L'accès des travailleurs salariés et indépendants à la sécurité sociale en Belgique

(1)

Vrije Universiteit Brussel

Van Limberghen, Guido; Bertrand, Océane; Dumont, Daniel; Fontaine, Maxime; Tojerow, Ilan;

Cantillon, Bea; Louckx, Freek; Delanghe, Heleen; Hermans, Karen; Marchal, Sarah

Publication date:

2021

Document Version:

Final published version Link to publication

Citation for published version (APA):

Van Limberghen, G., Bertrand, O., Dumont, D., Fontaine, M., Tojerow, I., Cantillon, B., ... Marchal, S. (2021).

L'accès des travailleurs salariés et indépendants à la sécurité sociale en Belgique. FOD Sociale Zekerheid.

General rights

Copyright and moral rights for the publications made accessible in the public portal are retained by the authors and/or other copyright owners and it is a condition of accessing publications that users recognise and abide by the legal requirements associated with these rights.

• Users may download and print one copy of any publication from the public portal for the purpose of private study or research.

• You may not further distribute the material or use it for any profit-making activity or commercial gain • You may freely distribute the URL identifying the publication in the public portal

Take down policy

If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately and investigate your claim.

Download date: 09. May. 2022

(2)

L’accès des travailleurs salariés et indépendants à la sécurité sociale en

Belgique

Mission d’étude pour le SPF Sécurité sociale 2019-DGBESOC-SOC PROTECT

Rapport final

Vrije Universiteit Brussel Guido Van Limberghen Université libre de Bruxelles

Océane Bertrand, Daniel Dumont, Maxime Fontaine, Ilan Tojerow Universiteit Antwerpen

Bea Cantillon, Heleen Delanghe, Karen Hermans, Freek Louckx, Sarah Marchal

Novembre 2020

(3)

II

Voorwoord

Aanbeveling nr. 2019/C 387/01 van 8 november 2019 van de Raad met betrekking tot de toegang tot sociale bescherming voor werknemers en zelfstandigen verzoekt de lidstaten van de Europese Unie alle werknemers en zelfstandigen op hun grondgebied toegang te verschaffen tot adequate sociale bescherming in overeenstemming met de aanbeveling en met inachtneming van de bevoegdheden van de lidstaten om hun socialebeschermingsstelsels in te richten. De lidstaten wordt aanbevolen om de aanbeveling zo spoedig mogelijk uit te voeren en uiterlijk op 15 mei 2021 een plan met de daartoe te nemen maatregelen in te dienen.

De Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid vertrouwde een studie dienaangaande toe aan een multidisciplinair onderzoeksteam, samengesteld door de Universiteit Antwerpen (Bea Cantillon, Heleen Delanghe, Karen Hermans en Sara Marchal -Departement Sociologie- en Freek Louckx – Faculteit Rechten), de Université Libre de Bruxelles (Océane Bertrand, Maxime Fontaine en Ilan Tojerow - DULBEA- en Daniel Dumont -Centre de Droit Public), en de Vrije Universiteit Brussel (Guido Van Limberghen - Vakgroep Publiek Recht).

De onderzoekers mochten een beroep doen op de expertise en knowhow van een begeleidingsgroep die als volgt werd samengesteld door de opdrachtgever: Julie Delforge, Christian Dekeyser, Marianne Gratia, Silke Laenen, Lelie Peter, Muriel Rabau, Rudi Van Dam en Koen Vleminckx.

We zijn hen allen erkentelijkheid voor hun betrokkenheid bij onze werkzaamheden.

Voorts danken we Philip Bauwelinck, Frédérique Coenen, Florence Delogne, Veerle De Maesschalk, Annemarie De Maeyer, Julie Devlaminck, Annick Floreal, Daniil Gvardeitsev, Ann Jonckers, Anne Kirsch, Véronique Pertry, Jean-François Simon, Lut Sommerijns, Lien Tam Co, Wouter Van Damme en Pieter Vermeulen. We mochten van hen antwoorden op onze vragen, bijkomende informatie of toelichting ontvangen. Zij gaven daarbij blijk van een zeer gedegen kennis en expertise.

Wij danken tot slot de Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid voor het in ons gestelde vertrouwen en drukken de hoop uit dat de door ons geformuleerde aanbevelingen en remediëringspistes de bevoegde instanties kunnen ondersteunen in hun inspanningen voor een nog grotere toegankelijkheid van alle werknemers en zelfstandigen tot een nog adequatere sociale bescherming.

De leden van het onderzoeksteam

(4)

III

Inhoud

CITEERWIJZEN EN AFKORTINGEN ... XV RÉSUMÉ OPÉRATIONNEL ... XXVI PREMIÈRE PARTIE DE L’ÉTUDE ... XXVI DEUXIÈME PARTIE DE L’ÉTUDE ... XXVII TROISIÈME PARTIE DE L’ÉTUDE ... XXVII QUATRIÈME PARTIE DE L’ÉTUDE ... XXXII SYNTHÈSE ... XXXIII

INTRODUCTION ... XXXIII La Recommandation du 8 novembre 2019 ... XXXIV But et structure de la recherche ... XXXVI PARTIE 1.ANALYSE JURIDIQUE ET SOCIO-ÉCONOMIQUE DES SYSTÈMES DE SÉCURITÉ SOCIALE EN BELGIQUE ... XLII Chapitre 1. Champ d’application personnel ... XLII Chapitre 2. Cotisations sociales ... XLIV Chapitre 3. Charte de l’assuré social ... XLV PARTIE 2.ANALYSE JURIDIQUE ET SOCIO-ÉCONOMIQUE DES RÉGIMES DE SÉCURITÉ SOCIALE EN BELGIQUE ... XLVI Chapitre 1. Assurance soins de santé ... XLVI A. Couverture formelle ... XLVI B. Couverture efficace ... XLVI C. Adéquation ... XLVII D. Transparence ... XLVII Chapitre 2. Assurance maladie-invalidité ... XLVII A. Couverture formelle ... XLVII B. Couverture efficace ... XLVIII 1. Stages d’attente ... XLVIII 2. Préservation du statut d’ayant droit ... L 3. Entrée du droit des prestations sociales ... L 4. Durée des prestations sociales ... L C. Adéquation ... LI 1. Premier paiement des prestations sociales ... LI 2. Montant des prestations et prestations minimales ... LI 3. Activation, réinsertion et cumul des prestations sociales avec un revenu professionnel ... LII D. Transparence ... LIII Chapitre 3. Assurance maternité ... LIII A. Couverture formelle ... LIII B. Couverture efficace ... LIII 1. Stages d’attente ... LIII 2. Préservation du statut d’ayant droit ... LV 3. Entrée du droit des prestations sociales ... LV 4. Durée des prestations sociales ... LVI C. Adéquation ... LVI 1. Premier paiement des prestations sociales ... LVI 2. Montant des prestations et prestations minimales ... LVII a. Repos de maternité ... LVII b. Congé de paternité, congé d’adoption et congé parental d'accueil ... LVIII 3. Activation et cumul des prestations sociales avec un revenu professionnel ... LVIII D. Transparence ... LVIII Chapitre 4. Assurances accidents du travail et maladies professionnelles ... LIX A. Couverture formelle ... LIX B. Couverture efficace ... LX

(5)

