اللغة العربية وتكنولوجيا الاتصال خدمة الرسائل القصيرة في الهاتف النقال

ﻲﻤﻠﻌﻟﺍ ﺚﺤﺒﻟﺍﻭ ﻲﻟﺎﻌﻟﺍ ﻢﻴﻠﻌﺘﻟﺍ ﺓﺭﺍﺯﻭ

ـ ﺔﺑﻭﺮﺧ ـ ﺲﻳﺩﺎﺑ ﻦﺑ ﺪﻴﻤﺤﻟﺍ ﺪﺒﻋ ﺔﻌﻣﺎﺟ

ﻢﻧﺎﻐﺘﺴﻣ

ﻲﻋﺎﻤﺘﺟﻻﺍ ﻡﻮﻠﻌﻟﺍ ﺔﻴﻠﻛ

ﺓ

ﻢﺴﻗ

:

ﻝﺎﺼﺗﻻﺍﻭ ﻡﻼﻋﻹﺍ ﻡﻮﻠﻋ

ﺔﻴﻧﺎﺴﻧﻻﺍ ﻡﻮﻠﻌﻟﺍ: ﺔﺒﻌﺷ

ﺮﺘﺳﺎﻣ ﺓﺩﺎﻬﺷ ﻞﻴﻨﻟ ﺝﺮﺨﺗ ﺓﺮﻛﺬﻣ

ﻝﺎﺼﺗﻻﺍ ﻭ ﻡﻼﻋﻹﺍ ﻡﻮﻠﻋ ﻲﻓ

: ﺺﺼﺨﺗ

ﻊﻤﺘﺠﻤﻟﺍﻭ ﻡﻼﻋﻹﺍ ﻞﺋﺎﺳﻭ

ﺔﺸﻗﺎﻨﻤﻟﺍ ﺔﻨﺠﻟ

ﺩﺍﺪﻋﺇ

ﺓﺮﻴﺼﻧ ﺱﺎﻴﻛ ﺍﺮﻃﺆﻣ ...ﺝﺎﺤﻟﺍ ﻱﺭﺍﻮﻬﻠﺑ .ﺩ

ﺔﺼﻔﺣ ﻱﺭﺍﻮﻬﻠﺑ ﺎﺴﻴﺋﺭ ... ﺭﺩﺎﻘﻟﺍ ﺪﺒﻋ ﺔﻳﺩﺎﺒﻌﻟ .ﺃ

ﺎﺸﻗﺎﻨﻣ ... ﺏﺎﻫﻮﻟﺍ ﺪﺒﻋ ﻢﻟﺎﻏ .ﺩ

ﺔﻨﺴﻟﺍ

ﺔﻴﻌﻣﺎﺠﻟﺍ

:

2014

-2015

ﻝﺎﺼﺗﻻﺍ ﺔﻴﺟﻮﻟﻮﻨﻜﺗﻭ ﺔﻴﺑﺮﻌﻟﺍ ﺔﻐﻠﻟﺍ

ﺝﺫﻮﻤﻧﺃ) ﻝﺎﻘﻨﻟﺍ ﻒﺗﺎﻬﻟﺍ ﻲﻓ ﺓﺮﻴﺼﻘﻟﺍ ﻞﺋﺎﺳﺮﻟﺍ ﺔﻣﺪﺧ

(

ﻦﺑ ﺪﻴﻤﺤﻟﺍ ﺪﺒﻋ ﺔﻌﻣﺎﺠﺑ ﻝﺎﺼﺗﻻﺍ ﻭ ﻡﻼﻋﻹﺍ ﻡﻮﻠﻋ ﺔﺒﻠﻄﻟ ﺔﻴﻧﺍﺪﻴﻣ ﺔﺳﺍﺭﺩ ﺔﺑﻭﺮﺧ-ﺲﻳﺩﺎﺑ

ﺎﻨﻴﻠﻋ ﻢﻌﻧﺃ ﻱﺬﻟﺍ ﹼﻞﺟﻭ ﺰﻋ ﷲ ﻥﻮﻜﻳ ﻱﺮﻜﺷ ﻻﻭﺃ

،ﻲﺳﺍﺭﺪﻟﺍ ﺎﻧﺭﺍﻮﺸﻣ ﺔﻠﻴﻃ ﺎﻧﺮﻣﺃ ﺮﺴﻳﻭ ﻢﻠﻌﻟﺍ ﺔﻤﻌﻨﺑ

ﺔﻤﻌﻧ ﻞﻛ ﻰﻠﻋ ﻪﻟ ﺮﻜﺸﻟﺍﻭ ﻪﻟ ﺪﻤﺤﻟﺎﻓ

.ﺎﻬﺑ ﺎﻨﻴﻠﻋ ﻞﻀﻔﺗ

ﻰﻠﻋ ﺝﺎﺤﻟﺍ ﻱﺭﺍﻮﻬﻠﺑ ﺮﻃﺆﻤﻟﺍ ﺫﺎﺘﺳﻷﺍ ﻰﻟﺇ ﺮﻜﺸﻟﺍ

ﻰﻠﻋﻭ ،ﻞﻤﻌﻟﺍ ﺍﺬﻫ ﻡﺎﻤﺗﻹ ﺎﻨﻌﻣ ﻪﻟﺬﺑ ﻱﺬﻟﺍ ﺪﻬﺠﻟﺍ

ﻥﺎﻛ ﻲﺘﻟﺍ ﺢﺋﺎﺼﻨﻟﺍﻭ ﺕﺍﺩﺎﺷﺭﻹﺍ

،ﺎﻨﻠﻤﻋ ﻦﻣ ﺓﻮﻄﺧ ﻞﻛ ﻲﻓ ﺎﻨﻟ ﺎﻬﻬﺟﻮﻳ

ﻲﺑﺮﻌﻟ ﺔﻣﺎﻤﻋ ﻮﺑ ﻑﺮﺸﻤﻟﺍ ﺫﺎﺘﺳﻷﺍ ﻰﻟﺇ ﺮﻜﺸﻟﺍ

ﻦﻣ ﺀﺍﻮﺳ ﻞﻤﻌﻟﺍ ﺍﺬﻫ ﻡﺎﻤﺗﻹ ﺎﻧﺪﻋﺎﺳ ﻦﻣ ﻞﻜﻟ ﺍﺮﻜﺷ

.ﺪﻴﻌﺑ ﻭﺃ ﺐﻳﺮﻗ

ﺮﻜﺷ

ﺎﻨﻔﻗوو ﻞﺒﺴﻟا ﺎﻨﻟ ﺮّﺴﻴﻓ ﻪﻠﻀﻓ ﻞﺑاو ﻦﻣ ﺎﻨﻴﻠﻋ ﺮﻄﻣأ يﺬﻟا ﷲ ﺪﻤﺤﻟا

إ

ﺪﺼﻘﻤﻟا غﻮﻠﺑ ﻰﻟ

.

إ ﻞﻤﻌﻟا اﺬﻫ يﺪﻫأ

ﺎﻤﻬﻴﻓ ﻰﻟﺎﻌﺗو ﻪﻧﺎﺤﺒﺳ لﺎـﻗ ﻦﻣ ﻰﻟ

»

ﻚّﺑر ﻰﻀﻗو

ﺎﻧﺎﺴﺣإ ﻦﻳﺪﻟاﻮﻟﺎﺑو ﻩﺎّـﻳإ ﻻإ ﺪﺒﻌﺗ ﻻ نأ

«.

إ

ﺻﺮﺣ ﻦﻣ ﻰﻟ

ﺖ

يﺮﻓﺎﻇأ ﺔﻣﻮﻌﻧ ﺬﻨﻣ ﻲﻤﻴﻠﻌﺗ ﻰﻠﻋ

ﻬﻠﻣأ ﻞﻛو

ﺎ

ﺢﺠﻧأ نأ

..

إ

ﺐﺤﻟاو ﺪﻨﺴﻟا ﻲﻨﺘﺤﻨﻣ ﺎﻤﻟﺎﻃ ﻲﺘﻟا ﺔﻴﻟﺎﻐﻟا ﻲﻣأ ﻰﻟ

.

ﻪﺘﻨﺟ ﻪﻨﻜﺳأ و ﷲا ﻪﻤﺣر ﻲﺑأ ﻰﻟإ لاﺰﻳ ﻻ و ةﺎﻴﺤﻟا ﻲﻓ ﻲﺗوﺪﻗ نﺎﻛ ﻦﻣ ﻰﻟإ

...

إ

ﺧأ ﻞﻛ ﻰﻟ

يﺎﺘ

:

أو ءاﺮﻫﺰﻟا ﺔﻤﻃﺎـﻓ ، ﻦﻳﺮﺴﻧ

ﺧ

يﺎ

:

ﻲﺤﻳ، ﺮﻜﺑﻮﺑأ

.

إ

عﺎﻤﺳ ﺪﻨﻋ ﻲﺒﻠـﻗ ّﺰﺘﻬﻳ ﻦﻣ ﻰﻟ

ﻢﻬﻤﺳا

.

أ ﻞﻤﻌﻟا اﺬﻫ زﺎﺠﻧا ﻲﻓ ﻲﻧﺪﻋﺎﺳ ﻦﻣ ﻰﻟإ

.

جﺎﺤﻟ يراﻮﻬﻠﺑ

، ﺮﻛﺬﺑ ﺺﺧأو ءﺎـﻗﺪﺻﻷاو تﺎـﻘﻳﺪﺼﻟا ﻞﻛ ﻰﻟا

لﺎﻣأ، ةﺪﻴﺷر، ﺔﻤﻳﺮﻛ

،

،ﺔﻠﻴﺒﻧ

ﻰﻠﻴﻟ

،

مﺎﺴﺘﺑا ،ﺔﻠﻴﻤﺟ

.

ةﺮﻴﺼﻧ ﻲﺑرد ﺔﻘﻴﻓر و يﺮﻤﻋ ﺔﻘﻳﺪﺻو ﻲﺒﻠـﻗ ﺔﺒﻴﺒﺣ ﻰﻟإ

.

ﺔﻠﺋﺎﻌﻟا داﺮﻓأ ﻞﻛ ﻰﻟإ

..

.

ﺔﺼﻔﺣ يراﻮﻬﻠﺑ

.

