سيكولوجية التعامل مع الواقع الصدمي الناتج عن الحرب الاهلية

(1)

ﻲﻤﻠﻌﻟا ﺚﺤﺒﻟا و ﻲﻟﺎﻌﻟا ﻢﻴﻠﻌﺘﻟا ةرازو ﺲﻳدﺎﺑ ﻦﺑا ﺪﻴﻤﺤﻟا ﺪﺒﻋ ﺔﻌﻣﺎﺟ – ﻢﻧﺎﻐﺘﺴﻣ ﺔﻴﻠﻛ مﻮﻠﻌﻟا ﺔﻴﻋﺎﻤﺘﺟﻻا ﻢﺴﻗ ﺲﻔﻨﻟا ﻢﻠﻋ جﺮﺨﺗ ةﺮﻛﺬﻣ ﺔﻣﺪﻘﻣ ﻲﻓ ﺮﺘﺳﺎﻣ ةدﺎﻬﺷ ﻞﻴﻨﻟ ﺔﻴﻠﻘﻌﻟا ﺔﺤﺼﻟا و يدﺎﻴﻌﻟا ﺲﻔﻨﻟا ﻢﻠﻋ :

ﻦﻣ

داﺪﻋإ

ﺔﺒﻟﺎﻄﻟا

:

ﺖﺤﺗ

فاﺮﺷإ

ذﺎﺘﺳﻷا

:

-لﺎﻣأ يﺎﻗز -ﻰﻔﻄﺼﻣ ﻲﻧﻮﻤﻴﻣ رﻮﺘﻛﺪﻟا

ﻨﺴﻟا

ــــــــــــ

ﻴﻌﻣﺎﺠﻟا ﺔ

ــــــــــ

ﺔ

2013 / 2014

(2)

ا

ــــــ

:

م ر ا ن ر ا م

﴿

ִ

֠

﴾

(3)

ا

ھ

ـــــ

ءاد

:

أ إ

ــــــ

ر از ا ن

(4)

ر

:

ل ! ر

ا

ء

ل ل "و

ء

ل د$ و

ء

:

رو% د ا ذ'% ( ) اد*% ا

"

+و

,ط.

"

' ر

ل $ ا اذھ /

(5)

ل0 ل ل "

م / ل د$

ث ا ص : رھاوظ ا ) ' %% ' *اد '0ھ' %ا ن' و '0% /و+ ت+' ' ءاو بور ا رار3 / 4ر' ا ن أ د. ا د$ ' ط56 بارطظ7 '0 '%+ا ، ر' $% ا وأ ھأ بور ن ' ر'* وأ و9ا $ ر ا در, ,+ ا + ا : % بارطظ ا اذھ ھ' 'ھر ,% . .و.* رو ا ھ9ا بر ا ثاد أ '$ رار3 / ن < ا ارد حرط% ث و و%' ' % ' ب':$ ا 0 و ا ر 3 +اود$ ا ' % ا ت7' ا هذھ ر' %*ا ث ن د. ا د$ ' ط56 بارطظ7 د' $ ا و ن ' ا كر ا ل4 % . ه' %ا ء': ا دد0 @"او م' أ +اود$ ا ز ار5 ا ر' 4% ا 6ر +$ ل ھ9ا بر ا 6ر ا هذھ / ء': ا @ ءو ' ل$ در يد' ا كو ا / ظ', ا و' *اد ا ,+ ا ف ظو% ا .

(6)

د أ ل ط ر ا ا رھاوظ ا ارد نإ ا ظ ا ف ظو ! و ا " و! ن # اد ا عار%# نأ ر و ، و و ا ل! وھ در و س كر ! إ اذ" عار% ا ن عو ا ، #* ارد + يد * ا بار . ا لو هذ"! ارط0ا و ا ف ظو ا 1# ل ا هذھ ر 23 جذ د أ ط 0 " % ، ، د% 5.او! و و و ا تارھ ظ ا هذھ 7 يذ ا 5.او ا 1 إ رظ ا نإ ث ل ف ظو ا %و% ا رو% + ر آ رط " ن اذ"! 5.او م أ ا ، رو% + و ا رو% د 3! ا وظ # # اد ا عار% ا ز ر و " ن اود* ا ف ظ ىر أ ، ن ذ آ " #ھ ا بور ا " ر ا اذھ =0و ر% ذو ةر% * ا ، " ن ط عو0و م أ *0 و و ىر ! ھأ ل ارد % 5.او ل2 هر ن د د د رو ا #ھ ا بر ا ر ،هر% و 7 و! ف# ،ىر أ " د #2 ھد + تارھ ظ ا # رو ا ا و" ، لظ + ! ءو # ا ر ا م2 ا ن ث ا و ر * ! ن *.ا عو0و ا اذھ ت ر ث + ق ط ا طA ل2 ر از ا + ةرھ ظ! 3! ر از ا 1 إ رو ن ا ت ا د او رارB 1# د 5 % ا A ا 5 0او ا رارA ا و ن C #2 . : ارد ا ل عو و ا ر ا اود : 1 ن D ا د% ا 5.او ا E * ل . ا رE* ا رارB 1# ر از ! # اد ا و و ،ر از ا + ب ھرF ءادو ا اةءارA ا و و! ا ل * ا و ر A أ م ارB 1# ا + ا مار 7 E 5.او ر ك ذ! ن رو ا E * اذ"! 5.او . 2 ن ا ن رو ا د او ن ةد ا 1 إ ت ! ر از ا ناد #2 ر ط #م * ا س ا ، % ل ! قرط 1 إ ل%و ا ! إ اذ! و ت #ھ ا بور ا ن ا ر ط ا .

(7)

D ا د% ا رو ا #ھ ا بر ا ن . 4 ف ظو ا ص + ا ف%و ا ن . ط ا # # A رط مود% # ا ! و D # ! ا ل # ا 1 إ و%و . : ث ا ھأ : 1 ص + ا ا # " ا + ل او* ا ةدد* ا 5.او % 0ر ت ظ % رو ا #ھ ا بر ا و #ھ ا بور ا ن D د% . 2 ت ارد ا ر A جور ا و ا ارد A ا H # ج ت ار A+او . 3 ن ا ن بار . ا 2 BHا ز ز* اذ! و ا ةد ا د م دA و ن رو ا ةرر0 ا ا هذ" . 4 + م I * س ا م# م . ل 2 اءار2ا !و ت ارد * ا ! و ز ا ارد ل ن ةر% * 0 د و و! رظ " و ن رو ا رھاوظ ا ارد + ! ا ل # ا ن بار . ا و ! ا ف%و ا ن د * . * ار : ث ا ن فد ا : ا لؤ ا ن Hا وھ ث ا اذھ ءارو ن ا فد" ا : 1 لھ و و! ةءار. ل * ا ن . ط ا #ھ ا بور ا ن D ا د% ا 5.او ا 5 " ءو # ا كو# " ؟ %و% ل : 1.1 . هذھ و + ا ةد A ا A * ا و ر ا " طA % E ا نأ ر #ھ ا بر ا ل2 ن أ ،ةءارA ا رارB 1# % E ا هذ" ر 2 ! # اد ا عار% ا ىو " ط. ن ل! + اود* ا ز ارI ا ر 2 ا :

(8)

يد -و ر ا ىو ا 1# # اد ا ا عار% ا 1# ء A Hا ر وھ -+ % E ا . 3.1 . ز ارI ا ر 2 ا زار+إ ن! ن أ ، كو# ! #ھ ا بر ا *0و + كار EHا 1# ر ا ط ا 5 عار% ا د *% ر وھ و ، ه ا + اود* ا % E ا + A * ا ىو ا . 2 . ا *+ در! ا اذ! و يد ا كو# ا ه ا 5 % E# 2 ا طA * ط ر ل ! بذ ا عار% ا ل * # ن عو ا اذھ 5 ن 7 % د% ا 5.او ا #ھ ا بور ا . : ث ا إ : 1 . ! و % ةرو% #ھ ا بور ا رارB 1# ءو # ا ةرھ ظ ارد لو نإ ،ة ا ةوز ھد !3 + ء A # ا رار ز ر! اذ! و ن ا ل ث أ م د د" %و% ل د% 5.او ع Eإ هذھ + د د* فرط ن ء A # ا رو% ا د 3! و تاذ د رو% ىو ا 1# ا و" ا ا ر 2 ا + ص E ا اود* ا ز ارI ، + و ھد !3 ةوز تو ا ظو! رو% ا اذھ ن ءز ر د #* ،تاذ# 5.او ا 5 ل * ا و و! ارد ن . ط ا ةرھ ظ ا هذھ ارد لو D ا د% ا ر عو0و ! #ھ ا بر ا ن ضر * ا + . * ا ت ا ل! تاوز و ة ا تاوز ن دو و ا ل2 اذ"! 5.او م أ ، 2 رظ ةد A! تو ا ! " #ھ ا بر ا 5 ل * ا " ز !ر ا و و! ا ىو ا 5 س!* يذ ا و 1# 3 عو0و ا اذھ ت ھ ط 0 و ةدد ر * : 1 . 1 . ا #ھ ا بر : د% ا 5.او ا . 2.1 . #ھ ا بر ا ز ر : عار% ا + # اد ا ه ا * ط . 3.1 . #ھ ا بر # ظو ا كر ا : # اد ا ه ا اذھ + اود* ا ز ارI ا ر 2 ا عار%# .

