أثر الضرائب غير المباشرة على النمو الإقتصادي في الجزائر -وؤية تحليلية قياسية خلال الفترة 1990-2013

(1)

فر ) ( : ا د ا م

MÂAREF (Revue académique) partie : Sciences Economiques

ا ة ا د ا : 20 ) نا 2016 ( 10 ème _{Année -N°: 20( Juin 2016 )}

ا ا يد

ا ا ة

ا ا ا ا

ة ا ل

ؤر

)

1990

-2013

(

د . ا ا ة  أ . ي لد  أ. ا مأ دو ا  ا : و ا د ا ر ا ، رو او ا ذو ة فا أ ق ا ا و ، ز ةد تادا إ ناو ،د ا و ا ا ا أ ة ا ا ا ه ت ا وأ ا نأ نو نأ و ا ا ا ا و يد ا ا ا و ر او ج او ر د او ك ا ا ا ت او لو ا ت د ا ف . ا أ ي ا ل ا ا و ا ا او ا ا ا ا ر ،د ا أ ، ة ة ا ل ا ا ا م ا ا او ة ) 1990 -2013 ( إ ، ة ا ل ا ا يد ا ا ة ا ا ا ا ارد إ ) 1990 -2013 ( ا ا را ا جذ ما ارد ل ذو ، var. ا ت ا : ا ، ا ا ا ،ة ا ا ا ، ا ا يد ا . Résumé:

L'intervention de l'État dans l'économie constitue une chose importante et nécessaire, dans le but d’atteindre de nombreux objectifs à leur tête la réalisation de recettes et leurs redistribution, dans ce cadre les impôts indirects constitue l’un moyens d’intervention de l'État dans

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

 أ ذ – أ – ة ا 2 .  ذ أ – أ – ا ا 3 . _ ة ةذ أ – أ – ة ا 2 .

(2)

l'économie sur tout qu’actuellement l’impôt ne peut être perçu sons avoir de conséquence et de répercussion sur la consommation, et l'épargne, la production et l'investissement, ainsi que la croissance économique et cette influence diffère selon les économiques et politiques fiscales suives par les états.

Dans cet article au peut définir les impôts et les impôts indirect d’un coté, et d’un autre déterminer son importance dans l’économie. Examiner le développement du volume des impôts indirectes et le produit intérieur brut en Algérie durant la période (1990-2013), ainsi que l’étude de l'effet des impôts indirects sur la croissance économique en Algérie durant la période (1990-2013), à travers l'étude quantitative en utilisant des modèles de régression auto-var.

Mots clés: les taxes, les impôts indirects, le PIB, la croissance économique : ا ا فا ا ا ا ا يد ا ا ا ، ا لو ا وأ ا لو ا ءا ، يأ د ا إ ت ثو نو يد ا رو د ا ثا إ ة و ا ا نا ا ر ا او ،يد ا ا ة ى أ د ا إ إ ،يد ا . لو ا ه د ا ا ا ا ى أ د ا ، ا ة فا أ ةاد ا و ، او لو ا نأ ،يد ا ى ا ا ا رودو ا ا ا و ، د ا ا ض م و ، ا ا ا د ج او ر د او ك ا ت ا وأ ا نأ نو نأ يأ د ا ف ا ا و يد ا ا ا و ر او ار ا إ تء يد ا ا ف او ، ود . ار ا إ : ار ا ت أ ة ا ا ا ك ا ت ت ا ا ، ا ا ا د ا

(3)

ا ة ا د ا : 20 ) نا 2016 ( 10 ème Année -N°: 20( Juin 2016 )

