ 4 : 0Vأ 4a ) ئر ) / 4ھ 2" ( !
* a : % او : % ا ; ا ا D,E q ر 4a* ؛ر & EIا و ع k ا o ا ، N :ا 12 ا ت - ا ر M ر M ' 8 1 ا 5$% ا 4 2 ا 8 ' " ة4 "و ،ة$ + " R)ا " Da& ، ا @ ا 8Vاد ^& ا ت "N ا !" )ا * ، a, , ة45او 5$%" !" ةد4 " ص . d5 & ا D,E ض$ ' $".ا ا0ھو ) م ھIا
!E d & او ،ةءا$a ا 8 * ء أ na* ا 4 ،ة4'4F ء , E a, ا ر & Eا !" م a' نأ 8 , !- ' و a, ا 8&) ھأ M 'و ، ' - ا @ ا د أ !" R9 ظو . 3 تاودأو 8'وU ا ~ 9ا4 ا F 5 لNV !" $ ا ;9اد 5$% ا @ ا نإ ا 5$% * ة4 ا ا IIد ط & :ا " M % م E X& ا B, ا ھ B, 1977 ، م E X& أ !" ;s$ ن "q ا B," ' 8 ا 5$%"و 1969 ط a:إ ن -"g أ ّIإ ؛
،ث4 ' ها$ " (%5 D,E IIد 8'وU و )او D,E ) 8 ' نأ ةرو$k ز$& ھو ،! " ق : 8Vاد ،ئر )و R m" ! أ ي0 ا ,iا ا 8 ا "NE @ ا !"و ةد4 " فا4ھأ 8Fأ .( 4 ! 5$% ا a, ا 8 F س و ﷲ 4 : لو 5 4a ) B, ا ھ B, ا / ' 8 ا ن "q ا B," (
!- ، '$2& ا ة ا &ط " 6 ا 8".او سU ا 9 د F $ 2'
ا ت 12, % ا تI ا ز$ أ ع " Iد ء h* * $ِ ظُأ س %5gا ا0ھ ، "ار4 ض$ ' 8h*أ ٍ4s * 8".ا , a %* ،ة او ء -& او (h+ ا 4 سU ا $ ظ ْنW* B, *و ،@ ا * *أو $5 8iا ا تاو0 ا D,E Nطإ لNV !" هد Fو - M'ر * (sا$ ا R m ا " Rط ' 4) ي0 ا a, ا ى4 ة4 ا &s$ ا لوm%" . ا @ ا ; * ! 8iا ا , E ثا45إ * ى$& ھأ :او ، "ار4 ئر a او ( - ا ! . 5 -& ' 5$% ا @ ا ّنإ $ ع4& ا ! ً ,: ةد4 " ة$ 6 !E ة$& " a ط : ة45و A %' ًM ار ّ4 ّ إ ،ئر a ا نود R m ا D,E ا$-5 ن - نأ !- ' I B 0 ، a, او إ , E د 'W !" هر$ 8 E4&" a, ا A& ' 5و ،ةءا$a ا 8 * M:ا Eا4
4 ا ا @ ا !" I4, "و ،ة$ھ f ا @ ا a ر . لNV !" ئر a او R m * 45او ى %" * ن & ' a, ا , E .
6 ! 5$% ا a, " 8 F لو 5 س و ﷲ 4 : 5$% ا ( - ا نإ ! i 1 ا d & ة ا &ط " 6 ا 8".او سU ا 9 د F $ 2'
% ا تI ا ز$ أ ع " Iد ء h* * $ِ ظُأ س %5gا ا0ھ !- ، '$2& ا * 8".ا , a %* ،ة او ء -& او (h+ ا 4 سU ا $ ظ ْنW* ، "ار4 ا ت 12, D,E Nطإ لNV !" هد Fو ض$ ' 8h*أ ٍ4s *أو $5 8iا ا تاو0 ا (sا$ ا R m ا " Rط ' 4) ي0 ا a, ا ى4 ة4 ا &s$ ا B, *و ،@ ا * لوm%" - M'ر * . ثا45إ * ى$& ھأ :او ، "ار4 ا @ ا ; * ئر a او ( - ا ! ! 8iا ا , E . 7 -%" * يد$% ا م f ا ّنإ D,E م ) ؛ن "q ا B," ' 8 ا و B, ا ھ B, ا 5$ (%5 -" تء F 'د$% ا جذ ا نW* B 0 ،ل *.ا !" E " D,E q- $ ا - ا 8 ،I او I ـ ا &s$ ا ت ـ)NE * ( 2 ' ; س و ﷲ 4 %* ، $ ا a, ا ' - ا E @1' ي0 ا q "$ ا أ4&" D,E q ر إ ى % ا وأ ، +ـ, ا لNV !"
a, , A %' $"أ ، 5$% ا 8Vاد a و ل ـ *.ا ت )NE * 4 ي0 ا M% ا F$" !" ً)NM ا ًة4ھ 2" وأ ًةءا$) ه a, ' " " 8" او ، ھذ ل +6إ !" $ ا : % او E FIاو % ا ( ا ا ر & EIا ! ًة0Vآ ، *$ "و * a . B ذ ( F D إو . D,E 4E % تاوذ ر 1' , F ،يد$% ا ء h , ( - ا E i ّنW* ، * * a, ا كا$6إ لNV !"و ، "ار4 ا @ ا 8Vاد $ او ل *.ا $ طU ؛u ا )ا ا D,E ط a:إ !- ' جذ ;:ر !" - ةد4 " اًر i ئر a, ,
6 8 a" * " 16 ر f* رو4' ا i V 5$% ا 8 ا * ى$Vأ 1
كN "Iا ! ء 6.ا ت h) , " ن - ،تا0 ا ت & إ D,E * عا$ ا !" $ ^- ا زا$ إ D إ يدm' B 0* ،ةدارإN او ةدارgاو ،ةر4)N او ةر4a ا ! و ،كN "N و 5 * ةد F ا ت )ر او ( ا ا . 8 -Eا ّنإ كاردإ !" a, , A : ، , a ا ت 9 ^ ا عا$i D,E س و ﷲ 4 : د ' - ر %" $ + * ; :أ و ، :ار4 ! i 1 ا ! 5$% , م ا ىq+ ا ) I 4a 8F. M,% ا 4a * ، )او * 2 ا &,% ا ة$-* D,E ء ha ي$- ا !- ،$ + ا ھ ف4 ا ن -' ; نإ وm%" & 6 ر 2 . ي a' نذإ 8 a ا ا0 * !" ; ' ،B ذ 8 ، )ا ا ضرأ * ھ4 % و طا ا حو$ س %5gاو كاردgا ئر a ا م a' ا 8'وU ا , E لNV . 9 * ث45 " D,E 5$%" @ * س و ﷲ 4 : 5$% ا ( - ا q $ نإ ب !" ن إ ، k ا W* ،ة$ ا0 ا * ا$k 5 @ ا Ri &* ؛$k ا '0+
&s$ ا Iد 8 ' ،q " 8&a %" 8 -2 D إ % ا * ، ,E فر ا د4 ا 8-2 : D,E 5Niإ '$ + , E ثا45إ !" $ ا !طا ا !- ' * ب s$" )او ء * ف$ ا ف$ * ،$ھاز 8&a %" D إ ,M ،ت ' % ا F " ءازإ " ب ,M ا 2 ' .
8 ا ا0ھ * a*و ن - نأ 8"U * ، إ 8ّi ا ت f5N او o9 ا ;ھأ ه0ھ X 4a ر أ $ 6 5$%" ( - 5$%" 8 E :ار4ـ X : و " Da&' ي0 او ، kا ا
و ! ^5 & ا !" : * ، ھ4 Eا ا ت a ا0 و E k :او I4F 8 ) ت )و . ت M ا و ت : 1 ا : * q ا , E $ : D,E ت$ أ 8 2" !" Fاو ّ E d'4 , ّ$ ،ةر 6gا ه0ھ نإ a, ا ت F لNV !" 5$% ا ب M1 ا ت :ار4 ا ,a* ؛د4 ا )و $ s Iو @ ا ب MV D,E q $ - , F ، 9 % ا ر f ا *و ،ض$ ا * ر +
D,E $ & 8-2 $ أ d & ا ت )وأ * ,i.ا رد ا D,E ل ا ت i نأ ّن. ،ر0 ا x , * ،ةدو4 " ىؤ$ $i ا e تء * ،d &, ار ن " را$igاو $& ا I ,* ،ي ) ھ$ U E FIاو ا ت ط +h ا
ا ى$ نأ kا ا 5و$ط. ر . ; Vأ نأ 8&)و 4Fأ د ا ف$2 ا ذ :S ء ^ او $-2 ا 8'qF ;'4a قاز, ا E ر < (, 9 < ا O:ا , ا 2 و ،ة4'4% ا ت F i$ ا "N ( M ,E ق4sأ ي0 ا , E ;' a * ط &h ا لNV !" . & M ا ,- ءا : ،ة4E % ا 4' م4) !" 8 $-6 D% I ّ; ، Fا$ ا ;'4a وأ " @ 1 ا ن *$ ا م4a 1 ة0 :أ ،ن او $ ا بد.او +, ا ;%) * ,^ " ' s D إ X"4) تN % ا 8-* ، i.او )ا$ , اq"ر ا 4a* ،!'$ّ %"و d & ا " إ . ا !" ! Fار ، 5و$ط.ا ه0ھ ء ا ّ; $'4a ا ﷲ !" 8h و & ن - نأ ;'$- ا q'q 8 -'و U' !" "4V * ; % '4a x:أ ء :رإ * a&: !" D إ ف h ة$ +i 5$% ا ب M1, ة$i ا '4a ا ت :ار4 ا * d & ا ة$" +" .
