ا ا : 2017/2016 ا طا ا ا ا ر ا ط ا ا ةرازو د ا ! " – #ﻧ % &! "'ا م ) ا )* #&+ ع "'ا #)
-. ل 01'ا "
21 ما 3 4ا
ي 6 ا 74 ا
8ﻧ ﻧ'ا -ھ ! : -. ;) ﻧا ! 4ارد – ج = > ج 31 ة *?! ع "'ا #) -. 4 ! ةد @031 : ي 6 ا ع "'ا #) A B ا دا إ ! : + ا ) ا ء 6 أ * ! را ھ * يوا F )G
ا م او ة او ه و ه. " ي ا ھو ،ا"#$ ا" %و & ا"' &(#) و & و" ء& ا ي ا كر&
-ار ./ د-ارأ وأ "2 3 نأ د-ارأ 56 7 ر&($ او # ا " ) 839ا : 62 : ن&%"6 ا ةر ' ( إ ك و ;# <) 5- ( 5# إ 62 = )ر & و $ 5- و س&$ ا $ ?- & ي ا
ر ... إ ي"./ @ &7و A&$B ي أو " أ " ة C & $- أ D ا ;- و ; ا"./ ل %أ " او . D7أ إو " ةر " 5D وزو 7أ إو ة G? ة G7 إ ن ا 3 ? - H D ا &I ا & (D$ او 8# " س&$3إ " ؟ . ا"./و ا"#IKو ا"# 2 Hھد وأو را ھ 8 A&
8$ ا لا ط ي"طM ن&2 ي ا يذ&D'أ أ & 2 " يوا" K 8 # " @7أو ة"2 ا ه ھ H(# - 8O%&$ ا 8$P ا ة -&'أ إ ا"D ا .
ﺪﻤﺤﻣ راﺪﻫ
ا طا ا ا ا ر ا ط ا ا ةرازو د ا ! " – #ﻧ % &! "'ا م ) ا )* #&+ ع "'ا #)
ل ./'ا "
0/ ما 1 2ا
32 ا 45
ي 7 ا
ي 7 ا ع "'ا #) 8.1/ ع "'ا #) 45 2 ﻣ ةد 9 : ج 1/ ة *<ﻣ = > ا دا إ ﻣ : ف ا ذ 2Bا : * ﻣ را ھ * يوا D )E ﻣ ا & ا : 2014 / 2015
ا ه م او ة او ه و . " ي ا ھو ،ا"#$ ا" %و & ا"' &(#) و & و" ء& ا ي ا كر&
-# ا ار ./ دارأ وأ "2 3 نأ دارأ 56 7 ر&($ او " ) 839ا : 62 : ن&%"6 ا ةر ' ( إ ك و ;# <) 5- ( 5# إ 62 = )ر & و $ 5- و س&$ ا $ ?- & ي ا
ر ... إ ي"./ @ &7و A&$B ي أو " أ " ة C & $- أ D ا ;- و ; ا"./ ل %أ " او . D7أ إو " ةر " 5D وزو 7أ إو ة G? ة G7 إ ن ا 3 ? - H D ا 8# &I ا & (D$ او " س&$3إ " ؟
ا"#IKو ا"# 2 Hھد وأو را ھ 8 A& &. ا"./و
8$ ا لا ط ي"طM ن&2 ي ا يذ&D'أ أ & 2 " يوا" K 8 # " @7أو ا ه ھ H(# - 8O%&$ ا 8$P ا ة -&'أ إ ا"D ا ة"2 . ﻣ را ھ
ى ا G. ا P($ ا ر&طRا 8 C ا 8# &./Rا 8'ار ا ت&#S") ع S ا ر&#D7ا ب& 'أ 8'ار ا 8# ھأ 8'ار ا فا ھأ 8'ار ا ع م ?D ا W($ ا 8 ?D ا ةادXا Y ا Z DP 8'ار ا 8$# 8'ار &. [ ا ل&P ا -ا 3 ت& G
يﺮــــــــــــــــــﻈﻨﻟا ﺐﻧﺎﺠﻟا
لوBا :.G ا : ل ./'ا " 0 ) ا د Bا #( -ل& - ا &# $. \3" -ل& - ا &# $.- ر GD ?3ر&D ا ر& ا &# $.- ل 83".6 ا ت&ھ&P- ا ل& - ا -ل& - ا &# $.- 83 C$ ا \%ا ا -ت & - ا A&'و &# $. 4$ H ا :.G ا : ا ا 45 7 ا ة ھ ظو ي 7 ا 32 ا #( -ي"] ا ^' ا م (6 -"] D ا م (6 -"] D 8#?3ر&D ا ة"ھ&_ ا -"Aا[P & 83"] ا ة"ھ&_ ا-"Aا[P & ي"] ا W# $ وXا &3 ? ا -"Aا[P & "] D ا ا" Z DP ا @A& 7 "Aا[P & ي"] ا J H ا :.G ا : ي 7 ا 32 ا 45 ل ./'ا " 0/ ما 1 2ا ت& ا ت&. / &# )
= "D ا 8. / (
= "D ا ت&. / ) ة`O$ او \3" D ا ( -= "D & 8K&? ا ت& G ا -= "D ?3ر&D ا ر GD ا -&ھد& أو = "D ا \A&ظو -8# & - ا تا"#B`D ا ل& - ا &# $.D -ل& - ا &# $.D 8# & D ا تا"#B`D ا -ي"] ا ^' ا ) = "D ا ما ?D' 8# &P3Rا ر&B9ا -ي"] ا ^' ا ) = "D ا ما ?D' 8# ا ر&B9ا 8 -&7 4 > ا =$ ا K ا ا :.G ا : 2ار ) ا 2Bا ) 4 > ا =$ ا ( تاءا" Rا &# ا # 8 D ا -ت& &# ا Z تاودأ -# D ا تاودأ -8'ار ا ت&#S"6 لوا P ا # -و ض" -8'ار ا WA&D 8 -&? ا Z ا" ا 8 A&% c ا
ﻘﻤﻟا
ـــ
ﺔﻣﺪ
1 -09Lا :
ا ت& DP ا Z%او ) ة"# 2 8# ھأ تاذ ت& او ل& - ا &# $.- = Kأ 83"O
8# & ا 8. O ا 8K&7 –
= "D ا
"BM- نأ & إ يأ "BXا 8#A&($ ا &(D# ھأ 3[3 & و
ت&2 ا "##I- D) d & "BM- وأ e6$ & ء&C-ر 8 #'و ; ن .- % ب&P3R& 3 او ة"] D ا ت& DP ا ) 2& ا ب& O & " Xا c D3 & 8K&7 # &CD او تاد& او "f2أ H( <) = "D & ا ?D'ا "f2أ H( أ & 2 ،5#) 8 &6 ا ةو"f ا س&'أو Z DP ا د& Hھ
ة".) =Cf ا &$ھ و &(P ا" "B`D 8S" – ^' ا ) ل& - ا &# $.- ما ?D'ا Z%او ر&Bآ ; ذ "P$3 & و ي"] ا : -ي"] ا ^' ا ) ل& - ا &# $.- # 6- ى & .
ع"6D3و 8# &D ا ت ؤ& D ا 8# &./Rا ه ھ
:
1 -؟ي"] ا ^' ا ) ل& - ا &# $.- ما ?D'ا Z%او ھ & 2 & ي"] ا Z DP ا تاد& و H#% = "D ا &(DB أ D ا d ا P ا Hھأ ھ ؟ J ا ت N 5 : 1 -ي"] ا ^' ا ) ل& - ا &# $.- ما ?D'ا Z%او 8)" .
2 &' ا ه ھ ") ي"] ا Z DP ا # &C-و تاد& و H#C ا "##I- إ يدM3 A
) وأ & ' &# &P3إ .( ع N ا ر Oا ب 2أ :
ب& 'Xا ه ھ ،5f ع S ر&#D7 Y & ا Z) - ، Y يأ \ 7 .- ب& 'أ ك&$ھ ن<) c G$ ا ا ھ و 8# ا 5-& ا R '&'Xا ر او '&'Xا ك" ا 8 &f ن .-ا 8# S ب& 'Xا 8 P 56 7 \C3 8'ار ا أ ع S ا ا ( ير&#D7 8#-اذو : * /ا< ا ب 2Bا : -ي"] ا ^' ا ) 8K&7و "Aا[P & ل& - ا &# $.- ما ?D'ا ع&6-را .
-= "D ا Z @?O ا ى &( & D ا 8#6#2 8)" 8# ?/ ت& jرو ت # .
-% ا 8 # ط 8)" ه ھ ما ?D'او # &CD او تاد& او ب& O ا ك او H#C ا # 8
"BM3 A&' ا .
ل& - ا &# $.- ه ھ ما ?D'ا &(2"D- D ا 8# او 8# &P3Rا ر&B9ا ل ع ط ا d
ي"] ا ^' ا ) . * N ا ب 2Bا : -ع S ا ا ھ ل 8 $ ا ت&'ار ا 8 % . -ھXا &(# 3ا[D ا ل& %Rاو = "D ا 8. O ة 3ا[D ا 8# . -تا"#ID ا k 8_ ) 8# &P3Rا -8# ا ( ^' ا 7اد A&' ا ه ھ D ى ي"] ا . -ا ھ 8 -"D -ا ت-ا"#B`D -او 8 #' -ا ه ( ب& O -ا ت& -ا ?D'-ا 8)" .
2ار ا ھأ :
- 8 و& ) 8'ار ا ه ھ 8# ھأ = "D \f. ا ما ?D' ا ة"ھ&ظ ء ] ا ^#
8 # ط 8)" و ،d او ب&P3R& 5-&# ا -و 5-&'&. او ; ذ ر&B9و ي"] ا ^' ا ) Z DP ا Z ضر& D- = &2 & اذإو &( 6 - HD3 D ا ت&3 D ا .
2ار ا فا ھأ :
أو ي"] ا ^' ا ) ل& - ا &# $.- ت& ا ?D'ا 8# ھأ 8)" 8# & D ا &ھد&
.