IV

C. Adéquation ... LXI 1. Premier paiement des prestations sociales ... LXI 2. Montant des prestations et prestations minimales ... LXI 3. Activation, réinsertion et cumul des prestations sociales avec un revenu professionnel ... LXII D. Transparence ... LXIII Chapitre 5. Assurance-chômage et droit passerelle ... LXIII A. Couverture formelle ... LXIII B. Couverture efficace ... LXIV 1. Stages d’attente et conditions de carrière ... LXIV 2. Entrée du droit des prestations sociales ... LXV 3. Durée des prestations sociales ... LXVI C. Adéquation ... LXVI 1. Premier paiement des prestations sociales ... LXVI 2. Montant des prestations et prestations minimales ... LXVI 3. Activation, réinsertion et cumul des prestations sociales avec un revenu du travail ... LXVII D. Transparence ... LXVIII Chapitre 6. Assurance pension de retraite et pension de survie ... LXVIII A. Couverture formelle ... LXVIII 1. Assurances légales ... LXVIII 2. Assurance complémentaire ... LXIX B. Couverture efficace ... LXX 1. Stages d’attente et conditions de carrière ... LXX 2. Entrée du droit des prestations sociales ... LXX 3. Durée des pensions ... LXXI C. Adéquation ... LXXI 1. Période du premier versement des pensions ... LXXI 2. Montant des prestations ... LXXI a. Pension légale ... LXXI b. Pension complémentaires ... LXXIII 3. Activation et cumul des pensions avec un revenu du travail ... LXXIII D. Transparence ... LXXIII PARTIE 3.DIAGNOSTIC ET MESURES CORRECTIVES ... LXXIV Chapitre 1. Couverture formelle ... LXXIV Chapitre 2. Couverture effective ... LXXVII Chapitre 3. Adéquation ... LXXX Chapitre 4. Transparence ... LXXXVI PARTIE 4. PISTES DE CORRECTION PAR RISQUE SOCIAL ET PAR CATÉGORIE DE TRAVAIL ... LXXXVII

INTRODUCTION ... 1

DEEL 1. JURIDISCHE EN SOCIO-ECONOMISCHE ANALYSE VAN DE SOCIALEVERZEKERINGSSYSTEMEN IN BELGIË ... 10

HOOFDSTUK 1.PERSONEEL TOEPASSINGSGEBIED VAN DE SOCIALEVERZEKERINGSSYSTEMEN ... 11

A. Personeel toepassingsgebied van het socialeverzekeringssysteem voor werknemers ... 11

1. Verplichte verzekering ... 14

2. Vrijwillige verzekering ... 16

3. Uitgesloten werknemers ... 16

B. Personeel toepassingsgebied van het socialeverzekeringssysteem voor zelfstandigen ... 18

3. Uitgesloten zelfstandigen ... 24

C. Ambtenaren van de Belgische Staat ... 26

D. Sociaal verzekerden met een gemengde loopbaan ... 27

E. Deelbesluit ... 27

(6)

V

HOOFDSTUK 2.SOCIALEZEKERHEIDSBIJDRAGEN VOOR WERKNEMERS, ZELFSTANDIGEN EN AMBTENAREN ... 31

A. Socialezekerheidsbijdragen in het socialeverzekeringssysteem voor werknemers ... 31

1. Bijdragebasis en schommelingen in de werknemerslonen ... 32

2. Verhouding tussen bijdragen en draagkracht van de werknemers ... 34

3. Vermindering en vrijstelling van werknemersbijdragen ... 34

a. Werkbonus ... 35

b. Bijdragevermindering voor werknemers in herstructurering ... 37

B. Socialeverzekeringsbijdragen in het socialeverzekeringssysteem voor zelfstandigen ... 38

1. Bijdragebasis en schommelingen in de beroepsinkomsten van de zelfstandigen ... 40

2. Verhouding tussen bijdragen en draagkracht van de zelfstandigen ... 44

3. Vermindering en vrijstelling van zelfstandigenbijdragen ... 48

C. Bijdragen voor ambtenaren van de Belgische Staat ... 50

D. Bijdragen voor sociaal verzekerden met een gemengde loopbaan ... 51

1. Gelijktijdige uitoefening van activiteiten in verschillende hoedanigheden ... 51

2. Achtereenvolgende uitoefening van activiteiten in verschillende hoedanigheden ... 53

HOOFDSTUK 3. HANDVEST VAN DE SOCIAAL VERZEKERDE ... 58

A. Toepassingsgebied van het handvest van de sociaal verzekerde ... 58

B. Verzoek tot toekenning van socialezekerheidsprestaties ... 59

C. Verplichtingen inzake informatieverstrekking en raadgeving... 59

D. Toekenning van socialezekerheidsprestaties ... 61

1. Termijn voor het nemen van een beslissing ... 61

3. Eerste betaling van een toegekende uitkering ... 62

E. Deelbesluit ... 62

DEEL 2. ALGEMENE JURIDISCHE EN SOCIO-ECONOMISCHE ANALYSE VAN DE BELGISCHE SOCIALEZEKERHEIDSREGELINGEN ... 65

HOOFDSTUK 1.VERZEKERING VOOR GENEESKUNDIGE VERZORGING ... 67

A. Formele verzekeringsdekking ... 68

B. Effectieve verzekeringsdekking ... 70

1. Wachttijden en loopbaanduurvoorwaarden ... 71

2. Behoud van de hoedanigheid van gerechtigde ... 72

C. Adequaatheid ... 72

D. Transparantie ... 75

1. Uitvoering van het handvest van de sociaal verzekerde ... 75

2. Informatie over individuele rechten en verplichtingen ... 76

HOOFDSTUK 2.ARBEIDSONGESCHIKTHEIDSVERZEKERINGEN ... 79

a. Verplichte verzekering in de arbeidsongeschiktheidsverzekering voor werknemers ... 81

b. Verplichte verzekering in de arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zeelieden ... 82

c. Verplichte verzekering in de arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen ... 82

3. Gevallen van uitsluiting ... 84

a. Uitsluiting van de arbeidsongeschiktheidsverzekering voor werknemers ... 84

b. Uitsluiting van de arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zeelieden ... 84

c. Uitsluiting van de arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen ... 84

d. Uitsluiting van alle arbeidsongeschiktheidsverzekeringen ... 86

1. Wachttijden ... 87

a. Wachttijden in de arbeidsongeschiktheidsverzekering voor werknemers ... 87

b. Wachttijden in de arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zeelieden ... 89

(7)

VI

c. Wachttijden in de arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen ... 90

2. Behoud, overdraagbaarheid en accumulatie van (deels) volbrachte wachttijden ... 90

a. Behoud van een wachttijd in de arbeidsongeschiktheidsverzekering voor werknemers ... 91

b. Behoud van een wachttijd in de arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zeelieden ... 93

c. Behoud van een wachttijd in de arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen ... 94

d. Gelijktijdige vervulling van wachttijden ... 95

e. Accumulatie van wachttijden in meer dan één arbeidsongeschiktheidsverzekering ... 95

3. Ingang van het recht op de socialezekerheidsprestaties ... 97

a. Socialezekerheidsprestaties in de arbeidsongeschiktheidsverzekering voor werknemers ... 97

b. Socialezekerheidsprestaties in de arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zeelieden... 97

c. Socialezekerheidsprestaties in de arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen ... 98

4. Looptijd van de socialezekerheidsprestaties ... 98

1. Termijn voor de eersteuitkering van de prestaties ... 100

a. Socialezekerheidsprestaties in de arbeidsongeschiktheidsverzekering voor werknemers ... 100

b. Socialezekerheidsprestaties in de arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zeelieden... 100

c. Socialezekerheidsprestaties in de arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen ... 101

