• Aucun résultat trouvé

Latinitatis italicae medii aevi lexicon Addenda Series altera. Fasc. 2 : Caballarius-covix

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Partager "Latinitatis italicae medii aevi lexicon Addenda Series altera. Fasc. 2 : Caballarius-covix"

Copied!
59
0
0

Texte intégral

(1)

LEXICON

(saec. V ex. - saec. XI in.)

CONDITUM A FRANCISCO ARNALDI

MODERANTE

PASCHALI SMIRAGLIA

CURA ET STUDIO

ANTONII DE PRISCO

MICHAELIS DI MARCO

HUIC FASCICULO CONFICIENDO PRAEFUIT

IOHANNES POLARA

ADDENDA - SERIES ALTERA

FASCICULUS II

caballarius — covix

(2)

De Prisco (caballarius-compatienter) e da Michele Di Marco

(icompatriota-covix).

(3)

C

c a b a l l a r i u s - su b st. : G l . P h l o x . 207, 1, 28 -u s : KéXrjç, tju rc ú g .

c a b a l l a s - cav- P a u l. d ia c . Hist. Lang. 120, 21 : L e x R om . R a e t . 313, 4.

caberii - M o n . N ea p . A r c h . IV, a. 1019, 131, 14 in terris memorati -i (fort, perper. pro cabstri, i. e. castri; cf. ibid. 7 et 26) putheolani.

c a b il lis - v. A2 cavillis.

c a b lo - pronuntiare (M. W.) : L e x Rom. R a e t . 372, 12 quicumque ... in aruspices, qui aguria -ant, crediderint, capite puniantur.

c a b r o - v. A2 crabro. c a b s t r u m - v. A2 castrum. c a c a b a c e u s - -atius A n . e x d iv. 135, 2. c a c a b a t i u s - v. A2 cacabaceus. c a c a u t i c a - v. A2 calvatica. c a c e m p h a t o n - -enfa- inf. — G l . B e r .

367, 8 (poeta) geminavit sillabam ... apud nos cacenfa-n est.

c a c e n f a t o n - v. A2 cacemphaton. c a c ia - v e n a t io , ita l. caccia : C h r o n . Alt. 1 6 , 5 c o n s titu e r o n t u t ... c u m é q u ité s -a s b e s t ia r u m ... fa c e r e t. c a d a - v. A l cloacum. c a c o c t ic u s - v. Lx cacoeticus.

c a c o d o x i a - nota locut. redund. haere-

tica -a : A n a s t . A p o c r . Ep. 663 C IO bonum e s t ... haereticam -am publicare.

c a c o s m a c h u s -w .L x cacostomachus. c a c r i - v. Lx cachrys. c a c u c y m i a - v. Lx cacochymia. c a c u l a t u m - P a u l. d ia c . Fest. 40, 24 -um servitium. c a c u m b e a t - v. A2 cambio. c a d a v e r i n a s - cadaveri similis : R a th .

Prael. 196 C 10 senes ... in -is corporibus constituti.

c a d iv u s - gutta -a, epilepsia: R a th .

Prael. 168 C 10 cuiusdam divitis filius gutta, quam -am dicunt, laborabat : 169 B 2 libera, Deus, istum hominem ... a gutta -a.

c a d o - ind. praes. 3a pers. pi. -ent A n . e x d iv. 131,21, inf. praes. cecidere M o n . N eap. A r c h . IV, a. 1019, 130, 1. — Infaciem -ere, ital. cadere bocconi : A n a s t . Vita Bas. 301 C 1 consternad super visionem, -erunt in faciem, cum lacrymis glorificantes Domi­ num : P a s s . F irm . 129, 25 illa autem -ens in faciem in pavimentum et adoravit D.N.I.C. — Transi., sub deffinitionem -ere, sub

defini-done comprehend! : Boeth. Div. 8 8 6 A 5 mediae (scil. res) ... sub deffinitionem -ere possunt; in verbo -ere, blasphemare :

Ana st. Vita Bas. 307 A 12 furiosus est,

domine, et inindosus, et timui ne forte -eret in verbo. — Sensu leg., alci -ere, ei obve- nire : Mo n. Neap. Arc h. IV, a. 1016,2 (terra) nobis cecidit et pertinet de legatione dispo­ siti.

c a d u s - v .L x carduus.

c a e c it a s - ce- Lis. Sa c r. 9, 1,41.

c a e c u b u m - v. Lx quibiu.

c a e c u lt o - Pau l. d ia c. Fest. 39, 11 -are est caecos imitad: 54, 12 -ant: caecis proximi sunt oculorum acie obtusa.

c a e c u m e n - in imag., caligo: Rath.

Prael. 340 C 5 hoc diuturno iam multum fati- gatus -e, ipsum lucis datae perditae haesit paululum animo auctorem.

c a e c u s - ce- Le x Ro m. Raet. 430, 13: inf. — Acc. sing. mase, ce-o Cap. Aquil. 30, 5. — Transi., sensu spirit. : Pa s s. Re g. 749, 2, 67 Fili Patris unigenite, qui venisti -o sae- culo lumen dare ; seq. a cum ahi. : Ps. Greg.

Exp. 472 A 1 genus humanum ... -um cor a spirituali intellectu habet. — Dominica de

-o, rubr. liturg. : Lib. Sa c r. 48, 1,7 dominica de -o. Oratio super populum.

c a e d e s - ce- C h r o n . d u c . a. 603, 567, 7.

c a e d o - ce- B r e v . H ie r o s . 3, 89 : P e t r . sub d . Chron. 155, 27. — Capite -i, decollari : Ps. A m br. Gerv. 746 D 9 tunc comes Atasius iussit eum capite -i.

c a e d r u s - v. A2 cedrus. c a e la t o r - ce- G l . P h ilo x . 209, 2, 9. c a e la t u r a - ce- G l . P h ilo x . 209, 2, 10. c a e le b r it a s - v. A2 celebritas. c a e le b r o - v. Al et A2 celebro. c a e le b s - v.L x celebs. c á e le s - eoe- V e r c . in s c r . 6725, 4. c a e le s t is - v. Lx, A l et A2 celestis.

c a e lic o l a - nom. pl. -es G l . P h ilo x . 207, 1,7.

c a e lif l u u s - e caelo defluens, divinus:

Pau lin. Hymn. 133, 6 , 28 beatus Simeon -o

sanctoque plenus adfuit spiramine.

c a e lis t is - v. A2 celestis.

c a e lit u s - eoe- inf. — Divina volúntate :

An a st. Theod. Stud. 735 A 6 profectus est ad

civitatem ad quam -s vocabatur : Gump.

(4)

duci coe-s armati regimine studiosius gerun- tur. 1 c a e lo - ce- G l . P m lo x . 209, 2, 9. 2 c a e lo - v. A2 ícelo. c a e lu m - v. Lx, Al et A2 celum. c a e n a c u l a r iu s - v. A2 cenacularius. c a e n o b io l u m - v. A2 coenobiolum. c a e n o b iu m - v. A2 coenobium. c á e n o s - v. Al coenosus. c a e n o v i u m - v. Al coenobium. c a e n u s - v. Al coenum. c a e r e f o li u m - cerepul- G l . P h ilo x . 210, 1, 10. c a e r e u s - v. A2 cereus.

c a e r im o n ia - ce- P a u lin . Hymn. 133, 2,

6.

c a e r u lu s - caesul- G l . P h ilo x . 207,1,17.

c a e s t i c ill u s - v. A2 cesticillus.

c a e s t u s - v. A2 cestus.

c a e s u ll u s - P a u l. d ia c . Fest. 341, 6ravi- liae a ravis oculis, quemadmodum a caesiis -ae.

c a e s u lu s - v. A2 caerulus.

c a e s u r a - ce- G l . B e r . 385, 10.

c a e t e r u s (ce-) - acc. pl. masc. ce-is M o n . N eap . A r c h . I l , a. 930, 51, 8, abl. pl. masc.

ce-i inf. — Seq. gen. : C h r o n . A l t . 23, 7 ad domnum patriarcham consecratum fui, tam a ce-i episcoporum confratrum confirmatum.

De -o, contra : B e r t . Barth. Lip. 40 F 19 quid ergo de -o faciunt ? Insaniunt contra sacrum illud corpus. V. et A2 ceterum.

c a c t u s - v. Lx et A l cetus.

c a l a m a u c u m - galerus( cf. DUC. s. v.

camelaucum et Lx s. v. camilaucium) : C a s s .