ﻒﻴﻛ ﻲﻨﺘﻤﻠﻋ ﻲﺘﻟا ﻰﻟإ دﻮﺟﻮﻟا اﺬﻫ ﻲﻓ سﺎﻨﻟا ﺰﻋأ ﻰﻟإ يﺪﻬﺟ ةﺮﻤﺛ يﺪﻫأ

ﻲﻨﺤﻳﺮﺗ ﻲﻜﻟ تﺮﻬﺳ ﻲﺘﻟا ﻰﻟإ ﻢﻟﺄﺗأ ﺎﻧأ و ﻢﺴﺘﺑأ ﻒﻴﻛ و ﻲﻜﺑأ ﺎﻧأ و ﻚﺤﺿأ

نأ و ﺎﻬﻈﻔﺤﻳ نأ ﺮﻳﺪﻘﻟا ﻰﻟﻮﻤﻟا ﻦﻣ ﻮﺟرأ ﻲﺘﻟا ﻰﻟإ و ، ﻲﻨﺗﺮﻤﻏ ﺎﻬﻔﻄﻌﺑ و

ﺎﻫﺮﻤﻋ ﻲﻓ ﻞﻴﻄﻳ و ﺎﻬﻛرﺎﺒﻳ

ﺔﺒﻴﺒﺤﻟا ﻲﻣأ

"

ﺔﺤﻴﺘﻓ

"

ﻢﻟ يﺬﻟا ﻰﻟإ

ﻲﻠﺜﻣ و ﺎﻴﻧﺪﻟا ﻩﺬﻫ ﻲﻓ ﻲﺗوﺪﻗ ءﻲﺷ ﻰﻧدﺄﺑ ﺎﻣﻮﻳ ﻲﻠﻋ ﻞﺨﺒﻳ

يﺪﻟاو ﻰﻠﻋﻷا

و ﻲﻟﺎﻐﻟا

ﻩﺮﻤﻋ ﻲﻓ ﷲا ﺪﻣأ ﺰﻳﺰﻌﻟا

"

ﺪﻴﻌﻟا

"

ﻲﺗﻮﺧإ ﻰﻟإ ةﺎﻴﺤﻟا ﻲﻓ يﺪﻨﺳ ﻰﻟإ

"

ﺪﻴﻤﺤﻟا ﺪﺒﻋ و ، ﺪﻤﺣأ ، ﺪﻤﺤﻣ

".

ﻰﻟإ و

ﻲﺗاﻮﺧأ

"

، ﺔﻴﻣﺎﺳ ، ﺔﻳزﻮﻓ ،ﺔﻤﻃﺎـﻓ

"

لﺎﻃأ

ﻢﻫﺮﻤﻋ ﻲﻓ ﷲا

.

ﻲﺧأ ﺔﺟوز ﻰﻟإ

"

ﺔﻨﻴﻣأ

"

ةﺮﻴﻐﺼﻟا ﺔﺗﻮﻜﺘﻜﻟا ﻰﻟإ و

"

نﺎﻤﻳإ

"

ﻲﺗﺪﺟ و يﺪﺟ ﻰﻟإ و ﷲا ﺎﻤﻬﻤﺣر ﻲﺗﺪﺟ و يﺪﺟ حور ﻰﻟإ

لﺎﻃأ ﻦﻳﺰﻳﺰﻌﻟا

ﷲا

ﺎﻤﻫﺮﻤﻋ

مﺮﺘﺤﻤﻟا يذﺎﺘﺳأ ﻲﻠﻤﻋ ﻲﻓ ﻲﺑرد ﺪﺋﺎـﻗ ﻰﻟإ

"

جﺎﺤﻟا يراﻮﻬﻠﺑ

"

ﺔﻘﻳﺪﺼﻟا ﻰﻟإ

"

ﺔﺼﻔﺣ

"

ةﺮﻛﺬﻤﻟا ﻩﺬﻫ زﺎﺠﻧا ﻲﻓ ﻲﻨﺘﻘﻓار ﻲﺘﻟا

ﻢﻬﺑ ﻲﻨﺘﻌﻤﺟ ﻲﺘﻟا بﺎﺒﺣﻷا و تﺎـﻘﻳﺪﺼﻟا ﻞﻛ ﻰﻟإ

ﺔﻗاﺪﺼﻟا و ﺔﺒﺤﻤﻟا

"

ﻲﺒﻠـﻗ ﻰﻟإ سﺎﻨﻟا ﺰﻋأ ﻰﻟإ

"

.

ةﺮﻴﺼﻧ سﺎﻴﻛ

.

تﺎﻳﻮﺘﺤﻤﻟا ﺔﻤﺋﺎـﻗ

:

ر ا ـ … ……… ... أ

ـ ءادھ ا ... ب ا ر ط ا د ـ ... 10 -ا ... 11 ت ر ا ... 12 عو و ا ر ا ب أ ـ ... 13 ارد ا ھأ ـ ... .. .. . . 14 -ادھأ ارد ا ف ... 14 !ط ا ارد ا ... 15 ث$ ا % & ... ... 16 -' ( ا ... ... 16 -ارد ا ةادأ ... . 17 -ت $*ط ا و م ھ ا د د$ ... 18 -ارد ا ت ا ... 23 -ارد ا &,' ... 25 -ت ارد ا ... 27 ا ر ط ا يرظ

لو ا ل ا : -ا ل -او و ل ا ةادأ ا . د , ... 31 1.1 -* ا ) ، , / ، , ر( , / ظو ( ... 32 2.1 --* ا روط ل$ار ... 40 3.1 -ا * و -* -ا ... 43 4.1 ل ا ةادأ و 2ر( ا % & ... 46 ! ... 49 ا ل ا : ر ا ا !اوو و و " ا ةرو ا د , ... ... 52 1.2 ل ا &و و' ) ص/ و از ،ف ر( ...( 53 2.2 ر( ا -* ا دد, 5 ا ت د$ ا مھأ ... 58 3.2 ر/از& ا 52 و-* ا ( و ا ... 62 4.2 د ا -* ا ةر ا ل/ ر ا 52 SMS ... 65 ! ... 69 # ط ا ر ط ا ث ا ل ا -ا ل% &ر -ا ' ر -ا ا ت &ا ةر # .

د , ... 72 1 ,* *$ و 6/ ' ا ضر ... 73 2 ارد ا ت & ' ا ... 97 ... 101 %&ار ا / 8 ... 103 ق$! ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ا ر ط)ا

ـــــــ#

د

ل ا س أ هر % & ا رار ا 52 , &ا ةرھ ظ ل ا و دار2<ا , ر 5 ا ت ط 'و ف/ ظو د( ذإ ،دار2<ا ن 5 & ا نإ ف* ا ا ق $ @'A2 ةدد( ا @*/ و وأ @'و ل ا % & * 5 & ا ن ا رار * (2 ل ' * 5ھ ل ا ر وأ ةدد$ ر 2< ل ا B إ ل ر ا ن ' ( وأ 5ھ ل ' 5 ا * ( ا ـ ر ن ل/ ر و & وأ ' ( ر , ط او إ ل ـ ل B وأ ن * و & . ت( ت! د( و تاروط ةد ا ل/ و ا ت2ر ث $ رو ( ا ر B* , ، ' ز<ا و ر Cأ ت ر ت * ( ا عاو'أ B* ھ بو( ا ت 2 C تز و ا و 52 ت*& و ھر وط 52 تاروC ةد تد ذإ، ل &<ا ف* ر ,* ' 52 ت ھ فرط ن ط ا فور$ ف ا و ا ماد ا ذ' اد ھر 'ا غر و, Gutenberg نر ا 52 15 إ ' ا ةروC ا ر B , $ و ر 2 ت ,' ن ن , و 5 & ا %8او ا تر 5 ا ر ھ & ا ل ا ل/ و رو,ظ و، * و ل & ا و ظ $ ا B* ةرد او ر ا و ر ' ا لC ةد د& ص/ 5' ( ا ل $ و و % وأ ق ط' B* أ ت و$ ث $ & ا ة $ ا 52 (2 رC أ ل/ و ا هذھ ت$ إ م ( ا ةروC ا B إ و و بو( ا و ت 2 C ا ف* ن ط ر بر ء 2 B ' * ت*(& 5 ا ل ا ناد 52 &و و' ا ثاد$<ا و ت و*( ا لد و ل و و( تزز( 5 ا (2 و ر م و *, * ( م ( ا 52 ن يأ ن تار ا 52 2 C ا د $و B إ فد, 5 ا ( ا ر ا ر طإ . ھزو & ل! ن مو د( مو , رد8 ت ظ ( 5 ا ' ا ر ش (' '$ أ ث $ هذھ تز ث $ ، رو ا ت ا B* مو ا % & ا د ( ذإ ' ز ا دود$ ا ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ا ر ط)ا

ت ا و 'ور ا ت $ ت و*( ا و م! ا و ل ! ةد د& ا &و و' ا ا و د او * ر ا ل ا ' إ و / ا ر 'او، ت ' 5* ا نو ز * ا 5* ا ، س و د ا ت د و 5 8ر ا <ا و س * ا و ف ت ا ، /و ا /و ا ، ةد د( ا ل &<ا تاذ لو $ ا ف , ا ت د 8ر ا ت ا . ت / ا ف* و ا ة $ ا 52 ھ اءز& لC ت$ أ 5 ا ةر <ا هذھ ، & ا و C د$ ا ا ل/ و ا مھأ ن يد $ ا نر ا تز 5 ا و و ن ر ( ا ةر ا ل/ ر ا د ھزر أ ت د ا ن د د( ا , ! ن مد ت ' ن , 2 ر2او ل ا رو$ ھر -* ,' ار ( ف , ا رارزأ $و ق رط ن ب ل/ ر 5ھ ، ن ( & ا *ط* ,'أ و او أ ءاو ل/ ر ا ف* 52 أ ارود ب(* ن 5,2 ازو ر وأ قرط ر ( * ةد د ـ' , تار ا وأ ت ر$ ا , ر ( 5 ا ، ن ( B'( ن در ا د ت$ ذإ ر( ا -* ا &و و' ا تاروط ا ت ث $ ةد د& ت * و ر ( ل دA ةر ا ل/ ر ا ل/ و ا هذھ ت د 8ا % 2او ن لز( او ' نأ % ط 'و ا ' ر8 52 - ك 'ھ د( م ذإ ت ا 52 ر ( ا Cد$ ا ت * ا ن ز أد ن أ ، و*( ا ةروC ا -* ا 52 ر ' % & ا ت ط ن 5 & ا ء ' ا ل اد ض( ا , ( % م/اد ل 52 ,'و . ذإ ا ل/ ر ا C د$ ا ل ا ل/ و ا ق رط ن ھ * ' 5 ا ل/ ر* '(*ط ةر ا SMS و $ ا ف او, ا ر ، هذھ ، ب ا ت /2 ن تر 'ا ةرھ ظ و ر ( ,'أ و ر( ت 5,2 م, ا % & 52 ,'و د ' &ھ رط فور$ ا ض( ن ر ( م 8رأ و زو ر B إ 2 ن -* ا فور$ % & ل '&< ا - , * ق*طأ 5 ا ر( ا -* ا يز ر Gط B* ط يذ ا د د& ا G*ط ا اذھ ا ل او ا %8او B* ر ا ف , ا B* درد ا %8او و ت د ' ا و ، 5 & ةر ا ل/ ر ا و ، ت'ر ' ا SMS ,'H -* ا هذھ ز ث $ ، و $ ا ف او, ا 52 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ا ر ط)ا

