1606/001
DOC 55 DOC 55
1606/001
03336 27 oktober 2020
27 octobre 2020
C
HAMBRE DES REPRÉSENTANTS DEB
ELGIQUEB
ELGISCHEK
AMER VAN VOLKSVERTEGENWOORDIGERSRÉSUMÉ
Les parents d’un enfant né sans vie ont la possibilité de faire établir un acte de reconnaissance de l’enfant à partir de 140 jours de grossesse. Cette proposition de loi part toutefois du principe que le stade de la grossesse auquel survient la perte de l’enfant a été choisi de manière arbitraire et revêt une importance secondaire par rapport au chagrin qu’éprouvent les parents. Ce seuil est dès lors supprimé.
SAMENVATTING
Ouders van een levenloos geboren kind hebben de mogelijkheid om vanaf 140 dagen zwangerschap een akte van erkenning te laten opmaken. Dit wetsvoorstel gaat er echter van uit dat de zwangerschapsduur waarin het verlies plaatsvindt arbitrair gekozen is en ondergeschikt aan het verdriet van de ouders. Het schaft dan ook deze ondergrens af.
tot wijziging van het Burgerlijk Wetboek betreffende de erkenning
van een levenloos geboren kind
(ingediend door
de dames Kristien Van Vaerenbergh en Sophie De Wit)
modifi ant le Code civil
en ce qui concerne la reconnaissance d’un enfant né sans vie
(déposée par
Mmes Kristien Van Vaerenbergh et Sophie De Wit)
PROPOSITION DE LOI WETSVOORSTEL
C H A M B R E 3 e S E S S I O N D E L A 5 5 e L É G I S L A T U R E 2020 2021 K A M E R • 3 e Z I T T I N G VA N D E 5 5 e Z I T T I N G S P E R I O D E N-VA : Nieuw-Vlaamse Alliantie
Ecolo-Groen : Ecologistes Confédérés pour l’organisation de luttes originales – Groen
PS : Parti Socialiste
VB : Vlaams Belang
MR : Mouvement Réformateur CD&V : Christen-Democratisch en Vlaams
PVDA-PTB : Partij van de Arbeid van België – Parti du Travail de Belgique Open Vld : Open Vlaamse liberalen en democraten
sp.a : socialistische partij anders cdH : centre démocrate Humaniste DéFI : Démocrate Fédéraliste Indépendant INDEP-ONAFH : Indépendant - Onafhankelijk
Abréviations dans la numérotation des publications: Afkorting bij de numering van de publicaties:
DOC 55 0000/000 Document de la 55e législature, suivi du numéro de base
et numéro de suivi DOC 55 0000/000 Parlementair document van de 55e zittingsperiode + basisnummer en volgnummer
QRVA Questions et Réponses écrites QRVA Schriftelijke Vragen en Antwoorden
CRIV Version provisoire du Compte Rendu Intégral CRIV Voorlopige versie van het Integraal Verslag
CRABV Compte Rendu Analytique CRABV Beknopt Verslag
CRIV
Compte Rendu Intégral, avec, à gauche, le compte rendu intégral et, à droite, le compte rendu analytique traduit des interventions (avec les annexes)
CRIV
Integraal Verslag, met links het defi nitieve integraal verslag en rechts het vertaald beknopt verslag van de toespraken (met de bijlagen)
PLEN Séance plénaire PLEN Plenum
COM Réunion de commission COM Commissievergadering
MOT Motions déposées en conclusion d’interpellations (papier
beige) MOT Moties tot besluit van interpellaties (beigekleurig
papier)
3 1606/001
DOC 55
TOELICHTING
DAMESEN HEREN,
Op 31 maart 2019 trad de wet van 19 december 2018 tot wijziging van diverse bepalingen inzake de regelgeving betreffende het levenloos kind in werking. Deze wet voerde onder andere in dat er een akte van levenloos kind kan worden opgemaakt wanneer een kind over- leden is op het ogenblik van de vaststelling van de bevalling door de arts of de vroedvrouw na een zwan- gerschapsduur van 140 dagen tot 179 dagen te rekenen van de verwekking. De drempel om een levenloos kind te registreren via een akte bij de burgerlijke stand, lag eerder op 180 dagen. De regeling met betrekking tot levenloze kinderen na 180 dagen zwangerschap bleef dezelfde, maar er werd dus de mogelijkheid gecreëerd voor ouders om ook al vanaf 140 dagen zwangerschap een akte te laten opmaken.