ح إ ا و ، د ا ا او تا و ا ا ا ة ا ا ا ا د ا ا ا ا يد ر لا : ؟ ا ا يد ا ا ة ا ا ا ا ا ق ا را ع ا ا ا و ا ا ا ا إ ا : و ة ا ا ا ا م ؟ ا أو ة ا ل ي ا ا د ا او و يد ا ا ) 1990 -2013 ( ؟ ل ا ا يد ا ا ة ا ا ا ا ة ا ) 1990 -2013 ( ؟ ا رو ا ا ه ا تء و : وأ : ا ا ا ا ا ا او ة . : ا ا يد ا ا . : ل ا ا يد ا ا ا ا ر ا ة ا ) 1990 -2013 .( ار ا ه فا أ : اوو و ا أ ،ة ا ا ا م و ا ا . ة ا ل ا ا يد ا ا ت ر ) 1990 -2013 .( ل ا ا يد ا ا ة ا ا ا ا ة ا ) 1990 -2013 .( وأ : ا ا ا او ة ا ا ا . د ا ا ا ا ة فا أ ةاد و ا ، ة ا ا ا و ، او د ا ، ا ة ا ا او ا ا ق ا ا و ،عا أو أ ، ا ا ى إ إ ، و ا أ و ا ا ذو :

(4)

1 - ا م : ا ا د و ا م أ ر ا ا ا ا ض ف ا ت ا بو او ا ًارد ف ،ءو ا و ة ا نود فو اد ا وأ ى ا ا . ا و أ ر ا ا ا و ا ا ءا ا ا ا ن نأ ا أ داد ، او ع ا ا ا او ا ا زوو ر آ د و ) 1 ( . ة ا ا ق ا ا و ر ا ا إ ر ا : او ا ل ا ا ا ،د نو ذ ا ا ا فا أ ) 2 ( -ا " ا إ د و ا م و ل ا اد و ا م ا فا أ ا ) 3 ( ّ ا ف : نودو ، وذ ي ع ا أ ا او ت ا ة ) 4 ( ع ا أ ا ا ر ا ه اد ا ي و ا ص ا ا ر او ً و ار ا يأ تادا إ ض نود و ت ا ا و . 2 - ا ا ت و فا أ : ي ا تادا ا ةرا ا ا ا ا ا ا د ا ةادأ ،لا ا ل د رد أ و ا ر ا فا أ ة ذو يد ا ط ا وأ ا ا فا أو د ا فا أ إ او : 2 -1 - د ا فا ا : ا فا ا ا د ا او ) 5 ( : ت ما يد ا د ا ا ا ا ا ةر ا رو ر د ا د ا ةر رو ا ك ا ت ا و . - ا او ل تار ا رود ا أ ل .

(5)

- ر د ا و ك ا ا ا ا ت ا . - ت او و ا ا ن ا ا ا ار ا ا ، ا ت ا . - ل ، و تاو او ل ا ز ةد إ تاو ا ا ا ض ت آ د إ . - ا ر ةد زو ا ت ا إ ا ا ف ا و ا ج ا م ا ن نأ ا ق ا ةدر ا ا و ا ا م ا . - ا ا ت او ا ط ا ر . - إ ا يد ذإ ،تارد ا و ةد ز إ ا ا ف او يد ا ا ةد ز و قا ا . - نإ ا ا ا د ق ا ير ا وأ ،هرا ا ةر و ا را ا د و ا ا ت او ا و ، و د را ا يد ا ) 6 ( و د ا فا ا . 2 -2 - ا فا ا : ل ا إ ا ا ة ا فا أ إ و ا تادا إ : -ء ا إ ا او ا ا ف ت ا ا ا ب ا ، و ل ت ت ا ك ا ةر ا ر او ... ا . ا ا وأ ض ل وأ ا . -ت ا ت م ا ت او ت . -ةد إ ا ا ف ز ل ا تاو او دا أ ا ، ا ا ما ا ا ا ا ا ،ت ا و ت ك ا ا ا . 3 - د ا ا او ا رود : ة ةر يد ا ط ا و ا نإ ) ة ا ( وأ ة ) ة ا ( ا ، يأ رو ا ر

(6)

