LEXICON
(saec. V ex. - saec. XI in.)
CONDITUM A FRANCISCO ARNALDI
MODERANTE
PASCHALI SMIRAGLIA
CURA ET STUDIO
ANTONII DE PRISCO
MICHAELIS DI MARCO
HUIC FASCICULO CONFICIENDO PRAEFUIT
IOHANNES POLARA
ADDENDA - SERIES ALTERA
FASCICULUS II
caballarius — covix
De Prisco (caballarius-compatienter) e da Michele Di Marco
(icompatriota-covix).
C
c a b a l l a r i u s - su b st. : G l . P h l o x . 207, 1, 28 -u s : KéXrjç, tju rc ú g .
c a b a l l a s - cav- P a u l. d ia c . Hist. Lang. 120, 21 : L e x R om . R a e t . 313, 4.
caberii - M o n . N ea p . A r c h . IV, a. 1019, 131, 14 in terris memorati -i (fort, perper. pro cabstri, i. e. castri; cf. ibid. 7 et 26) putheolani.
c a b il lis - v. A2 cavillis.
c a b lo - pronuntiare (M. W.) : L e x Rom. R a e t . 372, 12 quicumque ... in aruspices, qui aguria -ant, crediderint, capite puniantur.
c a b r o - v. A2 crabro. c a b s t r u m - v. A2 castrum. c a c a b a c e u s - -atius A n . e x d iv. 135, 2. c a c a b a t i u s - v. A2 cacabaceus. c a c a u t i c a - v. A2 calvatica. c a c e m p h a t o n - -enfa- inf. — G l . B e r .
367, 8 (poeta) geminavit sillabam ... apud nos cacenfa-n est.
c a c e n f a t o n - v. A2 cacemphaton. c a c ia - v e n a t io , ita l. caccia : C h r o n . Alt. 1 6 , 5 c o n s titu e r o n t u t ... c u m é q u ité s -a s b e s t ia r u m ... fa c e r e t. c a d a - v. A l cloacum. c a c o c t ic u s - v. Lx cacoeticus.
c a c o d o x i a - nota locut. redund. haere-
tica -a : A n a s t . A p o c r . Ep. 663 C IO bonum e s t ... haereticam -am publicare.
c a c o s m a c h u s -w .L x cacostomachus. c a c r i - v. Lx cachrys. c a c u c y m i a - v. Lx cacochymia. c a c u l a t u m - P a u l. d ia c . Fest. 40, 24 -um servitium. c a c u m b e a t - v. A2 cambio. c a d a v e r i n a s - cadaveri similis : R a th .
Prael. 196 C 10 senes ... in -is corporibus constituti.
c a d iv u s - gutta -a, epilepsia: R a th .
Prael. 168 C 10 cuiusdam divitis filius gutta, quam -am dicunt, laborabat : 169 B 2 libera, Deus, istum hominem ... a gutta -a.
c a d o - ind. praes. 3a pers. pi. -ent A n . e x d iv. 131,21, inf. praes. cecidere M o n . N eap. A r c h . IV, a. 1019, 130, 1. — Infaciem -ere, ital. cadere bocconi : A n a s t . Vita Bas. 301 C 1 consternad super visionem, -erunt in faciem, cum lacrymis glorificantes Domi num : P a s s . F irm . 129, 25 illa autem -ens in faciem in pavimentum et adoravit D.N.I.C. — Transi., sub deffinitionem -ere, sub
defini-done comprehend! : Boeth. Div. 8 8 6 A 5 mediae (scil. res) ... sub deffinitionem -ere possunt; in verbo -ere, blasphemare :
Ana st. Vita Bas. 307 A 12 furiosus est,
domine, et inindosus, et timui ne forte -eret in verbo. — Sensu leg., alci -ere, ei obve- nire : Mo n. Neap. Arc h. IV, a. 1016,2 (terra) nobis cecidit et pertinet de legatione dispo siti.
c a d u s - v .L x carduus.
c a e c it a s - ce- Lis. Sa c r. 9, 1,41.
c a e c u b u m - v. Lx quibiu.
c a e c u lt o - Pau l. d ia c. Fest. 39, 11 -are est caecos imitad: 54, 12 -ant: caecis proximi sunt oculorum acie obtusa.
c a e c u m e n - in imag., caligo: Rath.
Prael. 340 C 5 hoc diuturno iam multum fati- gatus -e, ipsum lucis datae perditae haesit paululum animo auctorem.
c a e c u s - ce- Le x Ro m. Raet. 430, 13: inf. — Acc. sing. mase, ce-o Cap. Aquil. 30, 5. — Transi., sensu spirit. : Pa s s. Re g. 749, 2, 67 Fili Patris unigenite, qui venisti -o sae- culo lumen dare ; seq. a cum ahi. : Ps. Greg.
Exp. 472 A 1 genus humanum ... -um cor a spirituali intellectu habet. — Dominica de
-o, rubr. liturg. : Lib. Sa c r. 48, 1,7 dominica de -o. Oratio super populum.
c a e d e s - ce- C h r o n . d u c . a. 603, 567, 7.
c a e d o - ce- B r e v . H ie r o s . 3, 89 : P e t r . sub d . Chron. 155, 27. — Capite -i, decollari : Ps. A m br. Gerv. 746 D 9 tunc comes Atasius iussit eum capite -i.
c a e d r u s - v. A2 cedrus. c a e la t o r - ce- G l . P h ilo x . 209, 2, 9. c a e la t u r a - ce- G l . P h ilo x . 209, 2, 10. c a e le b r it a s - v. A2 celebritas. c a e le b r o - v. Al et A2 celebro. c a e le b s - v.L x celebs. c á e le s - eoe- V e r c . in s c r . 6725, 4. c a e le s t is - v. Lx, A l et A2 celestis.
c a e lic o l a - nom. pl. -es G l . P h ilo x . 207, 1,7.
c a e lif l u u s - e caelo defluens, divinus:
Pau lin. Hymn. 133, 6 , 28 beatus Simeon -o
sanctoque plenus adfuit spiramine.
c a e lis t is - v. A2 celestis.
c a e lit u s - eoe- inf. — Divina volúntate :
An a st. Theod. Stud. 735 A 6 profectus est ad
civitatem ad quam -s vocabatur : Gump.
duci coe-s armati regimine studiosius gerun- tur. 1 c a e lo - ce- G l . P m lo x . 209, 2, 9. 2 c a e lo - v. A2 ícelo. c a e lu m - v. Lx, Al et A2 celum. c a e n a c u l a r iu s - v. A2 cenacularius. c a e n o b io l u m - v. A2 coenobiolum. c a e n o b iu m - v. A2 coenobium. c á e n o s - v. Al coenosus. c a e n o v i u m - v. Al coenobium. c a e n u s - v. Al coenum. c a e r e f o li u m - cerepul- G l . P h ilo x . 210, 1, 10. c a e r e u s - v. A2 cereus.
c a e r im o n ia - ce- P a u lin . Hymn. 133, 2,
6.
c a e r u lu s - caesul- G l . P h ilo x . 207,1,17.
c a e s t i c ill u s - v. A2 cesticillus.
c a e s t u s - v. A2 cestus.
c a e s u ll u s - P a u l. d ia c . Fest. 341, 6ravi- liae a ravis oculis, quemadmodum a caesiis -ae.
c a e s u lu s - v. A2 caerulus.
c a e s u r a - ce- G l . B e r . 385, 10.
c a e t e r u s (ce-) - acc. pl. masc. ce-is M o n . N eap . A r c h . I l , a. 930, 51, 8, abl. pl. masc.
ce-i inf. — Seq. gen. : C h r o n . A l t . 23, 7 ad domnum patriarcham consecratum fui, tam a ce-i episcoporum confratrum confirmatum.
— De -o, contra : B e r t . Barth. Lip. 40 F 19 quid ergo de -o faciunt ? Insaniunt contra sacrum illud corpus. V. et A2 ceterum.
c a c t u s - v. Lx et A l cetus.
c a l a m a u c u m - galerus( cf. DUC. s. v.
camelaucum et Lx s. v. camilaucium) : C a s s .