Hist. 409, 4 Eusebius ... exsilio deportatus ... habitu militari sumpto et -o caput operiens, Syriam peragrabat.

c a l a m is t r o - G l . P h ilo x . 207, 2 ,1 3 -at: TuapayKiaxpov (-oí) Kai eiç xò auXov (oöX-) auvTÍ0T|<nv xr\v KÓprjv.

c a l a m it a s - -li- G l . P h ilo x . 207, 2, 18.

c a l a m it h is - v. Lx calaminthis.

c a l a m u s - -us Mosaicus, de lege

Moysis : P a u lin . Hymn. 133,2,7 legis sacra- tae sanctis cerimoniis subiectus omnis -o Mosaico dignatur esse.

c a l a n d a e - v. A2 calendae.

c a l a s i s - P a u l. d ia c . Fest. 44, 28 -is: tunicae genus, quod Graeci KaXáaivov dicunt. Alii dicunt nodum esse tunicae muliebris, quo connexa circa cervicem tunica submittitur. c a l a t ia e ? - Gl. Ph l o x. 207, 2, 4 -ae: à v a i S e ï ç , a i a x p o ç ( - o ì ) arcò t o í> O e p p a í- v e a O a i (? ). c a l b a e - v. A2 galbae. c a l b a n u s - v. A l galbanum. c a l b a r i a - v. A2 calvaría. c a l c a r - v. A2 calpar.

c a l c a t e - presse : Boeth. Cath. syll. 830 D 11 si qua vero desini in Analyticis nostris -ius exprimemus.

c a l c e o l a r i a s - -ci- Mo n. Neap. Arc h. I 2, a. 952, 30, 5 : IV, a. 1020, 143, 23.

c a l c e r a d i g u m - pecunia pro calcéis comparandis sol venda ? (cf. M. W. s. v. cal-

ceaticum) : Rath. Opuse. 610 A 2 quod si voluerint eis non pro -o aliquid dare in ipso- rum sii potestate.

c a l c i a m e n t u m - acc. sing, -o M o n . N ea p . A r c h . I l , a . 938, 110, 6.

c a l c i n a s - y. Lx carcinus.

c a l c io l a r iu s - v. A2 calceolarius.

c a l c is t e r i u s - fort, calcestrerius, qui cal-

cestrum (v. Due.) adhibet in viis, mûris etc.

struendis, caementarius : M o n . N ea p . A r c h . I 1, a. 938, 113, 14 accepi ... hortum vestrum qui fuit quidem anastasii -i.

c a l c o - gerund, abl. -andum Mo n. Neap. Arc h. IV, a. 1019, 127, 6.

c a l c u l a d o - computado : Dio n. Ep. Pasch. 21 C 2 qui {scil. Aegyptii) -is prae omnibus gnari sunt: Ca s s. Var. 3 4 1 ,5 truti- natis omnibus et ad liquidum -e collecta diversarum specierum pretia subter affixi- mus.

c a l c u l o s a s - cauc- An. e x div. 141, 5 : 142, 22.

c a l c u l u s - cauc- An. e xdiv. 142, 30,

cau-col- 137, 2 . um, neutr. : Pa u l. d ia c. Hist. Lang. 63, 19 Dionisius ... pascale -um ... composuit. — Nota locut. fiscalis -i functio, tributum: Ca s s. Var. 56, 14 cognoscite ... nullum debere persolvere fiscalis -i functio- nem. c a l e d u s - v. A2 calidus. c a l e n d a e - -lan- Gl. Ph ilo x. 206, 2, 33, -eud- Cl u s. in s c r. 2545, 4. c a l e r -w .L x color. c a l e u d a e - v. A2 calendae. c a l i c a t a s - Pa u l. d ia c. Fest. 41, 48 -a aedificia, calce polita.

c a l i c u l u s - atramentarium : Ca s s. Var. 350, 20 eo {scil. comiculario) ministrante

(5)

-um scripsimus inempti, quod magnis pretiis optabatur implen.

c a l i c u s - v .L x colicus.

c a l i d a s - -II- Lex Ro m. Raet. 407, 4, -le-

A n . e xdiv. 140, 9. — Nom. pl. -aes A n . ex div. 131,27. — Inflammans, in med. : A n . ex div. 149, 12 pinorum núcleos -issimi sunt,

c a l im it a s - v. A2 calamitas.

c a l i p t r a - Pa u l. d ia c. Fest. 41, 9 -a genus est vestimenti, quo capita operiebant.

c a l i x - ka- in f. — Acc. s in g , ka-e M o n . Neap. Ar c h. II, a. 9 8 5 , 5 1 , 14.

c a l l a u d o - v. Lx collaudo.

1 c a l lid u s - v. A2 calidus.

2 c a l lid u s - -us hostis, e p ith . d ia b o li: Io h. XII 1 0 2 8 A 8 n e ... -i h o s t is in v id ia o b d e s id ia m in d e f ìc ie n t e r su b rip ia t.

c a l lim - v. A2 clam.

c a l o , nis - Pa u l. d ia c. Fest. 40, 25 -es : calcei ex Ugno facti.

c a l o r - abl. sing, -em A n . e x div. 135, 13. — In med.: A n . e x div. 149, 18 dactali habent aliquid -is. — Transi., de amore Dei :

E n n . Hymn. 14, 68 hic fontis ignem ne- sciens, -e fervebat Dei : Rath. Prael. 256 C 1 post arborem a -e eius, cum non possis ab- sconsus, ab eo scilicet corrigendas invenia- ris.

c a l p a r - -Icar G l . Philox. 207, 2, 28, -er inf. — G l . Philox. 207, 2, 30 -er : oîvoç èv Ovaia : Pa u l. d ia c. Fest. 57, 17 -r : vinum novum, quod ex dolio demitur sacrifìcii causa, antequam gustetur.

c a l p e r - v. A2 calpar.

c a l p o (-or ?) - v. A2 calvo.

c a l t u d i a - G l . Philox. 207, 1, 23 -a: éopxf|.

c a l u m n i a - culpa, vitium: Rath. Prael. 201 A l l admiratio enim ista non est causa ignorantiae, sed nota -ae. — In form, vendi- tionis : Mo n. Neap. Ar c h. IV, a. 1 0 1 1 , 4 4 , 13

tradidi tibi ... ad abendum et semper possi- dendum sine omnem -am.

c a l u m n i a d o - Pa u l. d ia c. Fest. 39, 26 cavillatio est iocosa -o.

c a l u m n i a t o r - -ur Le x Ro m. Ra et. 4 1 5 , 9 .

c a l u m n i a t u r - v. A2 calumniator.

c a l u m n i o r - act. Io h. viii 238, 15. —

Calumniando dicere : Rath. Prael. 229 B 2 -aris ea, quae de sanctis scripta sunt, ad nos, qui longe infra pedes eorum iacemus.

c a l v a r í a - -Iba- Gl. Philox. 207, 1, 22.

c a l v a t ic a - cacaut- inf. — Gl. Philox.

206, 2, 29 cacaut-a : e îÔoçÇœvr|ç.

c a lv o - -Ip- Gl. Philox. 207, 2, 20. 1 c a l x - Paul. dia c. Fest. 41, 48 -es ampullae plumbeae.

2 c a l x - transi, finis : Rath. Prael. 335 A 1 ut pertentes, utrum hoc ... ad -em perdu- cere valeas optimae perfections.

c a m a l e ó n - v. A2 chamaeleon. c a m a r a - v. Lx et A2 camera. c a m a r a r iu s - v. A2 camerarius. c a m b a r o s - v. Lx cammarus. c a m b e o - v. A2 cambio. c a m b ia d o - permutado: Mo n. Neap. Arch. II, a. 982, 12, 25 per hec nostra -e in cambium recepimus ... a vos ... tribus petie de terre.

c a m b io - cacumbeat pro cambiai G l.

Philox. 208, 1,7.

c a m b iu m - permutado : Mo n. Neap. Arch. IV, a. 1010, 42, 7 terra que tultum per -um habet de dicto Stefano.

c a m e l iu s - abl. sing, -lis inf. — Gr. yapf|Xioç : Pau l. d iac. Fest. 55,19 -lis virgi- nibus supplicare nupturae solitae erant.

c a m e r a - -mma- inf., -ma- inf. — Gen. pi. -erum Ca s s. Var. 205, 1. — Pa u l. diac.

Fest. 3 8 ,1 4 -mara et camuri boves a curva- done ex Graeco dicuntur. — Conclave :

Mo n. Neap. Arch. I 2, a. 965, 144, 8 -mmara antiquam qui est supra inferiore cellareum ; cella thesauraria : Rath. Prael. 307 C 3 exquiritur ... cuius arca cumulador, -ave for- tior, donis sit repletion

c a m e r a r iu s - -ma- inf. — De ministeria- libus regum vel imperatorum : Lex Rom. Raet. 442, 30 si quis de senioribus quinqué ministribus occiderit, id sunt -ma-us, buti- glarius, senescalcus, iudicem publicum, comestabulum ... ad CXX solidos fiat recon- pensatus.

c a m e r a t u s - transi, multum elaboratus :

Ca s s. Hist. 5, 26 decertator autem positus ...

non -o eloquio caperis.

c a m i llu m - Pau l. dia c. Fest. 55, 25 cumeram vocabant antiqui vas quoddam, quod opertum in nuptiis ferebant, in quo erant nubentis utensilia, quod et -um dice- bant, eo quod sacrorum ministrum Káapi- Xov appellabant.

c a m i s i a - Pau l. d ia c. Fest. 407, 7 suppa- rus vestimentum puellare lineum, quod et subucula, id est -a, dicitur.