أ او او او د ا ا ا ذو : 3 -1 - د ا ا ا رود : رود ا ا : -ا در-ا -ا ل ل ا يد ا ا د ا ا ا ا . ا ا ا دا إ ةو او ا ز ةد إ دا ا ل د نزا يأ ا . ت او ت ا ر أ ق ا ض او ا نزا ا . ي ا ا يد ا را ا يد ا ط ا ب د ا ت ا ة ت د ا د ا ا و ا ،ش او جاور ) ا ا ( نزا ا . 3 -2 -ا ا ر ا : يأ ت ا ز إ او : ع را نا تار ا ا ا يد ا ا و ر ا ض ا ا يد ا ا ع ا . ر ا ا ة ا ا ا ا ا يد ا ا و . -ا يد ا ا ا ةر ا إ ا . -ل ا ا ا . 4 - ا ا ا ا ى : د م ا ا ا ا ل ع راو ا د ا إ ار ا و ، ا ب او ا ا ا ا د و ،ى أ ءاد ا ق ا و ا ا ا ا ا 2012 . 5 -و ة ا ا ا م : و ة ا ا ا : 5 -1 -ة ا ا ا م : ا ا ة ا ، ر و ة :

(7)

ةر ت ا أ ة ا ا ا ف م ا ا ا ت ا ح ة . أ ة ا ا ا ف لا ا ا ق ة د ل أرو ا ض و ت ا ةو ا و ت و ِ ا م ا ف و ا * أ " د ا د ا إ و ا وأ ص أ ن ا م ا ا إ د ، و ص إ م " ، و ا ا نأ ا ا او ا او ا ا ، او إ أ ا ) 7 ( . نأ ة ا ا ا ق ا ا و ا ا ق ا ة ا ا او ة ا ة ا ض ا وأ سأر ل ا وأ نأ ا ض ة ا د و ةو ا – ا سأرو ل ا – ل ا .أ ا ا ة ا ا ض ةر ة ةو ا – ا سأرو ل ا – و تاذ د و ةو ا و ض ق ا وأ ك ا وأ لوا ا وأ ا دا ا . 5 -2 -ة ا ا ا : ة ة ا ا ا ز إ ) 8 (: -ا -ا ة ا ا تادا ،را و أ ة ا ةد . -ا -ا ا ة ا ا ة ا ، ض ا ا ةر ا ة ا نو . -ا -ا ة ا ت ا ب أ ، ا ل ا ض ك ا . -مء ا ا ة ا ا يد ا لو ، ا أ ة ا لو ا مء أ ا ا . -ا -ا ة ا ن ا ،ج ا ر د ، ا أ ا ا ة ا ج ا . -نإ ا ا ة ا ، أ أو ا ا ة ا .

(8)

-نو ة ا ا ا ض ر إ د ا ، ة . ة ا ا ا ا ةد ز و ا ا . -ة ا ا ا ضا ا د او ا ك ا ، ا ذو ض ة ه ، ا وأ ا تو ا ،ل ا ذو ن ا ،ة ا و و ا ل ا ا يد إ ا ء و م ا يوذ ، ا ل ا يد إ تو ا ل د دا أ ا . 6 - ة ا ا ا عا أ : ا ا ا ء ا ز ا ة ا ا ا ض ا ه ا ا وأ ،ة ا ا ا د أ ، ا و ، و ة وو ة ا ا ا ز و ا ا ا ع ا ا ) 9 ( : -ا ق ا : ض ر ة ا ا ه ض و ع ا ، ا و ا ض ق ا ة لوا ا و إ و ا . ةرا ا ا ع ا ا ز ا ذو ع ، و و أ اً ى ا . -ا ا لوا : ل ا ا ا ع ا ا م م او ا ا م رو ا ت ا ت او ت او م او ت و ، ر ا ت ا وأ لوا ا ا ،لا و ، ا ذإ و ل ا لا ا سأر يأ و ن ا اًرد ا . : ا يد ا ا ا . ت د ا إ ي ا يد ا ا يد ا ا د ا ا م ا ا ا ن و ،ةر او ا لو ا ، وأ '' س ت ور '' 1798 '' ا أ '' ا ذ و د ا ا ة يد ا ا ا ا ا . ، ،يد ا ا ق ا ا و و ا ا ة ا ل ي ا ا د ا و :

(9)