Hist. 409, 4 Eusebius ... exsilio deportatus ... habitu militari sumpto et -o caput operiens, Syriam peragrabat.
c a l a m is t r o - G l . P h ilo x . 207, 2 ,1 3 -at: TuapayKiaxpov (-oí) Kai eiç xò auXov (oöX-) auvTÍ0T|<nv xr\v KÓprjv.
c a l a m it a s - -li- G l . P h ilo x . 207, 2, 18.
c a l a m it h is - v. Lx calaminthis.
c a l a m u s - -us Mosaicus, de lege
Moysis : P a u lin . Hymn. 133,2,7 legis sacra- tae sanctis cerimoniis subiectus omnis -o Mosaico dignatur esse.
c a l a n d a e - v. A2 calendae.
c a l a s i s - P a u l. d ia c . Fest. 44, 28 -is: tunicae genus, quod Graeci KaXáaivov dicunt. Alii dicunt nodum esse tunicae muliebris, quo connexa circa cervicem tunica submittitur. c a l a t ia e ? - Gl. Ph l o x. 207, 2, 4 -ae: à v a i S e ï ç , a i a x p o ç ( - o ì ) arcò t o í> O e p p a í- v e a O a i (? ). c a l b a e - v. A2 galbae. c a l b a n u s - v. A l galbanum. c a l b a r i a - v. A2 calvaría. c a l c a r - v. A2 calpar.
c a l c a t e - presse : Boeth. Cath. syll. 830 D 11 si qua vero desini in Analyticis nostris -ius exprimemus.
c a l c e o l a r i a s - -ci- Mo n. Neap. Arc h. I 2, a. 952, 30, 5 : IV, a. 1020, 143, 23.
c a l c e r a d i g u m - pecunia pro calcéis comparandis sol venda ? (cf. M. W. s. v. cal-
ceaticum) : Rath. Opuse. 610 A 2 quod si voluerint eis non pro -o aliquid dare in ipso- rum sii potestate.
c a l c i a m e n t u m - acc. sing, -o M o n . N ea p . A r c h . I l , a . 938, 110, 6.
c a l c i n a s - y. Lx carcinus.
c a l c io l a r iu s - v. A2 calceolarius.
c a l c is t e r i u s - fort, calcestrerius, qui cal-
cestrum (v. Due.) adhibet in viis, mûris etc.
struendis, caementarius : M o n . N ea p . A r c h . I 1, a. 938, 113, 14 accepi ... hortum vestrum qui fuit quidem anastasii -i.
c a l c o - gerund, abl. -andum Mo n. Neap. Arc h. IV, a. 1019, 127, 6.
c a l c u l a d o - computado : Dio n. Ep. Pasch. 21 C 2 qui {scil. Aegyptii) -is prae omnibus gnari sunt: Ca s s. Var. 3 4 1 ,5 truti- natis omnibus et ad liquidum -e collecta diversarum specierum pretia subter affixi- mus.
c a l c u l o s a s - cauc- An. e x div. 141, 5 : 142, 22.
c a l c u l u s - cauc- An. e xdiv. 142, 30,
cau-col- 137, 2 . um, neutr. : Pa u l. d ia c. Hist. Lang. 63, 19 Dionisius ... pascale -um ... composuit. — Nota locut. fiscalis -i functio, tributum: Ca s s. Var. 56, 14 cognoscite ... nullum debere persolvere fiscalis -i functio- nem. c a l e d u s - v. A2 calidus. c a l e n d a e - -lan- Gl. Ph ilo x. 206, 2, 33, -eud- Cl u s. in s c r. 2545, 4. c a l e r -w .L x color. c a l e u d a e - v. A2 calendae. c a l i c a t a s - Pa u l. d ia c. Fest. 41, 48 -a aedificia, calce polita.
c a l i c u l u s - atramentarium : Ca s s. Var. 350, 20 eo {scil. comiculario) ministrante
-um scripsimus inempti, quod magnis pretiis optabatur implen.
c a l i c u s - v .L x colicus.
c a l i d a s - -II- Lex Ro m. Raet. 407, 4, -le-
A n . e xdiv. 140, 9. — Nom. pl. -aes A n . ex div. 131,27. — Inflammans, in med. : A n . ex div. 149, 12 pinorum núcleos -issimi sunt,
c a l im it a s - v. A2 calamitas.
c a l i p t r a - Pa u l. d ia c. Fest. 41, 9 -a genus est vestimenti, quo capita operiebant.
c a l i x - ka- in f. — Acc. s in g , ka-e M o n . Neap. Ar c h. II, a. 9 8 5 , 5 1 , 14.
c a l l a u d o - v. Lx collaudo.
1 c a l lid u s - v. A2 calidus.
2 c a l lid u s - -us hostis, e p ith . d ia b o li: Io h. XII 1 0 2 8 A 8 n e ... -i h o s t is in v id ia o b d e s id ia m in d e f ìc ie n t e r su b rip ia t.
c a l lim - v. A2 clam.
c a l o , nis - Pa u l. d ia c. Fest. 40, 25 -es : calcei ex Ugno facti.
c a l o r - abl. sing, -em A n . e x div. 135, 13. — In med.: A n . e x div. 149, 18 dactali habent aliquid -is. — Transi., de amore Dei :
E n n . Hymn. 14, 68 hic fontis ignem ne- sciens, -e fervebat Dei : Rath. Prael. 256 C 1 post arborem a -e eius, cum non possis ab- sconsus, ab eo scilicet corrigendas invenia- ris.
c a l p a r - -Icar G l . Philox. 207, 2, 28, -er inf. — G l . Philox. 207, 2, 30 -er : oîvoç èv Ovaia : Pa u l. d ia c. Fest. 57, 17 -r : vinum novum, quod ex dolio demitur sacrifìcii causa, antequam gustetur.
c a l p e r - v. A2 calpar.
c a l p o (-or ?) - v. A2 calvo.
c a l t u d i a - G l . Philox. 207, 1, 23 -a: éopxf|.
c a l u m n i a - culpa, vitium: Rath. Prael. 201 A l l admiratio enim ista non est causa ignorantiae, sed nota -ae. — In form, vendi- tionis : Mo n. Neap. Ar c h. IV, a. 1 0 1 1 , 4 4 , 13
tradidi tibi ... ad abendum et semper possi- dendum sine omnem -am.
c a l u m n i a d o - Pa u l. d ia c. Fest. 39, 26 cavillatio est iocosa -o.
c a l u m n i a t o r - -ur Le x Ro m. Ra et. 4 1 5 , 9 .
c a l u m n i a t u r - v. A2 calumniator.
c a l u m n i o r - act. Io h. viii 238, 15. —
Calumniando dicere : Rath. Prael. 229 B 2 -aris ea, quae de sanctis scripta sunt, ad nos, qui longe infra pedes eorum iacemus.
c a l v a r í a - -Iba- Gl. Philox. 207, 1, 22.
c a l v a t ic a - cacaut- inf. — Gl. Philox.
206, 2, 29 cacaut-a : e îÔoçÇœvr|ç.
c a lv o - -Ip- Gl. Philox. 207, 2, 20. 1 c a l x - Paul. dia c. Fest. 41, 48 -es ampullae plumbeae.
2 c a l x - transi, finis : Rath. Prael. 335 A 1 ut pertentes, utrum hoc ... ad -em perdu- cere valeas optimae perfections.
c a m a l e ó n - v. A2 chamaeleon. c a m a r a - v. Lx et A2 camera. c a m a r a r iu s - v. A2 camerarius. c a m b a r o s - v. Lx cammarus. c a m b e o - v. A2 cambio. c a m b ia d o - permutado: Mo n. Neap. Arch. II, a. 982, 12, 25 per hec nostra -e in cambium recepimus ... a vos ... tribus petie de terre.
c a m b io - cacumbeat pro cambiai G l.
Philox. 208, 1,7.
c a m b iu m - permutado : Mo n. Neap. Arch. IV, a. 1010, 42, 7 terra que tultum per -um habet de dicto Stefano.
c a m e l iu s - abl. sing, -lis inf. — Gr. yapf|Xioç : Pau l. d iac. Fest. 55,19 -lis virgi- nibus supplicare nupturae solitae erant.
c a m e r a - -mma- inf., -ma- inf. — Gen. pi. -erum Ca s s. Var. 205, 1. — Pa u l. diac.
Fest. 3 8 ,1 4 -mara et camuri boves a curva- done ex Graeco dicuntur. — Conclave :
Mo n. Neap. Arch. I 2, a. 965, 144, 8 -mmara antiquam qui est supra inferiore cellareum ; cella thesauraria : Rath. Prael. 307 C 3 exquiritur ... cuius arca cumulador, -ave for- tior, donis sit repletion
c a m e r a r iu s - -ma- inf. — De ministeria- libus regum vel imperatorum : Lex Rom. Raet. 442, 30 si quis de senioribus quinqué ministribus occiderit, id sunt -ma-us, buti- glarius, senescalcus, iudicem publicum, comestabulum ... ad CXX solidos fiat recon- pensatus.
c a m e r a t u s - transi, multum elaboratus :
Ca s s. Hist. 5, 26 decertator autem positus ...
non -o eloquio caperis.
c a m i llu m - Pau l. dia c. Fest. 55, 25 cumeram vocabant antiqui vas quoddam, quod opertum in nuptiis ferebant, in quo erant nubentis utensilia, quod et -um dice- bant, eo quod sacrorum ministrum Káapi- Xov appellabant.
c a m i s i a - Pau l. d ia c. Fest. 407, 7 suppa- rus vestimentum puellare lineum, quod et subucula, id est -a, dicitur.
c a m m a r a - v. A 1 et A2 camera.
c a m m o r o n - v. Lx cammaron.
c a m p a g li - v. A l compagii.
c a m p a n a - ka- Mo n. Neap. Arch. IV, a.