(6)

c a m m a r a - v. A 1 et A2 camera.

c a m m o r o n - v. Lx cammaron.

c a m p a g li - v. A l compagii.

c a m p a n a - ka- Mo n. Neap. Arch. IV, a.

1016, 103, 12.

C a m p a n ia - Gl. Philox. 2 0 8 , 1, 13 - a : T i a i Ô Î a Ç (7 T 8 Ô - ) .

c a m p e n s is - -pes- inf. — -pese, subst., campus : Mo n. Neap. Ar c h. IV, a. 1021, 157, 13 alia (scil. petia) est -pese et est iusta ilia padule et illu ponte de memorato loco Acerre.

c a m p e s a r i u s - gen. pl. -is inf. — Fort.

campsorius (v. M. W.), campsarius (v.

Duc.), nummularius : Mo n. Neap. Arc h. I 2, a. 974, 231, 15 (terra) h a b et... ex alio capite parte septemtrionis terra sergii. et theodori germanis -is. c a m p e s is ■ v. A 1 et A2 campensis. c a m p h io - -pi- Conco rd. 241, 36. c a m p io - v. A2 camphio. c a m p r a r e ? - Mo n. Neap. Arch. II, a. 982, 30, 10 et q u a n tu m intrat p er ip s a r e g ia c o m m u n e da fo re d e la titu d in e q u a n tu m ip s a r e g ia c o m m u n is d e fo re e s s e v id etu r in tu s se . -a re s e d eb ea t ad ib s a re g ia su a q u i in trat in ib s o c e lla r e o s u o q u i ib i e s t a parte s e p te n - trio n is.

cam pus - ha- Mo n. Neap. Arc h. I 2, a.

969, 173, 8: IV, a. 1011, 51, 13. Sing.,

n o m . -urn Mo n. Neap. Arch. 1 2, a. 946, 155, 3, -u I 1, a. 957, 96, 13, ab l. -u I 1, a. 957, 139, 3 ; p l., n o m . -oras Mo n. Neap. Arc h. I 1, a. 937, 95, 8, ab l. -eres IV, a. 1015, 75, 14.

In -o viventium, in ter v iv e n t e s : Rath. P ra el. 210 A 5 q u i ad h o c ta n tu m s in g u la r e n iter is fa s tig iu m ... e x e r c e r e p riu s c o m m u n i- ter in - o v iv e n tiu m .

c a m v a r u s - v. Lx cammarus.

c a n a li c o la - Pa u l. d iac. Fest. 40, 3 -ae forenses homines pauperes dicti, quod circa canales fori consistèrent.

c a n c e lla , c a n c e lla e - v. Lx et A2 can­

celli.

c a n c e lla r i u s - scrib a : L e x R om . R a e t . 305, 10 o m n e s in d ic e s scia n t, u t d e a lia r e g io n e n e c d o m e s tic u m n e c c o n s ilia - riu m n e c -urn s in e c o n s e n s u d e s u o s p a tría ­ n o s r e cip ere d eb ea t.

c a n c e lli - acc., sing, -u Mo n. Neap. Arc h. I 2, a. 950, 10, 16, pl. -a Mo n. Neap. Arc h. I 2, a. 955, 37, 22 ; nom. pi. -ae Brev.

Hieros. 110, 36. De dignitate cancellarli :

C a s s . Var. 335, 14 hoc igitur laudabile praeiudicium ... -orum tibi decus attribuii ;

-os agere, cancellarium esse : C a s s . Inst. 56, 22 Marcellinus Illyricianus, qui adhuc patri- cii Iustiniani fertur egisse -os.

c a n c e llo s u s - cancellis instructus : C a s s .

Var. 169, 23 in patenti area -is se portibus occulentes.

c a n c e r - P a u l. d ia c . Fest. 40, 8 -i dice- bantur ab antiquis, qui nunc per diminutio- nem cancelli.

c a n c o l u s - v .L x calculus.

c a n c r a r i u m - G l . P l a c . 16, 1, 2 cancri aestus melius dicitur quam Kpuoç ; -um enim putet quasi putescat ipse cancer,

c a n c r e iu s - v. Lx cancrosus.

c a n c r i - v. Lx cachrys.

c a n c r u s - v. Lx cancer.

c a n d e l a b r u m - genus lampadis: C a s s .

Hist. 6 ,6 1 fertur autem tibi ad eorum scien- tiam ministrare -um arte mechanica factum et sponte fundens oleum in lucernam.

c a n d i d a t i o - candor : R a t h . Prael. 213 B 12 Libanus -o interpretatur.

c a n d id a t u s - transi., de martyribus : Lib. S a c r . 178, 2, 10 splendei ... campus de -a turba infantum ... pro Christo occisa.

c a n d id u lu s - purus, in imag. : P a u lin .

Hymn. 131,38, 149 sálvete, flores martyrum -i.

c a n d o r - acc. sing, -um A n . e x div. 134,

20. c a n d y s - G l . P l a c . 17,2, 1 -s (icàvôuç) : vestís regia. c a n e b u s -w .L x caro. c a n e n t a s - P a u l. d ia c . Fest. 40, 11 -as capitis ornamenta. c a n e p h o r o s - -nifera- inf. — P a u l. d ia c .

Fest. 57, 8 -nifera mulier appellatur, quae fert canuam, id est qualum, quod est cistae genus.

c a n g u n c t u s - v. A l coniunctus.

c a n i c a p i t u s - gr. KuvoKÉcpa^oç, cynoce- phalus : Ios. F l . Apion. 57, 15 rex ... bovem et hircum et crocodillos et -os volebat inspi- cere.

c a n i c i e s - v. A l etA 2 canities.

c a n i f e r a - v. A2 canephoros.

c a n i n u s - fronte -o, insolenter : R a th .

Prael. 289 C 12 impudentia et fronte -o de non concesso quasi concesso gloriatur talento.

(7)

c a n is - nom. sing, -es Lex Rom. Ra et. 418, 22. — In imag., de episcopis :

Rath. Prael. 271 B 6 cum sint -es ad hoc Domini praepositi ovib u s,... obmutuerint.

c a n it i e s - -ici- Sa c r. Gel. 8 3 , 8 : Gump.

Vene. 222, 3.

c a n n a b u s , c a n n e p a - v. Lx cannabis.

c a n n o n - v. A l etA 2 canon.

c a n o - ka- Mo n. Neap. Ar c h. IV, a. 1003, 18,21. — De missa sollemni: An a st. Vita Bas. 306 C 7 praecepit presbytero ut missas -eret : Mo n. Neap. Ar c h. I 1, a. 939, 115, 21 in quinta ferie exinde -ere debeatis missa una.

canon - ka- Io h. viii238, 15 : Leoa b.

Hug. 688, 20, cann- Le x Ro m. Ra et. 442, 2. — Prex canonica in missa : Sa c r. Ge l. 234, 12 cotidianis diebus ad missam cum -e :

Or d. Ro m. 138, 2 surgit pontifex solus et intrat in -em.

c a n o n ic a r ia - officium canonicariorum :

Ca s s. Var. 8 4 , 5 ut ... secundum -ae fidem

tempora debeas constituía compiere.

c a n o n ic a r iu s - qui publicum canonem exigit: Ca s s. Var. 3 5 1 , 2 2 Iohanni -o Tu- sciae.

c a n o n ic e - -ae Io h. viii52, 25 : Leoa b.

Hug. 686, 2. — Secundum cánones Eccle- siae : Co n c. Ro m. 826, 565, 5 ut episcopus extra propriam parroechiam ultra -e statutis diebus non consistât: An a st. Vita Ioh. El. 503, 2 ,4 hos (scil. clericos) excommunicavit -e per aliquot dies : Io h. xii1018 B 13 cunc-

taque ... concedimus ... -e disponenda.

c a n ó n i c a s - ka- Io h. viii 5 2 , 2 5 . — Adi., de Ecclesiae legibus: Ep. La n g. 701, 6 -a despiciens statuta : Co n c. Ro m. 8 2 6 , 5 6 5 , 2

de custodienda regula -a in electione et ordi­ n a ta n e episcoporum ; missa -a, rubr. liturg. :

Lib. Sac r. 9 2 , 2 , 33 in Christi nomine incipit missa -a. — Subst., clericus : Rath. Prael. 313 A 13 -us si diceris, vide ne a canonibus devies sanctis.

c a n t a b ili s - praedicandus : C a s s . Var.

2 3 9 , 4 Gensimundus ille toto orbe -is.

c a n t a t ic a -w .L x cantatita.

c a n t a t o r i u m - liber ad usum cantoris :

Or d. Ro m. 1 3 0 , 15 cantor cum -o adscendit et dicit responsum.

c a n t e m o s - in -s, rubr. liturg. : L ib. S a c r .

1 70,1,43 incipiunt or. matutinales die domi­ nico : In -s.

c a n t il e n a - de cantu ecclesiatico : Steph. IV 922 A 14 sub ea videlicet ratione ut quando -am perficitis in ... monasterio, ... centum Kirie eleison exclamare studeatis.