(9)

رو% د 3! #ھ ا بر ا ه ا لھ 1# عار%# " # اد ا ىو ا " ا ؟ % E ا ىو ا 1# " D ا د% ا 5.او ا 5 ل * ا و و! ر يذ ا وھ 3 . ! و هذھ ك ! م2 ارد ا ل عو0و ا دود ط Hا 1 !EHا 1 إ I ا ن ل ا ر% زار إ د%. ك ذ و ، ر+ ت ؤ 2 2 5 ا ر " و و! ا ىو ا 1# د% ا 5.او ا 5 ل * ا % E " A ا ر I ا و ل " #ھ ا بور # D ا عار%# # اد ا ىو ا " # + : 1.3 . م أ يرھ ظ ا ىو ا 1# رو*E ا ت و # ا داد Hا ھ 5.او ا ؟ #ھ ا بر ا ن D ا د% ا 2.3 . ا ت د%# ضر* ط ر ا رو*E ا ت و # ا داد Hا م ف ! ىو ا 1# #ھ ا بر ا ن ؟ن ! ا 3.3 . دد" ا د% ا 5.او ا م أ ة ا ةوز د + اود* ا ز ارI ا ر 2 ا م ف ! ؟ #ھ ا بر # ! " • ن ذ آ " #ھ ا بر ا رو ا ذو " ب ا + " 0و اد ر A ! A ط ا . د : ث ا ت ر : 1 . بر! بارط0ا 3 / ت و # ا داد F ! د% ا د* طI0 ن D ا د% ا 5.او ا 5 ل * ا + رھ ظ % E ا ىو ا 1# رو*E ا رو ا #ھ ا بر ا . 2 . 3 ز ا م ا ) ق#A ا م أ ( رو*E ا ت و ا ء H ! ظو! رو ا #ھ ا بر ا ن ا د% ا ثاد ا مھ ط ر ا I ر . 3 . #ھ ا بر ا ن D ا د% ا 5.او ا م أ اود* ا ز ارI# ر 2 ا 3 ظو! ن ا د رو ا 1# ت 2 # ! و ة ا تاوز د + 0 و* د% ا ىو ا .

(10)

طط ا اذھ & ةرو ذ ا ل او" ا ل( ) & * &+ ر : 1 ه ا + عار% ا ل = % و ا ف ظو ا د + اود* ا ز ارI ا ر 2 ا # اد ا -% E و ا _ 2 ة ا تاوز د + تاذ ا 5 ل * ا – ء A ا -3 ر د ا تاوز ا د + 5 0او ا 5 ل * ا 4 ا يرھ ظ ا ه زر او ن ! ا ا ف ظو ا يد ا !و# _ ءو # ا -5 اود* ا ر 2 ا 0ر * يذ ا و ب A* ا 7 و ر B اود* ا ه ا ر ا – تاذ ا – 5 0او ا 6 تاوز 5 "0ر * م ا ط ا 5 0او ا 5 ل * ا + اود* ا ر 2 ا 0ر ة ا 7 تو ا تاوز 5 "0ر * م ا تاذ ا 5 ل * ا + اود* ا ر 2 ا 0ر 8 + # اد ا عار% ا ه ا 1# ء A ا 7 إ – ا ىو ا 1# بذ ا عار% ا 9 بر ا ن D ا د% ا 5.او ا #ھ ا ث ا دود & و ا طط ا ) 01 ( 1 . % E ا + A * ا د* ا 3 . عار% ا ىو 2 . % E ا + ر ا د* ا 4 . ر 2 ا 5 . # اد ا ف ظو ا 7 . ا ه ا د % اود* ا ز ارI ا 6 . يد ا ه Hا 1# ء A Hا ا عار% ا / #ھ ا بر ا 10 ءو # ا 9 . ا عار% ا

(11)

عو0و ا اذھ ارد ت ر ل! + م ھ ا هذھ ر 2 ا م ث . : ,ار-.ا م ھ ) ا : 1 . +ھ0ا بر ا : ن ن + ن ير! عاز يأ ،يد* ا وھ 7 E لظ + عار% د%A ، و و د Hا " و ا س ش ا ن رو ا #ھ ا بر ا ار إ ھ " يرو ا م ظ ا و ر ا رو ا ! 3 . ا رو% ذ ل # اد ا . 2 . &+ اد ا عار2 ا : ار إ ھ " د%A و ،ةد او ا " ا + ثد نزاو ا ن او " ! يرو ا ب*E ا ل اد ط ا 5 ر ا ىو ا ن ل! 1# عار% ا ةد وأ ، تاذ ا 5 ا ىو ا 1# ةد او ا ا ز " ا ت ھ ل اد ) أ 1# ا أ ،وھ ، .( 3 . & د2 ا 3او ا : ر ت ط* و / + 2ر ! ا و ا % " # اد وأ جر ا و ل اد ا + رو ا #ھ ا بر ا ت ط* ار إ " د%A ء A # ھد د" ت اد ! . 4 . ءو-+ ا : و ط ر يد ا ل*+ در ا ل ر+ د % 1# ا ن ، ر+و دار+C ز ا ل A ا ار إ ھ 7 د%A و ،7 ءو # ا ل ا " # اوE ن ذ ا ن ! 1 إ رو ا #ھ ا بر ا ھ و ،بر ا % 1# ر+او " ر از ا ." 5 . .ا & ) ا داد( : # ن ةر وھ ن ) Actualisation ( ا ا ف ظو ةذ# ا أد ن ل! مار يرو*E ل . ىو 1# ثد ا و / A+و 5.او ا أد ر * ث 2 : • ن ز ا ل • يوز ا ر 2 ا عو0و . • ا ا * ط . 6 . 2 ا & & -ر ا د" ا : # ا ر 2 ا جذ د 3! تاذ ا 5 ل * ل! يد # اد ا 5 0او # .

(12)

ر ا 5 0او # / A ا . 8 . اود" ا ز,ار8 ا : + م 5.او ء فظو م ر B 5.او م د" ز ھد ا ة ا ز ارB 1# ، ! ا ل # ا ار إ " د%A و ضار " ا طر+ 2 ةر " بر! 1# ت 2 # جذو ! د% ا د* ا د% ا ىو 0 و* ظو! و . 9 . , ا ز,ار8 ا : ز ف و ا فظو م 5.او ب !ر ا و ء + م ر B 5.او ، B 1# ھد ا تو ا ز ار ، ار إ ھ " د%A و " رو*E ا ت و ا ء إ د % ا ثاد ط ر ا " ثد ا E * ةد إ ضار أ د ! ا ل # ا ل ن د% ا " ز ا م ا " H I ر ظو! د% ا د* بر! بارط0 .

(13)

2 اذ ا ت ن ر " ذ # ةد د$ % ر يد 3 مد ا ثد ر&ذ ل& ب ) ا 4 وا % ود ا وا عاد ا ن ا / ء , ا % ر ا 5 مد ا ثد %ط ر ةرر& و %).ر ر & ا يد 6 % د ا د و ن ق"ا # ت ا 7 د ا ثد ا ن. %).ز س او& م ا 8 مد ثد ا ير &1 مو ا لو د ا ةر & % و د)ا 9 ).ز و ن2 & م و ا ن و ا 10 % و د)ا مو ا ل2 ھ ا ز &ر 11 ن ر #او 4د ا ن. ل 1 # ر $ا 12 مد ا ثد ا وا ف4او ا ر &1 ا مو 4ا 13 %, # ر س ا 5 ر ت ا ) % . )ا ر ( % د ا د 14 6 . د ت & & ل .ا س #او % ا تد, 15 مد ا ثد ت7ر ذ ب78 ا 5 ر ر و و % . ر"&ا ت ا 16 تر ا % د ا ن. ث د ا ب ) ا 17 , % . ر"ا ثد ا ن س ا يد 18 ة ) ء $ يا ثود د . %.ر عز ا 19 % د ا د ت# 1 او جاز ا ب , يد : ا 20 يو ا وا ير6$ وا .و ا ثد ا د ا بر 4ا ت & فو ر $ا 21 تر 8 م ط 6$ ن ر $ا ) ن , وا ةد ز ( ل 4 يذ ن. 22 ل 4 ن 6 . ت14و د4 ء $ تد. مد ا ثد ا د ل" " ر 7ا ض " 23 ثد ت7ر ذ % . ب ذ ر. $ يد 24 رور ر و ن ز ا ر $ا 25 2 وط ش .ا ن ر $ا 26 ن ر, ا ص $#ا ب = . ةرد4 يد س ر $ا 27 % د ا رر& نا ف ا 28 ن & يد و ء , ا ن ةد$ ف ا 29 ةر و ر ا دار ا 5 42. ت ا

(14)

مد, ا لود) ا

(15)

ا ا د ا ر د ا ن ا نا ا ) ءا ( ا ا دا أ د ! " # ا ت% ا ز . م ذ 06 -07 -1968 ر ! ن ط $ 3 دا &أ و( ا ت ض * ة , - ا ير س . م 01,أ / ر ! ن ) ءا ( ط 3 4 دا &أ جوز ،%)ز دو,1 م . م ذ 21 / 05 / 1965 5 6 ! ) نا 7 ا ( ط 3 7 دا &أ ل 1ط?ا د أ ءاد ب ير& ا . ج . ك 01,أ 01 / 10 / 1971 : ;- ا ق & ط 3 2 دا &أ % رأ ط . إ 01,أ 01 -09 -1996 : ;- ا ق & ط 3 6 دا &أ ش % ز . ل 1طأ 5 ت ?ا جوز ن . ص 01,أ 20 -06 -1989 5 6 ! ) نا 7 ا ( ط 3 8 دا &أ -% رأ ز . ص 01,أ 01 -05 -1983 5 6 ! ) نا 7 ا ( ط 3 6 دا &أ % رأ بأ . ك 01,أ 10 -06 -1938 , !ز ل(, ط 3 8 دا &أ % رأ + 4 ن 4و د#وأ ت . م ذ 30 / ر A ا ل(, – ة 5 ا 5 - ا ط 3 / A . ل& د, بر ا ح . ن ذ 03 -02 -1957 * CD & ير E $ ط 3 7 دا &أ جوز A و % رو ك ھ A . ع . ج ذ 08 -01 -1987 ر 6 ا ع Gا HI, ط 3 7 دا &أ ل& 5 جوز A . و . ج 01,أ 01 -02 -1974 ي I *! J! ا عر K ط 3 4 دا &أ دو,1 جوز ا أ. م ذ 07 -08 -1959 ع Gا HI, رد 6 ا نL- 5 * !ا M 10 دا &أ د, جوز ن دد. A . س . ج ذ 15 -03 -1982 ي ! J; ط 3 2 دا &أ -جوز ر . ج ذ 11 -03 -1984 رد 6 ا ع Gا HI, ط 3 3 دا &أ -جوز ذ 01 / 01 / 1983 J;D -$ عر K خ Aط 3 دا &أ -جوز د . إ ذ 03 -08 -1967 ر ! ن C لد , / -جوز ب . إ 01,أ 20 -08 -1990 ر ! ن ط 3 4 دا &أ -%)وز م . أ 01,أ 10 -02 -1955 رد 6 ا ع Gا HI, ط 3 2 دا &أ -دو,1 جوز س . ع ذ 01 -01 -1994 رد 6 ا ع Gا ق & ط 3 3 دا &أ -جوز ن . ع 01,أ 19 -01 -1992 رد 6 ا ع Gا ق & ط 3 6 دا &أ -دو,1 جوز ر . ع 01,أ 20 -12 -1985 Oا( ا رد 6 ا ع Gا ق & ط 3 3 دا &أ ش % رأ % . 5 ز جوز ا