1 - يد ا ا : ا يد ا ا ف : -ر ا ز تا وأ ن ةد ز ة ل ا ع ا ا ا يد ا ) 10 ( ة ا ت او ا ة ا ةد ا ) 11 ( . -يد ا ط ا ا ا ) 12 ( . ر ا ه ل وأ ع ر ا ا يد ا ا ة ل ا ا ا ا ا ةد ا . 2 -ا ا نا ا يد ا ا ت : ت او ا ا نا ا يد ا ثا إ و د ا : -ا در-ا -ا ل او ةرادإ ) و ا ( د ا ةد . ما ا ةد ز ل ار ا ع م ا ةد ز را ا ظ او ار ا درا . ةء ا تاذ د ا ق ا ما ا درا ا و ا . -ا ظ او ا ةو م . ك أ هر ي ا در ا و د ا . ما ا و د ا ةء م ا درا ا . او ا تار ا يأ د ا يد ا . -يد ا او د ا درا ا ا . ا ا ر أ ا و او د ا يد ا . 3 ا ة ل و ي ا ا د ا ل ةءا ق ا د ا : ا ة ا ل ار ا د ا ف ، ل و ق ا د ا ا ة ا د ا

(10)

ق ا د ا ا : 3 -1 -ق ا د ا ا ة : يد ا ت ق ا د ا ا ا ا ا د ا ، ي ا ا 1986 يد ا ت ة ا ل ا ا ا زو ذإ ) 1980 -1990 ( 0.6 % د ا ش ت و ت ا ا ا و ، ت ا ة ل . ا ت ا او . 3 -2 -ا ة ل ق ا د ا ) 1990 -2013 :( ت ق ا د ا ا ة ل ي ا ا د ا ت ذ ا ل و : ة ا ل ) 1990 -1995 :( ا ة ا ه نإ ، ت ا ا ذو : -8 % 1991 ، -8.7 % 1993 ، -4.4 % 1994 و -1.4 1995 ض ا ع رإ ، ا د ا إ أ و ا ا يد ا ا ت ا د ا ا ز 1986 ا ت ا ر ة ا ل 1988 -1992 ) 13 ( . ا ا ا ا ا د ا نأ ى أ ا 1856 أ ر ود 1993 إ 1542 أ ر ود 1994 ر ض ا : 16.91 % ) 14 ( . ي ا ا د ا ف لو ا زا ا ة ا ل ا ا . إ إ ت . -1996 -2000 : ا ا ة ا ه ل ا قو ة ذو ، ا ا ا د ا ت إ ا و ت ذو و ا يد ا ط ا ا . ت ا ه نإ ا و ا 3.6 .% ا د ا ى أ إ يو و يد ا ا ل ي ا ا 1.01 % 1996 و ، 2 % 2000 . ي ا ا ا د ا ة ا ه ل ا ت ع را و 28.3 % 1996 إ 30 % 1999 . -ا ل 2001 -2004 : ت ا ة ا ه د ا ا ا ت ، ا ا يد ا ش ا د

(11)

) يد ا ش ا ( ا ت ا او ت ى ا ت ا ا ت ا ، ا ا ت او : ا ا د ،ن ا ر ا ، ا ا ، ا ،ي ا ر يد ا و يد ا نزا ،يد ا ا و ا ل ا ا يد ا 2.1 % 2001 ا 4.1 % 2002 ا 6.8 % 2003 إ 5.2 % 2005 ) 15 ( -2005 -2013 : ا د ا ا ا ه ل ة ا يد ا ) 2005 -2009 ( ا ل ا ة ا ه يد ا ش ا و ا ا ا ا ا يد ا ا ل ف ا ا ا ل ا ى أ ، ا ت ار إ 10 % 2013 ة ا ه ل ا ا ل و . : ا ل ا ا يد ا ا ا ا ر ا ة ) 1990 -2013 .( ا ا ذ ر رو ا أ د ا و ا ا ا و ا ،يد ا ط ) ا ا ( نأ و ا ا ة ا ا ا و يد ا ا ذ ا ط ا ة ا ا ا ر ا ى ز ا ل و ،يد ة ا ل ا ا يد ا ا ) 1990 -2013 ( جذ ء ل جذ ع (Vectorial AutoRegressive) VAR