2. Hoogte van de uitkeringen ... 101

a. Hoogte van de uitkeringen in de arbeidsongeschiktheidsverzekering voor werknemers ... 102

b. Hoogte van de uitkeringen in de arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zeelieden ... 105

c. Hoogte van de uitkeringen in de arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen ... 106

d. Gelijktijdige toekenning van uitkeringen in meer dan één arbeidsongeschiktheidsverzekering .... 107

3. Minimumuitkeringen ... 108

a. Minimumuitkeringen in de arbeidsongeschiktheidsverzekering voor werknemers ... 109

b. Minimumuitkeringen in de arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zeelieden ... 109

c. Minimumuitkeringen in de arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen ... 110

4. Activerings- en re-integratieprestaties... 111

a. Arbeidsongeschiktheidsverzekering voor werknemers ... 111

1° Re-integratieplannen ... 111

2° Beroepsherscholingsbevorderende prestaties... 113

3° Toelating tot hervatting van de arbeid door gedeeltelijk arbeidsongeschikte personen ... 116

4° Cumulatie van arbeidsongeschiktheidsuitkeringen met een inkomen uit arbeid ... 118

b. Arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zeelieden ... 119

1° Revalidatie en beroepsherscholing ... 119

c. Arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen ... 120

1.Arbeidsongeschiktheidsverzekering voor werknemers ... 123

2. Arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zeelieden ... 124

3.Arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen ... 125

1. Formele verzekeringsdekking... 126

2. Effectieve verzekeringsdekking ... 127

a. Wachttijden ... 127

b. Behoud van de hoedanigheid van gerechtigde ... 130

c. Ingang van het recht op prestaties in de onderzochte socialezekerheidsregelingen ... 131

d. Looptijd van de prestaties in de onderzochte socialezekerheidsregelingen ... 131

3. Adequaatheid ... 131

a. Termijn voor de eerste uitkering van de prestaties... 131

b. Hoogte van de uitkeringen en minimumbedragen ervan ... 132

c. Activerings- en re-integratieprestaties en cumulatie van prestaties met inkomen uit arbeid ... 133

4. Transparantie ... 134

(8)

VII

HOOFDSTUK 3.OUDERSCHAPSVERZEKERINGEN ... 136

1. Wachttijden ... 139

a. Wachttijden in de ouderschapsverzekering voor werknemers ... 139

b. Wachttijden in de ouderschapsverzekering voor zeelieden ... 141

c. Wachttijden in de ouderschapsverzekering voor zelfstandigen ... 141

2. Behoud, overdraagbaarheid en accumulatie van (deels) volbrachte wachttijden ... 142

a. Behoud van een wachttijd in de ouderschapsverzekering voor werknemers ... 143

b. Behoud van een wachttijd in de ouderschapsverzekering voor zeelieden ... 145

c. Behoud van een wachttijd in de ouderschapsverzekering voor zelfstandigen ... 145

d. Gelijktijdige vervulling van wachttijden in meer dan een ouderschapsverzekering ... 146

e. Accumulatie van wachttijden in meer dan een ouderschapsverzekering ... 147

3. Ingang van het recht op de prestaties ... 149

a. Socialezekerheidsprestaties in de ouderschapsverzekering voor werknemers ... 149

b. Socialezekerheidsprestaties in de ouderschapsverzekering voor zeelieden ... 149

c. Socialezekerheidsprestaties in de ouderschapsverzekering voor zelfstandigen ... 149

a. Moederschapsrust ... 150

1° Ouderschapsverzekering voor werknemers ... 150

2° Ouderschapsverzekering voor zeelieden ... 151

3° Ouderschapsverzekering voor zelfstandigen ... 151

b. Vaderschaps- en geboorteverlof ... 152

c. Adoptie- en pleegouderverlof ... 152

1. Termijn voor de eerste uitkering van de prestaties ... 153

a. Socialezekerheidsprestaties in de ouderschapsverzekering voor werknemers ... 153

b. Socialezekerheidsprestaties in de ouderschapsverzekering voor zeelieden ... 154

c. Socialezekerheidsprestaties in de ouderschapsverzekering voor zelfstandigen ... 155

a. Hoogte van de uitkeringen in de ouderschapsverzekering voor werknemers ... 156

1° Moederschapsuitkeringen ... 156

2° Uitkeringen tijdens perioden van moederschapsbescherming ... 159

3° Uitkeringen voor vaderschaps- en geboorteverlof, adoptieverlof en pleegouderverlof... 160

b. Hoogte van de uitkeringen in de ouderschapsverzekering voor zeelieden ... 161

2° Uitkeringen voor vaderschapsverlof en adoptieverlof ... 162

c. Hoogte van de uitkeringen in de ouderschapsverzekering voor zelfstandigen ... 162

d. Gelijktijdige toekenning van uitkeringen in meer dan één ouderschapsverzekering ... 164

a. Minimumuitkeringen in de ouderschapsverzekering voor werknemers ... 165

b. Minimumuitkeringen in de ouderschapsverzekering voor zeelieden ... 166

c. Minimumuitkeringen in de ouderschapsverzekering voor zelfstandigen ... 166

4. Activering en cumulatie met beroepsinkomsten ... 166

a. Ouderschapsverzekering voor werknemers ... 166

b. Ouderschapsverzekering voor zeelieden ... 167

c. Ouderschapsverzekering voor zelfstandigen ... 168

1.Ouderschapsverzekering voor werknemers... 169

2.Ouderschapsverzekering voor zeelieden ... 170

3.Ouderschapsverzekering voor zelfstandigen ... 171

(9)

VIII

a. Wachttijden ... 173

b. Behoud van de hoedanigheid van gerechtigde ... 175

c. Ingang van het recht op de prestaties in de onderzochte socialezekerheidsregelingen ... 176

d. Looptijd van de prestaties in de onderzochte socialezekerheidsregelingen ... 176

2° Uitkeringen voor vaderschaps- of geboorteverlof, adoptieverlof en pleegouderverlof ... 179

c. Activerings- en re-integratieprestaties en cumulatie van prestaties met een inkomen uit arbeid . 180 4. Transparantie ... 180

HOOFDSTUK 4. ARBEIDSONGEVALLEN- EN BEROEPSZIEKTEVERZEKERINGEN ... 182

a. Verplichte verzekering in de verzekeringen private sector ... 186

b. Verplichte verzekering in de verzekering publieke sector ... 188

2. Vrije verzekering ... 188

a. Uitsluiting van de verzekeringen private sector en de verzekering publieke sector ... 189

1° Uitsluiting inzake arbeids(weg)ongevallen ... 189

2° Uitsluiting inzake beroepsziekten ... 191

b. Ontbreken van elke socialezekerheidsbescherming ... 192

2. Ingang van het recht op arbeidsongevallen- en beroepsziektevergoedingen... 194

a. Socialezekerheidsprestaties in de verzekeringen private sector ... 194

1° Socialezekerheidsprestaties in de arbeidsongevallenverzekering voor werknemers ... 194

2° Socialezekerheidsprestaties in de beroepsziekteverzekering voor werknemers ... 195

b. Socialezekerheidsprestaties in de verzekering publieke sector. ... 195

c. Socialezekerheidsprestaties voor zelfstandigen ... 196

3. Looptijd van de arbeidsongevallen- en beroepsziektevergoedingen ... 196

a. Socialezekerheidsprestaties in de verzekeringen private sector ... 198

1° Socialezekerheidsprestaties in de arbeidsongevallenverzekering voor werknemers ... 198

