ภาระโรคที่เกิดจากการบริโภคแอลกอฮอลนั้นมีความสำคัญมาก ในหลายประเทศ ปญหาสาธารณสุขที่เกิดจากการดื่มแอลกอฮอลแบบเปนอันตรายกอใหเกิดภาระตอ สุขภาพ สังคม และเศรษฐกิจอยางมาก การลดภาระโรคที่เกิดจากการบริโภคแอลกอฮอล
กลายเปนประเด็นสำคัญทางสาธารณสุขระดับนานาชาติ อันตรายจากแอลกอฮอล
สามารถลดลงไดโดยดำเนินการดวยวิธีการที่พิสูจนแลววามีประสิทธิผล และสามารถ ดำเนินการไดทั่วโลก
รายงานฉบับนี้ของคณะกรรมการผูเชี่ยวชาญองคการอนามัยโลกไดทบทวนผลกระทบ ทางสุขภาพและสังคมจากการบริโภคแอลกอฮอล ภาระโรคที่เกิดจากแอลกอฮอล
ในประเด็นอันตรายจากแอลกอฮอล และแนวโนมการบริโภคแอลกอฮอลทั่วโลก โดยสรุปจากการทบทวนหลักฐานที่มีอยูซึ่งประกอบดวยขอมูลลาสุดเกี่ยวกับผลของการ บริโภคแอลกอฮอลตอดัชนีภาระโรครวม คณะกรรมการฯ ไดมีขอเสนอแนะ หลายประการที่เนนบทบาทขององคการอนามัยโลกในการประสานความรวมมือ การตอบสนองระดับนานาชาติ ความตองการดำเนินงานในระดับโลกเพื่อลดอันตราย จากแอลกอฮอลผานกลไกของกิจกรรมนานาชาติที่มีประสิทธิผลและการสนับสนุน จากแตละประเทศ
คณะกรรมการฯ เสนอแนะกลยุทธและทางเลือกนโยบายที่หลากหลายซึ่งมีหลักฐาน ยืนยันถึงประสิทธิผลและเหมาะสมสำหรับทั่วโลกในการลดอันตรายจากแอลกอฮอล
โดยเนนวาควรมีการดัดแปลงและดำเนินการใหสอดคลองกับประเทศและพื้นที่ คำนึงถึง บริบทเฉพาะทางวัฒนธรรมและกฎหมาย ตลอดจนลักษณะของปญหาแอลกอฮอลของ แตละทองถิ่น คณะกรรมการฯ ยังไดเสนอแนะใหองคการอนามัยโลกสนับสนุนรัฐบาล ประเทศตางๆ โดยเฉพาะอยางยิ่งประเทศที่มีรายไดปานกลางและต่ำในการพัฒนา การดำเนินงาน ตลอดจนประเมินผลนโยบาย แผนปฏิบัติการ และแผนงานที่มีหลักฐาน วิชาการทั้งในระดับชาติและระดับพื้นที่ ขอสรุป และขอเสนอแนะของคณะกรรมการฯ นี้
มีความสำคัญมากสำหรับการพัฒนางานดานตอไป
รายงานคณะกรรมการผูเชี่ยวชาญองคการอนามัยโลก รายงานคณะกรรมการผูเชี่ยวชาญองคการอนามัยโลก ดานปญหาจากการบริโภคแอลกอฮอล
ดานปญหาจากการบริโภคแอลกอฮอล
WHO EXPERT COMMITTEE ON PROBLEMS WHO EXPERT COMMITTEE ON PROBLEMS RELATED TO ALCOHOL CONSUMPTION RELATED TO ALCOHOL CONSUMPTION
ชุดรายงานวิชาการขององคการอนามัยโลก
รายงานครั้งที่ 2 รายงานครั้งที่ 2 Second Report Second Report
944
ʹѺʹعâ´Â
ชุดรายงานวิชาการขององคการอนามัยโลก รายงานนี้เปนการรวบรวมขอคิดเห็นของกลุมนักวิชาการ และไมใชการตัดสินใจหรือนโยบายขององคการอนามัยโลก
WHO Technical Report Series 944
รายงานครั้งที่ 2 Second Report
แปลและเรียบเรียงโดย นายแพทยปริทรรศ ศิลปกิจ
แพทยหญิงพันธุนภา กิตติรัตนไพบูลย
รายงานคณะกรรมการผูเชี่ยวชาญองคการอนามัยโลก ดานปญหาจากการบริโภคแอลกอฮอล
WHO EXPERT COMMITTEE ON PROBLEMS
RELATED TO ALCOHOL CONSUMPTION
ตีพิมพโดยองคการอนามัยโลกในป ค.ศ. 2007 ภายใตชื่อเรื่อง WHO Technical Report Series
944
WHO EXPERT COMMITTEE ON PROBLEMS RELATED TO ALCOHOL CONSUMPTION Second Report
© องคการอนามัยโลก ค.ศ. 2007
ผูอำนวยการองคการอนามัยโลกไดมอบลิขสิทธิ์การแปลและเผยแพรในฉบับภาษาไทย โดยแผนงาน การพัฒนาระบบ รูปแบบ และวิธีการบำบัดรักษาผูมีปญหาการบริโภคสุราแบบบูรณาการ (ผรส.) เปนผูรับผิดชอบ ฉบับภาษาไทยแตเพียงผูเดียว
ชุดรายงานวิชาการขององคการอนามัยโลก 944
รายงานคณะกรรมการผูเชี่ยวชาญองคการอนามัยโลกดานปญหาจากการบริโภคแอลกอฮอล
รายงานครั้งที่ 2
ISBN 978-616-11-0509-9
© แผนงานการพัฒนาระบบ รูปแบบ และวิธีการบำบัดรักษาผูมีปญหาการบริโภคสุราแบบบูรณาการ พ.ศ. 2553 แปลและเรียบเรียงโดย นายแพทยปริทรรศ ศิลปกิจ
แพทยหญิงพันธุนภา กิตติรัตนไพบูลย
สนับสนุนโดย
แผนงานการพัฒนาระบบ รูปแบบ และวิธีการบำบัดรักษาผูมีปญหาการบริโภคสุราแบบบูรณาการ (ผรส.) สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสรางเสริมสุขภาพ (สสส.)
กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข พิมพ เผยแพร และสงวนลิขสิทธิ์โดย
แผนงานการพัฒนาระบบ รูปแบบ และวิธีการบำบัดรักษาผูมีปญหาการบริโภคสุราแบบบูรณาการ (ผรส.) พิมพครั้งที่ 3 : ธันวาคม 2553
จำนวน : 66 หนา
จำนวนที่พิมพ : 1,000 เลม
จัดพิมพโดย : แผนงานการพัฒนาระบบ รูปแบบ และวิธีการบำบัดรักษา ผูมีปญหาการบริโภคสุราแบบบูรณาการ (ผรส.)
พิมพที่ : วนิดาการพิมพ โทรศัพท 0-5311-0503-4, 08-1783-8569
เอกสารนี้เผยแพรเปนเอกสารสาธารณะ ไมอนุญาตใหจัดเก็บ ถายทอด ไมวาดวยรูปแบบหรือวิธีการใดๆ เพื่อวัตถุประสงค
ทางการคา หนวยงานหรือบุคคลที่มีความสนใจ สามารถติดตอขอรับการสนับสนุนเอกสารไดที่แผนงาน ผรส.
โทรศัพท 0-5328-0228 ตอ 236, 525 โทรสาร 0-5327-3201 หรือดาวนโหลดขอมูลไดที่ www.i-mapthailand.org
iii
WHO Library Cataloguing-in-Publication Data
WHO Expert Committee on Problems Related to Alcohol Consumption. Meeting (2nd: 2006:
Geneva, Switzerland)
Second report / WHO Expert Committee on Problems Related to Alcohol Consumption.
(WHO technical report series; no. 944)
“WHO Expert Committee on Problems Related to Alcohol Consumption, Geneva, 10–13 October 2006”.
1. Alcohol drinking. 2. Ethanol - pharmacology. 3. Alcoholism - prevention and control.
4. Alcohol-related disorders - prevention and control. I. World Health Organization.
II. Title. III. Title: WHO Expert Committee on Problems Related to Alcohol Consumption:
second report. IV. Series.
ISBN 978 92 4 120944 1 (NLM classifi cation: WM 274) ISSN 0512-3054
© World Health Organization 2007
All rights reserved. Publications of the World Health Organization can be obtained from WHO Press, World Health Organization, 20 Avenue Appia, 1211 Geneva 27, Switzerland (tel.: +41 22 791 3264; fax: +41 22 791 4857; e-mail: bookorders@who.int). Requests for permission to reproduce or translate WHO publications — whether for sale or for noncommercial distribution — should be addressed to WHO Press, at the above address (fax: +41 22 791 4806; e-mail: permissions@who.int).
The designations employed and the presentation of the material in this publication do not imply the expression of any opinion whatsoever on the part of the World Health Organization concerning the legal status of any country, territory, city or area or of its authorities, or concerning the delimitation of its frontiers or boundaries. Dotted lines on maps represent approximate border lines for which there may not yet be full agreement.
The mention of specifi c companies or of certain manufacturers’ products does not imply that they are endorsed or recommended by the World Health Organization in preference to others of a similar nature that are not mentioned. Errors and omissions excepted, the names of proprietary products are distinguished by initial capital letters.
All reasonable precautions have been taken by the World Health Organization to verify the information contained in this publication. However, the published material is being distributed without warranty of any kind, either expressed or implied. The responsibility for the interpretation and use of the material lies with the reader. In no event shall the World Health Organization be liable for damages arising from its use.
This publication contains the collective views of an international group of experts and does not necessarily represent the decisions or the stated policy of the World Health Organization.
Typeset in Switzerland Printed in Switzerland
1. บทนำ 1
1.1 ความเปนมา 2
1.2 กรอบแนวคิดและนิยามศัพท 3
2. กลไกการเกิดอันตรายจากแอลกอฮอล: การเมาสุรา การติดสุรา และพิษจากสุรา 5
2.1 ลักษณะของอันตรายจากแอลกอฮอลและหลักพื้นฐานทางสรีรวิทยา 5
2.2 การเมาสุรา 6
2.3 คุณสมบัติการเสพติดของแอลกอฮอล 7
2.4 พิษจากสุรา 7
2.5 สรุปกลไกของการเกิดอันตราย 9
