BEHATOKIA 2019KO IPAR EUSKAL HERRIKO EKONOMIA

B E H AT O K I A

2 01 9 KO I PA R E U S KA L H E R R I KO E KO N O M I A

-

E U S K A L H I R I G U N E E L K A R G O A

B A I O N A E U S K A L H E R R I K O

M E R K ATA R I T Z A G A N B A R A

4 / ENPRESA DINAMIKAK ETA LANPOSTUEN MERKATUA

2 237

enpresa sortze

1 257

desagertze 2018an,

— hau da — 1,78 enpresa sortu dira desagertu den bakoitzerako

2016an matrikulatu enpresen

%78

oraindik ari dira lanean 2019an

SORTUTAKO ESTABLEZIMENDUAK %12

MIKRO-ENPRESAK DIRA

12 718

langile kontratatze xede Ipar Euskal Herrian 2019an

(haietan 6828 ez ziren sasoiko proiektuak),

eta enpresen —

% 28k

langileak kontratatzeko proiekturen bat du

Lanpostu Zonaren langabezia maila:

% 7,5

2018ko lehen hiruhilekoan eskualdeko (% 8) eta FRANTZIA mailako (% 8,4)

batezbestekoetatik beheti

(Iturria: INSEE, Langabezia maila NLBak ulertu bezala, eta tokiko langabezia maila – Hiruhileko datuak 2007tik 2019ra)

Iturria: MIG, RCS 2016-2019. DataEco 2019; Pôle Emploi – BMO 2019; INSEE 2019ko T1 langabezia tasa

LANGABEZIA MAILAREN BILAKAERA IPAR EUSKAL HERRIAN, AKITANIA BERRIAN ETA FRANTZIA METROPOLIAN 2007tik 2019ra

% 6

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

% 7

% 8

% 9

% 10

IPAR EUSKAL HERRIA

AKITANIA BERRIA

FRANTZIA METROPOLIA

5 / MUGIKORTASUNAK

HEGO LAPURDI

17 524 (%65) Amikuze

2 547 (%65) HAZPARNEALDEA

2 916 (%42)

IHOLDI-OZTIBARRE 796 (%50)

GARAZI-BAIGORRI 3 707 (%70)

ZUBEROA 3 746 (%74) ERROBI-ATURRI

2 116 (%24) BIDAXUNEALDEA 1 019 (%39) EUSKAL KOSTALDEA-ATURRI

38 142 (%77)

Errobi 5 041 (%39)

ETXE ETA LANTOKIAREN ARTEKO JOAN-JINAK IPAR EUSKAL HERRIAN

EREMUETATIK KANPOKO JOAN-JINAK

LANPOSTUA BEREN BIZI EREMUAN DUTEN LANGILEEN KOPURUA

Gako informazioa

ENPLEGUAREN KONTZENTRAZIO

INDIZEA:1

IPAR EUSKAL HERRIAN,

hau da, lurraldean, lanpostu bezainbeste aktibo landun dugu

Iturria: INSEE 2019 – 2016ko biztanleen errolda

LEGENDA

LANPOSTUA BEREN BIZI EREMUAN DUTEN LANGILEEN EHUNEKOA

% 20 ETA 40 ARTEAN % 40 ETA 50 ARTEAN % 50 ETA 60 ARTEAN % 60 ETA 70 ARTEAN % 70 ETA 100 ARTEAN

Eremua

Eremuen barneko joan-jinak (%) LEGENDA: BIZTANLE LANDUN GUZTIETATIK %

% 5 baino gutxiago % 5-10 artean %10-20 artean %20-50 artean % 50 baino gehiago

Irakurketarako oharra:

Euskal Kostaldea-Aturri eremuan bizi diren 49 588 langileetatik

%77 (hau da, 38 142 pertsona) bertan dira lanean

BIZILEKU BIZI DIREN EREMUAN BIZI BAINA HOR BIZILEKU EREMUTIK KANPOKO BIZILEKU EREMUTIK KANPOKO BIZILEKU EREMUTIK KANPOKO EREMUA LANGILEAK LAN EGITEN EZ DUTEN LANGILEAK LEHEN LAN EREMUA BIGARREN LAN EREMUA HIRUGARREN LAN EREMUA