1016, 103, 12.
C a m p a n ia - Gl. Philox. 2 0 8 , 1, 13 - a : T i a i Ô Î a Ç (7 T 8 Ô - ) .
c a m p e n s is - -pes- inf. — -pese, subst., campus : Mo n. Neap. Ar c h. IV, a. 1021, 157, 13 alia (scil. petia) est -pese et est iusta ilia padule et illu ponte de memorato loco Acerre.
c a m p e s a r i u s - gen. pl. -is inf. — Fort.
campsorius (v. M. W.), campsarius (v.
Duc.), nummularius : Mo n. Neap. Arc h. I 2, a. 974, 231, 15 (terra) h a b et... ex alio capite parte septemtrionis terra sergii. et theodori germanis -is. c a m p e s is ■ v. A 1 et A2 campensis. c a m p h io - -pi- Conco rd. 241, 36. c a m p io - v. A2 camphio. c a m p r a r e ? - Mo n. Neap. Arch. II, a. 982, 30, 10 et q u a n tu m intrat p er ip s a r e g ia c o m m u n e da fo re d e la titu d in e q u a n tu m ip s a r e g ia c o m m u n is d e fo re e s s e v id etu r in tu s se . -a re s e d eb ea t ad ib s a re g ia su a q u i in trat in ib s o c e lla r e o s u o q u i ib i e s t a parte s e p te n - trio n is.
cam pus - ha- Mo n. Neap. Arc h. I 2, a.
969, 173, 8: IV, a. 1011, 51, 13. — Sing.,
n o m . -urn Mo n. Neap. Arch. 1 2, a. 946, 155, 3, -u I 1, a. 957, 96, 13, ab l. -u I 1, a. 957, 139, 3 ; p l., n o m . -oras Mo n. Neap. Arc h. I 1, a. 937, 95, 8, ab l. -eres IV, a. 1015, 75, 14.
— In -o viventium, in ter v iv e n t e s : Rath. P ra el. 210 A 5 q u i ad h o c ta n tu m s in g u la r e n iter is fa s tig iu m ... e x e r c e r e p riu s c o m m u n i- ter in - o v iv e n tiu m .
c a m v a r u s - v. Lx cammarus.
c a n a li c o la - Pa u l. d iac. Fest. 40, 3 -ae forenses homines pauperes dicti, quod circa canales fori consistèrent.
c a n c e lla , c a n c e lla e - v. Lx et A2 can
celli.
c a n c e lla r i u s - scrib a : L e x R om . R a e t . 305, 10 o m n e s in d ic e s scia n t, u t d e a lia r e g io n e n e c d o m e s tic u m n e c c o n s ilia - riu m n e c -urn s in e c o n s e n s u d e s u o s p a tría n o s r e cip ere d eb ea t.
c a n c e lli - acc., sing, -u Mo n. Neap. Arc h. I 2, a. 950, 10, 16, pl. -a Mo n. Neap. Arc h. I 2, a. 955, 37, 22 ; nom. pi. -ae Brev.
Hieros. 110, 36. — De dignitate cancellarli :
C a s s . Var. 335, 14 hoc igitur laudabile praeiudicium ... -orum tibi decus attribuii ;
-os agere, cancellarium esse : C a s s . Inst. 56, 22 Marcellinus Illyricianus, qui adhuc patri- cii Iustiniani fertur egisse -os.
c a n c e llo s u s - cancellis instructus : C a s s .
Var. 169, 23 in patenti area -is se portibus occulentes.
c a n c e r - P a u l. d ia c . Fest. 40, 8 -i dice- bantur ab antiquis, qui nunc per diminutio- nem cancelli.
c a n c o l u s - v .L x calculus.
c a n c r a r i u m - G l . P l a c . 16, 1, 2 cancri aestus melius dicitur quam Kpuoç ; -um enim putet quasi putescat ipse cancer,
c a n c r e iu s - v. Lx cancrosus.
c a n c r i - v. Lx cachrys.
c a n c r u s - v. Lx cancer.
c a n d e l a b r u m - genus lampadis: C a s s .
Hist. 6 ,6 1 fertur autem tibi ad eorum scien- tiam ministrare -um arte mechanica factum et sponte fundens oleum in lucernam.
c a n d i d a t i o - candor : R a t h . Prael. 213 B 12 Libanus -o interpretatur.
c a n d id a t u s - transi., de martyribus : Lib. S a c r . 178, 2, 10 splendei ... campus de -a turba infantum ... pro Christo occisa.
c a n d id u lu s - purus, in imag. : P a u lin .
Hymn. 131,38, 149 sálvete, flores martyrum -i.
c a n d o r - acc. sing, -um A n . e x div. 134,
20. c a n d y s - G l . P l a c . 17,2, 1 -s (icàvôuç) : vestís regia. c a n e b u s -w .L x caro. c a n e n t a s - P a u l. d ia c . Fest. 40, 11 -as capitis ornamenta. c a n e p h o r o s - -nifera- inf. — P a u l. d ia c .
Fest. 57, 8 -nifera mulier appellatur, quae fert canuam, id est qualum, quod est cistae genus.
c a n g u n c t u s - v. A l coniunctus.
c a n i c a p i t u s - gr. KuvoKÉcpa^oç, cynoce- phalus : Ios. F l . Apion. 57, 15 rex ... bovem et hircum et crocodillos et -os volebat inspi- cere.
c a n i c i e s - v. A l etA 2 canities.
c a n i f e r a - v. A2 canephoros.
c a n i n u s - fronte -o, insolenter : R a th .
Prael. 289 C 12 impudentia et fronte -o de non concesso quasi concesso gloriatur talento.
c a n is - nom. sing, -es Lex Rom. Ra et. 418, 22. — In imag., de episcopis :
Rath. Prael. 271 B 6 cum sint -es ad hoc Domini praepositi ovib u s,... obmutuerint.
c a n it i e s - -ici- Sa c r. Gel. 8 3 , 8 : Gump.
Vene. 222, 3.
c a n n a b u s , c a n n e p a - v. Lx cannabis.
c a n n o n - v. A l etA 2 canon.
c a n o - ka- Mo n. Neap. Ar c h. IV, a. 1003, 18,21. — De missa sollemni: An a st. Vita Bas. 306 C 7 praecepit presbytero ut missas -eret : Mo n. Neap. Ar c h. I 1, a. 939, 115, 21 in quinta ferie exinde -ere debeatis missa una.
canon - ka- Io h. viii238, 15 : Leoa b.
Hug. 688, 20, cann- Le x Ro m. Ra et. 442, 2. — Prex canonica in missa : Sa c r. Ge l. 234, 12 cotidianis diebus ad missam cum -e :
Or d. Ro m. 138, 2 surgit pontifex solus et intrat in -em.
c a n o n ic a r ia - officium canonicariorum :
Ca s s. Var. 8 4 , 5 ut ... secundum -ae fidem
tempora debeas constituía compiere.
c a n o n ic a r iu s - qui publicum canonem exigit: Ca s s. Var. 3 5 1 , 2 2 Iohanni -o Tu- sciae.
c a n o n ic e - -ae Io h. viii52, 25 : Leoa b.
Hug. 686, 2. — Secundum cánones Eccle- siae : Co n c. Ro m. 826, 565, 5 ut episcopus extra propriam parroechiam ultra -e statutis diebus non consistât: An a st. Vita Ioh. El. 503, 2 ,4 hos (scil. clericos) excommunicavit -e per aliquot dies : Io h. xii1018 B 13 cunc-
taque ... concedimus ... -e disponenda.
c a n ó n i c a s - ka- Io h. viii 5 2 , 2 5 . — Adi., de Ecclesiae legibus: Ep. La n g. 701, 6 -a despiciens statuta : Co n c. Ro m. 8 2 6 , 5 6 5 , 2
de custodienda regula -a in electione et ordi n a ta n e episcoporum ; missa -a, rubr. liturg. :
Lib. Sac r. 9 2 , 2 , 33 in Christi nomine incipit missa -a. — Subst., clericus : Rath. Prael. 313 A 13 -us si diceris, vide ne a canonibus devies sanctis.
c a n t a b ili s - praedicandus : C a s s . Var.
2 3 9 , 4 Gensimundus ille toto orbe -is.
c a n t a t ic a -w .L x cantatita.
c a n t a t o r i u m - liber ad usum cantoris :
Or d. Ro m. 1 3 0 , 15 cantor cum -o adscendit et dicit responsum.
c a n t e m o s - in -s, rubr. liturg. : L ib. S a c r .