3. การจำหนายจายแจกและการบริโภคแอลกอฮอลในโลก 9
3.1 การผลิต การจำหนาย และการสงเสริมการจำหนายแอลกอฮอล 9 3.2 ระดับ ลักษณะ และแนวโนมของการบริโภคแอลกอฮอล 11 3.3 ปจจัยกำหนดและปจจัยที่สัมพันธกับการบริโภคแอลกอฮอล 15 3.4 บทสรุปเกี่ยวกับการมีวางจำหนายและการบริโภคแอลกอฮอล 18
4. อันตรายที่เกี่ยวของกับการบริโภคแอลกอฮอล 19
4.1 ผลกระทบตอสุขภาพ: แอลกอฮอลตอดัชนีภาระโรครวม 19
4.2 อันตรายตอสังคม 20
4.3 บทสรุปเกี่ยวกับอันตรายที่เกิดจากการบริโภคแอลกอฮอล 23 5. กลยุทธและวิธีการที่ไดผลในการลดอันตรายจากแอลกอฮอล 24
5.1 มาตรการลดการเขาถึงแอลกอฮอล 25
5.2 ราคาแอลกอฮอลและภาษี 26
5.3 การควบคุมการจำหนายแอลกอฮอล 28
5.4 การกำหนดสภาพแวดลอมของการดื่ม 29
5.5 การควบคุมการตลาดเครื่องดื่มแอลกอฮอล 29
5.6 มาตรการตอตานการดื่มแลวขับรถ 30
5.7 การศึกษาและการรณรงค 31
5.8 การจัดการระยะแรกและบริการบำบัดรักษา 33
5.9 บทสรุปกลยุทธที่มีประสิทธิผลในการลดอันตรายจากแอลกอฮอล 34
6. การจัดทำนโยบายแอลกอฮอล 35
6.1 การสรางฐานความรูการพัฒนานโยบายแอลกอฮอล 36
6.2 หนวยงานตางๆ กับนโยบายแอลกอฮอล 36
6.3 นโยบายแอลกอฮอลในหนวยการปกครองระดับตางๆ 38
6.4 บทสรุปการจัดทำนโยบายแอลกอฮอล 39
สารบัญ
7. ขอสรุปสำหรับกิจกรรมนานาชาติ 40 7.1 มุมมองนานาชาติในการควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล 40
7.2 บทบาทขององคการอนามัยโลก 42
7.3 ความรวมมือกับองคกรระหวางประเทศ 44
7.4 บทสรุปการนำไปดำเนินการในกิจกรรมนานาชาติ 45
8. ขอเสนอแนะ 46
บรรณานุกรม 50 ภาคผนวก 55
สรุปขอมูลภาระโรคที่เกิดจากแอลกอฮอลขององคการอนามัยโลกในป พ.ศ. 2545
รายงานคณะกรรมการผูเชี่ยวชาญองคการอนามัยโลก ดานปญหาจากการบริโภคแอลกอฮอล
ณ กรุงเจนีวา วันที่ 10-13 ตุลาคม พ.ศ. 2549 รายชื่อผูเขารวมประชุม
Professor D. Ofori-Adjei, Director, Noguchi Memorial Institute for Medical Research, University of Ghana, Accra, Ghana
Professor S. Casswell, Director, Centre for Social and Health Outcomes Research and Evaluation, Massey University, Auckland, New Zealand
Professor C. Drummond, Professor of Addiction Psychiatry and Head of Section of Addictive Behaviour, Division of Mental Health, St George’s University of London, London, England
Professor Wei Hao, Professor of Psychiatry, Director of WHO Collaborating Centre for Psychosocial Factor, Drug Abuse and Health, Mental Health Institute, Second Xiangya Hospital, Central South University, Changsha, China
Professor M.E. Medina-Mora, Epidemiological and Psychosocial Research, National Institute of Psychiatry Ramón de la Fuente, Mexico City, Mexico
Dr S. Ranganathan, Honorary Secretary, T.T. Ranganathan Clinical Research Foundation, Chennai, India
Dr E.M. Razaghi, Director, Iranian National Center for Addiction Studies, Faculty of Medical Sciences, University of Tehran, Tehran, Islamic Republic of Iran
Professor R. Room, University of Melbourne and Turning Point Alcohol and Drug Centre, Fitzroy, Australia (Rapporteur)
Dr I. Rossow, Norwegian Institute for Alcohol and Drug Research, Oslo, Norway Professor D.S. Samarasinghe, Associate Professor of Psychological Medicine,
Department of Psychological Medicine, Faculty of Medicine, University of Colombo, Colombo, Sri Lanka (Vice-Chairman)
Professor C. Weisner, Department of Psychiatry and Langley Porter Psychiatric Institute, University of California, San Francisco, CA, USA (Chairman)
ผูแทนองคกรที่เกี่ยวของ1
International Labour Organization
Ms M. Deluca, Specialist, Workplace Health Promotion, SafeWork, Geneva, Switzerland
Joint United Nations Programme on HIV/AIDS
Dr A. Chatterjee, Senior Adviser, Prevention and Public Policy, Geneva, Switzerland
1 ไมสามารถเขารวมประชุม: Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome, Italy;
กองเลขาธิการ
Dr T. Agossou, Regional Adviser for Mental Health and Substance Abuse, WHO Regional Office for Africa, Brazzaville, Congo