(16)

ش . ج 01,أ 04 -04 -1976 طLA ا – ج ا ة I ط 3 4 دا &أ -دو,1 جوز ف .أ ذ / / , !ز ل(, لد , / / ك . ع ذ 10 -05 -1988 : ;- ا ل(, ط 3 4 دا &أ -3 ت# ھذ %4 .إ إ. ع 01,أ 10 -01 -1960 زا 1 ق & ط 3 ھ د . ب 01,أ 37 Oا( ا J 3 ي " ھGا S ! " ط 3 3 دا &أ

(17)

5Tا ... ... ... ... أ ءا ھUا ... . ... ... ... . ... ... ... ... ب - VW ا ... ... ... ... ... ... ج 4X - ا ... . . ... .. ... ... د ي Y ا , ا : ار ا $ ... ... .. ... ... 1 لوUا 7 ا : بو ا *3 6! D ا V D ا ت ار ا ھا : I-Z ... ... .... ... ... . .. .. . ... . . 11 لوUا [ A- ا : D ا ھر \آو 5ر - ; Uا بو ا .... . . ... .. ... . ... . 11 Uوا : ر - ; Uا V .... ... ... . ... ... .... ... . 11 , \ : D ا I O ;,و 5ر - ; Uا بو ا *3 جذ -, ... ... ... .. ... .. . . .... 12 1 . و م ; ا ب V5 Uا ة ;- ا ت 5U ا ... .... ... ... ... ... . .. ... .. . .. 12 2 . D, & ب Oا( او ... ... ... .... . .. ... ... 13 3 . Oا او * CD & ب ... . ... ... ... ... ... .. .... ... .. ... 18 J, 1 ا [ A- ا : D ا IZ V ,او ھUا ب ا جذ -, ... ... . ... . .... ... . . 20 Uوا :

Oا( ا J& ءاد D ا 5 W او ب ھرUا ^ او

... ... . ... ... .... .. 20 , \ : ار ا HO ;, ... ... ... ... . .... . . .. .... ... 22 \ 1 : ار ا L$ ... ... ... ... . .. ... .... .. 22 L$ ... ... . . . . . ... .. . .. .... .... ... 23 J, 1 ا 7 ا : Z ! V D 5 Y, ارد بو ا I-Z ... ... .... ... . .. .. . .... ... .. 24 لوUا [ A- ا : 5 VD ا ت 3ا 7 ذ -, ب ! :5 ; ا ... .. . . ... .. .. 24 Uوا : _ ب ! :5 ; ا ... ... .. ... ... ... .. .. ... 24 , \ : LC ا 5 VD ا ب ! :5 ; ا ... ... ... . .. ... ... .. 24 1 \ : ھUا 5ر D ا ! :5 ; ا ... ... ... ... .... . . .. ... ... 25 J, 1 ا [ A- ا : J3 -; Uا JD ا ي ا جذ - ا `&و ب ا ھ ... ... . . .... ... 25 I-Z ... ... ... .. . .. . ... ... 25 Uوا : J3 -; Uا JD ا ي ا جذ - ا ھ .... ... ... . ... .... . .... . .. ... 26 , \ : D X5ر ; ا ةءا 6 ا بو ا ... ... ... . ... ... .. . .. . .. . .. 26 1 . ا 7 ا 3 -; Uا 3 - ا $اد ع .... ... ... . ... ... ... ... .. . . . ... ... 26 2 . JX5ر ; ا ر C; ا 7 3 -; Uا 3 - ا $اد عا . ... ... ... . .. .. . .. . . ... . . 29 3 . ا 3 ; Uا 3 ا $اد عا 7 X5ر ; ا 5د -.. ... ... ... . .. .. . . . ... .. . 29 4 . 3 -; Uا ظ او ب ا ... . ... ... . .. . . . . .... . .. 30 5 . ا 3 -; Uا ظ او 5ر C; ا ة Y ا * ! ب .... ... ... ... . .. . ... . .. 30 1 \ : بو ا V ... ... ... ... . . .. . . ... ... 31 1 . * ! ب ا \ Z ت - ا ^ اوو ةر b ا ... ... ... .... ... . . . . . . ... . ... 31

(18)

!ار : A ا تاد - ا * ! 3 -; Uا Y - ا $اد J3ا J 3 Z ذ -, ب ا J& D ا اc و 3 -; Uا تاد - ا ! 6 ... ... ... .. ... 36 ج ; ; Uا ... . ... . ... ... 38 $ L ... ... . ... ... .. ... . . ... .. ... .. ... 38 [ 1 ا 7 ا : J 7 ا ^ ا ا ^ ; ا V . I-Z ... . .. ... . . . .... 39 لوUا [ A- ا : 7 ا م I dAE D ا ... ... . . ... ... .. . . . ... 39 Uوا : D ا 7 ا ھ ... ... ... ... . ... ... . ... . . .... 39 1 . 7 ! :5 ; ا ... ... ... ... ... . ... .... . . ... 39 2 . تار CZ D ا 7 ا م I ... ... ... ... ... . ... .. . . ... 41 3 . D ا 7 ا م I ... ... .... ... ... . . .. ... . . .... 42 , \ : D ا 7 ا رد 7 ... ... ... ... ... . .... 43 1 \ : O 5( ا 7 او D ا 7 ا * ! ق ا ... ... ... . ... . .... ... 46 J, 1 ا [ A- ا : D ا 7 ا تا D Z ... ... .... ... ... . ... . . .... ... 46 Uوا : D ا 7 ا ب A ا ... ... ... . .... . . . ... .... 46 , \ : D , مو 7- ا & دودر ... .. .. ... ... . ... .. . .... . .... 48 1 \ : ضا 3Uا D ا 7 ا *3 Z ا ... ... ... . .... . ... ... . ... . .... 49 !ار : D ا ت 7 Oر C ا تU ا ھا ... ... ... . .... ... .. . ... .. . .. 51 D $ : D ا 7 ا ل J& 7 ا e C7 ت ا X; ا ... ... . .... ... . . . . ... ... 52 [ 1 ا [ A- ا : 7 ا ^ ا ا ^ ; ا V ب ا *3 HZ ,Uا J .. ... .. ... . . . . 52 Uوا : Z Y, I و * ب ا *3 Z ا D ا 7 ا ^ او ... .. . . . . . ... . . 52 , \ : ا ^ ; ا V D يد ا 4 XW; ا ^ ا J 7 ا ... . . .. . ... ... .. 56 1 \ : 7 ا ! د I ا با CظU O W ا ضا 3Uا 5د ا IZ 7Zو ... .. . . . .... ... 57 !ار : U E - ا تارذ ; JD ا J ; ا م I - ا 7 ا ! د I ... . . .. ... 61 ^!ا ا [ A- ا : ; J L ا با ; Uا ت 7 ا ^ : V D ا ... . . . . . ... 64 $ L ... ... ... ... .. . . .. ... 66 J6 AC; ا , ا : ^!ا ا 7 ا : MZاوداو [ A ا I : I-Z ... ... ... .. .. . ... 67 Uوا : [ A ا 3و 3LC; Uا ار ا ... ... .. . .. ... . ... ... 67 1 . LC; Uا ار ا I 3 ... . ... ... ... .. .. ... . ... . . ... 67 2 . - J,ا - ا J76; ا 3LC; Uا ار ا !ر 6 ... . ... ... . . . . ... . . ... .. 70 3 . J,ا - ا [ A ا ت ! ... ... . ... . .. .. . ... ... 72 , \ : MZاوداو ار ا J& م X;D- ا HI - ا ... ... ... . . . ... ... ... 77 1 . م X;D- ا [ A ا HI ... ... ... .... ... .. ... . . .. .. .... . ... 77 2 . ودا م X;D- ا HI - ا تا ... . ... .. ... .. ... .. .. .. .... .... 78 $ L ... ... ... .. .. ... . ... ... 87

(19)

I-Z ... ... ... ... .... ... ... .. .. 107 Uوا : 0 وUا ا ارد ... ... ... .. ... ... 107 , \ : , 1 ا ا ارد ...: ... . ... . ... ... 149 1 \ : I 3 7 ;- ا HO ; ا ء E 0 3 ت E ا W ... ... ... ... ... 182 1 . c; ا ت E ! ... ... ... ... ... ... .... ... .... 182 2 . ارد 4X * ; ا ... ... ... ... .... . .... ... 182 3 . ا W E HO ; ا هcھ ء E 0 3 ت ... . ... ... .... .. . ... . .. 185 !ار : م ا ج ; ; Uا ... ... ... ... ... ... ... .... 186 ; ا ... ... ... ... ... ... 187 ار ا -Z $ ... ... ... .... ... . . .... . ... 188 -O ^ ا - ا , A ا تL 1-; او ت CCX- او لوا ا -O ` L- ا

(20)