\O2 8'ار ا ه ھ ف (-و ت& 7و ت&. O ا 8)&CB 5 C ي ا Zط& ا ء ] ا ا ھ . و ^' ا ) = "D ا ?D تأ"ط D ا تا"#ID ا ف" D او ما ?D' ا ا ھ Z%او ي"] ا ^' ا ) ل& - ا &# $.- ?D ت& & Dھ ا Hھأ 8)" ،ي"] ا
Hھ
2Xا &ھ") D ا ھو A&' ا ه ھ م ?D - D ا 8l6 ا ه ھ H. A&' ا ه ( & ا ?D'ا "f . 2ار ا ع $ : م 1 & ا R ا : وأ ة"ھ&ظ 8'ارد ) 8 D ا تاءا" Rا 8 P ةر& ھ W($ ا
8'ار ا &(-"Bأ D ا 8 l'Xا 8 & m و &( 8G -" ا cA&C ا ف&OD2 Y ا 8 .O Xاو ناو &ھر&#D7ا أ 8'ار ا = K D ا ت&#S"6 ا 6 وأ c#C - ) 8 D ا d# &' ر& D & ; ذو 5 ?D'ا ي ا W($ ا م C3 نأ Y & ا ض"6- Y ا ) 8 G ا 8% ا 6K ا .O ا م C ه ھ &$D'ارد )و ، ث ا \#$ - ) ي"C6 ا د ا W($ ا . ا و # D ا . -) &# $.- ت& ا ?D'ا ء ] ا ^# D HD(3 ع S ا ن 2 إ د 3 6K & ي"] ا Z DP ا تاد& و ت&2 'و H#% &ھ"#B`-و ي"] ا ^' ا ) ل& - ا
8. O ا ه ( م ?D ا .
ص ?D'& p #' ي ا " Xا &(# إ K D ا WA&D$ ا # - 5 أ ر& D & # D او
ب& 'Xا = "D ا ما ?D'ا 8 -"D ا 8# &P3Rاو 8# ا &ھر&Bآ 8)" و
.
& أ لوا ) &($ " 3 83 l d ل ا ھ Y ا ف ھ نأ إ Z "#) . ا 8# ا # ا 8'ار ا WA&D H "D- 8 2" ى"7أو 8G# . ﻣ 1 & ا ةادBا :
8# #Aر ةاد`2 ن&# D' ا ةر& D'ا د& D ا ت& &G% &(C# G- . 3 Y# ،Y
8 l'أ 8 & Rا DO- &( أ & 2 ،= "D ا ھ&C k ) ب& O ا 8]3" 8'ار ا فا ھأ c#C - ) & - WA&D$ جو"? او Y ا . J ا K ﻣ :
&ھ 3 - d ا او 8#'&'Xاو 8 ( ا "K&$ ا 8# 8'ارد يأ ) Y ا Z DP 3 ) ن<) HB و ،ا # &G S 5G Sو Y ا Z DP Aا" Rا 3 D ا ا ( م&#C ا Y & 2
= "D م ?D ا ج&P ب& / ) f D3 8'ار ا ه ھ ) Y ا Z DP ) = "D ا ھ&C ( 8 Aاد 86 و . 1 2ار ا :
و &(# 8'ار ا Z DP 8#A[ 8 P ةر& &( أ 8$# ا ف" ما ?D'ا HB
KXا 8'ار ا Z DP &2 &( # -و WA&D$ ا
2
.
Y & p - 83 C ا نX ،8'ار ا أ 83 % 8$# ر&#D7ا H- C و 8$# ا دا")أ ر&#D7&
&( ` Y & "(_- D ا "#j طو"/ وأ د #% ك&$ھ ن .3 نأ نود 8'ار ا فا ھأ م C3 & او ةء&6. ا Y# 8 '&$ &ھ"#jو ص& D7 او 8# ا ت ھM . 2ار ) 4$ 0ﻣ ا ل ا :
cط&$ ا Y ا " D%او ج&P 83 ) f - )ا"I ق&G ) = - 8'ار ا ه ھ 8#63" ا cط&$ ا نود 83"] ا . ) ل& - ا &# $.- ما ?D'ا ا ھ 8'ار ا ن<) 5# و 1 ،ة"ھ&C ا ، 3 8 D. ، ا Y ا Wھ&$ 86 )، #C # #C 1999 ص ، 52 . 2
-ا Y -ا ت&#$C-و 8#P($ -ا ) #6 -ا ، # ا ير %و يد&( ا ي &7 ،"Aا[P ا ،Z3ز D او "O$ او 8 & G & ھ ،
1996 ، ص 43 .
8# &P3Rاو 8# ا &ھد& أو ي"] ا ^' ا ج&P 83 8$# ا دا")أ " ھ&C ) = "D ا "
3")أ "(/ ) " $3 () 8'ار & [ ا ل&P ا & أ 2015 . ت )>. ا / : " 0/ : إ &# $.D ا م (6 "#O3 "
ء&#/Xا و 8 &$K ) 83"O ا 8#$6 ا d# &'Xا ." ل ./'ا : إ ل& - ا م (6 "#O3 " ا C 8# ل& - ا فا"طأ # Kا D ا ت& ." S$ $'ا 4ھ ﻣ : $ CYBERCAFE ، KXا 83[# P ا 8 2 ھ (C او ة (C ا ا 2 # ةد"P ا 8 . او CAFE 83[# P ا 8 P ر& D7ا ھ communication access for
every body س&$ ا . Kا ا ل& - ا $ -و . ا ا 32 ي 7 :
8CG$ .O- Y# 8# . ا 8# ا دو ا " D - ى" 2 8#)ا"I 8CG$ ةر& ھ 5 أ ي"] ا Z DP ا \Kو [ 3و نأ & 2 83د& D%او 8# & D ا @A& 7 تاذ 83"] ة و &( أ &(# إ "_$ ا . 3 Y# "f2أ وأ #3رادإ 3[2" O- 83"] 8CG$
ضا" Xا ة"#f. &'&'أ ة ا ه ھ D -و 8# & D او 83د& D% او 8#)ا"j 3 ا
8 Aاد 86 ي"] ا م CD ا "ھ&_ د و 1 . 1
-ط ،تو"# ،"O$ او 8 & G " ا ". ا راد ،^# ا س &C ا ،يد&3Xا زو"#) ب C 3 3 ا
1 8$' ، 2002 ص ، 208 .
يﺮﻈﻨﻟا ﺐﻧﺎﺠﻟا
لوﻷا ﻞﺼـﻔﻟا
/
:
تا"#B`-و 8 3"' تار G- ة"#7Xا تا $ ا ل 7 ت& او ل& - ا &# $.- ت (/ 8# & D او 83د& D% ا ة KXا 8# & Rا ة&# ا ^ 8# %" ا ةر f ة"/&
لو ا ةر % ى "# 2 إ 8G -" 83د& D% او 83"O ا 8# $D ا P- ،8#)&Cf او ةد PD او ة") D ا ت&# &. Rا ل ID'ا % &(#) H. D او ت D ا ه ھ ة"3& .
ID ا ن&2 C و ) f D3 ،د"6D او [# D ا ا ھ ن& m ح&-أ ي ا H'& ا "#
" &#
$.-ل& - ا "
Z ) Hھ& - D ا تا".D ا 3 ا عا"D7ا ن& Rا . - & $ 5 X
ط&O إ l$# ل& - ا ل - ،&( & CD'او &( C و &( &D إو &(_6 و 8# & - ا ت& ا &) 83[ ر ة %و ير&.D ا ن& Rا تار % إ =)&Sأ ،83"O ير&] ا ر GD ا ) 8
ف& SXا #3 را C 8# آ تار % 8# C او 83" او 8#- ا .
لوBا :.G ا : ل ./'ا " 0 ) ا د Bا -ل ./'ا " 0/ T / :
- او &# $.D ا م (6 . c & ا ض" ا &% G ا ل&
.. p G \3" - . 3 5 <)
-9&2 d2" p G هر& D & ل& - ا &# $.-:
" &(D "D7ا وأ &(D6OD2ا D ا A&' او تا[#(PD ا إ ل& - ا &# $.- p G "#O3 ت& DP ا # 8# & - ا ت& ا ض" و ل& CD'او C و Y و ج&D إو Z P 83"O ا
دا")Xاو ."
ا \3" D ا pS 3و ## #Aر # % ن .D- ل& - ا &# $.- ن` c &
&D &2 # &.D : -8# & - ا تا[#(PD ا &# $.-. -8# & - ا A&' ا &# $.-.
8# &D ا 8# & - ا تا[#(PD ا &# $.- H]-و :
-8# & - ا ت& ا Z تا[#(P- &# $.-. -ا Y و ج&D إ ت-ا[#(P- &# $.-8# & - ا ت& .
8# & - ا ت& ا C تا[#(P- &# $.-.
8# &D ا ت&# $.D ا 8# & - ا A&' ا &# $.- ]- & $# :
-8 G ا 8# & - ا A&' ا &# $.-.
-3[6 D او اذRا ل& CD' ا A&'و &# $.-. -ض" ا A&'و &# $.-- ا / A" ا / - ا A" ا . -ت& ا ت&. / &# $.-.
-ت & - ا A&'و &# $.-.
ت& ا ت&. / &# $.-. -ل ./'ا " 0/ ر > 41 ر ا ر & ا :
8%ر&6 ا 8#?3ر&D ا ت&G ا د ل& - ا &# $.- ر GD ?3ر&D ا ر& ا .OD3 ا ،ةزر& ا ء& 'Xاو ة"BM ا ت& &('Rاو م& Rا ل& - ا &# $.D سراد . I $3 D
ل& - ا ل&P ) cA&6 ا &# $.D ا م CD ا إ تدأ D ا 8 &DD ا د (P ا \3" D &( ھا" ا =% ا ) 83"O ا 5O# - ي ا )
تار GD &C)و ?3ر&D ا ر& ا ا ھ .OD3و
8# &D ا 1 : 1 2 "_ أ : أ
ص ،" ا &# $.-و ل& - ا A&'و ، &O ا
62 . ب -" ج-"#' ل& - ا ةر B ،ن -و" d# #) و و . ت& 6K ،فوؤ" ا 8 &ھ 8 "-16 -18 و = و 77 -78 -81 . ج -رآ . 8G 'و ة % 8 9ا ،ن& &2 53إ ) ن"C ا $ ن& Rاو &# $.D ا 17 "S& ا =% ا D .( ص ،ل % / 8 "-178 -196 . د -ل #6 .
ت& 6K ،c &' Z " ،tD#2ور ل ار &'و
43 -54 و 105 -166 و 143 -150 و 174 -177 -181 .