1 70,1,43 incipiunt or. matutinales die domi nico : In -s.
c a n t il e n a - de cantu ecclesiatico : Steph. IV 922 A 14 sub ea videlicet ratione ut quando -am perficitis in ... monasterio, ... centum Kirie eleison exclamare studeatis.
1 c a n t o - de missa sollemni : Ra th.
Opuse. 559 B l l nullus extra ecclesiam per domos aut in locis non consecratis missam -et.
2 c a n t o , nis - acc. sing, -einf. — Angu las : Mo n. Neap. Arc h. I 2, a. 949, 7, 9 -e ... conciare deveamus.
c a n t o r - cantor ecclesiasticus : Or d. Ro m. 130, 15 -r cum cantatorio adscendit et dicit responsum.
c a n t u s - acc. pl. -oras Mo n. Neap. Arch.
II, a. 982, 29, 28 ( Alm aVIII, pp. 5 ss.).
c a n n a - Paul. d ia c. Fest. 57, 9 canifera mulier appellatur, quae fert -am, id est qua- lum, quod est cistae genus.
c a n u m - gr. k u v o u v : Pau l. diac.
Fest. 40, 5 -a dicunt Graeci, nos canistra et per deminutionem canistella.
c a p a n n a - -pp- inf. — Gl. Ber. 356, 5 proseucha dicitur casula pauperis, videlicet capp-a. c a p a x - -tior Lib. Sac r. 33, 2, 27. c a p e r a t u s - -erra- Pau l. d ia c. Fest. 41, 27. c a p e r r a t u s - v. A2 caperatus. c a p e s c o - v. Al et A2 capesso. c a p e s s o - -esc- Io h. viii31,39.
c a p id u lu m - Pa u l. dia c. Fest. 42, 6 -um genus vestimenti.
c a p illa r i^ - Paul. dia c. Fest. 50,12 capil- latam vel -em arborem dicebant, in qua capillum tonsum suspendebant.
c a p il la t u r a - tonsura capillorum : Sacr. Greg. 126,21 oratio ad -am.
c a p il la t u s - apud barbaros, viri nobiles :
Ca s s. Var. 136,21 universis provincialibus et
-is defensoribus et curialibus Sciscia vel Savia consistentibus Theodericus rex.
c a p io - pf. thema caep- Gl. Philox. 207, 1, 3: Ka l. Leo n. 340, 8. — Pa u l. diac.
Fest. 57, 4 -tus locus dicitur ad sacrifican- dum legitime constitutus. — Movere : Ca s s.
Var. 49, 10 ipse quoque annus ... quadrifaria se diversitate componit, nec desiderium -eret, si novitatis gratiam non haberet. —
Partem -ere, participem esse : Ca s s. Inst. 95, 18 participium est pars orationis dicta quod partem -at nominis, partem verbi.
c a p is - P a u l. d ia c . Fest. 42, 1 -s poculi genus, dictum a capiendo.
c a p is t r u m - acc. pi. -os C o n c o r d . 272,
4 6 .
c a p it a l is - P a u l. d ia c . Fest. 57, 14 -is lucus, ubi, si quid violatum est, caput viola to rs expiatur. — Praecipuus : R a th . Prael. 251 A 9 est sedes universalis, principalis, -is, quia ipsis capitibus Ecclesiae insignis. is sententia, poena mortis : P a ss. C y r . 6, 2, 1 (praefectus) iussit eum ... -em subire senten- tiam.
c a p it a n e u s - -ni- inf. — Gravis: L e x R om . R a e t . 337, 22 si vero maritus ipsa -nia crimina ad suam uxorem probare potuerit : 383, 22 si exactores publici a populo accu sati fuerint u t ... aliquid -nia mala fecissent.
c a p it a n iu s - v. A l etA2 capitaneus.
c a p it a r iu m - P a u l. d ia c . Fest. 57, 14 -um aes, quod capi potest.
c a p it u la r is - praecipuus : C a s s . Hist. 206, 2 quae sunt -ia, non est incongruum breviter explanare. e, subst., index
capi-tum : Cap. A q u il. 3 in nomine Domini incipit -e Evangelii.
c a p it u la r it e r - ka- Ion. vm 6 0 , 12. — Capitulatim: Ios. Fl. Apion. 4 0 , 15 ex quo volo -r unum eorum, quae ab eo sunt dicta, percurrere.
e a p it u la r iu m - G l . P h ilo x . 208, 1, 33 -is : T o iç àoTpayaXioKoiç t o u %apTou.
c a p it u la r iu s - fort, exactor : C a s s . Var. 315, 5 macollarlos, vinarios, -os horreario- rum et tabernariorum, fenerarios ... sic ser- vari desideramus.
c a p it u la t i m - ka- Ion. vm 190, 1.
c a p it u lu m - ka- Ion. vm 76, 24: Cap. V ir c e b . 297, 2. — Capitulorum tituli : P a u l, d ia c . Hist. Lang. 47, 23 expliciunt -a. — Regum statuta : P a u l. d ia c . Hist. Lang. 155, 8 hie in edicto, quod Rothari rex composue- rat, aliqua -a legis adiecit : M o n . N eap . A r c h .
II, a. 982, 32, 16 sicut continet in lege nostra Langobardorum in -um Rotharii regis. — Consessus monasticus: R a th . Prael. 315 B 15 rogavit me abbas, ut in festivitate sancti Stephani in -o sororum venirem. — Quae stio : A n a s t . Vita loh. El. 504, 1,41 alii qui dam suggerebant mihi quod deceptus fuerim in -o.
c a p n e u s , c a p n io n - v. Lx capnias.
c a p p a n n a - v. A2 capanna.
c a p p a r , c a p p a r a - v. Lx capparis.
c a p p e - avis praedatoria, ital. falco :
Rath. Prael. 292 B 6 -o praepetem librai volatum, accipiter raucisonam praeripit gruem.
c a p r a - Pa u l. d ia c. Fest. 42, 8 -ae dictae, quod omne virgultum carpant, sive a crepitìi crunim. Unde et crepas eas prisci dixerunt.
c a p r e f i c u s - v. A2 caprificus.
c a p r i f ic u s - -ref- Gl. Ph ilox. 208, 2, 2.
c a p r u n c u l u m - Pa u l. d ia c. Fest. 42, 13 -um vas fictile.
c a p s a - feretrum : Ch r o n. Alt. 18, 25 ab Veneticis negociatoribus in -a eius corpus deductus est.
c a p s o - v. Lx et A2 casso.
c a p t a d o - captivitas : G l . P h il o x . 208, 2, 3 -o :... a i x p a X œ a i a .
c a p t i o - praeda : Ca s s. Var. 36, 6 nec indigent alieno labore vivere, quos -o potest propria satiare : Pe tr. s u b d. Iul. 882, 20 non dedisti nos in -em et opprobrium inimico- rum.
c a p t i v a t i o - captivitas: Ca s s. Var. 317, 31 templando solum cautus semper incedit (elephas), retinens initio -is suae fuisse sibi noxiam ruinam.
c a p t iv o - transi., sensu mor., in malam partem : Ca s s. Var. 360, 8 per dulcedinem superai (avaritia) quos amara deceptione -at.
c a p t i v o s - transi., sensu mor. : Lib. Sa c r.
12, 1, 44 ut oratio -a peccatis, quae inimico impediente fuscatur, vultus tui candore pur- getur ; nota locut. : Lis. Sa c r. 81, 2, 14 in alta caelorum potenter ascendeos (Christus) captivitatem nostram sua duxit virtute -am.
a, subst., mulier quae bello capta est:
los. F l . Apion. 100, 22 non enim ad -as accedunt alienigenarum consortia formi- dantes. c a p t o r - Pa u l. d ia c. Fest. 91, 15 hostica- pas hostium -r. c a p t u s - expugnado: Pa u l. d ia c. Hist. Lang. 115, 19 de -u Cremonae. c a p u d - v. A l et A2 caput. c a p u l l o - v. A2 capulo.
c a p u l o - -II- inf. — Caedere : Lex Ro m.
Ra e t. 380, 21 linguas ipsorum {scil. delato-
rum) per secutores -llentur.
c a p u l u s - nom. -um inf. — Pa u l. d ia c.
Fest. 53, 26 -um et manubrium gladii voca- tur et id, quo mortui efferuntur, utrumque a capiendo dictum.
c a p u t (-d) - ka- G l . P l a c . 26, 1, 31, cha-
M o n . N ea p . A r c h . I 2, a. 979, 271, 19 : II, a. 982, 17, 10, -pe- M e d i o l. in s c r . 6275, 7. — Sing., gen. -es A n . e x div. 139, 5, -i K a l . B o n . 354, 37, acc. -e M o n . N ea p . A r c h . I 1, a. 944, 148,4, abl. -t M a r t . H ie r . 123, 1, 16 : inf., -pu M o n . N ea p . A r c h . I 1, a. 939, 115, 7, -em IV, a. 1014, 72, 2. — Mase. gen. :
B r e v . H ie r o s . 110, 47 missorius ubi portatus fuit -t Iohannis Baptiste. — P a u l. d ia c.