2° Socialezekerheidsprestaties in de beroepsziekteverzekering voor werknemers ... 199

b. Socialezekerheidsprestaties in de verzekering publieke sector. ... 199

c. Socialezekerheidsprestaties voor zelfstandigen ... 200

a. Inkomensvervangende vergoedingen in de verzekeringen private sector ... 201

b. Inkomensvervangende vergoedingen in de verzekering publieke sector ... 206

c. Inkomensvervangende uitkeringen voor zelfstandigen ... 208

d. Cumulatie van inkomensvervangende vergoedingen en uitkeringen ... 209

1° Cumulatie in de verzekeringen private sector en de verzekering publieke sector ... 210

2° Cumulatie met socialezekerheidsprestaties voor zelfstandigen ... 211

a. Activerings- en re-integratieprestaties in de verzekeringen private sector ... 212

1° Prestaties in de arbeidsongeschiktheidsverzekering voor werknemers ... 213

2° Specifieke preventie in de beroepsziekteverzekering ... 215

3° Hervatting van arbeid en cumulatie met arbeidsinkomen in de verzekeringen private sector . 215 b. Activerings- en re-integratieprestaties in de verzekering publieke sector ... 216

1° Prestaties in de arbeidsongeschiktheidsverzekering voor werknemers ... 216

2° Preventie bij beroepsziekten ... 217

3° Hervatting van arbeid en cumulatie met arbeidsinkomen in de verzekering publieke sector ... 217

(10)

IX

c. Activerings- en re-integratieprestaties voor zelfstandigen ... 218

1.Verzekeringen private sector ... 219

2.Verzekering publieke sector ... 221

3.Socialezekerheidsprestaties voor zelfstandigen ... 222

HOOFDSTUK 5. WERKLOOSHEIDSVERZEKERING EN REGELING VAN HET OVERBRUGGINGSRECHT ... 231

a. Verplichte verzekering in de werkloosheidsverzekering ... 233

b. Verplichte verzekering in de wachtgeldenregeling voor zeelieden ... 235

c. Verplichte verzekering in de regeling van het overbruggingsrecht ... 235

a. Uitsluiting van de werkloosheidsverzekering ... 235

b. Uitsluiting van de regeling van het overbruggingsrecht ... 236

c. Uitsluiting van de werkloosheidsverzekering en de regeling van het overbruggingsrecht ... 237

a. Wachttijden en loopbaanduurvoorwaarden in de werkloosheidsverzekering ... 239

1° Wachttijd voor voltijdse werknemers ... 239

2° Wachttijd voor deeltijdse werknemers ... 241

3° Loopbaanduurvoorwaarden voor werklozen met bedrijfstoeslag ... 243

4° Beroepsinschakelingstijd voor jonge werklozen ... 243

b. Wachttijden in de wachtgeldenregeling ... 244

c. Wachttijden en loopbaanduurvoorwaarden in de regeling van het overbruggingsrecht... 244

2. Behoud en accumulatie van wachttijden en loopbaanduurvoorwaarden ... 245

a. Behoud van een wachttijd of loopbaanduurvoorwaarde in de werkloosheidsverzekering ... 245

1°. Wachttijd voor werkloosheidsuitkeringen ... 245

2°. Beroepsinschakelingstijd voor inschakelingsuitkeringen ... 247

b. Behoud van een (deels) volbrachte wachttijd in de wachtgeldenregeling ... 247

c. Behoud van een (deels) volbrachte wachttijd in de regeling van het overbruggingsrecht... 248

d. Gelijktijdige vervulling van wachttijden ... 248

e. Accumulatie van wachttijden in de socialezekerheidsregelingen ... 249

3. Ingang van het recht op prestaties... 250

a. Socialezekerheidsprestaties in de werkloosheidsverzekering ... 250

b. Socialezekerheidsprestaties in de wachtgeldenregeling voor zeelieden ... 251

c. Socialezekerheidsprestaties in de regeling van het overbruggingsrecht ... 251

a. Looptijd van socialezekerheidsprestaties in de werkloosheidsverzekering ... 251

1° Looptijd van de eigenlijke werkloosheidsuitkeringen ... 251

2° Looptijd van bijzondere werkloosheidsuitkeringen ... 252

b. Looptijd van socialezekerheidsprestaties in de wachtgeldenregeling ... 252

c. Looptijd van socialezekerheidsprestaties in de regeling van het overbruggingsrecht ... 253

a. Socialezekerheidsprestaties in de werkloosheidsverzekering ... 254

(11)

X

b. Socialezekerheidsprestaties in de wachtgeldenregeling voor zeelieden ... 255

c. Socialezekerheidsprestaties in de regeling van het overbruggingsrecht ... 255

a. Hoogte van de uitkeringen in de werkloosheidsverzekering ... 256

1° Werkloosheidsuitkeringen voor voltijdse werknemers ... 257

2° Werkloosheidsuitkeringen voor deeltijdse werknemers met behoud van rechten ... 260

3° Werkloosheidsuitkeringen voor vrijwillig deeltijdse werknemers ... 263

4° Bijzondere werkloosheidsuitkeringen ... 266

b. Hoogte van socialezekerheidsprestaties in de wachtgeldenregeling ... 268

c. Hoogte van de socialezekerheidsprestaties in de regeling van het overbruggingsrecht ... 269

a. Minimumuitkeringen in de werkloosheidsverzekering ... 270

b. Minimumuitkeringen in de wachtgeldenregeling ... 271

c. Minimumuitkeringen in de regeling van het overbruggingsrecht ... 271

a. Activerings- en re-integratieprestaties in de werkloosheidsverzekering ... 271

1° Regels die de activering en re-integratie van werklozen ten goede komen ... 272

2° Tewerkstellingsbevorderende prestaties ... 272

3° Opleidingsondersteunende prestaties ... 274

4° Cumulatie van eigenlijke werkloosheidsuitkeringen met een inkomen uit arbeid ... 275

b. Activerings- en re-integratieprestaties in de wachtgeldenregeling ... 278

1° Tewerkstellingsbevorderende en opleidingsondersteunende prestaties ... 278

2° Cumulatie van wachtgelden met een inkomen uit arbeid ... 279

c. Activerings- en re-integratieprestaties in de regeling van het overbruggingsrecht ... 279

1. Werkloosheidsverzekering ... 281

2. Wachtgeldenregeling ... 283

3. Regeling van het overbruggingsrecht ... 283

a. Wachttijden en loopbaanduurvoorwaarden ... 286

b. Ingang van het recht op prestaties in de onderzochte socialezekerheidsregelingen ... 288

c. Looptijd van de prestaties in de onderzochte socialezekerheidsregelingen ... 288

HOOFDSTUK 6.RUST- EN OVERLEVINGSPENSIOENVERZEKERINGEN ... 293

a. Verplichte verzekering in de wettelijke pensioenverzekering voor werknemers ... 295

b. Verplichte verzekering in de wettelijke pensioenverzekering voor zelfstandigen ... 296

c. Verplichte verzekering in de wettelijke pensioenverzekering voor ambtenaren ... 296

a. Vrijwillige pensioenverzekering voor werknemers... 297

b. Vrijwillige pensioenverzekering voor zelfstandigen ... 298

c. Vrijwillige pensioenverzekering voor ambtenaren van de Belgische Staat ... 299

a. Uitsluiting van wettelijke en buitenwettelijke pensioenen voor werknemers ... 300

b. Uitsluiting van wettelijke en buitenwettelijke pensioenen voor zelfstandigen ... 301

c. Uitsluiting van wettelijke en buitenwettelijke pensioenen voor ambtenaren ... 303

d. Uitsluiting van alle wettelijke en buitenwettelijke pensioenen ... 303

(12)