ارد حار ا نإ ھ ا بور ا ن ا د ا او ا ل ا و و عو!و " رط ىر% ت اد ' ث % ب % ا ةدد ا * ا ل او ا ھر * + ل '% , رار- . ھ ا بور ا ن ا د ا او ا ل ا ن عو ا اذ" 0ا و" ا ن ا و يد د ى ' . رو ا ھ ا بر ا ذ2أ م اذھ ةءار و رار- . ارد ا + ذو ن 6ط ا ل ا ن عو ا " ءو ا كو " و ةرھ ظ ار 9 ھذ2 ا س* يذ ا عار ا ب د2 + ل بور ا ن عو ا اذ" ش ا ھ ا بر ا تاوز د2 + و ، " ن ة ا بر او د د" ء >% ا ن ث % % " ن هذ" عو!و لو ا اذھ ل62 ن ت و ،ىر2أ %! ط دود 6ط ا ارد ا ا ,@ا ن : ھ ل " ه ا " رو د A ھ ا بر ا " عار ا " . " 2اد ا ىو ا " . " ا د ا او ا ل ا و و ر * يذ ا وھ 0ا " 2, ا ىو ا " ؟ بر ا ن ا د ا او ا ل ا و و لھ يا س* + م ھ0ا ؟بور ا ن عو ا اذ" 2اد ا ه 0ا 6 ا دود يد ا ءار> 0ا م ,@ا هذھ ل ن 6ط ا و ن % ر C ا % ا " ىو ا . د ا او ا ل ا و و 2, ا " C او ل> ا ر " ىو ا عار 2اد ا " ا ت0ؤ ا + ر* ا د 0 % * ظو م ھ * . إ لو ا %ر > ا ن ق ط يد : وأ : @ا ھ ظ رو ,6 ا ت و * ا داد د ا او ا م أ رھ ا ؟ رو ا ھ ا بر ا ن

(21)

؟ ن ا ىو ا . رو ا ھ ا بر ا ن ا * ةرو % " % @ا A ' ق ارد و " 2اد ا * ا ف ظو ا " اد و 6ط 0ا اد ا %ر > ا ف و ن 6ط ا ا ارد ا " ا . ط% ر ا م ھ * ا ط%! ن 6ط ا رظ ا ارد ا H ر I ا ء ث ھ ا بر ا و بر % 2 ، ا د ا او ا ل ا و و اذ و >% ارد " او لو رو د ةرو د ا ارد ب ھر@ا رHاز ا + ل * ا لو ا ° 0 % د ا . إ 0وأ + ك ذ و ، د ا د % ضار يرظ ا ل ت ط ةرو م ا ل ص + اذ و ت د ا ه ا داد ا ل ص + يزاو % ن ا ارد ةد 9 ء @ د ا مھA% ط% ر ا د ا او ا و ، ھ ا بور ا ن ا ثا I @ % د 2ا ن ل H . % ر د ا د % بر ر 2, * و ط % @ا ر % 2ا H – ر اود 2, * ظو . -ا %ر > -ا ن يد -ا ب-ار 0-ا فد"% ت !ر+ مءاو % ن ارد ا ت0ؤ ا ن % @ا و رار- . ن ا ارد ن ل ص 2 م ر* ا ت !ر* ا , + جرد ا ء ن أ ، ارد ا ل2د + رد ا . اد ا د2 + " ق% ا !و ا لؤ . ب ج ا . إ 0و و ت 2 ا ن فد" ا ' رط م أ د> ةرو % , ا هذھ ت ط ا ةرو ن 6ط ا ارد ا هذھ . إ و ث ا ارد ا ت ر2 بارط!@ د ا و ا كر ص + بر / د ا د % طC! : وأ : ز ا م6 ا رو"ظ ل62 ن نو د ا ثد ا , ةد إ ضار أ م ا و د ا ثاد ا مھA% ط% ر ا "H إ C ر* > م6 ا هذھ ط او% . : ر % ضار أ د 6ط ا ت د ا هذھ ء إ رار رذ د! +د ل + ن " آ ا ن و ا " د A . ت %I I ا جذ ا ا ىو د ا .

(22)

اود ا ' و ا ر -ب > ا " +د آ ماد2 % " ا % ھ يد " !ر بو A% ف اذ ا م ا ل6 2ا و ر حر و!و ا وأ , ز ر ر و + ! و ا + 2اد ا ه M * ا عار . .>% ىو ط%!% ةءار> ا هذھ + ر ا ةد > ا ھ * ا % ا ت * او * ا ت %I ا . جار2 ا ر 2 ا + و ت " و د ,رإ H ل . إ د 0 % ا ارد 6ط 0ا ن 6ط ا اد ةد > رار- . طو%ر ا * ا ط ا ر ر ث >+و ، د ا ت %I ا 6 %ر > ل 0 * ، أ @ا يذ ا ا م " رو ء ط إ + !او ا ارد ا هذھ ' د M ر 2@ >+او ا و د ا % كو ءو ا " % 9 كر ا 2اد ا * ا ىو ا . .>% ب > ا " و ر -ن ا " ط! % 2 ا د ا و طC! بار / د ا د % بر . -إ ط رو ا اذھ ل"+ لؤ ا حرط ا : و و ةءار لھ ا د ا او ا ل ا ت0 % % ز ر ا س* لI ھ ا بر ا ن رار- . بر ا + كار ,@ا !و ن اءز ر% ا 0ا ماد2 ا % > ا " و ا اود ا ب ) ر2 ا . إ / تاذ ا . إ ( % !ر ةرو ، " ر * + و طC! د ا و / بر ؟ د ا د %

(23)

1 . ذ ا ث ا ت ر ر : 1.1 . بارط ا / رو ا ت و ا داد ا د ا د بر رھ ظ # ا ىو ا % ھ&ا بر ا ن ( ا د ا )*او ا ) ل ا رو ا . 2.1 . ,ا ز ا م ) ق 0 ا م أ ( ط ر ا رو ا ت و ا ء 3 ر ظو رو ھ&ا بر ا ن ا د ا ثاد & . 3.1 . )*او ا م أ اود ا ز5ار3 ا ر 6 ا رو ا ھ&ا بر ا ن ( ا د ا و ،ة ا تاوز د# و ظو و ن 5 ا د ت 6 ىو ا % د ا . 2 . ن ا ارد ص! : 1.2 . د ا )*او ا ) ل ا رار9 % رو ا ت و ا داد ا بر ا ن ( ا ھ&ا و ء جذو رو ا ز ا عار ا / ص # ا 6 ا ا La structure phsychique . 1.1.2 . و"ا ا : دو&ا عار ا ء إ . 2.1.2 . ا ا : ب ز ر ةرو ل#اد ا % إ ر # ا و و ا ف ظو ا د ا ىو % و بذ ا عار ا ط . 2.2 . ل او ا ف # ةدو و رھ ظ د ا د ط3 ضار أ 0 0 ا ر هر ن #اد ىو % ك ذ و C ) M ( D و ر 9 ل در و ،ب 0 ا ل ل6 ا عار ا و 0 و م يذ ا و ا داد ا و ك ذ ا ا .

(24)

ل # ن ر ا م ر ا و رار9 : 1.3.2 . # $ ا ن و ا : و 6 تارور D ا : • د ا ثد ا ةد إ ضار أ رذ ق 0 ا م أ روCظ F و رار ذ# ا و ،ن ا ن ل C ت ر ا ت د ا مھ& ھء إ ز ا ا ل ن و ل ا ا ت 6 ا ىو ن * ط ا ا ھر6أ 3 ر * C5 ط G ل ا ن ث ا و ل ا . • ضار أ : ل در ا رذ د ن ل ىد F و ا رار ,ا ر ا H ماد# ا م أ # عار ا ب H ماد# ن ا ةد ا و د %0 ن أ ،ت د ا رار ن فو# ا ر روCظ ن ا ت 6 ز ر ء &ا فذ و م ا د 0 ا % إ ل ا ف ا H روCظ % د ا ىو ا . 2.3.2 . ا يد ھ : D ا ھداد إ ا و وأ تارور 6 ,ا طر ضار أ روCظ H ماد# ا ل # ن ةر : ل #ا م أ ف6 ا ط 0 ,ا و و ا و اذ ا م ا و * ھء ط . 4.2 . هذھ % رور ا نإ ر 9 ھد و (5 ا ء ھءار0 ا ةد إ م ث % ا #اد ا ا ه ,ا د د ,ا ط ط 0 ,ا ر #,ا (5 د ا ر 6 ,ا جذو م أ د ا )*او ا ) ل ا ا رار9 % او بر ھ&ا : 5.2 . ر % ر !ا ط 'ا -اود ص ! ا ن : 1.5.2 . لو ا ر ب * إ , ا ط "ا ر % : ا ت 6 0 ر ا III ا % و&ا : 6 ا ا : M totale % &ا &ا *ر م أ ر M totale و &ا *ر م أ ر % &ا &ا OD % &ا &ا و &ا *ر م أ ر OD

% &ا &ا *ر م أ ر .

