A rythmical version of Bede's De ratione temporum

A RHYTHMICAL VERSION OF

_{BEDE' S}

DE RA

TIONE TEMPOR

VM

aY

_{C . J .}

FoaaYc>? Fellow of JesusCollege, Oxford

(Suite et fin i l

DE VARIO STATV VMBRARV M Aequidialis omni mundo est aequalis atquc mia . item climata contra sistunt , carias ombras facere soient , 460 ut seginata sensim produnt , luce clarius late pandunt . casa quoque horoscop i

stint cadent

non usa i ter

ecuLenis

iterum stadii s nariantur per diuers a loca terrarum longissim e pactum seruant per quiuquaginta . [119"] gnarus idem seruat . unde conuenit

hoc quod dico . 470 lucis cario nam crement o caput Indie,

quad

Mero e dicunt senes, duodeua s

habet

boras aequidiale s atque unies octo partes : archa quippo

Alexandri a

fusas boras cum feruor e 1 . Voy . ci-dessus, p . 69-73 . 462 .horoscopii B . 467 . quingentu B . BULL . uu GANGE . 1926-1927 468 . gnarus = yv ;µmv . y

i :30 c . J .

roaurcE .

binas tapit

ac

bissena s

felix

Roma

fulget Bori s

in cancro cesso

punis devi s

480

bruta nauulue

13rittannia c

scnsit sane

superficie s

devis oclonis

ducere Foebus .

est adhuc

hue quod miro r ,

nullas

umbras —

nanlcluc subte r

sol lacet

supra pendcits —

nec non socles

nani et Thyl e

docent

sophi

defeciss e

seuls nlensibus

sic et lumen .

item aliis

ali aquilon e

490 sol perfundit

saltint

umbras ,

percossane livore

plagam sanan s

suo aduentu

simul et recursu .

haec nani causa

el natur a

facit dies

inacduale s

sub dinersis

poli plagis .

lerrae rotunditas

tune pale t

in illecito

mundi ambitu :

seplentriones

subter ax e

non couparenl.

itt India :

500 sic et

eerie

Canapuu t

caeli sidas

clarissintu s

11umClnanl

certlit Italia .

DE V ZONES

CAEL I

Sum

et segmat a

corso

sob s hoc

indica i

(pimple zuna e

una

Tumul i sole ruben s

5LO zodiacun t

ubi .uie s

683 . ? Foehuni . 500 . Canopum . 501 . ctarissiuuuu .

sane cad i

concordia .

et poet a

teneni cacluin ,

ex eorusc o

semper torrid a

terrant antbiens

lutant acque .

saltiin cingi t

aecival. oulbrattt,

131 . A nti "r►rï1IICAL VERSION OF BEDE .

sol in libr a

stununt

hid e

antiquitu s

islam circ a

sunt concreta r

glonterantui'

atris imbrtbu s

scptentrionali s

520

pare'.

primo ;

tibi Casepia

sane Iucenl sophi non►en , iudiderunt . exter►ore s cerulcac , in

glace s

obsctlra tae . supra terrai n post in ars e cu►'sunt

tendit ,

eeler auriga

tidens equo ,

ac

13octis

brevi

gyro

ccntrum cadi

eircumuolat .

Arcturi

ex ordin e

cut'suut lobuni

a cardine .

hic elabitur

longo scemat e

auguis nutgnus

atclue fantosu s

qui, nam mctuit

niundo lab i

530

nut

aequora

untquam tingui ,

fugit ima

ucrgens

ail

alta .

axis

alias

est australis ,

ciostris uisihus

ntlnquani

patens . hi

naht Circuli

contra spcci.an t

ah inuieent

ultro

terrai n

tali spatio

quali et subtc r

more certo .

mundi rotal a

orbis parte s

ope donantu r

Ilarissim e

puloherrima e

temperate .

sane cyclu s

tic

decoru s

at

leoucu ►

fortes gerninas ,

caltant hui uu i

[

.1.20" 1

540 mutant ordine m inter media m atque extrema s egris mortalibu s nonditoris : patent zona e hire et

iod e

solstitiali s dignus laud e cancrum sib i

uni

uiudica t sub quo cunct a 521 . Cussiohcia, 523 . 13uotes . 530 . ucquore . 547 . gcroinos .

1.32

C . J . roRDYCn .

uere uiuentia

forte per saecula .