دU ا : + : 90000 -40000 ق . 3ا م م . ا 8 " 8 . 35000 ق . 83ا م ل& - 8 #' 2 8I ا ما ?D'ا . 4000 -3600 ق . " 'و 8 3 C ا " 2 ) 83"3 D ا 8 &D. ا عا"D7ا م . 2500 ق . يد" ا قرو ء& C ا ن 3" ا ".D ا م . 1700 -1000 ق . 8 &D. ا إ &ھ"3 G-و " ' ) cG$ ا س&'أ 8 &D. ا عا"D7ا م
8#A& 6 Xا . دU ا : 4$ H ا ن ا : 105 $# ا عا"D7ا م ) ن ي& ( قر . ﻣ H ا ن ا : 751 dC قر ا 8 &$K س ##$# ا ى"'Xا ن )" D3 ن ا ب" ا م
8$3 ا e6 ) قر Z$ ء&O < ب" ا م&% %و، $%" ' ) ##$# ا Hھر& D ا . K2 ا ن ا : ـھ
ص ،ه"O و ب&D. ا 8 &$K ، #'
330 -336 . و -8# و"D. Rا ت& & ا ،نو"7آو 8 ط () ) &( CD و &ھ"S& ( ت& 6K ، 63 -85 . ز
ت& 6K ،ي"#ھ& P ا ل& - ا ) 8 C ،"D# ن
5 -11 و 144 -149 و 176 -180 و 205 -611 و 238 -244 و 302 -314 و 557 -564 . ح
ت& 6K ، 3"O ا ن"C ا ) ن 3[6 D ا 8 &$K ،v#O ر #
17 -19 . ط
ت& 6K ،ل& - ا H إ 7 ا ،[3[ ا ت&2" و . H#ھا" إ
285 -288 و 343 -359 و 402 -404 . ي
-و"D. Rا "O$ او 8 & G ا &# $.- ،ن& ا t3ورد \3"/
( مد&C ا ن"C ا ) 8)& ا ةر B ( ت& 6K 17 -22 و 25 -27 و 30 -31 و 37 -57 .
800 م&% م 8# O? ا 8 & G & ب&D2 لوأ 8 & G ن #$# ا )
8'& ا وأ اذ تارو& ب&D2
ا"- ' .( 4$ H ا ن ا : 1150 & وروأ ) قر Z$ لوأ ن #C3 ب" ا م ) e X& ( 8 &$K = CD ا &($ و & وروأ %& إ قر ا . ﻣ 1 ا ن ا : 1436 -1450 عا"D7ا م ) ج" $- &$ 3 ( & Xا 82" D ا 8# & G ا 8# ا فو"
82" D ا فو" & 8 & G ا ; أ D ،&( d'&$ ا " او .
1446 ر (ظ م &G3Rا 3 ة"A&I ا 8 & G ا
) ا"3 P$#) وز& ( & ر ) 8$3 . 1456 ء&(D ا م ) ج" ( ب&D2 لوأ " D 3 ھو ،س C ا ب&D. ا 8? لوأ 8 & ط
` ع G 82" D ا 8# ا فو" & 8 & G ا ب ' . K & ا ن ا : 1645 "6 ا ت&#S&3" ا H & ع"D7ا م ) ل&.'& [# ( ت&# م C- 8 '& 8 آ لوأ
ت& & او 8 '& ا ل&P ) ح"G او ب"] ا . 1645 عا"D7ا م ) "/"#2 س #'& &Bأ ( أ ر D.# و" ي ض" 3 ن&2 ي ا ي" ا ح& ا Aا"/ # & 8 '" p . ﻣ H ا ن ا : 1714 ل م ) # ي"$ھ (
8 -&. ا 8 w 5 &O ز&( عا"D7ا ةءا" &G3" ا .
1727 & Xا H & ا \OD2ا م ) ن&ھ . t-أ . [D / ( ء ] 8'& 8]6 ا ح أ نأ
3 ط ة &( ظ&6D ا . 3 8D%M ر K ط&CD ا ء ] &(]3" - $ . 3و 8 . dC و \OD2ا ; ذ ) &2 لر . # د . #/ ( إ نأ ظ&6D ا إ يدM3 8]6 ا ح أ &# Xا ةد& 8)&S
ل طأ ة 8GCD ا ر & .
1790 م&% م ) 5# &/ د 2 ( جا" Xا 8 P "3 GD "6 ا ) تار )& # ا ( D ا
إ &(3" - . 3 Y# ،8#.# &.# 8C3"G 8# O7 عرذأ &(# ك" D-ع&Sوأ
f 3 ،86 D?
ج" ا م C3 HB ،" ا ى ) ZC3 &- ج" 5-ءا"% HD- ،&$# ا[ ر &($ ZSو 2 5# 3 ي ا ج" ا إ [ " ا تاذ ل&'ر& &D ا ..
ا .ھو . 8#)ا"I - A&'ر ل&'رإ HD3 Y#
.# &.# ب '` . K2 ا ن ا : 1800 م 1809 ء& ا ة`O م ) f# ا 8 & G ا 8#)ا" ( & Xا 3 ) ر #6$#' e3 أ .( 1808 ".D ا م ) ىر - $3"P# ( ن ". ا قرو . 1814 ر&.D ا [ 3&D ا 86# K =C ط م ) W$3 2 ;3ر 3") ( D ا 8 & G ا 8$#2& ) f D ا
ل \A& K WD$- = &2و ،ر&? & )
1100 ( لد& 3 & ھو 8 & ا ) ) 4 ( ف& Sأ 8 & G ا W-& 83و # ا . 1816 "# ا م&% م ) ز & ور e# ا") (
D )ا"I D ا ل& - ا ) ء& "(. ا ل& D'&
ء& "(. ا # D 83و 3 8 آ . 1826 "6 ا pP م ) e # \3ز (
"_$ &(]3" - . و ،8 Aاد ةر K ج&D إ )
ة 5ط&CD ا دا" ا 8 ت& &' . 1829 "6 ا م ) $# د 2 ( pG ا تاذ ةراو ا 8 G ا عا"D7ا ةءا" س C ا & G ا . 1829 ".D ا م ) ت"# ن D'وا م&# و ( )و ،8 -&2 8 آ لوأ &(# c G3 D او )ا" #D ا 8 آ ـ ا ن"C ا ت&$#D ا "7اوأ D ة"D6 ا ل 7 19 8 -&. ا ت 9ا 3 ا "3 G- HB ($. و # "D? ا 3 ا 3 x - H & ج&D < ير&P-. 1833 8S&3" ا ذ&D'أ ZSو م )
ج& & [ (
H'ا 5# c طأ آ d'& جذ $ & #
-8#.# &.# 8C3"G 8 Cf ا ت&%&G او سو"D ا D 3 8# # D ا 8 9ا .
1837 فا"I D ا "3 G- م ي[# P Rا 2 3 "(. ا ) 3د . فإ . ك 2 ( ) ' . ن D D3و ( ھ ن&2و ، ة C ة"6/ D 3 فا"I D ا ا . 1839 ن&# "6 ا ك"D/ا م ) 3 "# اد e ( و ) e # \3ز ( ج&D إ ) س& 5#O# 2
ج&D إ 5 7 . 3 ي او ،د # ا ر&? ض" او 8]6 & \ I ا س& $ ا ء ] ة # 8# $ ةر ^C) ة او 8? . 1841 ي[# P Rا H & ا P' م ) &- م&# 3و ت ( \ I ا ء ] س& ا قر 5 ا"D7ا او \#-&P# ةر v ة Z ط 5 7 . أ ي او ،8]6 ا تا"D و p & . 1843 .3" Xا pP م ) e3ر 3 K ( ة"6/ H# -و "(. ا فا"I D ا "3 G- ) 8ط"O او 8GC$ ا \ `D- 8 & ) . 1844 م 8# ارو ا 82" ا إ ك" D ا .3" Xا # ا 8 & G ا ) ) رأ . مإ . ھ (
م& [ 3&D ا 86# K ) &( #2"- H- ،ةراود 8 G هر&.D ا ل 7 1856 Z G- = &2و م 20 8 & ا ) 8? \ أ . 1860 -1869 .3" Xا ر&.D ا م ) # د . ك 3 ( ة" D 82" ) رو - D ا قر ا ة". G ا ت&$#2& ثا D'ا إ ىدأ & 8#.#-& -وXا 8 & . 1866 ي" ا &. ا #IO- ء م ) طXا &. ا (
&.3" أو & وروأ -ر&% # . 1866 .3" Xا ع"D7ا م ) " D$# "# ر& -وأ ( ي"G ا Z P ا 8 آ ) d#- $# ا ( ه ھ " D -و ،
8 G ا 8# &f ا 8# & G ا ةر f ا 83ا 8 &f 8 9ا .
1870 8 -&2 8 آ لوأ ج&D إ م 2ر& ا 3 &3ر&P- &( "ط HD3
) &ھ W$ # .( 1876 &.3" أ ) ي $ D.' ا " &( ا عا"D7ا م ) م&ھا" ر $ . أ ( ،ن 6# D ا ز&(P ك 'Xا " 5 C و 8# "(2 ت&] إ ت ا 3 - 8#6#. 5)&OD2ا ل 7 . 1877 عا"D7ا م ) ن 3دإ س& ( فا"j 6 ا ز&(P ) P ا - ا ( ر G- ي او ، 2 3 ) "D #/ ( و ) "D$#- [ ( ز&( إ ) ن ) )ا"I ا ( pG' GI ا
&.3" أ إ & Xا " &( ا 3 ر G- HB ،ي 3 ا قر ا Z O & 5-& ا G'أ ) "$# " # 3إ ( ز&( إ ) ن ) ا"I ا ( pG ا ص"C ا يذ . 1880 .3" Xا ر&.D ا م ) ن& ر ھ ن&6#D' ( ما ?D'ا ل 7 8# _ ا ر ا ج&D إ ب 'X 8. O ا screen ;#)ا" 3 ا 86# ب 'Xا ا ( 8 G ةر K لوأ ت"(ظ %و م& ا e6$ . 1882 "6 ا H & ا عا"D7ا م ) ىر& ( )ا"j - ) "3 - قرو & ?D & $# ا ا"# &.
$Bأ H #6 ا ء ] ا dP 3 عر& و "3 - ع&GD'او ،5D2" ء&
12 8# &f ا ) 8GC .