(25)

M’ % &ا &ا و &ا *ر م أ ر M’ % &ا &ا *ر م أ ر 3 . ج ا : 1.3 . و د ر ن ا : • % و&ا م أ ر ,ا و روCظ &ا *ر . • &ا *ر م أ 6 ا ا م 0 ,ا 9ر ا روCظ % &ا 1.1.3 . ك ذ و ا ز ا رار ا ر م أ و م أ ع د ا ل ل6 ا و ط C ت د مھ بر ا ن ا ت د ا ء إ ,د ط ر ن ا ق 0 ا م أ ." : • و"ا ا : -&ا *ر : يرو , ىو لظ ت ن ث ط ر ا ز ا ةرط دود ا بارط ل6 &ا ) ت ا . ( -% &ا &ا *ر : لظ ب 9,ا د ل 0 مد ط ر ا ز ا ةرط 5 ا بارط ل6 يرو , ىو ) بأ – ( ر 9 و ر 9 ب ن آ . • ا ا : -&ا *ر : ىو لظ قزر رد ن ث ط ر ا ز ا ةرط بارط ل6 يرو , دود ا س ا ةز و ار ) تو ا .( *ر % &ا &ا : ا ز ا ةرط ىو % م 0 ,ا 9ر ء 0 G ط ر ا ط % إ ءو ا د لھ&ا بارط ل6 يرو , ىو لظ ن ةرد* مد و ر5از ا G مC5اذ إ % د رار9 % أ وھ ه م 0 ,ا اذھ ذ ) ل * خ&ا .( 2.1.3 . اود ا ,ا رCظ ن ا ب 0 ا C و ا ر 9 ) M ( &ا *ر و م أ د ھ&ا بر ا ن ( ا د ا )*او ا ) ل ا ار ا و #

(26)

ت, ا هذھ د D رد % إ ر3 ط ا ز ا نأ -M ءو ا % إ C د وھ و ن أ D يد ا وھ س D يد ن ف ا C رد ط إ و م أ رو د ھ ا ط 0 إ س و ا ء ط G و * ه . 3 . ن ا ارد ص! ءو ت ر ا : 1.3 . ط3 ضار أ / داد L رھ ظ د ا بر ت و ك ذ و رو ا ھ&ا بر ا ن ( ا د ا )*او ا ل ا رو ا 0 و : 1.1.3 . ةد إ ضار أ # ن د ا م ا ل ظو ط او ھء إ ل ن أ ل ل رCظ ا رذ روCظ ن * ط ا م ا رار ) ز م أ ( ىو ا % ظ0 ن ا . 2.1.3 . رذ د د ل در # ضار أ رار ا ط ر ا ثاد &ا مھ ن و ا ن * ط ا ز ر ھء ا م ا د ا ز ا م & ا . 3.1.3 . ,ا طر ضار أ 6 ذ و ھ ل دودر 6 ا و ةر اود ت و ا ظ ط ط ر C أ دو ر يرو , ىو % ا عار ا و ن ل # ا ا ل6 ا . 2.3 . Cظ ل # ن م M 3 ر ا ظو ا و ل ا نأ ,إ م ا ل رو د ر % لد ل ا اذھ ت 6 ن ا ىد # رCظ ىو ا % د ا : 1.2.3 . و"ا ا : و &ا *ر ت و م أ ر ,ا % ,ا ) ب 9 ا .( 2.2.3 . ا ا : 9ر ا و م أ م 0 ,ا % &ا &ا *ر " ل * خ&ا ." :

(27)

#,ا و ، و و ا م ا ل م أ % &ا &ا *ر ت و ) ب 9,ا / خ&ا ل * .( , # ،ءو ا ر # ة ا تاوز د# ك ذ و ، اذ ا م ا ل ل ر ةرو ب 0 ا D و ر 9 اود ل # ن اد ا آ ماد# ا ن أ ، ھ ا , ةر يد ق 6 ا ن ل ىد وأ تارور ط او ن أ ر , طر ضا 6 * ةر ط 0 ا ا C و ر 9 و ب 0 . 4.3 . هد ؤ وھو )*او ن رو د ةرو د ا ارد (5 ب ھر ا روCظ ر5از ا 5 بارط ا 0 ارد د ا د د ا ارد ا (5 م أ )*او D -رو ا بر ا ل ا ر ذ ب لو&ا . $ ار : ج 'ا م $ ا : 1 . ن * ط ا ھ&ا بور ا ن ( ا د ا )*او ا ) ل ا و و ةءار* " ءو ا كو " ن * ط ا و # ل : 1.1 . ةد إ ضار أ د ا ثد ا ا ز م أ روCظ ل # ن نو &ا هذھ ط او ھء إ م ا و د ا ثاد &ا مھ ط ر 0 م 3 ر . 2.1 . ن * ط ا ت د ا هذھ ء إ رار رذ د د ل در ضار أ " ا ن و ا آ " د ا ىو ا % ت 6 6 ا جذ د . 3.1 . ر 9 اود ه ا ر #ا ن * ط ا و ل ةر ,ا طر ضار أ 0 ا D و ب " د آ ماد# ھ " ا يد ھ ." 2 . ر حر و و ا و اذ ا م ا ل #ا ف د ر م أ ز ر ر و و ر #اد ا ىو ا ه %0 ن أ ا عا ةد 0 ا ھ ا ا ت او ت 6 ا ىو ط ةءار0 ا هذھ ر ا ا .

(28)

1 . ظ , : ط ,ا ارد ا ت ط ل ) ل C D اودأ و ث ا ( ةد 0 &ا ت, ا ارد (5 مC C % اد : 1.1 . ) و ا نأ ,إ ت, ا فرط ن D اذ د د ءو ا ) ل ا رCظ ن أ يد ا D م ھ س ا % ح اذ و، د ا هذھ ) ف ا رد م ر د ا )*او ا ) ل ط ر ا ر ا حر ا ھ&ا بر ا ن ( رو ا : 1.1.1 . يد ا ) و ا ن ر % إ ءو ا د زو % اذھ د ا ) ر 3 ا &ا . 2.1.1 . يد ا ) و ا ن و ت 6 ا % اذھ د د ىو ا % اذ و د ا مد ةد5از د ءو ا ل 0 . 2 . حار 'ا # 2 "ا ارد ا رار3 و ظ , ا هذھ ن ,ط ا يد ر7ا # ا : 1.2 . ب أ ماد# ا د رإ ن ن ا % ت, ا ةد ك ذ و ، ا ىو % ةرو ت د ا ء إ ةد إ * C ,ا ر ا و و د ن أ 5 ا ت, ا د # ھزو ا C و ا ر 9 اود ا , ب 0 ا 0 ر و اود ا ز5ار3 ا % و رCظ ضار أ و ةر 6 ,ا طر . 2.2 . بو ر ا ط ا ر يد را اود ا ض و ا D و د * نإ و 5 ا F ا ه ,ا يو ا ت ر ا # ، ر ا س و در ب أ س . 3 . ب 8 زاو ا ت ار : أ د ر7ا : 1.3 . ر ا حور ا م ر ا و م د م أ ل*&ا % د ا و ا م ر ر ا ط ا د ا )*او ا ) ل ھ&ا بر ا ن (5 .

(29)

ھ&ا بور ا ارد ل بور ا رار9 % أ زر ھر # د *او ر ,ا ىو ا % إ يوز ا ر 6 ,ا D و و # ر ا حور ا م ر ه ا #اد ا ا و ر عار ا و رھ ظ ط بذ ا م أ يد ا رو اود ا ,ا روCظ ك ذ و ، C وC تاذ ا رو ا ت, ا د ، ر ةرو ب 0 ا C و ا ر 9 ا تر # " ه ,ا يد ا " م أ ا بر ا ) كار ,ا و ھ& ) ن 5 ا ( اذھ ر ن أ ، ر #&ا كر ا ن ا ا بارط # ا د ا و بر د ا د و ا ةد او ا ا . ةءار0 ا هذھ لC ن ( ا د ا )*او ا ) ل ا و و ھ&ا بر ا ءو ا ن * ط ا و ن اءز ر ا ت, ز ر ا س ل ا ,ا ماد# ا رار9 % بر ا ) كار ,ا ةرو ب 0 ا C و ا اود ر ؟ ت د د ظ ا د ا د ط3 د ا و C ر و ، بور ا ؟ C أ % يذ ا و عو يزاو ا ج ا م6 ن و ,وأ ا مC ةد او ا ا ا #اد ا ا ف ظو ا .

(30)

د لو ا ث ا : ر ا ت ار ذو بر ف ر ا وا : بر ف ر ا : ر ا بر ف ر ا ط ا : ا بر ف ر رو ا ھ ا ا ث ا : ذو "و بر ا ھ ا ا يو ا ج : د & : وا : ا ا يو ا جذو ا ھ : بور ا و و و و و ' ر ا ةءار ا 1 ا ا ل اد عار ا 2 ا ا ل اد عار ر ا تاروط ا 3 ر ا د ا ا ل اد عار ا 4 ا " ظو او بور ا 5 ا " ظو او روط ا ةرظ% ا ن بور ا : بور ا و و : 1 تو ا '(اوو ةر ) ا ر * ن بر ا 2 ا ا ل اد عار ا و و ار : ا وظ% ا ل اد ار " جذو % بر ا - و و ا تادد "% ا اذ و ا تادد ا ل . . ج ا ــ' .

(31)

ا + ار ا ل : , اودأ و ث ا & : د وأ : ا ارد ا ث ا و .ط . 1 .ط ا ارد ا & . 2 ط ا ارد ا ر . %اد ا . ا 3 ت و اد ا ث ا : : , اودأ و ارد ا " مد' ا 1& ا . 1 مد' ا ث ا 1& . 2 1& ا تاودأ يد ا 1.2 . د ا ظ . ا 2.2 . د ا ا 3.2 . ا تار ' ا 3 ا ت ا . '

(32)

د

وا : ا ارد / و ا : % * ا ا ارد : 0 ل ا 12 % ا ءو) / ت )ر" ا 4( % 1 ت )ر" ر ذ ا 2 ن ا ارد ص . 3 12 % ا ءو) ت )ر" ا 4( % ار : ج % ا .

ا

(33)

يرظ ا ب

ا

(34)

ط ا ب

ا

(35)

ارد ا ل'د

(36)

لو ا !" ا

:

ا ھر أ و ر

ا بو

ا

:

وأ : ر ا : ا و ر ا بو ا ! جذ : 1 $ ا ت او م ا ب ' ()ا ة 2 -و + ب ' ا,ــــ ا 3 -. ا ا و / 0+ ب ' #$ % ا !" ا : & ا '( )$ا و *ھ ا ب ا جذ "$ : وأ : ا, ا 1+ ءاد ا 4 ا و ب ھر ا 56او ) 1990 -2000 ( : 7 8ھأ ار$ ا 9 : ار$ ا :;< "(

(37)

لو ا !" ا : & ا ا م ' 2!3 : وا : ھ ( ا ($= ا 1 -($= > ? ا 1.1 ي A0 ا ? ا 2.1 . 1';/: ا ? ا 2 -ا ($= -ا م ( تار /B . 3 -ا ($= -ا م ( : ا ($= ا رد =( #$ % ا !" ا : & ا ا تا ( : وا : ا ($= ا ب C أ : مو$= ا . + دودر 9 : ا ($= ا ! B ا ضا !)ا >ار : ا ($=0 ر / ا ت ا 8ھأ ( < : ا = ا ل ( 1+ ($= ا F0/=( ت (ا$G ا % ا !" ا : ب ا 4( & ا # ا ./ا ا . )0 ا : وأ : ب ا ! B ا ا ($= ا 56او ) 0 0 B H و ( ( : 1($= ا 56ا ا 5( .( ا يد ا I G4 ا 9 : د ا B =B و ($= ا $ > ( د ا با /J 4 ا ضا !)ا . >ار : ا ($= ا $ > J ا تارذ 0 1 ا 10 0 ا م . ا ا !" ا : & ا ت ا . 5 0* # 6) ا با 0/ ا . B < .