XI

a. Wettelijke en buitenwettelijke aanvullende pensioenen van werknemers ... 305

1° Wettelijke werknemerspensioenen ... 305

2°Buitenwettelijke aanvullende werknemerspensioenen ... 307

b. Wettelijke en buitenwettelijke aanvullende pensioenen van zelfstandigen ... 308

1° Wettelijke zelfstandigenpensioenen ... 308

2° Buitenwettelijke aanvullende zelfstandigenpensioenen ... 309

c. Wettelijke pensioenen van ambtenaren van de Belgische Staat ... 309

2. Behoud en accumulatie van wachttijden en loopbaanduurvoorwaarden ... 311

a. Behoud in de wettelijke pensioenverzekeringen ... 311

b. Gelijktijdige vervulling in de wettelijke pensioenverzekeringen ... 312

c. Accumulatie in de wettelijke pensioenverzekeringen ... 313

d. Overdracht van rechten in opbouw in buitenwettelijke aanvullende pensioenverzekeringen ... 315

3. Ingang van het recht op pensioenen ... 316

a. Pensioenen in de wettelijke pensioenverzekeringen ... 316

b. Pensioenen in de buitenwettelijke aanvullende pensioenverzekeringen ... 317

4. Looptijd van pensioenen ... 318

1. Termijn voor de eerste uitkering van pensioenen ... 319

a. Pensioenen in de wettelijke pensioenverzekeringen ... 319

b. Pensioenen in de buitenwettelijke aanvullende pensioenverzekeringen ... 320

2. Hoogte van de pensioenen ... 320

a. Hoogte van de pensioenen in de wettelijke pensioenverzekering voor werknemers ... 320

b. Hoogte van de pensioenen in de wettelijke pensioenverzekering voor zelfstandigen ... 324

c. Hoogte van de pensioenen in de wettelijke pensioenverzekering voor ambtenaren ... 326

d. Cumulatie van werknemers-, zelfstandigen- en ambtenarenpensioenen ... 328

e. Hoogte van buitenwettelijke aanvullende pensioenen ... 330

1° Hoogte van de buitenwettelijke aanvullende pensioenen voor werknemers... 331

2° Hoogte van de buitenwettelijke aanvullende pensioenen voor zelfstandigen ... 332

3. Minimumpensioenen ... 333

4. Activering en cumulatie van pensioenen met beroepsinkomsten ... 335

1.Uitvoering van het handvest van de sociaal verzekerden ... 336

a. Pensioenverzekering voor werknemers ... 337

b. Pensioenverzekering voor zelfstandigen ... 337

c. Pensioenen voor ambtenaren van de Belgische Staat ... 338

2. Informatieverstrekking over individuele rechten en plichten ... 339

a. Wettelijke pensioenen ... 339

1° Verplichting tot het verstrekken van pensioenramingen en loopbaanoverzichten ... 339

2° Informatieverstrekking via de websites van de bevoegde pensioeninstellingen ... 340

b. Buitenwettelijke aanvullende pensioenen ... 341

1° Informatieverplichtingen van de pensioeninstellingen ... 342

2° Informatieverstrekking door federale instellingen ... 343

a. Wettelijke pensioenverzekeringen ... 345

b. Buitenwettelijke aanvullende pensioenregelingen ... 346

a. Wachttijden en loopbaanduurvoorwaarden ... 346

b. Ingang van het recht op wettelijke en buitenwettelijke aanvullende pensioenen ... 348

c. Looptijd van wettelijke en buitenwettelijke aanvullende pensioenen ... 348

a. Termijn voor de eerste uitkering van pensioenen ... 349

1° Wettelijke pensioenen ... 349

(13)

XII

2° Buitenwettelijke aanvullende pensioenen ... 351

DEEL 3. TOETSING VAN DE BELGISCHE SOCIALEZEKERHEIDSREGELINGEN AAN DE AANBEVELING TOEGANG SOCIALE BESCHERMING ... 353

HOOFDSTUK 1. FORMELE VERZEKERINGSDEKKING ... 354

A. Evaluatiekader ... 354

B. Toetsing aan de Aanbeveling Toegang Sociale Bescherming ... 357

1. Typische werknemers en voltijdse ambtenaren van de Belgische Staat ... 357

2. Atypische werknemers en deeltijdse ambtenaren van de Belgische Staat ... 361

a. Algemene regeling ... 361

b. Bijzondere regelingen ... 363

1° Analyse vanuit het perspectief van de sociale risico’s ... 366

2° Analyse op basis van de aard, omvang, duur en vergoeding van de arbeidsprestaties ... 371

3° Geïntegreerde aanbevelingen ... 374

3. Zelfstandigen ... 378

a. In het socialeverzekeringssysteem voor werknemers ondergebrachte zelfstandigen ... 381

b. Zelfstandigen met minimumbijdragen ... 381

c. Student-zelfstandigen ... 384

d. Uitgesloten helpers ... 385

e. Geïntegreerde aanbevelingen ... 387

4. Sociaal verzekerden met een gemengde loopbaan ... 390

C. Synthese van onze remediëringspistes ... 393

HOOFDSTUK 2. EFFECTIEVE VERZEKERINGSDEKKING ... 399

A. Evaluatiekader... 399

B. Toetsing aan de Aanbeveling Toegang Sociale Bescherming ... 402

a. Geneeskundige verzorging ... 403

1° Lengte van wachttijden ... 404

2° Behoud, samentelling en overdraagbaarheid van wachttijden... 406

3° Deelbesluit ... 406

b. Arbeidsongeschiktheid ... 406

c. Ouderschap ... 414

d. Arbeidsongevallen en beroepsziekten ... 421

1° Lengte van wachttijden waaraan zelfstandigen moeten voldoen ... 421

2° Huwelijks- of samenwoningsduurvoorwaarde ... 423

e. Werkloosheid ... 424

1° Lengte van wachttijden en loopbaanduurvoorwaarden ... 424

2° Behoud, samentelling en overdraagbaarheid van wachttijden en loopbaanduurvoorwaarden 427 3° Deelbesluit ... 429

f. Ouderdom en overlijden ... 430

1° Lengte van loopbaanduurvoorwaarden en wachttijden ... 431

2° Behoud, samentelling en overdraagbaarheid van loopbaanduurvoorwaarden en wachttijden 438 3° Deelbesluit ... 440

g. Vergelijking van wachttijden en loopbaanduurvoorwaarden voor de diverse sociale risico’s ... 441

2. Ingang van het recht ... 443

(14)

XIII

f. Globaal overzicht van onze aanbevelingen ... 453

3. Looptijd ... 454

g. Globaal overzicht van onze aanbevelingen ... 467

C. Synthese van onze remediëringspistes ... 469

HOOFDSTUK 3.ADEQUAATHEID VAN DE SOCIALEZEKERHEIDSREGELINGEN ... 475

A. Evaluatiekader... 475

B. Toetsing aan de Aanbeveling Toegang Sociale Bescherming ... 477

1. Adequaatheidsprobleem in de verzekering voor geneeskundige verzorging ... 477

2. Termijn voor de eerste betaling van socialezekerheidsprestaties ... 478

a. Overzicht van de termijnen voor de eerste betaling van uitkeringen ... 479

b. Toetsing aan de Aanbeveling Toegang Sociale Bescherming ... 480

1° Vergelijkende analyse in functie van de rechtspositie op de arbeidsmarkt en de aard van de arbeidsrelatie ... 481

2° Vergelijkende analyse in functie van de aard van het sociale risico ... 485

c. Deelbesluit ... 487

3. Waarborgen van een behoorlijke levensstandaard ... 488

a. Methodologie ... 489

b. Uitkeringspercentages getoetst aan de grondrechtelijke vervangingsratio’s ... 489