ا ذ س . و ، د ا ار ا ه لو م ا ا ا ة ا ) PIB : le produit intérieur brut

(. ة ا ا ا و ) IID : impôts indirect ( إ ي او ا تا ا د ، 24 يأ ة ة ا ل ) 1990 -2013 .( 1 - ا ا را ا جذ ا Vectorial AutoRegressive) VAR :( جذ را ا ا ا

:(Vectorial AutoRegressive) VAR

ا ت د ا : 0 1 1 1 . p t t j t t j y a a y_     



   : yt ا ا تا ا ،جذ ا ا د ا تا ا د ا n : ،جذ ا تا د 0  : ، ا ا t : ،م ا ه ا T : د ا تا ا د

(12)

،را ا  : ، ا ا تا ا ا ت ا  : ع ا ا ء ا دو ) 16 ( . يأ ا ا جذ ء نإ جذ VAR ) 17 ( : رو ي يأ ،ة ا ا ا ن نأ ة ا . -جذ ا ا ا ء ا د د . -تا ا ا ا ارد . و ار ا ه : -PIB : le produit intérieur brut

ا ا م ا ا . -IID : impôts indirect ة ا ا ا . 2 ل جذ ا تا را ا اردو ا ا ة ا ) 1990 -2013 .( ا ا ا ا ا و ارد ة ا ل ة ا ا او ) 1990 -2013 ( : 2 -1 - ا ا ا م ا ا او ة ا ا ا ر ة ا ل ) 1990 -2013 :( ا او ة ا ا ا ر ة ا ل ا ا ا م ا ) 1990 -2013 ( ا ا ا : ا 01 : ة ا ل ا ا او ة ا ا ا ر ) 1990 -2013 .( ر ا : ر ا ت د ا دا إ -1 - ) ت 7 Eviews ( م ا ا ا ر ك ا ه أ ا ا

(13)

ا ا ا ة ا ل 1990 -2008 ا ف ، 2009 ا د ا أو لو ا ر ا ض ا إ ذ ع رإ ل و ع را ا ا ا ف ا ا ز ا ة ا ) 2010 -2013 .( ا ا ا أ ة ا ل ار ة ) 1990 -2013 ( ت ا أ إ ، 1998 و ، 2009 ، ا ا ل ا ة ا ا ا ا نا ة ا ل ا ا م ا ا ا ) 1990 -2013 .( 2 -1 را ا ارد جذ ا تا : ا ارا نأ يأ ، ز ي او ا ا ن نأ ا ، و ل ذإ ة ن ا ، ا ا ا ا را ا ارد ا د ا ل ة ا ل ا ا ة ا ا او ر ا د و ا تار ا ADF . ر ا ا ل ت ا إ ف و را ا تاودأ ر ا أ ا ر ا : -ا د و م وأ د و ر -ا ) c :( ا ا : إ ا h0:c=0 إ ا h1:c 0 ا اذإ ا tc ا ا Tc ا و ا ذإ أ ، ي ا نأ ل و ، ا ا ا ا ى ا ا و ا ا و ا ا ا H1 ا ي او . م ا ه ا ر ا ) b :( م ا ه ا ي ا h0:b=0 م ا ه ا ي ا h1:b0 را ا ك ن نأ م أ ي ا جذ ا ا و ا وأ :

(14)

ر لو ا -1 - : ر ا د ر ا ADF ا IID ، PIB . ر ا : ا دا إ ر ا ت د -1 - جذ ما 7 Eviews . ه أ ا لو ا ل ) ر ا د ر ا ADF :( -م ا ا ا ا : د إ نأ ر ا ADF ا ) 3.4195 ( و ، و ا ا ا و ل ا ة ا نأ . -ة ا ا ا : ر ا د إ ADF ا ) 2.4962 ( و ا ا و . ا ا نا ل ا و ة . ر ا ا ا ) Colorogramme ( ا ا ا :