EUSKAL KOSTALDEA-ATURRI 49 588 % 23 Landak HEGO LAPURDI Errobi-aturri

HEGO LAPURDI 27 106 % 35 EUSKAL KOSTALDEA-ATURRI Espagne Errobi

Errobi 12 807 % 61 EUSKAL KOSTALDEA-ATURRI HEGO LAPURDI Errobi-aturri

ERROBI-ATURRI 8 683 % 76 EUSKAL KOSTALDEA-ATURRI Landak Errobi

HAZPARNEALDEA 6 974 % 58 EUSKAL KOSTALDEA-ATURRI Errobi Errobi-aturri

GARAZI-BAIGORRI 5 290 % 30 EUSKAL KOSTALDEA-ATURRI Errobi Iholdi-Ostibarre

ZUBEROA 5 056 % 26 BEARNO Amikuze EUSKAL KOSTALDEA-ATURRI

Amikuze 3 897 % 35 BEARNO EUSKAL KOSTALDEA-ATURRI Zuberoa

BIDAXUNEALDEA 2 590 % 61 EUSKAL KOSTALDEA-ATURRI Landak BEARNO

IHOLDI-OZTIBARRE 1 581 % 50 Garazi-Baigorri Amikuze HAZPARNEALDEA

3 / EKONOMIA SAREAREN EGITURA

Ekonomiaren profil orokorra eskualdeko batez bestetik hurbil da baina berezitasun zenbait ditu:

• Laborantza eta zerbitzuak gutxiago ageri dira lanpostuei dagokienean

• Zertxobait gehiago ageri dira merkataritza, eraikuntza eta turismoa

Iturria: INSEE – SIRENE 2017

Iturria: INSEE – SIRENE 2019; MIG 2019

ENPRESEN ETA LANPOSTUEN BANAKETA JARDUERA MOTEN ARABERA

ENPRESEN BANAKETA PRESENTZIA ETA EKOIZPEN

ALORREN ARTEAN

Laborantza

Merkataritza

Industrie

Zerbitzuak

Turismoa

%1%1

%4

%6 %7

%13

%15

%8

%8

%4 %9

%57 %53 %58 %60

%15

%6

%5 %4

%13

%13

%9

%7

%5

%10 ENPRESAK

IPAR EUSKAL HERRIA IPAR EUSKAL HERRIA

50 219 813 035 150 212 2 759 645

AKITANIA BERRIA AKITANIA BERRIA

LANPOSTUAK

ENPRESAK Ekoizpen

alorra

Presentzia alorra Ekoizpen

alorra

Presentzia alorra 37 %

%63

LANPOSTUAK 30 %

%70

zenbaki nagusiak

8 396

lanpostu metropoli funtzioetako arduradun

lanpostu dira, 5 urtetan %13 goraka batezbesteko hilabeteko

lansari gordina

2 164 €

Ipar Euskal Herrian

Iturria: URSSAF Acoss 2019 T1; MIG 2019

HILEKO BATEZBESTEKO LANSARI GORDINA IPAR EUSKAL HERRIAN JARDUERA SEKTOREEN ARABERA

2 603 € 2 198 € 2 167 € 2 100 € 1 825 € 1 900 €

I N D U S T R I A E R A I K U N T Z A M E R K ATA R I T Z A Z E R B I T Z U A K H O T E L A K , K A F E T E G I A K ,

O S TAT U A K B I TA R T E K A K O A K

Eraikuntza

Akitania Berria

EKONOMIA PROFIL BEREZIAK EREMUEN ARABERA

EREMUETAKO LANPOSTUAK JARDUERA SEKTOREEN ARABERA BANATUZ ZEHAZTU EKONOMIA PROFIL BEREZIAK

%65 %6

%6

%7

%16

EUSKAL KOSTALDEA-ATURRI

%58 %10

%5

%12

%3 %12

ERROBI

%48

%3 %9

%12

%3

%25

ERROBI-ATURRI

%54

%10

%4

%8

%10

%15

HEGO LAPURDI

ESKUALDEAN DEN LANPOSTU EGITURATIK HURBIL DIREN PROFILAK HONAKO EREMU HAUETAN:

AKITANIA BERRIA Zerbitzuak

%60

Laborantza

%6 Industria

%10 Eraikuntza

%7 Merkataritza

%13 Turismoa

%4

BIDAXUNEALDEA HAZPARNEALDEA ZUBEROA

%40

%18

%21

%2 %9

%10

%46

%14

%19

%3 %8

%10

%41

%15

%22

%5 %9

%8 INDUSTRIA LANPOSTUAK NAGUSITZEN DIREN PROFILAK HONAKO EREMU HAUETAN:

AMIKUZE GARAZI-BAIGORRI IHOLDI-OZTIBARRE

%45

%17

%12

%3 %12

%11 %43

%20

%10

%11

%6

%9 %34

%29

%13

%3 %4

%17

LABORANTZA LANPOSTUAK NAGUSITZEN DIREN PROFILAK HONAKO EREMU HAUETAN:

Iturria: INSEE 2019 – SIRENE 2019; MIG 2019

EREMUETAKO LANPOSTUEN BANAKETA JARDUERA SEKTOREEN ARABERA AKITANIA BERRIAN

Akitania Berria

Akitania Berria

Akitania Berria

Akitania Berria

Akitania Berria

Akitania Berria

Akitania Berria Akitania Berria ^Akitania Berria

2

Euskal Kostaldea-Aturri

126 826

Errobi-Aturri

19 479

BIDAXUNEALDEA 6 092 Hego Lapurdi

68 002 29 826 ^errobi

garazi-baigorri

12 669

HAZPARNEALDEA

15 257 _amikuze

9 725 iholdi-oztibarre

3 714

xiberoa

12 716

BIZTANLERIAREN BILAKAERA 2010 ETA 2015 ARTEAN (%)

Handia (%8 eta 10 artean)

Ertaina (%4 eta 8 artean)

Apala (%0 eta 4 artean)

Negatiboa (%-4 eta 0 artean)

Arroxelako HgE

Angulema Handiko HgE

141 498 biz / % 2

Périgueux Handiko HgE

103 565 biz /% 2

Euskal HgE

306 306 biz / % 5

Bordeleko metropolia

783 081 biz / % 13

1 / HASTEKO

EUSKAL BIZTANLERIAREN BANAKETA ETA BILAKAERA EREMUKA

AKITANIA BERRIKO LEHEN 10 HIRIGUNEAK

(Iturria: IGN-BD Topo: INSEE 2019 – 2016ko biztanle errolda)

ZENBAKI NAGUSIAK

5 935 603

biztanle Akitania Berrian

306 306

biztanle Ipar Euskal Herrian

Bigarren hirigunea

Akitania Berrian, biztanle kopurutan

(Iturria: INSEE 2019 – 2016ko biztanle errolda)

Paue-Bearno-Pirinioetako HgE

Limoges Metropoliko HgE 207 986 biz /% 4

Brive Arroko HgE

107 831 biz / % 2

Poitiers Handiko HdE

Niortais lurraldeko HgE

120 806 biz / % 2

Iturria: INSEE 2019 – 2016ko biztanle errolda

LEGENDA :

Hirigunea Bizt. kop. / Akitania Berriko %

HDE : Hirialde Elkargoa

HGE: Hirigune Elkargoa

3

2 / ENPRESAK ETA LANPOSTUAK

ZUBEROA GARAZI-

BAIGORRI IHOLDI- OZTIBARRE

AMIKUZE HAZPARNEALDEA

ERROBI HEGO

LAPURDI

BIDAXUNEALDEA ERROBI-ATURRI

EUSKAL KOSTALDEA-

ATURRI

%45

%52

%20

%19

%4

%5

%5

%4

%6

%4

%5

%4

%4

%3

%2

%1

%2

%1

%8

%8

ENPRESEN ETA LANPOSTUEN BANAKETA EREMUKA

Iturria: IGN-BD-Topo: INSEE – SIRENE 2019; MIG 2019

Lanpostuak Enpresak

IPAR EUSKAL HERRIKO LEHEN 20 ENPLEGATZAILE PRIBATUAK

ZENBAKI NAGUSIAK

50 219

enpresa 2019. urtean, 5 urtetan %15 goraka

150 212

enpresa 2019. urtean, 5 urtetan %7 goraka Enpresen %96 10 langile baino

gutxiagokoak dira eta Ipar Euskal Herriko lanpostuen

%48 biltzen dute Enpresen %0.6 soilik dira 50 langile edo gehiagokoak, baina

lanpostuen %28 biltzen dute

500etik 999 langile

DASSAULT AVIATION ANGELU – Eraikuntza aeronautiko eta espaziala QUIKSILVER DONIBANE DONIBANE LOHIZUNE – Jantzien handizkako saltegia CLINIQUE BELHARRA BAIONA – Ospitale jarduerak ONET-SERVICES

BAIONA – Garbiketa lanak

250etik 499 langile

CARREFOUR

ANGELU – Hipermerkatua EPTA FRANCE SAS

HENDAIA – Industriarako hozkailuak eta hornikuntza aeraulikoak

CHRONOPLUS

BAIONA – Hiriko eta hiri inguruko bidaiari-garraioa LAUAK FRANCE

AIHERRA – Egitura metalikoak eta egitura zatien fabrikatzea CLINIQUE AGUILERA BIARRITZ – Ospitale jarduerak SANTE SERVICE