س&C 3 # ا ع $ ا H #6 ا ر&.D ا ; ذ ن 3دإ ف&Sأو 35 ب CB 5 ي ا H H #6 ا 82" ^ ] 8$$ ت P و . 1884 & Xا H & ا ع"D7ا م ) . # ل ( ةر K ل .# &.# ا p ا ب 'أ D'ا . 3 82" D 8G# &( & C 1884 م&% م ) ن& D 3إ جر (
)ا"j - 6 ا H #6 ا عا"D7& كاد 2 ن& D 3إ 82"/ e'M
ف 6 ا . 1885 & Xا H & ا . - م ) [-"#ھ t3"$ھ ( ت& ا # D ز&( H# - 8# #ط&$I و"(. ا . 1888 5 ف 6 H #) - 86#67 ا"# &2 ج&D إ كاد 2 ن& D 3إ 82"/ =$. - م 100
H #) d#2"-و 5]# -و H #6 ا ع[$ 82"O ا & إ ا"# &. ا ل&'ر< # ا م C3و ،ةر K 3 . 1889 2 3 82" D ا ةر ا ا"# &2 عا"D7ا م ) ن 3دإ س& ( و ) م&# 3و ن .3د ( H'ا &(# c طأو ) فا" D#. ا .( 1889 ع"D7ا م ) ف . # ( "(2 ر&#- ما ?D' 8C3"ط ^3"/ 8G$I ت ا W-& d ا .
1889 .3" Xا ر ط م )
Y3"# ھ ن& "#ھ (
م&_ ه& ' عا"D7ا ل 7 9ا d'& ا
8# #ط&$I او 8# "(. ا Z &.# &.# ا 5#) = وا[- ، "(. ا 8 و P ا . 1891 ".D ا م ) ن 3دإ س& ( 3 82" D ا ر ا ض" ز&( ) ب .' D#$. ا ( 3 Y# ة ھ&O 8 D) ل 7 82" D ا ر ا ة ھ&O او د"6 . . ن 3دإ م&% HB &ھ& ' ض" 8 آ H3 CD ) ضر& ا ب .' - $#. ا ( 8/&O ا ھ&O ا ض" . 2 م&% HB ## "6 ا 3 7Xا ) "## e3 و = وأ ( فا" D#$. ا # - & # &2 "3 G- ) & P و ب .' D#$. او H( ا"D7ا ا C طأو &( C ) ('أو & & زإ %أ ا"
) فا" - & $#' .( 1892 .3" Xا عرا[ ا م&% م ) #6 #D' ن&B& ( م&_ ما ?D'& "#BXا " تا KXا Y ة"# % ت&)& " إ 3 م&_$ ا ا ھ .3 H و Y ا . 1895 نا 7Xا ## "6 ا م&% م ) "## ( ) & $#' ح&DD)& e3ر& (C مور . 1896 &G3Rا س $( ا م ) . 2ر& ( فا"I D ا عا"D7ا ةءا" @#7"- . ' ا . نو ا ن ا : 1901 &.3" أ ا 'و ا"D P ا # . ' ل& -ا لوأ م& -إ ) 2ر& pP م . 1904 "#' ".D ا م ) W$ ) ن ( # "f ا م& ا . 1904 .3" Xا K - م ) ار ا"3إ ( = )وXا 8 & ط ة".) إ ) "#j ء& ا 8 & G ا ة"/& ا (
^#'و ل 7 قر ا إ 8 & G ا 8 8# & G ا ل&./Xا C $ - D ا ط&G ا ع $ . 1906 ع"D7ا م ) ='ر ) يد ( B f ا م& ا ) ن 3دوأ ( ت& "# .- إ يدM3 ي ا 3دا" ا . 1906 . - م ) $3ر ن $ #) & (
إ &#. ' C#' ا C و &#. ' ي"O ا ت ا C
3دا" او . ' ا ن 6# D ا ة".) با"D%ا لوأ 3 & #) " ا ض" ) 6 ا .
1916 س $( ا م % م )
ف ر&' #63د (
ة".) &( 3 ن&2 D ا 2ر& 82"/ إ
ھو 83"#ھ& ل& -ا 8 #' 2 . ' ا ما ?D'ا 3دا" ا ز&( &($ cf ا D ا ة".6 ا
.
1919 ن& & ا "O م ) نادر و e 2أ ( ا ) 8# و"D. ا "Aاو ا ما ?D'ا &f 9ا . 1922 م ع"D7ا ) ='ر ) يد ( H #6 ا ة"/& ت ا #P - &( 7 . 3 8C3"ط
م&_$ ا ا ھ c طأو ةر ا Z &2 ا[D و A& $# ا ) H #) ) .( 82"/ تر ط & 2 'و ا[D ا #P D &S"% ;3"D.# إ ن"D 3و ) ن )&D#) .( 1923 &.3" أ إ 'و" ا " &( ا 2 م ) #.3روز "# 3د ) ( .3" Xاو ) #) ثروو[ ر&) ( ما ?D'ا ل 7 3 ي ا .' .3Rا ن 3[6 D ا عا"D7ا ةءا" p ت& و"D. ا &(f و ر ا . 1924 8#.3" Xا 82"O ا ء&O إ م )
international business machines IBM (
)
8# 9ا ت& '& ا Z#$ - ل&P . 1926 ي $ D.' ا ع"D? ا = Bأ م ) د"# ن ( &#. ' 83" ا ةر ا C 8# &. إ راود ص"% ) ب Cf ا 8 ' " 8#.# &.# 8C3"ط ل 7 . 1927 ا م 8D &K 8#S& ا ة"D6 ا لا ط & $# ا = ظ نأ 8Cط&$ ا & $# ا 83 . 1930 كر 3 # 8$3 ) 3[6 - Y 8G ح&DD)ا م . 1930 8#- ا 3 # ا 8ط"/أ ر (ظ 83ا م . 1931 كر 3 # ) =#D' "3& إ 83&$ ق ) 3[6 D ا Y 3"P- ج" ZSو م . 1931 -1939 .3" Xا ".D ا م ) #/ ن ر&2 "D ( ف&P ا "3 D ا ب 'أ ) )ا" و"3ز .( 1932 &ھر& D & ،dCf %رو ^3"/ ما ?D'& &( #IO- HD3 D ا ، %" ا Z P ا 8 آ عا"D7ا م
&3و 3 &( #IO- HD3 D ا d#- $# ا 8 9 ا"3 G-.
1935 س&C مو"2 اد 2 82ر& ن H #) لوأ ر (ظ م 35
82"O & 5]# - dP3 ن&2و ،H . و 82"/ = % ر (O ; ذ ) &6 أ ( H #) & & 5]# - . 3 ي ا ر 2 &6 أ . 1936 ZSو م ) W$3ر - ن آ 9 8#CG$ ا ت w جذ لوأ . 1936 ن&# "6 ا ZSو م )
ت&D &)و ل&$P#) 2 (
س&'y دا Rا c# GD ي"_$ ا
م&_$ ا
d'& ا ء&$ ) A&$f ا . 1937 H% م ) [D #D' جرو" ( أ ء&O < 8 2" ا 8 '& ا 8 9ا H'& .# &.# و"(2 d'& لو . 1939 ن إ اء&$ ة[( y و ا ض" ا ) ن 3[6 D ا ز&( ض" م ) #63د ف ر&' ( رأ 82"/ ةرادإ e P e#Aر . ' . $ ر ( P Z# ن 3[6 D ا ة[( أ ح"G3 يأ ض" ا ح&DD)ا . 1939 ت&3 ا ) 3[6 D ا ل&'رRا ء م 8#.3" Xا ة D ا . 1939 8S&3" ا ذ&D'أ H K م ) ف '& & أ ( ه & Z ) ي"# ( و"D. إ %ر d'& لوأ
8j"6 ا ت& & ا ما ?D'& . 1941 قا 'Xا ) 8 ا 8#)ا"j - 6 ا ر 2اد 2 م )أ ح"ط م . 1940 .3" Xا ت&#S&3" ا H & ZSو م ) ن& # ن ) ( 8#'&'Xا ئد& ا 3"7آ Z 8# %" ا ت& '& )
ت& '& ا ء&$ ) A&$f ا م&_$ ا ما ?D'ا 8# %" ا "Aاو ا ما ?D'ا 8# & ا تا ا ) يزا D ا -d'& ا ة"2اذ ) W ا" ا 3[?-.( 1945 -1949 ير 6 ا "3 D ا تا"# &2و م )أ 3ور 8 'M = "ط م ) k# أ د 'أو .( 1947 8 آ ج&D إ م ) "D#' - ) ( D ا "3 - ل 7 ،ي"3 D ا Z P 8 آ لوأ " D - س& قرو ص $ ا . 1950 .3" Xا 3 &.3" ` &# &6 $ 83 و ) &. ا ن 3[6 D ا ء م )
ت" ور
ن D ر&-.(
1951 &3ر&P- 5 # ض"I d'& لوأ ج&D إ H- م . 1952 م&% م ) ج" $ [ ( ا" #P D 8C3"ط "3 GD 3"7آو ن 3[6 D ا W #ط&$I ^3"/ . 1956 G3"O ا 3 #6 ا ز&( ر (ظ م )
vidéo tape recorder ( V.T.R W ا" #P D ن 3[6 D ا . 1957 م& ير&P- ق&G 5 ا ?D'او H P ا - ا #P D ا 83ا م 1958 م . 1909 .3" Xا م ) . سإ . #2 ( 8 &.D ا "Aاو ا عا"D7ا ةءا" . 1960 .3" Xا " C ا ھو ،ت & - " % لوأ ق طإ م ) "#3ر 2 .( 1960 - ا =#'&. ا ^3"O e # #) 82"/ ج&D إ م . 1962 ت & - ا " % ق طإ م ) ر&D ( إ &( &'رإ د& أو &.3" أ تار&/إ CD'ا ي ا
& ")و ا"D P ا . 1963 " C ا ق طإ م ) م .$#' 2 ( ا[D " % لوأ ) رو 3 8 "' e6$ ضرXا ل &( 6 ل &( ارود .( 1963 ت& '& ا ر (ظ م ) "- # 2 $# ا ( قا 'Xا ) . 1963 ن ا ير 6 ا "3 D ا م )أو تا"# &2 3ور 82"/ = "ط م . 1964 ي"#ھ& ق&G 8#- ا =#'&. ا ^Aا"/ ما ?D'ا 83ا م . 1964 82"/ ج&D إ 83ا م IBM "# . ا ت& '& ة MAINFREMES ) م ?D - D ا
ل& Xا ل&P و ا ل&P ا . 1964 و ا كر 3 # ض" A" ا \-&( ا ر (ظ م . 1967 ن ا 3[6 D ا Y ا ء م .