1° Modelgerechtigden ... 490

2° Vereiste vervangingsratio ... 490

3° Toetsing van de geanalyseerde uitkeringen ... 493

c. Arbeidsinkomensgrenzen en forfaitaire uitkeringen getoetst aan de grondrechtelijke vervangingsratio’s ... 498

1° Loon van een geschoold arbeider ... 499

d. Uitkeringen voor gerechtigden met een ander profiel dan de modelgerechtigde... 506

1° Redelijke verhouding... 506

e. Rechtspositie op de arbeidsmarkt en aard van de arbeidsrelatie ... 519

1° Arbeidsongeschiktheid ... 520

2° Ouderschap ... 521

3° Arbeidsongevallen en beroepsziekten ... 522

4°. Werkloosheid ... 524

5° Rust- en overlevingspensioenen ... 526

f. Deelbesluit ... 530

4. Vrijwaren van armoede ... 533

a. Keuze voor een socio-eonomische blik op de hoogte van socialezekerheidsuitkeringen ... 534

b. Methode... 535

c. Armoedematen... 539

1° Europese armoedegrenzen ... 539

2° Referentiebudgetten ... 540

(15)

XIV

d. Toetsing aan de armoedematen ... 542

1° Arbeidsongeschiktheid ... 543

2° Ouderschap ... 547

3° Werkloosheidsverzekering en overbruggingsrecht ... 551

4° Rust- en overlevingspensioenen ... 555

5° Overige ... 559

e. Deelbesluit ... 559

5. Socialezekerheidsbijdragen en adequaatheid van de socialezekerheidsregelingen ... 561

a. Bijdragebasis ... 563

b. Evenredigheid van de bijdragen ... 565

c. Bijdrageverminderingen en -vrijstellingen... 566

d. Deelbesluit ... 567

6. Bijdragen tot arbeidsmarktparticipatie ... 569

a. Activerings- en re-integratieprestaties ... 570

b. Cumulatie van uitkeringen met inkomen uit arbeid... 571

c. Deelbesluit ... 573

HOOFDSTUK 4.TRANSPARANTIE VAN DE SOCIALEZEKERHEIDSREGELINGEN ... 582

A. Evaluatiekader ... 582

B. Toetsing aan de Aanbeveling Toegang Sociale Bescherming ... 583

1. Sectorspecifieke uitvoering van het handvest van de sociaal verzekerde ... 584

a. Omschrijving van te verstrekken dienstige inlichtingen ... 584

b. Gevallen van ambtshalve onderzoek ... 585

2. Informatie over individuele rechten en verplichtingen ... 586

a. Omvang van de informatie ... 586

b. Online simulatoren en persoonlijke accounts ... 587

DEEL 4. REMEDIËRINGSPISTES PER SOCIAAL RISICO EN PER BEROEPSCATEGORIE ... 590

HOOFDSTUK 1.REMEDIËRINGSPISTES PER SOCIAAL RISICO ... 590

A. Verzekering voor geneeskundige verzorging ... 590

B. Arbeidsongeschiktheidsverzekeringen ... 592

C. Ouderschapsverzekeringen ... 595

D. Arbeidsongevallen- en beroepsziekteverzekeringen ... 598

E. Werkloosheidsverzekering, wachtgeldenregeling en overbruggingsrecht ... 600

F. Pensioenverzekeringen ... 604

HOOFDSTUK 2.REMEDIËRINGSPISTES PER RECHTSPOSITIE EN AARD VAN DE ARBEIDSRELATIE ... 608

A. Werknemers in het algemeen ... 608

B. Atypische werknemers ... 610

C. Ambtenaren van de Belgische Staat ... 613

D. Zelfstandigen ... 615

E. Sociaal verzekerden met een gemengde loopbaan ... 620

BIJLAGE 1. BEDRAG VAN HET DAGELIJKS WACHTGELD VOOR ZEELIEDEN ... 622

BIJLAGE 2. LOONROOSTER DER ZEELIEDEN ... 623

BIJLAGE 3. LIJST VAN TABELLEN ... 624

BIJLAGE 4. LIJST VAN FIGUREN ... 627

GERAADPLEEGDE LITERATUUR ... 628

(16)

XV

Citeerwijzen en afkortingen

1. Afkortingen

Voor andere afkortingen dan de hierna verkort geciteerde wetgeving wordt verwezen naar Interuniversitaire Commissie, Juridische Verwijzingen en afkortingen, http://www.vub.ac.be/RG/index.php?option=com_content&task=view&id=59&Itemid=221.

2. Afwijkende verwijzingsregels

Verwijzingen naar wetgeving bevatten geen vermelding van de publicatie in het Belgisch Staatsblad. De datum van publicatie in het Belgisch Staatsblad en de gecoördineerde versie van de wetsbepalingen kan worden teruggevonden op het internet (www.juridat.be/cgi_loi/wetgeving.pl).

Rechterlijke uitspraken waarvoor geen vermelding van een publicatie in een tijdschrift is opgenomen, kunnen worden teruggevonden op het internet:

- www.juridat.be/cgi_juris/jurn.pl (vonnissen en arresten van arbeidsrechtbanken, arbeidshoven en het Hof van Cassatie);

- www.const-court.be (arresten van het Grondwettelijk Hof);

- www.raadvst-consetat.be/?lang=en&page=index (arresten van de Raad van State);

- eur-lex.europa.eu/nl/index.htm (arresten van het Hof van Justitie);

- https://hudoc.echr.coe.int (arresten van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens).

Adviezen van de Nationale Arbeidsraad, uitgebracht vanaf 2001, kunnen worden geraadpleegd via het internet: http://www.cnt-nar.be/advies-lopende.htm.

Adviezen van het Algemeen Beheerscomité voor het sociaal statuut der zelfstandigen, uitgebracht vanaf 2009, kunnen worden geraadpleegd via het internet:

https://www.rsvz.be/nl/algemeen-beheerscomite-abc.

(17)

XVI 3. Verkort geciteerde wetgeving

Aanbeveling Toegang Sociale Bescherming

Aanbeveling nr. 2019/C 387/01 van 8 november 2019 van de Raad met betrekking tot de toegang tot sociale bescherming voor werknemers en zelfstandigen

Algemeen Reglement Inkomensgarantie Ouderen

Koninklijk besluit van 23 mei 2001 tot instelling van een algemeen reglement betreffende de inkomensgarantie voor ouderen

Algemeen Reglement Maatschappelijke Integratie

Koninklijk besluit van 11 juli 2002 houdende het algemeen reglement betreffende het recht op maatschappelijke integratie

Algemeen Reglement Sociaal Statuut Zelfstandigen

Koninklijk besluit van 19 december 1967 houdende algemeen reglement in uitvoering van het Koninklijk Besluit nr. 38 van 27 juli 1967, houdende inrichting van het sociaal statuut der zelfstandigen

Algemene Beginselenwet Sociale Zekerheid Werknemers

Wet van 29 juni 1981 houdende de algemene beginselen van de sociale zekerheid voor werknemers

Algemene Kinderbijslagwet

Bij wet van 4 april 2014 gewijzigde samengeordende wetten van 19 december 1939 betreffende de kinderbijslag voor loonarbeiders

Antidiscriminatiewet

Wet van 10 mei 2007 ter bestrijding van bepaalde vormen van discriminatie Antidiscriminatiewet Vrouwen en Mannen

Wet van 10 mei 2007 ter bestrijding van discriminatie tussen vrouwen en mannen Arbeidsongevallenbesluit

Koninklijk besluit van 21 december 1971 houdende uitvoering van sommige bepalingen van de arbeidsongevallenwet van 10 april 1971