ت $*ط @ أ هذھ فر( و ةر مھر ( ن إ ,2ر( ا نإ ، ت $*ط ا B إ و ر( ا ' - د د, B إ يدؤ -* ا هذھ لواد 52 رار * ت$ أ !C 2 ت8و ا رور % , " 5 د " * , * G*ط " 5 ر " * و " م * م! ا " * " و و ... " و ا دادز و و تادر ا هذھ وز ن ف 5 J ر ل &<ا ن ةو, ا د ز و ر( ا -* ا 52 ل* ل د د& ا ل & ا عو & ن

/ ' ا ل &<ا و ا . 5* 2 ارد ا إ د د$ ن هر ذ ق @ * و : ر . ىد ف ا ل # ا 1 ن ر ا ا 3 ماد1 &ا ل5 ن ا ط ا ر # ا ل% &ر ة SMS ؟ */ أ ةد ,' عر و : ت * ا و تادر ا 5ھ ـ * د ا ةر ا ل/ ر ا SMS *ط ا ىد ف , ا 52 ؟ن ( & ا ـ B إ ' رCؤ ىد يأ ت ؟ ر( ا -* ا B* ل ' ا ف , ا ـ مد ب ط ل لھ - ق* 52 ل @ د لو $ ا ف , ا 52 ةر ا ل/ ر* ؟ * ر ت 7ر ا : ن ( & ا *ط ا /2 ىد ر( ا -* ا راد$'ا B إ تدأ ل ا &و و' ـ . ل/ ر ا 52 د ا -* ا عو' دد$ يو-* ا و 5 *( ا و 52ر( ا ىو ا ـ *ط ا ىد ةر ا ن ( & ا . د( ا ارد ن ء 2 ل ل & س هر هر طإ 52 ث$ ا ن C$ * د 8 ر ا و 5 ث$ ا %2اود ن * ارد يأ او* *C ت و ا و و 6/ ' B إ لو و ا و ' & ا مو*( ا 52 و و ا نأ م*( ا % * ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ا ر ط)ا

ل 52 5ھ ،مو*( ا ب(* 5,2 ت ( & ا ل 52 ل ا ةادأ 5ھ -* ا نأ ر و ف* 52 أ ارود ل/ ر ا . د8 'ھ ن و %2اود ' ت' B إ ' تدأ ةر C ا ر هذھ ' ت* 5 ا ةرھ ظ ا م! ا ل/ و ص ارد ل! ن ك ذ و ، ث$ * 'اد و * , ا ' إ أ B* '2ر( و % & ا و ل ا &و و' تاروط ا ثد$ C د$ ا ن ن و ل ' ا ف , ا ' و 2 ت , أ 5 ا ت &و و' ا د ھزر أ ت د ن @ د * ترCأ 5 ا د ا -* ا ث $ ن ةز ت أ 5 ا ةر ا ل/ ر ا -* ا B ل دإ ث $ ن ر( ا ت * , * * د . اذھ تدد$ 5 ا اذ ا ب <ا ن ن عو و ا : ت 5 ا ل ا &و و' %8او %*ط ا ب$ و 5 *( ا لو ا ـ % & ن د ا . مد ا م $ ةرھ ظ ا هذ, ! C رC <ا / ا B إ '/ 'ا ـ ' واد 52 ت * ا هذھ % و ( ا و ا ر& ا ن ءز& -* 5 و ا ' ( ا . 2ر( ـ ءار&إ B* $ ا ' رد8 ىد ن تاو' د( رظ' و 'اد ارد ارد ا . ـ -* 5 ا ' ھا . %2اود ا أ و و ا : ةر ا ل/ ر ا 52 ر( ا -* ا ماد ا عو و *( ا ت ارد ا * ق*( ـ . ةر ا م,*/ ر 52 ر( ا -* ب ا ماد ا ىد 52 ث$ ا ـ . 52 يز ر( ا - ل ( ا ةرھ ظ % او ا ر ' ا ـ ةر ا ل/ ر ا SMS . *( ا ت ارد ص 2 ص ' ا د و $ ـ عو و . ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ا ر ط)ا

&ارد ا ھأ : نو B إ %&ر ارد ا ھأ !( ا ن م ظ' -* ا , * ق ا ت ا , و م ط /ز& * در ا ھذ و ، @ ار أ ن ر ( * * و ةد ن ر M ل ا ق $ و م! ا ط او ك ذو و ' & ا & ا دار2أ ن مھ ا و ل او * * و 5,2 ، ا . وأ , إ نو ل ا اذھو ا ل/ و ةد ر ر ر - 52 ت$ أ 5 ا لظ 52 ترCأ 5 ا &و و' ا تاروط ا ل! ن ر CH ا اذھ ر,ظ و ر( ا -* ا B* ' &, ا -* 5( & ا ب ط ا ماد ا 52 هذھ ل ' ا ف , ا ر ةر ا صو ' ةر <ا ا و, ا و 5* او ا ط ' ا B* ترCأ 5 ا . &ارد ا فادھأ : 5,2 ث$ ا ھزر نأ د 5 ا و , ا تاوط ا ن ث$ ا فادھأ د د$ ةوط ر ( ر( ا طوط ا م ر و ارد ا واز ن ( و رC H2 رC أ عو و ا ط ن ن فد,' ذإ 'C$ 52 واد ا N B إ : ماد ا رCأ س 8 ـ ف , ا ر( ا -* ا B* ' ا ةر ا ل/ ر ا د ل! ن 5( & ا ب ط ا ىد 5 ا كو* ا B* ھر CH ىد و . ـ ن ف ا أ 5( & ا ب ط ا ىد ر( ا -* ا B* يز ر( ا ف , ا - ماد ا رC . ر -* ل او ا B* 5( & ا ب ط ا ةرد8 ىد زار إ ـ * . ,&و ط ' نو نأ @'H ن ل ز &' ل H' ـ ! لو$ ىر أ ت ارد و$' ق!ط'

( & ا ب ط ا ىد ر( ا -* ا B* ل ا و م! ا &و و' ر CH ت & 5 . 5ط &ا &ارد : ا ارد* نإ ھأ !ط ن ن B $ ث$ ا ق!ط'ا ط ' C 5,2 ىر د د$ 5ھ ،@C$ ز &'ا * 8 ىد 6 ' , ! ن ، هر ' ط و @ و و 5ھو ارد ا 52 عور ا و ق!ط' ا ل&أ ن و<ا ت ' ا و ت و*( ا % & * و ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ا ر ط)ا

' ارد ق!ط'ا 52 , * د ا م ط ' لوأ

.

5' ا ل & ا

:

( & وھ و أ ث$ ا ءار&إ @ 2 م يذ ا ن ا و 2ار-& ا (8ر ا 5ھ

ل ا و م! ا مو* م 8 & ا مو*( ا * س د ن د $ ا د . 5' ز ا ل & ا : ر 2و' ر, اد % !ط ا ارد ا ءار&إ , 2 م 5 ا ةد ا وھ ' ن ر د ر, B إ 2014 . ت!& ا و ب ا ن و & ' ءار8 ل! ن 52 -* ا %8او ن ت ارد B* ' !طا و &و و' ا تاروط ا و ر( ا -* *( ا و ماد ا لظ ط و ا 52 ر( ا -* ا %8او ' ظ$! ن و ، C د$ ا ل ا ل/ 5( & ا . ارد ا دد 5 ا $ ا جرد' , ارد ارد م , 5 ا و ا ثو$ ا ر طإ 52 'ھار ا ق/ $ ا ةرھ ظ ( ط *( ا ثاد$<ا وأ س ' ا ن و & ف8و وأ ع و<ا وأ ، 2ر( و 6,' ع إ ب& ةر <ا هذھ ( يذ ا ر B* ف أ 5 * د,& @' $* مظ' ت و*( ا و ت ' ا B* لو أ ف و و 2 ' ز ةر 2 ل! ةرھ ظ ارد* " 1 " . و ( ا *( ا 6ھ ' ا دد( ن C$ ا ت ف! ا و 5 *( ا ث$ ا ھ< ارظ' ، و نو ' ارد نأ و 2 ا B إ فد, ا B* فر( ل/ ر ا 52 ا ىد ف , ا 52 ةر ا ' ىذ ث$ ا % & ن 'H& إ م/ ا 5 و ا G ا 6,' B ر و B* ( ط ا ,2ورظ ن نھار ا ,( و ر طإ 52 ھر و ,* *$ و ةرھ ظ ا ا ت ارد* <ا 6ھ ' ا ن ر ( و,2 6,'ـ ا و,2 ــ و ا ث $ <ا لو ' 5 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 نور آ و د ( ا رھزأ د $ ك ا ـ . ا ث9 ا لو أ ، ط 2 ؛ ، داد- ، ن د ا ح! ( & ( ط 1986 . ص 32 . ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ا ر ط)ا

ب '<ا B $ ' ل ھر ا ' و $ ' G مو ' ث $ ' و و 52 ث$ * ث$ ا % & لC ل C ن $أ ث $ ر ا -* ا ( ط ف و B* 'د 'ھا ن & ' ا ت و*( ا ر& و G ا ل! ن ك ذ و ف , ا C د$ ا ل ا &و و' @ $ أ ةر ا ل/ ر ا د ر لو $ ا ف , ا -* ل ا . ث9 ا : م' - س د ن د $ ا د ( & *ط وھ 'C$ % & نإ " ور " مو*( ا * ، مو* م 8 & ا ن '& ا ! ن ل ا و م! ا . ا : يذ ا رو, & ا , أ نو ةر 2ر( ةد 8 % ,* ( 52 ! ا ت ارد ا ز ط ر يذ ا 5$ ا 6,' ا ل ( 2 ، 5' ز ا ر ط ا ىو B* ع م م ظ' Cو ط را هذ, م ا ب*ط ت ' ( ا ق رط ن 2ر( ا د او ا ل ا د ر ا , ادر ، ارظ' و ، ,& ن دد( ا ز @'و ل ا G م ا $ ىر أ ,& ن ت ا و . فر( و " د $ ا د د $ " ,'أ B* : فو 5 ا تادر ا ن دود$ دد ن ةر & و ، &,' ث$ ا ,( ل ( 52 طر و ، و*ط ا و<ا ت ' ا ل ( ا اذھ ل , ! ن ف و 5 ا ت ا و ص/ ا 52 ث$ ا % & !C نو نأ دد( ا اذھ % & ا اذھ . " 1 " B* د ( ' ( ا قرط ن وأ ت ' ( ا ن عو' ا اذھو $ا ر ' (* 'ر ا م 'إ و /او ( ا أد ىر أ رو أ وأ ت وأ ت ق2و , 2 تادر ا ر ا م . ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 د $ ا د د $ . ت &ارد رو, & ا م5 )ا ثو9 ' ط ، 1 ، ةرھ ا ، ب ا م ؛ 1993 . ص 19 . ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ا ر ط)ا