Fest. 53, 12 -a deorum appellabantur fasci culi facti ex verberibus. — In -e alcis ope-
rari, per eum operari : B e n . Mir. Cyr. 336, 2, 15 in -e martyris Christi ... potentialiter et ineffabiliter operatus est Dominus. — -e
caedi, decollari : Ps. A m b r . Gerv. 745 D 9 tunc comes Astasius iussit eum -e caedi. —
Per -t, sensu distribut. : C o n c o r d . 274, 7 habeat pro presura de ipso servo per -d solid. 2. — De Christo, in imag. : S te p h . rv 795 C 8 humani generis hostis membra Ecclesiae tentare aggreditur, qui -t ipsum ... tentare non dubitavit ; Romano pontífice : S te p h . iv
790 A 9 o sacrum et venerandum -t : Io h . x ii
1014 D 9 totius Christianitatis post Domi num -t effecti non aliquo privilegio umano. — Initium, sensu temp. : Cap. F u ld . 439, 10 lectio in -t quadragesime. V. et Lx capud.
c a q u i l l u s ? - G l . P h il o x . 2 0 7 , 1, 3 5 -us : àexôç.
carabus - naviculae genus, in imag. :
R a t h . Prael. 285 C 5 mirari forte aliquem contingat, cum tricipiti voluminum lintre contiguos proposuerimus aestus tentare, qua de re ... subierimus -urn.
carbasus - -va- inf. — G l . P l a c . 1 6 , 2,
17 -vasa ... per U scribi oportet.
c a r b o n a ia , C a r b o n a r a - v. Lx carbona
ria.
carbonarias - a c c . sing. ? -ru M o n .
N ea p . A r c h . II, a. 9 8 8 , 7 8 , 3.
carbunclos - w. Lx carbunculus. carbúnculos - -reu- inf. — Acc. pi. -us
A n . e x d iv. 1 4 3 , 2 2 , -reu-as 1 4 6 , 6 .
carceralis - custodia -is, career : Gump.
Vene. 222, 33 quidam ... in similem -is cu- stodiae p o en am ... intruditur.
carcerarius - subst., carceris custos : Ps.
A m b r. Cantian. 4 2 9 B 3 data pecunia -is, per totam noctem ibi morati sunt.
carcineton - v .L x carcinethron.
cardellus - G l . P h il o x . 2 0 7 , 1, 3 5 -us:
àCTTpayaHvoç.
c a r d in a li« - g- Chron. Alt. 1 2 , 3 3 . —
Princeps -is, tit. comitiacorum principi tri-
butus : Ca s s. Var. 2 1 8 , 2 5 quia principem -em obsequiis nostris deesse non patimur.
c a r e - cha- Ps. Gr eg. Exp. 4 7 6 B 13 : inf. — Libenter : Rath. Prael. 2 9 1 B 7 impúdicos quam verecundos, mimos charius amplec- tuntur quam monachos.
c a r e u n c u l u s - v. A2 carbunculus.
c a r io p h a l u m - v. A2 caryophyllon.
c a r is a - -ss- inf. — Gl. Philox. 208, 2, 14 -a: pauXiŒTiiç, Ttopvoßomcog; Paul,
dia c. Fest. 3 8 , 18 -ssam apud Lucilium (1129) vafrum significai,
c a r is m a - v. A2 charisma.
c a r is s a - v. A2 carisa.
c a r it a s - ka- Io h. viii50, 2 : al. — Nom.
sing, -em Mo n. Neap. Arc h. I 2, a. 959, 69, 19. — Hon. tit. : Leoa b. Hug. 686, 1 post- quam vestrae -i legatura nostrum ... direxi- mus. — In form, interiectionis, ironice:
Anast. Vita Ioh. El. 509, 1, 60 dixit ad eum hilari vultu : Fac -em fili Trofie. Aestimas quod in ventate dixerim tibi fratribus huius- cemodi dare ? Crede mihi, per iocum dixi tibi dare.
c a r it a t iv o s - cha- Rath. Prael. 2 9 1 C 8. — Benevolus : Vita Le u c. 6 7 3 , 6 , 2 Theodo sius ... cum Beneventano Principe -am inie- rat amicitiam ; caritate motus : Gum p. Vene.
2 1 5 , 3 6 imbecillitale ... lassantes -o visitavit solacio.
c a r m e n - sacrum -n, de sacra Scriptura :
Sac r. Gel. 1 2 2 , 2 4 per Moysen ... nos quoque modulatione sacri -is erudisti: Lib.
Sa c r. 3 0 , 1, 5 6 meruit (virgo) ... te verum
summumque Deum sacro -e concinere.
c a r m e n t a l ia - Gl. Philox. 2 0 7 , 1 , 3 5 -a: upvoX óyta.
c a r m i n u l u m - parvum carmen : Petr. Pis. Gramm. 1 6 0 , 17 littera ... appellatur adulescentula, cum poetica metra per ver- suum -a sufflat.
c a m a l i s - de nomine, opponitur nomini
spirituali (cf. A l nomen) vel secundum fidem : Pa s s. Rest. 12 A 1 si vero -e requiris nomen meum, Restitutus dicor ; si autem secundum fidem meam, Christianus sum:
Pa s s. Hil. 4 1 9 D 7 nomine -i Tatianus vocor,
spirituali vero C hristianus. e commer cium, de Christi incamatione: Sa c r. Gel. 1 2 , 1 6 Deus ... fac quaesumus nos eius (scil.
Christi) perpetua divinitate munire, cuius sumus -i commercio reparati.
c a m a l i t e r - transí, ad verbum : Ps.
Greg. In I Reg. 163 A 14 -r scientiam legis accipiunt.
c a r n e u s - nota locutt. -a claustra, -um
domicilium, de corpore : L ib. Sacr. 132, 1, 43 -a relinquens claustra, cadesti choro iun- gitur laeta (Eufymia) : Gump. Vene. 220, 48 anima ... -i clausura dom icilii... exuta.
c a m i g e r - corpore praeditus : Ca s s.
Hist. 398, 2 confìtemur ... a semet ipso Deum existentem -um et hominem deiferum.
c a m o s u s - nom. pi. fern, -a An. exdiv.
148, 7.
c a r o - vestís -is, de hominum corpore :
En n. Hymn. 5 , 19 in veste -is abditus; de corpore Christi : Ana st. Vita Bas. 3 0 1 D 9
communicantibus omnibus ... data est ei in ventate -o.
c a r o e n u m - acc. sing, -im Gl. Pla c. 16, 2,3.
c a r o e o p h i lu m - v. A2 caryophyllon.
c a r p e n t a r i u s - -to- inf. — Artifex ligna rias, ital. carpentiere : Mo n. Neap. Ar c h. I 2, a. 956, 43, 9 venum dedi... terra ... quomodo mihi et at quidem Sergio -torio ... obvenit : IV, a. 1003, 11,29 Lupo presbitero filio ... Sergii -i.
c a r p e n t o r i u s - v. A2 carpentarius.
c á r p e n o s - v. Al carpinus.
c a r p i e s - Gl. Philox. 2 0 7 , 2 , 3 4 - s : pUTtttpÔÇ 7TÔKOÇ.
c a r p o - transi, iter -ere, in imag. : Pa u l,
d iac. Hist. Lang. 80, 21 haec (scil. gesta
sanctorum) mostrant -ere lucís iter. — Reprehendere : Rath. Prael. 164 D 4 ne more Pharisaico, dum vehementer -imus, despera- tionem emendationis incutere videamur.
c a r p u s - v. Lx carpos.
c a r r a d a - \ . L x carrarius.
c a r r a d a s - ad ì, de loco qua carrus vehi potest : Mo n. Neap. Arch. II, a. 988, 81, 13 ecclesia ... situm in vico -o . a, subst., via
q u a carrus v e h i p o te s t : Mo n. Neap. Ar c h.