1 c a n t o - de missa sollemni : Ra th.

Opuse. 559 B l l nullus extra ecclesiam per domos aut in locis non consecratis missam -et.

2 c a n t o , nis - acc. sing, -einf. — Angu­ las : Mo n. Neap. Arc h. I 2, a. 949, 7, 9 -e ... conciare deveamus.

c a n t o r - cantor ecclesiasticus : Or d. Ro m. 130, 15 -r cum cantatorio adscendit et dicit responsum.

c a n t u s - acc. pl. -oras Mo n. Neap. Arch.

II, a. 982, 29, 28 ( Alm aVIII, pp. 5 ss.).

c a n n a - Paul. d ia c. Fest. 57, 9 canifera mulier appellatur, quae fert -am, id est qua- lum, quod est cistae genus.

c a n u m - gr. k u v o u v : Pau l. diac.

Fest. 40, 5 -a dicunt Graeci, nos canistra et per deminutionem canistella.

c a p a n n a - -pp- inf. — Gl. Ber. 356, 5 proseucha dicitur casula pauperis, videlicet capp-a. c a p a x - -tior Lib. Sac r. 33, 2, 27. c a p e r a t u s - -erra- Pau l. d ia c. Fest. 41, 27. c a p e r r a t u s - v. A2 caperatus. c a p e s c o - v. Al et A2 capesso. c a p e s s o - -esc- Io h. viii31,39.

c a p id u lu m - Pa u l. dia c. Fest. 42, 6 -um genus vestimenti.

c a p illa r i^ - Paul. dia c. Fest. 50,12 capil- latam vel -em arborem dicebant, in qua capillum tonsum suspendebant.

c a p il la t u r a - tonsura capillorum : Sacr. Greg. 126,21 oratio ad -am.

c a p il la t u s - apud barbaros, viri nobiles :

Ca s s. Var. 136,21 universis provincialibus et

-is defensoribus et curialibus Sciscia vel Savia consistentibus Theodericus rex.

c a p io - pf. thema caep- Gl. Philox. 207, 1, 3: Ka l. Leo n. 340, 8. — Pa u l. diac.

Fest. 57, 4 -tus locus dicitur ad sacrifican- dum legitime constitutus. — Movere : Ca s s.

Var. 49, 10 ipse quoque annus ... quadrifaria se diversitate componit, nec desiderium -eret, si novitatis gratiam non haberet. —

Partem -ere, participem esse : Ca s s. Inst. 95, 18 participium est pars orationis dicta quod partem -at nominis, partem verbi.

(8)

c a p is - P a u l. d ia c . Fest. 42, 1 -s poculi genus, dictum a capiendo.

c a p is t r u m - acc. pi. -os C o n c o r d . 272,

4 6 .

c a p it a l is - P a u l. d ia c . Fest. 57, 14 -is lucus, ubi, si quid violatum est, caput viola­ to rs expiatur. — Praecipuus : R a th . Prael. 251 A 9 est sedes universalis, principalis, -is, quia ipsis capitibus Ecclesiae insignis. is sententia, poena mortis : P a ss. C y r . 6, 2, 1 (praefectus) iussit eum ... -em subire senten- tiam.

c a p it a n e u s - -ni- inf. — Gravis: L e x R om . R a e t . 337, 22 si vero maritus ipsa -nia crimina ad suam uxorem probare potuerit : 383, 22 si exactores publici a populo accu­ sati fuerint u t ... aliquid -nia mala fecissent.

c a p it a n iu s - v. A l etA2 capitaneus.

c a p it a r iu m - P a u l. d ia c . Fest. 57, 14 -um aes, quod capi potest.

c a p it u la r is - praecipuus : C a s s . Hist. 206, 2 quae sunt -ia, non est incongruum breviter explanare. e, subst., index

capi-tum : Cap. A q u il. 3 in nomine Domini incipit -e Evangelii.

c a p it u la r it e r - ka- Ion. vm 6 0 , 12. — Capitulatim: Ios. Fl. Apion. 4 0 , 15 ex quo volo -r unum eorum, quae ab eo sunt dicta, percurrere.

e a p it u la r iu m - G l . P h ilo x . 208, 1, 33 -is : T o iç àoTpayaXioKoiç t o u %apTou.

c a p it u la r iu s - fort, exactor : C a s s . Var. 315, 5 macollarlos, vinarios, -os horreario- rum et tabernariorum, fenerarios ... sic ser- vari desideramus.

c a p it u la t i m - ka- Ion. vm 190, 1.

c a p it u lu m - ka- Ion. vm 76, 24: Cap. V ir c e b . 297, 2. — Capitulorum tituli : P a u l, d ia c . Hist. Lang. 47, 23 expliciunt -a. — Regum statuta : P a u l. d ia c . Hist. Lang. 155, 8 hie in edicto, quod Rothari rex composue- rat, aliqua -a legis adiecit : M o n . N eap . A r c h .

II, a. 982, 32, 16 sicut continet in lege nostra Langobardorum in -um Rotharii regis. — Consessus monasticus: R a th . Prael. 315 B 15 rogavit me abbas, ut in festivitate sancti Stephani in -o sororum venirem. — Quae­ stio : A n a s t . Vita loh. El. 504, 1,41 alii qui­ dam suggerebant mihi quod deceptus fuerim in -o.

c a p n e u s , c a p n io n - v. Lx capnias.

c a p p a n n a - v. A2 capanna.

c a p p a r , c a p p a r a - v. Lx capparis.

c a p p e - avis praedatoria, ital. falco :

Rath. Prael. 292 B 6 -o praepetem librai volatum, accipiter raucisonam praeripit gruem.

c a p r a - Pa u l. d ia c. Fest. 42, 8 -ae dictae, quod omne virgultum carpant, sive a crepitìi crunim. Unde et crepas eas prisci dixerunt.

c a p r e f i c u s - v. A2 caprificus.

c a p r i f ic u s - -ref- Gl. Ph ilox. 208, 2, 2.

c a p r u n c u l u m - Pa u l. d ia c. Fest. 42, 13 -um vas fictile.

c a p s a - feretrum : Ch r o n. Alt. 18, 25 ab Veneticis negociatoribus in -a eius corpus deductus est.

c a p s o - v. Lx et A2 casso.

c a p t a d o - captivitas : G l . P h il o x . 208, 2, 3 -o :... a i x p a X œ a i a .

c a p t i o - praeda : Ca s s. Var. 36, 6 nec indigent alieno labore vivere, quos -o potest propria satiare : Pe tr. s u b d. Iul. 882, 20 non dedisti nos in -em et opprobrium inimico- rum.

c a p t i v a t i o - captivitas: Ca s s. Var. 317, 31 templando solum cautus semper incedit (elephas), retinens initio -is suae fuisse sibi noxiam ruinam.

c a p t iv o - transi., sensu mor., in malam partem : Ca s s. Var. 360, 8 per dulcedinem superai (avaritia) quos amara deceptione -at.

c a p t i v o s - transi., sensu mor. : Lib. Sa c r.

12, 1, 44 ut oratio -a peccatis, quae inimico impediente fuscatur, vultus tui candore pur- getur ; nota locut. : Lis. Sa c r. 81, 2, 14 in alta caelorum potenter ascendeos (Christus) captivitatem nostram sua duxit virtute -am.

a, subst., mulier quae bello capta est:

los. F l . Apion. 100, 22 non enim ad -as accedunt alienigenarum consortia formi- dantes. c a p t o r - Pa u l. d ia c. Fest. 91, 15 hostica- pas hostium -r. c a p t u s - expugnado: Pa u l. d ia c. Hist. Lang. 115, 19 de -u Cremonae. c a p u d - v. A l et A2 caput. c a p u l l o - v. A2 capulo.

c a p u l o - -II- inf. — Caedere : Lex Ro m.

Ra e t. 380, 21 linguas ipsorum {scil. delato-

rum) per secutores -llentur.

c a p u l u s - nom. -um inf. — Pa u l. d ia c.

Fest. 53, 26 -um et manubrium gladii voca- tur et id, quo mortui efferuntur, utrumque a capiendo dictum.

(9)

c a p u t (-d) - ka- G l . P l a c . 26, 1, 31, cha-

M o n . N ea p . A r c h . I 2, a. 979, 271, 19 : II, a. 982, 17, 10, -pe- M e d i o l. in s c r . 6275, 7. — Sing., gen. -es A n . e x div. 139, 5, -i K a l . B o n . 354, 37, acc. -e M o n . N ea p . A r c h . I 1, a. 944, 148,4, abl. -t M a r t . H ie r . 123, 1, 16 : inf., -pu M o n . N ea p . A r c h . I 1, a. 939, 115, 7, -em IV, a. 1014, 72, 2. — Mase. gen. :

B r e v . H ie r o s . 110, 47 missorius ubi portatus fuit -t Iohannis Baptiste. — P a u l. d ia c.