د /او ( ا ن . 5'( يذ ا و ، ز $ ا نو ,' كر ا م ا نA2 5 و ص 5 ا تادر ا ر ا * ر B* أرط د8 ر آ ل د يأ وأ ث$ ا ل دــ ث$ ا % & ن ' ( ا " 1 " . 2 ل & $ رط , ادر ر ث$ ا مو 5 ا 5ھ د ا ' ( ا 2د * , ت و*( ن @' ث$ ھر ن رC أ *C ا تادر ا ء ' 8 وھ مو ل 5 ا ، , ا هر '( و ث$ ا % & ةد & ا @ 2ر( و ق ا @ ارد اذھ و ، ت ' و $ $ ! C @*C " 2 " . لC ا و 'C$ % & 'د 8 ''< ' ( ا هذھ ' د ا د8و م! ا مو* *ط 52 از و ص/ ن @ ز اد & ! C 5* <ا ث$ ا % & لC ، ل ا و ظ2 $ ا ىد و ر( ا -* ا % ل او م! ا مو* ل ( ف 2ر( 'درأ ''< ف , ا 52 ' ا ل/ ر ا ل! ن &و و' ا تاروط ا لظ 52 , * ىد و ل ' ا 52 ارد ا عو و ن ر C بر8أ ' ( ا هذھ نو و ، 5* او ا كو* ا B* ھر CH @* H % & ا G د' , * ل $' د8 5 ا 6/ ' نو بر8أ 6/ ' ق $ . &ارد ا ةادأ : B* هذھ ' ارد 52 'د ا ا 5ھ و ن ا ةر أ ب <ا د$ 5 ا <ا مد 52 % & و<ا ت ' ا <ا و ةر و ن ' ةر ا ك ذ و فد, ' ( ق/ $ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 -5 ا ل د . دو $ 5 ا . % 9 ا : ر ا ماد1 & ت ا ل 9 و ا ث9 ا ب &أو SPSS ، ط 1 ؛ % زو ا و ر '* د $ راد ، ن ، 2008 . ص 171 . 2 -ل 5 ر- ا د $ . ا و & ا مو ' ا ث9 ا ب &ا ، ط 4 ؛ اد ،% زو ا و ر '* 2 C ا ر ،ن 2011 . ص 147 . ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ا ر ط)ا

رظ' ت ,&و وأ ،ن Cو$ ا ل او( ا و %2اود ا وأ م, ھ & ا و B إ م,(2د 5 ا تارCؤ ا و ' ( ت و* " 1 " . 8د ت و*( B* لو $ ا 52 مد ث$ ةادأ وھ ن 2 ث$ ا ھر $ 5 ا */ <ا ن / ا ك* و,2 ، ثو$ ا ل & 52 @ ' , ظ$! و و و ن ھر ( 52 و و ا ط ا ر طإ 52 ث$ ا ع ل&أ ن ثو$ ا B إ مد ت و*( ا ن ت &إ B* لو $ ا ورد ا ارد ا G و ، و*ط ا ت ' ا و ، ن و&<ا % ةر '( * ا , 'او& ن , ر( و ثو$ ا فرط 52 ك ذ و م ا د ا ر طإ ا ق2و ,$رط و ر ا -ةر ا 52 , " 2 " 5ھ دار2<ا ةر ا فد, 5 ا ت ' ا % & بو* أ &,' رط ن Cو$ ا '' و ر ا ت ' ا ر طإ 52 ' ( ر 2أ و ءارآ و ق/ $ م د ارد ا عو و ط ,2ادھأ و ، ا ن و ارد ا */ <ا ةد ةر ، ت ' ا ت و*( ا تاذ */ أ و / 'C ت &إ تاذ */ أ م 5ھ و ا */ أ ىر أ ، ةدد( ت &إ $و ت &إ تاذ " 3 " . &ارد ا ت 9 ط د د9 : مو ا : ,2ر " روظ ن ا " ةرھ ظ ن ةر ,'H ، &ا ن ل ا و مھ ا ةادأ 5ھو <ا دار2أ ،ةد$او ا & ا و دار2<ا ىد كو* ا ن ط ' 5ھو ت " 4 " . ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 -ل & ياز ا . ا ث9 ا س&أ ، ) طد ( ؛ ةرھ ا ، 5 ر( ا ر ا راد ، 1982 . ص 229 . 2 ـ د $أ 5* ر ن . ل ا و م5 )ا مو ' ا ث9 ا :ھ ط ، 3 ؛ ر/از& ا ، ( & ا ت و ط ا ناو د ، 2007 . ص 220 . 3 د $أ د ـ . ، ا ث9 ا ل1د ط 2 ؛ ( & ا ت و ط ا ناو د ، ر/از& ا ، 2003 . ص 121 . 4 م ھار إ د إ د & ا د . ر ا ا ' ل ا تار ، ط 2 ؛ ، ر '* قارو ا راد 2011 . ص 63 . ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ا ر ط)ا

و و 2 ن Cد$ ا و ن ر ( ا ء *( ا ض( ,2ر( : و زو ر 5ط $ا م ظ' 5ھ ' & و- & ء أ ن ر ا و ر 2<ا لد مد . " 1 " أ ن ور نو& و" . Roman Jakobson لو : 5 <ا م ظ' ا 5ھ -* ا نأ أ ل ا 8 ر Martina ، ةادأ ,'H ( ط ا ' ' ا -* ا مو, B* ق*( 2 ر ( و يو'( نو تاذ تاد$و B إ ' ' ا ر& ا ل*$ , ط او ل ا 5 و . " 2 " . فر د8 و ن ا -* ا ,'H : ) م, ار أ ن مو8 ل , ر ( تاو أ ( و اذھ ن فر ( ا مو* ر 2أ و ن ( ن ر ( &ا ةرھ ظ 5,2 ق*ط' ا , * . " 3 " %ار ا : م 8رأ و زو ر تاذ ت' ءاو ةر ا ' ا ل/ ر ا 52 د ا -* ا ك* 5ھ ر( ا -* ا ن ' &ھ - وأ , * ق ا '&<ا و . ةر # ا ل% &ر ا مو SMS : ةر ( ر ا ةر ا ل/ ر ا

short message service . ر( ,* و ةر ا ل/ ر ا د ل رA د ا هذھ G * ةر ' د 5,2 ف , ا ن و ا ل/ ر ا ل او ط ا B إ ا د عو2د ا م ظ' ، م ظ' وأ ـ 2 ةرو ا SMS ن/ ز ا % & ص ر<ا و عر <ا و ل, <ا ل ا 5'( ". 4 " ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 ـ د $ 5 ,2 د . و و " ، ا د1 ا ' ل ا ، ر ، ث د$ ا 5( & ا ب ا 2006 . ص 36 . 2 ـ د& 5 , ا م , ا . > # و ل ا 3 إ ل1د ، ير ھ ا ل ا و و " C د$ ا ط، 1 ؛ ر ' أ راد % زو او ، ندر<ا -ن ، 2012 . ص . 13 3 ـ ير 2 ر &' ا ل * . ر ا و " ا س& ا ط، 1 ؛ % زو ا و ر '* ء راد ، ، ن 2007 . ص 71 . 4 ـ ر ' د $ ', . م ا ' ل ا و و " و م5 )ا 3 إ ل1د ر ، ز ر ب * رد' ا ، 1996 . ص 81 . ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ر ط)ا ا

%ار ا : G @ ر ل ر و لاو& ا رارزأ $و ق رط ن ب و ر 5ھ م,' 2 ةر 8 ' ل/ ر لد ل ' ا ف , ا 5 د . ل ا و و " مو : ,2ر( " ن ور Robin " ' وأ آ يأ ,'H ,2ر ث $ B* ل ( * و وأ ج 'إ ن ز وأ وأ ت و*( ا ضر وأ ل ا وأ % زو وأ ع &ر ا " 1 " . ,'أ B* , ر( ن و ةز,&<ا و تاود<ا و & ن ز * ر2و 5 ا ت و*( ا و و , & ( مC ن ، , &ر ا ةز,&أ ر ك ذ د( ,* و ك ذ و 52 ن يأ B إ * ا ت ا ،م ( ا م ( ا 52 ن يأ ن , ا وأ . " 2 " %ار ا : ھر او* او نأ ص S ن , ! ن 5 ا ' ا 5ھ ل ا &و و' د ل ' ا ف , ا وھ و أ ل ا ز ,& 5ھو . ف ا مو ل # ا : G 8ر ا و * ! ا ت ! طو ر م&$ ا ر - ل ا ز ,& ن ةر ارظ'و / 2 ر و د( ن ةرو ا و ' ا و و ا ل/ ر ا ل ا و ث لو $ ا وأ لاو& ا وأ يو* ف و د 2 *( ا @ ! ا و 'ور ا @ 'و ( ط فور( او ت C ا يد * ا ف ,* روط ا ل ا وھ 5 $ ا ل ' ا ف , ا نأ . " 3 " ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 ـ ط ا د ب ھو ا د د $ . ' ل ا و و " ماد1 &ا و ز ا و اذ)ا ج )ا ، " &ارد # ط اد و " ، ث د$ ا 5( & ا ب ا ،ر ، 2005 . ص 84 . 2 ـ B ط 5$ ار ن *( ا . 'ر ا ةرادإ ، ن ، % زو ا و ر '* ء راد ، 2008 . ص 300 . 3 ـ G 2 يد $ د $ . م5 )ا و و " و د9 ا ل ا ، ر . ا و ماد1 & ا ط 1 ، % زو ا و ر '* زو' ؤ ؛ 2011 ص، 02 . ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ا ر ط)ا