BAIONA – Ospitale jarduerak HOTEL DU PALAIS

BIARRITZ – Hotelak eta antzeko ostatuak TECHNOFLEX BIDARTE – Bilkari plastikoen fabrikatzea

200etik 249 langile

LABEYRIE

BAIONA – Haragi produktuen handizkako salmenta

LECLERC URRUÑA URRUÑA – Hipermerkatua IKEA

HIRIBURU – Altzarien saltegia B BRAUN MEDICAL

DONIBANE LOHIZUNE – Medikuntza-kirurgiako eta hortz-haginetako materialaren fabrikatzea SIGNATURE

URRUÑA – Metal gaien ekoizpena BMS CIRCUITS

MUGERRE – Txartel elektroniko elkar lotuen fabrikatzea

LABORATOIRE RENAUDIN

ITSASU – Farmazia produktuen fabrikatzea DJO FRANCE

MUGERRE – Farmazia produktuen handizkako salmenta

SUEZ EAU FRANCE

BIARRITZ – Ura bil, arta eta banatzea POLYCLINIQUE COTE BASQUE SUD DONIBANE LOHIZUNE – Ospitale jarduerak LECLERC BAIONA IPARRA

BAYONNE – Supermarchés LECLERC ANGLET BAB ANGELU – Hipermerkatua CARREFOUR AMETZONDO HIRIBURU – HIPERMERKATUA Iturria : INSEE 2019 –

SIRENE 2019 ; CCI 2019 Irakurketarako oharra :

Langile tarteak establimenduka aztertuak dira eta ez enpresa edo enpresa taldeka.

Enpresak / establimenduak / gutxi gorabeherako lanpostu kopuruak:

NSEE erakundeak kudeatzen du enpresa eta

establimenduen bilduma (SIRENE), non enpresa guztien eta haien establimenduen egoera zibila adierazten baita, zeinahi molde juridiko dutela edo zeinahi jarduera sektorekoak direla (publiko nola pribatua). Bertara bildurik dira ere Frantzian ordezkaritzaren bat edo jardueraren bat duten atzerriko enpresak. Gutxi gorabeherako lanpostu kopuruak dira establimendu bakoitzaren langile kopuruaren erdiko tartetik atera balioa.

Lanlekuak:

Geografikoki banandu ekoizpen unitate, juridikoki enpresaren mende dena; hori dugu ekonomiaren hurbilpen geografiko baterako maila egokiena.

Metropoli funtzioak:

INSEE erakundeak bost metropoli funtzio nagusi finkatzen ditu:

Asmakuntza-ikerketa:

Asmakuntza, ikerketa eta berrikuntza lanbideak.

Lanbide horietako lanek duten berrikuntza aldearengatik bereizten da funtzio mota hau, buru zerbitzuen funtziotik. Bertan biltzen dira ikerlariak, ingeniariak, azterketa eta ikerketa-garapen arduradunak.

Buru zerbitzuak:

Aholkularitza, azterketa, aditu balioztapen eta abarreko ezagutza berezietarako lanbideak dira, hala nola ingeniari-aholkulariak, abokatuak, arkitektoak, etab.

Enpresen arteko merkataritza:

Handizkako merkataritzarekin eta enpresen arteko merkataritzarekin zuzenean loturiko lanbideak, hala saltzeko nola erosteko.

Kudeaketa:

Enpresen administratze eta kudeatzeari lotu lanbideak (administrazio eta finantza arduradunak, idazkariak eta administrazio langileak) eta banku eta asurantza lanbideak.

Kultura-aisialdia:

Arteetako, informazioetako, ikuskizunetako, kultura eta aisialdietako (kiroletakoak nola bestelakoak) lanbideak.

Metropoli funtzio horien barnean, metropoli funtzioetako arduradunen zatia (10 langile baino gehiagoko buruak edo arduradunak) har daiteke elkargoen erabakitze helmenaren adierazle egokitzat.

Presentzia alorra / ekoizpen alorra:

Lurralde batean, iraunkorki edo aldi mugatu batean bizi den orok elikatzeko, ostatatzeko, libertitzeko, edota mugitzeko gastuak egiten ditu. ... Presentzia alorra, lurraldean direnen beharrak asetzeko jardueren multzoa da (merkataritza, norbanakoentzako

zerbitzuak, eraikuntza, turismora lotu jarduerak, etab.).

Aldiz, ekoizpen alorra lurraldetik at atera daitezkeen jarduerek osatzen dute (industria, enpresentzako zerbitzuak, laborantza, etab.).

D E F I N I Z I O B A L I A G A R R I A K

IRAKURKETARAKO

GAKOAK