Fest. 53, 12 -a deorum appellabantur fasci­ culi facti ex verberibus. — In -e alcis ope-

rari, per eum operari : B e n . Mir. Cyr. 336, 2, 15 in -e martyris Christi ... potentialiter et ineffabiliter operatus est Dominus. — -e

caedi, decollari : Ps. A m b r . Gerv. 745 D 9 tunc comes Astasius iussit eum -e caedi. —

Per -t, sensu distribut. : C o n c o r d . 274, 7 habeat pro presura de ipso servo per -d solid. 2. — De Christo, in imag. : S te p h . rv 795 C 8 humani generis hostis membra Ecclesiae tentare aggreditur, qui -t ipsum ... tentare non dubitavit ; Romano pontífice : S te p h . iv

790 A 9 o sacrum et venerandum -t : Io h . x ii

1014 D 9 totius Christianitatis post Domi­ num -t effecti non aliquo privilegio umano. — Initium, sensu temp. : Cap. F u ld . 439, 10 lectio in -t quadragesime. V. et Lx capud.

c a q u i l l u s ? - G l . P h il o x . 2 0 7 , 1, 3 5 -us : àexôç.

carabus - naviculae genus, in imag. :

R a t h . Prael. 285 C 5 mirari forte aliquem contingat, cum tricipiti voluminum lintre contiguos proposuerimus aestus tentare, qua de re ... subierimus -urn.

carbasus - -va- inf. — G l . P l a c . 1 6 , 2,

17 -vasa ... per U scribi oportet.

c a r b o n a ia , C a r b o n a r a - v. Lx carbona­

ria.

carbonarias - a c c . sing. ? -ru M o n .

N ea p . A r c h . II, a. 9 8 8 , 7 8 , 3.

carbunclos - w. Lx carbunculus. carbúnculos - -reu- inf. — Acc. pi. -us

A n . e x d iv. 1 4 3 , 2 2 , -reu-as 1 4 6 , 6 .

carceralis - custodia -is, career : Gump.

Vene. 222, 33 quidam ... in similem -is cu- stodiae p o en am ... intruditur.

carcerarius - subst., carceris custos : Ps.

A m b r. Cantian. 4 2 9 B 3 data pecunia -is, per totam noctem ibi morati sunt.

carcineton - v .L x carcinethron.

cardellus - G l . P h il o x . 2 0 7 , 1, 3 5 -us:

àCTTpayaHvoç.

c a r d in a li« - g- Chron. Alt. 1 2 , 3 3 . —

Princeps -is, tit. comitiacorum principi tri-

butus : Ca s s. Var. 2 1 8 , 2 5 quia principem -em obsequiis nostris deesse non patimur.

c a r e - cha- Ps. Gr eg. Exp. 4 7 6 B 13 : inf. — Libenter : Rath. Prael. 2 9 1 B 7 impúdicos quam verecundos, mimos charius amplec- tuntur quam monachos.

c a r e u n c u l u s - v. A2 carbunculus.

c a r io p h a l u m - v. A2 caryophyllon.

c a r is a - -ss- inf. — Gl. Philox. 208, 2, 14 -a: pauXiŒTiiç, Ttopvoßomcog; Paul,

dia c. Fest. 3 8 , 18 -ssam apud Lucilium (1129) vafrum significai,

c a r is m a - v. A2 charisma.

c a r is s a - v. A2 carisa.

c a r it a s - ka- Io h. viii50, 2 : al. — Nom.

sing, -em Mo n. Neap. Arc h. I 2, a. 959, 69, 19. — Hon. tit. : Leoa b. Hug. 686, 1 post- quam vestrae -i legatura nostrum ... direxi- mus. — In form, interiectionis, ironice:

Anast. Vita Ioh. El. 509, 1, 60 dixit ad eum hilari vultu : Fac -em fili Trofie. Aestimas quod in ventate dixerim tibi fratribus huius- cemodi dare ? Crede mihi, per iocum dixi tibi dare.

c a r it a t iv o s - cha- Rath. Prael. 2 9 1 C 8. — Benevolus : Vita Le u c. 6 7 3 , 6 , 2 Theodo­ sius ... cum Beneventano Principe -am inie- rat amicitiam ; caritate motus : Gum p. Vene.

2 1 5 , 3 6 imbecillitale ... lassantes -o visitavit solacio.

c a r m e n - sacrum -n, de sacra Scriptura :

Sac r. Gel. 1 2 2 , 2 4 per Moysen ... nos quoque modulatione sacri -is erudisti: Lib.

Sa c r. 3 0 , 1, 5 6 meruit (virgo) ... te verum

summumque Deum sacro -e concinere.

c a r m e n t a l ia - Gl. Philox. 2 0 7 , 1 , 3 5 -a: upvoX óyta.

c a r m i n u l u m - parvum carmen : Petr. Pis. Gramm. 1 6 0 , 17 littera ... appellatur adulescentula, cum poetica metra per ver- suum -a sufflat.

c a m a l i s - de nomine, opponitur nomini

spirituali (cf. A l nomen) vel secundum fidem : Pa s s. Rest. 12 A 1 si vero -e requiris nomen meum, Restitutus dicor ; si autem secundum fidem meam, Christianus sum:

Pa s s. Hil. 4 1 9 D 7 nomine -i Tatianus vocor,

spirituali vero C hristianus. e commer­ cium, de Christi incamatione: Sa c r. Gel. 1 2 , 1 6 Deus ... fac quaesumus nos eius (scil.

(10)

Christi) perpetua divinitate munire, cuius sumus -i commercio reparati.

c a m a l i t e r - transí, ad verbum : Ps.

Greg. In I Reg. 163 A 14 -r scientiam legis accipiunt.

c a r n e u s - nota locutt. -a claustra, -um

domicilium, de corpore : L ib. Sacr. 132, 1, 43 -a relinquens claustra, cadesti choro iun- gitur laeta (Eufymia) : Gump. Vene. 220, 48 anima ... -i clausura dom icilii... exuta.

c a m i g e r - corpore praeditus : Ca s s.

Hist. 398, 2 confìtemur ... a semet ipso Deum existentem -um et hominem deiferum.

c a m o s u s - nom. pi. fern, -a An. exdiv.

148, 7.

c a r o - vestís -is, de hominum corpore :

En n. Hymn. 5 , 19 in veste -is abditus; de corpore Christi : Ana st. Vita Bas. 3 0 1 D 9

communicantibus omnibus ... data est ei in ventate -o.

c a r o e n u m - acc. sing, -im Gl. Pla c. 16, 2,3.

c a r o e o p h i lu m - v. A2 caryophyllon.

c a r p e n t a r i u s - -to- inf. — Artifex ligna­ rias, ital. carpentiere : Mo n. Neap. Ar c h. I 2, a. 956, 43, 9 venum dedi... terra ... quomodo mihi et at quidem Sergio -torio ... obvenit : IV, a. 1003, 11,29 Lupo presbitero filio ... Sergii -i.

c a r p e n t o r i u s - v. A2 carpentarius.

c á r p e n o s - v. Al carpinus.

c a r p i e s - Gl. Philox. 2 0 7 , 2 , 3 4 - s : pUTtttpÔÇ 7TÔKOÇ.

c a r p o - transi, iter -ere, in imag. : Pa u l,

d iac. Hist. Lang. 80, 21 haec (scil. gesta

sanctorum) mostrant -ere lucís iter. — Reprehendere : Rath. Prael. 164 D 4 ne more Pharisaico, dum vehementer -imus, despera- tionem emendationis incutere videamur.

c a r p u s - v. Lx carpos.

c a r r a d a - \ . L x carrarius.

c a r r a d a s - ad ì, de loco qua carrus vehi potest : Mo n. Neap. Arch. II, a. 988, 81, 13 ecclesia ... situm in vico -o . a, subst., via

q u a carrus v e h i p o te s t : Mo n. Neap. Ar c h.

IV, a. 1005, 25, 13 d e a lio la tere e s t -a c o m u n e : IV, a. 1021,151, 8 p arte s e p te n tr io - n is e s t ... -a p rop ria e x ip s u m fu n d u m . V. e t

A l carrara.

c a r r u s - ka- Chron. Alt. 15, 17.

c a r t a (cha-) - -th- inf. — Gl. Be r. 372, 2 -tha dicitur a cartino oppido. — Decretum principis : Ca s s. Var. 21,3 honores ergo quos

sumís ex cha-is, redde de meritis. — Pactio :

C a r tm . 596, 1, 1 habes pretium iuxta -am ? — Nuptiarum pactum : R a t h . Prael. 195 C 1 pactum autem et sacramentum, sponsalia vel tabulas, sive cha-as dico, quibus invicem insolubiliter confoederantur praesente ... Deo.

c a r t h a - v. A2 carta.

c a r t i c in e u s - v. A l carticinus.

c a r t o l a (cha-) - acc. sing, cha-a M o n . N ea p . A r c h . 1 1, a. 916, 19, 10, acc. pl. cha-e I 1, a. 941, 123, 11, cha-is I 1, a. 937, 102, 12, cha-es I 2, a. 970, 191, 3, abl. pi. cha-es IV, a. 1016, 100, 7. — Nota locut. salutifera

-a : M o n . N ea p . A r c h . II, a. 982, 3 1 ,4 saluti­ fera cha-a memorati secretarii ... ecclesie Sánete Marie ; de bonis ecclesiae sive congregationis ecclesiasticae : 1 2, a. 960, 81, 16 distribuant ... tare unum ad Sparanum compatri meo tare unum in cha-a ecclesie sancii Nikolaus: I 2, a. 974, 230, 15 cohe­ rente ivi memorata terra ... terras congrega­ tionis sacerdotum cha-as ecclesiae sancii Iohanni in c o rte . ae, pl., matricula

mor-tuorum : M o n . N ea p . A r c h . I 2, 964, 116, 19 (ygumenus) abeat sivi ex eos solidos duos et scribant nomini meo in sacros dypticos ipsius monasterii et in quantum potuerit ponat me in cha-is Sancii Thome et in cha-is Sancii Archangeli ad Signa.

c a r t u l a r iu s - charto- P a u l. d ia c . Hist. Lang. 70, 8 : Io h . viii 271,1.