Dr P. Anderson, Public Health Consultant, Hellerup, Denmark (Temporary Adviser) Professor T. Babor, Department of Community Medicine and Health Care, University
of Connecticut School of Medicine, Farmington, CT, USA (Temporary Adviser) Dr A. Fleischmann, Scientist, Management of Substance Abuse, Department of
Mental Health and Substance Abuse, WHO, Geneva, Switzerland
Professor M.L.O. Souza Formigoni, Department of Psychobiology, Federal University of São Paulo, São Paulo, Brazil (Temporary Adviser)
Dr S. Higuchi, Deputy Director, National Hospital Organization, Kurihama Alcoholism Center, Kanagawa, Japan (Temporary Adviser)
Dr M. Monteiro, Regional Adviser on Alcohol and Substance Abuse, Pan American Health Organization, Washington, DC, USA
Dr I. Obot, Scientist, Management of Substance Abuse, Department of Mental Health and Substance Abuse, WHO, Geneva, Switzerland
Dr V. Poznyak, Coordinator, Management of Substance Abuse, Department of Mental Health and Substance Abuse, WHO, Geneva, Switzerland (Secretary) Professor J. Rehm, Centre for Addiction and Mental Health, Toronto, Canada
(Temporary Adviser)
Mr D. Rekve, Technical Officer, Management of Substance Abuse, Department of Mental Health and Substance Abuse, WHO, Geneva, Switzerland
Dr Benedetto Saraceno, Director, Department of Mental Health and Substance Abuse, WHO, Geneva, Switzerland
Dr E. Streel, Avenida J. Nyerere, Maputo, Mozambique (Temporary Adviser)
Dr T. Yasamy, Regional Adviser, Mental Health and Substance Abuse, WHO Regional Office for the Eastern Mediterranean, Cairo, Egypt
1. º·¹Ó
คณะกรรมการผูเชี่ยวชาญองคการอนามัยโลกดานปญหาจากการบริโภคแอลกอฮอลไดมี
การประชุม ณ กรุงเจนีวา ระหวางวันที่ 10-13 ตุลาคม พ.ศ. 2549 (ค.ศ. 2006) โดย Dr. Benedetto Saraceno ผูอำนวยการแผนกสุขภาพจิตและสารเสพติด สำนักงานใหญ
องคการอนามัยโลก กรุงเจนีวา ประเทศสวิตเซอรแลนด ไดกลาวเปดการประชุมและแจงวา ตั้งแต ป พ.ศ. 2548 (ค.ศ. 2005) การประชุมสมัชชาอนามัยโลก (World Health Assembly) สมัยที่ 58 ไดลงมติ WHA58.26 วาดวย “ปญหาสาธารณสุขที่เกิดจากการดื่มแอลกอฮอล
แบบอันตราย (harmful use)” ไดมีการดำเนินกิจกรรมอยางจริงจังโดยองคการอนามัยโลก ทั้งระดับโลกและระดับภูมิภาค ตัวอยางเชน องคการอนามัยโลกภาคพื้นยุโรป ไดมี
การรับรองกรอบนโยบายแอลกอฮอลที่จัดทำขึ้นภายใตแผนปฏิบัติงานแอลกอฮอลของ ยุโรป (European Alcohol Action Plan) ฉบับป พ.ศ. 2543-2548 (ค.ศ. 2000-2005) และนำไปใชโดยคณะกรรมการภาคพื้นยุโรปในเดือนกันยายน พ.ศ. 2548 (ค.ศ. 2005);
องคการอนามัยโลกภาคพื้นอเมริกาไดจัดการประชุมนโยบายสาธารณะเกี่ยวกับแอลกอฮอล
ของประเทศทั่วทั้งทวีปอเมริกา (Pan American Conference on Alcohol Public Policies) เปนครั้งแรกที่เมืองบราซิเลีย ในเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2548 (ค.ศ. 2005);
องคการอนามัยโลกภาคพื้นแอฟริกา มีการจัดประชุมหารือดานวิชาการขององคการ อนามัยโลกดานปญหาสาธารณสุขที่เกิดจากการดื่มแอลกอฮอลแบบอันตรายในแอฟริกา ในเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2549 (ค.ศ. 2006); องคการอนามัยโลกภาคพื้นเอเชียตะวันออก เฉียงใต คณะกรรมการภาคพื้นไดรับรองมติทางเลือกนโยบายการควบคุมการบริโภค แอลกอฮอลในเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2549 (ค.ศ. 2006); องคการอนามัยโลกภาคพื้น เมดิเตอรเรเนียนตะวันออก คณะกรรมการภาคพื้นไดผานมติวาดวยปญหาสาธารณสุข ที่เกิดจากการบริโภคแอลกอฮอลในเดือนกันยายน พ.ศ. 2549 (ค.ศ. 2006); และองคการ อนามัยโลกภาคพื้นแปซิฟกตะวันตกในเดือนกันยายน พ.ศ. 2549 (ค.ศ. 2006) ไดผานมติ
และรับรองยุทธศาสตรระดับภูมิภาคเพื่อลดอันตรายจากแอลกอฮอล สวนในระดับโลก นั้น สำนักเลขาธิการองคการอนามัยโลกไดจัดการประชุมวิชาการโดยผูเชี่ยวชาญหลายครั้ง และเริ่มปรึกษาหารืออยางจริงจังกับผูมีสวนไดเสียหลักผานการจัดประชุมหลายครั้ง และ ปรึกษาหารือกับกับกลุมประชาสังคม นักวิทยาศาสตร และตัวแทนจากภาคสวนอุตสาหกรรม การคา และการเกษตร Dr. Saraceno ไดเนนย้ำวาขอเสนอแนะของคณะกรรมการฯ จะตองไดรับการพัฒนาเปนกิจกรรมโดยเลขาธิการองคการอนามัยโลก เพื่อการ ลดปญหาสุขภาพและสังคมอันเกิดจากการบริโภคแอลกอฮอลตอไป