ي,-& .
:
=" ا ب * 5( ء
< او 5 8 ا ت
F
5 ,< ا
;ھ45أ ل ) :& 6 B MEأ 5$%" MEأ
Pط R : 4 ' ب M1 ا 5$% ا !" 4aEأ ت M1 ا ا X)$M إ '$f ، a, ا B ذو . x , ة4" F ھد4 ،$ ' " * ن د4 " د4 Eو ئر a ا ا0 و $f ا d & !E Fأ ,\:. $" 1 !ھ0 ا D,E ؛ماو4 ا ح$% * !" ن ا , ا ا 01 !" +, ا &M ا ةادأ ّ إ ، ى4& ' * ر i و " !" d 5 ل M ا ،$ a او S" و .: : ' : T&دأ O لU >ا يV ا W <$ S O . IR م -& 7
Système cohérent SIGNYIFYING
R,$
#
T8E
&
ي DE
T" :
ق (
:د0ا
ة K < ا
5 ا
Y!<R
5(
ت
$ ت>>د SR & ى,'1 ا ً UD( OE S >د F@ا . T8Eو Y\, ا O $د]R '8 ا 5( * ا ء I&@ا 5:د0ا ^K ظو 28 H ةد و ن`( S " $ S ّ :دأ littérarité ، S8ِ ُ$و 5 : 5( يد & ن "2 ا ، 8 ا O لU 2 ظ ا ةد ا S ( Fonction esthétique ,K < ^K ظ ا ى, 0ا ( 1 ؛ !"و ھ $% ا ن " * م ھا ئر a ا ا0 ب M1 ا !" لNV ه0ھ ظ ا ا ي M ' ,E . D,Eو ا0ھ س :.ا نW* ب M1 ا ) > و $ S& d ر message !ّ4 $ . , destinateur T إ . < وأ )8 Destinataire ، ًا " < 5( 7 ذ T إ م -& ي# ,R code ك, I !" : ، م a'و اVھ 5 8 ا T8E س أ S" 72: ة,2 , ا !: او ً 8d وأ ً K#F ً R Fر S" R O م -" ا ي# , ا SR $ < و 28 H ا ، !"و ّYﺛ : >ا ! ً R اV! ب >ا " 1 D "و ؛ ا0ھ نأ , E ج ا د.ا ي M D,E , E 8 i Ra' 4 E *$ط ،ن &M) ة a ا ن -canal ,iاو ,M !" 8:$ ا و a, . !E d'4 , $ ' ح$M ا ا0ھ ح$% ا D,E F ا ةرو$k هر & Eا productivité D,E e ) ت ّ او@ا O E ھ, \و او E F>او ( 4 او <2" ا ت> ' >او . ,-& 7 V 1 . س ھ تر ور ،سو و ، ر د ،يد تارو ا ةدد ا ت ا ،ةز ط ،ق"#ا بر% ا ، 2005 ، ص . 57 2 . 4 : ي$ E ، 'او$ ا !" ر f " '$f ، a, ا تار 2 " عو$2" d & ا ي4a ا '$f و F$ ا , باد~ا – ،س * &M" أ – ،X ا$ و4 , ا – $+ ا ،س * ب ، ط 1 ، 2009 ، ص 56و ةءا, ا F 5( ث :أ ك "ھ j& ( ، 28 H $اوز O ! d, T إ و ! إ : ا وأ 5<2& ط I& : 4 : ةءا, ا ت, E ( ،7 ذ T إ و ،5 8 ا ت F 5( ، H$ر Rو E Fا ة,ھ ظ : 4 : ت, Eاو ، 8 اد * "$د : 4 : ت, Eاو ت (, و ( ﺛ ( 1 . 8"U * * ت :ار4 ا '4a ا ، ^'4 ا 4 ' ّنأ )NE @ ا $Vآ $ & وأ 9ر a ع k تا0 ا )NE ت4s !" ;ھأ ت 5و$M ا ا Xk$* ، % X,-6و ا$ + * ل " d & ا ،ي4a ا 4 " I * ر %" ت :ار4 ا ا X م a D,E x'$-M,: R m ا )NEو @ ا ، و4+ د.ا @ ا '4a ا ت :ارد * 'واq ا Ma ة$i ا oھ ا : ( F D إ D إ ح$ط % 8 8'4 , , *و ر a" aM " ض$ " f A,% ' م , %, ا ن &% ا * ت0Vآ ، aM او " 9 ا ،5(ا,' ا و .1 O ةر ﺛ " ا# 5( Jھ " ا " 2. ( او ،ة4'اq ا E$% ا ه0ھ R * عا4 gا ي4a ا !" أ$ط ا$ U " , ا ،تI " 8 F 4a ا د.ا " E 5$% ا و i V 4 2' ًار M ؛ً " 4 &* د ا د a ا !E :ارد ن ي0 ا R m ا ,:أ :ار4 ا q $" ت ر a" !" )NM ا ـــــ % !- ' " X1:ر % و * a : : ^ k ا *8 ، ن -) lR ا ھ J " ا 5 ا ="8 و 5 8 ا ھ َ>إ 78! < S ( 3 82* !ّ ر ا ا0ھ ّنW*؛ F ا ا0ھ !" 8 Fو '4a ا E k او ,a ا ّ8ظ * ( -, ح ا ا n ا ;:$'و ت ' s 4'4 م a' R m ا ن ، د.ا ة$ھ f ا !E ,F ةر 4 &' ه4i a" ّ"أو D+ & ا a , :و ّIإ ھ * a, ا ر ا . ، F و ي4a ا ط 2 ا ا0ھ " ةزا "و ة4'4F ; ھ ضر " ي4a كا$5 ز$ q $ ا ھ x 9$ ا &,M" A&iأ D,E @ ا & M ا " م ھIاو د.ا ت : 1 . ع، ت ) ، ا إ و ةءار ا ل "، ش ر د 100 ،بر% ا ، 1998 ص، : 53 . 2 . ر ، د م ھ / ،0 ر ك و : دد ا ، "ر ا م ،رو/ ر : 110 ت و ا ، 1987 ص، : 466 . 3 . د ،ن ط ن ص ا 3 إ ص ا ،ط ار ا ز ر ا " 4 ا ، ر ا راد ،ء 5 ا ،بر% ا ط 1 ، 2005 ص، : 113
^ k ا ت :ار4 *، '4a ا 9 a ا D,E جر 1 ا , " ن '0ھ م "أ d5 & ا 8 ا 8 ' ا ي4a ا ط 2 *، ل 1 ا ب 5ر * ) =" ا #d, م ھ>ا O لU 9(ر ر :د0ا ا ة T8E 1" ا (د ! ا T إ . 8 ا 5( ء ة ا 8 ا ،="8 اVھو ىد & S: ن &U I ا O لU Y!R Eد د $@ O &ا M Y-"R ة,ھ - ا :د0ا 5 ا R OE ت :ر ا <2" ا E F>او H$ر او ( 1 ؛ a*وو ا0 ح$M ا َنW*، ;ھر f " @ ا -! N-2 ا 4 )أ -ء 6 E k " 8a %" * I هد Fو h1' M,% Iو ( - ا Iو ئر a ا M,% دا4 "ا جر V ،هد Fو % ا (F %' " ھ ة4'4F M,: د 'g =" ا *8 وأ : ا *8 !" @ م ھIا ن -' !'أ -" 8 لNV . ّ"أ ا4 ,Vا4 ا - م ھIاو @ , d' ا 8 , ا D إ ا Eد ; ّ W* ن ' & ا
، Fر 1 ا 8"ا ا !E " ULا R ث $ "$د > و !RاV: K M ": , $ ,ﺛ] او , ﺛ] ا 8 E لU O ه,L "E O : " 2 ، ّIإ B ذ D U ' Iو D,E ء k ر a" a% 8 , ا *4ھ ( $ او 4 ا D,E 8 , ا يأ %, ا " =" ا . F Y8 $ S<2": : ا OE lR ا ئر او l< : فورود R " 3 ؛ M,% ا D,E ذ %' و '4a ا , ا ء أ ," . @ ا D,E q $ ا ة$ھ ظ ّنأ D إ & ا (Fو ، 5$ط ّ; " لNV !"و ،ا0-ھو *و @ ا ّنأ ;sر ةد4 " $ ' " *و سر4 ة4" F , ت4s ! ' & او ! N-2 ا ر f " و Eو د4 د4 " ، إ $f $ +
R ظ *؛ 'را$ :Iا D,E ةر4a ا M ' "
'4a $5 X,^" k 'ر وأ %,* د أ D,E 9 ) ت a,M " *و @ ا R ; ھ " @ ا -" ھ 'q $" U%" ب i d5 & ا X Fوو، a% " ا " * X"4) " 4a* ،ة, 4d ت d, ك "ھ j& d F $ 8 E ءا#Fأ MU : S أ p : 9 ! MUE 5( !ّ&أ : ك, I ا ضا, (ا ھ ت d, ا هVھ 9 $ يV ا ء5I ا و، او 5Fر ر طإ !" : 1 . د ،ن ط ن ص ا 3 إ ص ا ص،ط ار ا : 118 2 . ص ،0 / 6 ر ا : 113 3 . ن ص ،0 / .