1 c a r u s - cha- D io n . Coll. 238 A 3 : Ps.

G r e g . Exp. 516 D 6, ka- C a s s . Inst. 5, 3 : Ep. L a n g . 698, 10 : Io h . v iii 29, 22.

2 c a r u s - v. Lx caro.

c a r v a s u s - v. A2 carbasus.

c a r y o p h y ll o n - -roeophilum inf.,

-rio-phalum inf. — G l . P l a c . 1 6 ,2 ,2 -roeophi­ lum sic scribimus, quod vulgo -riophalum dicunt.

c a s a - -ss- C o n c o r d . 242, 41. — Acc. sing, -a L e x R om . R a e t . 441, 10. — P a u l, d ia c . Fest. 41, 16 -a a cavatione dicta. — Domus : M o n . N ea p . A r c h . II, a. 982, 28, 15 tradidimus vobis ... portione nostra de ... -a commune. — Familia : M o n . N ea p . A r c h . I 2, a. 968, 163,4 tu et omnibus masculis de -a tua gratis ibi vendemniare ... debeatis. — Nota locut. Yassallus domnicus de -a : L e x R om . R a e t . 442, 34 si vassallum domnicum de -a sine ministerio ... fuit.

(11)

casalicellum - p a r v u s c a s a lis : M o n . N ea p . A r c h . IV, a. 1014, 6 8 , 14 -u m q u o d e s t ad e g u a le m e n s u r a c u m m em o r a ta terra m ea .

casaliculus - parvus casalis : S te p h . iv

976 C 14 confirmamus ... casalem Scandilia- num per uncías VIII, necnon et -um, qui nominatur AntiquuS.

casalinus - -a, subst. fern. : Ion. xii 1023,

A 5 -as duas, unam in Pedica ... et aliam in Campo Majore : M o n . N ea p . A r c h . IV, a.

1003, 11. 18 trasenda qui pergit at -as de memorato loco. casalis - -ss- Io h . x ii 1031, B 5. — PL, n o m . -ibus M o n . N ea p . A r c h . I 1, a. 938, 108, 5, a c c . -i I 1, a. 939, 118, 7, -ibus I 2, a. 9 5 2 ,3 0 ,2 3 . casan a? - G l . P h il o x . 207, 1, 35 -a : GK£7Tr| tiX o ío u .

casaria - P a u l. d ia c . Fest. 41,23 -a, quae

custodii casam.

casella - -ss- M o n . N ea p . A r c h . IV, a.

1008, 39, 24.

casellula - parva domus : Ps. A m br.

Gerv. 746 A 2 domum propriam ... et res uni­ versas parentum et -as venumdantes, dede- runt omne pretium pauperibus.

casila - P a u l. d ia c . Fest. 41,21 -am anti­

qui pro casside ponebant.

cassa - v. A l etA 2 casa. cassalis - v. A l et A2 casalis. cassella - v. A l etA 2 casella.

cassiculus - nom sing, -urn P a u l. d ia c .

Fest. 44, 19.

casso - caps- inf., caus- M o n . N eap .

A r c h . II, a. 997, 181, 17, caubr- fort, perper. pro caubs- inf. — Irritum reddere : C a s s .

Var. 5 1 ,2 3 omni contractu ... -to: C a r tm .

597, 1, 41 cartam reddatis ... capsatam et taliatam : M o n . N ea p . A r c h . I 2, a. 952, 32, 21 chartula cessioni mee aput te in presenti caubrata remisi : IV, a. 1022, 167, 21 rum- pere et -are ... carta donationis.

cassas - v. A2 casus.

castaldaticum - v. A l gastaldaticum. castaldeus, castaldius, castaldus - v. Lx

et A2 gastaldius.

castanea - -ni- A n . e x d iv. 147, 17 : inf.

A c c . p l. -nies M o n . N ea p . A r c h . IV, a.

1012,58,34.

castaneetum - v. Lx castanetum.

castanetum - -nie- M o n . N ea p . A r c h . IV,

a. 1015,75, 17.

castangnietum - v. Lx castanetum.

c a s t a n ia - v. A2 castanea.

c a s t a n ie t u m - v. Lx et A2 castanetum.

c a s t e l la n a s - castelli incoia : R a th .

Opuse. 600 C l si quid perperam vel a mas- sariis vel a -is fuerit a ctum ... sit iuste et lega- liter emendatum

c a s t e l la n i - ka- inf. — Acc. pl. -as Cap. A q u il. 11, 4. — Cum adì. mase, coniung. :

Cap. V ir c e b . 317, 13 in quondam -um. — Vicus, pagus : M o n . N eap . A r c h . IV, a. 1017, 109, 7 abitato: intus ka-o de Cicala situm vero at Nola.

c a s t e n e t u m - v. Lx castanetum.

c a s t ig o - vexare, transi. : C a s s . Var. 3, 15 nos ... alter miseriarum mole -at.

c a s t it a s - de animalibus : S a c r . G e l. 83, 17 cuius (scil. apis) nec sexum masculi vio­ lant ... nec filii distruunt -em. — Munditia :

C a ss . Var. 11, 24 in illis autem rubicundis fontibus cum ... comas ... intinxerit, habere debet corporis ... -em.

c a s t o m a c h u s - v. Lx cacostomachus.

c a s t r i m a r g ia - v. A l gastrimargia.

c a s t r o n i - cabs- M o n . N eap . A r c h . IV, a. 1008, 36, 6 : IV, a. 1019, 131,7. — In imag. :

L ib. S a c r . 38, 2, 25 Domine ... in cuius spiri- talibus -is militât laudanda sobrietas.

1 c a s t u s - ka- O s t . I n s c r . 1897, 2. — Nom. sing. fern, -am N o l a e in s c r . 1378, 2. — De animalibus : A n a s t . Theod. Stud. 735 B 1 super duas itaque vitulas -as assumpta (area).

2 c a s t u s - abl. sing, -o P a u l. d ia c.

Fest. 145, 7.

c a s u la - vestís quaedam liturgica, pla­

neta (M. W.) : B e n . Mir. Cyr. 337, 53, 33 ali- quae guttae sanguinis ceciderunt super -am et mantile, quibus ornatus erat sacerdos.

c a s u s - -ss- E p or. in s c r . 6805, 6 . u faciente, forte : C o n c o r d . 240, 31 si quis ... -u faciente nolendo occident. — Mutatio :

A n a s t . A p o c r . Ep. 672 B 3 -us (pexâTiTCû- <71 ç ) ... in alterutras (scil. naturas) omnímoda est utrarumque peremptio.

c a t a - coram : M o n . N eap . A r c h . II, a. 997, 165, 5 certum est me Stephano ... -a domino Sergio tribuno ... venum dedi... fun- dum meum.

c a t a b u lu m - stabulum : P a ss. C y r . 9, 1, 33 ut ... plancae stemerentur ad animalia -i publici.

(12)

c a t a c u m b a - catatu- P e t r . su b d .

Chron. 163, 6.

c a t a l o g a s - -tha- Nie. 1284, 37.

c a t a m p o - P a u l. d ia c . Fest. 41, 21 -o genus est lusus.

c a t a p h a c t u s - v. A l cataphractus.

c a t a p h a r s is - v. A2 cataphasis.

c a t a p h a s i s - -phars- inf. — Ace. sing.

-im inf. — Cum adi. mase, coniung. inf. —

Affirmatio : R a th . Prael. 258 C 5 et -pharsim et apophasim tuum ... decidemus.

c a t a p o d iu m - v. A2 catapotium.

c a t a p o t iu m - -di- A n . e x div. 136, 25.

c a t a r a c t a - -tha- C a ss . Hist. 295, 22.

c a t a s y ll o g iz o - gr. KaiaauXXoyiÇcû :

B o e t h . Anal. post. 705 B 16 ut autem non

-etur, observandum...

c a t a t u m b a - v. Lx et A2 catacumba.

c a t a t y m b a - v. Lx catacumba.

c a t e c h i z o - -taci- S a c r . G r e g . 124, 16,

-tezyz- S a c r . G e l. 8 1 ,2 , -thetiz- L ib. S a c r .