Er is echter nog meer nood aan humanisering van de huidige wetgeving. Het helpen verwerken van het verlies en de ondersteuning van het rouwproces is daarbij de hoofdbekommernis. De zwangerschapsduur waarin het verlies plaatsvindt, is ondergeschikt aan het verdriet van de ouders. Het verlangen naar het nieuwe leven is groot, vaak al van lang voor de zwangerschap. Ook al komt hun langverwachte kind levenloos op de wereld, voor vele ouders blijft hun “stil” kindje een volwaardig deel van hun gezin.
Daarom willen wij de ondergrens van 140 dagen zwangerschap voor de facultatieve akte afschaffen.
De ondergrens werd, zoals reeds vermeld, door de wet van 2018 verlaagd, omdat ook ouders bij een zwanger- schap van minder dan 180 dagen een groot verlies ervaren. Ook de grens van 140 dagen zwangerschap is echter arbitrair. Het idee van het toekomstig kindje kan immers al voor of zeer vroeg tijdens de zwangerschap reëel zijn voor ouders.
Daarnaast moeten ouders ook de keuze krijgen om hun kindje al dan niet met voor- en/of familienaam in te schrijven, zonder daaraan rechtspersoonlijkheid te kop- pelen. Op die manier wordt het ook mogelijk dat de vader het kind erkent, wanneer de ouders niet gehuwd zijn.
Zo krijgen vaders ook de kans hun verdriet een plaats te geven. Wij benadrukken nogmaals dat het toekennen van de familienaam verder geen rechtsgevolgen creëert, ook niet met betrekking tot kinderen die eventueel later geboren worden in hetzelfde gezin.
Wij willen uitdrukkelijk geen link maken tussen het voorstel om de ondergrens voor de facultatieve akte af te DÉVELOPPEMENTS
MESDAMES, MESSIEURS,
La loi du 19 décembre 2018 modifiant diverses dis- positions relatives à la réglementation concernant l’en- fant sans vie est entrée en vigueur le 31 mars 2019.
Cette loi prévoit notamment la possibilité d’établir un acte d’enfant sans vie lorsqu’un enfant est décédé au moment de la constatation de l’accouchement par le médecin ou l’accoucheuse, après une grossesse de cent-quarante jours à cent-septante-neuf jours à dater de la conception. Le seuil minimum pris en compte pour l’enregistrement d’un enfant sans vie dans un acte de l’état civil était auparavant de 180 jours. La réglementation relative aux enfants nés sans vie au-delà de 180 jours de grossesse a été maintenue, mais la loi a instauré la possibilité pour les parents de faire dresser un acte à partir de 140 jours de grossesse.
Nous estimons qu’il faut encore davantage humaniser la législation actuelle, en se fixant pour objectif principal d’aider les parents à surmonter la perte de leur enfant et de soutenir le processus de deuil. Le stade de la gros- sesse auquel survient la perte de l’enfant est secondaire par rapport au chagrin qu’éprouvent les parents. Le désir d’enfant est fort et il date souvent de bien avant la grossesse. Même si l’enfant qu’ils attendaient depuis longtemps naît sans vie, beaucoup de parents le consi- dèrent comme un membre à part entière de leur famille.
Nous souhaitons dès lors supprimer le seuil de 140 jours de grossesse requis pour l’établissement de l’acte facultatif. Il a été dit plus haut que ce seuil a été abaissé par la loi de 2018 pour tenir compte du fait que les parents subissent également une perte impor- tante lorsque la grossesse a duré moins de 180 jours.