1969 = & رXا 8. / عو"O 8#.3" Xا ة D ا ت&3 ا ء&O إ م ARPANET
Y# ،
8 &2و ل 7 8. O ا ء&O < ع&) ا ةرازو = &% &( 8 &D ا 8 CD ا ث ا ت& و"O
ت& و"O ا #6$- ) 8#A& 2& أ # و& D ا # & #) 83 # ل& -ا 8G ار p - . ة D ا ت&3 ا يو م Pھ ثو $ &( ا ?D' و . 1970 =#'&2 3 #6 ا ز&( ر (ظ م )
video cassette recorde (
V.C.R ل 7و ،
ت&$# ا \ D$ 3 #) م&_ ن& &# ا =PD أ
) e2& &D# .( 1971 c#%د W & لوأ ج&D إ م MICROPROCESSOR ) 8 ز ا "Aاو ا 2 ج&D إ يأ ة او 8 3"/ ) cG$ او ب& ا ة وو H. D ا ة (
ت& '& ا ج&D R ب& ا pD) &
8# ?O ا pc . 1974 2 ".D ا م ) ن&2 ت" ور ( و ) ف"#' =$#) ( م&_ TCP/IP ) 8 %ا" ل 2 -و" = "D ا " وأ 8G ا"D ا ت&. O ا " C$ ا .( # dط&?D 8 #'و ل 2 -و" ا ا ھ و 3 ط H%ر ما ?D'& 86 D? ا ت&. O ا . 1975 "- # 2و".# ز&( لوأ ر (ظ م . 1975 ن&#.3" Xا e#'`- م ) ن أ ل و eD# # ( 8#.3" Xا =) 'و".3& 82"O ?D ا "#(O ا #IOD ا W & " 8 &Kو ت&#P " ا 8 &$K ) 8
WINDOWS .
1975 &# $.D ا ه ھ $ -و ،ج&D Rا ةرادإ " -M ) ي" ا Y6$ ا &# $.- ض" م
8# & ط ت& نو Z G ا . 1979 8P ا صا"%Xا &# $.- إ 'و e # #) D2"/ 2 K - م CD . 1981 "- # 2 لوأ ر (ظ م 82"/ ج&D إ ?/ IBM 5# c طأو IBM PC . 1981 = - "/& ا Y &# 3"P- ا" % 8# وروXا ء&]6 ا 8 &2و =C طأ م )
OTC (
ه"G% Aا ھ ما ?D'ا 5f ط&CD م[ 3 ن&2 ) 3 ( "D . 1982 8P ا صا"%Xا ج&D إ م CD
قا 'X& &( "طو ي"#ھ& ق&G .
1983 رXا 82"/ = C ا م &(# c طأو ع&) ا ةراز Z &- = ظ وXا ، #D. / إ = &
) =$ # ( &(# c طأو 8# ا ت& ا ?D' = 7 8# &f او )
= "D ا .(
1984 "/& ا Y ا " % ق طإ ) &# & أو & ") 2 =2"D/ا م TV.SAT . 1984 ر[# 8 &ط لوأ ر (ظ م laser printer . 1987 / -& 82"/ = &% م &D# 8# & &# ا م&_ 3 #) ز&( ج&D <
V.H.S )
vidéo home
system (
e2& &D# م&_ ء&]C ا إ م&_$ ا ا ھ ىدأو . 1988 ةدو ا H'ا 5# c طأو = "D ا 8. / "- # . سو"#) لوأ ر (ظ م WORM .3" Xا 5 8 2& = -و ) e3ر ت" ور (
م& رد& ا ن &C &C)و
1986 "- # . ا ل&P ) ما ?D' ا ء 'و ل&#D & c D ا م . 1991 S&3" ا م&% م ) [ "# ( 8#- .$ ا 8. O ا ر&.D & WWW ) world wide web ( ،= "D ا 8. / ةد D ا ^A&' ا ما ?D'ا =$. D ا ت&C# GD ا `2 8 OD ا 8# $ ا ^ او" ا ب 'أ c# G- ل 7 HYPERTEXT LINK . 1996 صا"%أ ح"ط H- م DVD
سر& )و ،" ) "(/ ) ن& &# ا ) 1997 &( "ط H-ة D ا ت&3 ا ) . -ل ./'ا " 0/ ل E 0G ا ت ھ /'ا :
83".) ت&ھ&P-ا ر (ظ إ ،83"O ا &( ت" D ا ة"CD ا 8 ار[ ا ر تدأ Rا ط& -را & H( D - 8#C3[#)&D# ت&6 ) ; ذ =PD$) ،ة&# ر 2 ضرX& ن&
ء& او ن& Rا # 8% ا " 6- 8# ور .
& H( D - 8# 83".) ت&ھ&P-ا ر (ظ إ ة"] D ا 8 &$ ا ر تدأ & $# ن& Rا # 8% ا " 6- 83د& ت&6 ) ; ذ =PD$) ،ة&# H_$ 2 H & ن& Rا ط& -را
8 9او .
و Y3 ا " ا =. –
8)" ه"O$- & ل& - ا &# $.- ةد&#' "
{ $3
) ة 7آ ة 3 8G ا[ ر &ھر& D & 8)" & ن& Rا 8% " 6- 83[ ر ت&6 ) ر (ظ ة C او ذ 6$ او "] D او %" 3 ر&# و ، .OD ا . Xاو ن& Rا # تأ D ا 8# P ا 8% ا ; - و A&'و HB 8 9ا إ = CD ا HB ضر D ا ةد D ا 8#6 6 ا ىؤ" ا Z D- ةرو"S ض"6- ،8)" ا إ = Kو D ل& - ا ل& - ا &# $.-و ن& Rا # 8% ا "ھ&_ = P'و ت Kر . &D &2 ; ذو : 'وأ : " 0 ا ا W$ ) X ر ) 4 ./ا 0 ا &G ا ( 1 : 83"_ D$-ن&ھ 2& ل&/ر& ي $. ا ".6 ا إ 8# $.D ا 8# D ا
. ر&.)أ ض" %و م& 5D3"_ 1962 5 &D2 ) : ج" $- ة"P ) & G ا ن& Rا ء O ( the Guttenberg
galaxy the making of typographic man إ & Rا v3ر&D ا H % Y# 4 ا" &D &2 : -ا Gط )E ﻣ : ھو ن&2 ي ا C ا Z DP ا " يأ ،ةر&] ا % & ة"D)
(6O ا ل& - ا D 3 . -) لوBا ب ا : 3و D او 8 &D. ا " إ ل&CD ا ة"D) ھو . -) 4$ H ا ب ا : 8# & G ا فو" ج" $- عا"D7& تأ D ا ة"D6 ا ھو 82" D ا 8# ا . -J H ا ب ا : ر (ظ Z تا & و 8# و"D. ا ت&#$CD ا ر (_ تأ D ا ة"D6 ا ھو ن 3[6 D ا .
ر G- ل 7 83"O ا v3ر&- P ن&ھ 2& " 63 8 رXا ا" ا ه ھ ل 7 و ل& - ا A&'و . 1 2 "_ أ : أ -ي"#ھ& P ا ل& - ا ،"$D ن . ،ت& 6K ،d#G? ا " 8 "-530 -535 . ب Z DP او 8#-& ا ،ي"C$ ا )
ت& ا Z DP و 8 &$ ا & Z DP
( ت& 6K ، 111 -119 و 155 -156 .
D ا ة C & &$ ) - 8# $.- 8# D ج&D إ ھ & 83"O ا نأ ى"3 Y# 6) ، C 83"O ا v3ر&- وXا 8 C ا ) 8# Xا 8 C (
يو& D & H('ا 2 "O ا م ?D'ا
k ا H(] ل& ) e ا -" ا -Z ا -HO ا ( وأ - ك&$ھ .3 H &D & و
D او &(#) t# - D ا 8l# 8# . ا 8 "PD ا 83"O ا d D - نأ ىدأ & ،&$'ا # 83 وأ أ 8# 2 83"% د"P = K global village 8# % 8)&CB &( . -.
83"O ا تزو&P- C) 8# &f ا 8 C ا ) & أ )
8# Xا 8 " (
ل& - ا 8 " إ = CD او
83 P Xا 8 &D. ا إ &ھ"3 G-و 83"3 D ا 8 &D. ا عا"D7ا ل 7 ،ز " ا c3"ط 8#A& 6 Xا .
A&P( ا فو" ا د و ىدأ %و $ ا كاردRا م&_ ) 7 ثو إ 8#
& Rا ل& - ا فو" ا &(D6Sأ D ا 83" ا 8 # G ا Z $3 ن& Rا .
Y#
نأ إ ىدأ & ، او تاذ ط G7و ر G' س&'أ م C3 & Rا ل& - ا p Kأ &Cf ا = &D & و ،8#G? ا وأ 83"G & ن& Rا "#.6- H D3 83د") 8)&CB ،8# C ا 8)
Hھر ] نود 3"79& ل& - ا c#C - &($. 3 .
#C- دادزا C) ،82" D ا 8# ا 8# & G ا فو" ا عا"D7ا 8 C ،8f &f ا 8 C ا ) & أ ر&OD ا &% G ا ،ه"#.6- 8# & G ا ر G ا &(D6Sأ D ا 83" ا 8 # G & ن& Rا $.D ا ه ( Z'ا ا ة 3 P ا &#
.
Z DP ا إ &( 7 "_$ D ا 8#%ا ا ةر&_$ ا 8 &f 8 & G ا A&'و = Kأ Y# .
ىدأ ي ا " Xا ،H & 8#G? ا &$-"_ و ا ا ا تاذ &$-"_ e3".- إ تدأ &D & و ج&D Rا ط G7 Z & &# $.- ر (ظ إ .
ا & أ e$P ا = )د C) ،8# و"D. ا 8 C Y# ،ة 3 و ة 3 ل& -ا ت&# إ ي"O ا
.O ت&)&Cf او لو ا ^ " "- # . او ن 3[6 D او 3دا" ا f ة 3 P ا A&' ا = &% ير )و ي[3"j .
د D &( 6 ل 8 &2 رود تراد % 83"O ا ن` pSوأ ي ا " Xا
") 2 &(#) = $3 D ا 8# & ا 83"C ا " إ تأ Y# 8# C ا ل G ا e6 إ د
8 3 C ا .
(6O ا "# D & [# D- 8# % v3ر&D2 83"O ا v3ر&- وXا ة"D6 ا \Kو H- C) &D & و 8# & P ا ) س& I او .
8%"6D 83"O تارذ إ H3 C ا .
(/ &C ا ) & $# 8# C ا إ 8# . ةد & ا & "
ء& "(. ا =B أ Y# ، وXا ا ز&(P ا ث و ط&I] ا 8 & 8# 9ا d'ا او
ء& 8# & m .