Dr. C. Le Galès-Camus ผูชวยผูอำนวยการองคการอนามัยโลกดานโรคไมติดตอและ สุขภาพจิต สำนักงานใหญองคการอนามัยโลก กรุงเจนีวา ประเทศสวิตเซอรแลนด
ไดกลาวตอนรับผูเขารวมประชุม ในนามของผูอำนวยการใหญองคการอนามัยโลกวา ในป พ.ศ. 2548 (ค.ศ. 2005) มติของที่ประชุมสมัชชาอนามัยโลกไดแสดงความหวงใย ตอประเทศสมาชิกเกี่ยวกับปญหาสาธารณสุขที่เกิดจากการดื่มแอลกอฮอลแบบอันตราย
ทั่วโลก โดยเฉพาะหลังการเผยแพร รายงานสุขภาพโลก 2002 : ลดภาวะเสี่ยงและสงเสริม ชีวิตที่มีสุขภาพ ที่ไดเนนวาการบริโภคแอลกอฮอลเปนปจจัยเสี่ยงที่สำคัญตอสุขภาพของ ประชากรโลก จากหลักฐานชี้วาปญหาสุขภาพและสังคมที่เกิดจากการดื่มแอลกอฮอล
แบบอันตรายกำลังเพิ่มมากขึ้นในหลายประเทศ อันเปนผลมาจากการดื่มมากขึ้น และพฤติกรรมการดื่มที่เปลี่ยนไป โดยเฉพาะอยางยิ่งการดื่มในกลุมสตรีและเยาวชน การใหความสำคัญตอปญหาสาธารณสุขที่เกิดจากแอลกอฮอลนี้มีหลายประเด็นที่ตอง ดำเนินการไปขางหนาดวยวิธีการที่เหมาะสม และสำนักเลขาธิการองคการอนามัยโลก ไดพยายามรวบรวมประเด็นเหลานี้ เพื่อคนหาแนวทางที่เปนไปไดและมีประสิทธิผล ในการลดผลเสียตอสุขภาพและสังคมจากการบริโภคแอลกอฮอล โดยจำเปนตองมีการ พัฒนาขอเสนอแนะถึงโยบายที่มีประสิทธิผลในการลดปญหาจากการบริโภคแอลกอฮอล
ตามที่ไดรับมอบหมายจากองคการอนามัยโลกดังมติ WHA58.26 และสนับสนุนประเทศ สมาชิกในการดำเนินการและประเมินผลกลยุทธและแผนงานตางๆ ที่เกี่ยวของ
1.1 ความเปนมา
ตามมติ WHA58.26 ในการประชุมสมัชชาอนามัยโลก (World Health Assembly) สมัย ที่ 58 ป พ.ศ. 2548 (ค.ศ. 2005) ไดมีการรองขอผูอำนวยการใหญ “ใหรายงานตอ ที่ประชุมสมัชชาอนามัยโลกครั้งที่หกสิบถึงกลยุทธและวิธีการจัดการที่มีหลักฐาน เชิงประจักษในการลดอันตรายจากแอลกอฮอล รวมทั้งการประเมินปญหาสุขภาพที่เกิด จากการดื่มแอลกอฮอลแบบอันตรายอยางครอบคลุม” และ “จัดทำขอเสนอแนะนโยบาย และวิธีการจัดการในการลดอันตรายจากแอลกอฮอลที่มีประสิทธิผล”
คณะกรรมการผูเชี่ยวชาญองคการอนามัยโลกดานปญหาการบริโภคแอลกอฮอล ไดมา ประชุมรวมกันโดยมีวัตถุประสงคหลักเพื่อทบทวนขนาดปญหาสาธารณสุขที่เกิดจากการ บริโภคแอลกอฮอล รวมถึงหลักฐานทางวิทยาศาสตรและหลักฐานเชิงประจักษในประสิทธิผล ของทางเลือกนโยบายที่แตกตาง และจัดทำขอเสนอวิชาการถึงนโยบายและวิธีการจัดการ ลดอันตรายจากแอลกอฮอลที่มีประสิทธิผล
สถานการณปญหาการบริโภคแอลกอฮอลและผลกระทบตอสุขภาพและสังคมนั้นเปลี่ยนแปลง ไปอยางมากนับตั้งแตการประชุมคณะกรรมการผูเชี่ยวชาญองคการอนามัยโลกดาน ปญหาจากการบริโภคแอลกอฮอลครั้งแรกเมื่อป พ.ศ. 2522 (ค.ศ. 1979) ในรายงานครั้งนั้น คณะกรรมการผูเชี่ยวชาญฯ สรุปวา “การบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอลสงผลใหเกิด ความเจ็บปวยทางการแพทย ความผิดปกติทางสังคม ตลอดจนความทุกขทรมานของ มวลมนุษยมากมายหลากหลาย จากวิธีการรักษาและการจัดการปญหาที่มีอยูในขณะนี้มี
ขีดจำกัดในดานประสิทธิผลและมีคาใชจายสูง อีกทั้งความชุกของปญหาสูงในหลายพื้นที่
ทั่วโลก คณะกรรมการฯ มีขอเสนอแนะดังนี้: (ก) ใหความสำคัญกับการปองกันอยาง ชัดเจน; (ข) ลงทุนเพิ่มเติมดานการบำบัดรักษาโดยเนนการพัฒนาบริการที่ไมแพงแตมี
ประสิทธิผลคุมคา”(1) ในรายงานระบุวาความสูญเสียที่เกิดจากการบริโภคแอลกอฮอลนั้น สัมพันธกับระดับการบริโภคแอลกอฮอลทั้งรายบุคคลและภาพรวมประชากรทั้งประเทศ อยางมาก ดังนั้น รัฐบาลจึงควรเริ่มลดการบริโภคโดยลดการเขาถึงเครื่องดื่มแอลกอฮอล
และใชมาตรการดานการศึกษา ตลอดจนมาตรการอื่นๆ เพื่อลดความตองการบริโภค ซึ่งมาตรการดานการศึกษาที่ดีจะมีผลในการลดความตองการบริโภคแอลกอฮอล อีกทั้ง เปนการเตรียมความพรอมรับกฎหมายควบคุมตอไป นอกจากนี้ควรมีการทบทวนนโยบาย เกี่ยวกับการโฆษณาเครื่องดื่มแอลกอฮอลเพื่อลดความตองการบริโภคใหสอดคลองกับ มาตรการดานการศึกษา คณะกรรมการผูเชี่ยวชาญฯ ไดเสนอแนะใหรัฐบาลริเริ่มและดำเนิน การนโยบายระดับชาติแบบครอบคลุม และนำเสนอขอมูลผลกระทบสุขภาพที่รุนแรงและ ความสูญเสียทางเศรษฐกิจสังคมมูลคามหาศาลจากการเพิ่มปริมาณการบริโภคแอลกอฮอล
ใหเปนที่ตระหนักแกผูมีอำนาจรับผิดชอบในระดับประเทศ ระดับภูมิภาค และระดับนานาชาติ