550

at brumalis

brachia tendi t

super terrain

semper aeque ,

ut socius

subter huui o

alternantes

ad inuicem .

terna astra

tangit zon a

haec praefata

ut alia .

in meridianis

mundi plagi s

sol hibernus

subter ax e

uiam perfectam

uaclit pulcher .

hic nam quaere,

iacens line a

560 signiferum

saltim cingi t

semis quinis

sagittarii .

sic et partibus

geminoru m

lacteus cyclus

luce splendidu s

caelum cingit

cunctum undique ..

DE QVATTVOR TEMPORIBVS

Tempora anni

aunt quatern a

quibus solis

per diuers a

caeli camera

corpus serpit ,

orbem temperans

subiectum .

uer est primum

forte ut pate r

570 sub quo uernunt

uiuentia .

aequat aqua

ignis coctum ,

aestas calida

humurn siccat .

en aridus

est autumnus ,

finem reddit

cum frigore .

prior pars

porro hiemi s

uenit frigida,

finis humidus .

sic et medio

moderamin e

orbis instar

ad inuice m

societate

cunt conexa ,

580 aequiperant

eliment a

mundi machina

en mirand a

cursu annali

conrotantia .

naturis rerum

namque uariis

569 . prunus cori. 570 . uernant.

13 3

A nY•rilnlICnL V .I3aSION OF aP.Dß .

microcosmos

magno consentit :

his

humoribus aequiperat ut tempora iota currunt . sanguis uerno semper crescit rubea colera reddit aestas : nigra bilis namque autumno , 590 flegma consentit frigido hieme . aetas hominum

his

concursat : ab infanLia usque ad fine m uariatur per diuers a acui termina haec natura . sanguis facit semper laeto s sane paruuli sunt hilari . colera rubea contra reddi t audaces agiles adulescente s ni acilen

ii

=Rum

comedunt . 600 meloncolia moram nouit , Inorihus conpositis auget doloso s transgressores tandem agnosce . somnolenios semper tardo s facit flegma fieri seues , acta cetera hos nescire . [1201 Graeci dicunt et Roman i septenis idihus semper orir e supra dicta iam tempora . cum Pliacles pulcherrima e 610 matutino mundum lambiun t septenae flagrantes simul geminae , hic incipit aestas primo . soli occiduo

sane cum oriun t ducuni Vergiliae

durum

hiemes . alfa tempora aeque demonstran t noctis et diei namque dimedium . DE TOTO ANNI CIRCVL, O Annus solis isdem spatii s noto numero nam dierum , 588 . rubeam coleram . 500 . ? frigidae hicmi . 613 . sole, 614 . ? hiemis . :'-cm .

134 C . J . FOI1DYCLr . ebdomadarum aequo, rotatur . 620 singula signa sol pererra t horis denis et semissem ,

altro

tricenis en cliebus . sed et

luna

limine cert o

binis

tantum

hreui

gyr o

signum quodque, senis horis ,

porro

unies partes ducs : septenis cliehus

sane

et uiceni s horis octonis ecce peragra t

zodiaci

signa tota . 630 prolixior

licet

mense s diebus duabus deputatur , semis adhuc semper restat . rode concurrent communes

ann i

hini simul breuiores : ex se fundunt fortiore s

sane

septenos semper in cyclo . sextus et tertius, simul oetauus , decus

asse

ducat augmentum : quartus decimus

capii

embolismu m 640 decus septus deno nouen o

rebus

respondit rates aequalis . quorum primam curant Roman i nonis quaternis nempe Decembri s aequat in

his

ultra

September :

nonis Martis : nam et Decembri s

certe

duabus conrotatur : nonae quaternae

Nouembris quin

tam :

sextam

Augusti

sumunt eadem : ternae item tandem Marti s 650 septimum sumunt superaugmentum .

his

nam mollis

apte quaterni s lunae annus distinguitur . horum sumpsit

principi a

a

nata luna

mensis Ian i ritu

senili

Roma tantum .

621 . semisse . 626 . ? partibusduabus . 630 . mensis . 638, d . a . = unde-cimus .

A RYT'HnICAL VEIISION OI

S

in .

13 5

a mense pasehali

mages IIebrae i

cunctus initiant

cursum lunarem .

[undetricenis

atque triceni s

messis conputant

more diehu s

660

anno

tertio

uel secund o

decimum ac tertium

dabunt in fin e

diehus ter devis

demain completunl . 1

DE PLANETI S

Caelum aetherium

circumuagant

septem planetae

saltim ohiant ,

cursum temperant

caeli

magni .

serpit Fenon

semper

pallida , firmamento nere

proxim a

cum

scorpionis

scandit nia s

quae tricenis

terminal annis .