Null Hypothesis: IID has a unit root

Exogenous: Constant

Lag Length: 2 (Automatic - based on SIC, maxlag=5)

t-Statistic

Pro b.*

Augmented Dickey-Fuller test statistic

2.4962 63

0.99 99 Test critical values:

1% level

-3.788030

5%

-Null Hypothesis: PIB has a unit root

Exogenous: Constant

t-Statistic

Pro b.*

3.4195 38

1% level -3.788030 5% level -3.012363

(15)

ر ا -2 : ا ا ا ر ا IID ، PIB . ر ا : ر ا ت د ا دا إ -1 - جذ ما 7 Eviews . ه أ ا ا ) ر ا ( ا ا نأ ل IID ، PIB . ا ر ا جر ج ا ةر . نأ ل ا ر ا ل ل و و ة ا . ة ا رو د و يأ . م و ر ا د ر ا ADF ا ا ) DPIB و DIID ( م ر م و لو ا ر ا قو ا ءا ا را ا : م ا ا ا را ا ارد ر ا د ر ا د ا ل و ا ر ا قو ADF ا ا لو ا : ر لو ا -2 -: ا د ر ا ر ADF ا DIID ، DPIB . Null Hypothesis: D(IID) has a unit root

Exogenous: Constant

t-Statistic

Pro b.*

-2 5.02358

1% level

-3.788030

(16)

ر ا : ر ا ت د ا دا إ -1 - م ما 7 Eviews . ه أ ا لو ا ل ) د ر ا ADF :( -م ا ا ا ا DPIB : إ نأ ر ا د ADF ا ) 4.2720 ( و ، و ا ا ا و ا ا نأ ل ا DPIB ة. ة ا ا ا DIID : د إ ر ا ADF ا ) 5.02358 ( و ا ا و . نأ ل ا و ا ا DIID ة. 3 - ر او جذ ا : جذ ا تا ء ا رد ر ا يأ او ا جذ ا ر ا ا إ او تا ا ءا م 12 ل و جذ ط ر ا د ا r ا ت و ) akaike ( زرا و ) schwarz ( ه دأ لو ا ا جذ ا ر ا :

Null Hypothesis: D(PIB) has a unit root

Exogenous: Constant

t-Statistic

Pro b.*

-4.272052

1% level -3.769597 5% level -3.004861 10% level -2.642242

(17)

ر لو ا -3 : جذ ا . ر ا : ر ا ت د ا دا إ -2 - م ما 7 Eviews . 3 -1 -سور ا جذ ا ر ا : سور ا جذ ا :

DPIB = 1.340*DPIB(-1) + 0.362*DPIB(-2) - 10.322*DIID(-1) - 4.113*DIID(-2) - 887194.276491 ذو جذ يد او ا م : -ا ا : ا 0.57 : R 2 نأ ل ا و ، ةر جذ ة ا ا ا ة نأ ا ا م ا ا ا ا 57.00 % ، 43 % ا وأ ،ى أ تا إ ا ا ا م ا ا ا ا ى أ ) ر ا ا -2 -.( ا د ا ى ا و ا ا تا ا ى 5 % ، ا ا ا يأ ، ا ى او ، و ا dpib(-1) ا ا ، ا dpib(-2) ا ا ، ا diid(-1) او ، ا diid (-2) ا ا او ، ا c ا . ا يو ا ا نا ا ر ا 5.30 و ا ا ا و 5 ى 5 % جذ و ، ا ا ا ا ة ا ا ا يأ ة ا ل ا ) 1990 -Estimation Proc: =============================== LS 1 2 DPIB DIID @ C VAR Model: ===============================

DPIB = C(1,1)*DPIB(-1) + C(1,2)*DPIB(-2) + C(1,3)*DIID(-1) + C(1,4)*DIID(-2) + C(1,5)

DIID = C(2,1)*DPIB(-1) + C(2,2)*DPIB(-2) + C(2,3)*DIID(-1) + C(2,4)*DIID(-2) + C(2,5)

VAR Model - Substituted Coefficients: ===============================

DPIB = 1.340*DPIB(-1) + 0.362*DPIB(-2) - 10.322*DIID(-1) - 4.113*DIID(-2) - 887194.276491

(18)