%ار ا : , را م 5 ا ةر ا ل/ ر ا ل ا و ث @ ! ن م ل ا ز ,& ن ةر وھ م ( ا 52 ن يأ B إ . مو ل ا : وھ و ا ل/ ر ث داد أ B* ' ( ت و و ل وأ (8ا س ' ا ن ةر د 8 ا 5$او' ا 52 م,' 2 ن * ا 2 C ا & ا و * قط ' 52 نود&و . " 1 " %ار ا : B إ ل ر B ص فرط ن تار ا و ت و*( ا و ر 2 ا ل ' * وھ ر آ ص ل ' ا ف , ا 52 ' ا ل/ ر ا ر ل ا B . مو ر . ا : ثود$ ل ا * 52 ر CH د ، * ( ا هذھ ن 2د, ا & ا 5 ا و 5 و 52 فد, ا اذھ نو ةد و ل ا ظو وأ ل ا ن فد, ا مو, % ق م/ ا وأ ل ر ا ، 5 * ا وأ ل ا فرط ن @ $ %8و و ل ر CH 2 نذإ ' ( ر ث 52 ر ا و د ط ر . " 2 " %ار ا : ' ا ت ا B* ل ' ا ف , ا ت ' ترCأ ف ر CH د ' . ل ا مو : رC أ وأ ن ر - 8! B إ و، 5 ' د % ط @ لد رود B إ م ( ا ه '( G*ط ا ر تار - ا وأ فارط<ا ن لد ا ر CH ا B* يوط' 8!( ا هذھ نأ ظ$! % . " 3 " ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 -T د 5 . رظ ل ا ط، 2 ، تور ، ر( ا ,' ا راد ؛ 2010 . ص ص 26 -27 . 2 ـ د $ ن $ ن $ . ا د# ا > ار ا ر" و ةر ا د' ا ( & ا 2ر( ا راد، ر 1992 . ص 201 . 3 ـ ر ' د $ ب &$ . ا د ا 5 )ا و&و ا ، % زو ا و ر '* ر& ا راد ، 2003 . ص 742 . ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ا ر ط)ا

ىر <ا تار - ا ر/ 8 B* رCؤ ر - ل ا B'( " 1 " . ص كو* وأ ط ' & ا و ل(2 در & ق ط' ل اد ثد$ ل ا ن< ارظ' ر آ . %ار ا : ع &ر ا و ل م يذ او رC أ وأ ن ن نو يذ ا ل( ا ل د ل ا و ل ر ا ب $ ,( و , ل ( ا و ' ا ل/ ر ا . 'ر ا مو : G*ط @ ن تر ور Robert Lane B* مو 5 ا ت ( & ا B إ @ ر ' و 5 *( ا ث$ ا ر وط و و*( ا تاودأ مد ا ةد ز و ,& 'إ و 2ر( ا ر ' ت & ا هذھ 52 ر C ا و$' % & ا دراو ن ةر ءاز&أ @ &و و

" 2 " . %ار ا : يذ ا ت و*( ا % & وھ دار2<ا مھو ، &و و' ا تار - % م*8H و 'ر ( ا ب او د د& ا ن /اد نوC$ ن ذ ا . ,'أ B إ 2 إ، ث$ ا عو و % , 8!( ارظ' ت $*ط ا هذھ % & لو ' م @ ارد بو ر ا ب' & ا ' ر $ . ط ا : ا / ا مھ يو' C ا ىو ا ن *C ا و

% & ا عو & ن 5( & ا ىو ا و

ل . ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 ر ' د $ ب &$ . ص ، ق %&ر 742 . 2 -قر ط 5 * ا د $أ د . يز إ م5 ا ت 9 ط م – ر ط، 1 ، ةرھ ا، ( & ا 2ر( ا راد ؛ 2008 . ص 187 . ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ا ر ط)ا

%ار ا : م' - س د ن د $ ا د ( & *ط ارد ا هذھ 52 *ط د ' " ور " * ل ا و م! ا مو* م 8 & ا مو*( ا . # & ا ت &ارد ا : داد ا إ 5 $ ا ث$ ا و ، ,' B' ث$ ا م , إ رد 5ھ ا ثو$ ا عو و ا لو$ ل 8 ن تز&'أ 5 ا ل <ا 2ر( ن د ك ذ @ 5 ا ثو$ * رط ةوط إ 5ھ عو و لو$ ةدو&و ا ت د< 2 ، ' ل- يذ ا ف ا " 1 " . وأ : ارد " ةر ير ' " ر ةد , ل ' 2013 -2014 ناو'( : ت ر CH *ط 'اد ارد 5( & ا ب ط ا ىد B$ ا ر( ا -* ا B* 5 & ا ل او ا م' - ( & " ور ." 5 & ا ل او ا ت ر CH ىد @ ا لاؤ رو$ ر( ا -* ا B* ؟5( & ا ب ط ا ىد 5 ا و$' ا B* ت ر ا ء ' م ا B* اء ' و : ط ر ط* ا -* ا ماد ا ب ط* يو-* ا ىو ا ف( . ل ا ر و بو & ط* ا -* ا B ا ءو&* ا 5 ار 2 ا . ص <ا ( ط ف! ف* 5 ار 2 ا ء ا 52 يو-* ا ءاد<ا م,( ل ( ا . و 52 5 & ا ل او ا ت ةرد8 ىد 2ر( B إ ارد ا ت2دھ @' 5' ( يذ ا ل ا زار إ ،5( & ا ب ط ا ىد B$ ا ر( ا -* ا B* ر CH ا $ $ و * B$ 2 ر - ق* 52 *ط ا . *ط ا /2 52 @C$ % & لC و

& ا مو*( ا * م' - ( & ن ( & ا ! ن ل ا و م! ا مو* م 8 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 -س رو -س*&'أ . ا مو ا ' ث9 ا ر ، : نود( د ( ،فر و ل ، يوار$ ر ، راد ، ر/از& ا، ا 2006 . ص 125 . ـــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ا ر ط)ا

يذ ا 5 و ا 6,' ا B* د ا و ، 5 & ا ل او ا ت B* ل ا ن '& ا ' ( ا G ل! ن ث$ * ورد ا ةرھ ظ ا ف . , ادأ ـظو ث$ ' ث$ ل ن ( لو$ * ت و*( B* ل $ 5 ت ' ا % & /ر ةادH ن ا ةر ا B* @ ارد 52 د ا د8و @ و و 6/ ' ا ن * & B إ 'اد ا ارد ا ل!ــ ن ل و و ،ن Cو$ ا ن ت و*( او , ھأ : 5 د ىد واد رC <ا -* ا نأ ىر 5( & ا ب ا * أ نأ ت 5( & ا ب ا نأ ارد ا ت' ، ط* ا -* ا 5 & ا ل او ا -* ا 52 يد ا ن و ا ف( B إ ك ذ نو(&ر و B$ ا ر( ا -* نو* او , ل او ا ل ةر - ' ك 'ھو . @ - 5ھ ر( ا -* ا نأ ىر ن ك 'ھو ب&و اذ, و * <ا ,' 5* ا مد @ * . ض( ل! ن ارد ا هذھ ن ةد ا م و ط ' اذ و، ر/از& ا 52 و-* ا ( و 'C$ عو و 52 أ 5ھ 5 ا ت و*( ا ل ر آ ب' & ن ث$ ا و سورد ا ب' & ا س ' 52 عو8و* د ارد* '8!ط'ا ا ارد* . : ارد " ح ةرھز ا ط 2 ل أ " ر & ةد , ل ' 2009 -2010 ناو'( م' - ( & *ط ط وأ 52 'اد ارد 5( & ا ب ط ا ىد ل ' ا ف , ا ماد ا كو* ا B* ل ' ا ف ,* 5 و ا ماد ا رCؤ ف 52 ارد ا إ ترو$ 5( & ا ط و ا 52 ب ط* 5 ا . جرد' و ا ت ر ا ,' ص/ ا ، ب ط* 5 ا كو* ا نادد$ ل ' ا ف ,* &و و' ا ( & ا & ا ل او( ا ةرھ ظ ر و م, لو و ا B إ ارد ا ت2دھو ، ب ط* 5 ا كو* ا B* رCؤ ( ا ف و ل! ن ، 5( & ا ب ط ا ىد ل ' ا ف , ا ماد ا ر و ا * ل ـــــــــــ ا - B* رCؤ 5 ا ل او( ا و ت اد ا ن ط ر 5 ا 8!( ا . ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ا ر ط)ا

-ا ء ا 52 ت-ط 5 ا م ا مھأ ن ف ا ل ' ا ف , ا ت اد ا ل! ن 5( & . -ت 2ار 5 ا ةد د& ا &و و' ا ط/ و ا -ت اد ا ةرو ل ' ا ف , ا ' , او'H . ءاو ب ط ا , 2 ر 5 ا ل ا ت ( و ا ف* ، ( & ا ' ا تار CH ر ر وأ ر . ( & *ط وھ @C$ % & و جرد' ارد ا نو و، م' لاو8<ا ر و % & م ھ ا و ةرھ ظ ا م,2 B إ فد, 5 ا ا ت ارد ا ن ھ ن ادأ B* د ا ، , ظ$! ت 5 ا ت و* ا و : ، ظ$! او * ا ! و 6/ ' ا ن و & B إ : $ ا ل ا &و و' د از ا م ھ ا ع را م ر C د ل/ ر ا ماد ا، ن ر Mا م أ 5ھ ا و مد ا رھ ظ ن ك ذ G أ ث $ ھر ( أ م 8رأ و ل أ ماد ا ، ر ا ، ز ر قرط , 52 عاد ا و ةر ا رار ل! ن ك ذ م*( و @ * او ا ن فرط ن إ @ ,2 م B'( ن ر ( * * 52 د ا -* ا و 5 *( ا ص ا ن 8! دو&و ، بو* <ا س ' 5 ,'و رد 5 ا ت -* نو '&<ا ت -* ا *ط نأ ث $ ةر ا ل/ ر ا . ةد ا م ةر ا ل/ ر ا ر ا قرط و ف ,* م ( ا ماد ا ن 'ر ,' . &ارد ا : ، / ةدو&و ا زو ر* ةد$و 5' ( B* ق ا نود ر ا ن ' ن م ل ا ، س ' ا ن ت & ا @ ق ا اذھ B* ب ر و دز م,' ل ا دادز 2 د A ط ر ا ا م, ار , ' ( و زو ر ا هذھ كارد . * ا رظ' م , ك ذ ز ر ا 52 ل ا * حر 52 زو ر ا و -* ا ( ط إ ث $ 5 & ا ھر ط و زو ر ا م ظ' ل! ن ت & ا دد$ ا 5' ( ا , ' 5 ء < در ا ص أ و إ % ا * 5 و ف8او و * 52 ت & ا ت, * ر ا 5' ( ا ر ط 5 & ا ل ا " 1 " . ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 د $ د $ ا د . ق %&ر ص، 315 . ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ا ر ط)ا

ز ر ا ت! ا مد ا ن لوأ ر و تر رھ Herbert Bloumer ذو ك ا و ل ا ل/ و نأ ر 52 راود<ا رد 5 ا <ا * و ا ت$ أ م! س '* تار ا و 5' ( ا م د Mا ت ر ا B* د ( و ، : ـ C ا زو ر ا م*( و ب ا ل & وھ ل ا اذھ * و 5ھ ك ذ د( G 5 ا 2 ل ا . ـ ا ت (8و م ر B* د 5 ا 5ھ ةد$او ا 2 C ا 52 س ' ا ن ر ا 5' ( ا 2 C ا س ' 52 ن ر Mا كو* . ـ / ا % ل ا ل! ن اذھو &ا تاذ ا ف ر( م نأ 5( ط ا ن . ـ % در ا كو* رCH اذھ ةو8 و 5 & ا د$و ا 52 در ا ر ىد ن ر Mا د$و ا " 1 " . 52 ت ھا 5 ا ز ر ا * ا رظ' B* ' ارد 52 'د' ا هر ذ ق 8!ط'ا ، ء <ا 5' ( ر ا تادد$ * س ' ا ب د ا , و أ كو* ا ك ذ 52 ك ذو، و ا ة $ ا 52 ،ن ر Mا % ل ا ل! ن ،5' ( * م ظ' % & ا ر و ا 5' ( 52 دار2<ا ر ر ( ا ط ' ا ن و' و-* ا زو ر ء ' 52 م, 5' ' ، % &* و, و C ت (8و & وأ در2 س ' ا ن يز ر ا ل ا ل! ن و ، * 5 & ا و يو ( ا ء ' ا م @ * ق ا و ق/ $ و % & ا 52 @ و 8 . و -* ا نو ازو ر وأ او أ ن ءاو ل/ ر ا ف* 52 أ ارود ب(* ل ا ةادأ ف , ا - ك ذ B* C ر ( 5 ا ,' ل/ ر ا 52 ةر ا ن و & 5ھ 5 او ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــ 1 -م * ناور ن .