(38)

ت 7 0 " ا "8 /

:

79ا ... ... .... .... . .. أ ءا ھ ا ... .... ... . .. ب ; ا "*< ... .... ... . .. ج = ا "8 / $ ! ا ت6 %"0 ا و ت >>?" ا و لوا ... ... . . ... د A?*" ا ... .. .. ... ... 1 ار ا -... ... .. ... ... ... 4 ي C& ا D$ = ا : لو ا ا : بو ا ا ا ت ار ا ھأ ... ... ... . ... ... ... 12 لو ا !" ا : ا ھر أ و ر ا بو ا ... ; ... 13 وأ : ر ا .. ... ... 13 : ا و ر ا بو ا ! جذ ... .... ... 14 1 ــــــ 7 ا تة ــــ 0" ا ــــ7 ا و م ـــــــــ&0 ا ب G 1 .... ... ... 14 2 و $ H ب G 8اIــــ= ا ... ... ... ... 15 3 -8ا ا و > *H ب G ... ... ... 21 #$ % ا !" ا : & ا '( )$ا و *ھ ا ب ا جذ "$ ... ... , ... ... .... ... ... 22 وأ : ا 56او ا, ا 1+ ءاد ا 4 ا و ب ھر ) 1990 -2000 ( ... ... . ... ... 22 : ار$ ا 7 ... ... ... .. ... ... ... 23 ـــــ% ﺛ : ا, ا ار$ ا :;< ... .. ... .... ... .. .. ... 25 "( -... .... .. .. ... ... ... 26

(39)

ا ل

ا

:

رظ ارد

و

و و

بور ا

و و

:

...

د ... . ... ... .... ... 27 لو ا ث ا : ر ا ت ار ذو بر ف ر ا ... ... . ... . . ... ... 28 وا : بر ف ر ا . ... .... ... ... .. ... ... ... ... 28 : ر ا بر ف ر ا طــ ا ... ... ... 28 : بر ف ر ا ھ ا رو ا ... ... ... .... .... ... 29 ا ث ا : ھ ا ا يو ا جذو "و بر ا : , ... .. . ... 30 د & : ... ... ... 30 وا : ا ا يو ا جذو ا ھ . ... ... ... 30 : بور ا و و و و و ' ر ا ةءار ا ... ... ... 31 1 ا ا ل اد عار ا ... . ... ... .... ... 31 2 ا ا ل اد عار ر ا تاروط ا .... .... ... .. ... 34 3 ر ا د ا ا ا ل اد عار ... ... ... .... ... 34 4 ا " ظو او بور ا ... ... .. ... ... ... 35 5 ر ا ا " ظو او روط ا ةرظ% ا ن بو ... .. ... .... ... 35 3333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333 : و و 3333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333 بور ا : ... .... ... ... ... ... ... 36 I / تو ا '(اوو ةر ) ا ر * ن بر ا ... .. .. ... ... 36 II / ا ا ل اد عار ا و و ... .. ... 37 ار : ا وظ% ا ل اد ار " جذو % بر ا ل . - و و ا تادد ا تادد ا "% ا اذ و . .. ... ... .... . . ... 42 ج ا ... ... ... ... 44 ــ' . ... ... ... ... . ... 45 % ا ا : # ا ./ا ا . )0 ا : ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... . 46 لو ا !" ا : & ا ا م ' 2!3 : ... . ... ... ... ... ... 47 وا : ا ($= ا ھ ( ... . .... .. ... ... ... 47 I -($= > ? ا ... ... ... ... ... ... 47 1 ي A0 ا ? ا ... ... ... ... .... .. ... 47 2 1';/: ا ? ا . ... ... ... ... ... .. ... 47 II -ا ($= -ا م ( تار /B . .. .... ... . ... . ... 49 III -ا ($= -ا م ( ... .... .... . ... ... . ... 50 : ا ($= ا رد =( ... ... ... ... ... 51

(40)

#$ % ا !" ا : & ا ا تا ( : ... . ... ... ... 54 وا : ا ($= ا ب C أ ... . ... ... ... 54 : ر مو$= ا . + دود ... ... ... ... ... 56 9 : ا ($= ا ! B ا ضا !)ا ... . ... ... ... 57 >ار : ($=0 ر / ا ت ا 8ھأ ا ... ... . . ... ... . ... ... ... 60 ( < : ا = ا ل ( 1+ ($= ا F0/=( ت (ا$G ا ... ... . ... ... ... ... 60 % ا !" ا : ب ا 4( & ا # ا ./ا ا . )0 ا : .. .... . .. ... ... 61 وأ : ب ا ! B ا ا ($= ا 56او ) 0 0 B H و ( ( ... ... .. ... ... 61 : 1($= ا 56ا ا 5( .( ا يد ا I G4 ا ... ... ... ... 65 9 : 4 ا ضا !)ا ( د ا با /J د ا B =B و ($= ا $ > ... ... ... 67 >ار : ($= ا $ > J ا تارذ 0 1 ا 10 0 ا م ا ... .. ... . ... 73 . ا ا !" ا : & ا ت ا . 5 0* # 6) ا با 0/ ا . ... .. ... ... ... 76 B < . ... ... ... ... 79

= ا

!>0 ا D$

#

:

...

ا ل

ا

+ ار

:

, اودأ و ث ا

&

...

.

د ... ... ... .. ... 80 وأ : ا ارد ا ث ا و .ط . ... ... ... ... ... . ... 81 I / .ط ا ارد ا & . ... ... ... ... 81 II .ط ا ارد ا ر اد ا ا ... ... ... ... ... 84 III / اد ا ث ا ت و ... ... ... 92 : , اودأ و ارد ا " مد' ا 1& ا . ... ... ... . . ... 93 I / ' ا ث ا 1& مد . ... ... ... ... ... ... 93 II / مد' ا 1& ا تاودأ : ... .... ... ... ... 94 . ' ا ... ... . 106

(41)

. ا " ا "8 / LG6" ا

... . ... ... . . ... 107 د وا : ا ارد / و ا ... ... ... ... . ... 108 ... 151 . % * ا ا ارد : : 0 ل ا 12 % ا ءو) / ت )ر" ا 4( % .. ... .. ... ... 186 I : ت )ر" ر ذ ا ... ... ... ... .... ... 186 II ن ا ارد ص .... ... ... . ... ... ... ... 186 III : ت )ر" ا 4( % / % ا ءو) 12 .... .. ... ... ... ... 189 ار : ج % ا م ا . ... ... ... ,, ... ... . . ... ... ... 191 % ا ... .. ... ... ... ... 193 ا ارد ... ... . ... ... ... 194

(42)

+ ار ا ل

ا

:

, اودأ و ث ا

&

...

.

د ... ... 80 وأ : ا ارد ا ث ا و .ط . ... . ... 81 I / .ط ا ارد ا & . ... ... 81 II .ط ا ارد ا ر اد ا ا ... 84 III / اد ا ث ا ت و ... ... ... ... 92 : , اودأ و ارد ا " مد' ا 1& ا . ... . ... 93 I / مد' ا ث ا 1& . ... 93 II / مد' ا 1& ا تاودأ : ... 94 . ' ا ... . 106

ا ل

ا

س '

:

ارد ا ل "

ا

...

... . ... 107 د وا : / و ا ا ارد ... . ... 108 ... ... 151 . % * ا ا ارد : : 0 ل ا 12 % ا ءو) / ت )ر" ا 4( % ... .. ... 186 I : ت )ر" ر ذ ا ... ... 186 II ن ا ارد ص ... ... ... 186

(43)

. ا " ا "8 / LG6" ا

ار : ج % ا م ا . .... ... ,, ... . ... 191 % ا ... 193 ارد ا ... ... 194

(44)

(45)

(46)

(47)

(48)

د : ا ا ل ط ارد ا هذھ ل ن ن ت ر أ بور! ا لو! " إ " ر $ اذ و %ر ت ظ – '($ ارد (ر – ف' ث ! هذھ ء ط,- " '( . / 0 ا ف' و عار/ ا 2 (ط " ( بو20 ا اذإ " ', 3 ( و ھدد! ا ل او2 ا ل اد ت ظ ا را 4 ت ن يد ر او م د$ ت و'2 . ر 0أ ث ! 3 إ نأ ير ا 7 و و ! 3', اء ( ن ت ر أ ا ت ارد' 8 ر ا ث ! ن 7 %او ا ) ر% ! ا ، % ا ( ,و ا ث ! ن وأ ) إ بور! ر 2 ، ' اد ا ل . ا جذ ( اذ ا ن, د 2 ( ا د/. . ا ث ا لو : ا ھر أ و ر ا بور ا : وأ : ر ا و و : 1 . ; ن ( ةدو و ا ب ر ا ب ا ن, ةر ; ا ك' ( ر/ 2 ا ,ز ا ر " ن ا ةد!و " أ و " ,و%و ا ب ا " و " ن ا ةد!و " ا ب ا وأ اذ ، يأ ?0 ا @ا 3', ،ر 2 ا ; " أ تاذ ا ئز ; ل/ ; رBا وأ ـ ا ةد!و " أ " اذھ ط$ د , ,و%و ا ب ا Dط 3', اذ ا ل/ ; ا " ير0( ا عو ا ةد!و ." E ز 3 إ ،ن ز و ةد ا و ط' ا E ھد!ا ر Fا ر/ 2 ( ن د ن د$ 2 ، , ط ا و 7 ا E ', . 2 . ذ ا ل/ ; ا اذھ ةر و ارد م ھا ل ( د د ?0 ا ير 2 -ا 7.او ا ةرھ ظ ... و ا و د / . ا ل او2 ا ار -ا ر 2 ا ,ز ( ل/ ا و / ا . ل او2 ا هذھ "' ب ( 4 " و2; يدؤ ; ة4 " لو$, . 3 . ـ ا " س 2 ةر ل 40 ير 2 ا ف.و ا " أ " B : طإ جر (ورو@ا ر (وروأ ، ـ ا يأ " أ " ,و%و ا جر اذ ا . 4 . ذ ا ل / ا ذوذ0 ي ر 2 ا بر! ن ( قر; ا ن, رد / ير 2 ا ف.و ا ?0 و ،بر! در و نأ " د$ ذ ةرھ ظ ا هذھ ارد 3 و@ا ذ ن ھ ا ص ھد!أ