رو $ ) 8 R ھ " ا ب *H ا ّن]: S: Y8< ا و ،5E =& ل "ھ r D$ Sّ&أ d =" ا ... E & يذ =& :ر U ( ن d " ( " 1 .
د إ ,E ب Eأ $ ^- ا ّنW* ، 'ؤر ع % ا ;sر ي4a ا $- ا * تI ا ه0 * ئر a ا ن " ھا ن D ا ج ا * D 5 $2 ; d 5 '4a ا , ا !E " T8E 1" s 8( .$و] ا #d, هو, Eاو 8 8 5 ز0ا 78 ا S ( اوأر يV ا ^ k ا *8 28 H 5& و ت>>د ج &إو ء 2 إ 5( ) 5 8 8 . SF ا T8E ) *"$ S<2& , 0او هر E : =" ا *8<: م ھ>ا T إ ة E او lR ا *8 O ا لو يV ا ي " ا : Y< $ $ ": $ ' "K d قU'&> " 2 . ر ا A& ' ا0 و اذ 45 * 9ا$a ا تار ا 8 ازوq " عا4 • aM ا ،ةءا$a ا -6ا 4 E ) هرزاm ; ، ئر a ا رود 2 ھ ! F ا N-* و ، ' ها$& Eاو ي0 ا 8E او ئر a @ ا )N )$M ' ; إ قدأ $ & وأ : " ت , ا e ت$ ظ نإو Dّ 5، B ذ ءا$F ث4 تر : ن>ور Roland Barthes * !,Eأ ي0 ا " ^ k ا ت !E ^'45 * 5" D ا ئر ا X,ّ-6 d 5 ةءا$a ا M,: !" *ر F $ھ * ، د.ا ت :ار4 ا نا4 " * " ھ Iّ :ارد , E ّنأ ' " ر & EIا د Eأو ئر a او 4 ' " 5 8 ا $,-& ر !-: ىد & ! إ 1R>ا 8 ا 5( 4 ا ,1" : L Y !R 5 ا : 5 8 ا -O .d l& F T إ , او . , ا – 8E 2 ا MU ا لU O S: L $,-ـ& Mإ )$,ط OE 7 ذو
S: L تU$و]Rو ت>>دو 5& ج &إ ھادk 5 ا " 3 . 1 . ب ! F $ ،ئر a ا :ا 4a ،q -" : ،X' - ا ، * a^, D,E.ا x, ا ، ; 5 ,E ،;ظ !%5 1999 ص، : 18 2 . رد ،;ظ ت " a ا و ، a, ا %:m ا $ ا ت :ار4, و ،$2 ا ،تو$ ط 1 ، 2003 ، ص : . 25-26 * تر ن7ور Roland Barthes : ا ث ا ز ر " ل ، ر" " ر ا د ا م) أ ر أ د أ ، ر/ ا 1980 -1985 ). 6:و رظ www.maktabetelmostpha.net ( 4)و 0 " سو ' ت$ ور x ھ ! -1969 او ،ة$i ا د.ا ت :ار4 ا ل " * " ةر ثو4 م x& ) ھ !ھ 8' " i س " ط ل Eأ !" ! ,M " " جذ .ا " و " , ا ةر ^ ا " ت , !E $ & , ، ةر ^ ا ه0ھ .
ر M ا !" ب$k ھ 8 ،o او 9 ) ا ت &:$ ء Eو X% بد.ا :ارد نأ 4 m او
q ' " ,i.ا قNM Iا na و ت E Ma Iاو E ا تاq a . 3 . : V ر " ' ،x 'إ '$f +, ا ، د.ا $ : 4" 5 أ 4 5 ص ، : 121 .
ّنإ M,:و R m ا M,: !" 4 ا * 'واq ا $ 5 ^ $& Eا F او ر ا ا0ھ ي4a ا م ھIا ةرm D إ ل ' a, ا أ4 ھ !"و ، " @ ا " ن $ " : نtا ث ا OE ت 1" ا !2L : ، E 84 "ﺛ R OE ت ^ k ا " 2 . و * ّنأ ل a ا !- ' ،B ذ ء k ص ھرإ 'ا4 X تI ا ه0ھ D %' " ر f : $ " ا : - م ھIا ن -' !'أ ، ئر a ا 9 ^* ، a, و @ ا ل &a :ا
o ا ,iا ا , ا * $ E ;ھأ X &iأ @ B ذ )NEو ةءا$a او ّنU !"m ا 8'4& ا ن - : ا a, او ةءا$a ا '$f " 4% ' " ھو ،D , a a ا 8E ا , n& $" D ا ج ا * ئر a ا ! ث4 ا @ ا ! و . إ ةر 6gا !- ' " D,E -'$f ا ه0ھ d * ص + ا 8&) -ّإ ل a ا ب Fو ھ ،
D,E تU- ا a, ا '$f ّنW* ، '4a ا oھ ا تq " ا تار ا ه0ھ ;hV *و ،تا$ + او تار ا B, م , :ا د.ا 8 او R m ا !" م ھIا 8' X" )و ر a او @ ا D إ ،ئ ) * ا : >إ Y $ > S8$و]Rو S !( و و 5:د0ا =" ا لU' ( 8 ا هVھ 5( ئر ا S: p!"$ يV ا رو ا ( 2 ، F ا ا0ھ ّنأ D إ ةر 6gا ر4 ھ و
ھر ^ :ا D,E 8 ' 8 ، a % ا '4a ا oھ ا ء )إ D,E م a' I * 9 a زو و ؛ % X) ا a, ا ع k * * ، ت :ار4 ا 8a5 * " ھ & F 8-6 5 ا 5( R =" ا O : MU ا
1. -Hans Robert Jaus.pour une esthetique de la reception traduit par claude Maillard preface de Jean Starobinski gallimard paris 1978p 43
2 .
a, او ئر a ا ،ةءا$a ا ،‚ * 5 4&E , E :ا …
Source: http:// www.Fikrwanakdaljabriabed.net. Le:03/03/2016.
* 4 ت را نأ 4 ، ) : D,E ت :ا 4a* % gا $- ا * رو0F ا ت '$f ا !" a, ا '$f $- ا ء
!" E " ن ارو$" ، ^'4 ا ورو.ا h ا * X&i ّ; ، ا %, ا !" X & 4a* ، ,' ط نو$) $&E ( ا * ت$ّ أو & ت$ U ا $ ا * a^ ا ھز$ أ 8 % gا * a^ ا
.
ا - ا أ و ، ئر a, ر & EIا '$f ا ه0ھ تد Eأ ! 5 @ ا و R m ا و ي0 ا م ھIا ش$E D,E a9N
$ a' &,: $ E د$ " x ، ر ا و 8 ا و R m ا !" ن - ا ث ^ ا ! k ئر a ا نأ B ذ ، 8&) !" ة4'4F ة$f ف4 %' $".ا ا0ھ و ، „'ر ا i * ;ھ % ) ط D إ ها4 ' 8 ، بد. ل Iا D,E هرود x :U و ، 1'ر ا E k ا Eq ا q ا a&% ا م -5.ا ء + إ ' " ، بد.ا و „'ر ا ! )N , سو ' ت$ ور q ھ ،$f '؛ a, ا و o ا $ .ا F D,E '4 ,a ا $' ا و ج gا F – ، a, ا F ص و4 4 6ر F$ : 40 ، 41 .