Arbeidsongevallenbesluit Lokaal Overheidspersoneel

Koninklijk besluit van 13 juli 1970 betreffende de schadevergoeding ten gunste van sommige personeelsleden van overheidsdiensten of overheidsinstellingen van de lokale sector, voor arbeidsongevallen en voor ongevallen op de weg van en naar het werk

(18)

XVII Arbeidsongevallenbesluit Overheidspersoneel

Koninklijk besluit van 24 januari 1969 betreffende de schadevergoeding ten gunste van personeelsleden van de overheidssector, voor arbeidsongevallen en voor ongevallen op de weg naar en van het werk

Arbeidsongevallenwet

Arbeidsongevallenwet van 10 april 1971 Arbeidsongevallen- en Beroepsziektewet Overheidspersoneel

Wet van 3 juli 1967 houdende schadevergoeding voor arbeidsongevallen op de weg naar en van het werk en voor beroepsziekten in de openbare sector

Arbeidsovereenkomstenwet

Wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten Arbeidsrelatiewet

Artikelen 328 tot 343 van de Programmawet (I) van 27 december 2006 Arbeidswet Arbeidswet van 16 maart 1971

Basiswet Gedetineerden

Basiswet van 12 januari 2005 betreffende het gevangeniswezen en de rechtspositie van de gedetineerden

Bedrijfstoeslagbesluit

Koninklijk besluit van 3 mei 2007 tot regeling van het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag

Bedrijfstoeslag-CAO

Collectieve arbeidsovereenkomst nr. 17 van 19 december 1974 tot invoering van een regeling van aanvullende vergoeding ten gunste van sommige bejaarde werknemers, indien zij worden ontslagen, algemeen verbindend verklaard bij koninklijk besluit van 16 januari 1975

Beroepsziektebesluit Overheidspersoneel

Koninklijk besluit van 5 januari 1971 betreffende de schadevergoeding voor beroepsziekten in de overheidssector

Beroepsziektelijst

Koninklijk besluit van 28 maart 1969 houdende vaststelling van de lijst van beroepsziekten die aanleiding geven tot schadeloosstelling en tot vaststelling van de criteria waaraan de blootstelling aan het beroepsrisico voor sommige van deze ziekten moet voldoen

Beroepsziektewet

Koninklijk besluit van 3 juni 1970 houdende coördinatie van de wetsbepalingen betreffende de beroepsziekten

Besluit Aanvullende Pensioenen Werknemers

Koninklijk besluit van 14 november 2003 tot uitvoering van de wet van 28 april 2003 betreffende de aanvullende pensioenen en het belastingstelsel van die pensioenen en van sommige aanvullende voordelen inzake sociale zekerheid

(19)

XVIII Besluit Adoptieverlof Zelfstandigen

Koninklijk besluit van 20 december 2006 tot invoering van de toekenningsvoorwaarden van een adoptie-uitkering ten gunste van de zelfstandigen

Besluit Geneeskundige Verzorging en Uitkeringen

Koninklijk besluit van 3 juli 1996 tot uitvoering van de wet betreffende de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen

Besluit Mantelzorgverlof Zelfstandigen

Koninklijk besluit van 27 september 2015 houdende toekenning van een uitkering ten voordele van de zelfstandige die zijn beroepsactiviteit tijdelijk onderbreekt om zorgen te geven aan een persoon

Besluit Modernisering Zelfstandigenpensioenen

Koninklijk besluit van 25 april 1997 tot uitvoering van het koninklijk besluit van 30 januari 1997 betreffende het pensioenstelsel der zelfstandigen met toepassing van de artikelen 15 en 27 van de wet van 26 juli 1996 tot modernisering van de sociale zekerheid en tot vrijwaring van de leefbaarheid van de wettelijke pensioenstelsels en van artikel 3, § 1, 4°, van de wet van 26 juli 1996 strekkende tot realisatie van de budgettaire voorwaarden tot deelname van België aan de Europese en Monetaire Unie

Besluit Moederschapshulp Zelfstandigen

Koninklijk besluit van 17 januari 2006 tot invoering van een stelsel van uitkeringen voor moederschapshulp ten gunste van vrouwelijke zelfstandigen en tot wijziging van het koninklijk besluit van 12 december 2001 betreffende de dienstencheques

Besluit Overbruggingsrecht Zelfstandigen

Koninklijk besluit van 8 januari 2017 tot uitvoering van de wet van 22 december 2016 houdende invoering van een overbruggingsrecht ten gunste van zelfstandigen Besluit Pleegouderverlof Zelfstandigen

Koninklijk besluit van 23 maart 2019 tot invoering van de toekenningsvoorwaarden van een uitkering voor pleegouderverlof ten gunste van de zelfstandigen

Besluit Tegemoetkomingen Personen met een handicap

Koninklijk besluit van 6 juli 1987 betreffende de inkomensvervangende tegemoetkoming en de integratietegemoetkoming

Besluit Uitkerings- en Moederschapsverzekering Zelfstandigen

Koninklijk besluit van 20 juli 1971 houdende instelling van een uitkeringsverzekering en een moederschapsverzekering ten voordele van de zelfstandigen en van de meewerkende echtgenoten

Besluit Vaderschaps- en Geboorteverlof Zelfstandigen

Koninklijk besluit van 15 december 2019 tot uitvoering van artikel 18bis, § 5, van het koninklijk besluit nr. 38 van 27 juli 1967 houdende inrichting van het sociaal statuut der zelfstandigen

Besluitwet Maatschappelijke Veiligheid Zeelieden

Besluitwet van 7 februari 1945 betreffende de maatschappelijke veiligheid van de zeelieden ter koopvaardij

(20)

XIX Besluitwet Maatschappelijke Zekerheid

Besluitwet van 28 december 1944 betreffende de maatschappelijke zekerheid der arbeiders

Bijzondere Wet Hervorming Instellingen

Bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen BUPO-Verdrag

Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten, opgemaakt te New York op 19 december 1966, goedgekeurd bij wet van 15 mei 1981

BW Burgerlijk Wetboek van 21 maart 1804

CAO-Wet Wet 5 december 1968 betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités

Decreet Toelagen Gezinsbeleid

Decreet van 27 april 2018 tot regeling van de toelagen in het kader van het gezinsbeleid Decreet Vlaamse Sociale Bescherming

Decreet van 24 juni 2016 houdende de Vlaamse sociale bescherming Ecosoc-Verdrag

Internationaal Verdrag inzake Economische, Sociale en Culturele rechten, opgemaakt te New York op 19 december 1966, goedgekeurd bij wet van 15 mei 1981

ESH Europees Sociaal Handvest, ondertekend te Turijn op 18 oktober 1961, goedgekeurd bij wet van 11 juli 1990

Europese Code Sociale Zekerheid

Europese Code inzake Sociale Zekerheid, opgemaakt te Straatsburg op 16 april 1964, goedgekeurd bij wet van 26 mei 1969

Europees Verdrag betreffende sociale en medische bijstand

Europees Verdrag betreffende sociale en medische bijstand, opgemaakt te Parijs op 11 december 1953, goedgekeurd bij wet van 4 juli 1956

EU-Verdrag

Verdrag betreffende de Europese Unie van 7 februari 1992, gewijzigd bij het verdrag van Lissabon van 13 december 2007, goedgekeurd bij wet van 19 juni 2008

EVRM Europees Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens en de fundamentele vrijheden, ondertekend te Rome op 4 november 1950, goedgekeurd bij wet van 13 mei 1955