(49)

نإ و ر 2 ا ارد( ص ر @ا و ر 2 ا ارد( ن ذ"( / ا ; ا ت ط2 ا E ', ق'ط يذ ا ب ر ا ( غو/ ا ھ ن ھ ا " ر 2 ا ف.او ا " ) 1 ( . 5 . ف % نأ ن و 3 إ يذ ا قر; ا D %و د ز ; ار/ , , ا س $ ا ر 0 E إ – ن ھ ا ن ذھ ن ( – اذھ ل / ا ذوذ0 2 يذ ا 7 ?0 7 ; '/ ر 2 ا , ا '/ E يذ ا 7 ا ( ، , ا E' ; و و@ا ; ا ر/ 2' 3 و@ا ! ا ( ، و و@ا B ا ! ا , ا ر/ 2' . 6 . ا ن ' كر ير 2 ا 7 ا ر 2 إ ! ن و E 2( ىر أ ن(ا ن ل$! ا هار ث ! ، 2 ةرو/( يروط ز ( " ود( E ; تار 2 ا E( ط E ا 3 إ 2( ا ;/ ) 2 ( . : ور ا ن جذ ا " و ر ا ب : د ا مھأ ب ( ا اذھ ر ذ ت ھ ا ت ار ( م ھ ا بور! ا 7.او و و و ر 2 ا مھأ ھ ت (ارط% ا " , ةزر; ا ; ا . 1 . ر ا ةد ا ت و ا و م ا بر : 1.1 . م ; ا بر! ) 1960 م / 1973 م ( ن ر M ( ( ; د/ لB ا و س; ا م', D'ط/ ن ن أ ا د/ و' ( ( D%او ر N . م . !/ $ $! ' 0 أ ب20 ا . 2.1 . ن ل ھ م ر"ظ ت (ارط% ا " ھأ م ; ا د2( : 1.2.1 . بارط%ا ا ،س (او ا ،ر ذ ا اود2 ا و 7'" ا ن ةرد ت ! ، ير ; ا رار / 0 ا ناد$ ن فو ا / و '/@ا ا ت'/وأ 3 ا ن ر ا ن د 2 ا ف 0 ا تاو اد( ل/و ا و B ا 2 ا بر! ا ذ ا بر! ا ب /, 1 ( ن( ك " ةر & ا ت' ( – ر ا ب )* – " ط ،ق0 د ر ; ا راد 3 2( ا ةد ,-ا 2006 . ص 17 / 20 . 2 ( ن( ك " + ر ا س " . ص 20 / 30 .

(50)

1980 م 3 إ ص 0 " PTSD "

Post Traumatic Stress Disorder

" ف / ا ق و ، د د ا ارNوزو ا " DSM " B B ا E 2 ار . ب /2( ' $ ا رظ ا د2( أ يذ ا و بر! ا E أ 3', بارط% ا اذھ ف/و " ط % " و " ر و ." 2.2.1 . ـ ا PTSD ل ,أ ل ن م ; ا و « Friedman » « Sonnenberg »

« Williams wilson » « Blank » « Keane ».

', ، /و/ ضار,@ا نأ 3 د/ ا ب /2' ز ; ا ت د/' ت 2 ا و ' ' ' ھ ر 2 ا (ر ا ، ا 7 ا 3', د وأ م' ا ت.و و ، و و وا 2 (ط ثراو ن, ا وأ در ثداو! وأ وھو اود2 ا بور! ا ىدأ م ; ا د2( 3 إ ر ; ا روط ر @ا د/ ا ارد لو! ) د/ ا ل/ E و ( ) 1 ( . 2 . ر"از ا ن بر ر* و : 1.2 . ت ; د$ ارد " نو ز ار " ذ ن 2 ا و ن ر; ا '$2 ا بط ا ء ', رظ 1954 م ن ر 2 ا ن ض ر ' ء ;0 ا (و2/ 3 ا ;' ', ثو!( ء ;0 ، ' يأ ير 2 ا زارط ا ن , ا ( 7 E'2 . 2.2 . مظ ; وھ ث ! ن ر 2 ا نإ M ر ل ر P( مر / رار. وھ ث ! ن ، لؤ ا اذھ اد لء نأ 3', ر 2 ا ب20 ا ل ! ، ر ا 3', إ ;/ " ن 7.او ا ا ." 3.2 . م ظ ا ن, و ر 2 ' ; 2 ا " او ا هذھ ن, 0 ا , د ا ف.او ا و ف0 ن ( مظ ،ير 2 ا ذ د , ل أ ن ; و ،ر 2 ا / 0 نأ م"; هذھ " ! ا " نأ و سرد نأ مو ل ر 2 ا ب / ا حار ا ق , و دد, رد$ ا ن د!او ير 2 ا م ظ ا لظ E ! م . 1 _-_{D.S.HADDADI« Psychologie et psychopathologie des traumatismes et des maladies}

(51)

4.2 . عو زو ن ! D' ل % E' ( ضر 2 م يذ ا ر 2 ا '!ر و 2 اد! ةر % ا ت " ا ن ار ( ادد, د ،ن ر 2 ' , د ا ف.او ا ر " ، ت ;0 ن ر 2 ا ء ؤھ ضار @ا ر 2 ا ن '!ر ا هذھ ; ، '$2 ا ) ر از ' ر; ا ( ن ار ( ادرط اراد$ ىر ضار @ا EBد! " د "ط% ا " Bاد!إ ار0 ( . 5.2 . ا طو ا ر ر! ا بر! ت!(/أ ير از ا ب20 ا "%و ) ن 7( ذ ( '$2 ا ت (ارط% ا رو"ظ ! / (ر (1) . 6.2 . لو$ " Frantz Fanon ) " ضر@ا و(ذ2 E( ن, ( : 1.6.2 . ن ر و ن ر از 3%ر ت ! ھ ت ! ا ن ادد, ھ نور اذ ن! ;ط ود( ت ! ھ و مھ , ... '$2 ا بط ا نإ ف / ، م , E و( يد 2 ا %ر ھ ظ! ا ت (ارط% ا ف' ب ( " ( -ا ن ھذ ا ضار أ ." 2.6.2 . م , ن ( '!ر ا ط ھ ھر ذ ا ت ظ! ا نإ 1954 م و 1959 م ،ن (ز مأ ء ;0 ا ز ار ءاو ،ر از ا م" 2 ت 3%ر ا ء ؤھ ض2( أ نور Fا طو ا ر ر! ا ش 2( ا !/ ا ت 0 ا م"( ء , ا م د$ ) 2 ( : • ا أ . . : ت ! ھ ت ! س ھ 7 م" تر"ظ ن (وروأ وأ ن ر از ، ( ا جدو ا ن '$, ت (ارط%إ 2 ثداو! رBأ 3', : ا 01 : ) ز : E وز ب / Nإ رBإ 3', ير از د , . ا 02 : ت *د إ 0 إ ةز ر 1 ل 2 ا : ء Bأ تو ا ن ص 0 3 إ ةد (-ا , ا . 1 -نو ز ار " ضر ا و ذ " Frantz Fanon رو د ا ر ، " (ورد ا " " ا ل " 2 ار ذ @ا " يد زو( رد $ ا د(, " تارو0 ANEP 2(ط ا ، 4 . 2004 . ص 276 / 277 . 2 -ن !" ا ! " + ر ا س " ، ص 276 / 281

(52)

ا 03 : ر ط5 بارط&إ و ن ھذ : ةأر إ ل . ' , د2( / 0 ا ع % 3 ا يدؤ و $ رط( . ا 04 : (وروأ طر0 ) ط 6 ب 7 : $ ' ه !% د!4( 3;0 ا ( لوھذ( ب / ير از نطاو وھ و ) 1 ( . ا 05 : (وروأ ش ; بذ 8 أر ا هد وأ و • ب . . ا : ھ 2 يذ ا ثد ! ا " ن ت ! ق'طأ وھ ضر ا وأ ل(.و ء 0 ل ر از ا دو يذ ا ' 0 بر! و : ا 01 : ھر , ن ر از ا ن ; ا ن ن Bإ 13 و 14 ن (وروأ $ ر ن $ ب2' ا ". ر . ا 2 : هر , ير از ب 0 22 ن ذھ يذ" , م " ا و' ك' و ر ! ا 2 $ " ( ھرإ ل 2( " ا 03 : 7 . ر ( 0 ىد ء Bأ ر ( ا فظو ا ھو(أ ل ن . ا 04 : ت ارط&ا كو. ا )* ن ل.أ ھر , ن ر از ن (/ ىد 10 ن ا 05 : ةد و ا ن ھذ ت ت ر از ا ب'Nأ نأ د ؤ نأ ب و ،ت ا ىد ن(/ ن2% او' ا ت ا ت (ارط% ( 0أ ت (ارط% ا هذھ و ، '$, ن ت ھ ةر " ،ةد, نأ 3' تارو/ ت ! ةر ھ و ،ق ا ن ; , ت و ! 7 تو ( ز د د0 ; طو(ھ ر ! ا فو ت ! ةر ھ و ،ةرر و ء (( بو!/ ب ! ا و ا B ك ذ إ و ظ! ا ت ذ" ا عو%و عو و ، 3', ذھ مو ھ ةر و د "ط%ا ن ذھ ةر و" ن" ن ر; ا ) 2 ( . 1 -ن !" ا ! ، " ضر ا و ذ " ،ق( 7 ر ، ص 282 / 294 2 -ن !" ا ! ، " + ر ا س " ، ص 294 / ص 312