23, 2, 24 -theziz- Gump. Vene. 216,5.

c a t e c h u m e n u s - -the- V it a S e v e r in i 501, 2, 48, -ticu- S a c r . G e l. 79, 13, -thicumi- C a s s . Hist. 183, 28, -cumi- C h r o n . A l t . 11, 28 : L ib . S a c r . 64, 2, 14. c a t e c h u m i n u s - v. A l catechumenus. c a t e c u m i n u s - v. A2 catechumenus. c a t e g o r ia - -the- C a ss . Hist. 232, 14. —

C a s s . Inst. 113,5 Aristotelis -ae sive praedi- camenta, quibus mirum in modum per varias significantias omnis conclusus est sermo.

c a t e g ó r ic a s - -the- B o e t h . Anal, post. 736 B 5. — C a s s . Inst. 115, 21 formu­ lae -orum, id est praedicativorum syllogi- smorum sunt tres.

c a t e z y z o - v. A2 catechizo.

c a t h a lo g u s - v. A2 catalogus.

c a t h a r a c t a - v. A2 cataracta.

c a t h e c h u m e n u s - v. A2 catechumenus.

c a t h e c u m e n u s - v. A l catechumenus.

c a t h e d r a - ka- inf. — Gen. sing, -a

M a r t . H ie r . 10, 3, 2. — Sacerdotalis vel

pastoralis -a, de sede et muñere episcopali :

V it a G a u d . Nov. 418, 2, 5 ibique viginti annis -am sacerdotalem obtinuit (Gauden- tius): R a th . Opuse. 348 B 10 pastoralem deinde -am adeptus, tanta Domini sublima- tus est gratia ut pene omnes mortales antei- ret ; apostolicam -am, de Romano Pontífice :

B e n . i 683 B 5 lex divinae constitutions apostolicam -am totius posuit orbis terrarum magistram. — In liturg., de festivitate sancti

Petri : Ka l. Bo n. 353, 39 VIII kl mar. ka-a saneti Petri apud Antiochia,

c a t h e g o r i a - v. A2 categoria.

c a t h e g o r i c u s - v. A2 categoricus.

c a t h e t i z o , c a t h e z i z o - v. A2 catechizo.

c a t h i c u m i n u s - v. A2 catechumenus.

c a t h o l i c u s - subst., qui fidem catholicam sectatur : Ca s s. Inst. 11, 21 contigit ut ... -i diligentius instruantur : Rath. Prael. 226 C 6 scias usum hune fuisse non quidem -orum, s e d ... tyrannorum.

c a t i c u m e n u s - v. A l catechumenus.

c a t i l l a t i o - Pa u l. d ia c. Fest. 39, 2 -o grave obprobrium hominibus generosis obi- ciebatur, si qui provincias arnicas populi Romani expoliasset.

c a t i llo , nis - Pa u l. d ia c. Fest. 39, 1 -es appellabat antiqui gulosos.

c a t i n u s - nom sing, -um G l . P h il o x . 15,

2,28.

c a t o l i c u s - v. A l catholicus.

C a t o n i c u s - Catone dignus : R a t h . Prael. 259 A 13 ita se habere non -is, sed Domini- cis approbemus eloquiis.

c a u b r a t u s - v. A2 casso. c a u c i o - v. A2 cautio. c a u c o l u s - v. A2 calculus. c a u c u - v. Lx: calcus. c a u c u l o s u s - v. A2 calculosus. c a u c u l u s - v. Lx et A2 calculus.

c a u d a - co- P a u l. d ia c . Fest. 34, 19, cu-

C o n c o r d . 276, 36. — In imag. : R a t h .

Opuse. 529 A 7 -am hostiae indesinenter Domino detrahit, indeque salutem sibi ipse miserrimus adimit.

c a u d e u s - Pa u l. d ia c. Fest. 40, 19 -ae cistellae ex iunco, a similitudine equinae caudae factae.

c a u l i c u l u s - nom sing, -os Gl. Ph ilo x.

213, 1, 20.

c a u m a -v . Lx coma.

c a u p o n a - cop- P a u l. d ia c . Fest. 3 5 ,2 2 cop-a taberna a copiis dicta,

c a u r o n o - v. Lx corono.

c a u s a - ka- M o n . N ea p . A r c h . IV, a. 1011, 52, 22. — Acc. sing, -a inf., acc. pi.

-ae P e l . ii 109, 44. — R es: L e x R om . R a e t . 420, 5 si qualecumque -a de suum pro­ prium ibidem expendiderit. — De rebus quae iure habentur : L e x R om . R a e t . 404, 5 tarn ille quam et sui heredes ipsa -a in perpe­ tuo securi possideant : M o n . N ea p . A r c h . IV, a. 1016, 89, 19 (terminus) badit per propria

(13)

-a ipsius vestri monasteri! et usque at illa crucem. — Sordida vel necessaria -a, exina- nitio alvi : Le x Ro m. Raet. 379, 4 in ipsas ecclesias non faciunt -as inlicitas vel sórdi­ das, sed liceat eis ipsa atria pro suas necessi­ tates ... ambulare : Pe tr. su b d . Chron. 168, 12 divertens per forum ad necessariam -am viscera eius (scil. A rii)... diffusa sunt. — De fide : Greg. M. Mor. 665 C 5 et sunt nonnulli qui quantum in eis est -am Dei defendant. — Culpa : Le x Ro m. Ra et. 436, 18 si ... servus de qualecumque -a incusatus fuerit. — Pro

-a cum gen. gerund., cans? : los. Fl.

Apion. 118, 4 si tarnen pro filiorum -a crean- dorum agatur. c a u s a d o - v. A1 e t A2 causado. c a u s a d o ( - c io ) - a c e . s in g , -e Mo n. Neap. Ar c h. IV, a. 1011, 44, 22. — In -e venire, lit e m in te n d e r e : Lex Ro m. Raet. 3 1 3 , 6 q u i p er sc rip ta in - e v e n iu n t. c a u s a t o r - litig a to r : Co n c o r d. 2 8 4 , 1 4 si a m b o - e s d e su b ip s o s c u ld a is s u n t: Lex Ro m. Raet. 3 1 0 , 6 ip s o r u m - e s ... a n te ip s o s p r in c ip e s a m b u la r e fa c ia n t. c a u s e d it u s , c a u s e t ic u s - v. A l causidi-cus.

1 c a u s o - -ans, litigator : Ca s s. Var. 87, 18 quando pro remedio -antium committun- tur vobis ambigua iurgiorum.

2 c a u s o - v. A2 casso.

c a u s o r - v .L x causo.

c a u t e l a - praevidentia : Rath. Prael. 148 A 10 quod hie -ae gratia praemitto.

c a u t e r i u m - in imag. : Ana st. Vita Ioh. El. 513, 1, 68 pluribus verbis sapientissimus ... cum ... -o comburens proderat eius ani- mae.

c a u t e s - transi. : Ca s s. Inst. 61, 18 quando nullius sanae mentis acquiescit inge- nium in illas -es incedere in quas alterum cognoverint pertulisse naufragium.

c a u t io - -ci- Le x Ro m. Ra e t. 325, 3. — Ace. sing, -e Mo n. Neap. Ar c h. IV, a. 1014, 69, 8. — Transi., sensu spirit. : Sa c r. Gel.

81,23 veteris piaculi -cm pio cruore detersit (Christus).

c a u t u s - -um, subst., praescriptum :

Ca s s. Var. 151, 21 triduanae praebeantur

annonae, sicut legum -a tribuerunt : 251, 22 lucra renuimus, quae legum -a profanant,

c a v a l ic a t u r a - v. A l cavallicatura.

c a v a l l u s- v .A l et A2 caballus.

c a v a m e n - G l. P l a c . 18, 2, 7 -a : utraria, vel loca cavata.

c a v e o - se -ere pro cavere : R a th . Prael. 272 B 2 Christianissime princeps, ... te ab istis similibus prudentissime -cris.

c a v e r n a - in metaph. : R a th . Prael. 306 D 7 non desunt enim et tibi quaedam intror- sus -ae, ubi aliquae latrocinantis inimici adsint insidiae.

c a v ia e - P a u l. d ia c . Fest. 50, 16 -ae pars hostiae cauda tenus dicitur.

c a v ia r e s - P a u l. d ia c . Fest. 50, 16 -es hostiae dicebantur, quod caviae [id est] pars hostiae cauda tenus dicitur.

c a v illis - -bi- inf. — G l . P h ilo x . 209, 1, 22 -billem : ôiôacncaXiav, Ttaiôeumv.

c a v i la s - v. Lx gravitas.

c a v i llo - P a u l. d ia c . Fest. 50, 16 -em dicebant, quam modo dicimus cautionem.

c e c it a s - v. A2 caecitas.

c e c u s - v. A l et A2 caecus.

c e d e s - v. Al et A2 caedes. 1 c e d o - v. A l et A2 caedo.