8# & و 8# % 8 &/ 83"% &#P3ر - H & ا = و . $ Y 4 . ا K ا W$ ) ت ﻣ ) ا K ﻣ ( 1 : ا Z DP ا 83"_ D$-&$ ) ت& ا Z DP ( ## اد .3" Xا ".6 ا إ belle D م& 5D3"_ 8j&#K تء& و
1973 5 &D2 )
:
C ا &$ ا Z DP ا the coming of post-industrial society
تدادزاو
م& ر O$ ا 5 &C ) & Sو 1981
نا $ : ت& ا Z DP & D ا ر&طRا the
social frame work of information society إ 83"O ا v3ر&- H C3 Y# 3 -9&2 ا" : -4 . ا : + K ا )E ﻣ :
Z &(#) & D3 ن& Rا 2 ن&2 D ا 8 " ا ھو
8 # G ا
-ت& &I او ء& ا و ضرXا
ة"#IK ت& P ل 7 HD3 & D ا ا ھ ن&2و
"O ا . -ا )E ﻣ 4 . ا K : ^' ا Z &(#) & D3 ن& Rا ر&K D ا 8 " ا ھو
ZA&] 8PD$ ا ت 9ا ءارو ن& Rا dPD 3 Y# ، &$ ا . 4 . ا K ا )E ﻣ ) ت ﻣ ) ا K ﻣ :( ن& Rا p Kأ D ا 8 " ا ھو
$ ا H D3و 8 # G ا د& D'ا HD3 Y# ،ن& Rا Z &(#) & D3 k Z H(] t# ا س& . ى"3و " " ةر C ا =. D ا D ا 9ا d'& ا &# $.D ة" B ھ ت& ا Z DP نأ
&( &. 8#'&'Xا ه&$ و Z DP ا .#ھ "##I- .
8 $ ا 8#$CD ا ةو"f &3د& ا # P-و ا[ ر f 3 9ا d'& ا ر&K Y# .
#ID ء& "(. ا = &% & f ) &D & و &f ا \ $ ا ) &( 2 8# & D ا ة&# ا "
ن"C ا
"K& ا Z DP ا ) 8# & ا تا 3 PD ا ةد&#C d'& ا م C3 ; 2 ، S& ا . 1 ت& 6K ،Z " ا e6 127 -135 .
H Y 4/ ) ا K ا W$ ) Z / ) ا K ﻣ ( 1 :
ت & - ا A&'و 2 5#) ^ ا"D- ي ا Z DP ا إ -& # D ا Z DP ا p G "#O3 Rاو ة او 8# & -ا 8#$ ) 8#-& او م
.
".6 او . ) -&#$ "6 ا ".6 ا 2 ت& &D2 ) -& # D ا Z DP ا 83"_ ر D-و ج .3" Xا .
#-ر& .
م& 5 ر K ب&D2 ) ;#-& # D ا p G م ?D'ا % e. ) -&#$ ن&2و 1978
" D ا Y#
ر "f2أ 8 " 8 &f -& # D ا Z DP ا & 'أ" ا Z DP ا 2 Z 8 ر&C & ء&C-راو 8 )
2ا"D/ ا Z DP او .
H_ Y3 -و 86 &] و ة"2ا ا HP ةد&3ز &% G ا ; ذو
ة[6% .O3 & ،8G ا ت 3د و جذ& ) تا"##I- ; ذ Z c)ا"D3 & و ت& ا ا & 8 " ) 83ر&] ا ة[6C & &(D ر&C . 3 83ر&] 8 &D. ا عا"D7
.
ج & أ . & 5 ار K # &D2 ) & د C) #-ر& 1978
و 1981 Z DP ا نا $ لوXا
. ا the wired society
نا $ &f او : -& # D ا Z DP ا ) CD ا ي (
telamatic society (A challenge for tomorrow) ن9ا 5)" & "3 G- إ & د
6D ا ن 3[6 D & " Xا ،ن& ا ) ةذ 7` #C D ا "#ھ& ) دودر p - Y# &
م "# D "#ھ& P 8 #'و "#) - &% G ا ،83ر&P6 ا ت & D ا \6?3 ي ا "#ھ& P ا ى &S" ا م س&#C ت&G 8 #'و "#) -و ،Hھ&Sر .
Z DP نأ #-ر& ى"3و
3 ا 5 & ) ;#-& # D ا H2 8 8 و ا 8$ #ھ ظ ) 8#-& 8#/&) إ ل D3 نأ .
"#ھ& P & 8C D ا 8K&? ا ت& ا "# 2 .
. 3 & 2 إ &P3Rا 5 & ) ل D3 نأ
8#ھ&)" ا A&'و 8)&2 &# $.D ا 5#) ") - &f %ر Z DP . ار ->)& ا ل /و H H ا " ا W$ 2 : 1 ت& 6K ،Z " ا e6 122 -127 . 2 -8f &f ا 8 ا ةر&] ،" ) - #6 أ .
ت& 6K ،H'&% v#O ا م& 8
"-31 -36 .
"_ %و " ) - #6 آ CD ا .3" Xا ".6 ا إ 8G ا ل -و 8f &f ا 8 ا 83 ة"#(O ا 8B f ا 5 D2 ) "6 83ؤر تر -: CD ا 8 K نا $ لوXا the future shock
م& رد& ا 1970
.
8f &f ا 8 ا نا $ &f ا the third wave
م& رد& ا 1980 . نا $ Y &f او 8G ا ل
-the power shift م& رد& ا
1990 .
&D &2 ت& ث f ت" H & ا تار&] نأ " ) - ى"3 Y# : ةر 7E [ وBا " ا : م& تأ D ا 8# ار[ ا ةر f ا ةر&] ھو 8000 ق . & 3"C- م . $ H ا " ا ةر 7E :
ة"D6 ا ) & 3"C- تأ D ا 8# &$ ا ةر f ا ةر&] ھو
1650 إ م 1750 م . H H ا " ا ةر 7E :
م& & 3"C- تأ D او 8)" او ت& ا ةر B ةر&] ھو
1955 .
) 83 # CD ا 8G ا ت&3 وX d#-"- ةد& إ إ تدأ 8f &f ا 8 ا ةر&] نأ "6 - ى"3و "K& ا &$ & .
) f D- 8G ه و 8B B & Aاد ك&$ھ = &2 &#?3ر&D) : 1 -ة C ا 2 -ل& ا 3 -8)" ا
ز&.-ر ; ذ dC = - HB 83". ا ة C 8#S& ا ر ا ) 83 وXا & Aاد = ظ . و 8#)" ا تار C ا D - . "K& ا &$ & ) = - HB 83د& D% ا ت& &. Rا .
C3 ل& - ا &# $.- ) cA&6 ا م CD ا ن` "6 - ى"3 &D & و 8G ا &ھر& D & 8)" ا م
"K& ا &$ & ) 83 وXا تاذ . -ل ./'ا " 0/ ﻣ ا T+ا ا :
8j&#K ) ل& - ا &# $. رو # D & =S" D ا 83".6 ا ت&ھ&P ا pS -&#'&'أ ا" $ &ھر& D & &# $.D ا ه ھ &( D.- D ا 8# ھXا ى ،"K& ا &$ & )
8$ھا" ا &$-ر&] 8#$ .
&# $.-و Z DP او ن& Rا # 8% ا "ھ&_ ت Kر D ا 83".6 ا ىؤ" ا ه ھ . و ي"_$ ا ى D ا ل& - ا ..
Z%ا ا &(C# G- $ &( ؤ&6- ا"#f2 C6- = &2
ا .. از& D او ل& - 83 # CD ا &# $.D ا &(C# G- $ &K 7و ذ D - =
8$ھا" ا 8# & - ا 8GO Xا "# 2 d & .
ل& - 83 # CD ا &# $.D ا نأ # - Y#
ت ، #ھ&P-ا ) ل& - ا ن&3" 8# &6- ة 3 8I K =% ا رو" H - H "
8 _ أ
& Rا لد& D ا @ C- ، ا 83د& أ A&'ر C$ ^C) 8l#( 83 # CD ا م Rا ة[( أ إ ةر Kو ت K وأ ةر K وأ ت K . ة&# C#C ا ى D ا e. - () ; و . &( X ة"G#' 8# ل 7 ة&# ا C$- 8# 9ا &ھدو H. . م C- &D & و " 8# آ 8)" " و
ر& D' ا وأ ير&] ا ذا D' ا وأ ل C ا ة"G# ا إ (D$- & $# ن .- & ى %أ )&Cf ا . 8# D او ي".6 ا ر" D ا ت &P ) - & $# ن .- & \ Sأ و - & $# "
1
.
) PD3 ي او ،& & - &( c)ا D ا & Rا 6 ا در ، & ا ه ھ 2M3 & و " " D ا تا $C ا 3 - ة"ھ&ظ " 5# D ا ما ?D'& ا"7M ت PD'ا D ا ) ت 3" ا لو"D$2 ( = D2ا D او ، 8 #' 2 ن 3[6 D ا ءازإ # ك ' " - &( X ،83[ ر 8 #%
إ # 3 قوذ " -و ،ةد& Rاو را".D ا ) 8 D P- 8l/& 8)&CB \O.-و ،ل& -ا Z# PD او 8 ا"I ا . ت&G ا # C$D ا م C3 Y# " ة '&) 8% " &( 7 = f3
#/ يو& 3 ن 3[6 D ا نأ "A& ا ھ&O ا لو"D$2 ت 3" ا و 3 ; و ،ه ھ&O ; ذ Z و &l
يد&CD ا .O ن 3[6 D ا Z & D 8#$C- هر& D &
2
." 2M3 & "
&(# و ت C) "#ھ& P ا نأ
8C#C ت& &#D ا ن .3 نأ . 3 & " 3 . 1 -3"7آو 3 $% ي ) ،8f3 ا &# $.D او " ا م Rا ،" &P ا 2ز ) " ا ل& - ا A&'وو 8# $.D ا ةر f ا 8# ( ص ، 199 -200 . 2 ص ،c &' Z " ،ن -و" d# )و و" ج"#' 118 -119 . 3 ص ،Z " ا e6 110 .