IV, a. 1005, 25, 13 d e a lio la tere e s t -a c o m u n e : IV, a. 1021,151, 8 p arte s e p te n tr io - n is e s t ... -a p rop ria e x ip s u m fu n d u m . V. e t
A l carrara.
c a r r u s - ka- Chron. Alt. 15, 17.
c a r t a (cha-) - -th- inf. — Gl. Be r. 372, 2 -tha dicitur a cartino oppido. — Decretum principis : Ca s s. Var. 21,3 honores ergo quos
sumís ex cha-is, redde de meritis. — Pactio :
C a r tm . 596, 1, 1 habes pretium iuxta -am ? — Nuptiarum pactum : R a t h . Prael. 195 C 1 pactum autem et sacramentum, sponsalia vel tabulas, sive cha-as dico, quibus invicem insolubiliter confoederantur praesente ... Deo.
c a r t h a - v. A2 carta.
c a r t i c in e u s - v. A l carticinus.
c a r t o l a (cha-) - acc. sing, cha-a M o n . N ea p . A r c h . 1 1, a. 916, 19, 10, acc. pl. cha-e I 1, a. 941, 123, 11, cha-is I 1, a. 937, 102, 12, cha-es I 2, a. 970, 191, 3, abl. pi. cha-es IV, a. 1016, 100, 7. — Nota locut. salutifera
-a : M o n . N ea p . A r c h . II, a. 982, 3 1 ,4 saluti fera cha-a memorati secretarii ... ecclesie Sánete Marie ; de bonis ecclesiae sive congregationis ecclesiasticae : 1 2, a. 960, 81, 16 distribuant ... tare unum ad Sparanum compatri meo tare unum in cha-a ecclesie sancii Nikolaus: I 2, a. 974, 230, 15 cohe rente ivi memorata terra ... terras congrega tionis sacerdotum cha-as ecclesiae sancii Iohanni in c o rte . ae, pl., matricula
mor-tuorum : M o n . N ea p . A r c h . I 2, 964, 116, 19 (ygumenus) abeat sivi ex eos solidos duos et scribant nomini meo in sacros dypticos ipsius monasterii et in quantum potuerit ponat me in cha-is Sancii Thome et in cha-is Sancii Archangeli ad Signa.
c a r t u l a r iu s - charto- P a u l. d ia c . Hist. Lang. 70, 8 : Io h . viii 271,1.
1 c a r u s - cha- D io n . Coll. 238 A 3 : Ps.
G r e g . Exp. 516 D 6, ka- C a s s . Inst. 5, 3 : Ep. L a n g . 698, 10 : Io h . v iii 29, 22.
2 c a r u s - v. Lx caro.
c a r v a s u s - v. A2 carbasus.
c a r y o p h y ll o n - -roeophilum inf.,
-rio-phalum inf. — G l . P l a c . 1 6 ,2 ,2 -roeophi lum sic scribimus, quod vulgo -riophalum dicunt.
c a s a - -ss- C o n c o r d . 242, 41. — Acc. sing, -a L e x R om . R a e t . 441, 10. — P a u l, d ia c . Fest. 41, 16 -a a cavatione dicta. — Domus : M o n . N ea p . A r c h . II, a. 982, 28, 15 tradidimus vobis ... portione nostra de ... -a commune. — Familia : M o n . N ea p . A r c h . I 2, a. 968, 163,4 tu et omnibus masculis de -a tua gratis ibi vendemniare ... debeatis. — Nota locut. Yassallus domnicus de -a : L e x R om . R a e t . 442, 34 si vassallum domnicum de -a sine ministerio ... fuit.
casalicellum - p a r v u s c a s a lis : M o n . N ea p . A r c h . IV, a. 1014, 6 8 , 14 -u m q u o d e s t ad e g u a le m e n s u r a c u m m em o r a ta terra m ea .
casaliculus - parvus casalis : S te p h . iv
976 C 14 confirmamus ... casalem Scandilia- num per uncías VIII, necnon et -um, qui nominatur AntiquuS.
casalinus - -a, subst. fern. : Ion. xii 1023,
A 5 -as duas, unam in Pedica ... et aliam in Campo Majore : M o n . N ea p . A r c h . IV, a.
1003, 11. 18 trasenda qui pergit at -as de memorato loco. casalis - -ss- Io h . x ii 1031, B 5. — PL, n o m . -ibus M o n . N ea p . A r c h . I 1, a. 938, 108, 5, a c c . -i I 1, a. 939, 118, 7, -ibus I 2, a. 9 5 2 ,3 0 ,2 3 . casan a? - G l . P h il o x . 207, 1, 35 -a : GK£7Tr| tiX o ío u .
casaria - P a u l. d ia c . Fest. 41,23 -a, quae
custodii casam.
casella - -ss- M o n . N ea p . A r c h . IV, a.
1008, 39, 24.
casellula - parva domus : Ps. A m br.
Gerv. 746 A 2 domum propriam ... et res uni versas parentum et -as venumdantes, dede- runt omne pretium pauperibus.
casila - P a u l. d ia c . Fest. 41,21 -am anti
qui pro casside ponebant.
cassa - v. A l etA 2 casa. cassalis - v. A l et A2 casalis. cassella - v. A l etA 2 casella.
cassiculus - nom sing, -urn P a u l. d ia c .
Fest. 44, 19.
casso - caps- inf., caus- M o n . N eap .
A r c h . II, a. 997, 181, 17, caubr- fort, perper. pro caubs- inf. — Irritum reddere : C a s s .
Var. 5 1 ,2 3 omni contractu ... -to: C a r tm .
597, 1, 41 cartam reddatis ... capsatam et taliatam : M o n . N ea p . A r c h . I 2, a. 952, 32, 21 chartula cessioni mee aput te in presenti caubrata remisi : IV, a. 1022, 167, 21 rum- pere et -are ... carta donationis.
cassas - v. A2 casus.
castaldaticum - v. A l gastaldaticum. castaldeus, castaldius, castaldus - v. Lx
et A2 gastaldius.
castanea - -ni- A n . e x d iv. 147, 17 : inf.
— A c c . p l. -nies M o n . N ea p . A r c h . IV, a.
1012,58,34.
castaneetum - v. Lx castanetum.
castanetum - -nie- M o n . N ea p . A r c h . IV,
a. 1015,75, 17.
castangnietum - v. Lx castanetum.
c a s t a n ia - v. A2 castanea.
c a s t a n ie t u m - v. Lx et A2 castanetum.
c a s t e l la n a s - castelli incoia : R a th .
Opuse. 600 C l si quid perperam vel a mas- sariis vel a -is fuerit a ctum ... sit iuste et lega- liter emendatum
c a s t e l la n i - ka- inf. — Acc. pl. -as Cap. A q u il. 11, 4. — Cum adì. mase, coniung. :
Cap. V ir c e b . 317, 13 in quondam -um. — Vicus, pagus : M o n . N eap . A r c h . IV, a. 1017, 109, 7 abitato: intus ka-o de Cicala situm vero at Nola.
c a s t e n e t u m - v. Lx castanetum.
c a s t ig o - vexare, transi. : C a s s . Var. 3, 15 nos ... alter miseriarum mole -at.
c a s t it a s - de animalibus : S a c r . G e l. 83, 17 cuius (scil. apis) nec sexum masculi vio lant ... nec filii distruunt -em. — Munditia :
C a ss . Var. 11, 24 in illis autem rubicundis fontibus cum ... comas ... intinxerit, habere debet corporis ... -em.
c a s t o m a c h u s - v. Lx cacostomachus.
c a s t r i m a r g ia - v. A l gastrimargia.
c a s t r o n i - cabs- M o n . N eap . A r c h . IV, a. 1008, 36, 6 : IV, a. 1019, 131,7. — In imag. :
L ib. S a c r . 38, 2, 25 Domine ... in cuius spiri- talibus -is militât laudanda sobrietas.
1 c a s t u s - ka- O s t . I n s c r . 1897, 2. — Nom. sing. fern, -am N o l a e in s c r . 1378, 2. — De animalibus : A n a s t . Theod. Stud. 735 B 1 super duas itaque vitulas -as assumpta (area).
2 c a s t u s - abl. sing, -o P a u l. d ia c.
Fest. 145, 7.
c a s u la - vestís quaedam liturgica, pla
neta (M. W.) : B e n . Mir. Cyr. 337, 53, 33 ali- quae guttae sanguinis ceciderunt super -am et mantile, quibus ornatus erat sacerdos.
c a s u s - -ss- E p or. in s c r . 6805, 6 . u faciente, forte : C o n c o r d . 240, 31 si quis ... -u faciente nolendo occident. — Mutatio :
A n a s t . A p o c r . Ep. 672 B 3 -us (pexâTiTCû- <71 ç ) ... in alterutras (scil. naturas) omnímoda est utrarumque peremptio.
c a t a - coram : M o n . N eap . A r c h . II, a. 997, 165, 5 certum est me Stephano ... -a domino Sergio tribuno ... venum dedi... fun- dum meum.
c a t a b u lu m - stabulum : P a ss. C y r . 9, 1, 33 ut ... plancae stemerentur ad animalia -i publici.
c a t a c u m b a - catatu- P e t r . su b d .