กอนมีการจัดทำนโยบายและขอตกลงทางการคาเกี่ยวกับเครื่องดื่มแอลกอฮอล องคการ อนามัยโลกดวยความรวมมือกับองคกรสากลตางๆ ควรใหความสนใจอยางใกลชิด ตอนโยบายและขอตกลงทางการคาที่อาจมีผลตอการเขาถึงเครื่องดื่มแอลกอฮอลทั้ง ในปจจุบันและอนาคต
ในป พ.ศ. 2535 (ค.ศ. 1992) คณะกรรมการผูเชี่ยวชาญดานสารเสพติดขององคการ อนามัยโลกไดพิจารณาแนวทางในการปองกันและบำบัดรักษาปญหาการใชสารเสพติด และในรายงานฉบับที่ยี่สิบแปดเนนย้ำถึงความจำเปนในการบูรณาการนโยบายระดับชาติ
ดานสารเสพติด (2) หลังจากนั้นสี่ป คณะกรรมการผูเชี่ยวชาญดานสารเสพติดไดพิจารณา ถึงประเด็นการบำบัดรักษาและการพัฒนาระบบการบำบัดรักษาสำหรับปญหาการใชสาร เสพติด ในรายงานฉบับที่สามสิบ คณะกรรมการฯ เสนอแนะวา องคการอนามัยโลก
“ควรสงเสริมใหประเทศตางๆ หันมาสนใจมาตรการลดความตองการใชสารเสพติด และพยายามลดแหลงจำหนายลงโดยทั่วหนากัน” (3)
ตั้งแตการประชุมคณะกรรมการผูเชี่ยวชาญองคการอนามัยโลกดานปญหาจากการบริโภค แอลกอฮอลครั้งกอน องคการอนามัยโลกไดรับผิดชอบในการริเริ่มกิจกรรมสำคัญหลากหลาย ที่จะสนับสนุนประเทศสมาชิกและสนับสนุนขอมูลหลักฐานที่แสดงถึงนโยบายที่มีประสิทธิผล เพื่อพัฒนาระบบขอมูลขาวสารทั้งในระดับภูมิภาคและระดับสากล และสงเสริมนโยบาย ที่มีประสิทธิผลตอระบบบริการสุขภาพ การริเริ่มเหลานี้เปนพื้นฐานสำหรับบทบาทตอไป ขององคการอนามัยโลกที่จะสนับสนุนประเทศสมาชิกใหลดอันตรายจากแอลกอฮอล
1.2 กรอบแนวคิดและนิยามศัพท
คณะกรรมการฯ ไดพิจารณาปฏิญญาสุขภาพโลก (World Health Declaration) ที่รับรอง โดยประชาคมสุขภาพโลกในป พ.ศ. 2541 (ค.ศ. 1998) เปนกรอบในการพิจารณา ปฏิญญาดังกลาวเปนการยืนยันพันธะขององคการอนามัยโลกที่ประกาศอยางชัดเจน ในธรรมนูญวา การบรรลุมาตรฐานสุขภาพสูงสุดเปนสิทธิขั้นพื้นฐานของมนุษยทุกคน การเสริมสรางสุขภาพและการอยูอยางเปนสุขของประชาชนนั้น เปนเปาหมายสูงสุดของ การพัฒนาทางเศรษฐกิจสังคม และเนนความสำคัญในการลดความไมเทาเทียมทาง เศรษฐกิจและสังคมตอการพัฒนาสุขภาพของประชาชนทั้งหมด ดังนั้นจึงจำเปน ที่จะตองใสใจในประเด็นที่เปนความตองการของคนสวนใหญ นั่นคือภาระจากความ
คณะกรรมการฯ ถือวา “อันตรายจากแอลกอฮอล (alcohol-related harm)” และ
“ปญหาจากการบริโภคแอลกอฮอล (problems related to alcohol consumption)”
มีความหมายเดียวกัน โดยหมายถึงปญหาที่หลากหลายทั้งทางสุขภาพและสังคม ทั้งตอ ตัวผูดื่มเองและตอบุคคลอื่น ทั้งในระดับปจเจกบุคคลและระดับหมูคณะ ที่มีแอลกอฮอล
เปนตนเหตุ สวนคำที่เกี่ยวของกันคือ “การดื่มแบบอันตราย (harmful use of alcohol)”
เปนความผิดปกติทางจิตใจและพฤติกรรม จำแนกตามเกณฑ ICD-10 ซึ่งหมายถึงการ ดื่มที่กอใหเกิดอันตรายทั้งทางรางกายและจิตใจตอบุคคลที่ดื่มนั้นๆ นอกจากนี้ “การดื่ม แบบอันตราย” ยังหมายถึงอันตรายและปญหาที่สัมพันธกับแอลกอฮอล แตมุมมอง ทางสาธารณสุขนั้น ยังพิจารณาถึงอันตรายจากการดื่มตอผูอื่นดวย และตามความหมาย ของสุขภาพอยางกวางตามคำจำกัดความขององคการอนามัยโลกนั้น “อันตรายจาก แอลกอฮอล” มีความหมายที่กวางกวานั้น กรอบความคิดไมไดจำกัดเฉพาะเหตุเมื่อเกิด อันตรายเทานั้น แตยังตองคำนึงถึงความเสี่ยงที่จะเกิดอันตรายจากแอลกอฮอลที่อาจ สัมพันธกับปริมาณหรือพฤติกรรมการดื่ม เมื่อคณะกรรมการฯ ยึดกรอบอางอิงนี้ ดังนั้น จึงรวมถึงปญหาและอันตรายที่สัมพันธกับแอลกอฮอลทั้งหมด และนโยบายหรือมาตรการ ใดๆ ก็ตามที่จะสามารถลดปญหาหรืออันตรายดังกลาวได
“นโยบายแอลกอฮอล (alcohol policy)” ที่ใชในที่นี้เปนคำที่มีความหมายรวมถึงชุดของ มาตรการของรัฐหรือสังคมที่มีเปาหมายเพื่อลดอันตรายตอสุขภาพและสังคมจากการ บริโภคแอลกอฮอล มาตรการเหลานี้อาจอยูในสวนของหนวยงานของรัฐหรือองคกรทาง สังคมใดๆ ก็ไดและอาจรวมถึงมาตรการนี้ไมไดมีเปาหมายโดยตรงตอการบริโภคแอลกอฮอล
ตัวอยางเชน การสงเสริมทางเลือกอื่นในการดื่ม ซึ่งมาตรการนี้มีเปาหมายเพื่อลดอันตราย จากแอลกอฮอล นโยบายแอลกอฮอลระดับชาติที่จัดทำขึ้นจากชุดของแตละนโยบาย กลยุทธ และแผนนำสูการปฏิบัติ นอกจากนี้ยังมีนโยบายอื่นๆ ที่มีผลตอปญหาจาก แอลกอฮอลทั้งเพิ่มขึ้นและลดลง แตโดยปกติแลวมักไมจัดหรือไมไดรวมอยูในนโยบาย แอลกอฮอล เนื่องจากนโยบายเหลานี้ไมนำมาใชเพื่อลดปญหาแอลกอฮอลเปนเปาหมายหลัก ในดานสารเสพติดที่ผิดกฎหมาย นโยบายโดยทั่วไปแบงเปน การลดการจำหนาย (supply reduction) การลดความตองการ (demand reduction) และการลดอันตราย (harm reduction) คณะกรรมการฯ ไดพิจารณาการแบงในลักษณะนี้ แตไมไดเลือกใชในรายงาน เนื่องจากเกรงวาจะทำใหเกิดความสับสน กลุมกิจกรรมที่หลากหลาย เชน การบำบัด รักษา หรือการใหการศึกษาในโรงเรียนอาจถูกซอนอยูภายใตมาตรการ “การลดความ ตองการ” ที่สำคัญยิ่งไปกวานั้นคือ เปาหมายรวมของนโยบายแอลกอฮอลคือ การปองกัน หรือลดอันตรายที่เกิดจากแอลกอฮอล และอาจสับสนกับคำวา “การลดอันตราย”