&&ؤ ا و ا د ا ' &ارد، ا و م5 ا ل% &و

ط، 1 ؛ 'ود* ا راد ، ر/از& ا، % زو ا و ر '* 2007 . ص 31 . ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ا ر ط)ا

فور$ ا و م 8ر<ا ، زو ر ا ا و و , * ق ا ت * '&أ و ر( 5ھ ، , ر2 ر( ا -* ا B* * د - 52 &و و' د ( أ و تاروط ىد $ - ,'و م, $ 8 و م, ر ن ر ( ا B* ھر نور ب ا . &ارد ا ت &# : ت ر ا مھأ و ث$ ا ا د د$ و عو و ف ر( * د ارد ا '**, ا . ل ا ةادأ -* لو<ا ل ا ن 'و'( لو 2 ث!C B ا ارد ا م ' 8 ل او ا و -* ا مC ھروط ل$ار 5' C ا ث$ ا أ , / ظو , / -* ا ف ر( @ 2 ' ر و ةادأ و 2ر( ا % & ث$ ر آ 52 ' ر( ا و ث C ا ث$ ا 52 ا * و ل ا . % رأ ن يذ ا ر( ا -* ا %8اوو &و و' ا ةروC ا 5' C ا ل ا 52 ' و ' و ث$ ل ا &و و' وأ ) ص/ ، از ، ف ر( ( -* ا دد, 5 ا ت د$ ا مھأ ' C، B* ن ز ر % ار ا ث$ ا م '، ر/از& ا 52 و-* ا ( و ا B ا '* 'ا C C أ، ر( ا ةر ا ل/ ر ا 52 د ا -* ا SMS . ط ا ب' & ا ص ث C ا ل * ' 52 ر( ا -* ا ت ( ا نو'( ا و 5 ك ذ د( !ط ا ارد ' 8 مC ظ$! ت ط( ا % & @ 2 م يذ ا ةر ا ل/ ر ا ص! ا و ,* *$ مC ةذ ا B* , $ د( ,( زو و ن ا ةر ا ' 6/ ' ا .

يﺮﻈﻨﻟا رﺎﻃﻻا

لوﻻا ﻞﺼﻔﻟا

لوﻷا ﻞﺼﻔﻟا

-ا ل -او و ل ا ةادأ ا د , 1.1 -* ا ) , / ظو، , / ، , ر( .( 2.1 --* ا روط ل$ار . 3.1 -ا * و -* -ا . 4.1 ل ا ةادأ و 2ر( ا % & . !

لو<ا ل ا ـــــ ــــــــــــــــــــــ 5 & ا ل او ا و ل ا ةادأ -* ا ـــــــــــــــــــــــــ

د

:

ن % & يأ 52 رور و ھ ل ا * و -* ا د( & أ ء ' ب*ط ذا ، إ ن * , ' و , اد$و ' ' ا & ا ود د8 و ، ل ا رھ ظ ا 52 ' '

و ر - و كر$ ,'أ ن $ 52 & ا مظ' ا ن C و & در& ت' و ل ا ت * ل مو د( ن ةر ا دار2<ا . ھر - ةز -* 2 م ار ا 2 C ا رھ ظ ن و ةرد ا و و ' ا و رار ا B ا ف* ن ل ' ا B* ا و د<ا ل او( رCH ، ف* ,2! ا B* ! . ھرود وھ ھأ رC <ا و م, ا ء5 ا و 52 اذھ 52 ذا ر Mا فرط ا % ل ا * @' و -* ا B* فر( ا م ل ا . س -* %' % & ف ر( % و ك و إ رد د8 ر * ل( و، نھذ ا B ء ، , ق 8د ف ر( % و لو$ او * ا -* ا رو أ ن ر أ لو$ او * م -* ا س @ * % &ا د$او ف ر( ك 'ھ د ( و، ن C$ ا 52 ضو ن ا ھ ل ت 2! ا هذ ، -* ا ف ر( لو$ -* ا ف ر ( ن دد دار ا ن .

ـــــ لو<ا ل ا ــــــــــــــــــــــ ـــــ 5 & ا ل او ا و ل ا ةادأ -* ا ــــــــــــــــــــ 1.1 -ــــــــــ-* ا أ : ر : 'أ B* فر( ــ B* نو نأ ن ظ' ا زو ر ا ن ب م ظ' , ــ أ ل ــــــ تاو وأ &ا م ظ' ن , * فر ( ا م 5' ( B* لد و * - وأ ةر ا وأ ـ 5 و مھر ن ر ( * % & ا دار2أ , د ن ( م, اد ( و م, ( 'ا و مھر 2أ و ظ $ و م,Cار و م, ر ل ' . " 1 " ، و * ,'أ و ط و ل, ر أ -* ا نأ ض( ا د ( رط ص$ ا ن * در ا ناد ن د ( ظ' و آ 'ھ نأ ظ$! -* ا ب ا @ ار , ر وط B و-* ا ا B إ يدؤ ، ن ر Mا % ل او ا ء 'Cأ م ظ' ا اذ, @ اد . ف8او * , ب & و & ا @ 8! م ظ' 52 هد ,'< در * , -* ا و ، ب ' ل ةدد( ا -* ا ب ا 52 در ا ةر <ا د و A2 ظ @( ت* اذ @ تر2وو ' ا / ا تار C ا 2 * 52 ءاو يو-* ا م ظ' ا ب ا @ * ل, @ ' ن ر ( , اد ا 52 مأ -* ا ل ا 52 ت و( نوC$ ا @&او د8 و ، 5ھ -* ا نأ -* ا ء * ىر ، *$ر ا هذھ 52 ل ط ا د' يو-* ا و ' ا د د$ ر ا ن م ظ' ن ةر وأ او أ ت' ءاو ظ' ا زو نو ( ا - مأ ةر ا وأ % & ا دار2أ @ * ق ب $ ر ا و ر 2<ا ل ل او ا 52 مد . " 2 " ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 -لد د $ T د . ، &9 ا ت ! ا ط 1 ، د ر ا راد، ةرھ ا ؛ 2004 . ص 135 . 2 ن أ م ھار ا 5'و ر ا . & ا ! ا ، ] د . ط [ ؛ ن ، *( ا 2 راد، 2006 . ص 90 .

ـــــ لو<ا ل ا ــــــــــــــــــــــ 5 & ا ل او ا و ل ا ةادأ -* ا ـــــــــــــــــــــــــ ب -% 1 : ا -* ا B* ط 2 ر - * نأ ء *( ا ض( ىر ض( ا بھذ ' $ و ظ * إ ر Mا * ا -* ا B* ر -* ا نأ B ا B* م, أر او' د8 و ھد$ و ظ ل نأ ر إ وأ هر 2 ن ن ' ا @ ر ( 6,' - هر ا ن س $ A2 ك ذ B* و , اذ / 8 م,' نور ( ، - ظ * ا -* ا ، - ةرو ا و <ا و ، - B و ا و ، - م & د' و ث!C , 2 ر2و نأ ب& $ ا -* ا نأ س أ B* لو<ا يأر ا ) 3 ( 5ھ ص/ : أ : ، تادر ا ن ةر ذ ن نو نأ و د او8 , ر و , ر م $ م $أ إ ن -* ا د او8 B B'( تادر ا هذھ ن ةدر ل و فر و و$' و بار $ 5' ( وأ ن ّو نأ ن ' ا ط ا و ةدد , ازو ر د او ا هذ, 2و تادر ا ةد د& 5' ( ب : ا ض( ا % ط يذ ا 5' ( ا س ' تادر 5' ( ا مظ( ن ر ( نأ ن ' ن ا ن ل(& * قرط ( در ا زو ر ا ف ر ة هر ىر أ زو ر . ج : ن ( د$او B'( B* در ز ر ن رC أ لد نأ ن ا ن اذھ ر 'أ ىر و ، ظ * ا -* و ' ا 5' ( ا نأ يأر ا 2 ،زو ر ا 5 و % م, * & ا B'( م, , ط' وأ , ب ر * * , * ةءار . " 1 " ص ل ا 52 ف&و ) 1990 ( د ا -* ا ز 5 ا ص/ ا ن د ن ' ' 5 ا و$' ا B* ھر : -ا - % @2ر ( و @ ار و @ ر & ن ر ( * ن ' . -ا -* -ا ةر ر $!ط ا 2ر زو ر ' ' " 2 " . ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــ 1 -د $ 5 ,2 -د . ا د1 ا ' ل ا و و " ق %&ر ، ، ص ص 35 -36 . 2 -ف ر ا 5 . ن أ اد' رو ' . )ا ا س& ا م ھ ا 5 – ت # ط ، حو ا م *( * ةرھ ا ( & ز ر ، 2003 . ص ص 14 -15 .