(53)

• . . ا ج : و .2 ط ت د ت ارط&ا ب ذ ا د د2( '. وا ار B ةر ط ا م" (ارط%ا تر"ظ ن ذ ا 3%ر ا ' ' ا هذھ 7 ذإ ،ب ذ2 ا ء Bأ وأ أر ب ذ2 ا ردأ نأ %ر جذ ب ذ2 ا قرط ن $ رط ل $ , وأ و. / 0 ا ( /إ نو ن, رظ ا ض ( ، / . " ا 01 : ا ب ذ ا د " ;و ذ 8 و يذ ا م : • ' 2 ا ب ذ2 ا قرط : -نو( / E ط % ا يو. ء ( ل N 7 م; ا ق رط ن, ء ( ص 0 ا ن$! -جر0 ا ز ل دإ ن زاو E ,ارذ 7 ر و E ( ر 3', ن ا E 7 ر يذ ا نو ( ب ذ2 ا ضرM " !ار " و 3 إ و هرد/ , ء ا E أر ،ن (/ وأ ن ا ف$ ط ! ( E د $/ E ,ارذ 2 ار ،راد ا 3', E" و , . • ن (ذ2 ا ن ن ,و ك ھ : 0 نو ر2 ن ذ ا ك وأ -0 نو ر2 ن ذ ا ك وأ • ةدھ 0 ا ; ا ضار ا : -برط% طو(ھ ت ! : 7(رأ ت ! -م 2ط ا لو 3', ةرد$ ا ناد$ : 05 ت ! ر! ا رار$ ا ناد$ : 11 ! " ا 02 : ء ر ب ذ ا د ' و ا هذھ ت!(/أ لو' أ ر"0 ن ب ذ2 ا ةد !و ا 1956 ض2( ت (او ا ) 1 ( . . 1 -ن !" ا ! " ضر ا و ذ " ق( 7 ر ، . ص 313 / ص 315

(54)

ضار ا ةدھ ( ا ا : -E' م ا ل 0 وأ م ا ن 2 ءاز أ لو ت !-ا ضار أ : 03 ت ! . -;ط 2 ا ناد$ ء (ر" ا ن 7 ظ ر,ذ ،م ھ ا ناد$ ،ةدار ا ناد$ ، : 07 ت ! . " ا 03 : 2 2 ا ل7 د • د و ر از ا ء (ط@ا ء (طأ و نو ر 2 ا ضار @ا ت , . نأ '$2 ا ر ( طر0 ا ن ( / ا ىد ل ز ل و ( ا ةد ت اذP ،ب ر ا ضار 4( ; ا عار/ ا جور نود لو! ا ز او! ا ب /2 ا 3 إ د( ،رو ا ل , ل" نا و ا ز ! ا ن ر از ا ن طاو ا ىد مط! نا ةد ا هذ" 3', ن ا ء د-ا ت ار , ( . • ةدھ ( ا &ر ا ت ا : -ر ( : ر ( ض ر ا رر ع ط$ ا عو ا اذھ ن " م و.د/ 0 ل.أ م م' أ " ھذ ؤر وأ ! ر : هر/( يذ ا ء 0 ا دو و د ؤ نأ 7 ط ض ر ا . -ص 0@ا ن -ص 0 7 دار; إ ل ن %ر فو -ا ق.د رذ ! ض ر -ا ف و ' حورط ا لاؤ ? " ' باو ا ' ( ن و ةدو, و ; ءط( 7 7 ا و ف ا E(0 ( رو20 مB 3 إ 8 إ ءارو ا ) 1 ( . " ا 04 : ل 1 د غ د ا • و د 2 ا و و ا ل 2 ا لB ھ E إ و ر از ا ر; ا ت ط' ا ك " إ 2 ا ز ار ن ن غ د ا ل N ط او( ب ذ . ن ;$B ا ر و ن ;$B ' . 1 -ن !" ا ! ، " ضر ا و ذ " ق( 7 ر ، . ص 315 / ص 319 .

(55)

• ضار ا ن 2 ا "* د ةدھ ( ا : -ر 0 0. ل ن %-ر فو و ن 2 7%و ر ; ن, ز , E , ع د ا • ضار ا ن 2 ا ر 1 "* د ةدھ ( ا : -ا 7 و -ا م ا و !د ت ت (ارط%ا ھ !ار 3 إ ج ! يذ ا وھ م 4 و ن . ) 1 ( 3.6.2 . د . . ا : ا ا ت ارط& ا : • ةدھ ( ا ت ا : -د2 ت !ر. . -ن ( ! ا ع وأ . -ء ا ىد ث ط ا ت (ارط%إ . -" اذ( . ت 0 2 را ت ! . -ةر ( ن ر20 ا ض % (إ ت ! . -ب'$ ا ت $; ء ; عر ت (و . م , ض($ . هذھ ، '%, ب'/ / ود( ; ا ( ( ر 2 ا بر!' ا 0 ز ا ( ن / ا ةرو/ ا هذھ و ، ر ا ضر ل(. ه ( ا ت ; ت ةروB ا ق ط ا ) 2 ( . 3 . ل "ار إ و ن ط .* ن بر ا : 1.3 . ر 2 ا 2%و ا ط (!-ا و رارط% ا ت د/ ن " , ا ةر ا , ا ، 2; ا ;ط , 0( وأ و $ ز بر! ت د/ ، دودر عو دد! ا ھ ر ت د/ ا 7( ' ضر2 ا ىد اود2 ا ل2; ا . 1 -ن !" ا ! " ضر ا و ذ " ق( 7 ر ، . ص 319 / ص 327 2 -ن !" ا ! ، 7 ر ا س; . ص 326 / ص 328

(56)

2.3 . ل 2 ا ظ!و ن أ اود2 ا ل2; ا دودر %ر ا ح ! إ ب N ' اد ا ! ا و ب ذ ا ر, 0 دو و @ا , د %ر 7 س !-ا ت ! ا ىد ص$ ( د/ ا رار 7.و ن, ا عز; ا و . 3.3 . 2%و رار ا ب( ( داد! ا ل , ل0 د/ ا ل و ) ر 2 ا ( و ، اذ و! E و ا ن ز@ا ن أ ل ن ر"ظ ر إ 7 نود وأ كاردإ ( او د/ ا 7.او %ر ةرو/( . 4.3 . &ر ا ضار ا مھأ : 1.4.3 . )*ر ا ىو ا 0. ضار ا : • ةر اذ ا ناد$ ضر, $ ا 2.4.3 . ) و. ا ىو ا 0. ضار ا : • د/ ( ق'2 ل ب • %ر ا فو ا • ر . رذ! ا و ك0 ا و كو' ا 3.4.2 . ) ا ىو ا 0. ضار ا : • 2; -ا ! ا و يوادو ا جاز ا ) 1 ( 4.4.2 . ا تارو7 ا ىو 0. ضار و و د ا %$ ا ر ( ,ا ث ! ن ط '; ا ، ود %. ن أ ل2 دودر ب N نو ح ! إ فرط ن ل! ا ر ظ ا و ! ا ر @ا 3', د , ا و د ا زور( و ر @ا ل! 0 0" ارظ ، عار/ ا @ا " ن عز; ا 2%و ارظ و ، " ن ىر أ اذ و د/ ا ل رار ا ) ن ز ا ل , ( و! E و ا 3', د, ن ز@ا . 5.3 . 5 . ارد ا ص : أ ل , د/ ا د2( ن أ داد! ا ل , ح : 1 )* بر ا ن ا ت د7 ا + ن &ر ا ىد اود ا و ط ا" س($ ا 2 ن د از, ز 1 -172/171 ص2013/2012 نارھو 2 .د ! د.أ فار0إ س ةد "0 ل ةر ذ "ن ط .*

(57)

لھ ز ر ل ! و "/ ا بر! ا ا / ا ن ز ةو$ ارظ " , ا ت د ا / رو و و د -ا ن ل ار إ ھ و ط (!-ا رBا 3', ا رار ا و نأ %$ ا ود %. ط '; ا ) 1 ( . ) ا ث ا : ا جذو ; و ).5اد ا ل 8 ا ا : وأ +;او ب ھر ا ر"از ا )* ءادو ا ر( ا و ) 1990 م / 2000 م ( : 1 . ةرو د ا فرط ن ت ر ا ارد ' ضر2 " رو ذ ' " لو! ر B4 ف 2 ا ( ھر-ا ,دو ا ت ;' ' %ار2 ا ارد ةد '( ا و ن 3', ز ر ا (ط ا ـ '$2 ا Frantz Fanon ن ( ةر ; ا ةد '( ( 1997 / 2002 , نو , 3' ن 360 ص5( ! ا ء ;0 وأ ; 2( ! . 2 . ارد ا هذھ لB ةد ,إ فد"( !% ( / ا ت ;' ا ل ارد ( -ا 3', ' @ا ا : 2 -1 -؟ !% ا ء ؤھ ت ;/او ھ 2 -2 تار 0 ا قر; ا وھ ؟ م";/ ا د 2 ا ; ا 2 -3 -ت ! ا فرط ن E د ; ا ; ا ل; ا ھ ) 2 ( ؟ : ). تر أ ارد ا B" : 1 . ; را ظ! ( ; ا ةد, ا ( ط دد, ع 2 2%و ا م ر د @ا مد$ و (ط ا اذ و ; ا ل; او ; ا ةد, ا ) 3 ( . 2 . ط ب ا ىد ا ةد ا ب. ن حوار : 7 5 : 1.2 . ت (ارط%ا مو ا 2.2 . ق'. 3.2 . ! ( ا 1 س $ ا 2 ن د از, ز " ن ط .* )* بر ا ن ا ت د7 ا + ن &ر ا ىد اود ا و ط ا " ص ق( 7 ر 172 + " او' ةر ا !;/ ا .

2 _D.S.HADDADI_"_{Psychologie et psychopathologie des traumatismes et des maladies}

somatiques "/op.cit. P225/266.-