!F O #d,R 5!( ج &@او : ا ت 8 E ء "ﺛأ lR ا Oھذ 5( ,D < ا 5 8 او & ﺛ !F O و ؛5 8 او =" ا O : .E 2 ا T8E j8 F 5 8 ا عا :إ T8E #d,R 5( 5 ا .E 2 او س 0او 5K !" ا ر 1 ا S" و ت>> ا ج &إ ل 1 ا Y $ Yﺛ O =" او ئر ا O : .E 2 ا ج & ھ يV ا T" ا T8E " 2 @ ا )NE X,-6 و ، '4 ,a ا oھ ا * ةر X 45أ ا ^'4 ا '4a ا ت 5و$ط.ا ;ھأ !" ة45او 9ر a *و$ظو 5و R m ا$ ^ X ھا ا . 1 . ،ر<از ا ، " 4و نو " ؤ ،حر ا " ةدھ او ا ،حور و فو 2004 ص ، : 12 لو ا ث ا : حر ا و ا ن ا ت :
تاءار ا ن هر ر و ص ا ر أ ك" 3 إ 3 ) د A ًاذإ ا رظ د ذو ا تاءار ا زو و 0 ةر ا ،ئر ا ر " ةد< ا و ¨ ) ا رظ م ا ت او د ا ت ارد ا ل ةد د رظ رو ظ ّن" ل و# و $ ج إ ل'( ن ك ذو ؛ او ا ق - . / وأ 1(2 ا 3 و4 و ا تار ( ن 5'ط ا صو1 ا . ف ( ا ل$ ّن ن . 9ا 3 رد5 ب و ،ت <ر او لو او يرظ ا 3 و4 ب ر(> ئر 5 3 1 ( ا $ ر وأ وز( ل42 اذھ ل4و ؛ ا B او ( 1 اذھو ، ت) وE د إ " ر ئر ا إو ،ب ا ط د و 7 يأ ،ةءار ا طار د ط و 0:وذو 0 A" 6 ب و / ا 0 . تز د: ، #ا س و رد ن 5 أ " تد و ا رظ ا هذھ ّنإ او ةءار دد ا ھرو * ص ا 6 ل ا / م أ / أ د ھو ؛ ،؟ ل 7ا اذھ ك/ ل و ا لو ف و ، ر ا م " 3 إ رظ ا اوز دد رو 3 م ا اذھ " ر نأ E را ،ل وE او ةءار ا ،ن ن بو مIرو A او و و 7ا س #ا ث ن ن / ن رظ ن 6 ا اذھ لو < أ نأ ر ا 3 ، A د او ل ص " )4 لو#ا رو ا و4 إ و ر أ ل% ل ل اد طو ا ، رو ا ّ أو 0 ز " 4 ا رز إ و 3 إ ب يذ ا ا تاذ #ا رظ لو ةد ا وE او و و و / ا 3 إ . ل% يذ ا ل ا رطؤ ا A او ر / ا / ا " ف) 7ا اذھ مIر ن ن ل 0 " و4 إ و رز إ ا 5ر#ا نJ" ، 5رأ ھ ر ) A رظ A ن 5 در ط تاذ ، وھو ،سو و K د ارد ا صو ا " ةو 0 ر أ <اور ا ص ا 6 ء ا ط ل4 Aّ أ مIر حر ا " ار 4 0 تو ا ، ر 4 " ص " ا A 5ر ا 5 ا ن L % و" رز إ E ا 5 ل "و ل و و إ و ر أ د طو ا رظ ا ر طإ " ظ تد و ةءار ا . 1 . ،ت و ا ، 7ا مو او بادMا ت و ، ا ت و ص ا ،م ةداد 2000 ص ، : 44 ، 48 .
Source : docs.ksu.edu.sa/DOC/articles40/article400513.doc: Le14/12/2013
* كﺎﻨﻫ ﻝ ﺎﻬﺘﺴارد ﻲﻓ ﻲﻘﻠﺘﻝا تﺎﻴﺌﺎﻴﻤﻴﺴ لﻫ ،ثﺤﺎﺒﻝا نﻫذ رﻤﺎﺨﺘ ﺔﻠﺌﺴأ ﻲﺒدﻷا لﻤﻌﻠ ﻲﻓ ثﺤﺒﺘ ؟ئرﺎﻘﻝا تاءﺎﻔﻜ . وﻫأ ﻩذﻫ ﻪﻝﻼﺨ نﻤ رﻬظﺘ يذﻝا صﻨﻝا ؟تاءﺎﻔﻜﻝا صﻨﻝا نﻴﺒ رﺜﺄﺘﻝاو رﻴﺜﺄﺘﻝا ﺔﻗﻼﻋ وﻫأ ؟ﻪﺌرﺎﻗو
طو ن ن فرـI رظ د رI س اذھو سر س ش وE ا * ، 0 أ 0 و " ار 4E رظ ا ت / ا ر4 أ A E 0 / و إ ھر او . وE " ل ، ھر وط و إ م : ا س زو او لوؤ 0 وA/ و ، رو ا ر طإ ن 5 جو و ا ن 0 يذ ا د ا 3 إ ،ل وE 0 رظ " طو ر و إ 0 " طو ل وE ا " واد ر طإ ن 5 ،ك ذ 0 / فر وأ ، ا ل م نإ صو ا . و إ لو " : ت 4 " ،د$ ك ذ فر.# 4 وأ ص ا واد / ل5 ا / . ر$ نود ص ا واد ل- 2أ ا ." 1 لء % ،ت M ا ه0ھ ء k *و : D إ رq'إ Z + *و -'إ $&"أ !" 8 $f ' R ؟ '$f ! 8 ا ت ط a ا ;ھأ ھ "و ؟8'وU او ةءا$a ا ! وأ ل 2 " ل a' Michel Otten ةءا$a ا F : !E d'4 ا د4 ھو : " اذإ ن d اذإو ،ةءا, ا د F : >إ F $ > =" ا ن d T8E ئر ا ذ <$ "E أ $ .$و] ا O 5ھ 5 ا ةءا, ا جر =" ا OE ث & نأ ا F , < ا O W 1$ S&`( ،=" ا S K & . ) R ت - U نذإ 5ھ =" ا ل ! ا, Mا لو " 5 ا ت - U ا l8\أو تU$و] ا .D2: " 2 . ,Eأ 4) رq'إو سو ' !" 8 ّنW* ،س :.ا ا0ھ D,Eو !" هرود ّfEو ئر a ا نU6
8 * لNV !" 8-2 ' Eا4 gا 8 ا نأ D إ &ھذ 4a* ،ةءا$a ا , E q $" هN Fو * 8E ا , ا D إ 8 ،@ D إ ن ' I ه "و ه$ھ F نأو ،ةءا$a ا M %' I ا 8 ا ا0ھ ر i d ،ئر a ا ر " ا 9 & ا تا45 ا u ا ئر a ا ل + 6ا لNV !" Iإ . * -'$".ا a ط : 4 " سر سر4 : لر 6 " … !E ^ * '$ & ا ت M1 ا :ار4 جذ 8h*أ " " , 4 ةرو$ : $&E D ا 8-2 .
!…" 9 I د4E ي ى$& "NE :ر & ا ر f ا !" ن - ا نإ
أ ن % • !- ' Iو ت "N ا ت "NE أ D,E Iإ 8" ' نأ وأ 5 !" ء 6.ا كر4' ن
1 . ي4…% ا مN…% ا 4&E :
…% ا …* a^, … $ ا …, ا ،4…a ا …%& إو ت …%, ا 16 … $ , … $ ا … f ا د4 ا ،x ، م , او * a^ او : 32 سر " 1997 ص 19 . 2 . د . و4 4 6ر : ئر a ا ! )N ا 4…, ا ،ب$…+ ا ،$- ا ; E , " $i ا د.ا $ - ا * @ او 23 د4E 1 -2 ' $& &: / $ أ -$& %'د