2 c e d o - se convertere : C a s s . Var. 124, 32 in lucrum -unt quae bene meritis confe- runtur. — Cessare : P a s s . U r b . i 14, 2, 57 vacua -e responderé verba. — Daemonum

telis -ere, transi., daemonum temptationibus

non resistere : V it a G a u d . Nov. 421, 20, 4 puella ... dum secreta pomerii sui lustrarci, daemonum telis impróvida repente -sit. —

Alci in sortem -ere, ei sorte obvenire : S tep h .

v 809, B 2 cum huius (scil. regni) divisio in sortem -eret uni ex his (scil. filiis).

c e d r u s - cae- inf. — G l . P l a c . 16, 1, 2 cae-us cum A scribi oportet,

c e la e s t is - v. A2 celestis.

c e la t io - in log. : B o e t h . Anal. pr. 667 C 14 si autem non sic se habeat c ad d ut facial syllogismum vane erunt sumpta, nisi induc­ tio n s aut -is aut alicuius alius talium gratia.

1 c e la t o r - v. A2 caelator.

2 c e la t o r - qui abscondit : C a s s . Var. 65, 28 deberemus itaque -es deputatae pecuniae immodica poena percellere.

c e la t u r a - v. A2 caelatura.

c e le b r a c i o - v. A2 celebrado.

c e le b r a t io - -ci- Ion. vm 289, 19. —

Sacra -o, -o divini mysterii, sensu Christ.,

Missa: C a s s . Hist. 553, 22 dum ... sacra -o fuerit adimpleta, illi ... semel ipsos in terra prosternunt : C o n c . R om . 826, 568, 17

(14)

subiecti sacerdotes et taies clerici ad tempus -e divini mysterii et officiis suspendantur.

c e le b r it a s - cae- Lœ. Sac r. 1 1 6 , 1, 5 3 :

Sa c r. Gel. 2 5 3 , 2 5 . — Sacra mysteriorum

-as, sensu Christ., Missa : Dio n. Coll. 2 3 4 A

3 id duximus decemendum, ut sacrae myste­ riorum -i intersint.

c e le b r o - cae- Sacr. Gel. 2 5 , 2 3 : inf. —

-ari, depon, more: Gl. Philox. 2 0 9 , 2 , 15

-amur : uptòpev : Lib. Sacr. 2 5 , 1, 6 0 ut quod debitae servitutis cae-amur officio ... salvationis tuae sentiamus augmentum. — Diem festum agere : Dio n. Pasch. 5 7 , 2 5 si Martio mense Pascha -atur.

c e le b r o s u s - v. A2 cerebrosus.

c e le s t is (cae-) - -lae- Sacr. Gel. 48, 13 :

Ioh. vin 60, 12, caeli- Lib. Sac r. 502, 3. — De, Deo : Ioh. vm 277, 28 postquam aucto- rem eius, -i patre revelante, cognovit ; para­ diso : Ep. La n g. 704, 16 in gremio ... -is regni clavigeri Petri : Io h. vin 152, 34 ut ... in -i regione post mortem cum Deo féliciter gau- deas.

c e lla - -a gemituum, de carcere : Ca s s.

Var. 354, 13 -a gemituum, tristitiae domus.

c e lla r e u m - v. A l etA2 cellarium.

c e l i a t i l a - cellarius : Ca s s. Var. 315, 5 fenerarios et -as, qui ad urbem Romam vel ad mansionem pertinent Ravennatem.

c e lla r i u m - -re- Mo n. Near Arc h. IV, a.

1 0 1 2 , 6 1 , 8 , -ru- II, a. 9 9 0 , 1 0 0 , 12. c e lla r o m a r iu m ? - Gl. Philox. 209, 2, 13 cellar<i>um et -um : xap<i>sïov.

c e lla r u m - v. A2 cellarium.

c e llo l a - v. A l et A2 cellula.

c e llu la - -Ilo- Sacr. Gel. 83, 13. — Bai­ ne! parva cella : Ca s s. Var. 68, 23 inhalat pri­ mae -ae sudatoriam qualitatem.

1 c e lo - cae- Conco rd. 2 8 7 , 4 . lassis

p ro -laveris Pa u l. dia c. Fest. 5 3 , 2 9 .

2 c e lo - v. A l et A2 1 caelo.

c e ls c it u d o - v. A l celsitudo.

c e ls it u d o - transi., sensu mor. : Rath.

Prael. 1 9 5 C 6 nec montana, id est -em caeli- batus, conscendere deliberasti. — De Deo :

Lib. Sac r. 8 2 , 1, 6 0 nemo potest summi verique Regis -e delectar!, nisi qui pestifera ... tyranni iura calcaverit. o principatus,

summa auctoritas : Steph. v 819, B 3 ad quos

(scil. reges Francorum) -o principatus eius-

dem terre specialiter pertinet. — Hon. tit., de reg. et imper. : Pau l. d iac. Fest. 1, 13 hoc vestrae -i legendum compendium optuli:

Steph. v 788 C 3 dicat -o tua quibus accusa- toribus ... ilium condemnasti ?

c e ls u s - -a potestas, de Deo : M ir . A g r .

113, 8 absit ut hoc facinus permittat -a pote­ stas ; -a absol. vel -a regna vel -a polorum, de paradiso : V i t a G a u d . N o v . 420, 17, 5 Spi­ ritus vero, caelesti Angelorum choro inter­ esse desiderans, -a conscendit: M ir . A g r .

114, 5 ad tua -a regna levans: Eugipp.

Hymn. 7 1 ,4 quo Severinus penetravit almus -a polorum. — Neutr. subst. -a, -iora, transi., sensu mor. vel spirit. : C a s s . Var. 47, 30 tende igitur ad laudum -a vestigium : D io n .

Gr. Nyss. horn. 390 B 14 Dominus ... paula­ tim fidem nostram ad -iora quibusdam pro- cessibus assuescit.

c e lt is - species piscis : G l . P h il o x . 209, 2,21 -is : ßiva, i%6ùoç <e>îôoç.

c e lu m (eoe-, cae-) - transi. : C a s s .

Inst. 57, 25 testes sunt doctissimi viri diversa laude praecipui, quibus velut stellis micanti- bus cae-um fulget ecclesiae ; de, sede beato- rum : S a c r . G e l . 2, 14 ut ... eius (scil. Christi) quoque gaudiis in cae-o perfruamur. — Nota locut. sub isto -o : Io h . v iii 56, 21 Romanorum filios sub isto cae-o non legitur fuisse obsides datos.

c e ly d r u s - che- inf. — De diabolo : V it a A p ia n . 326, 2, 9 iacit virus saeva de fauce che-us. c e n a - v. Lx caena et A l coena. c e n a c u l a r i u s - cae- G l . P h il o x . 176, 1, 38. c e n a t o r i u m - G l . P h il o x . 209, 2, 27 -um : oiKTjpa. c e n i t o r - v. A2 genitor. c e n i t r i x - v. A l genitrix. c e n o b i a t u s - -vi- M o n . N ea p . A r c h . IV, a. 1005, 30, 9. c e n o b i t a - v. A l coenobita. c e n o b i u m - v. A l et A2 coenobium. c e n o v i a t u s - v. A2 cenobiatus. c e n o v i u m - v. A2 coenobium. c e n s e n - pass., f. esse : S a c r . G e l . 13,14 da nobis quaesumus in eius (scil. Christi) portione -eri.

c e n s i l i s - nom. sing, -em M o n . N ea p . A r c h . I 1, a. 946, 162, 4. — Censui obnoxius: M o n . N ea p . A r c h . I 1, a. 946, 163, 11 concessimus iterum in prefatam sanctam sedem ut quanti -es sunt vel fuerint de ipso episcopio ... nullam angariam ... in partibus reipublice faciant.

Références

Documents relatifs

Surveillance clinique, ECG et contrôle des concentrations plasmatiques ; si besoin, adaptation de la posologie de l'antiarythmique pendant le traitement par l'inducteur et après

L’équipe de garde médicale est constituée d’un chef de clinique assistant des hôpitaux, d’un interne de consultation qui ne quitte pas le service d’urgence, examine toutes

Guide pour la formation de nouveaux professionnels en établissements de soins CCLIN Sud

Un premier accouchement est souvent décrit comme une expérience non seulement douloureuse, mais également très longue (parfois plus de 6 h) avec des douleurs

Marine Jacquemin, grand reporter de guerre, a souhaité agir pour ce pays anéanti en militant pour la construction d’un hôpital pour enfants dans la capitale la plus dévas- tée

La toxicité systémique des anesthésiques locaux est connue depuis plus d’un siècle, mais c’est depuis la publication par Albright en 1979 de sept cas d’arrêt cardiaque à

Au cours des accidents toxiques, les signes neurologiques sont en général les plus précoces, à l’exception de quelques cas de toxicité cardiaque après injection de

13.7.2 La dose utilisée pour la deuxième injection doit correspondre au plus, au tiers de la dose initiale maximale autorisée après le temps précité, ou à la moitié de