ـــــ لو<ا ل ا ــــــــــــــــــــــ 5 & ا ل او ا و ل ا ةادأ -* ا ـــــــــــــــــــــــــ -ا ىد 5 ا ت !( ا 5 او ا ن ' ق $ ل/ و ,'أ B* اد 8 , د ضار <ا . -ا مد ' ( ا ء <ا ن ر ( * -* ا ن ' ) ب اذھ ( ر ( ا 52 , د ةدر& ا ء <ا ن . -ا مد ' ز م* ا ن ' ( ثاد$أ و ء <ا ن ر ( * -* ا ن ' ) ر 'ا ىر ا رد ةوز 52 نو * ا ( ' و ) 52 مار$ ا T ت . ( ا -، تاد$و ن ف H ر ن ' د او8 ن و . ا -ا @ * , 2ر د -او و $ ن ' @ ا 5 ' يذ ا % & . -ا - عو' ن ا و ن ز ا ل ل( , د 5 ا ت & ا عو' ن ' . -ا ب @ 2 ش ( يذ ا % & ا ن @ - ن ' . " 1 " -ةر C ن ( B* لد نأ ن د$او ظ *2 -ةر C ن ( B* د$او ا ظ * ا د . -ر( ا -* ا 52 ت 2دار ا ةرC ىر <ا ت - رار B* B'( * ظ أ ةد يأ . " 2 " -أ , / ن و : دو&و , اد ا مظ' ن 'او8 و د او % و ظ' ف ص م ظ' تاذ ,'أ ا و ل (2أ B إ ت * ا ف ' و @ لو( ا و ل ء أ . * ا ل ن 8!( ا نأ يأ ز ر -* ا ) , ر وأ * ا ( 8! , و د ن و ت &,* ا و ت -* ا ف! ا B أ ك ذ ن و /او . -د$او ا % & ا ء ' أ , د B* ق 5 ا ظ <ا ر ةر ا ل ا و B'( ا ل ' . " 3 " ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 -ف ر ا 5 . اد' رو ' ن أ . ،ق %&ر ص 15 . 2 -5&ر& ناد ز . ر ا ا بد ا C ر لو<ا ءز& ا ، ( ط ا نو' * 'طو ا ؤ ا، ، ر/از& ا ، 2007 . ص ص 80 -81 . 3 م ھار إ د & ا د د إ . ر ا ا ' ل ا تار ق %&ر ، ، ص 64 .

ـــــ لو<ا ل ا ــــــــــــــــــــــ 5 & ا ل او ا و ل ا ةادأ -* ا ـــــــــــــــــــــــــ ج % ظو : ت د , , * فر ( * زو ر 5,2 % & ا دار2أ ن ط ار ا و مھ ا ةادأ -* ا م ر ا و تو ا ن ط ر ا B ( و @' $ T ص د8 و ن ' ر نأ ,' ةد د ت * و @ ل(& و ل ا ا ' د ا @ اد ( مو و @ & $ م&ر 5 ا -* ا 5ھ و أ مھ ر ذ' -* ا ف/ ظو مھأ ن و ،@ $ رو أ ر/ و : -ا & $ * ' ا و د 8 ا و ' د ا و & ا @ أ ر/ 52 ن ' . -ار2أ ن ت 8!( ا ق Cو ت! ( ا و $ ا تار ن % & ا د . -$<ا و ر ا ن ر ( ا ( ' ا و س ـ( ا د' ك ذ نو رC أ و ت ءار و ص ا و ب ا . -إ 'رظ' و و، ل & B -إ ل & ن م*( ا و ر ا ل $ ,2ر(' 5 ا فر ( ا و مو*( ا B تاد ( ا و مو*( ا نأ و ن ' ا ف آ و ت / ذ' م أ ن واد ,'أ ' أر ر ' ا ت* ' د8 نو' او د ( د أ ذ' مو ر و ت Cو -. م ( ا @$ وأ اذھ و > ن Janne Bairji ط او ب م ھ ا و ر 2<ا نH <ا دد$ 5 ا 5ھ و -* ا و ثاد$<ا و ء ھز . -ا ر -ا ل نو'2 و ت اد ا ن ر ( ت ھ & ا 52 5' ' . " 1 " 52 -* ا ظو نا ظو ا هذھ زو & ,' ل ا ةادأ 5ھ م ( ا فر( ا " 2 " ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــ 1 -ر &' ا ل * ي-ر 2 . ق %&ر . ص 74 . 2 د (* G . # ط ا ت & ا ' سورد ، ] د . ط [ ، ر/از& ا ، % زو ا و ر '* وھ راد ؛ 2000 . ص 176 .

ـــــ لو<ا ل ا ــــــــــــــــــــــ 5 & ا ل او ا و ل ا ةادأ -* ا ـــــــــــــــــــــــــ لو $ ث $ يد ھ Halliday مھH ر $ م د 5ھ -* ا ف/ ظو : 1 -ا ظو -ا : ) * و ا ( م, ر ن اور ( نأ و م, & $ او( نأ ةر ا م, و ط ذ' , د G -* 2 لو $ ا نود ر و ظو , * ق*ط 5 ا 5ھ ظو ا هذھ و ط $ ا / ا ن @ * " د رأ 'أ ." 2 -ظ ا -ظو ا : ظو م فر( 5ھ و ن ر Mا كو* 52 م $ نأ -* ا ل! ن در ا % ط " ل(2أ اذ ... اذ ل( " ض( ءادأ ن 5,' ا وأ ب ط ا ذ ' ر <ا وأ ب*ط ا ن عو' ل (2<ا . ظو -* ا نأ ر آ B'( " ل( ا " م !C نار ا د 5 2، ر ا 5 *( ا @ &و ا وأ وز ا ، ' ( ظ H قط' ا در& جا ت $ 5 ا لو ' $ $ ا 52 ك ذ و $ ا إ لو$ ت * ا هذھ نA2 اذ ل(2 B " 1 " 3 -ا ظو -ا : ظو 5ھ و " 'أ " و " ت'أ " 52 ن ر Mا % ل * -* ا مد ث $ 5 & ا م ( ا ا نأ ر 5 &ا ن/ ن ' 52 -* ا مد 2 @ & ر أ ن ك ا % ط ن ر Mا % بدH ا و مار $ ا و ت ' ا " 2 " . ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 -قازر ا د د د ا . ق ط ا و رظ ا ن ا ، ] د . ط [ ، ب * رد' ا ز ر ؛ 2003 ، ص 43 . 2 -د & ا -د -د إ م ھار إ . ق %&ر ، ص 65 .

ـــــ لو<ا ل ا ــــــــــــــــــــــ 5 & ا ل او ا و ل ا ةادأ -* ا ـــــــــــــــــــــــــ 4 -1E ا ظو ا : و$' @ ھ & ا و هر و در ا ه ؤر ن ر ( نأ در ا % ط -* ا ل! ن ت و و ن ر V هر 2أ مد و 5 ا @' و @ وھ ت C 5 و ةر C . 5 -' E" & ا ظو ا : هذھ م,2 و ف -* ا مد @ ط $ ا / ا ن @ اذ ز 52 در ا أد نأ د( ، / ا ا ظو ا , * ق*ط' نأ ن 5 ا 5ھ و او& ا ن لH @'أ B'( , ب' / ا هذھ ن @ و*( 52 ص ' ا ل B $ / ا 52 ,2ر( 5 ا . " 1 " 6 -1 ا ظو ا : @& ' 2 لC و ،وھ @(' ن * و ق رط ن %8او ا ن بور, در * -* ا G @ $أ و @ ر & و @ ( 'ا س ( ، و- ب او8 52 ر ( أ ن . ن ' ا , د وأ G ور * حور ء ا و ل ( ا و( B* ب*- ا و , ا ن$ د' وأ & ا ل <ا 52 دار2<ا ھددر 5 ا 6 ز ھ<ا و 5' <ا 52 ل $ ا وھ & ا هز' ا " 2 " . -)ا ظو ا ر 1ا 5 : د& ا ت و*( ا ل ' نأ در ا % ط -* ا ل! ن 2 ،@'ار8< و' ا و ةد " 3 " ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 د & ا د د إ م ھار إ . ق %&ر ، ص 65 . 2 -د $ س'أ م 8 . ، ب * رد' ا ز ر ، ل ط ا ىد ل او ا و -* ا 2005 ، ص 25 3 -قازر ا د د د ا . ق %&ر ، ص 45 .

ـــــ لو<ا ل ا ــــــــــــــــــــــ 5 & ا ل او ا و ل ا ةادأ -* ا ـــــــــــــــــــــــــ ل ' ل ت و*( ا إ و 8 ( ا ل &S تار ا و ر<ا ةر ا ن 8ر ءاز&أ B ا هذھ د نأ ن و ، */ , ا &و و' ا ةروC ا د( و ظو ظو G و ـ '8إ ر CH B* رو, & ا ث$ ( ا ت 8!( ا و م! ن , ا ض( م, وھ ' ( (* B* ل 8 ا &ا ذ $ ر 5 و* ط ' ن لود( ا وأ ، 52 مد و ( 'ا ظ <ا ك ذ 'اد&وو . 8 -ز ر ا ظو ا : -* ا ظ أ نأ ض( ا ىر إ ر ازو ر لC 5&ر ا م ( ا 52 تادو&و ا B ، 5 و A2 ز ر ظو مد -* ا ن . ر و لز د و رأ (A.Gessel) ب ا -* ا 52 نأ ( ا و ' ا ن ل ــ 52ر و ن $ ل ط ا B*(2 5 & ا و ' ا ل د ل ب $2 2ر( او ' ت -* 2 5 & ا نأ -* ا م*( رود ا ت و* و ط ا و ث د$ ا بادأ و ھد او8 و -* ا ب' & م*( 5 '& ا . " 1 " أ ر و MULLER ، زر يو- م وھ ث!C -* نأ ىر 2 ) 3 ( أ ف/ ظو 5 ور ا م ( ا ھد ا نو& " Jakobson 5ھ و , * د أ و : ر ا ظو ا : ا وأ ب ا , 2 ر ( 5 ا هذھ ر,ظ و ، & ا ن رظ' ا ض- ،هر ن م* " 2 " ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 -قازر ا د د د ا . ،ق %&ر ص 45 . 2 5 ف ر ا ، رو ' ن أ اد' . ص ، ق %&ر 19 .

ـــــ لو<ا ل ا ــــــــــــــــــــــ 5 & ا ل او ا و ل ا ةادأ -* ا ـــــــــــــــــــــــــ ،5/ '- ا ر( ا 52 ظو ا إ 2 إ ،5$ر ا و 5 ا بد<ا و ر ا ت ' ا B Cو ا *( ا ، * ا ل <ا و 'و' ا وأ ا ق/ Cو ا و ت! ار . ظو ا )ا 5 : (8او ا $ ا وأ عو و ا ق/ $ وأ 5&ر ا رو, & ا وھ ظو ا هذھ ب -* ا جر ا W ا 52 لC و ت ا وأ ، ' ا ر ر ا و ارد ا تارر ا 52 ! ھر و ارد ا ت $ورط<ا و 5 *( ا ث$ ا قاروأ و $ ا . 2 ا ظو ! -* ا 52 -* ا مد ن $ ر,ظ ثاد$<ا و ق/ $ ا ن ر وأ ن ن ن ( ر ر م د وأ ن ( حر 52 وأ 2ر( ا ن ن ( عو' ن ( عو و ا تار ' ا و ر ر 5 ا ( ا ت و*( ا و ، * ا *( ا ت و*( ا و ، ر و ا م,C د $أ 52 دار2<ا ,*8 ' . ظو ا ط1 ا : ط 52 ظو ا هذھ ق*( و ن ط ا و ءار ا رو, & وھ ظو ا هذھ رھو& نو * ا @ مو يذ ا ل( ا در يأ ل( ر ھ & ا . " 1 " ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 5 ف ر ا . رو ' ن أ اد' . ق %&ر ص ص، 19 -20 .