س و ﷲ 4 : 4 E 5$% ا @ ا * a, ا ت آ -6g :ارد ء أ و 5 4)و ، i V ھأ ح$% ا * a, ا D وأ ي0 ا رq'إ تار D,E ز - رIا B ذ D, 4)و ي0 ا ! a, ا B k ة$ھ ظ D,E q ر !'أ X - 8' i 4 E ح$% ا !E :ارد * 8 ا ى %" ق * $' , ' " 4ھ 2 ا D,E ءN :I a, ا س %5إ D إ هوq ' . لو 5 س :.ا ا0ھ D,E ر#$إ 9 ! 8E ا , E 4iر ) =" ا / ئر ا ( ّنأ 4ـــF * ا ! -" 9 * ن -' I a, او ةءا$a ا , E ء أ ) @ ا / ئر a ا ( * 8 ّ . ، ط a و 8E !" 8i ا ث4 ا ) !" " ( ،.E 2ّ ا اVھ ^Lو l 1 ا
ن`( 9 * :و ، !F ا ط *H ا & O ًا F . 8 ا ء5I ا T8E ّ>إ ,( $ > 5:د0ا .Lا ا 8 E 5( O $,I ا يأ : ث ا O . 8 ا 5( ! ,4dأ ئر او ،=ّ" ا 21: .E 2 ا T8E ,* <R او فو,ظ ك "!( 7 ذ Y\رو ، !" : .1 $ يV ا E ( 1 ؛ a a !- ا تI 5Iا B, * 8 ، "4a' * ! - I @ ا ) ّنإ ّ;
9 8E U2 ' 8 ، * \& 1" ن -' I D ا ّن. ، a, ا ف$ط !" ) ئر a ا / @ ا ( :ر " !- ' $ أ ّ إ ه4'4 !- ' E k " x - B ذو ، . د.ا 8 * " وأ D 1& s !8 I$ S" و ،ئر 8 <" : D Rاذ م Mأ س 0ا اVھ T8Eو ،O " -ر#$إ -لU O 8 8 ا S Rا, ا دو ا Y ر 5ھ ر 1 >ا ت> O ﺛUﺛ O : : أ ء. و ه < : ئر ا م $ "E T" ا ج &`: W <$ ة : د F ھ : =" ا SRا ( . ب 8 E = ( 5 ا "ھV ا ر 1 ا ھأ ز, R ةءا, ا 5( =" ا 5 F ع ء ": و ء "ﺛأ 5( . I R . ج – 5( 7 ذو ،S Rو ئر او =" ا O : .E 2 ا م : نذkR 5 ا طو,I ا = ( \U ا بد0ا ":و ل 1R>ا $,-& ( 1 . إ 8i " D إ $f و ر#$إ 6gا (Fا ا !" ّ W* ، " 4 :ا ا 4*او$, ةر ي4 & ا Eq ا ا$ھ f ا %, ة$ U ا a,M " ندر &إ ن ور Roman Ingarden k او ا 8 , F M .ا k ا ! q ا ة$- x:m ا 1 . ،ئر a او @ ا ! 8E ا ،رq'إ Z + * ) $ ( ت :ارد , " ، '4- ا N ا ،ب$+ ا ، دأ 9 : د4E : 7 . 1992 ص : 8
ئر a ا ى4 ا 8 , a ا *$ ا ط 2 , F %&'Iا ، x د.ا 8 * E ا ر 2" نود !" د Fو . B ذ 8F. " # ا lFو -ندر &إ YEز T8E Roman Ingarden* O : ةد ا ت E ا déterminantes ا O :و , \ ة,$ ' ا ت E !RاV: 8 < ا indéterminantes L> ت 8 S SRاV: . < ا ع ( ؛
،جر H : MUE S يV او ,$ ' ا ع ( 7 ذ فU T8Eو ،هد F :و S: l<"R 5 ا ت 8 ا اVdو ،S ( 8 ا او S زU ا ت 8 ا O : 9 : # $ Sّ&`( )$,ط OE S إ 5E ا . ل 1 O :U( 5"2 ا 5:د0ا . 8 . ا د F ا Y $ 5 و S" $ >و . < , \ 5"2 ا . ا ّنأ يأ ؛ع او تاV ا O : MU ا ت 8 E ؛ئر ا لU O ّ>إ ) ا ل 1 O :U( 5"2 ا . 8 . ا ر D ا Y $ 5 و . ( ،ع او تاV ا O : MU ا ت 8 E ّ>إ هد Fو ) $ >و . < , \ 5"2 ا ئر ا لU O ( 2 . q ر ر f ا ا0ھ !" )NM او ر#$إ ،4'4 N او 4'4 او a ا م " * d & ا D,E ّ أ يأ !'أ ،@ ا " ئر a ا 8E ن & D إ % ا Eأ * 8ّh* D : ! جq , :ارد * E FIاو ا ! 5 ا ا 5 ا D إ $^ أ 8 ' ن نإو a, ا إ تر 6أ " ا0ھو j" : ناز ) * » =" ا O : 8E 2 ا MU ا 5( ر#$إ $ 1 . ترﺒور ﺔﻤﺠرﺘ فﻴﻝﺄﺘ ،ﻲﻘﻠﺘﻝا ،بﻝوﻫ : ﺔﻌﺒطﻝا ،ةدﺠﺒ ﻲﻓﺎﻘﺜﻝا ﻲﺒدﻷا يدﺎﻨﻝا ،لﻴﻋﺎﻤﺴإ نﻴدﻝا زﻋ 1 ، 1994 ، ص : 203 . * بﺴﺤﺒ ﻰﻘﻠﺘﻝا ﺔﻴرظﻨ ّنإ " ندرﺎﺠﻨا " نﻴﻴوﺘـﺴﻤ ﻰﻠﻋ ﻲﺤرﺴﻤﻝا عادﺒﻻا ﻊﻤ لﻤﺎﻌﺘﺘ : صـﻨ لـﺜﻤﻴ ىوﺘـﺴﻤ " ةءارـﻘﻝا " ىوﺘﺴﻤو " ةدﻫﺎﺸﻤﻝا صﻨ لﺜﻤﻴ . دﻨﻋ ﻲﻘﻠﺘﻝا ّنﺈﻓ كﻝذ ءوﻀ ﻰﻠﻋو " ندرﺎﺠﻨا " ىأ نﻴﺼﻨ ﻩرﺎﺒﺘﻋﺎﺒ صﻨﻝا ﻊﻤ لﻤﺎﻌﺘﻴ ﻹا دــﺼﻘﻴو ،ًﺎــﻴﻋرﻓ ًﺎــﺼﻨو تﺎﻴـﺼﺨﺸﻝا نﻴــﺒ راوــﺤﻠﻝ ًﺎﻴــﺴﻴﺌر ًﺎـﺼﻨ ىرــﻴو ،ﺔﻴﺤرـﺴﻤﻝا تادﺎــﺸر " ندرﺎــﺠﻨا " ًﺎــﻗرﺎﻓ ﺔــﻤﺜ نأ عوﻤـﺴﻤ راوـﺤ ﻰـﻝإ صﻨـﻝا راوـﺤ لوﺤﺘﻴ ثﻴﺤ ،ﻰﺤرﺴﻤﻝا ضرﻌﻝا ﺎﻬﻴﻠﻋ موﻘﻴ ﻰﺘﻝا رﻴﺒﻌﺘﻝا ﺔﻘﻴرط ﻰﻨﻌﻴ ،نﻴﺼﻨﻝا نﻴﺒ نﺈـﻓ ﻲـﻘﻠﺘﻠﻝ ىرـﺨأ بـﻨاوﺠ حﺎـﺼﻓا رﺎـطإ ﻰـﻓ كـﻝذ نـﻤ رـﺜﻜأ لـﺒ ،حرـﺴﻤﻝا ﺔﺒﺸﺨ ﻰﻠﻋ دﺴﺠﻤو " ندرﺎـﺠﻨأ " نأ ىرـﻴ " ﻤ وﻫ ﻲﻨﻔﻝا لﻤﻌﻝا نـﻤ ﻲـﻨﻔﻝا لـﻤﻌﻝا شﻗﺎـﻨﻴ نأ ضﻓرـﻴ ﻪـﻨأ اذـﻫ ﻰـﻨﻌﻤو ﻲﺠرﺎـﺨﻝا ﻊﻗاوﻝﺎـﺒ ﻪـﻝ ﺔـﻗﻼﻋ ﻻ ىدـﻤﻋ عوـﻀو ءﺎﻴﺸﻸﻝ ﻲﻌﻗاوﻝا مﻝﺎﻌﻝا ﻊﻤ ﻪﺘﻨرﺎﻘﻤ روظﻨﻤ ) . " حرﺴﻤﻝا ﻲﻓ ﻲﻘﻠﺘﻝا ﺔﻴﻝآ ،رﻘﺼ دﻤﺤأ رظﻨﻴ ( 2 . موــﻠﻌﻝاو بادﻵا ﺔــﻴﻠﻜ تاروــﺸﻨﻤ ،ثﻴدــﺤﻝا ﻲــﺒرﻌﻝا بدﻷاو ﻲــﻘﻠﺘﻝا ﺔــﻴرظﻨ ،نــﺴﺤﻝا وــﺒأ دــﻤﺤأ ،رــظﻨﻴ ،دــﻴزﻤﻠﻝ ،طﺎــﺒرﻝا ،ﺔﻴﻨﺎــﺴﻨﻻا ددﻋ 24 ص ،برﻐﻤﻝا ،تد ، : 33 .