=./وأ & &ط ،& _ ن .#' 8# & Rا 8)&Cf ا CD نأ 83"#ھ& P ا 8)&Cf ا د&C ى"3 ا ( و &CB ةر ا ةر&] ب& &ھ"#B`- C6- نأ ب D. ھ & 2و dD. ا 8) # &] ا تاذ
ر&OD ا 8 (' 8# إ صا"%أ وأ تار& / ) 8 [D? ا 8#)&Cf ا
1 . 8 #C ا 8 S &($. و ن ] او . 8 B . و ر&#D7 ا c # 6- 8 لو"D$2 ت 3" ا ما ?D'ا نأ ى"- ى"7أ ءارآ C D ح&D ا () &D & و ،8 $D ا ت&G ا # . ( %` و ء&O3 & D%و C$D
ن 3[6 D ا ز&(P 8# &6D ا تار C ا 83دو زو&PD ة & 8# $.- 8 #'و 8 &f .
د ا ا ھ ) و - ت& ا ت&. / 8)&CB ن<) ة 3M ا وأ 8Sر& ا ءار9ا = &2 &3أ . و 2 8 ازR Zط&' ء S 8 &f 83"#ھ& P ا ل& - ا A&'و 8G3"7 ) 8 _ ا ZC ا 8)&
83 # CD ا .
نأ . 3 ت&. O ا نأ &% G ا ; ذو "
نزا D ا )و 8)&Cf ا 8#طا"C 3د ) H(
83د"6 ا فا ھXا م ?- 8#)&CB 8%&ط إ ل& - ا ل D3 Y# ت&)&Cf ا # لد& D ا ما"D او 2أ ص") "#) - -و 8 & او 8#)&Cf ا 8# ا ) "#ھ& P ا 82ر&O "
2 . D' & 2 قرا 6 ا 8)&2 ء&I إ 8#C G ا ])أ "- # 2 ك&$ھ ن .3 5 X ، "- # 2 7اد "7آ
) [2" او 83 ( ا D D' ذإ ،@?/ ])أ @?/ ك&$ھ ن .3 &D & و ،8. O ا .)Xو 5 6$ د"6 ا H3 C- 8#6#2 8. O ا م (6 p#-&6 ا 8 ل 7 هر&
. "(_D' ; و
^#G?D ا ة" ا ق ا ر& D جذ $2 يد& D%ا ر _$ &( & "_ اذإ ت&. O ا ي[2" ا .
Z) ا م& أ 83ر -&D.3 ا را جذ $2 '&# ا ر _$ ا ) و D' & $#
p'&. ا طا"C 3 ا 3 . O ا 8)&CB 5 C- ي ا Zط& ا ء ] ا ا ھ . و ت 6? ا ) 7`3 نأ Y 3 ،8 ` ا ت&. 8$ھار 8# %او cA&C 5D( ا $ 8)" او ت& & & Aاد d D- ت& . ا ن`
2M-ع& Rا ل ت&.#D.D ا عا أ 2 8 ?D
4
. d " & جو[ c % 8 B ; و
] &) ، $.D ا ر GD ا | & ا I ا H & ) ن& Rا د #' 8# & D او 8# 6$ ا ط I 1 ص ،Z " ا e6 136 . 2 ص ،ء&]6 ا ت & -ا ، 3 $% ي 232 . 3 ص ،= "D ا 8. / ، #ھ&/ ء&( 11 -16 . 4 8G ا ل - ،" ) - #6 أ ) &f ا ء[P ا .( ،ي 3" ا $ 8 ص 295 .
ب . ا \O2و "3 D او = $D & 8K&? ا 83" ا ة[( Xاو ،83د& او . $ #' ; ذ 2 83د"6 ا 83" ا م& أ [ ا ا 86#f2 ت&C ط 1 .
را"'Xاو 8# C ا &3&]C ا # و ،ص&7 ھ & و م& ھ & # دو ا بو D' Y# 8# ?O ا .
ت& " ا نأ ة".) p D' &D & و ة".) ،8#طا"C 3 ا d ھ د"6 8K&? ا
دا")y 8K&? ا ة&# ا ل&P م& D%ا 8# $.D ا A&' ا = &GD'ا & &ط ،ل P 8 و"G
2
يدM#' ت& ا ج&D إ ل&P ) 8 & ا ت& 'M ا ت& &. إ H?]- ن<) ; ذ إ 8)&SR& ا را"C ا Z$K 8# "# 2 ذ 6 &( p 3 نأ إ $ط ا ى D
3
2M3 Z%ا او
ض&6? ا إ يدM3 83د& D%ا وأ 8#'&#' 8l# يأ ) 8 ?] ا ت& 'M ا م&_ "B&.- ن` 8 P & c D ا را"C ا ذ&?-ا ت ع&6-را &C ) يد"6 ا را"C ا ذ&?-ا ت
4
.
و ،8# %ا ا فو&? ا ل& - ا &# $.- C ل&P ) " Xا " DC3 و إ D 3 5$. 8# ھ ا فو&? ا . ف" 3 & #) ; ذ f D3و " &# ) $.D ا ة"ھ&_ " ف ? ا " $3 Y# ،
ما ?D'ا نو"6$3 3 ا ةدو ا 8)&Cf ا يوذ ء&G ا ع # &# $.D ا S" ا &'أ "##I- ن ])"3 3 ا را"C ا ع&$Kو #3رادRا إ &]3أ D 3 ،8f3 ا ة[( Xا d#
S" ا ر O ا ا ھ 8P#D 8f3 ا ة[( Xا 8# &. إ ةد&6D' او 83 # CD ا ا
5
.
نأ ) f D- 8%"O ا cA&C ا Hھأ ى إ ن<) ،8# ھ ا وأ 8# %ا ا فو&? ا ا # . و = 6- تأ % ،ى % 83&$ ن ?D ا &( x6D 3 ن&2 D ا ت& او فر& ا H("G#' = -#3د& ا #$طا ا لو&$D ) p -و ،ن9ا &$ & )
. 2}D ا ا ھو
Z'وأ ير 3 - 8# ^# ل&f ى ' e# ،"K& ا 83 # CD ا ذ 6$ ا ا C P3ر D ا "K& ا &$ & ) 8G & 8)" ا 8% &%&G .
را D' D ا 8G ا 8 ا % ن<) ; و
.D' 8)" ا س&'أ 3 ا ;l وأ &(# D 3 D ا e'Xا &C# &) D7ا 86 D? ن
83 # CD ا 8G ا p#-&6 ) ن . D3 . 1 ص ،8)& ا 83" نا[ أ ،x)& 3 ا ح K 96 . 2 ص ،Z " ا e6 100 . 3
ص ، و ا Rا م&_$ ا ر&#( ا ، 3ز أ قور&)
26 . 4 -رو و م ا ،ن و ف ار و لر نو . ص ، ر ا ار ا ر د ر 136 . 5 ص ،ق " ر ،ن ھ ء % 159 .
2M- ة 3 8C#C G- ت& ا " ظ ) 5 X & "f2أ 8#K&7 ; - 8)" ا نأ
ن #GD 3 ا"C) "f2Xاو &6 S "f2Xا نأ ) f D-و ،ى"7Xا 8G ا رد& 8)&2 ا 8#طا"C 3د 8G ا رد& "f2أ `2 CD ا ) 8)" ا ز" D' ; و ،&(# ل
1
.
ة G7 2 ) &(C ?D'و 8 #C ا PD' D ا ھ &( <) ،ة C ا ه ھ 2 8)" ا =. D ا & &طو م&? ا دا e# و ز " 83 وXا p D' ; و ، %" او م CD ا تا G7 2 D وأ 83". ا ت& # D ا . ىؤ" او & ا ه ھ . و – ة %&$ ا وأ ة 3M ا ل 3"O ا ن"C ا و".6 &( "G3 D ا
ظ ) ،ل& - ا &# $.-و ن& Rا # 8% ا " ةر ا ةر&] " و " &6D ا و"D. ا " و " -& ا ن& Rا " home informaticus d3"C ا CD ا و 3 ، 8)&2 Hjر ،8 "PD &C D فو&? او e ا ( ا
8)" ا ھ 83&I ا = &2 & &ط ، . ت' ./'ا : 2و " 0/ : 'وأ : ن G ) ا ة "أ " 0/ ) T/ ا :( 8#'&'أ 86 ا . ا هر (ظ 8#. ' ت & -ا 8 #' 2 ن 6# D ا D ا . C . 3 H و
إ 8#.3" Xا ةر&C او & وروأ # 6-&( ا ل& - ا ^# ا ه&# = - ي" ا &. ا G$ طXا . 8#6-&( ا 8 ? ا ا" k 7 3 . ' ا ل& - ا أ =% ا رو" . و \3وو".# ا &# $.- ما ?D'ا ل 7 و ،8#. ا – وأ 8#6-&( ا ت & - ا C$
8# &$ ا ر& %Xا ما ?D'& HB ،8 [ $ او 8#A&$ ا 2& y – &# &B -C$ 8#6-&( ا ت & - ا H & ا ى D لو ا 8)&2 # .
ما ?D'ا إ 8#A&]6 ا 8#6-&( ا ت & - ا تدأ C و
%" ا ب 'Xا digital form B& D ا ب 'Xا 3 لا Xا H_ ) analogue form . 8# &$ ا ر& %X& ل& CD' او ل&'رRا ة[( أ Z 5 '&$D ; ذو
3 . G- %و را" D'& ن 6# D 8#$6 ا تا[#(PD ا تر . ا = ) ض"C ا 8# %" ا رارزX
&# $.- Z جوا[D & و ،ي"Aا ا " 8# و"D. Rا pAا"O ا " 8# %" ا ة"2ا ا م&_ ل&7دإ . أ 1 ص ،c &' Z " ،" ) - #6 أ 32 -37 . 2 ط ا لو ،ر 'و ن ( أ ) لو*ا ءز ا .( ص ،يد ر ا - ر 108 -109 . 3
ص ،ت& ا " ) 8f3 ا ل& - ا &# $.- ،يو&. د&
115 .
ل& - ا ةد& إ ن 6# D ا ?D ح&D3 Y# redial
&( ل& - ا ر".D3 D ا ت&(P &
& ود . &.D ا H- & 2 9ا د" ا ة[( أ ر answer machine ء&$Bأ ت & - ا #P -و x6
#/& " Xا A&'ر ع& ن&. يأ ل& - ا 8# &. إ إ 8)&SR& ، ا D ا م . ي ا . ' ا ن 6# D ا ر&.D ا p#D- نأ 8#. ' ا ت & - ا &# $.D . أ & 2
، [$ ا ما ?D' ا " DC3 ك" D ا ي ? ا ن 6# D او cellular Mobile Telephone ل ا ن 6# D او ،تار&# ا ) م ?D 3 ي ا Mobile Téléphone ي ا
ر& %X& ل& - ا ل 7 لا PD ا 8#K&7 ما ?D'& H & & ن&. يأ ) 5 ا ?D'ا . 3 8 ا "- # . ا ة[( أ ?D p#D3و ،8# &$ ا Portable computer ل& - ا ن&. يأ و =%و يأ ) = "D ا 8. O 1 .