ـــــ لو<ا ل ا ــــــــــــــــــــــ 5 & ا ل او ا و ل ا ةادأ -* ا ـــــــــــــــــــــــــ 2.1 -ا روط ل9-ار : ظ *2 ر ا دار2أ ن ر ةرد8 و 8وط' ا و ا ت !( ا ن م ظ' -* ا Langage إ ةر ا 5$!ط ا م ظ' B ، بو $ ا - لC ن ( ناد ق*( م ا و ا ، م ناو $ ا -... ( ط ا تاو < د * ت' 5 ا ةرط ا - ن ن *ط' ، ناو $ ا و ط ر 5ھ و ،م, ار أ ن مو8 ل , ر ( -* 2 ، ن ' * ت( مC تH ' د8 ر( ا -* ا اذ و ، % & ا ر 2 روط ت & $ ن , ر ( ت -* ا لC ن * ا . " 1 " ةد ل$ار ر تروط د8 و . ا ض( م 8 ء *( ھ ن *$ر ر ر -* ا ب ا نأ : و ا ل ! 9ر ـ : و داد( ا و د , *$ر 5ھ ل : خار ا *$ر ـ : -* ا ءو ' 52 اد ا ط ' 5ھ ، خار ا ط او ف* ن ر ( نأ ل ط ا % ط ج ز' ا و م <ا و عو& س $ @ & $و @ ر . " 2 " @' @ , ' و / ا @ @* ر ط ا ب ( ا در& ن اد ( رC أ 'ھ H ا و و ھ ل ر % ل وھ ل ، ت ر ن @' ر ( إ @&و 5 ا و-* ا ت و*( ا هذ @ ن ر Mا س '* @&و 5 ا و-* ا ت و*( ا ن رC أ ھأ و B'( تاذ 5,2 ةر " 3 " . ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 G د (* . ،ق %&ر ص 213 . 2 -ر سو2د . & 9 ب ا ل ط يو ا و ير& ا ل " ا ، ] د . ط [ ؛ 2004 . ص 74 . 3 -د & ا -د -د إ م ھار إ . ق %&ر ، ص 64 .

ـــــ لو<ا ل ا ــــــــــــــــــــــ 5 & ا ل او ا و ل ا ةادأ -* ا ـــــــــــــــــــــــــ ل ط ا رو $ 5,2 . A2 ل ا * 52 ر آ ب' & و % ن و م! ا % أد @' و-* ا ر ت و* ا ، ، و * و اردا ، * ل ط ا 6 ' ' $ A2 @' رC أ @ ا ل(& ن * ر ا ن ھ * 5 ا و-* ا ت و*( ا ماد ا B* رد 8 نو خار ا ر اذھ ل اد 8 رC أ ، اد د$ . " 1 " -ة , ا 9ر : ، و ا %ط ا ض( ظ * ل ط ا , 2 مو د&' ث $ % ا و تو ا ن ل ا و,2 خار ا اد 5 ' م <ا ل ط ا " 2 " ، ل م ةد ةد مود و هذھ ف* ن و إ ل ط ن ةر <ا 5 ! ا هز ,& روط ب $ ر آ B " 3 " -د # ا 9ر : ة ' ا *$ر ل ط ا ز &ا د( @ و$ ن ,( 5 ا ت & ا د* نأ لو $ د * لو $ و,2 ل ط* د ار ا ط د' و ر ا تاو <ا ل ط ا د * ن 2 ر - ا إ د ار* و د * ا B* ل ط ا % & و ل , ا د 8 ك ذ و ل ط* د ار ا د * B ن @ 'ا إ و ( ا تاو <ا -* ا و فور$ ا - B -* G $ ا م *( ا أد ,' و ر ا ت @( ف ا و ط $ ا % @& د'ا 52 ل ط ا أد و . " 4 " ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 د & ا د د إ م ھار إ . ق %&ر ، ص 64 . 2 ر سو2د . ،ق %&ر ص 75 . 3 س'أ م 8 د $ . ،ق %&ر ص 144 . 4 ر سو2د . ،ق %&ر ص 75 .

ـــــ لو<ا ل ا ــــــــــــــــــــــ 5 & ا ل او ا و ل ا ةادأ -* ا ـــــــــــــــــــــــــ 5" ا و ا 9ر ا : -تادر ا م*( *$ر : ا ر ( إ داد( ا *$ر و-* ا ل 8 *$ر ذ 5 ا تاو <ا ض( د * أد ل ط ا نأ تاذ ن $<ا ب* أ 52 5ھ ل ط ا , ط' * لوH2 ، , قط' ا و $ د ( و ,( لC ف د$او %ط " " ، " " ، " ' ' " ر ا B*(2 * & ا ل$ * ا 'ھ ذ H ( أد مC ء <ا ھد( و @ و8 ل ط ا د ر ل وH ' ا ر اوأ د' ، ر/ ا ل (2<ا و ' C ا إ ل ةرC ا ث $ ن *- ل ء <ا نأ . " 1 " ل & ا ب ر *$ر : إ * & ن و B* ل ط ا رد ن B'دأ د$ @ ا د( ل$ار ث!C ر ل & ا ب ر م و تادر ا : إ B و<ا ' ا ن ر ' C ا ' ا B : * & ا م / ا * ا *$ر ل ط ا د' ر,ظ . ا ن إ ' C ا ' ( ار ا ' ا B : * , دو ا و 8 ' ا * & ا *$ر ر,ظ إ , ( و و رC أ وأ ن 'Cا ن B لو !C 2 * & 6 ' نأ ر ن ض( ب' & " ةر " B'( 52 اذھ ر و لو ا " ء & ةر ا 52 " وأ " ةر ا 52 بھذ . " ( ار ا ' ا ن ءاد ا : أد ل & ب ر 52 ل ط ا ا 5 2 ( ار ا ' ا اد B $ C C ا ' ا 52 ك ذ و ل & ا ةر ا م 5 ا ةد ( ا ل & ا أد و ط ا ، فرظ ا ، ت(' ا ، ل( ا . " 2 " ــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 -م 8 د $ س'أ . ،ق %&ر ص 145 2 ر سو2د . ق %&ر ، ص 76 .

ـــــ لو<ا ل ا ــــــــــــــــــــــ 5 & ا ل او ا و ل ا ةادأ -* ا ـــــــــــــــــــــــــ 3.1 -ا &و ا : -* ا <ا 52 -* ا 5ھ و عر ا و ت ا 52 ةد ب و ،H ' ا -* B 5ھ ل م/اد ا ط $ ا 52 ,( 5 ا B و<ا . " 1 " ، ص ر آ عو' ن ن و &ا ؤ -* 2 ـ ا ھروط فورظ , و , 8و و ص ا , " 2 " ّ ا و % & ا 52 ل ا ن در ا ن ث $ ف اذھ ح &' و @( ا * ا ا و و-* ا ب ار ا و تادر ا ن در ا * $ B* ف8و ل ا ن ا و 2ر ا و و$' ا ء ط <ا /! . -( وھ ذإ ل ا ل/ و مھأ ن -* ا ر @ ادH2 ةدد( @2ارطأ نأ و Cد$ س و * ا فارطأ ن ر ا -* ا ، د ا @ * و ا * ( ر و و ، @ ط $ ل ل $* لC ا دو ا B'( ا ن ر ( ك ذ و ،ل او ا @ و @2دھ وأ , -* ت 8ر و ت! اد و ت! ن " 3 " ر ا نو نأ ب& إ @&و ا ص * ' و, ر ا @ ب'& ب& و ل ( ا تار ( ا وأ ت $*ط ا ' 2و H ر A2 ر آ B'( ، ر ا ل تار ( ا ن رط ا ن و, نو نأ ب& ر ةدراو ا أ و ، ,* و ر ا @ّ&و ن 2 دو&و ن ، ر ا نو لد ا م, ا قو( د8 * * B'( ن رC أ " 4 " ـــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 G د (* . ق %&ر ، ص 63 . 2 ن & ور . يدو( ساو$ &ر . ح سور ن . ت & ا ،5' C ا ءز&، ] طد [ ؛ ا راد ص، ق 2< 131 . 3 ، ر ز ن ( ن ( ل ا و ظو ا ا ، ] طد [ ؛ ، ندر<ا ،% زو ا و ر '* ث د$ ا ب ا م* 2011 ص، 44 . 4 -،د $ ا د د ا ط ا د1 ا &ر و ا ل ا ط، 1 ر ، ث د$ ا 5( & ا ب ا ؛ ، 2003 . ص 44 .

ـــــ لو<ا ل ا ــــــــــــــــــــــ 5 & ا ل او ا و ل ا ةادأ -* ا ـــــــــــــــــــــــــ إ & س أ B* س ' ا ن ل ا د ( ذ إ ر أ 5 ا &رد* زو ر ا ن ز , ض( , ل ا ء * . ل ا ق $ نأ ن ,'ود و ل ! ير ا دو ( ا 5ھ زو ر ا ءاو @ ار أ إ و تار إ هذھ ت' ت * وأ تاء . ر ا هذھ 52 ارود ب(* -* ا و ـــــــــ إ و ت * و تاء $ . إ أ ن أ 5ھ ذ و ( ل/ ر ا هذھ نأ ك ذ ازو ر وأ ا ءاو -* ا B* ھرود د رط 52 ھد ' وأ , 8 ' و , (&ار وأ ھر ر$ و ھداد ا حر 52 وأ ,* د( و ا م ن ك ذ B* و ھر و ,'و إ د ا -* ا ب $ 5' ' ا ل B ن و & : " 1 " ا 5ظ * ا ل : ن ر ا ل ' * و ظ * ا , 2 مد 5 ا ل ا عاو'أ ل و & ا هذھ 52 ل د ' نو د8 ظ * ا اذھ، ل ا B إ ل ر ا @**$ 2 ،ل ا % $ B إ ل 2 8وط و ا ظ * ا -* ا نو د8و ، دو ا B'( ا م, @ و . تار ؤ ا و تارظ ' ا و ت 8 ' ا و تاود' ا و تار $ ا 52 عو' ا اذھ *C أ B*& و * ا , 2 مد 5 ا ل/ و ا *C أ ن و ، ھر و & ا ت! ا و ظ * ا -ھر و ر ر ا و ، و ا ف$ ا ت!& ا ب ا ، و ا . " 2 " ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 -د $ 5 ,2 -د . ا د1 ا ' ل ا و و " ص ص ،ق %&ر ، 35 -101 . 2 قر ط 5 * ا د $أ د ص ق %&ر ، 236 .