Chron. 163, 6.
c a t a l o g a s - -tha- Nie. 1284, 37.
c a t a m p o - P a u l. d ia c . Fest. 41, 21 -o genus est lusus.
c a t a p h a c t u s - v. A l cataphractus.
c a t a p h a r s is - v. A2 cataphasis.
c a t a p h a s i s - -phars- inf. — Ace. sing.
-im inf. — Cum adi. mase, coniung. inf. —
Affirmatio : R a th . Prael. 258 C 5 et -pharsim et apophasim tuum ... decidemus.
c a t a p o d iu m - v. A2 catapotium.
c a t a p o t iu m - -di- A n . e x div. 136, 25.
c a t a r a c t a - -tha- C a ss . Hist. 295, 22.
c a t a s y ll o g iz o - gr. KaiaauXXoyiÇcû :
B o e t h . Anal. post. 705 B 16 ut autem non
-etur, observandum...
c a t a t u m b a - v. Lx et A2 catacumba.
c a t a t y m b a - v. Lx catacumba.
c a t e c h i z o - -taci- S a c r . G r e g . 124, 16,
-tezyz- S a c r . G e l. 8 1 ,2 , -thetiz- L ib. S a c r .
23, 2, 24 -theziz- Gump. Vene. 216,5.
c a t e c h u m e n u s - -the- V it a S e v e r in i 501, 2, 48, -ticu- S a c r . G e l. 79, 13, -thicumi- C a s s . Hist. 183, 28, -cumi- C h r o n . A l t . 11, 28 : L ib . S a c r . 64, 2, 14. c a t e c h u m i n u s - v. A l catechumenus. c a t e c u m i n u s - v. A2 catechumenus. c a t e g o r ia - -the- C a ss . Hist. 232, 14. —
C a s s . Inst. 113,5 Aristotelis -ae sive praedi- camenta, quibus mirum in modum per varias significantias omnis conclusus est sermo.
c a t e g ó r ic a s - -the- B o e t h . Anal, post. 736 B 5. — C a s s . Inst. 115, 21 formu lae -orum, id est praedicativorum syllogi- smorum sunt tres.
c a t e z y z o - v. A2 catechizo.
c a t h a lo g u s - v. A2 catalogus.
c a t h a r a c t a - v. A2 cataracta.
c a t h e c h u m e n u s - v. A2 catechumenus.
c a t h e c u m e n u s - v. A l catechumenus.
c a t h e d r a - ka- inf. — Gen. sing, -a
M a r t . H ie r . 10, 3, 2. — Sacerdotalis vel
pastoralis -a, de sede et muñere episcopali :
V it a G a u d . Nov. 418, 2, 5 ibique viginti annis -am sacerdotalem obtinuit (Gauden- tius): R a th . Opuse. 348 B 10 pastoralem deinde -am adeptus, tanta Domini sublima- tus est gratia ut pene omnes mortales antei- ret ; apostolicam -am, de Romano Pontífice :
B e n . i 683 B 5 lex divinae constitutions apostolicam -am totius posuit orbis terrarum magistram. — In liturg., de festivitate sancti
Petri : Ka l. Bo n. 353, 39 VIII kl mar. ka-a saneti Petri apud Antiochia,
c a t h e g o r i a - v. A2 categoria.
c a t h e g o r i c u s - v. A2 categoricus.
c a t h e t i z o , c a t h e z i z o - v. A2 catechizo.
c a t h i c u m i n u s - v. A2 catechumenus.
c a t h o l i c u s - subst., qui fidem catholicam sectatur : Ca s s. Inst. 11, 21 contigit ut ... -i diligentius instruantur : Rath. Prael. 226 C 6 scias usum hune fuisse non quidem -orum, s e d ... tyrannorum.
c a t i c u m e n u s - v. A l catechumenus.
c a t i l l a t i o - Pa u l. d ia c. Fest. 39, 2 -o grave obprobrium hominibus generosis obi- ciebatur, si qui provincias arnicas populi Romani expoliasset.
c a t i llo , nis - Pa u l. d ia c. Fest. 39, 1 -es appellabat antiqui gulosos.
c a t i n u s - nom sing, -um G l . P h il o x . 15,
2,28.
c a t o l i c u s - v. A l catholicus.
C a t o n i c u s - Catone dignus : R a t h . Prael. 259 A 13 ita se habere non -is, sed Domini- cis approbemus eloquiis.
c a u b r a t u s - v. A2 casso. c a u c i o - v. A2 cautio. c a u c o l u s - v. A2 calculus. c a u c u - v. Lx: calcus. c a u c u l o s u s - v. A2 calculosus. c a u c u l u s - v. Lx et A2 calculus.
c a u d a - co- P a u l. d ia c . Fest. 34, 19, cu-
C o n c o r d . 276, 36. — In imag. : R a t h .
Opuse. 529 A 7 -am hostiae indesinenter Domino detrahit, indeque salutem sibi ipse miserrimus adimit.
c a u d e u s - Pa u l. d ia c. Fest. 40, 19 -ae cistellae ex iunco, a similitudine equinae caudae factae.
c a u l i c u l u s - nom sing, -os Gl. Ph ilo x.
213, 1, 20.
c a u m a -v . Lx coma.
c a u p o n a - cop- P a u l. d ia c . Fest. 3 5 ,2 2 cop-a taberna a copiis dicta,
c a u r o n o - v. Lx corono.
c a u s a - ka- M o n . N ea p . A r c h . IV, a. 1011, 52, 22. — Acc. sing, -a inf., acc. pi.
-ae P e l . ii 109, 44. — R es: L e x R om . R a e t . 420, 5 si qualecumque -a de suum pro prium ibidem expendiderit. — De rebus quae iure habentur : L e x R om . R a e t . 404, 5 tarn ille quam et sui heredes ipsa -a in perpe tuo securi possideant : M o n . N ea p . A r c h . IV, a. 1016, 89, 19 (terminus) badit per propria
-a ipsius vestri monasteri! et usque at illa crucem. — Sordida vel necessaria -a, exina- nitio alvi : Le x Ro m. Raet. 379, 4 in ipsas ecclesias non faciunt -as inlicitas vel sórdi das, sed liceat eis ipsa atria pro suas necessi tates ... ambulare : Pe tr. su b d . Chron. 168, 12 divertens per forum ad necessariam -am viscera eius (scil. A rii)... diffusa sunt. — De fide : Greg. M. Mor. 665 C 5 et sunt nonnulli qui quantum in eis est -am Dei defendant. — Culpa : Le x Ro m. Ra et. 436, 18 si ... servus de qualecumque -a incusatus fuerit. — Pro
-a cum gen. gerund., cans? : los. Fl.
Apion. 118, 4 si tarnen pro filiorum -a crean- dorum agatur. c a u s a d o - v. A1 e t A2 causado. c a u s a d o ( - c io ) - a c e . s in g , -e Mo n. Neap. Ar c h. IV, a. 1011, 44, 22. — In -e venire, lit e m in te n d e r e : Lex Ro m. Raet. 3 1 3 , 6 q u i p er sc rip ta in - e v e n iu n t. c a u s a t o r - litig a to r : Co n c o r d. 2 8 4 , 1 4 si a m b o - e s d e su b ip s o s c u ld a is s u n t: Lex Ro m. Raet. 3 1 0 , 6 ip s o r u m - e s ... a n te ip s o s p r in c ip e s a m b u la r e fa c ia n t. c a u s e d it u s , c a u s e t ic u s - v. A l causidi-cus.
1 c a u s o - -ans, litigator : Ca s s. Var. 87, 18 quando pro remedio -antium committun- tur vobis ambigua iurgiorum.
2 c a u s o - v. A2 casso.
c a u s o r - v .L x causo.
c a u t e l a - praevidentia : Rath. Prael. 148 A 10 quod hie -ae gratia praemitto.
c a u t e r i u m - in imag. : Ana st. Vita Ioh. El. 513, 1, 68 pluribus verbis sapientissimus ... cum ... -o comburens proderat eius ani- mae.
c a u t e s - transi. : Ca s s. Inst. 61, 18 quando nullius sanae mentis acquiescit inge- nium in illas -es incedere in quas alterum cognoverint pertulisse naufragium.
c a u t io - -ci- Le x Ro m. Ra e t. 325, 3. — Ace. sing, -e Mo n. Neap. Ar c h. IV, a. 1014, 69, 8. — Transi., sensu spirit. : Sa c r. Gel.