ซึ่งเปนเพียงแคมาตรการยอยอันหนึ่งเทานั้น
คณะกรรมการฯ ตระหนักวาองคการอนามัยโลกไดสนับสนุนและดำเนินการสำเร็จอยางมาก ในการวางกรอบแนวคิดและนิยามคำศัพทเกี่ยวกับปญหาเครื่องดื่มแอลกอฮอลมาตลอด หลายป อยางไรก็ตามทิศทางของงานที่ผานมายังมุงเนนเพียงนิยามศัพทและแนวปฏิบัติ
ทางคลินิกเทานั้น คณะกรรมการฯ เห็นวาเปนเรื่องสำคัญที่องคการอนามัยโลก
ควรดำเนินงานอยางตอเนื่องในการวางกรอบแนวคิดและนิยามศัพทระดับสากลเกี่ยวกับ แอลกอฮอลในมุมมองทางสาธารณสุข ควรใหความสนใจเฉพาะตอแนวคิดและนิยาม ศัพทในภาษาที่แตกตาง รวมทั้งการแปลความหมายระหวางภาษาดวย
2. ¡Åä¡¡ÒÃà¡Ô´ÍѹμÃÒ¨ҡáÍÅ¡ÍÎÍÅ: ¡ÒÃàÁÒÊØÃÒ ¡ÒÃμÔ´ÊØÃÒ áÅÐ
¾ÔɨҡÊØÃÒ
จากหลักฐานบันทึกทางประวัติศาสตร เครื่องดื่มแอลกอฮอลไดถูกใชในหลายสังคมดวย วัตถุประสงคแตกตางกัน เนื่องจากเครื่องดื่มแอลกอฮอลเปนสารที่ออกฤทธิ์ตอจิตประสาท จึงถูกใชในคุณสมบัติที่ทำใหอารมณเปลี่ยนแปลง โดยใชเพื่อหลีกหนีความเปนจริงเนื่องจาก เปนสารที่ทำใหเมา ใชดื่มแกกระหายเนื่องจากเปนเครื่องดื่ม และใชเปนอาหารเนื่องจาก ใหพลังงานได อยางไรก็ตามไมวาผูดื่มจะเลือกดื่มดวยคุณสมบัติอะไรก็ตาม จำเปนตอง ไดรับผลอยางอื่นรวมดวย นอกจากนี้เครื่องดื่มแอลกอฮอลเองยังมีความหมายเชิงสัญลักษณที่
หลากหลายทั้งดานบวกและดานลบ การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอลอาจใชเปนเครื่องหมาย ในการยอมรับหรือปฏิเสธจากสังคม เปนสัญลักษณของการเฉลิมฉลอง หรือใชในพิธี
ศักดิ์สิทธิ์ ทั้งนี้ขึ้นอยูกับวัฒนธรรม ในทางตรงกันขาม การดื่มหรือการเมาสุราอาจ ไมเปนที่ยอมรับหรือเปนที่รังเกียจจากสังคมได จากการศึกษาขององคการอนามัยโลก ในสังคมที่หลากหลายพบวาในปญหาสุขภาพทั้งหมด “คนที่เมาสุรา” จัดเปนกลุมที่ได
รับการรังเกียจมากที่สุด (4)
2.1 ลักษณะของอันตรายจากแอลกอฮอลและหลักพื้นฐานทางสรีรวิทยา
ไมวาสังคมหรือบุคคลจะใหคุณคาของการดื่มแอลกอฮอลในแงดีหรือแงรายหรือทั้งสอง ดานก็ตาม การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอลก็ยังคงมีอันตรายตอสังคมและสุขภาพทั้ง ตัวผูดื่มเองและผูอื่นดวยเสมอ อันตรายบางอยางเกิดขึ้นทันที เปนการบาดเจ็บจากอุบัติเหตุ
หรือเปนอันตรายอื่นที่เกิดจากการเมาสุราหรือจากระดับแอลกอฮอลในเลือดสูง อันตราย บางอยางเกิดขึ้นในระยะยาว เชน การสั่งสมปญหาในครอบครัว ในชีวิตการงาน ตำแหนง ทางสังคม หรือผลเสียตอสุขภาพเรื้อรัง คณะกรรมการฯ ไดนำเสนอผลการศึกษาถึง สภาพและขอบเขตของการเกิดอันตรายในโลกยุคปจจุบันไวในตอนทายของรายงานฉบับนี้
(หมวดที่ 4) ในที่นี้จะพิจารณาตามกรอบสามกลไกหลักที่ทำใหเกิดอันตรายจากการดื่ม เครื่องดื่มแอลกอฮอล ไดแก การเมาสุรา การติดสุรา และพิษจากสุรา
นับตั้งแตการประชุมในป พ.ศ. 2522 (ค.ศ. 1979) มีความรูความเขาใจเพิ่มขึ้นอยางมาก ในเรื่องการรักษาดวยยาและประสาทวิทยาที่เกี่ยวกับแอลกอฮอล (5) ดวยโครงสรางและ ขนาดโมเลกุลที่เล็กของเอธานอล2 (ethyl alcohol) ทำใหหลังจากดื่มเขาไป แอลกอฮอล
สามารถแพรผานเยื่อผนังเซลลและกระจายอยางรวดเร็วไปยังทุกเซลลและเนื้อเยื่อ ดังนั้น การดื่มแอลกอฮอลจึงสงผลไปทั่วทั้งรางกาย แมการดื่มไมมากก็สามารถทำใหระดับของ แอลกอฮอลในเลือดเพิ่มสูงขึ้นไดถึง 10-20 มิลลิโมล/ลิตร ซึ่งในระดับนี้ทำใหเกิดผลตอ การทำงานของเซลลทันที โดยทำปฏิกิริยากับเซลลโปรตีนและเยื่อบุผนังเซลล หากระดับ แอลกอฮอลสูงขึ้นหรือดื่มซ้ำๆ จะยิ่งทำใหเกิดผลเสียเฉียบพลันและเรื้อรังเพิ่มขึ้นเปน ทวีคูณ เนื่องจากแอลกอฮอลเปนสารที่ออกฤทธิ์ตอจิตประสาท จึงมีผลทันทีตออารมณ
ตอการควบคุมการเคลื่อนไหว และกระบวนการคิดดวย