SRأ,M Y R ئر ا T8E l $ اV ،ر طإ O ,4dأ م R > =" ا ت Rا, او ئر ا و T إ يدk$ ةءا, ا O r & ھو ،. < ا ت M R و 5 ا ثا أ ء 5( ' L ! "$ > d ه و =" ا 5( 5K#F . I: T8 R > d,R ّYﺛ O و ،ه و ئر ا ل s2& 5( O ،ئر ا ّ>إ Sﺛ $ > l d, ا اVھو ،9: * ا Fود# d, ا ' 1 ا هV!( =" ا ! ,*$ 5 ا تار @ا O E : ن $ jM ا " 1 ؛ ن -' B 0 ر#$إ 4) q ر D " ! h ' I هر * د.ا 8 * ،D ا ةرو$ i D,E " ھا 9 ا0 a ' ) "E ه " )ّ8 $ !( ، R ( 2 >و 8* T" U: s 5:د0ا . ( ل ع d ىرا $ لاد م -"d S<2& OE ح,1$ ( 2 ؛ a, ا آ !E R2-, و ت k$* D,E م a ا$ :ا kو لو 5 ،ئر a, ھ0 ا & او @ ا ! 8E او د a ا e ھ : ي$ھ F لاm: : :أ ي0 او رq'إ جذ : لNV !" D ا 4'4 ; ' R و ؟ئر a او 5$% ا @ ا ! 8E ا ; ' R رq'إ (%5 D,E ةءا$a ا 8 * ؟ 1 . $ ،ح$% ا ر F ،X ناز : :
، ا$ ا &'$ ا ح$% , ة$ھ a ا ن F$ " تار4iإ ،ي$-* A" :
ص،تد : 70 . 2 . B'$'إ ! B ا$*،را$ 'ا : $ ،@ ا Fا " * ة$" +" ،تر نIور : ، 2"د ، ا راد ،ت $ 89او ط ، 'ر : 1 ، 2000 ،
ر#$إ "E 5 ,< ا =" ا 5 8R F : @ ا 8-2' (% ر#$إ 8-2' ، 'ر h5 a @ ا * ًاد F " ً 9 E ًIاد " ل 4 ا "
ت ) % او د.ا x ا فا$Eأ D,E ء ئر a ا !" x:U 9ا$) ت -"إ
iو ،ءا : ّ45 D,E * ة$ m ا ^' ا " 9 ا " د Fو م4E !" @ ا D إ 4 $ ا 8 % d 5 ، : a"و هدو45 ;:$' مر i 4'4 ,:.او sN& ًارو$" ت %, ، f " $ s )$ " ت f5N" ن 5.ا ( s * ّ, وأ ،@ ا '$f ل 5 ً sا$* !E @ ا q +& ' ا0 ،( $ ا وأ ha ا وأ , ا ى %" * a' I @ * a' @ او ،8 ا !" 4'4 ا !" ,-2" *ا$s &ط ة45و ھ ا ة$a ا ل " فورود ) :" د $ !( ،S8 d]: ب d 9 5 8$ 84 8 ا 9 5 8$ نأ O $
. I$و ، 8'" j< ص 1" ا p : نأ O Y\ّ, ا T8E SMU'&او S U ا * ا : S MUE 5( S و O و 5"<8 ا )<" ا 9 S : * 5' "$ > ً <& =" ا . ظ 2 ]:و " 2 8< 8 ھ :" $إ م -& =" ا نإ > 8 , آ م -& ءاز`: ن ﺛ S&0 5K " 1 . 9 'إ * @ ا ّن. ،; a ا 4 ا !" ب$k @ ا ن h" !E لؤ % ا D kأ ا0 $& ' ا - ا !E لء %ُ' ّنأو 4 I ** " ، a, ا , E * 4ھ 2 ا $ .ا ث4 * ، ت m ا , ي0 ا qّ M& $" ! " h ا X"اد D,E ;-ُ5 ,E ت$ ُ) ھ ْنW*
$ % ا 8iا ا 8&: @ , A & - " 'د ,E * ء 'gا "أ اوq لاوq @ ا ن - او ن "q ا $&E . * ﺎﻴﺠوﻝوطﻨﻻا : ) ontology ( ﻰﻨﻌﻤﺒ " ﺔﻨوﻨﻴﻜﻝا " ﻲﻓ ﺔﻴﻤﻫأو ﺔﻝﺎﺼأ رﺜﻜﻷا عرﻓﻷا دﺤأ وﻫ ،دوﺠوﻝا مﻠﻋ وأ ، ﺎﻴﻘﻴزﻴﻓﺎﺘﻴﻤﻝا . ﻰﻓ ىدﺎﻤﻼﻝا دوﺠوﻝا ﺔﻌﻴﺒط فﺸﻜ ﻰﻓ ثﺤﺒﻝا ﻰﻓ مﻠﻌﻝا اذﻫ سردﻴ وأ تاروﺼﺘﻝا ﻰﻠﻋ ﺔﺒﺘرﺘﻤﻝا ﺔﻴﻘﻴزﻴﻓﺎﺘﻴﻤﻝا ﺎﻴﺎﻀﻘﻝا ﺔﻴﻤﻠﻌﻝا نﻴﻨاوﻘﻝاو مﻴﻫﺎﻔﻤﻝا . ﺎﻤأ ﺎﻴﺠوﻝوﻤﻴﺘﺴﺒﻴﻹا : عورﻓ نﻤ عرﻓ ﻲﻫ ﺔﻔﺴﻠﻔﻝا ﻴﻗو ﺔﻴرﺸﺒﻝا ﺔﻓرﻌﻤﻝا طورﺸ نﺎﻴﺒ لوﻻا مﺎﻘﻤﻝا ﻲﻓ ﻲﻨﻌﺘ ﺎﻫدودﺤو ﺎﻬﺘﻤ رﺼﺎﻌﻤﻝا مﻠﻌﻝا روطﺘ ﺔﻴواز نﻤ ﺎﻬﺘﻴﻋوﻀوﻤو ) يرﺒﺎﺠﻝا دﺒﺎﻋ دﻤﺤﻤ ،رظﻨﻴ " ﺔﻴﻨﻼﻘﻌﻝاو ﻲﻀﺎﻴرﻝا رﻜﻔﻝا روطﺘ ةرﺼﺎﻌﻤﻝا ( 1 . رﺘ ،حرﺴﻤﻝا روﻬﻤﺠ ،تﻴﻨﻴﺒ نازوﺴ : ،تد ،ﻊﺒارﻝا ﻲﺒﻴرﺠﺘﻝا حرﺴﻤﻠﻝ ةرﻫﺎﻘﻝا نﺎﺠرﻬﻤ تاردﺼإ ،يرﻜﻓ ﺢﻤﺎﺴ ص : 70 . ** ﻝا ّنإ ىرﻴ ﺎﻤﻜ صوﺼﻨﻝا لﻴﻠﺤﺘﻝا نﻤ ﺔﻴﺎﻐ ﻪﺒ موﻘﻴ ﺎﻤ ﺔﺴاردو ﻪﻴﻘﻠﺘ لﻜﺸ صﻨﻝا ﺞﻤرﺒﻴ فﻴﻜ ﺔﺴارد ﻲﻫ ،وﻜﻴإ وﺘرﺒﻤأ ﺔﻴﺼﻨﻝا ﺔﻴﻨﺒﻝا ﻲﻓ نﻤﺎﻜﻝا ءادﻨﻠﻝ نﺴﺤ وﺤﻨ ﻰﻠﻋ بﻴﺠﺘﺴﻴ ﻲﻜ نطﻔﻝا ئرﺎﻘﻝا ﻪﺒ موﻘﻴ نأ ﻲﻐﺒﻨﻴ ﺎﻤ ىرﺤﻷﺎﺒو ئرﺎﻘﻝا .
ّنأ 4 ح$M ا ا0ھ !" )NM او ر#$إ د أ N D,E ةءا$a ا , E * 4 ' : -لو0ا ا : ! و 8-2 ا ! د F ا n ا$ ا يأ X ^ ا @ ا D,E * q ر 8- ھ kو !- ' !'أ ،ن h ا " **H SFو0 " وأ a ا a A % ئر a ا 8&) !" : % ا . -5& 4 ا ا : !" ئر a ا " X ^ ا 9 * @ ا م ا يأ ،;f ا ة$-* D,E * 4 ' ! - و ,: لNV F ف4ھ ء 4 E - ا ھ0 ا ر ا * ھ.ا B: " . -4 ا ا : '$f ب iأ !" ه$ s !E هq "و رq'إ *$E ي0 ا h ا ئر a ا ، D ا ء 8&) د F " Eز (%5 h ا ئر a ا ا0 * ، F ا0 و a, ا Sّ&إ ^ k ا 9 =" ا 5& ج &ا 8 E 5( كر I$ T إ ف, لوأ O . ا ,$ <$ Sّ&إ ، يد F ا " ا 5( 5 8 ا S I$ 5" D ا ئر ا اVھ ،ر " ا ى,$ نأ . M يأ ،ه, آ 5& إ ر ! Fو ،5 Mاو ر ! F T إ 5 8 ا ر ! ا Y< $ يV ا ,Rر ل : ن ـ -" !$ اVھو -ا ن < -ا 5( 9D$ lR ( ،. < -ا 5( 5 4 -ا ر ! -ا Sّ&إ ر ! 5& @ا ر ! ا اVھ , $ (و l $ اV!: ، . ا T 8 $ يV ا 1 . إ a,طأ ي0 ا h ا ئر a ا A,M " * a اذإ W* ھ !"و ر#$ م41 %' ه 4Fو " f ه4 % لNV !" , D إ ' * ،ئر a او @ ا ! 8E ا !" ع a f و @ ا ج ا 8&) &' نذإ @ * ،ةءا$a ا 4 E !- ا D ا ا0 ئر a ا
ء & ا 'را$ : " ) ةرو$k D,E $& " هرو4 ئر a او ، :Iا , E . ع M :ا 4a ا0-ھو " رq'إ " -$ % ا 8iا ا ,E * !" ً )NM ا * @ ا د4 ' نأ ! "زN " ! &M) : د F @ ا a a5 ,E م a : ؛ F (M)و * (M) " ھ لو0ا
WD $ * ا هVھ ء T8Eو ،ئر ا S $ يV ا كارد@ا ھ 5& 4 او ،^ k ا =& $ نأ O $ > SRاذ . ا نأ نأو : > .: S >و ="8 ً : * ن 5( ً Mاو ن $ 1 . ص ،ي4a ا ا$ و $+ ا (ھا0 ا ! a, ا ت Fو @ ا * ةءا$) ،45ا ا 4&E س &E د " ":
36
!" : ن " 1 مN ى *و " رq'إ " ، ا 8iا ا , E لNV !" $ f ص N !E ّ; ' * 8 ' ن -" R m ا @ " ا4 ا "N ا " ن -" ئر a ا @ و ، " 5 ا ) ا " . 5"2 ا . ا 5"2 ا l* ا / 5 ا l* ا ^ k ا =& / 5 8 ا ) R ! 8E ا a ھ ، اذ 8 ا ماد " ) * ، د.ا 8 ا ) "أ ا0 و ئر a ا اذ * Iو ،@ ا )او * اq Vا !- ' N* ،! ا وأ ،! &Ma ا 4 m' تا0 ض$+ ا " رq'إ " ّنأ D,E " : T8E وأ ھ و lR ا ت " R T8E # d, ا ھ و ئر ا <2& 52"$ > اVھو ، !<2& ةءا, ا 8 E 5( , 4 ا ء5I ا & 2$ O
، !" : MU ا "8 ھأ اذإ "ّ&أ , 0ا 5( .d .: ،O * ا O . $ ا ھ0ا 7 Vd 5 ا . ا "8 ھأ M ن " " 2 W* ، a % ا &Ma ا D إ $f و ؛ W ا ا O : * $ نأ O $ > S<2& . ا نأ O و ،58 2 ا هد Fو 9 وأ ،=" ا 9 ) نأ ض,2$ 5( 9 $ 1 . $ ،ئر a او @ ا ! 8E ا ،رq'إ Z + * : '4- ا N ا . ص : 19 . 2 . % ص ، : 25 .