81,23 veteris piaculi -cm pio cruore detersit (Christus).
c a u t u s - -um, subst., praescriptum :
Ca s s. Var. 151, 21 triduanae praebeantur
annonae, sicut legum -a tribuerunt : 251, 22 lucra renuimus, quae legum -a profanant,
c a v a l ic a t u r a - v. A l cavallicatura.
c a v a l l u s- v .A l et A2 caballus.
c a v a m e n - G l. P l a c . 18, 2, 7 -a : utraria, vel loca cavata.
c a v e o - se -ere pro cavere : R a th . Prael. 272 B 2 Christianissime princeps, ... te ab istis similibus prudentissime -cris.
c a v e r n a - in metaph. : R a th . Prael. 306 D 7 non desunt enim et tibi quaedam intror- sus -ae, ubi aliquae latrocinantis inimici adsint insidiae.
c a v ia e - P a u l. d ia c . Fest. 50, 16 -ae pars hostiae cauda tenus dicitur.
c a v ia r e s - P a u l. d ia c . Fest. 50, 16 -es hostiae dicebantur, quod caviae [id est] pars hostiae cauda tenus dicitur.
c a v illis - -bi- inf. — G l . P h ilo x . 209, 1, 22 -billem : ôiôacncaXiav, Ttaiôeumv.
c a v i la s - v. Lx gravitas.
c a v i llo - P a u l. d ia c . Fest. 50, 16 -em dicebant, quam modo dicimus cautionem.
c e c it a s - v. A2 caecitas.
c e c u s - v. A l et A2 caecus.
c e d e s - v. Al et A2 caedes. 1 c e d o - v. A l et A2 caedo.
2 c e d o - se convertere : C a s s . Var. 124, 32 in lucrum -unt quae bene meritis confe- runtur. — Cessare : P a s s . U r b . i 14, 2, 57 vacua -e responderé verba. — Daemonum
telis -ere, transi., daemonum temptationibus
non resistere : V it a G a u d . Nov. 421, 20, 4 puella ... dum secreta pomerii sui lustrarci, daemonum telis impróvida repente -sit. —
Alci in sortem -ere, ei sorte obvenire : S tep h .
v 809, B 2 cum huius (scil. regni) divisio in sortem -eret uni ex his (scil. filiis).
c e d r u s - cae- inf. — G l . P l a c . 16, 1, 2 cae-us cum A scribi oportet,
c e la e s t is - v. A2 celestis.
c e la t io - in log. : B o e t h . Anal. pr. 667 C 14 si autem non sic se habeat c ad d ut facial syllogismum vane erunt sumpta, nisi induc tio n s aut -is aut alicuius alius talium gratia.
1 c e la t o r - v. A2 caelator.
2 c e la t o r - qui abscondit : C a s s . Var. 65, 28 deberemus itaque -es deputatae pecuniae immodica poena percellere.
c e la t u r a - v. A2 caelatura.
c e le b r a c i o - v. A2 celebrado.
c e le b r a t io - -ci- Ion. vm 289, 19. —
Sacra -o, -o divini mysterii, sensu Christ.,
Missa: C a s s . Hist. 553, 22 dum ... sacra -o fuerit adimpleta, illi ... semel ipsos in terra prosternunt : C o n c . R om . 826, 568, 17
subiecti sacerdotes et taies clerici ad tempus -e divini mysterii et officiis suspendantur.
c e le b r it a s - cae- Lœ. Sac r. 1 1 6 , 1, 5 3 :
Sa c r. Gel. 2 5 3 , 2 5 . — Sacra mysteriorum
-as, sensu Christ., Missa : Dio n. Coll. 2 3 4 A
3 id duximus decemendum, ut sacrae myste riorum -i intersint.
c e le b r o - cae- Sacr. Gel. 2 5 , 2 3 : inf. —
-ari, depon, more: Gl. Philox. 2 0 9 , 2 , 15
-amur : uptòpev : Lib. Sacr. 2 5 , 1, 6 0 ut quod debitae servitutis cae-amur officio ... salvationis tuae sentiamus augmentum. — Diem festum agere : Dio n. Pasch. 5 7 , 2 5 si Martio mense Pascha -atur.
c e le b r o s u s - v. A2 cerebrosus.
c e le s t is (cae-) - -lae- Sacr. Gel. 48, 13 :
Ioh. vin 60, 12, caeli- Lib. Sac r. 502, 3. — De, Deo : Ioh. vm 277, 28 postquam aucto- rem eius, -i patre revelante, cognovit ; para diso : Ep. La n g. 704, 16 in gremio ... -is regni clavigeri Petri : Io h. vin 152, 34 ut ... in -i regione post mortem cum Deo féliciter gau- deas.
c e lla - -a gemituum, de carcere : Ca s s.
Var. 354, 13 -a gemituum, tristitiae domus.
c e lla r e u m - v. A l etA2 cellarium.
c e l i a t i l a - cellarius : Ca s s. Var. 315, 5 fenerarios et -as, qui ad urbem Romam vel ad mansionem pertinent Ravennatem.
c e lla r i u m - -re- Mo n. Near Arc h. IV, a.
1 0 1 2 , 6 1 , 8 , -ru- II, a. 9 9 0 , 1 0 0 , 12. c e lla r o m a r iu m ? - Gl. Philox. 209, 2, 13 cellar<i>um et -um : xap<i>sïov.
c e lla r u m - v. A2 cellarium.
c e llo l a - v. A l et A2 cellula.
c e llu la - -Ilo- Sacr. Gel. 83, 13. — Bai ne! parva cella : Ca s s. Var. 68, 23 inhalat pri mae -ae sudatoriam qualitatem.
1 c e lo - cae- Conco rd. 2 8 7 , 4 . lassis
p ro -laveris Pa u l. dia c. Fest. 5 3 , 2 9 .
2 c e lo - v. A l et A2 1 caelo.
c e ls c it u d o - v. A l celsitudo.
c e ls it u d o - transi., sensu mor. : Rath.
Prael. 1 9 5 C 6 nec montana, id est -em caeli- batus, conscendere deliberasti. — De Deo :
Lib. Sac r. 8 2 , 1, 6 0 nemo potest summi verique Regis -e delectar!, nisi qui pestifera ... tyranni iura calcaverit. o principatus,
summa auctoritas : Steph. v 819, B 3 ad quos
(scil. reges Francorum) -o principatus eius-
dem terre specialiter pertinet. — Hon. tit., de reg. et imper. : Pau l. d iac. Fest. 1, 13 hoc vestrae -i legendum compendium optuli:
Steph. v 788 C 3 dicat -o tua quibus accusa- toribus ... ilium condemnasti ?
c e ls u s - -a potestas, de Deo : M ir . A g r .
113, 8 absit ut hoc facinus permittat -a pote stas ; -a absol. vel -a regna vel -a polorum, de paradiso : V i t a G a u d . N o v . 420, 17, 5 Spi ritus vero, caelesti Angelorum choro inter esse desiderans, -a conscendit: M ir . A g r .
114, 5 ad tua -a regna levans: Eugipp.
Hymn. 7 1 ,4 quo Severinus penetravit almus -a polorum. — Neutr. subst. -a, -iora, transi., sensu mor. vel spirit. : C a s s . Var. 47, 30 tende igitur ad laudum -a vestigium : D io n .
Gr. Nyss. horn. 390 B 14 Dominus ... paula tim fidem nostram ad -iora quibusdam pro- cessibus assuescit.
c e lt is - species piscis : G l . P h il o x . 209, 2,21 -is : ßiva, i%6ùoç <e>îôoç.
c e lu m (eoe-, cae-) - transi. : C a s s .
Inst. 57, 25 testes sunt doctissimi viri diversa laude praecipui, quibus velut stellis micanti- bus cae-um fulget ecclesiae ; de, sede beato- rum : S a c r . G e l . 2, 14 ut ... eius (scil. Christi) quoque gaudiis in cae-o perfruamur. — Nota locut. sub isto -o : Io h . v iii 56, 21 Romanorum filios sub isto cae-o non legitur fuisse obsides datos.
c e ly d r u s - che- inf. — De diabolo : V it a A p ia n . 326, 2, 9 iacit virus saeva de fauce che-us. c e n a - v. Lx caena et A l coena. c e n a c u l a r i u s - cae- G l . P h il o x . 176, 1, 38. c e n a t o r i u m - G l . P h il o x . 209, 2, 27 -um : oiKTjpa. c e n i t o r - v. A2 genitor. c e n i t r i x - v. A l genitrix. c e n o b i a t u s - -vi- M o n . N ea p . A r c h . IV, a. 1005, 30, 9. c e n o b i t a - v. A l coenobita. c e n o b i u m - v. A l et A2 coenobium. c e n o v i a t u s - v. A2 cenobiatus. c e n o v i u m - v. A2 coenobium. c e n s e n - pass., f. esse : S a c r . G e l . 13,14 da nobis quaesumus in eius (scil. Christi) portione -eri.
c e n s i l i s - nom. sing, -em M o n . N ea p . A r c h . I 1, a. 946, 162, 4. — Censui obnoxius: M o n . N ea p . A r c h . I 1, a. 946, 163, 11 concessimus iterum in prefatam sanctam sedem ut quanti -es sunt vel fuerint de ipso episcopio ... nullam angariam ... in partibus reipublice faciant.