ผลของการดื่มแอลกอฮอลอาจแตกตางกันไดในแตละบุคคล ผูดื่มหนักเรื้อรังอาจไมปวย เปนโรคตับแข็งทุกคน อัตราการเผาผลาญแอลกอฮอลอาจแตกตางกันระหวางบุคคลไดถึง 3-4 เทา ซึ่งเปนผลเนื่องจากหลายปจจัย เชน เพศและความหลากหลายทางพันธุกรรม ในเอ็นไซมตับ (6) นอกจากนี้ก็ยังมีหลากหลายในเภสัชพลศาสตร (pharmacodynamics) ของแอลกอฮอลที่แตกตางกันระหวางบุคคล 2-3 เทา ทำใหแตละคนมีอาการแตกตาง กันทั้งๆ ที่ดื่มแอลกอฮอลในปริมาณเทากัน ความแตกตางดังกลาวนี้มีผลตอการเกิดพิษ และผลตอพฤติกรรมที่เกิดจากแอลกอฮอล ลักษณะพฤติกรรมการดื่ม โอกาสที่จะติดสุรา และความเสี่ยงที่จะเกิดอันตรายตอรางกาย ดังนั้นเชนเดียวกับผลิตภัณฑอาหารอื่นที่เปน อันตรายจึงตองมีการกำหนดนโยบายทางสังคมและทางสุขภาพตอแอลกอฮอลโดยคำนึง ถึงผลกระทบตอคนที่หลากหลายเหลานี้ทั้งหมด รวมถึงความเสี่ยงที่จะเกิดอันตรายมาก ที่สุดอีกดวย และหลักการนี้ควรนำไปใชในนโยบายใดๆ ที่เกี่ยวของในการกำหนด ขอจำกัดหรือขอแนะนำเกี่ยวกับเครื่องดื่มแอลกอฮอล
2.2 การเมาสุรา
การมึนเมาเปนผลที่คาดไดวาจะเกิดขึ้นหลังดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอลปริมาณหนึ่งในชวง เวลาหนึ่ง อาการเมาสุราสวนใหญแลวเปนผลจากแอลกอฮอลที่มีตอโครงสรางและการ ทำงานของระบบประสาทสวนกลาง การเมาสุราจัดเปนอาการทางคลินิกตามเกณฑการ วินิจฉัยโรค International Classification of Diseases (F10.0 ใน ICD-10) และเปน ปญหาที่แพทยและพยาบาลในแผนกฉุกเฉินในเกือบทุกสวนของโลกคุนเคยเปนอยางดี
แตขณะเดียวกันก็มีความแตกตางทางวัฒนธรรมที่กำหนดวาดื่มมากเทาไรจึงเรียกวา เมาสุราหรือพฤติกรรมใดที่ถือวาเมาสุรา (7) นอกจากนี้ความคาดหวังตอบุคคลในการ เมาสุรา หรือขอบเขตการยอมรับพฤติกรรมที่ไมเหมาะสมนั้นก็แตกตางกันระหวางวัฒนธรรม และสังคม (8) ดังนั้นการเมาสุราเกิดจากปจจัยหลากหลาย ไมเพียงแตปริมาณแอลกอฮอล
การดื่มเร็วชาเพียงใดเทานั้น แตยังขึ้นอยูกับความแตกตางในแตละบุคคล รวมไปถึง ความคาดหวังและปฏิกิริยาทางสังคมวัฒนธรรมอีกดวย
จากฤทธิ์ของการเมาสุรารวมกับพฤติกรรมที่สัมพันธกับการเมาสุราสามารถนำไปสู
พฤติกรรมเสี่ยงมากมาย (รวมทั้งการมีเพศสัมพันธโดยไมปลอดภัย) อุบัติเหตุและการ บาดเจ็บ (รวมถึงขณะขับรถหรือใชเครื่องจักร) พฤติกรรมกาวราวรุนแรง และพิษจากสุรา
เฉียบพลัน ผลที่เกิดในระยะเฉียบพลันนี้อาจนำไปสูปญหาระยะยาว เชน ทุพพลภาพจาก อุบัติเหตุ หรือติดเชื้อ HIV จากการมีเพศสัมพันธโดยไมปลอดภัย โดยเฉพาะอยางยิ่งใน พื้นที่ที่มีความชุกของการติดเชื้อ HIV สูง ผลกระทบเหลานี้กอใหเกิดภาระตอบริการ สาธารณสุขและบริการฉุกเฉินอยางมาก และยังสงผลตอระบบประกันสุขภาพอีกดวย 2.3 คุณสมบัติการเสพติดของแอลกอฮอล
แอลกอฮอลเปนสารออกฤทธิ์ตอจิตประสาทที่ทราบกันดีวาทำใหเสพติดไดทั้งในมนุษย
และสัตว จากกรอบการประชุมสารออกฤทธิ์ตอจิตประสาท (Convention on Psychoactive Substance) ในป พ.ศ. 2514 (ค.ศ. 1971) บงชี้วาแอลกอฮอลจัดเปนสารเสพติดชนิด หนึ่ง เนื่องจากเปนสารที่ “มีคุณสมบัติในการทำใหเสพติดไดและออกฤทธิ์กระตุนหรือ กดระบบประสาทสวนกลาง ทำใหเกิดอาการประสาทหลอนหรือความสามารถในการ ควบคุมการเคลื่อนไหว ความคิด พฤติกรรม การรับรู หรืออารมณบกพรองไป” และ
“มีหลักฐานที่แสดงใหเห็นวาแอลกอฮอลเปนสารที่ถูกใชอยางไมเหมาะสมจนกอใหเกิด ปญหาสาธารณสุขและปญหาสังคมจนจำเปนตองมีการควบคุมระดับนานาชาติ” (9) การเสพติดนั้นเกิดจากหลายกลไกดวยกัน แอลกอฮอลมีคุณสมบัติในการเสริมแรง (reinforce)ใหกลับไปดื่มซ้ำ ในระบบประสาทหลักเชื่อวาการเสริมแรงนี้อยูในสวน mesolimbic dopaminergic pathway ซึ่งเชื่อมจาก ventral tegmental area ไปยัง nucleus accumbens ของ ventral striatum (10) และเชื่อวาแอลกอฮอลมีฤทธิ์การเสริม แรงผาน endogenous opioid system และแอลกอฮอลเองยังเสริมแรงรวมกับสารเสพติด อื่นๆ อีกดวย
ผลโดยตรงของแอลกอฮอลตอสมองและผลจากการดื่มอยางตอเนื่องนั้น ทำใหเกิดการ เปลี่ยนแปลงของโมเลกุลในสมองในระยะยาวที่เรียกวา neuroadaptation ในบางครั้ง ภาวะ neuroadaptation เองก็ตอตานหรือเปลี่ยนการออกฤทธิ์ของแอลกอฮอลไปในทาง ตรงขาม เมื่อหยุดดื่มระบบจะปรับเปลี่ยนใหทำงานมากขึ้นในลักษณะของการตื่นตัว ทำใหเกิดอาการขาดสุรา เชน ตื่นตัวมาก วิตกกังวล หรือชักได ภาวะ neuroadaptation ที่เกิดขึ้นจากการดื่มสุราซ้ำๆ ทำใหคอแข็งดื่มไดมากขึ้น (tolerance) หรือเกิดอาการขาด สุรา (withdrawal) ได (5)
ในระดับพฤติกรรมและประสบการณพบวา อาการอยากดื่ม (craving) และไมสามารถ ควบคุมการดื่ม เปนอาการสำคัญที่แสดงถึงภาวะเสพติดสุรา และในอีกแงมุมหนึ่ง มองวาการเสพติดเกิดขึ้นเมื่อยังคงมีการดื่มหนักตอไปอยูทั้งๆ ที่เกิดผลเสียตอสุขภาพ หรือสังคมแลวก็ตาม
2.4 พิษจากสุรา
แอลกอฮอลจัดเปนสารพิษที่สัมพันธกับความผิดปกติมากกวา 60 โรคแตกตางกัน ปญหาสุขภาพเรื้อรังหลายโรคที่สัมพันธกับแอลกอฮอล เชน มะเร็งเตานมในสตรี ที่พบวา