ة[( أ "3 G- را" D'ا Z ،8#6-&( ا ت& ? ا ق&)آ ) ر GD ا "#f. ا CD ا 3و . 3 Y# 83&I ة"#IK 3 #) تا"# &2 - =-& D ا &# & 8 وا D ا 8 ا ن 6# D ا #Bد& D ا ر K ل& CD'او ل&'رإ ن` pS 3 & ، اذRا ل&'رRا CD - =-& و ،-&ھ
8)&2 &( 7ا - 8P 8# و"D. إ ة و p 3 . 5C3"ط ) ل ا ن 6# D ا ز&( A&'و 8#-& او 8#- & - او 8# Rا ل& - ا
.
C3 ف ' ي ا 2 ا ن 6# D ا ) f 3 \-&( ا &# $.- ) ير B ر G- Hھأ و م
3 - ل 7 ; ذو ، #Bد& D ا d G &C)و ى"7أ 8I إ 8I ت ا 8 "D 8#- ا 8 "D ت&#P " ل 7 ار ) &(D "- . 3 8# %ر ز ر إ ت ا تار&/إ
83ر 6 ا 2 . $ Y : * G ا ة "أ " 0/ : 8 #'و e2&6 ا &# $. " D ) 8#. ' / 8#. ' ( CD'او ل&'رR ص $ او cA&B ا ل& 8#6-&( ا ط G? ا ل 7 م '" ا وأ 8 G ا وأ 8ط G? ا . ة[( أ &# $.- " D -و
تا $D ا "3 - ت آ &( ?D - D ا ف&P ا "3 D ا &# $.D ادا D ا e2&6 ا . %و 1 ص ،Z " ا e6 222 -224 . 2 ص ،" ر ا س( 224 .
" &( C HD3 D ا cA&B او ص $ او ر ا 8# ) "#2 ر G- تا $ ا رو" ث e2&6 ا .
d'& ا &# $.- Z جوا[D ا ل 7 v $ ا جا"?D'ا 8 "' ) ة"# 2 8 "' =B & 2 9ا
1
. #2و &# 2 e2&6 ا تار % 86 &] إ ىدأ & .
[# D3 ي او ، 6 ا ا ت&# &) Z "# 2 .O e2&6 ا &# $.- = 7ا - C و \ ا 'ا" . & ،8# & او 8 " & ء& Xاو ر& 7Xا C 8 "' c#C
. & 2
إ 8 &. ا ت& 6 ا C &# $.D ا ; - "3 G- ل 7 8#6 ا ت& 'M ا =$. e6 ) &ھرو Kو لود ة ) \ ا Z ط 8# &. إ p#D3 & ،ى"7أ لودو نا
=#% D ا
2
.
Xاو ل& ا H & 8GO أ S "# 2 .O e2&6 ا ز&( 7ا - & 2 k = Kأو ،ل&
ة D و 8# 'ر قارو`2 &( & D-و e2&6 ا c3"ط &( &'رإ HD3 D ا cA&B & لو ا . 1 -، 3ز أ قور&) ص ، و ا Rا م&_$ ا ر&#( ا 43 . 2 ص ،" ر ا س( 43 .
/ O
:
pS 3 ا ھ ن<) أ (- ة" D ة"#- c D- ل& - ا &# $. C ) تار GD ا " D -ا ه ھ زو&PD- ة"K& 8# آ ة G7 د"P f - 8$ھ-ا" -ا 8'-ار -ا ن` ) ص I- . ت& &
D ا 8C D ا تار GD او &(# = '`- D ا 8# ا ئد& او &# $.D وXا ت&3ا ا D v3ر&D ا ى 3 ط &ط / = G% &( أ Hjر cA&6 ا م CD ا ا ھ =I D &( ت"
GD ا d K f 3 ير&.D ا ط&O إ ن9ا 5O3& - ي ا ھ ا م CD ا إ = Kو ير&] ا ر ن& m .
ﻲﻧﺎﺜﻟا ﻞﺼﻔﻟا
/ D ا ھو 83"] ا ت& DP ا ك&$ھو 8#63" ا ت& DP ا ،ت& DP ا ن& ك&$ھ ?3 ا ھ . و # .O ة&# ا "3 G- =$. - D ا ى" . ا ن ا ) ن .-HP$- D ا 2&O او cAا ا k 8 3"P &2 8# & D ا "ھا ظ ر (ظ f ر GD ا ا ھ 8%" ا تار ? او ... ة"ھ&_ او ي"] ا ^' ا م (6 ق"GD$' 6 ا ا ھ )و v ا
@A& 7و "Aا[P & وXا ا" Z &( "] D وXا &3 ? او "Aا[P & 83"] ا &( ي"] ا Z DP ا .
4$ H ا :.G ا : 7 ا 32 ا ا ا 45 7 ا ة ھ W او ي 1 -ي 7 ا 32 ا م Gﻣ :
83[2" ا 8CG$ ا دو أ إ D -و 8)&f. ا 3 / &3"] &$ط - ]D- 8 'او 8CG$ ھ را"CD' ا ة& د م % 5 &%أ Z DP ةر& ھ D ا ن ا د O-و 8G# ا ت& DP ا يأ 83د& ا ا ر تأ 8 & P2 ضرXا 8 %ر او"CD'او
&(D)&CBو &( #_$- "#I-.
ن&. ا ط&O 5PD3و &# ة"#IK 8#)ا"I 8CG$ ) &.' [2" - 5 أ &]3أ ف" 3و 'ر '&#' c 7اد HD-و 6#ظ ا ط& -ر او @ ?D & [# D- 8# ارز "#j ل& أ
1
.
GC- دا")Xا 8 P 5 ` 563" - . 3و 8$# ة&# ب '` H D-و 83"] ا 8l# ا )
e &P- او 8)&f. او HP ا @A& 7 Z
بو&PD-2 . 2 -7 ا : 2 -1 -4" 2 & ا ر W ا ﻣ :
cط&$ ا إ 8#63" ا cط&$ ا &( ظ ) ن&. ا CD$3 8#)ا"I 8# & D ا ة"ھ&ظ 5 إ ة&# ا ق"ط Z جر D & ن 6#.D3 H( &CD ا و 83"] ا ن ا ) ةد ا 8O# ا ط& أو
حو" ا H# -و )&CBو & D ا "##I- إ يدM3و ن ا ) ن&. ا [2" - $ 3 &'&'أ ھو ت&% ا ) 83د"6 ا 83"C ا ) 8# وأ = &2 & 83 &B p - D ا
3
.
&C)و d & - D ا 8#'&'Xا 8# & D ا ت&# ا \ D? إ "#O3 \3" D ا ا ( 8#
"] D ا :
) ل D ا ،ن&. P3ر D ا \#.D ا ، &. ا [2" D ا ، )ا"IP ا كا" ا
83د"6 ا ه&P- ا ،8# & D ا ت&% ا .
\3" ا ) ة&# ا "#I- c3"ط ن ا ن&.' ةد&3ز 5 HD- D ا 8# ا 5 أ &]3أ ف" 3و #3و"C ا ة"Pھ c3"ط وأ 83"] ة&# إ 8#63ر ة&# ; ذ ) & ،ةد C ا ن
1
8$' ،83ر $.'Rا ،8# &P ا 8)" ا راد ،ع& D ا H س &% ،Y#j \ط&
2006 ص ، 53 . 2
8$' ،تو"# ،ت& ' 8# " ا راد ،ع& D ا H 8 ' ، ن& إ
1999 ص ، 55 . 3 -ر ا ناو -ر يزو' ، ا *ا ، ر ا ت ا د ا ، ر0 ا " ا ' ت ارد ، 1985 ص ، 138 .
8O# ا 6#.D3 D \3" ا ن&.' 8#O# ق"طو تاد& و ZA& G ث - % D ا تا"#ID ا ن ا ) 1 . "] D & 8 7 [# نأ . 3و : 1 -45ا % ا [ ا :
83"] ا 8#$. ا ت& PD 8#$ط ا 8#)ا"IP ا 8 %" ا إ "#O3و
"] ا ت& PD ا Z' D ءا ' ت& P- إ ى"C ا ل D وأ 63" ا &(G# 8 A&C ا 83
يرادإ وأ يد& D%ا ل - &(# أ"G3 & d 83"]
2 . 2 -4" 0 Lا [ ا :
د د&3دزا "] D ا 8# 8P-&$ ا 8l# ا d & إ "#O3
او ء&# Xا ر (ظو &(D)&f2 ع&6-راو 8$3 ا HP Z' -و &ھزو&P-و ت&#$ ا تاذ cط&$ 8 ?D ا 8GO Xا 3 . 3 -4 W ا [ ا : ن& Rا ة"G#' 5#) ز" - "# 2 & D ا H#_$- ةر& ھ 8$3 ا
"( - D ا 86 D? ا ت& #_$D ا ]6 ح S 8# & Rا ت&% او ت&ط&O$ او ل&P ا &(-ر 83"] ا 8l# ا ) &(D% و 8# & P ا ة&# ا ^ S & ا ن& S أ 8C "# . ا ي"O ا Z DP ا ا ھ 8# & ) 4 . 4 -4" 2 & ا [ ا :
8# &P ا ت D ا d & - D ا 8# & D ا ت&# ا ; - ھ
# ة A& ا 8# &. ا ت&)& &) ي"] ا &. ا Z PD ا d# - D ا 8# #_$D او 8#l# او Bآ ك"D- ت وأ = "% ي"] ا Z PD ا ) ن&. ا دا")Xا ت&% 8 Sاو &ھر&
ھ & 2 k H(] ت& & P او HP و &6D ا 8 ردو ل& - ا 8)&f. 8 $ & ن`O ا
G ا #_$D ا ء& D او &. ا Z PD ا . 1 -ط ،تو"# ،8# " ا 8]($ ا راد ،ي"] ا ع& D ا 8$3 ا Z DP ، % / H $ ا 7 8$' ، 1981 ص ، 23 . 2
-او 8# #_$D -او 83".6 ا ة"K& ا ه&3&]%و &$ ا #ط D ا ،ف ? 83"Aا[P ا 8 Xا راد ـ"] D او 83 $D او 8# ا" 8$' 2001 ص ، 25 . 3 ص ،ه"2ذ c ' Z " ،ف ? 25 . 4 ص ،هر2ذ ق " ر ،فو د 25 .