2013 .( -يد ا ا : د ا ر ا جذ ا وا جذ ا ا ا ةر ا نا ، ا ةر ا د ا ل او ز ة ا ا ا ةر ا ق ا ا و د ا diid (-1) ز ة ا ا ةر او 2 diid(-2) ا ا ا م ا ا ا ة ا ا ا نا يأ ، ا ةر ا ض ا ا يد ة ا ا ا ةد ز نا يأ ، ع را ا يد هرو ي او ا ا ا ، ج ا و ر ا ا و ج او ر ا ض ا ا يد ا ا ةد ز نا ا ا . ا ا او ة ا ا ا ك و ا ة ا ا ا نا يأ ، ا ا يد ا ا ا . ة او ة ا ا ة ا ا ا ع را نا ى ا ب ا ا ا ض ا ا يد 10.32 جذ ا ا . ا ا ا نا تدارا اذا ة ا ا ا ل ا ا و ا يد ا ا ل و ا م ا . د ا ل ل جذ ا نا ل ا ل و و او . : د ا جذ ا ل و ار ا ه ل ا ا را ا جذ

Vectorial AutoRegressive) VAR ( ا يد ا ا ة ا ا ا ا هد ي ا ا ا لا ا ا ا ا م ا ا ا ا ا ا نا يأ ، ا ا ة ا ل ) 1990 -2013 ( نا تادرا اذا ا ا ا و ، ا ا ا نا يد ا ا ا و ا ا ا د ا ة .

(19)

ا او ا ا : 1 - ، ر ا ا ا ا د ا ء ا ةو ، ل نو او : د ، ر او د ا ا 25 / 1 / 2011 – 27 / 01 / 2011 ص ، 2 . 2 - ، ا ا ا ا ا و او / ت ا ق أو ع ا لو ا د ا ، ا ت ار ةو ا ، 2013 ، ص 91 . 3 - ا ، ا ا ت ا ا ا ا ر ق قارو ، ا ح ا و ا ، ا ا ت ل ا رد ا ، ،ت ز ا ، 2004 ص ، 25 ص ، 06 . 4 - س يز د ، ت د ا ا ا ، نا د ت ا ا ، ، ا ا 2003 ص ، 175 . 5 - ، ه ذ ص ، 29 -ص 18 . 6 - ، ه ذ ص ، 29 -ص 30 . 7 - ، يد ا نزا ا رودو ا ا – ، ا ا ، ا ا هار ا ر ر إ ة ،ن 2010 ص ، 8 ص ، 9 . 8 - ا ا ، ه ذ ص ، 30 ص ، 31 . 9 - ا ، ا ه ذ ص ، 25 ص ، 26 . 10 - ا ا ، : او ا جذ ا د ا ، ، ا ع ا راد ، 1999 ص ، 39 . 11 - ،ير ا او ا ا ر ا ا ا يد ة ، ،ن أ ، د ا م ا 2011 ص ، 37 . 12 - ، خ د ا ا ارد يد ا م ا ق ا ا 2001 -2009 ا ا ، ا م ة ، 3 ، 2010 ، ص 67 . 13 - ، ا ا يد ا ا ا تارد ا ا – او ة ا ت ا ارد م ا ة ،

(20)

، اد ا ا ، ر ا 2011 ص ، 55 . 14 - ، ا ا ا يد ا ش ا ارد ة ا 2000 -2010 أ ، راد و د ا ث -د ا د ا 2012 ص ، 245 . 15 - ، دا ا ا و ا ا ا د ا ا ، 26 / نا 2010 ص ، 143 16 - ، ا ي او ا ت ا جذ : د (st.louis) ة ا ا د ا ) 2003 -1 201 ( م ي ا ، ا ا ، راد او د ا -ص ،نو او ا د ا 62 . 17 - ،ر ن جذ ما ا ،دا ا ر var ا ا اردو ا ر أ ا ا و ا ا إ م د ، او د ا ا 28 - ا د ا -2012 ص 340 .