Mais la limite de 140 jours de grossesse est, elle aussi, arbitraire. En effet, l’idée de l’enfant à naître est déjà bien réelle pour certains parents avant la grossesse ou à un stade très précoce de celle-ci.
Les parents doivent par ailleurs avoir le choix de men- tionner le prénom et/ou le nom de famille de leur enfant lors de l’inscription, sans que cela confère à celui-ci une personnalité juridique. Cela permettra également au père de reconnaître l’enfant si les parents ne sont pas mariés et de l’aider à faire son deuil. Nous soulignons à nouveau que l’octroi du nom de famille n’aura pas d’autres conséquences juridiques, notamment en ce qui concerne les enfants que le couple aura éventuellement par la suite.
Nous avons résolument choisi de ne pas établir de lien entre la proposition de supprimer le seuil prévu pour
C H A M B R E 3 e S E S S I O N D E L A 5 5 e L É G I S L A T U R E 2020 2021 K A M E R • 3 e Z I T T I N G VA N D E 5 5 e Z I T T I N G S P E R I O D E
schaffen en de levensvatbaarheidsgrens. Het voorstel wil enkel tegemoetkomen aan een nood tot ondersteuning van rouwende ouders. De facultatieve akte ressorteert op geen enkele wijze rechtsgevolgen en geeft geen rechtspersoonlijkheid aan de foetus. Het is enkel de bedoeling om ouders die daar nood aan hebben een vorm van erkenning te geven.
Het onderliggende wetsvoorstel doet ook uitdrukkelijk geen afbreuk aan het recht op abortus. Net door de link niet te maken met de levensvatbaarheidsgrens heeft het wetsvoorstel geen enkele andere functie dan rouwende ouders ondersteunen. Dit geldt evenzeer voor een vrouw die voor een zwangerschapsafbreking heeft gekozen.
Ook zij kan, om welke reden dan ook, het idee van het kindje wel willen erkennen. Het recht op abortus doet geen afbreuk aan het recht op rouw, en omgekeerd.
Kristien VAN VAERENBERGH (N-VA) Sophie DE WIT (N-VA)
l’établissement de l’acte facultatif et la limite de viabilité.
La présente proposition de loi vise seulement à répondre à la nécessité de soutenir les parents endeuillés. L’acte facultatif n’a aucun effet juridique et il ne conférera pas de personnalité juridique au fœtus. Le but est uniquement d’accorder une forme de reconnaissance aux parents qui en ont besoin.
Nous avons par ailleurs choisi expressément de ne pas porter atteinte au droit à l’avortement. La présente proposition de loi a pour seule fonction de soutenir les parents endeuillés et elle se garde à cet effet d’établir un lien avec la limite de viabilité. Une femme qui a opté pour une interruption de grossesse mais qui souhaite, pour quelque motif que ce soit, reconnaître l’idée de l’enfant pourra également bénéficier de cette réglementation.
Le droit à l’avortement ne porte pas atteinte au droit de faire son deuil et inversement.
5 1606/001
DOC 55
WETSVOORSTEL
Artikel 1
Deze wet regelt een aangelegenheid zoals bedoeld in artikel 74 van de Grondwet.
Art. 2
In artikel 58, § 2, van het Burgerlijk Wetboek worden de woorden “honderdveertig dagen tot” vervangen door de woorden “minder dan”.
Art. 3
In artikel 59, 6°, van hetzelfde Wetboek worden de woorden “waarvan de moeder bevallen is na een zwan- gerschapsduur van honderdtachtig dagen te rekenen van de verwekking” opgeheven.
5 oktober 2020
Kristien VAN VAERENBERGH (N-VA) Sophie DE WIT (N-VA)
PROPOSITION DE LOI
Article 1er
La présente loi règle une matière visée à l’article 74 de la Constitution.
Art. 2
Dans l’article 58, § 2, du Code civil, les mots “cent- quarante jours à” sont remplacés par les mots “moins de”.
Art. 3
Dans l’article 59, 6°, du même Code, les mots “dont la mère a accouché après une grossesse de cent-quatre- vingts jours à dater de la conception” sont abrogés.
5 octobre 2020