670

duodeni

ducunt hethon ,

clams cingit

caelum undign e

uirgo fore

format

altem .

porro

Pyrois

pulcher

erra t

[1.211 in

leone

longissime :

biennio

breuigyr o

Mars igneus

motum seruat .

haec nam sidera

sibimet ipsi s

ortus clissimiles

habent et occasus .

uetat ire

Ti oebus

astra :

680 draconum meatu

cleuiabunt ,

longas lineas

late

peragrant .

tune eodem

tempore nocti s

in signifero

supra terra m

generaliter

amhae parent .

sol aureus

subter part e

supremos

semis

quintale

geminorum

gaudens uadit .

nutrix astrorum

namque orb i

certo

cursu

contra uergit .

657 . ? cuneti . 658-662 = 134-138 . 666 . i . e . (Daívmv(Saturn) . 670 .

i .

0 . tDa€Omv (Jupiter) . 673 . i . c . TcvpóeL, (Mars) .

136

69 0

70 0

71 0

720

C . J . roanYCr . statu diuers o semper fulgens : transiens uespe r Ilammiger : Lucife r sub sagittari o alte leuare .

Stilbon

uocatur . sider a

porro non currun t temporibu s quibus sol . fugit longiu s et quadrais ; porro uelox , tangit pigrunt . duahus nicini s lucidum sidu s currens alte . nam cune

habe t

subter caci o facit abside s aetherisque pur i more prefato . conrotatu r sescentoru m cursum initian t namque sempe r erant prim o Hebrei sumun t en uernale ; a solstitio saltim Graeci ; norunt Aegypti nouum tempu s ah autumno ortre primum ; capiunt Romani cursum a bruma . nunc

ui

alii interkalant , diem adultum dabunt Februo , stella Veneri s soli uicin a terga titani s item flagra t cluctor dieru m sidus sole t aureum capu t stella Mercur i absidihus hae c paris gressihu s isdem pen e cursus conficiun t numcjuam Venu s quinis partibu s prehendit patre m tractum Foehu s demum lblercuriu s longius oherra t in capricorn o nutrix Iovi s solis iugu m infimas lun a aeris confin o metas transien s cyclos magna s simul annoru m cuncta sider a naturalite r uhi positae

annum

ciuile m ah aequinoctio 699 . ? paribus . 718 . ? positu .

es

quod

_{breuio r}

atque extreme s

deum

terminuni

parte

pisciu m

post nam prim a

ne seiungeren t

a Februi

finem

est ah alii s

anni

mensis ,

excolentes ;

porro

octau a

ponant bissextum ,

sortem Marti s

mensis ,

A RYTHMICAL VERSION OF BEDE .

13 7

namque iliu m

non

est

_{finis .}

reminisce ,

conputar e

cum bissexto

lucidas noctes .

tibi dic o

nisi

undecim a

uorem

certuni .

DE SALTY LVNAE

Nata luna

nempe citio r

lotis et horis

longe procree t

diem

integrum

dote

natura .

modus mensurae

me non fallit ,

licet

ordo

lateat multos .

annis singulis

bora crescit

punctus anus,

pars unius

decima

et nouena

demum

completa .

750

his nam annis

horas

largir e

addunt puncti

item quaternas

adhuc die

deest

una .

sumo ternos

simul punctos ,

Beni noueni

dabunt partes :

horam compleri

hisdem spatiis .

huius

modi

detrimenta

uel crementa

et-meta initi a

solis et lunae

sortiunt fine s

760 naturaliter

nam in partibu s

733 . fine . 741 . ? undecimo (anno).

744 . procreet B, sed in enunt . subord ,

750-1 ?

73 0

740

nescientes

cuius

regn i

hoc itaqu e

eodem mens e

quarto

ann o

lunae aetati s

aries

tantu m

numquam alib i

Mars mutauit

138 C . J . POILDPCE. aequidiaruni atque ornata e

porro

Roman i

ubi

principiu m unam absumun t sod

hic

aptiu s

ubi

aequinoctium partem tricensima m

quando

epacta e 770 sect sine

hi c

sine alibi

lacer e

ternos mense s undetricenoru m simul eunte s annum eunclem , diebus triceni s

finem

habere fortes agnoscunt , nisi legem laude cligna m ais bissexti peruiolet . 780 decimum et cluartam diem seruat e lunac paschalis lumen adultu m

anno postremo

usque primum .

licet alii

latius can t

certuni

terminum tune agnosci s en maiorum

acque

minoru m

temporum

tandem transitum scion s lunae labentis

late per signa . cum coitmn capit aries , saepe contigit simul uideri 790 uas clefectum forte man e uel uespere

fieri

primum . lunam quamque nouam putamu s soli

occiduo

sicut et

prim o

in mundo

_{est onta}

omnis

lucid a

seruat aetatem

semper

eade m usque eodetn etiam tempus . dies festos docet

ut

lox 780 . ? qufirtum .

ubi

creata e Brant primo . primo

ann o

est annali s ecce nouenum : saltum

habemus ,

est uernal e prorsus amitte eursum permutant . sine illic uelis ,

tantum mement o

ibi clieru m sorte

perenni .

ideo

scito , tribus quinquus

A aYTI1MICAI. VEBSIU\ OF BEDL{ . uespertinis facere primu m acque ibidem terminati , 800 sol a

mane

solet ad man e ortum seruare, unum conpler i diem integrum docet ut Moses . est necesse hoc notare . lunae impeto longe completo saepe uidetur sidus

_{anterio r}

diebus dipondis deputandu m quarto nonarum certe Aprilium . fulcimur tune forte columna , contra emulos currimus ad illa m 810 Nicenam synodum namque sectand o ordines aequatos etiam cycl i decennouenalis dudum

expresso s

[1221 sicut ille sic et ist e uariis ordinibus fertur annorum . decimum et septimum demum adtend e qui est primus

cicli praefati : ab eodem etiam

di e

annus secundus est inceptu s quo hoc

prior

consumuiatur , 820 ut Dionisius dabit

exemplum .

Domini annis duo subtrall e si ois scire sideris an num . noto numero namque diuid e aliter ergo unum aclaug e certuni tempus

qui vis noss e decennouenalis

dudum cou peni . sextus locus saepe ditt i lunam paschalem lucide signa l decimum et quartam diem scruand o 830 duodenis kalendis dabunt initi a vicesimo nono facit abbin e ultimum fieri huius testeur

vespere

processum fertur ostendi . hic nain cerne

qualis sit ordo ,

140

C .

J .

ROßDYCI: .

quibusue numeris

eerie noscuntur .

nonae Aprilès

norunt quinos ,

octonae kalendae

assi depromant ,

ictus Aprilis

etiam sexis ,

nonae quaternae

namque dipondi o

840 item undenae

ambiunt quinos :

quattuor idus

capiunt terno s

ternas kalendas

titulant senae :

quaterdenae

cubant in quadri s

septenas idus

septus eligun t

senae kalendae

sortiunt ternos

denis septenis

da nam assi :

pridies nonarum

porro quaternis ,

nouenae notantur

namque septeni s

pridies idum

panditur quini s

850

Aprilis kalenclas

unus exprimit ,

duodenas namque

docte quatern i

speciom quintum

speramus duobu

s quartanas kalenclas

v coniciun

t quindenae

constant

tribus adeptae .

articulis mantis

etiam dextra e

da his locum

docet ut ars .

linea subter

luce clarescit .

solis epactas

simul coniungis ,

diem quem quaeris

dite repperis .

est istaru m

prodant epacta c

undenis priu s

semper tardiu s

ultra praeceden s

late dispers a

sensim a lege .

seritur pascha e

disce legiferu m

primi mensi s

uergit et prima m

plenari a

844 . ? septenae ,

860

870

argumentu m

proprio ut loc o

anno communi

sol et embolism o

octonis diebus

luna praedict a

saltus soluetu r

septimo titul o

dies dominicu s

a pleniluni o

ad uicesimam

ratione

A RYTIIMICAL VERSION OF REDE . 14 1 aequinoctiuni ultra cedit . si sabbato saltim ueniat luna legalis longius seru a festum diem fac et inane : at si ulterius aeui meta s aliis diebus ebdomadae luuae globus lucidus tenda t septimam insequentem 880 serua diem supra di.ctam . neo sic legem

soluimus rata m soci supplemus

sacramenti s clone nam iubet

celebrari necessitate nenipe deducto s esum agri alio mense . sun', soctanda superior a contincn.tur ( í' í' ) a superioribus sane decirnu s numero noileno non includitu r ab anterior numguam superio r sod ulterior

habet

priorein , ultima meta huius termin i pand untur lun g o

paschae Lemporis ,

septimo

ambïtu subter inclusac : decilnam et quintam demus initio , facito

finalem

vicesimam primam . transitum Domini tenemus occasu . azimos dies ultra septeno s uetus fermentum fortis expurgan s 900 regiam uiam rite obseru a gaudens ut certe gloria in regni .