d ،م . I:و 8 ( ًاد Fو د F ،S ط O . ( ،O "ﺛ>ا O : ن T إ وأ =" ا Mاو T إ ل# H$ نأ S" $ > ]I"R اVھ 58 2 ا هد Fو O و ،ئر ا Rاذ S "$د . " 1 / رظ ت A و ن ط ر و ص ا A د ةدد ق "آ ر ر ئر ا نأ و ك ذ و ،0 / 0 / ل ا م أ ب ا Q / 0 J" ، و و 3 $ و ل $ ا رر E أ ق ط $ و 3 رر 4 ،ق ط 2 ، 0ــــــ إ ؛0 اذ ص ا ك ذ Q / و ك ذ ،ن ا 0<ار: عو ص ا A< A ا ا طور وأ 4 ب ص " " رز إ " ف 4 ا ص(2 ن 4 3 ص1( د5 او 4ر م ظ ،3 ت او ا ك ق 3 ن 7 0 ود و ،ص ا ل اد يز ر رود 0 نو يأ نأ ص ا 3 ءو5 ا ط . وھ ئر او ،ار آ <اد ن 5 غو ا ص ا ّنJ" ،س #ا اذھ 3 دد ب ا ر"و جاودز7ا اذھ ن 5و ،0 وE و 0 5 إ ن لوؤ ا 0 ف و ص ا 0 م نأ ر #ا اذھ ، د#ا ج ا ط ا وھ ئر ا " اد إ " ةدود ر 4 ل و# ا ا ر . مو و و 5ار . 4 ضار ا ّنأ 3 إ ةر Tا ب و 0ّ J" ، ھ ن و "إ رز " 3 / ا ص ا ل : ص ا دّد م أ 5 0ّ # د د ن ص ا إ م أ ،و ا اذھ دّ4 1 . د ،ش ر " ا إو ةءار ا ل " " ع ت ) ن 5 ، 10 ، 1998 . ص : 58 2 . ،ن ن ور نازو " ل وE او روA ا " ت7 ص ا " ئر ا " ط ،د د ا ب ا راد مظ ن ر ، 1 ، 2007 ص ، : 130 . 3 . ،ن و د أ " ث د ا ر ا د#ا د او ا رظ " ا رظ ن 5 ، تارو ت ط و ت7 إ م:ر تارظ و تاود ط ر Tا مو او بادMا 24 . ص : 36 . 4 . B'$'إ ! B ا$*،را$ 'ا : $ ،@ ا Fا " * ة$" +" ،تر نIور : ، 2"د ، ا راد ،ت $ 89او ط ، 'ر : 1 ، 2000 ص ، : 63
يد ا ل I * ،ةءا$a ا *
، ، I 5إو اء n&k ف$ ا D ' F$" D إ 4 %'
ا 8iا ا 4a* D,E x- ' " ،$ & N* @ ا * ھ " ن - أ $ s Iو ، $ ' I س D إ 8 'و ،ئر a او @ ا ! 8E ا ت )N ;f ا هر طg ن ) f ' ،
$Vآو Akاو D " ! ًIد & ن -' " ر4a ،ء Vو R2 ! وأ k
ن E$: ي0 او ، ّF 'و $ھ f ا M&h' " ء 6 8 * D,E ئر a ا ضﱢ$ ' 1 ا ماد " 1 ا a a ا , "4 E هرو4 $ + ' " . 5 رو4 ر 8 ت sا$ * @ او ئر a ا تNE . اذ @ ا h' طو$6 D,E ء ئر a ا 8 1 " د$' ذإ . o ' يأر D,E 8E ا ر#$إ ! " " لNV !" : تا ا م " ) ت sا$ ا ( م "و ب + ا ) ا ( ،@ ا * '$ ا $ sو 1 ا ء 6.ا 4 a' لو.ا م * ؛ ) ذإ ي F O S Mإ ! ئر 8 ك, $ 5 و 51" ا 7 ا j 2 5R]$ غا,2 ا اVھ نأ ( 1 ؛ وأ ئر a ا و ط 2 و 12 ا $&1 ت sا$ ا ه0ھ ء8 م a' ي0 ا ھ 4ھ 2 ا , 1 ا . ق *آو تا * ,V !- ' !'أ 5$% ا @ , ' * k$ " ا0ھو ) , . ب + ا "أ ) =" ا جر O د ا ( ] ا ,L " ا =" ا 5( .ّ* ( ؛ نأ يأ م $ Yﺛ ( ] ,L "E ر D : م $ ئر ا ! 2": ( 2 . * ىرﻴ " رزﻴإ " ﻊﻴطﺘﺴﻴ ئرﺎﻘﻝا نأ عﺎﺠرا ﻪﻴﻠﻋ ﺔﺼﺎﺨﻝا ﻩرﻴﻴﺎﻌﻤ طﻠﺴﻴ نأ ﺔطﻴرﺸ ﺔﺼﺎﺨﻝا ﻪﺒرﺎﺠﺘ ىوﺘﺴﻤ ﻰﻝإ صﻨﻝا ّنأ ﻪﺒﻨﺘﻝا بﺠو ﺎﻤﻜ ،دﻴدﺤﺘﻝا مدﻌﻝ ﻩدوﻘﺘ دﻗ ئرﺎﻘﻠﻝ ﺔﻴﺘاذﻝا رﻴﻴﺎﻌﻤﻝا ﻩذﻬﻓ ،قﻴﻠﻌﺘﻝا بﺠو ﺎﻨﻫو ،زﻴﻤﻤﻝا ﻰﻨﻌﻤﻝا كاردإ دﺼﻗ ﺴﻻا ضﻓرﻴ ئرﺎﻘﻝا لﻌﺠﺘ لﺎﻌﻓأ دودر دﻝوﻴ ئرﺎﻘﻠﻝ ﺔﻴﻠﺒﻘﻝا تاروﺼﺘﻝا ﻊﻤ ضرﺎﻌﺘ اذإ صﻨﻝا ةءارﻘﻝا لﻌﻓ ﻲﻓ رارﻤﺘ . نﺈﻓ اذﻜﻫو " رزﻴإ " ،ﺔﻴﺼﺨﺸﻝا ﺔﻴﺘاذﻝا طﺒاوﻀﻝا نﻤ ﺔﻋوﻤﺠﻤ ﺎﻬﻤﻜﺤﺘ ئرﺎﻘﻝا لﺒﻗ نﻤ ةددﺤﻤ رﻴﻏ ﺔﺒﺎﺠﺘﺴﻻ نﺎﻨﻌﻝا قﻠطﻴ صﻨﻝا مﻬﻔﻝ ﺔﻠﻤﺘﺤﻤﻝا لﺎﻜﺸﻷا نﻤ لﻜﺸ نﻤ رﺜﻜأ مدﻘﺘ صﻨﻠﻝ ﺔﺒﺎﺠﺘﺴﻻا لﻌﺠﻴ ﺎﻤﻤ ) . ﻲﻓ لوﺼﻓ ،ﺔﻴﻨﻤﺎﺤد ﺔﻜﻴﻠﻤ ،رظﻨﻴ ﺔﺤورطأ ،لﻴوﺄﺘﻝاو ةءارﻘﻝا رﺌازﺠﻝا ﺔﻌﻤﺎﺠ ،ﺔطوطﺨﻤ ﻩاروﺘﻜد 2 ( 1 . ،ثﻴدﺤﻝا ﻲﺒدﻷا دﻘﻨﻝا ﻲﻓ لﻴوﺄﺘﻝاو ةءارﻘﻝا ،ﻲﻤﺴﺎﻘﻝا دﻤﺤﻤ Source: http://www.alhafh.com/author/index.php?. Le:13/03/2008 2 . ،يرﺎﻀﺤﻝا ءﺎﻤﻨﻹا زﻜرﻤ ،ﻲﻋﺎﻘﺒﻝا رﻴﺨ دﻤﺤﻤ ﺔﻤﺠرﺘ ،ﻲﻘﻠﺘﻝاو ةءارﻘﻝا ﻲﻓ ثوﺤﺒ ،نورﺨآو نﻴﻝﺎﻫ دﻨﺎﻨرﻴﻓ ،بﻠﺤ ،ﺎﻴروﺴ ط 01 ، 1998 ص ، 42 .
ه و " ء k D,Eو .
4 E 5$% ا @ ا D,E a &M :ارد D إ d & ا ّ$ :
4 E a, ا ت آ م " D,E اد Eا س و ﷲ 4 : ر#$أ ي0 ا ا وأ !'0 ا ز$ أ !" 4 ' ة$ھ ظ D,E هq $ لNV !" , E D, !'أ i V ھأ ح$% ا * a, ا B k ـ 5$% ا ضو$ ا * ! a, ا j : .$ L * ن. 8 ' B h ا نأ D إ @,Vو ، ّ; ، 5ا$ ا م4 س %5إ ةد E & 'و ، 'د$* ن -' 1' نأ d&,' I . B ذ * 4 :او D إ ) T إ عا,1 ا Y< : 5! "R >و ،ضر R T8E ي *"R ^Mا O ]I"R $ ا ّنأ
!"E J "R .: ،ب 8' و l \ ,K <H ا O 8<8 . ا 5 8 ا T إ س < >ا . "$و (, او 2ط ا S 8 d :رإ . & .: ،l< ( نا#R>ا م E O 7 D ا ث $ >و ع ( ا ت آ O ة و T إ "ھ 7 D ا ل $ 7 V:و ، D$أ ك :ر>ا 8 ( 1 . * ت ل و ب يد ر إ , 3 ر ب , و دأ د: و ر ) 3" د و , ن د 3" 13 ل ر ا م 1906 3ط و UA 3 اور ن ذ ا ب ا د أ ن ّد اد ر J س و س . ا و 0 ز يذ ا ث ا حر ن ر4E 0 ق ط ىذ ا ن ا ن ر " هرA و و ر4 #ا 0 أ مھأ ن ودوI ر ظ ا 3" . 0 رھو A ط ا 3 إ Q 0 و ز ت ل أ . مؤ ا 3 إ ل ا 0 تاز ن و . ت حر د: بو E مؤ ا اذھ " ءادو ا 0ھ / ا " ر Tا و ز Tا ةرو 3" A 3 أ 3 ا ل #ا ك 3" . 3 ت ل بد#ا " ل و ةز< م 1969 د د ل A و 3 ا 0 أ 3 0 ر عاو أ 3" 3 ر ا بد#ا 3" ت اور ا , ر ظ 7ا ن 3/ ا د " ھذ E م 0 1 ص ، a, ا ا$ :او ح$% ا ،دا E ,E : 60
4 ا
ا
:
5 ,< ا =" ا 5( 5 8 ا K : D,E q ر 4)و ،د a ا !" , ه Iا ا0ھ 8ّ^" 4a $ ا I $ 0 ا 8 &: D,E ء :.ا e ; "و : 5 8 او s ( : s$,R : : a, ا ; :ارد * او4 Eا !'0 ا !" x * 4 ' a, ا !" ! E D,E 5$% ا ص , :
• 4ھ 2 ا ! ة$6 &" ,iا kو ھو ،ىدm ا @ او F$ , د$ ا a, % ا ت M , i 1 ا 4 ا *$ ا a, ا D,E (F %' ھو ،ض$ او د$ ا a, )د ; * D,E ل ا ث4 ' 8:$ ا Eا4 Iا 8 , E FIاو . • .ا x % :ر4" يد X " ا0ھو , 1" „'را % 8 ا a, سو ' ت$ ور * ,^ " . a, ا هر4 " ن -' x * x'$ 4 E a, ا ّنW* ,Eو / 'أر ّنW* ا0 و ،4ھ 2 ا '$- ا تار4a ا R2 * ت ا B ذ * ا4 " 1'$& ا o ا !" A ' 4 ) ض$ ا لNV !" B ذ 8 ، a, ا ر , F : % او F - % او اذ a, ا !" D ا ج ا * ھ % او كا$ 6Iا D إ ل i ا . م " * 8"U او s ( : ' a, ا k * 4 Eا أ 4 ) E T8E ت ا O
sériedes concrétisations Y!( T8E R 5 8R 8 ( ،
جر Rر اد . T إ YF, =& T إ ب =& O 5 ار ا =" ا ت> R
* ّYﺛ ، ت R O SR> R S 8 ر ء ": 5' "$ ذإ ،ر ! ا ن O ظ 28 ( 1 . * ﺔﻤﻠﻜ نإ ) ﺎﻴﺠروﺘﺎﻤارد ( ﺔﻴﻨﺎﻨوﻴﻝا ﺔﻤﻠﻜﻝا نﻤ ﺔﻘﺘﺸﻤ Dramaturgein ﻲﻫو ﻲﻨﻌﺘ ،ﺎﻤاردﻝا ﻊﻀاو وأ فﻝؤﻤ ﻲﻨﻌﺘ ﺎﻤﻜ ﺎﻤاردﻝا ﺔﻋﺎﻨﺼ ، ﺎﻤاردﻝا نﻴوﻜﺘ ، ﻲﻨﺎﻤﻝﻷا حرﺴﻤﻝا سوﻤﺎﻘﻝ ﺎﻘﺒطو Theater Lexikon تﺎﺤﻠطﺼﻤ ﺔﺜﻼﺜ كﺎﻨﻫ نﺈﻓ جروﺘﺎﻤاردﻝﺎﺒ قﻠﻌﺘﺘ : Dramaturg مﺌﺎﻘﻝا صﺨﺸﻝا وﻫو ﺎﻬﺴﻔﻨ ﺔﻔﻴظوﻝﺎﺒ . Drmaturgi ﻲﻫو ﻲﺘﻝا تاءارﺠﻹا ﻲﻠﻋ جروﺘﺎﻤاردﻝا ﺎﻬﺒ موﻘﻴ ﻲﻜﻝ ﻩزﻴﻬﺠﺘﻝ صﻨﻝا ﻲﻓ مدﻘﻴ ضرﻋ . Dramatisierung ﻲﻨﻌﺘو ﻲﻤاردﻝا دادﻋﻹا وأ مﻴردﺘﻝا ﺎﻴﻓرﺤ ﻲﻝإ لﻴوﺤﺘﻝا وأ ﺎﻤارد ، وﻫو ﻲﻝإ رﻴﺸﻴ لﻴوﺤﺘ ﺔﺼﻘﻝﺎﻜ ﺔﻴﻨﻓ لﺎﻤﻋأ ﻲﻝإ ﺔﻴاورﻝاو ﺎﻤاردﻝا نﻴﻨاوﻘﻝ ﺎﻬﻌﻴوطﺘ لﻼﺨ نﻤ ﺔﻴﺤرﺴﻤ لﺎﻤﻋأ . ) ،يوﻴﺸﻝا نﻤﻴأ رظﻨﻴ ﻲﻓ ﻩرودو جروﺘﺎﻤاردﻝا ددﻌﻝا ،رﺼﻤ،ﺎﻨﺤرﺴﻤ ﺔﻠﺠﻤ ،جرﺨﻤﻝاو فﻝؤﻤﻝا نﻴﺒ ﺔطﺎﺴوﻝا 221 ( و ﻰﻝإ قرطﺘﻝا ﺎﻨﻴﻠﻋ بﺠوﺘ قﺎﻴﺴﻝا اذﻫ ﻲﻓ حرﺴﻤﻝا ﻲﻓ ﺔطﻠّﺴﻝا تﻨﺎﻜ نﺈﻓ ؛ﺔﻴﺨﻴرﺎﺘﻝا ﺎﻬﻠﺤارﻤ رﺒﻋ ﺔﻴﺠروﺘﺎﻤارّدﻝا دﻼﻴﻤ فّﻝؤﻤﻠﻝ ّﻲﻘﻴرﻏﻹا يذﻝا لّﺜﻤﻤﻝا دوﻘﻴ ﻪﻨوﻜ ﻴ ﻩدﺸﻨﻴ ﺎﻤ نﻴﺒ ،ﺎّﻴﺤور ﺎطﻴﺴو ﻩدﺴﺠ نﻤ لﻌﺠ ﺎﻬﻴﻝإ عّرﻀﺘﻤﻝا ﺔﻬﻝﻵا نﻴﺒو