Ger. W. Gerechtelijk Wetboek van 10 oktober 1967 Grondwet Gecoördineerde Grondwet van 7 februari 1994

HESH Herziene Europees Sociaal Handvest, en de Bijlage, gedaan te Straatsburg op 3 mei 1996, goedgekeurd bij wet van 15 maart 2002

IAO-Aanbeveling nr. 102

Employment Injury Benefits Recommendation, aangenomen op 8 juni 1964

(21)

XX IAO-Aanbeveling nr. 131

Invalidity, Old-Age and Survivors' Benefits Recommendation, aangenomen op 29 juni 1967

Medical Care and Sickness Benefits Recommendation, aangenomen op 25 juni 1969 IAO-Aanbeveling nr. 176

Employment Promotion and Protection against Unemployment Recommendation, aangenomen op 21 juni 1988

Maternity Protection Recommendation, aangenomen op 15 juni 2000 IAO-Verdrag nr. 102

IAO-Conventie nr. 102 betreffende de minimumnormen der sociale zekerheid, gesloten op 28 juni 1952, goedgekeurd bij wet van 11 september 1959

IAO-Verdrag nr. 121

IAO-Conventie nr. 121 betreffende de prestaties bij arbeidsongevallen en beroepsziekten, gesloten op 8 juli 1964, goedgekeurd bij wet van 28 februari 1970 IAO-Verdrag nr. 128

IAO-Conventie nr. 128 betreffende uitkeringen bij invaliditeit en ouderdom en aan nagelaten betrekkingen, gesloten op 29 juni 1967, en de bijlage, goedgekeurd bij wet van 1 maart 1998

IAO-Verdrag nr. 130

IAO-Conventie nr. 130 betreffende de geneeskundige verzorging en de uitkeringen bij ziekte, gesloten op 25 juni 1969, goedgekeurd bij Decr. Vl. Parl. Van 4 juli 2008, Decr.D. 22 november 2010, Decr.Fr. 19 juli 2011, Decr.W. 1 december 2011, Decr.Verg.Fr.Gem.Comm. 2 april 2015 en Ord.Gem.Gem.Comm. 27 juli 2017 IAO-Verdrag nr. 168

IAO-Conventie nr. 168 betreffende de bevordering van de werkgelegenheid en de bescherming tegen werkloosheid, gesloten op 15 juni 2000, goedgekeurd bij wet van 3 april 1997

IAO-Verdrag nr. 183

IAO-Conventie nr. 183 betreffende moederschapsbescherming, gesloten op 21 juni 1988

OCMW-Wet

Organieke wet van 8 juli 1976 betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn

Opvangrichtlijn

Richtlijn 2013/332/EU van 26 juni 2013 van het Europees Parlement en de Raad vaststelling van normen voor de opvang van verzoekers om internationale bescherming

(22)

XXI Patiëntenrechtenrichtlijn

Richtlijn 2011/24/ EU van het Europees Parlement en de Raad van 9 maart 2011 betreffende de toepassing van de rechten van patiënten bij grensoverschrijdende gezondheidszorg

Pensioenbesluit Werknemers

Koninklijk besluit van 21 december 1967 tot vaststelling van het algemeen reglement betreffende het rust- en overlevingspensioen voor werknemers

Pensioenbesluit Zelfstandigen

Koninklijk besluit van 22 december 1967 tot vaststelling van het algemeen reglement betreffende het rust- en overlevingspensioen der zelfstandigen

Pensioenwet Rijksambtenaren

Algemene wet van 21 juli 1844 op de burgerlijke en kerkelijke pensioenen Pensioenwet Werknemers

Koninklijk besluit nr. 50 van 24 oktober 1967 betreffende het rust- en overlevingspensioen voor werknemers

Pensioenwet Zelfstandigen

Koninklijk besluit nr. 72 van 10 november 1967 betreffende het rust- en overlevingspensioen der zelfstandigen

Portability-richtlijn

Richtlijn 2014/50/ EU van het Europees Parlement en de Raad van 16 april 2014 betreffende minimumvereisten voor de vergroting van de mobiliteit van werknemers tussen de lidstaten door het verbeteren van de verwerving en het behoud van aanvullende pensioenrechten

Protocol Europese Code Sociale Zekerheid

Protocol van 16 april 1964 bij de Europese Code inzake Sociale Zekerheid, goedgekeurd bij Wet 26 mei 1969

Richtlijn 2000/78

Richtlijn 2000/78/EG van 27 november 2000 van de Raad tot instelling van een algemeen kader voor gelijke behandeling in arbeid en beroep

Richtlijn 2006/54

Richtlijn 2006/54/EG van 5 juli 2006 van het Europees Parlement en de Raad

betreffende de toepassing van het beginsel van gelijke kansen en gelijke behandeling van mannen en vrouwen in arbeid en beroep (herschikking)

Richtlijn Gelijke Behandeling Mannen en Vrouwen Sociale Zekerheid

Europese richtlijn 79/7/EEG van de Raad van 19 december 1978 inzake de gelijke behandeling van mannen en vrouwen in de sociale zekerheid

Richtlijn Gelijke Behandeling Zelfstandige Mannen en Vrouwen

Richtlijn 2010/41/EU van het Europees Parlement en de Raad betreffende de

toepassing van het beginsel van gelijke behandeling van zelfstandig werkzame mannen en vrouwen en tot intrekking van Richtlijn 86/613/EEG van de Raad

(23)

XXII Richtlijn Werk en Privéleven Ouders en Mantelzorgers

Richtlijn (EU) 2019/1158 van 20 juni 2019 van het Europees Parlement en de Raad betreffende het evenwicht tussen werk en privéleven voor ouders en mantelzorgers en tot intrekking van Richtlijn 2010/18/EU van de Raad

Rijksregisterwet

Wet van 8 augustus 1983 tot regeling van een Rijksregister van de natuurlijke personen RSZ-Besluit Koninklijk besluit van 28 november 1969 tot uitvoering van de wet van 27 juni 1969 tot

herziening van de besluitwet van 28 december 1944 betreffende de maatschappelijke zekerheid der arbeiders

RSZ-Wet Wet van 27 juni 1969 tot herziening van de besluitwet van 28 december 1944 betreffende de maatschappelijke zekerheid der arbeiders

RvS-Wet Gecoördineerde wetten op de Raad van State van 12 juni 1973 Sociaal Statuut Zelfstandigen

Koninklijk besluit nr. 38 van 27 juli 1967 houdende inrichting van het sociaal statuut der zelfstandigen

Sw. Strafwetboek van 18 juni 1867 Toepassingsbesluit Werkloosheid

Ministerieel besluit van 26 november 1991 houdende de toepassingsregelen van de werkloosheidsreglementering

Uniehandvest

Handvest van 12 december 2007 van de grondrechten van de Europese Unie VDAB-Besluit

Besluit van de Vlaamse Regering van 5 juni 2009 houdende de organisatie van de arbeidsbemiddeling en de beroepsopleiding

Verord. 883/2004

Verordening (EG) nr. 883/2004 van het Europees Parlement en de Raad van 29 april 2004 betreffende de coördinatie van de socialezekerheidsstelsels

Verord. 987/2009

Verordening (EG) nr. 987/2009 van het Europees Parlement en de Raad van 16 september 2009 tot vaststelling van de wijze van toepassing van Verordening (EG) nr.

883/2004 betreffende de coördinatie van de socialezekerheidsstelsels Verordening Uitkeringen

Verordening van 16 april 1997 tot uitvoering van artikel 80, § 1, 5°, van de wet betreffende de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen, gecoördineerd op 14 juli 1994

Vreemdelingenwet

Wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen